Talk:བེ་རི་དགེ་བཤེས་འཇིགས་མེད་

Page contents not supported in other languages.
ཡོང་ཁུངས་Wikipedia

བེ་རི་འཇིགསམེད་དབང་རྒྱལ།

སྔོན་གླེང༌། ཟླ་ཞལ་དཀྱུས་རིང་ཨུཏྤལ་མཐིང་གའི་ཟུར་མིག་བརྡ་ཐབས་གཡོ་ཙམ་གྱིས།། ཕྱོགས་དུས་རྒྱལ་ཀུན་ཐུགས་ཀྱི་བརྟན་པ་ལྷོ་ཡི་རླུང་གིས་ཤིང་ལོ་བཞིན།། གཡོ་མཛད་སྒྲ་ལྡན་ངག་གི་ལྷ་མོ་རིག་བྱེད་རྒྱ་མཚོའི་དཔྱིད་གྱུར་མ།། ཚེ་རབས་ཕྲེང་བར་བདག་མགྲིན་འོ་མཚོར་ངང་མོ་ཇི་བཞིན་རྩེན་པ་མཛོད།། མཚན་གྱི་སྙན་པ་དབྱར་སྐྱེས་གཞོན་ནུའི་དཔལ།། ཐོས་པ་འཛིན་པའི་ནགས་ཀླུང་འགྲིམས་པའི་མོད།། སྤྲོ་དགའི་སེམས་ཀྱི་དཔྱིད་དཔལ་འདྲེན་མཛད་པའི།། མ་ཧཱ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་མཆོད།། ལས་དབང་སྔས་སུ་བྱས་པའི་མི་ཡུལ་ནས།། རང་ཡུལ་རིག་པའི་ཕ་ནོར་སྲུང་བའི་སླད།། གངས་ཅན་རྩོམ་རིག་རྒྱ་མཚོའི་འཕེལ་རིམ་རླབས།། མཐོང་ཐོས་དྲན་པའི་ཆ་ཤས་རགས་ཙམ་གླེང༌།། བྱེས་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ནི་བསམ་བཞིན་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་མིན་པར། གཞན་དབང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་མི་ཡུལ་དུ་ཡུལ་གྱར་བའི་ཚོར་བ་ལ་ལས་དབང་སྔས་སུ་བསྡད་དགོས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན། རི་བོ་རལ་བ་དང་རྒྱ་མཚོ་འཁྲུག་པ་ལྟ་བུའི་དུས་འགྱུར་གྱི་ཡོ་ལངས་སྐྱུར་མོའི་མཇུག་སྣེ་ནས་ལས་དབང་གི་བྱིན་པའི་ས་མཐའི་འཚོ་བ་འདིའི་རྒྱུད་རིམ་ནང༌། བོད་རང་གི་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ཀྱི་སྐབས་ནས་བཞག་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གོམས་སྲོལ་དང་བཅས་པའི་རླབས་རྒྱུན་གྲ་མ་ཉམས་ཤིང་གྲུ་མ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་ཉམས་པ་སོར་ཆུབ་དང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་འགོང་ཆེ་བ་དེ་དག་ལས། འདིར་རྩོམ་རིག་སྤྱི་དང་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་རགས་ཙམ་གླེང་བར་བྱའོ།།

༡༽ བྱེས་འབྱོར་དུ་རྩོམ་རིག་སྤྱིའི་རླབས་རྒྱུན་གྱི་འཕེལ་རིམ།

བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་ལ་ས་གས་རི་ཉིལ་བའི་དུས་ཟིང་བྱུང་སྟེ་མི་ཡུལ་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་སླེབས་པའི་རྗེས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཐོག་མ་ནི་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་མཛད་པའི་༼ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་༽ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ཞིང༌། ལྗགས་རྩོམ་འདི་ནི་དུས་ཐོག་ཆར་པ་དང༌། ནད་ཐོག་སྨན་བཞིན་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པ་ཆགས་འཇིག་གི་འགག་ལ་སླེབས་པའི་གཉན་ཕྲང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་ལ་འཁེལ་ཡོད། ལྗགས་རྩོམ་འདིའི་ནང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས། ཡུལ་སྲོལ་དང་གོམས་གཤིས། ལྷག་དོན་ཉེ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐད་རྒྱ་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་མཚོན་པའི་གལ་ཆེ་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་འཁོད་ཡོད། ལྗགས་རྩོམ་འདི་བཞིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྡིང་ཆ་དང་གཞན་ཡང་སྐད་རིགས་དང་ཡིག་རིགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མའི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་སོང་བ་འདི་ཉིད། བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་དཔེ་འགྲེམས་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྙམ། ལྗགས་རྩོམ་འདིའི་ནུས་པ་ལས་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་སྐད་དང་ཤ་མདོག་མི་གཅིག་པའི་མི་རིགས་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་པའི་ཁྲོད་བོད་དོན་གནས་སྟངས་ངོ་མ་དེ་མཁྱེན་རྟོགས་བྱུང་བའི་གྲངས་འབོར་ཉིན་རེ་ནས་ཉིན་རེར་ཇེ་མང་དུ་སོང་ཞིང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ལོར་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལར་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཁང་གིས་གོ་བསྒྲིགས་བྱས་པའི་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་པོའི་ཐོག རྩོམ་ཡིག་འདིའི་སྟེང་ནས་ྋགོང་ན་མཆོག་ལ་བྱབྱདགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་བྱ་དགའ་བྱབྱགཟེངས་བསྟོད་ཀྱང་སྐབས་དེའི་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཀུན་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་འབུལ་བཞེས་མཛད། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་དགའ་འབུལ་སྲོལ་ཐེངས་དང་པོ་ཡང་ཕལ་ཆེར་འདི་ཉིད་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ད་ལྟ་དང་ད་དུང་ཡང་མུ་མཐུད་ལྗགས་རྩོམ་འདིའི་ཆུ་ཆེན་ཆུ་རླབས་ལྟ་བུས་བོད་དོན་ཐོག་ཤུགས་མ་ཐུབ་ཀྱིས་དོ་སྣང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་དབྱར་ཁའི་ཆུ་མཚོ་དང༌། སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་བཞིན་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡིན།

༢༽ བཙན་བྱོལ་དུ་ནང་ཆོས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

གཞིས་སུ་བསྟན་སྲིད་ཉམས་རྒུད་སོང་བ་དང་སྟབས་བསྟུན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོས་སྔ་ཕྱི་བཀའ་ནན་གཞིར་བཟུང་གིས་ནང་ཆོས་རིག་པའི་ལྗགས་རྩོམ་གནང་མཁན་ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་འདུག་པའི་ནང་ནས། ཧ་ལམ་ཐོག་དང་པོ་ནི་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་༼ལེགས་བཤད་བློ་གསར་མིག་འབྱེད༽ཞེས་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་སྐོར་ལས་རྩོམ་པའི་ལེགས་བཤད་ད་ལྟའི་ཆར་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་དེབ་ཏུ་བདམས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྙམ། ལྗགས་རྩོམ་འདིའི་ནང་དུ་ནང་བསྟན་སྤྱིའི་རྣམ་བཞག་སྙིང་པོ་བསྡུས་ཤིང་དོན་ཚང་བའི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ལྡན་པས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་མང་དུ་བཀླག་པར་མ་ནུས་ཀྱང༌། དེབ་ཆུང་འདི་ཉིད་བཀླག་ན་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྱི་ཆིངས་ལ་བག་ཆགས་ངེས་ཅན་རེ་བཞག་ཐུབ་པ་སྨོས་ཅི་ལ་དགོས། རྒྱལ་བའི་ཡོངས་འཛིན་རིན་པོ་ཆེདགའ་ལྡན་ཁྲི་བྱང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རིན་པོ་ཆེའི་༼གསུང་འབུམ་༽པོད་ཆེན་བཅུ་གཉིས་བཞུགས་པ་དེ་དག་ལས། བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་རྗེས་སུ་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་གསུང་རྩོམ་མང་ཞིང༌། རྩོམ་ཡིག་དེ་དག་གི་ནང་དོན་ཐད་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་བཞག་རྒྱ་ཆེན་ཚུལ་དང་གཏིང་ཟབ་ཚུལ་བཤད་མ་དགོས་པའི་ཐོག ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ནའང་ཚིགས་བཅད་རྣམས་ནི་རྡོ་སྦིས་དགེ་བཤེས་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོའི་རྩོམ་གཤིས་དང་མཐུན་ལ། ཚིགས་ལྷུག་རྣམས་ནི་གཞུང་བྲིས་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས། དེང་སང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་ཚོས་ལྗགས་རྩོམ་འདི་དག་གི་ཟུར་ཆ་ཙམ་ལའང་འགྲན་ཐབས་མེད། དེ་བཞིན་གཡུ་དྲུང་བོན་གྱི་སྨན་རི་ཁྲི་འཛིན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོངས་འཛིན་དཔོན་སློབ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་གིས་གཡུ་དྲུང་བོན་གྱི་མདོ་སྔགས་ཟུང་གིས་བསྡུས་པའི་གསུང་རྩོམ་སྔ་ཕྱིར་བསྡོམས་ན་༼གསུང་འབུམ་༽པོད་བཅུ་གསུམ་ཙམ་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བ་ད་ལྟར་མཇལ་དུ་ཡོད་ཅིང༌། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་བའི་༼གདོང་ཐོག་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩོམ་ཆོས་༽དཔེ་དེབ་ཆེ་ཆུང་དུ་མ། ༼རིག་སློབ་འགན་འཛིན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་གསུང་རྩོམ་༽དཔེ་དེབ་དགུ། དགའ་ལྡན་༼འཛེ་སྨད་བསྟན་འཛིན་ཡར་ལྡན་གྱི་གསུང་རྩོམ་༽པོད་དྲུག བྱ་བྲལ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེའི་གསུང་རྩོམ་༽པོད་ཆེན་དུ་མ། ༼མཁན་ཟུར་པདྨ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་གསུང་རྩོམ་༽པོད་ལྔ༌། ༼སྒོ་མང་མཁན་ཟུར་བསྟན་པ་བསྟན་འཛིན་གྱི་གསུང་རྩོམ་༽པོད་གྲངས་དུ་མ། ༼མཁས་པའི་དབང་པོ་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཆེན་གྱི་གསུམ་རྩོམ་༽པོད་གྲངས་དུ་མ། ༼དགེ་བཤེས་དཔལ་ལྡན་གྲགས་པའི་གསུང་རྩོམ༽པོད་གྲངས་དུ་མས་མཚོན། ཐམས་ཅད་བརྗོད་པས་མི་ཚར་ཞིང༌། བཙན་བྱོལ་ནང་རྩོམ་རིག་ཐོག་འཚག་ཚུད་ཤོས་དང་གྲ་རྒྱས་ཤོས་ནི་ནང་ཆོས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་ཁག་ཆགས་བསྡད་ཡོད། རྩོམ་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ལུང་གི་ཁུངས་བཙན་པ། རིགས་པའི་དབལ་ཚ་བ། གོ་བའི་གཏིང་ཟབ། ཉམས་མྱོང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པ། འཆད་ཉན་གྱི་རྒྱུན་གནསཔ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས། དེང་སང་གཞིས་བྱེས་ཀྱི་ཕོ་གསར་རྐྱལ་སྟོང་འགའ་རེས་ཁུངས་ལུང་རྒྱུ་མཚན་འཚོལ་ལོང་མེད་པར་ཤོག་ལྷེ་བརྒྱ་སྐོར་ཁ་ཤས་རེ་བྲིས་ནས་ནང་ཆོས་རིག་པའི་རྣམ་གཞག་ཐོག་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་མདོག་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་ནམ་ཡང་མི་འདྲ་བས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་ནང་ཆོས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་གནས་པ་འདི་ནི། རྩོམ་རིག་གཞན་དག་ལས་འབུར་དུ་འཐོན་པའི་ཆེ་བ་ལྡན་པ་གསུང་རབ་དང་རྩོམ་རིག་གི་མིག་ཟུང་ལ་ལིང་ཏོག་གིས་མ་སྒྲིབ་པའི་སྐྱེ་བོ་བློ་གྲོས་གཟུ་བོ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ཅིས་ཀྱང་མཁྱེན་ངེས་སྙམ།

༣༽ བཙན་བྱོལ་དུ་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་འདིར་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་དེབ་ཐེར་གྱི་དཔེ་དེབ་དང་པོ་རྩོམ་སྒྲིག་པར་བསྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་ནི། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་མཁས་དབང་བྱས་པ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཞྭ་སྒབ་པ་དབང་ཕྱུག་བདེ་ལྡན་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། ཁོང་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་༼བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་༽ནི། ས་ཕག་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་སྔོན་ནས་འབྱུང་འགྱུར་ཚོད་དཔག་གིས་འཕགས་ཡུལ་ཀ་སྦུག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཨ་རིའི་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་དང་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གནང༌། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་དངོས་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས་འདི་བཞིན་གསར་རྩོམ་གནང་བ་ཞིག་རེད་ལ། བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་ཐད་སྔ་ནས་ད་ལྟའི་བར་གནས་སྟངས་མ་འདྲེས་པར་གསལ་བ་བསྟན་པའི་སྲིད་དོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན། དེབ་ཐེར་འདིར་བརྗོད་གཞིའི་ཆ་ནས་དུས་ལ་ཏག་ཏག་འཁེལ་བ་དང་བརྗོད་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གོ་རིམ་གྱི་འབྲེལ་ཆགས་པ། ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཆ་ནས་གཞུང་རིས་ཀྱི་ཉམས་འདོད་པ། ལྷག་པར་ཁུངས་དང་ལུང་གི་ཐོག་ནས་སྔ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྣམ་ཐར་མང་པོའི་རྒྱུ་ཆ་ལྡན་པའི་ཐོག དེང་རབས་མཁས་པའི་བཞེད་སྲོལ་གྱི་འགྲོས་དང་མཐུན་པ། ཉེ་དུས་ཀྱི་རང་གཞུང་གི་རྩ་འཛིན་གལ་ཆེ་ཡིག་ཆ་མང་པོའི་ཁོག་འདོན་པ། ཕྱིའི་རྒོལ་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རིགས་པ་རྣོ་བ། ནང་གི་རིགས་གཏོགས་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཐེན་འཁྱེར་མི་མངའ་བ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ལྡན་པས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐད་འདི་ནས་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀྱི་བར་ནམ་ཡང་ངོ་ནོངས་བའི་མཛད་རྗེས་ཀྱི་མཚན་གཞི་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འཕེལ་རིམ་གྱི་ས་བོན་འདི་ལས་རིམ་པར་བཞིན་རིགས་སློབ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་༼དགུ་གསུམ་ངན་ཚང་བའི་གཏམ༽དང༌། སྨན་རི་ཡོངས་འཛིན་གྱི་༼འབེལ་གཏམ་ལུང་གི་སྙིང་པོ༽། ནམ་མཁའི་ནོར་བུས༼བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་གཟི་ཡི་ཕྲེང་བ་༽དང་༼ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས༽། ༼བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་བསྡུས་བོད་དང་བོད་མི༽ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་གིས་བརྩམས་པ། ༼བདེན་རྫུན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་དགག་གཞག་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ༽ཞེ་བོ་བླློ་བཟང་དར་རྒྱས་དང་བྱམས་པ་བསྟན་འཛིན་གྱིས་བརྩམས་པ། ༼བོད་དམག་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ༽པ་སངས་ནོར་བུས་བརྩམས་པ། ༼རྒས་པོའི་འབེལ་གཏམ༽ཁེ་སྨད་བསོད་ནམས་དབང་འདུས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། ༼བསྲེགས་ཀྱང་མི་འཚིག་པའི་བོད༽རྟ་ནག་ཀུན་བཟང་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་བརྩམས་པ། ༼གཙང་མྱང་སྨད་བསམ་འགྲུབ་རྩེའི་སྡེ་སྲིད་གཙང་པ་རིམབྱུང་གི་མངའ་ཐང་འབྱོར་རྒུད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས༽རྫོང་རྩེ་བྱམས་པ་ཐུབ་བསྟན་གྱིས་བརྩམས་པ། ཕྲན་གྱི༼ཏྲེ་རབས་གཡས་འཁྱིལ་དུང་གི་སྒྲ་དབྱངས༽། ༼བོད་དམག་གི་ལོ་རྒྱུས༽དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་དམག་དོན་ལོ་རྒྱུས༽རྒྱལ་རྩེ་རྣམ་རྒྱལ་དབང་འདུས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། ༼བོད་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེ་ཁག་གཅིག་གི་ལོ་རྒྱུས༽རི་ཁ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱིས་བརྩམས་པ། ༼གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་སྔོན་བྱུང་ལོ་ཚིགས་ངེས་རྙེད་མཁས་པའི་ངག་རྒྱན༽གདོང་ཐོག་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བརྩམས་པ། ༼སྡེ་པ་སྐྱིད་ཤོད་པའི་སྐོར༽དང་༼བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དོན་བསྡུས་རྣམ་དཔྱོད་དལ་འབབ་མཛད་ཆེན་འཕྱུར་བའི་ལེགས་བཤད་རླབས་ཀྱི་སྒྲ་བརྒྱ་བཞད་པའི་གདངས་སྙན༽། ༼བོད་དང་རྒྱ་ནག་བར་འཐབ་རྩོད་རྙོག་གྲའི་རྩ་དོན༽བཅས་མདོ་སྨད་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་བརྩམས་པ། ༼དབལ་ཤུལ་གསེར་རྟའི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ༽གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། འབྲོང་པ་རྒྱལ་པོས་༼ལྡོང་འབྲོང་པའི་དེབ་ཐེར་སྨུག་པོ༽། གདོང་ཐོག་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས༼བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དཔྱོད་ལྡན་དགྱེས་པའི་དབྱངས་སྙན་༽སོགས་སྔ་ཕྱི་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཡང་རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས་དང༌། སྟོན་ཀའི་རླུང་རླབས་ལྟར་གཡོ་ཞིང་འཕེལ་བ་དེ་དག་ཀྱང་རྩོམ་པ་པོ་སོ་སོའི་མཁྱེན་རབ་དང་རྣམ་དཔྱོད། མཐོང་རྒྱ་དང་ཐོས་རྒྱ་ལ་དཔགས་པའི་བོད་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིང་ཆ་བར་མཆེད་བཞིན་པ་ཡིན་ཞིང༌། འདི་དག་ཕལ་བོ་ཆེས་གཞི་འཛིན་ས་ནི་ཞྭ་སྒབ་པའི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་ཁོ་ན་ཡིན་པ་མ་ཟད་གཞིས་བཞུགས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཕལ་བོ་ཆེས་མི་མངོན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་རབས་འདིར་དགག་བཞག་ཅི་རིགས་པའི་ཟོལ་གྱིས་གཟིགས་དང་གཟིགས་བཞིན་པས། རྒྱལ་རབས་འདི་ནི་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྨྲ་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཕལ་བོ་ཆེས་ཁུངས་དང་རྩ་འཛིན་བྱེད་ས་ཉག་གཅིག་པོ་དེ་ཡིན་པས། འདི་ཉིད་དེང་སང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་ཁྲོད་ནས་ཤིང་བརྒྱའི་རྩ་བ་དང་ཆུ་བརྒྱའི་འབྱུང་ཁུངས་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན། ད་ལྟའི་རང་རེའི་གཞོན་སྐྱེས་ཁྲོད་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་ཅིག་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་དགོས་ན། ཐོག་མའི་རྒྱུ་ཆ་རྒྱལ་རབས་ཚད་ལྡན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཁུངས་སུ་བཅོལ་ན། ས་བོན་མངར་བ་ལས་འབྲས་བུ་མངར་བ་འབྱུང་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་གསར་པ་ཞིག་བཞག་ཐུབ་པར་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མི་དགོས་སྙམ། བཙན་བྱོལ་བའི་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། དྲུང་ཡིག་ལྷ་མོ་ཚེ་རིང་གིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་པའི་༼བཙན་རྒོལ་རྒྱལ་སྐྱོབ་༽པོད་དྲུག་དང༌། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་བཏོན་པའི་༼གློ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་༽པོད་གསུམ། ཕྲན་དང་ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་༼ཆུ་སྒང་དམག་འཐབ་ལོ་རྒྱུས༽སོགས་བར་ལམ་ནས་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དུ་མས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཉེ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་གལ་ཆེ་དུ་མ་ཡང་གསར་རྩོམ་བྱས་འདུག་པ་ནས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་བཞག་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕན་རླབས་ངེས་ཅན་རེ་བྱུང་ཡོད་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་རེད། བར་ལམ་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་མི་སྒེར་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་སྲོལ་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་བ་ནས། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་རྣམ་སྲས་གླིང་དཔལ་འབྱོར་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་༼མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྣ་ཚོགས༽ནང་སྤྱི་རྣམ་གླིང་ཚང་གི་མི་བརྒྱུད་བྱུང་རིམ་དང༌། སྒོས་སུ་རྩོམ་པོ་ཁོ་རང་གི་མི་ཐོག ལྷག་དོན་བོད་ཀྱི་དུས་འགྱུར་བྱུང་བའི་སྔ་ཕྱིའི་རྒྱུད་རིམ་སྐོར་དངོས་ཡོད་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་འབྲེལ་བའི་གསལ་བཤད་ཞིབ་རྒྱས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་༼སྟག་ལྷ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༽གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་པོད་ཆེན་གསུམ། སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཧྲག་བསྡུས་ལས་༼ཕོ་ལྷ་མགྲོན་གཉེན་ཆེན་མོའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽བོད་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་བསྒྲིགས་པ། ༼ཀུན་བདེ་གླིང་ཛ་སག་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽ཀུན་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱ་མཚོས་བརྩམས་པ། ༼བཀའ་བླློན་དབང་འདུས་རྡོ་རྗེའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽དབང་འདུས་རྡོ་རྗེས་བརྩམས་པ། ༼ཡབ་གཞིས་གཡུ་ཐོག་པའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽གཡུ་ཐོག་ལྕམ་གྱིས་བསྒྲིགས་པ། རྩེ་དྲུང་ཐུབ་བསྟན་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས། ༼ཉག་རོང་ཨ་བརྟན་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༽རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པ། ༼ལི་ཐང་ཨ་ཐར་ནོར་བུའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽ཕྲན་གྱིས་བསྒྲིགས་པ། ༼ལི་ཐང་ག་གཟི་བློ་ཚེའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པ། གཤོང་གཉེར་བསོད་ནམས་དབང་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༼ཤར་མཐའི་དཔའ་བོའི་གད་རྒྱང་༽ཕྲན་གྱིས་བརྩམས་པ། གཙང་ཁ་བསྟན་པ་དར་རྒྱས་ཀྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༼ར་སྨད་གྲུ་ཁ་་་་དམག་འཁྲུག་གིས་བསྐྱལ་བའི་མི་ཚེ༽གཙང་ཁ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། ༼ཨ་མདོ་རྡོ་ཐར་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽འོད་ཟེར་རྒྱལ་པོས་བརྩམས་པ། བླ་ཕྱག་མཁན་ཆུང་ཐུབ་བསྟན་བསྟན་དར་གྱི་རྩོམ་པའི་རང་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༼རང་མྱོང་དྲང་བརྗོད་ཀྱི་ཟིན་བྲིས༽། ༼རི་འབུར་སྤྲུལ་སྐུའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༽རང་ཉིས་ཀྱིས་བྲིས་པ། ༼ཀཻ་ཚང་སྤྲུལ་སྐུའི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༽རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པ། ༼ཨ་ལགས་ཙ་ཡེས་ཀྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༽རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པ། ཨ་མདོ་རིག་འཛིན་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༼གསུབ་ཏུ་མེད་པའི་རྨ་ཤུལ༽བཀའ་ཐུབ་རྒྱལ་གྱིས་བྲིས་པ། སྨར་ཁམས་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱི༼མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་ལོ་རྒྱུས༽། ཨ་མདོ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱི༼བསྟན་སྲིད་དང་བླང་དམག་གི་ལོ་རྒྱུས༽། ལི་ཐང་བྱམས་པས་བྲིས་པའི་༼ཆུ་སྒང་དམག་སྤྱི་ལི་ཐང་བློ་བཟང་བྱམས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཕོ་རྒོད་དཔའ་བོའི་ཞབས་རྗེས༽། ཚེ་རིང་བློ་གསལ་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་༼ཁྲག་དྲོན་གྱི་འཁྱུག་བྲིས༽། སྡེ་དགེ་ལྷུན་གྲུབ་དབང་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས༼མུན་ནག་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་མི་ཞིག་གི་མི་ཚེ༽བྲག་གཡབ་གྲགས་པས་སྒྲིག་པ། རྡོ་གཅོད་དཀོན་མཆོག་བསྟན་དར་གྱི་མི་ཚེ་མྱོང་ཚོར་༼ཁྲག་གི་མིག་ཆུ༽རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པ་སོགས། ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་མི་ནུས་པའི་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་རྩོམ་གནང་འདུག་པ་ཀུན་ཚད་མ་གསུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡོད་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང༌། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་བཞག་ཐོག་རང་བཞིན་གྱིས་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་པ་རེད་སྙམ།

༤༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

ས་ཕག་དུས་འགྱུར་བྱུང་བ་དང་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་ནན་ཕེབས་པ་དང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་ཏེ། ཡུལ་གྱར་དུ་སླེབས་པའི་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་བླ་སྤྲུལ་དུ་མས་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་རིག་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་སྤྱི་དང༌། ཆོས་ལུགས་རང་ཁོངས་ཀྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་སྣ་མང་སྤེལ་བའི་ནང་ནས། ཆེས་ཐོག་མ་ནི་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་པའི་བསྟན་པའི་སྲོལ་འཛིན་ཆེན་པོ་བདུད་འཇོམས་འཇིགས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི༼སྔ་འགྱུར་ཆོས་འབྱུང་ལྷ་དབང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རྔ་སྒྲའམ་ཡོངས་གྲགས་སུ་བདུད་འཇོམས་ཆོས་འབྱུང་༽དུ་གྲགས་པ་དེ་ཡིན་སྲིད་སྙམ། ཆོས་འབྱུང་དེའི་ནང་རྒྱལ་བསྟན་སྤྱིའི་བྱུང་རབས་དང་བྱེ་བྲག་སྔ་འགྱུར་གསང་སྔགས་རྙིང་མ་པའི་མདོ་སྒྱུ་སེམས་གསུམ་གྱི་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་རབས་རིང་བརྒྱུད་བཀའ་མ་དང༌། ཉེ་རྒྱུད་གཏེར་མའི་བྱུང་རབས། ཞར་ལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རིམ་པར་བྱུང་རབས་བཅས་ཀྱང་འཁོད་པའི་ཆོས་འབྱུང་གི་རྩོམ་ལུས་ལམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནས་མཇུག་རྩོམ་བྱང་གི་བར་ཚིག་སྦྱོར་འབྲེལ་ཆགས་ཤིང༌། བརྗོད་དོན་ཁུངས་བཙན་པ། རྒྱས་བསྡུས་འཚམས་ཤིང་གོ་བའི་གནད་ལ་འབིགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ལྡན་པས་བོད་གཞིས་བྱཻས་གཉིས་ཀར་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆོས་འབྱུང་སྨྲ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་མཁས་པ་དུ་མས་གཞི་གདིང་ས་དང་ཁུངས་བཅོལ་ས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་སྣང༌། ད་དུང་ཁོང་གིས་༼བསྟན་པའི་བབ་ཚུལ་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་ཚིགས་ལ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་བསྟན་པ༽ཞེས་པ་ཡང་བརྩམས་གནང་བ་འདིས་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་ཐོག་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་བྱུང་འདུག་ལ། བཙན་བྱོལ་ནང་ལོ་ཚིགས་བསྟན་རྩིས་རྩོམ་པ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཕལ་ཆེར་འདི་ཉིད་ཡིན་སྲིད་སྙམ། ད་དུང་ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་གིས་༼དེབ་ཐེར་ལྗང་ཁུ་༽དང་༼རྒྱ་གར་གྱི་ཚད་མ་རིག་པའི་ལྟ་གྲུབ་འཕེལ་རིམ་དང་ཚད་མ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས༽། གདོང་ཐོག་སྤྲུལ་སྐུས་༼དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཆོས་འབྱུང་༽དང༌། འབྲི་གུང་སྐྱབས་མགོན་གྱིས་༼འབྲི་གུང་ཆོས་འབྱུང་༽། ༼འཕགས་བོད་དུ་རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེ་དེ་འཛིན་བཅས་པ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་འཇམ་མགོན་ས་སྐྱ་པའི་བསྟན་པ་དེ་འཛིན་དང་བཅས་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་འདོད་འབྱུང་ནོར་བུའི་མཛོད་ཆེན་བསོད་དོན་ལྷུན་གྲུབ༽ས་སྐྱ་ཐུགས་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་བརྩམས་པ། ༼དགའ་ཤར་ཆོས་འབྱུང་དཔྱད་གསུམ་རྣམ་དག་ནོར་བུའི་ཕྲ་ཚོམ༽ཛེ་སྨད་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། རྒྱུད་སྨད་ཆོས་འབྱུང་གཡའ་དག་འཔྲུལ་གྱི་མེ་ལོང་༽དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་བརྒྱ་པས་མཛད་པ། ༼རྒྱུད་སྟོད་ཆོས་འབྱུང་ཨུཏ་པ་ལའི་དོ་ཤལ༽རྒྱུུད་གྲྭ་རྡོ་རྗེ་མགོན་པོས་བརྩམས་པ། རྫོང་རྩེ་བྱམས་པ་ཐུབ་བསྟན་གྱིས༼བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་ཆོས་འབྱུང་༽དང་༼སེ་ར་ཐེག་ཆེན་གླིང་གི་ཆོས་འབྱུང་༽༼སྲད་ཆོས་འབྱུང་༽། ༼སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་མཁན་རབས་རྣམ་ཐར་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དགའ་སྟོན༽ཨོ་རྒྱན་སྨིན་གྲོལ་གླིང་ནས་བཏོན་པ། མདོ་སྨད་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་༼དགེ་ལྡན་ཆོས་འབྱུང་གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་འབར་བ༽དང་༼མདོ་སྨད་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་དཀར་ཆགས༽། དཔལ་ཚུལ་གྱིས་༼བན་དེའི་ཆོས་འབྱུང་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་༽དང་༼གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་འབྱུང་ཕྱོགས་བསྡུས༽། མོན་གྱི་ནང་བསྟན་རིག་གཞུང་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་པས་བཏོན་པའི་༼སྦས་ཡུལ་སྐྱིད་མོ་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་༽། མཁན་ལྷ་ཚེ་རིང་གི་༼མཁའ་སྤྱོད་འབྲས་མོ་ལྗོངས་ཀྱི་གཙུག་ནོར་སྤྲུལ་པའི་རྣལ་འབྱོར་མཆེད་བཞི་བརྒྱུད་འཛིན་དང་བཅས་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་བློ་གསར་གཞོན་ནུའི་དགའ་སྟོན༽། ༼རྒྱ་བོད་འབྲུག་གསུམ་དུ་གསར་བསྐྲུན་བྱུང་བའི་བོད་ཀྱི་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ལོ་རྒྱུས༽༢༠༠༠ལོར་བོད་གཞུང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བཏོན་པ། ༼ཀིརྟི་ཚང་དང་འབྲེལ་བའི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་མྱོང་རྒན་པོའི་གཏམ་ཕྲེང་༽ཇ་ཚོགས་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དོན་འགྲུབ་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པ། ཕྲན་གྱིསབརྩམས་པའི་༼འཕགས་བོད་ཆོས་འབྱུང་འཛམ་བུའི་གསེར་གྱི་འཁྲི་ཤིང་༽པོད་བཞི་དང་༼ྋགོང་ས་མཆོག་གི་དགེ་སློབ་སྡོམ་རྒྱུན་མཁན་པོ་རིམ་བྱུང་གི་རྣམ་ཐར་འཛམ་བུའི་གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་༽སོགས་བརྩམས་ནས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་དང་རང་ཁོངས་ཀྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་གཏམ་ཚོགས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་གཏིང་བརླིང་བའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་རླབས་རྒྱུན་ཡང་དབྱར་གཞུང་གི་མེ་ཏོག་དང༌། དགུན་དུས་ཀྱི་ཁ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་ལེགས་བྱས་ནམ་ཡང་གུད་དུ་མེད་པའི་ལག་རྗེས་རྒྱ་ཆེར་བཞག་དང་འཇོག་བཞིན་པ་ཡིན་ལ། འཕེལ་རིམ་འདིའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་ནམ་ཡང་ངོ་ནོངས་མི་དགོས་པའི་བྱ་བཞག་རྒྱ་ཆེར་བསྐྲུན་གནང་མཛད་འདུག བླ་སྤྲུལ་ཁག་གི་རྣམ་ཐར་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་འབྱུང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་འདིར་རགས་ཙམ་འགོད་ན། བཙན་བྱོལ་ནང་རྣམ་ཐར་ཐོག་མར་རྩོམ་མཁན་ནི་ཀུན་རྩེ་བསོད་ནམས་དབང་འདུས་རེད། ཁོང་གིས་༼རྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ངོས་འཛིན་སྐོར་བདེན་གཏམ་རྣ་བའི་བཅུད་ལེན༽། ཞེས་པ་འདི་བཞིན་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལོར་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་འདུག རྣམ་ཐར་འདིའི་ནང་ྋགོང་ས་མཆོག་ཡང་སྲིད་ཇི་ལྟར་བརྩད་བཅད་ཞུས་པ་ནས་ཁྲི་འདོན་ཞུས་པའི་བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁ་གསལ་ཞིང་ཁུངས་བཙན་པར་བཀོད་འདུག་པར་མ་ཟད་རྩོམ་རྩལ་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྣམ་གཞག་ཚད་མཐོ་ལྡན་པས་སྐབས་དེའི་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་འགྲན་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང༌། ༼དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཁྲི་འཛིན་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་ཐེག་མཆོག་དཔལ་འབར་འཕྲིན་ལས་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་རང་རྣམ་མདོར་བསྡུས༽ཁྲི་ཆེན་ཞེ་གཅིག་པ་ངག་དབང་མཐུ་སྟོབས་དཔལ་འབར་རང་ཉིད་ཀྱི་མཛད་པ། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུལ་བ་ལྟར་སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་བྱང་རིན་པོ་ཆེའི་རང་རྣམ་༼ཀུན་རྟོག་སྒྱུ་མའི་འཁྲུལ་སྣང་༽དང༌། དེའི་ཁ་སྐོང་འཛེ་སྨད་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པའི༼དད་གསུམ་ཆུ་གཏེར་འཕེལ་བའི་ཟླ་ཕྲེང་༽། དེ་ནས་རིམ་པར་བཞིན་༼སྟག་འཚེར་སྤྲུལ་སྐུ་ཐུབ་བསྟན་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་རྣམ་ཐར་ངེས་དོན་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ༽མདོ་སྨད་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་བརྩམས་པ། ༼ྋགོང་ས་མཆོག་གི་རྣམ་ཐར་གསེར་གྱི་ཡང་ཞུན༽ནོར་གླིང་ནས་བཏོན་པ། ༼སྡེ་གཞུང་སྤྲུལ་སྐུ་བྱམས་པ་ཀུན་དགའ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་རྣམ་ཐར་དད་གསུམ་པདྨོ་བཞད་པའི་ཉིན་བྱེད༽ངག་སྐལ་གྱིས་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་རྩོམཔ་གདོང་ཐོག་པས་བོད་བསྒྱུར་གནང་བ། ༼བྱམས་བརྩེ་དང་དྲང་བདེན་གྱི་བླ་སྲོག༽རོང་པོ་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། ༼ཀིརྟི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་གསེར་ཕྲེང་༽ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གིས་བཏོན་པ། ༼ཀིརྟི་མཚན་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་གཟི་འོད་མཆེད་པའི་དྲང་སྲོང་གི་ཞབས་ཤུལ༽འབྲོང་བློ་བཟང་དར་རྒྱས་ཀྱིས་བརྩམས་པ། ༼རང་རྣམ་པདྨ་དཀར་པོའི་ཕྲེང་བ༽བ་ཀུ་ལ་ཐུབ་བསྟན་མཆོག་དར་གྱིས་མཛད་པ། རྟའུ་ཆོས་མཛད་ཀྱི་༼དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་སྐལ་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར་སྐུ་གསུམ་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་གྲུ་རྫིངས༽། ༼རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་སྐུ་རབས་རིམ་བྱུང་གི་རྣམ་ཐར༽། ༼ཀླུ་སྦྱིན་དགེ་བཤེས་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་དད་གསུམ་རབ་རླབས་འཕྱུར་བའི་ཆུ་གཏེར།༽དང་ཁང་སར་སྐྱབས་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་ཐུབ་བསྟན་བློ་བཟང་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས༽ཕྲན་གྱིས་བརྩམས་པ། རག་ར་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་དར་གྱི༼གསེར་སྐོང་རྗོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་ཐར༽། མཛོད་པ་ངག་དབང་དགེ་འདུན་དང་རྭ་སྟོད་བསོད་ནམས་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པའི་༼རྭ་སྟོད་ཆུ་དབར་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་དད་པའི་འཇུག་ངོགས༽། མི་ཉག་པདྨ་རིན་ཆེན་གྱིས་བརྩམས་པའི་༼མི་ཉག་སྐྱོར་དཔོན་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར༽སོགས་ཆོས་འབྱུང་གི་ཆ་ལག་ཏུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་ཐར་ཡང་གང་མང་ཞིག་རྩོམ་གནང་མཛད་འདུག་པ་འདི་དག་ཀྱང་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆ་ལག་ཅིག་ཡིན་པ་བཤད་ག་ལ་དགོས།

༥༽ བྱེས་འབྱོར་དུ་ཆབ་སྲིད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

ས་ཕག་དུས་འགྱུར་བྱུང་ནས་མི་རིང་བར་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་སླེབས་པའི་རྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། གསུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་ནམ་བོད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་དུས་དྲན་དང་པོ་དེ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ ༣ ཚེས ༡༠ ཉིན་རྒྱ་གར་ཌལ་ཧོར་དུ་གནང་འདུག་པ་དེའི་ཐོག་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསུང་བཤད་བཀའ་སློབ་ཅིག་གནང་འདུག་པ་དེ་ཉིད་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་དཔེ་འགྲེམ་གནང་བ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། དེ་ནས་མུ་མཐུད་ད་ལྟའི་བར་གསུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་རིམ་བརྒྱུད་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་རེ་གནང་བ་རྣམས་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རང་གཞུང་ནས་ཕྱོགས་བསྡུས་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་རྒྱ་ཆེར་གནང་བ་དེ་རིགས་ནི་བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་མཚན་གཞི་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་ཡུལ་དུས་གནས་བབ་ལ་ལྟོས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་ལྟེ་བ་ཡང་ཡིན་པ་བཤད་མི་དགོས་པ་རེད། གསུམ་དུས་གསུང་བཤད་ཕྱོགས་སྒྲིག་གི་དེབ་དེ་དག་ལ་གཟིགས་ན། བོད་རྒྱའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་གླེང་རྙོག་དེ་ལྟར་ཡོང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན། གླེང་རྙོག་གི་མཇུག་འབྲས་དང་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་རེ་འཆར་སོགས་ཡུལ་དུས་གནས་བབ་འགྱུར་འགྲོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་འཕོ་འགྱུར་གང་ཞིག་བྱུང་བ་རྣམས་གསལ་པོར་འཁོད་ཡོད་ལ། གསལ་པོ་འཁོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་དག་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གང་སར་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ལགས་པས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་འགོ་འཛུགས་བྱེད་ས་དང་གཞི་འཛིན་ས་ཡང་འདི་ཉིད་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ན་མི་འགྲིག་པ་མེད་དོ་སྙམ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་ད་ལྟའི་སྐུ་སྒེར་དྲུང་ཟུར་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་༼བདེན་དོན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་དང༌། ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལོར་ཁོང་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་པའི་སྐབས་བྲིས་པའི་༼བོད་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ༽། ཞེས་པ་འདི་གཉིས་ཉེ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཐོག་གལ་ཆེ་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཆེད་རྩོམ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཆོག་པར་སེམས་ཏེ། ཁོང་གིས་རྩོམ་ཡིག་འདི་ཉིད་འབྲི་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་དང་གོ་སྐབས་ཡག་ཤོས་ཤིག་ལ། སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བཀའ་ཟུར་སྣེའུ་ཤར་ཐུབ་བསྟན་ཐར་པ་མཆོག་གི་གཟིམས་ཤག་དང་ཁ་ཐག་ཉེ་བས། དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཡང་གཏུགས་འབྲེལ་གྱིས་བཀའ་ཟུར་དམ་པ་དེ་ཉིད་ལོ་ཤས་ཕྱི་སྲིད་བཀའ་བློན་གནང་རིང་གི་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གང་ཞིག་བསགས་པ་རྣམས་རིམ་པར་གསན་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དང༌། གོ་སྐབས་དེ་ཉིད་ངོས་འཛིན་གྱིས་གནད་དོན་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པས། ཚིག་ཉུང་ཡང་དོན་ཟབ་པ། བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་དང་ཉེ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་ཕན་རླབས་ཆེ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་སྟབས། རང་གཞུང་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་ཁུངས་ནས། ལོ་དེའི་མང་གཙོའི་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ནས་དཔེ་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་འདུག ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལོར་སྐུ་སྒེར་དྲུང་ཆེ་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་གཞོན་ནུའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་པའི་སྐབས། ༼ཤིང་སྟག་སིམ་ལའི་ཆིངས་ཡིག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་པ་༽ཞེས་པའི་ཆེད་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་འདུག་པ་དེའི་ནང་བོད་རྒྱ་གཉིས་དང༌། རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇི་སྲིད་གཞུང་བར་གྱི་ཆིངས་ཡིག་དེ་ཉིད་བཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། རྒྱུ་རྐྱེན་མཇུག་འབྲས་དང་བཅས་པ་གསལ་བཤད་ནན་པོ་གནང་ནས། དོན་དངོས་ཀྱི་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་ངོ་མ་དེ་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་དངོས་བྱུང་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་བརྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྩལ་དུ་བཏོན་འདུག སྤྱི་ལོ ༡༩༧༠ ལོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་གསར་འཛུགས་ཐོག སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་གཞོན་ནུའི་ལྟ་གྲུབ་གཙོ་འདོན་གྱི་དུས་དེབ་༼རང་བཙན་༽དང་༼བོད་གནས་བསྐྱར་ཞིབ༽ཞེས་པ་གསར་སྤེལ་གནང་འདུག་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུའང་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་གསལ་བཤད་དང༌། གུང་ཁྲན་གྱིས་གཞིས་སྡོད་བོད་མིའི་ཐོག་གཉའ་གནོན་སྡང་ཟུག་དང༌། རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་ལས་འགུལ་ཁྲོད། བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་གོམས་སྲོལ་རྩ་གཏོར་གཏོང་བའི་གནས་བབ་གང་ཞིག་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པ་ཀུན་མང་ཚོགས་ལ་ཁྱབ་བརྡལ་གཏོང་སའི་གདེང་ཆ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུན་ད་ལྟའི་བར་དུ་མཐོང་ཆོས་ཡོད་པ་འདི་བཞིན་ཡིན་པས། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ཆ་ལག་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཆོག་པ་སྙམ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་ཆུང་ཚེ་རིང་དང་བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་༼བོད་མི་དམངས་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་ལྕགས་སྒྲོག་༽ཅེས་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ལས་འཕྲོས་པའི་དཔྱད་བརྗོད་རིང་པོ་ཞིག་སྤེལ་གནང་མཛད་འདུག་པ་དེའི་ནང་དུ་བོད་རྒྱའི་ཉེ་རབས་ཀྱི་གནས་བབ་མང་པོ་ཞིག་ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བའི་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བས། ཉེ་བའི་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་མཁན་ཚོར་དུས་ཐོག་ཆར་པ་ལྟར་གྱུར་འདུག སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ནས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པའི་༼བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་༽དེབ་ཕྲེང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་རིམ་པ་བཞིན་བཏོན་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། མཐུན་ཚོགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་མི་ཁ་ཤས་ཀྱི་བྱེད་བབ་ལས་ད་ལྟར་སྦལ་པ་རྨ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་ལག་པ་འཆང་མི་རུང་ནའང༌། དེ་སྔོན་བཏོན་པའི་དེབ་དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་མཐའི་ཆབ་སྲིད་པ་དང་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་སོགས་མཁས་པ་མང་པོས་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཔྱད་བརྗོད་གང་མང་སྤེལ་ཡོད། བོད་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་དང་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་བཏོན་པའི་༼སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་བོད་མི་དམངས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་དང་བཅུ་གཉིས་ཐོག་གནང་བའི་གསུང་བཤད་གལ་གནད་ཆེ་ཁག་ཕྱོགས་བསྡུས༽། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པས་བཏོན་པའི་༼རང་སྐྱོང་གི་བཀོད་སྒྲིག་ལམ་ནས་གཞུང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས༽། གཞན་ཡང་དོན་གྲུབ་ལྷ་དར་གྱིས་བརྩམས་པའི་༼བདག་གི་བསམ་གཞིགས་དང་བོད་སྐྱོབ་རེ་འབོད༽། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་བཏོན་པའི་༼བོད་དུ་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་རྒྱ་དམར་གྱི་སྲིད་ཇུས༽། བོད་ཀྱི་ཡིག་བསྒྱུར་ཁང་ནས་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པའི་༼བོད་རྒྱ་ཉམས་ཞིབ་༽དེབ་ཕྲེང༌། ཉེ་ཆར་འགྲེལ་སྤེལ་གནང་བའི་སེར་བྱེས་གྲྭ་འཇིགས་བྲལ་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་༼བོད་ཀྱི་དྲིས་ལན་༽ཞེས་པ་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐེར་འདོན་བྱས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དེབ་ཆུང་ཞིག་བཏོན་འདུག་པ་དེ་ཉིད་གྲྭ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དེབ་ཕྲེང་དང་པོ་དེ་ཡིན་སྲིད་སྙམ། སྤྱི་ལོ ༡༩༩༥ ལོར་ཝ་ཎའི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒྱལ་མཚན་རྣམ་གྲོལ་གྱི་༼འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འགྲེལ་བརྗོད་༽ཀྱི་དེབ་ཆུང་དང༌། ཟམ་གདོང་པཎ་ཌི་ཏ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱི་༼བདེན་པའི་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་དེབ་ཆུང་༽རྣམས་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་ཆ་ལག་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཆོག་གོ་སྙམ། འོན་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་ལ་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་གི་གཞི་རྐང་བརྟན་པོ་ཞིག་ད་ཕན་མ་བྱུང་བས། རྩོམ་པ་པོའམ་ཡང་ན་རྩོམ་རིག་ལ་དགའ་བའི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བརྗོད་གཞི་འདི་ཉིད་འབུར་འདོན་གྱིས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་དེ་ཙམ་མང་པོ་བྱུང་མེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་རིང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་གཞི་འཛིན་གང་ཞིག་བྱས་ནས་བྲིས་པ་དེ་ཉིད། སང་ཉིན་ལངས་ཕྱོགས་དེ་ལས་གཞན་པའམ་ཕྱོགས་འགལ་གྱི་གནས་བབ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷུང་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ད་དུང་ཡང་སོ་ན་གནས་པས་ལག་པ་འཆང་སྟབས་བདེ་པོ་རང་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ།

༦༽ བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་ཀྱི་གསར་ཤོག་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

སྤྱི་ལོ་༡༩༦༤ཡན་མན་ནས་རྡོར་གླིང་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ལས་ཁུངས་དང་ཨ་རིའི་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བ་བྱས་ནས་༼ཆུ་ཨ་གསར་འགྱུར་༽ཞེས་པའི་གསར་ཤོག་འདོན་ཐེངས་ཁ་ཤས་བཏོན་འདུག་པ་དེ་ནི་བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་པ་རང་གིས་བཏོན་པའི་གསར་ཤོག་དང་པོ་དེ་རེད། དེ་རྗེས་གསར་ཤོག་དེ་ཉིད་དགག་དགོས་ལ་བརྟེན་ནས་༼བོད་མིའི་རང་དབང་༽ཞེས་པར་མིང་བསྒྱུར་གྱིས་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག རྒྱུད་ལམ་དེ་དག་གི་ཐོག་ཏུ་བོད་རྒྱའི་འཐབ་རྩོད་དང་བཙན་བྱོལ་བའི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་རྨང་གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག དང་བླངས་དཔའ་བོ་ཚོས་རྒྱ་དམག་དང་དམར་འཛིངས་བྱས་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས། སྐབས་འགར་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་དུ་མས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་ཀྱང་འདྲ་མིན་སྤེལ་གནང་མཛད་འདུག་པ་འདི་དག་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་རྩོམ་རིག་སྤྱིའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་མགོ་འཛུགས་གནང་པའི་དུས་ཚིགས་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ན་སྤྱིའི་ཆ་ནས་མི་འགྲིགས་པ་མེད་སྙམ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལོར་བོད་ཀྱི་༼ཤེས་བྱ་༽དུས་དེབ་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག དུས་དེབ་དེ་ནི་དེང་སང་སྐུ་སྒེར་དྲུང་ཆེ་ཡིན་པའི་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད་ལགས་དང༌། བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་བསྟན་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ཇུས་འགོད་ལྟར། ད་ལྟའི་བཀའ་ཁྲི་ཟུར་པ་བྲག་གཡབ་མཛེས་བཅུ་ཚང་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་ནས། སྒྲ་གྱིས་དཔེ་བསྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་ཞིག་རེད། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་ཡིག་ཐོག་སྤེལ་བའི་གསར་འགྱུར་དུས་དེབ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཕལ་ཆེ་དེ་ཉིད་ཡིན་རྒྱུ་རེད། དུས་དེབ་འདིའི་ཐོག་ནས་སྐབས་དེའི་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་རིགས་གཞུང་གང་ཐད་ནས་མང་ཚོགས་ལ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བའི་རྒྱུད་ལམ་ཡག་ཤས་ཤིག་བྱུང་འདུག སྐབས་འགར་ཕྱོགས་བཞུགས་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཁག་གཅིག་གིས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་སྤེལ་འདུག དུས་ཕྱིས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་རིམ་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་ཉིན་རེ་ནས་ཉིན་རེར་ཇེ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སྟབས་བསྟུན། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༡ནས་ཤེས་བྱ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་འདི་བཞིན་རང་གཞུང་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཆ་ལག་ཏུ་ཚུད། དེ་དང་ཆབས་གཅིག་གསར་འགྱུར་མཁོ་སྒྲུག་གི་གཞི་རྒྱ་ཡང་ཇེ་ཆེར་སོང་པས་དུས་དེབ་འདིར་ཡང་དེ་དག་གི་སྐོར་ཇེ་མང་དུ་འགོད་དགོས་སྟབས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་སྐོར་འགོད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་འདྲ། འདི་ཉིད་ད་ལྟའི་བར་མུ་མཐུད་གནས་པ་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་ལགས། དེ་རྗེས་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་དང་དྲང་ཚུགས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་༼ཟླ་གསལ་༽དང༌། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་༼རང་བཙན་༽གཉིས་ཀྱང་རིམ་པར་བཞིན་བཏོན་འདུག དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་དུས་མགོ་ཡན་མན་དུ་གསོག་སྒར་དགེ་རྒན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བའི་༼མཐོ་སྒང་གི་རྒྱབ་མདུན༽ཞེས་པ་བཏོན། ཉེ་ཆར་ཝཱཎ་རྒྱ་གར་ལེགས་སྦྱར་ཆེས་མཐོའི་སློབ་གཉེར་བ་ཇོ་ལེབ་ཆོས་འཕེལ་སོགས་བོད་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་གཅིག་གིས༼འོད་ སྤྱི་ཚོགས་དུས་དེབ༽རྩོམ་སྒྲིག་དང་འགྲེམ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེར་གནང་འདུག་པ་དེ་དག་གི་ནང༌། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁུལ་གྱི་གནས་བབ་དངོས་དོན་གཞིར་བཟུང་གི་དཔྱོད་བརྗོད་དང༌། བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐོར་སོགས་བརྗོད་གཞིར་བཟུང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གོ་རྟོགས་འཕེར་ངེས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་འཐོན་པ་བྱུང་འདུག གཞན་ཡང་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་བསམ་ཕོད་པ་དང༌། བཤད་ཕོད་པ། འབྲི་ཕོད་པ་སྟེ། ཕོད་པ་གསུམ་ལྡན་གྱི་བསམ་བློའི་གདོང་མཆོང་པ་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དཔུང་ཁག་གཅིག་གིས་༼མ་འཁྱོགས་དྲང་ཐིག༽ཅེས་པའི་གསར་ཤོག་ཅིག་བཏོན་འདུག མ་འཁྱོགས་དྲང་ཐིག་ནི་མ་འཁྱོགས་དྲང་ཐིག་རང་རེད། སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་བསམ་བློ་དང༌། ཀུན་སྤྱོད། འཐེན་ཁྱེར་སོགས་ཞན་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ཐེར་འདོན་བྱས་པས། སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་བཅེས་གནང་སའི་སྨན་ཁང་ཡག་ཤས་ཤིག་ཆགས་འདུག དེ་རྗེས་༼བོད་མིའི་རྩ་དོན་༽དང༌། ལྷག་པར་དུས་ཕྱིས་༼དམངས་གཙོ་༽གསར་ཤོག་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བའི་རྗེས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངན་སྲོལ་དང་རུལ་སུང་མང་པོ་ཞིག་གཤའ་བཅོས་གཏོང་སའི་གདེངས་ཆ་ཡག་ཤས་དེ་གྱུར། དབང་འཛིན་པའི་དགྲ་བོ་ལྟེ་བ་དེ་གསར་ཤོག་ཡིན་པས་དཔོན་ཆེན་མི་ཆེ་ནང་ཁུལ་ངན་པ་ཁ་མཐུན་གྱིས་གསར་ཤོག་དེ་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་མ་བརྟན་ཀྱང་གསོན་ན་རླབས་ཆེ་བ་དང༌། ཤི་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་མཇུག་བསྡུས་བྱས་འདུག དེ་རྗེས་༼བོད་ཀྱི་དུས་བབ༽། ༼གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ༽། ༼ནོར་ལྡེ༽། ༼བོད་ཀྱི་བང་ཆེན༽། ༼ཕ་ཡུལ་ཤེས་བྱའི་བང་མཛོད༽། ༼དྲང་བདེན༽། ༼བདེན་པའི་ཕོ་ཉ༽། ༼སྤྱི་ཚོགས་མེ་ལོང་༽། ༼བག་གསར༽། ༼ལྷོ་ཕྱོགས་ཕོ་ཉ༽། ༼བདེན་པའི་གླེང་བཏེགས༽། ༼སྤྱི་ཚོགས་གླེང་བཏེགས་༽། ༼ལྗང་རླུང་༽སོགས། ཚགས་ཤོག་འདྲ་མིན་ཡང་རིམ་པར་བཞིན་མང་དུ་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་དེ་དག་རང་རང་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་དམིགས་ཡུལ་མི་འདྲ་བ་ཅི་རིགས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡོད་ནའང༌། གཞི་རྩའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་རེ་བྱུང་འདུག

༧༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

དུས་འགྱུར་བྱུང་ནས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་ཆེས་ཐོག་མ་སྤེལ་མཁན་ནི་བྲག་གཡབ་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ལ། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་བརྡ་དག་ཚིག་མཛོད་ཀྱི་དེབ་ཆེན་དེ་ཉིད་གསར་རྩོམ་དང་དཔེ་སྐྲུན་གནང་བ་ནས། མི་ཡུལ་དུ་གསར་འཛུགས་བྱས་མ་ཐག་པའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཁག་ཏུ་བརྡ་དག་འདི་ཉིད་མིག་དང་འདྲ་བ་བྱུང༌། བརྡ་དག་གི་གཞུང་འདི་ཁོག་སྒྲིག་སྟངས་སོག་པོ་དགེ་བཤེས་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་༼བོད་ཀྱི་བརྡ་དག་མིང་ཚིག་གསལ་༽བ་དང་འདྲ་བར་ཀ་ཁོངས་སྦྱོར་ཀློག་གི་སྔ་ཕྱི་བང་རིམ་བཞིན་བསྒྲིགས་པའི་སྲོལ་གསར་གཏོད་མཛད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲིགས་བོད་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་དཔེ་སྐྲུན་བྱསའདུག ཚིག་མཛོད་འདིའི་ནང་མིང་ཚིག་ཁྲི་ཕྲག་ལྷག་བསྡུས་ཤིང་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གསུང་རབ་དང་སྨན་རྩིས་སོགས་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྐོར། ལི་ཤིའི་གུར་ཁང་དང་བརྡ་གསར་རྙིང་གིས་མཚོན་པའི་ཁུངས་ལྡན་ཡིག་རྙིང་མང་པོ་གཞིར་བཅོལ་ནས་བསྒྲིགས་པས་ཁུངས་བཙུན་པ་དང༌། སྒྲིག་སྟངས་ལྟ་ཀློག་བདེ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན། ད་དུང་ཁོང་གིས་བརྩམས་པའི་༼དུས་གསུམ་རེའུ་མིག་༽དུས་ཕྱིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བ་གཞིས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་བཏོན་པ། གཞན་ཡང་བ་གཞིས་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ་གྱིས་༼སྙན་སུམ་གྱི་སྐོར་༽དུ་མ་དང༌། ཝཱར་དགེ་པདྨ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གླེང་བརྗོད་ཆེན་པོ། འཛེ་མེད་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་༼སུམ་རྟགས་སྐོར༽། བདུད་འཇོམས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས༼བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐོར༽། འབྲས་སྤུངས་ཁྲི་པ་བསྟན་པ་བསྟན་འཛིན་གྱིས་༼སུམ་རྟགས་སྐོར༽། རག་ར་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་དར་གྱིས་༼གནས་བརྒྱད་འགྲེལ་བ༽། ཨ་མདོ་དགེ་འདུན་སྦྱིན་པས་༼སུམ་རྟགས་ཀྱི་སྐོར༽། ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་གྱིས་༼ནག་ཊིཀ་༽། ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་༼སུམ་རྟགས་གཉིས༽། ཕྲན་གྱི་༼རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པའི་དཀའ་གནད་འགའ་ཞིག་གི་དོགས་སེལ་གཟུ་གནས་དགྱེས་པའི་གཏམ༽སོགས། རིམ་པར་བརྩམས་པས་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་གྱི་རླབས་རྒྱུན་དགུང་ལ་འཕྱོ་བའི་ཟེགས་མ་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གང་སར་འཐོར་དང་འཐོར་བཞིན་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ཆུང་ཆུང་འདིས་ཕྱིས་འབྱུང་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཚོར་ངོ་ནོངས་མི་དགོས་པའི་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རིམ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ས་བོན་བརྟན་པོ་བཞག་འདུག་སྙམ།

༨༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་སྙན་གཞུང་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

དུས་འགྱུར་བྱུང་རྗེས་གཞིས་ཕྱོགས་སུ་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་རྐྱེན་པས་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ལ་བོད་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཡོངས་རྫོགས་རེ་ཞིག་དུར་སར་མནན་པས། ལུང་པ་ཆུས་འཁྱེར་ན་རྡོ་ལེབ་སྐམ་པོ་མི་ལུས་པའི་དཔེ་ལྟར། རེ་ཞིག་སྙན་ཚིག་དང་སྙན་ཚིག་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཡུལ་ལས་བསྐལ་ནའང༌། བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་རྨང་གཞི་གསར་འཛུགས་དང་བསྟུན་ནས་ཐ་སྙད་རིག་པའི་གཞུང་གི་རྟེན་གཞི་ཡང་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བའི་མགོ་འཛུགས་གནང་མཁན་ཕལ་ཆེར་བ་གཞིས་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ་སོགས་ཡིན་ལ། ཁོང་གིས་ཝཱཎ་དང་རྡ་ས་མཚན་ཉིད་སློབ་གྲྭ། སྨན་རྩིས་ཁང་སོགས་སུ་སྙན་སུམ་གྱི་ལམ་ཁྲིད་དང༌། ལྷག་དོན་༼སྙན་ངག་གི་འགྲེལ་བ་དང་དཔེར་བརྗོད་༽ཀྱང་རྩོམ་འབྲི་གནང་འདུག་པ་དེ་ཉིད་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་སྙན་གཞུང་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་་རིམ་དང་པོ་དེ་ཡིན་སྲིད་སྙམ། གཞན་ཡང་མཛེ་མེད་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས་དང་ལྷ་ཁང་བློ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་ཀྱིས་སྙན་ངག་དཔེར་བརྗོད་དང༌། དུས་ཕྱིས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་༼སྙན་འགྲེལ་ཚངས་སྲས་དགྱེས་པའི་འཛུམ་ཟེར༽དང༌། དབྲ་ཆུང་སྐལ་བཟང་ནོར་བུས་༼ཨེ་སངས་ལྷ་མོའི་མགུལ་རྒྱན་༽སོགས་བརྩམས་པས་བཙན་བྱོལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། གཞིས་ཕྱོགས་སུའང་དཔེ་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་གྱིས་བཙན་བྱོལ་ནང་ཕྱུར་བའི་སྙན་གཞུང་གི་འཕེལ་རླབས་ཀྱིས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་གསལ་ལྟར་ཡིན། གཞན་ཡང་ཨ་མདོ་དགེ་འདུན་སྦྱིན་པའི་༼སྙན་ངག་ལེའུ་བར་བའི་འགྲེལ་དང་དཔེར་མརྗོད༽། འཛེ་སྨད་ཀྱི་༼སྙན་ངག་དཔེར་བརྗོད༽། ལྷ་ཁང་བློ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི༼སྙན་ངག་གི་དཔེར་བརྗོད༽། ཕྲན་གྱི་༼སྙན་ངག་གི་སྡོམ་ཚིག་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ༽དང་༼ལེའུ་དང་པོའི་དཔྱོད་བརྗོད༽སོགས་སྙན་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྩོམ་རིག་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་འདུག་པ་དེ་དག་གིས་རྩོམ་རིག་སྤྱི་དང་ཡང་སྒོས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིག་ཐད་བག་ཆགས་ངེས་ཅན་ཞིག་བཞག་ཡོད་སྲིད་སྙམ།

༩༽ བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བྱེས་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་རིག་པའི་རྒྱུན་སྲོལ་མི་ཉམས་སླར་གསོའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་ལ། འདི་ཉིད་མགོ་བཙུགས་པ་ནས་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་བླ་སྨན་རིམ་བྱོན་ཚོས་སྨན་རྩིས་ཀྱི་འཆད་ཉན་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལས། སྨན་གཞུང་དང་རྩིས་གཞུང་གི་གསར་རྩོམ་གྱི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་དེ་ཙམ་ཆ་རྒྱུས་མེད། ཤེས་རབ་གླིང་སྡེ་དགེ་ཚེ་རྣམ་དང༌། ཝཱར་ཎ་སིར་རག་རྡོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཟུང་གིས་སྨན་དང་རྩིས་ཀྱི་རྒྱུན་སྲོལ་བཟང་པོ་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པའི་ཐོག ཕྱི་མས་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་ཐུང་༼གསོ་བ་རིག་པ་དང་ཚེའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ་ངང་པའི་བཞེད་སྒྲ༽། ཞེས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བྱུང་རིམ་དང་ལྟ་གྲུབ་རྣམས་རང་འདོད་ལྟར་རང་གི་སྲིད་དོན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱྀ་དགོས་མཁོ་བསྐོང་སླད༌། འགའ་ཞིག་གིས་མནའ་བོའི་རྒྱ་ནག་གི་སྨན་གཞུང་རྒྱ་བཟས་བོད་དུ་ཁྱེར་བ་སོགས་ལས་གཞི་ནས་ཡུལ་དེར་དར་བས་རྒྱ་ནག་གི་སྨན་གཞུང་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་དུ་མ་འགོད་པ་དང༌། འགའ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་ནས་དར་བ་ཡིན་ཞིང་རྒྱ་གར་གྱི་ཚེའི་རིག་བྱེད་ཡུལ་དེར་མ་དར་སྔོན་དུ་བོད་ལ་སྨན་བཅོས་མེད་པར་བཤད་ཅིང་དེ་ལ་ཕྱོགས་རེའི་རིག་པ་དང་ལུང་དོན་རང་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་ནས་བཤད་སྒྲོས་དུ་མ་བྱེད་པ་མནའ་དེང་གཉིས་ཀར་སྣང་བར་བརྟེན་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལང་ཚོ་མ་བརྟས་པ་རྣམས་ལྟར་སྣང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་གཟུགས་དངོས་གཉིས་འཁྲུལ་ནས་རེ་དོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་ཡོང་སྲིད་པ་དེ་དག་གི་ལོག་རྟོག་དང་འཁྲུལ་སྣང་བསལ་བའི་སླད། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བྱུང་རིམ་དངོས་དང༌། དེའི་ལག་ལེན་གྱི་ཕན་ནུས་ཤེས་པའི་ཕྱིར༌། དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང༌། དཔྱད་པ་ཞུགས་པར་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པ། དཔྱད་འོས་པ། ཐོག་མའི་བྱུང་རིམ། ཚེའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱུང་བ། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བྱུང་བ། བར་དུ་ལྟ་གྲུབ། ལུས་གྲུབ་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར། གྲུབ་པའི་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་འགའི་ཁྱད་པར། ཀླད་པ༌།Central nervous system སྙིང་ཁམས། བསམ་སེའུ། རེག་པའི་རྩ་ལ་བརྟག་པ། རྩ་བརྟག་ཐབས་ཀྱི་རིག་པ། མཐོང་བ་ཆུ་ལ་བརྟག་པ། ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་ཚུལ། ནད་བཅོས་ལག་ལེན། སྦྱོར་བ་སྨན། བཅས་དོན་ཚན་ཆུང་ངུ་བཅུ་བདུན་ཕྱེས་ཏེ་དཔྱོད་པའི་ལམ་ནས་གསོ་རིག་དང་ཚེའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་ཁྱད་པར་གསལ་བཤད་གནང་བ་སོགས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་བྲིས་སྣང་བ་དེ་ཀོ། མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གིས་རྒྱུད་ཕྱུག་པ་དང༌། བརྗོད་གཞིའི་ཁུངས་བཙན་ཞིང་རྗོད་བྱེད་ཚིག་སྦྱོར་སྙན་འཇེབས་ལྡན་པའི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ལྡན་པ་མཐོང༌། གཞན་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་བཏོན་པའི་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་༼བཻཌཱུརྱ་དཀར་སྔོན་༽དང༌། ཟུར་མཁར་བ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོའི་༼རྒྱུད་བཞིའི་འགྲེལ་བ་མེས་པོའི་ཞལ་ལུང་༽། སྨན་རམས་པ་བསྟན་དར་གྱི་༼རྒྱུད་བཞིའི་བརྡ་སྤྲོད་ཨ་རུ་རའི་ཕྲེང་བའི་མཛེས་རྒྱན༽། ཁྲོ་རུ་ཚེ་རྣམ་གྱི་སྒྲ་སྨན་རྩིས་གསུམ་གྱི་གཞུང་སོགས་གནའ་དེང་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོའི་གསུང་རྩོམ་བསྐྱར་པར་གནང་བ་དུ་མ་མཐོང་ཐོང་བྱུང་བ་ལས། གསར་རྩོམ་གང་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་ནི་མཐོང་ཐོས་མ་བྱུང༌།

༡༠༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བྲིས་འབུར་དང་ཐིག་རྩ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བཙན་བྱོལ་ནང་རི་མོ་དང་ཐིག་རྩ་སྐོར་གྱི་རྩོམ་རིག་གི་དེབ་འགའ་ཞིག་ལས་མཐོང་ཐོས་བྱུང་མྱོང་མེད་ནའང༌། དེ་དག་གི་རྩོམ་པ་པོ་དང་རྩོམ་དེབ་ཀྱི་ཆེ་བ་དེ་སྔོན་དོ་སྣང་ཞུ་མྱོང་མེད། དྲན་ངོས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ནི་སེར་བྱེས་འདན་མ་ཁང་ཚན་གྱི་གྲྭ་ཟུར་ད་ལྟ་མ་ཇུ་ཊི་ལ་རིན་ཆེན་ཟ་ཁང་གི་སྦྱིན་བདག་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་༼ཐིག་རྩལ་གྱི་དེབ་༽གཅིག་རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་ཟབ་རྒྱས་གནང་བྱུང་བ་དེའི་བྲོ་བ་ཆ་ཚང་མི་ཤེས་ཀྱང༌། དེབ་དེ་བཙན་བྱོལ་ནང་ཐིག་རྩ་རྩོམ་དེབ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ར་འཕྲོད་ཞུ་ཐུབ་ངེས་སྙམ། དེ་རྗེས་༼ལྷ་བཟོ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་༽ཕྲན་ལ་བྲིས་སྐུལ་དུ་མངགས་པར་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་མཁས་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གི་ལམ་སྟོན་དང་རྒྱུད་སྐུལ་ལྟར་ལྷ་བྲིས་པ་ཁོང་གི་ཁྲིད་རྒྱུད་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་གཡའ་སེལ་གཞིར་བཟུང་ནས་ད་ལྟར་འབྲི་བཞིན་པའི་ཐིག་རྩ་མ་དཔེ་འདི་བཞིན་བཙན་བྱོལ་ནང་གཡའ་སེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྷ་བྲིས་ཀྱི་ཐིག་རྩ་ཐེར་འདོན་བྱས་པའི་རྩོམ་རིག་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་སྲིད། ད་དུང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་ཐིག་རྩལ་རྩོམ་རིག་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་ཕྲན་ལ་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་དེ་ཙམ་ལ་མེད་པས་བཤད་མ་སྤོབས། བཙན་བྱོལ་ནས་འབུར་སྐུའི་ཐིག་རྩ་རྩོམ་ཐོག་མའི་འཕེལ་རིམ་ནི། ནོར་གླིང་རྟེན་བཞེངས་ཆེན་མོ་རྩེ་གདོང་སྤེན་པ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་༼བོད་ཀྱི་མཆོག་གི་ལུས་བཟོ་འབུར་སྐུའི་མདོ་རྒྱུད་ཐིག་ཡིག་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་རྩེ་གདོང་རིག་པའི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་བཟོ་རྩལ་གྱི་བྱུང་བ་མཐོང་རྒྱུད་ལག་ལེན་མན་ངག་གཅིག་ཏུ་བཀོད་པའི་དེབ་ཐེར་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་གྱི་ཕྲ་ཚོམ་༽ཞེས་པ་འདི་རེད་སྙམ། དེ་ཡང་དོ་བདག་དངོས་དང་བཀའ་མོལ་བྱུང་དོན་བཞིན། བྲིས་འབུར་གྱི་ཐིག་རྩ་གཉིས་ཀ་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་གཅིག་པ་ཡིན་ཡང༌། བྲིས་ཐིག་གིས་འབུར་ཐིག་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་གོ་ཆོད་མི་ཐུབ་པ། དཔེར་ན། བྲིས་སྐུར་མདུན་ཐིག་མ་གཏོགས་གཡས་གཡོན་རྒྱབ་གསུམ་གྱི་ཐིག་རྩ་མི་དགོས་ཀྱང༌། འབུར་སྐོས་གཡས་གཡོན་རྒྱབ་མདུན་བཞི་ཀའི་ཐིག་ཚད་ངེས་པར་དུ་དགོས་པས། བྲིས་ཐིག་ལས་འབུར་ཐིག་མགོ་ཉོག་པ་དང་ཞིབ་ཚགས་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་དང༌། འབུར་སྐུ་ནི་གང་ཞིག་དཔེ་མཚོན་དུ་བྲིས་ཚར་བ་གཞིར་བཟུང་གིས་བརྡུང་བ་དང་བླུག་པ་སོགས་ཀྱི་ཆོ་ག་གཞན་ཤིན་ཏུ་མང་སྟབས་བྲིས་ཐིག་དང་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་གཏིང་ཟབ་མིན་ཁྱབ་པར་ངེས་ཅན་ཡོད་པར་གསུངས། དེ་ལྟ་ནའང་བཙན་བྱོལ་དུ་བྲིས་ཐིག་ལས་གཞན་འབུར་ཐིག་དང༌། དེའི་ལག་ལེན་གྱི་མཛུབ་ཁྲིད་འཕེར་བའི་རྩོམ་རིག་གསར་པ་གཞན་སུས་ཀྱང་བྲིས་མེད་པ་འདྲ། གོང་ལྟར་ལྗགས་རྩོམ་འདི་ཉིད་ད་ལྟར་ནོར་གླིང་རྟེན་བཞེངས་སློབ་གྲྭར་ལག་ལེན་དང་འགྲོགས་ནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་བཞིན་པ་རེད། ད་ལྟའི་རྡ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྟེན་གཙོ་ཁག་གིས་མཚོན་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གང་སར་རྩོམ་པ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསར་བཞེངས་གནང་བའི་འབུར་སྐུ་འདྲ་མིན་སྙན་གྲགས་དང་མཉམ་དུ་ཁྱབ་བཞིན་པ་ཡིན། དེས་ན་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ནས་མ་འོངས་པའི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཚོར་བཤད་ན་བཤད་རིན་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་ན་བསྟན་རིན་ཡོད་པའི་བཟོ་རིགས་ཀྱི་རྩོམ་ཆོས་ཡང་ངེས་ཅན་ཞིག་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཡོད་ཅེས་མགྲིན་པ་གཟེངས་སུ་བཏེགས་ནས་བཤད་ཆོག་སྙམ།

༡༡༽ བོད་ཀྱི་སློབ་དེབ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

ས་ཕག་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་བའི་སྔོན་དུ་བོད་ལ་སློབ་གྲྭ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་འདྲ་ཡང༌། དེ་དག་ལ་དེང་སང་ནང་བཞིན་ཚགས་ཚུད་རང་བཞིན་གྱི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་ལྡན་པའི་སློབ་དེབ་ཅིག་ཡོད་རབས་གོ་མྱོང་མེད་ཀྱང༌། ས་ཕག་དུས་འགྱུར་བྱུང་ནས་མི་རིང་བར། སྤྱི་ལོ༡༩༦༥ལོར་བཙན་བྱོལ་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་བླ་ན་མེད་པའི་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཀྲིན་ལ་བརྟེན་ནས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་གི་རྨང་གཞི་ཡོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཟུར་འཛུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དང་བསྟུན། སྐབས་དེའི་ཡུལ་དུས་དང་མཚམས་པའི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་ངེས་ཅན་ལྡན་པའི་སློབ་དེབ་ཀྱང་གཏན་འབེབས་གནང་ལུགས་སྐབས་དེའི་སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཆོས་དོན་བཀའ་ཟུར་ཐུབ་བསྟན་ནོར་བཟང་དང༌། པད་བཀོད་བདུད་འཇོམས་སྤྲུལ་སྐུ། དགའ་ཤར་མཛེ་སྨད་སྤྲུལ་སྐུ། རྭ་སྟོད་སྐྱོང་ལྟ་སྤྲུལ་སྐུ། ངོར་ཐར་རྩེ་མཁན་པོ། ཁེ་སྨད་བསོད་ནམས་དབང་འདུས། རྙིང་འཐུས་དཔལ་ཡུལ་སྤྲུལ་སྐུ། ཁམས་སྤྲུལ་དོན་བརྒྱུད་ཉི་མ་བཅས་རེད་འདུག ཁོང་རྣམ་པས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་སློབ་དེབ་ཁག་ཏུ་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནང་ནས་འབྱུང་བའི་ལེགས་བཤད་གལ་ཆེ་རིགས་དང༌། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས། ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་ཆོས་འབྱུང༌། བྱིས་སྒྲུང་དང་གནའ་སྒྲུང་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་དང་སྡེབ་སྦྱོར་མངོན་བརྗོད་བཅས་རྒྱས་བསྡུས་འཚམས་པའི་བསྡུ་སྒྲིག་གནང་ནས། ༼སྐད་ཡིག༽དང༌། ༼རྒྱལ་རབས༽། ༼ཆོས་འབྱུང་༽། ༼ནང་ཆོས༽། ༼ཚད་མ༽བཅས་ཀྱི་སློབ་དེབ་གསར་བཟོ་གནང་འདུག གང་ཞིག་བསྡུས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་སློབ་དེབ་གསར་བཟོ་གནང་འདུག་པ་དེ་དག་དེང་སང་བྱིས་པ་ཚོའི་བསམ་བློ་དང་དུས་ཚོད་ལ་འཚམ་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང༌། སྐབས་དེར་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་འདུག་པ་དེ་དག་ནི་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་སློབ་དེབ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་མ་མགོ་འཛུགས་གནང་བར་ངོས་འཛིན་གནང་ན་མི་འགྲིགས་པ་མེད་སྙམ། དེ་ནས་རིམ་པ་བཞིན་གོམ་གང་མདུན་སྤོས་ཀྱིས་ཡུལ་དུས་གནས་བབ་དང༌། ཕྲུ་གུའི་བསམ་བློ་བཅས་ལ་ཉམས་མྱོང་ཟབ་མོའི་ལུགས་ཀྱིས་སྒོ་བསྟུན་ནས་ལེགས་བཅོས་སྔ་ཕྱི་རིམ་པར་བྱས་འདུག ལྷག་པར་ལོ་ཤས་སྔོན་ནས་མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་བཟང་འོག ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་པའི་རྨང་གཞི་བརྟན་ལྷིངས་སུ་འཇགས་པའི་ཆེད། འཕགས་བོད་མཁས་པ་མང་པོ་སྔ་ཕྱིར་གདན་དྲངས་ནས་བགྲོ་གླེང་དང་གཏན་འབེབས་བྱུང་དོན་གཞིན། དེང་སང་ནི་༼ཨང་རྩིས་༽དང་༼ཚན་རིག་༽སོགས་ཀྱང་བོད་བསྒྱུར་གྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་བསླབ་པའི་ཁོར་ཡུག་གསར་འཛུགས་གནང་བ་འདི་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་སློབ་དེབ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ཆ་ལག་གལ་ཆེ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཆོག་སྙམ།

༡༡༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ལ་བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་དང་པོ་མགོ་འཛུགས་བྱེད་ས་ནི་རང་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྙམ། དེ་ཡང་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གསར་འཛུགས་བྱས་ནས་ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་གསར་སྐྲུན་བྱས་ཐོག་རིས་མེད་མཁས་གྲུབ་དུ་མ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་རྨང་གཞི་ལ་སྨན་པའི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་འདུག དེ་དག་གི་ནང་ནས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དཔེ་མཛོད་འདི་ནས་མཁས་པའི་དབང་པོ་བཀྲིས་ཚེ་རིང་གིས་རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་གནང་ནས་སྤེལ་བའི་༼གཏམ་ཚོགས་༽དུས་དེབ་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་འདུག དུས་དེབ་འདི་ཉིད་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་ངེས་སྙམ། དུས་དེབ་འདིའི་ནང་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་དུ་མ་དང་བླ་སྤྲུལ་ཆེ་ཁག་གི་རྣམ་ཐར་དང་སྙན་ཚིག་སོགས་གནས་ཚད་མཐོན་པོར་སླེབས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དུ་མས་སྤེལ་བའི་རྩོམ་རིག་མ་གཏོགས། དེང་སང་གི་ཕོ་གསར་འགའ་རེས་བྲིས་པ་ལྟ་བུའི་ཁུངས་ལུང་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་བལྟ་མི་དགོས་པ་ཚིག་སྐམ་རེ་གཉིས་བྲིས་ནས་སྡེབ་སྒྲིག་བྱས་པ་དེ་དག་དང་རིགས་ཙམ་ཡང་འདྲ་ས་མེད་པ་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དུས་དེབ་དེའི་རྒྱུན་ད་ལྟའི་བར་བྱུང་ཞིང༌། ད་ལྟར་ཡང་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་ནས་རྒྱུན་སྐྱོང་བཞིན་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་དུས་དེབ་གཉིས་པ་ནི་༼ལྗང་གཞོན་༽དུས་དེབ་ཡིན་ལ། དུས་དེབ་འདིར་ཁྱད་ཆོས་གསར་པ་ཞིག་བྱུང་བ་དེ་ནི། དེ་སྔོན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་དར་སྲོལ་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་རང་མོས་སྙན་ངག་དང་དུས་རབས་ཀྱི་ཚིག་ལྷུག སྙན་ཚིག དུས་རབས་སྒྲུང་རྩོམ་སོགས་མདོར་ན་གནའ་དེང་གི་ཁ་མཚོན་གསལ་པོ་གཅོད་པའིརྣམ་པ་འབུར་དུ་དོན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྩོམ་རིག་དུ་མ་མུ་འགོད་བྱས་པས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་གསར་རྩོམ་གྱི་མྱུ་གུ་དང་པོ་དེ་ནས་འབུས་པས། ལྗང་གཞོན་ནི་གསར་རྩོམ་གྱི་ལྗང་མྱུག་འབུས་སའི་སྐྱེས་ཕྲན་གཞོན་ནུ་ཞིག་ཏུ་ངེས་པས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་ལྗང་མྱུག་རང་དུ་གྱུར། ལྗང་གཞོན་རྩོམ་སྒྲིག་པ་པདྨ་འབུམ་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་དུ་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་རྗེས་ལྗང་གཞོན་ཡང་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཞིང་ཁར་འདེབས་འཛུགས་བྱས་ནས་སྔ་ཕྱི་འདོན་ཐེངས་དགུ་ཙམ་སྤེལ་མྱོང༌། བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་དུས་དེབ་གསུམ་པ་དེ་ནི་ཝཱ་ར་ཎ་སི་ནས་བཏོན་པའི་༼གངས་རྒྱུན་༽ཡིན། འདི་ནི་ད་ལྟའི་ཝཱཎའི་དཔེ་མཛོད་ལས་བྱེད་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་ད་ལྟའི་རང་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་བྱེད་སྐལ་བཟང་མཁས་གྲུབ། དལྟའི་ཝཱ་ཎའི་རིག་གནས་སློབ་དགེ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་སོགས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བའི་དུས་དེབ་ཡིན་ལ། དུས་དེབ་འདིའི་ནང་ཝཱཎ་མཁས་དབང་དུ་མའི་དཔྱད་རྩོམ་རིན་ཐང་ཅན་གང་མང་ཐོག སྒྲུང་རྩོམ་དང༌། སྙན་རྩོམ་སོགས་རྩོམ་རིག་སྣ་མང་སྤེལ་སའི་དུས་དེབ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པར་མ་ཟད། འདིའི་ནང་གི་དཔྱད་རྩོམ་དེ་དག་ནི་གསེར་སྲང་སྟོང་ཕྲག་གིས་མི་ཁུག་པའི་རིན་ཐང་ལྡན་པ་ཡང་གཟུར་གནས་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མཁྱེན་ངེས་ཡིན། བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་དུས་དེབ་བཞི་པ་དེ་ལྡི་ལི་བོད་ཁང་ནས་བཏོན་པའི་༼ཟ་མ་ཏོག་༽ཡིན། དུས་དེབ་འདི་ནི་མཁས་དབང་རྡོ་བུམ་རིན་པོ་ཆེས་གཙོས་མཁས་དབང་བརྒྱད་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདིའི་ནང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཆེད་རྩོམ་མང་བས་དུས་དེབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་རིན་ཐང་ལྡན་ལྷག་པར་ཆེ། བར་ལམ་ནས་༼སྐུལ་བའི་གཏམ༽ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཅིག་སྤེལ་ཡང་ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་འཇའ་ལུས་སུ་གཤེགས། དེ་ནས་རིམ་པར་བཞིན་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གི་༼ལྡུམ་རྭ་༽དང༌། བློ་གསལ་གླིང་གི་༼བློ་གསལ་རྩོམ་རིག་དགའ་ཚལ༽། སཱ་ར་རིག་སློབ་ཀྱི་༼རྩམ་པ༽། སྒོ་མང་ནང་བསྟན་གྱི་༼ཤཀྱཱའི་འོད་སྣང་༽དང་༼དཔྱིད་ཀ༽། དྷ་ས་ནས་བཏོན་པའི་༼ཞི་བདེའི་མཆོད་སྤྲིན༽། དགའ་ཤར་གྱི་༼ཆོས་རའི་ནང་གི་དྷི་སྐད་༽དང་༼ལྷོ་མཐའི་ཁ་བ༽། བློ་གླིང་སློབ་གྲྭའི་༼གངས་སུལ་གྱི་རོལ་དབྱངས༽། སུ་ཇའི་༼ཟམ་པ༽། སྨན་རིའི་༼བོན་སྒོ༽། ཁྲི་སྡེ་ནོར་བུའི་རྩེའི༼བགྲེས་པོའི་འབེལ་གཏམ༽། སཱ་རའི་སློབ་འཐོན་པའི༼རྩོམ་རིག་གི་གྲུ་ག༽། སཱ་རའི་༼གངྒཱའི་གཞེད་སྒྲ༽། ༼ཟླ་འོད་གཞོན་ནུ༽། སེ་རའི་༼ཅང་ཤེས་སྨིག་སྒྲ༽། ནོར་གླིང་མཐོ་སློབ་ཀྱི་༼ནོར་རྒྱུན༽། ཤེས་བྱ་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་༼ཁ་བ༽། ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་༼རླབས་ཕྲེང་༽། ཉེ་ཆར་ཝཱཎའི་༼ཞི་བདེའི་ཆུ་གཏེར་༽སོགས་རིམ་པར་བཏོན་པ་དེ་དག་རང་རང་ལ་འབུར་དུ་འཐོན་པའི་ཁྱད་ཆོས་རེ་ཡོད་པ་བཤད་མ་དགོས་མོད། དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་འབྲི་བའི་ངལ་བ་མ་བྱས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོ་ནས་ཝཱཎའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ལྷག་བསམ་ཅན་གྱི་དཔུང་སྡེ་གཅིག་དང་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གདོང་མཆོངས་བྱས་ཏེ། ༼རིག་རླབས་༽དུས་དེབ་འདོན་མགོ་ཚུགས་པ་ནས་རླུང་རླབས་ཀྱིས་གཡོ་བའི་མཚོ་གྲུ་བཞིན་འཕེལ་འགྲིབ་འགྱུར་འགྲོས་ཀྱི་ཀྱག་ཀྱོག་དུ་མའི་འཕྲང་ལམ་ནས་བརྒྱུད་དེ། ད་ཆར་ ༢༠༠༧།༡ ལོར་སྤུས་ཀ་ཚགས་ཚུད་དུ་བཏང་ནས་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་འདུག་པ་དེའི་ནང༌། རྗེས་དྲན་དང་སྒྲུང༌། ཆོས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད། གནའ་དེང་གི་སྙན་ངག་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བརྗོད་གཞི་སྣ་མང་འདུས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་སྙན་འཇེབས་ཀྱིས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པ་འདི་བཞིན་ཝཱཎའི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་རྒྱ་མཚོའི་འཇིངས་ནས་ཕྱུར་བར་བློ་གྲོས་ཀྱི་གཤོག་རྩལ་དང༌། སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྐྱལ་རྩལ་ཡོད་ན་འཇུག་པའི་དུས་ལས་གཡོལ་བ་མི་རུང་བར་སེམས། གཞན་ཡང་རང་གཞུང་ཤེས་རིག་ནས་བཏོན་པའི་༼སྨྱུག་གསར་༽དང༌། ༼སློབ་གསོ་རིག་པའི་དུས་དེབ༽། དེ་བཞིན་གཏན་སློབ་ཁག་སོ་སོ་ནས་བཏོན་པའི་དུས་དེབ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཐོང་ཐོས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐད་སྐས་མཛེགས་དང་རྐང་བཏེགས་ལྟར་ཞབས་འདེབས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རིན་ཐང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ན་མི་ཆོག་པ་མེད་སྙམ།

༡༢༽ བཙན་བྱོལ་ནང་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བཙན་བྱོལ་ནང་རིག་གཞུང་གི་བསྟི་གནས་ཆེས་ཐོག་མ་ནི་རྡ་ས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཡིན། བསྟི་གནས་འདིའི་ནང་སྔ་ཕྱིར་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས། སྐད་ཡིག་དང་ཆོས་ལུགས་སོགས་ཅི་རིགས་སྣ་ཚོགས་པས་འཚང་ཀ་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་འབྲེལ་ནས་བསྟི་གནས་འདིས་རྒྱས་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་མི་རིགས་དབྱེ་མེད་ལ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་ཟབ་སྦྱོང་ཡང་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་ཚུགས་མྱོང་བ་དེས་ཆུ་ཆེན་ཆུ་རླབས་ཀྱི་དཔེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལའང་རང་བཞིན་གྱིས་ཆར་པ་ཆུ་གྲོགས་དང་ཉི་མ་མེ་གྲོགས་ཀྱི་དཔེ་ལྟར་བྱུང་ཡོད། གཉིས་པ་དེ་ཝཱརཎ་སི་ཡིན། འདི་ཉིད་ཐོག་མ་ཚུགས་སྐབས་ཆུ་ཐོག་རི་མོ་དང་རྡོ་ཐོག་རི་མོ་ཕུར་པ་ལྟར་ཟུག་མ་ཟུག་གི་གཉན་འཕྲང་དུ་མ་བརྒལ་བའི་མཐའ་འཇུག་ཏུ་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཟམ་གདོང་རིན་པཎཌིཏ་སློབ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱི་བཀྲིན་ལས་དེང་སང་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་བོད་རིག་པའི་མཁས་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་དོ་སྣང་ཞུ་ས་ཆགས་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་གཅིག་མཐོ་སློབ་འདིའི་ནང་སྔ་ཕྱིར་ཕྱི་ནང་གི་དགེ་རྒན་མཁས་པ་དུ་མས་ཆོས་རིག་གི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་ཁྲིད་རྒྱུན་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའི་རླུང་རླབས་ཀྱིས་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རིམ་ཐོག་བརྒྱུད་ནས་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གཏིང་ཟབ་བྱུང་ཡོད་སྙམ། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་གཞུང་ཐོག་བྱས་རྗེས་ཆོས་ཤོས་ཤིག་ནི་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ཡིན། ཞིབ་འཇུག་ཁང་འདི་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་ནི་གནམ་འོག་འདིར་སུ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་ཕོ་རྒོད་དཔའ་བོ་མཁས་པ་མི་བཞི་མིན། བསྟི་གནས་ཁང་འདི་བཙུགས་པ་ནས་ཕྱི་གླིང་པའི་ཆེས་མཐོའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་མར་འཚང་ཀ་བྱས་ནས་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། སློབ་གླིང་དེ་དག་ལ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་དགེ་རྒན་སོང་བ་ཡང་ཉུང་ཉུང་མིན། བསྟི་གནས་ཁང་འདིར་རྩོམ་རིག་དཔེ་བསྐྲུན་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་ཀྱང་སྔ་ཕྱི་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་བཏོན་ཡོད། ལྷག་པར་ ༡༩༩༥ ལོར་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་བསྐངས་ཚོགས་བྱས་པ་དེ་ཉིད་བཙན་བྱོལ་ནང་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོ་རང་དེ་ཡིན། ཚོགས་འདུ་འདིའི་རྗེས་འབྲེལ་ལས་བཙན་བྱོལ་ནང་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་དབྱར་དགུན་དུས་གཅིག་ཏུ་བརྗེས་པ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕྱིན་ཡོད་པས། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་རྒྱ་ཆེར་བྱུང་བའི་མགོ་འཛུགས་བྱེད་སའང་འདི་ནས་ཡིན། བཞི་པ་དེ་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིན་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་ཡིན། བསྟི་གནས་ཁང་འདི་ནི་ལུགས་གཉིས་གནས་ལ་གཟིགས་པ་ཡངས་པའི་བཀའ་ཁྲི་ཟུར་པ་སྐལ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཡན་མན་ལ་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱས་པའི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཡིན། འདིའི་ནང་ཚན་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱིས། ༼གངས་ཅན་ཤེས་རིག་བང་མཛོད་༽སྒྲིག་བཞིན་པའི་ཐོག་ད་དུང༌། རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་༼ནོར་འོད་༽དང༌། ཚགས་ཤོག་༼ནོར་ལྡེ༽། དཔྱད་རྩོམ་༼ནོར་མཛོད་༽སོགས་དུས་གཅིག་ལ་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་གསར་བཏོན་གནང་བ་དེས་བྱེས་འབྱོར་ཁོར་ཡུག་ཆུང་ཆུང་འདིའི་ནང་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རླབས་ཐོག་བྱང་ཐང་ལ་ཅང་ཤེས་བཞིན་མདུན་བསྐྱོད་ཀྱི་གོམ་ཁ་མྱུར་དུ་གྱུར་བའི་ཕན་རླབས་ཆེ་ཤོས་བྱུང་ཡོད། ལྔ་པ་དེ་འབྲི་གུང་སྲོང་བཙན་དཔེ་མཛོད་ཡིན་ལ། འདིས་ཀྱང་ལོ་རབས་ཁ་ཤས་ཀྱི་སྔོན་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་པའི་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་མཛད་རྗེས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བཞག་པ་དེའི་རྒྱུད་ནས་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ལའང་རང་བཞིན་གྱིས་ཕན་ཐོགས་རྒྱ་ཆེར་བྱུང་ཡོད་ངེས་སྙམ། གཞན་ཡང་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་སོགས་ཆོས་སྡེ་ཁག་དུ་མ་ནས་སྔ་དུས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཅི་རིགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་གྲོག་ཚང་བརྡོལ་བ་ལྟར་གློ་བུར་དུ་འཕེལ་རྒྱས་རྒྱ་ཆེར་བྱུང་སྣང་ཞིང༌། དེ་དག་གི་ནང་ནས་རྩོམ་རིག་གི་ཐད་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་འདི་ཉིད་ཆེས་འབུར་དུ་དོན་པའི་རྩོམ་རིག་གི་དེབ་ཕྲེང་མང་བ་ཞིག་སྤེལ་དང་སྤེལ་བཞིན་པར་བརྟེན། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ཞིག་ལ་རྩོམ་ཡིག་གསར་པ་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་སའི་ཁོར་ཡུག་ཆེ་ཤོས་དང་བཟང་ཤོས་ཤིག་ཏུ་ཁུམས།

༡༣༽ བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ། 

སྤྱིར་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ནི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་གོམས་སྲོལ་གྱི་བག་ཆགས་ལས་འགོང་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་སྤོབས་པ་ད་དུང་ཡང་ཆེས་ཞན་པས། རྩོམ་རིག་ཐོག་ཀྱང་དེ་འབྲེལ་གྱིས་ཧ་ཅང་མང་པོ་རང་ཡོད་པ་མ་མཐོང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་དག་ལ་མཚོན་ནའང་ར་བ་དེའི་ནང་ནས་བསམ་བློའི་འཆིངས་རྒྱ་གློད་ཐུབ་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོམ་མང་པོ་མིན་པ་གསལ་པོ་རེད། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཆུ་སྐྱེས་སྒྲོལ་མས། ‘‘བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་གི་གནས་བབ་དངོས་ནི། ད་དུང་ཡང་འཚར་ལོངས་བརྒྱུད་རིམ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་པ་ལས། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་རྟགས་གསལ་པོ་ཞིག་ནི་ད་དུང་ཡང་མཐོང་དཀོན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང༌། གང་གིས་ཞེ་ན། སྤྱིར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཉུང་ངུ་ལས་མེད་པ་དང༌། ཉུང་ངུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བརྩམས་ཆོས་སྤེལ་བའི་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་མེད་པ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རིམ་ནང་གི་སྟོང་ཆ་ཞིག་རེད། འདི་ནི་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་རྩོམ་བྲིས་སྤེལ་མཁན་གཞི་ལ་བཞག་ནས་བཤད་པ་ཡིན།’’ ཞེས་བྲིས་གནང་འདུག་པ་ནི་དོན་ལ་གནས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་མཇུག་སྡོམ་ཞིག་རེད་སྙམ། ཡིན་ནའང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་ཐད་མེད་པའམ། ཆེས་ཧ་ཅང་ཉུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་དཔེ་མཚོན་གཞན་ཞིག་བཀོད་ན། དུས་རབས་སྔ་མའི་ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་ནང་ཙམ་ནས། བཀའ་རྙིང་བློ་བཟང་བདེ་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་གནང་བའི་༼མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང་གི་སྐྱོ་གནས་རྩིས་རྒྱག་གི་དྲན་ཐོ་༽དང༌། ཚེ་རིང་ཆོས་འཛོམས་སམ་ཟླ་སྲིང་དགྱེས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བརྩམས་སྤེལ་༼བོད་ས་སྤྲུལ་ཕྱི་ལོ་༡༩༨༩ལོའི་ལི་ཐོ་རྒྱས་པ་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ༽དང༌། འདི་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བུད་མེད་ཅིག་གིས་ལི་ཐོའི་ཟིན་བྲིས་ཕབ་པ་ཐོག་མ་ཡིན། ༼དུས་སྦྱོར་གྱི་ལག་ལེན་འགའ་ཞིག་བསྟན་པ་ག་ནི་པའི་སྙིང་ནོར༽ གཞན་ཡང་རྩིས་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་རྩོམ་འགའ་ཤས་བྲིས་བརྩམས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་ཆ་ནས་བུད་མེད་ནང་རྩིས་པ་མཁས་པར་བགྲངས་འོས་པ་ཡིན། གངས་ལྷ་མོས་རང་ཉིད་བོད་དུ་སྡོད་རིང་གི་གནས་སྟངས་ལས་བརྩམས་པ་༼ཚ་ཟེར་ངར་དུག་གིས་གཞོམ་མ་ནུས་པའི་གངས་རིའི་ཆུ་ཐིགས༽། ཚ་རོང་དབྱངས་ཅན་སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་བརྩམས་པའི་༼སྡེ་དཔོན་མི་དྲག་གི་སྲས་མོ་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་གིས་སྒེའུ་ཁུང་ནས་མཐོང་བའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྡུས༽སོགས་རིམ་ཅན་དུ་ཐོན་ཡོད་པ་དང༌། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བྲོ་བ་ངེས་ཅན་ནམ་ཚད་མཐོར་སླེབས་པའི་རྩོམ་རིག་ཀྱང་གང་འཚམས་བྱུང་ཡོད། དཔེར་ན། སྐལ་བཟང་ལྷ་མོའི་༼དྲང་སྲོང་བསྟི་གནས་ཀྱི་རྨི་ལམ་ཡུན་གཅིག༽ལྟ་བུ་ནི་དངོས་མཚོན་སྒྲུང་རྩོམ་ཚད་མཐོའི་རང་བཞིན་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་བུད་མེད་སྒྲུང་རྩོམ་འབྲི་མཁན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡང་ཁོ་མོ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ཆུ་སྐྱེས་སྒྲོལ་མའི་སྙན་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་༼སྤྲིན་བྲལ་ཟླ་བའི་འཛུམ་རླབས༽ལྟ་བུར་མཚོན་ན། བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོས་སྙན་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱི་དེབ་ཕྲེང་སྤེལ་བ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་ལ། སྙན་རྩོམ་དེར་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་མཁས་ཅན་བཀྲས་མཐོང་རཀ་ར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བློ་བཟང་ཆོས་དར་གྱིས་དེབ་དེའི་གླེང་བརྗོད་ནང་བསྟོད་ར་ཆེན་པོ་བཏང་གནང་འདུག བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོར་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་སྒོར་འཇུག་རྒྱུའི་དྲན་སྐུལ་གྱི་བྱ་སྐད་དང་པོ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན་ཞེས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ནའང་མི་མཚམས་པ་གང་ཡང་མེད་སྙམ། ད་དུང་གཟུངས་ཕྱུག་སྐྱིད་ཀྱི་བརྩམས་པའི་༼འཇགས་མི་སྲིད་པའི་བཞུར་རྒྱུན༽། ཚེ་རིང་སྐྱིད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་སྙན་རྩོམ་དེབ་ཕྲེང་དང་པོ་༼ཚེ་རིང་སྐྱིད་ཀྱི་རྩོམ་བཏུས༽དང་དེབ་ཕྲེང་གཉིས་པ་༼ཟླ་བའི་ཚོམས༽། རྣམས་ལའང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་བོད་རིགས་བུ་མོ་ཚོར་རྩོམ་རིག་ཐད་མཐོང་ཆུང་གནང་མི་རུང་པའི་བརྡ་ཐབས་ཞིག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྟན་གནང་འདུག དེ་ལས་གཞན་པ་འཇམ་དཔལ་སྒྲོལ་མ་དང་ཉི་མ་འཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྙན་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས༼མི་ཚེའི་འགྲུལ་བཞུད་དང་པོ༽སོགས་བུད་མེད་ཀྱི་རྩོམ་ཆོས་ཕྱོགས་སྒྲིག་གནང་བའི་དཔེ་དེབ་ཀྱང་འགའ་ཞིག་བཏོན་འདུག བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་མེད་ཀྱི་དུས་དེབ་ཀྱང་སྔ་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་བཏོན་གནང་མཛད་འདུག་སྟེ། ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནུས་པ་འདོན་ཐབས་གོང་སྤེལ་དང༌། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ལེན་པར་འབོད་སྐུལ། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་གོ་རྟོགས་མཐོར་འདེགས་ཡོང་ཐབས་ཐོག ད་དུང་སྔོན་བྱོན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་བཞག་ལྡན་པའི་བུད་མེད་ཚོས་མཛད་པའི་བཀའ་རྩོམ་དང་མཛད་རྗེས་ངོ་སྤྲོད་སོགས་ལ་དམིགས་ཏེ་འདོན་འགྲེམས་གནང་བ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་ཆེད་འགོད་ཀྱི་དུས་དེབ༼གཡུ་མཚོ༽དང༌། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོགས་པས་བུད་མེད་ནང་ཕན་ཚུན་བསམ་ཚུལ་ལྷུག་འདོན་དང༌། ལྟ་ཚུལ་སྤེལ་རེས་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་འདོན་འགྲེམས་གནང་བ་༼སྒྲོལ་མ༽དུས་དེབ། བོད་ཀྱི་བཙུན་མའི་ལས་འཆར་གྱིས་བཙུན་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྩོམ་རིག་ལ་དོ་སྣང་སྤེལ་ཐབས་དང༌། རྩོམ་པ་པོ་བསྐྱེད་བསྲིང་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་འདོན་འགྲེམས་གནང་མུས༼ཐེའུ་གསར༽བཅས། ད་ལྟའི་ཆར་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བུད་མེད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་གསུམ་ཙམ་ཡོད་ཅིང༌། དེ་དག་གི་ནང་རྩོམ་ཡིག་གི་གོ་སྐབས་ལེན་མཁན་བུད་མེད་དང༌། བུ་མོ། བཙུན་མ་བཅས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དུས་དེབ་དེ་དག་བཀླག་ན་མཁྱེན་གསལ་རེད། དེ་ལས་གཞན་ཡང་ད་ལྟར་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་ཡོད་པའི་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་བཞི་བཅུ་ཡས་མས་ཤིག་ཡོད་པའི་སྟེང༌། བུད་མེད་ཀྱིས་ཆེད་བྲིས་རྩོམ་རིག་གིས་གོ་གནས་གང་འཚམབཟུང་ཡོད་པ་སྟེ། འདིར་དཔེ་མཚོན་ཙམ་བཀོད་པ་ཡིན་ན། ༼གཡུ་མཚོ༽། ༼སྒྲོལ་མ༽། ༼རྩམ་པ་༽། ༼ལྡུམ་ར༽། ༼ནོར་འོད༽། ༼བློ་གསལ་རྩོམ་རིག་དགའ་ཚལ༽། ༼རྩོམ་རིག་གི་གྲུ་ཁ༽། ༼བོན་སྒོ༽། ༼ཁ་བ༽་སོགས་དུས་དེབ་ཁག་དང༌། ༼ནོར་ལྡེ༽རིག་གཞུང་སྐྱེས་འཕྲིན། ༼ཕ་ཡུལ་ཤེས་བྱའི་བང་མཛོད༽རིག་གཞུང་སྐྱེས་འཕྲིན་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོས་སྤེལ་བའི་སྙན་ངག་དང་སྒྲུང་རྩོམ། སྒྱུར་རྩོམ་ཡོད་པ་ཕུད། དཔྱད་བརྗོད་དང་དཔྱད་རྩོམ་ཡང་གང་འཚམ་ཞིག་སྤེལ་ཐོན་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་རིན་ཐང་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མྱོང་བྱང་དང༌། སེམས་ཁམས་ཀྱི་ཚོར་འདུ་སོགས་བརྗོད་གཞིར་བཟུང་ཡོད་པ་ཡིན་སྟབས། ཚད་གཞི་འདི་ནི། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་གི་ཚད་གཞིའི་ངོས་ནས་བཤད་ན། གླེང་རིན་ཡོད་པ་དང་ངོམ་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཆུ་སྐྱེས་སྒྲོལ་མས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གླེང་བཏེགས་ཐོག་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བའི་ཚིག་ཐོ་ལྟར་དོན་ལ་གནས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ། དེ་དག་གི་སྐོར་ཅུང་ཟད་རྒྱས་པ་ནི་ཆུ་སྐྱེས་སྒྲོལ་མས་བརྩམས་པའི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རིག་པའི་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་དེབ་༼བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་སྐོར་གླེང་བ༽འི་ནང་དུ་གསལ་བས་དེར་གཟིགས་དགོས། བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་བུད་མེད་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་མང་ཆེ་བ་ནི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་ཞིང༌། དེ་དག་གིས་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་མང་ཆེ་བ་སྙན་ངག་དང༌། སྒྲུང་ཐུང༌། ངོ་སྤྲོད་རྩོམ་ཡིག་བཅས་རེད། དེ་ལས་གཞན་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཔྱད་རྩོམ་སྤེལ་མཁན་གྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ནི་གཉིས་ནས་གསུམ་ཙམ་ལས་མི་འདུག དེར་བརྟེན་ད་ལྟའི་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་རིག་གི་གནས་བབ་ནི་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པའམ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་རྒྱུ་རང་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོའི་གྲངས་འབོར་དང་ཚད་གཞིའི་ངོས་ནས་བཤད་ན་བརྒྱ་ཆ་མང་ཤོས་ནི་སློབ་གཉེར་བ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་དག་གིས་སློབ་གྲྭ་རང་ཉིད་ཀྱི་དུས་དེབ་ཁག་གི་ནང་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བ་ཙམ་ལས། དུས་དེབ་གཞན་དང་གཞརྣ་དུ་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་སྟབས། དུས་དེབ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བལྟས་ན། བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་ཆ་ཤས་ཉུང་ངུ་ཞིག་ལས་ལེན་ཐུབ་མེད།

༡༤༽ བཙན་བྱོལ་ནང་སྒེར་གྱི་རྩོམ་དེབ་སྤེལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རླབས།

བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་སྤེལ་མཁན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་རེད། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་བརྗོད་གཞི་ངེས་མེད་ཀྱི་སྙན་ངག་འདྲ་མིན་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱས་པའི་དེབ་ཆུང་བཞི་བཏོན། སྐབས་དེར་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་དཔེ་དེབ་མེད་པའམ་དཀོན་པོ་ཡིན་སྟབས། དེབ་ཆུང་འདི་ཚོར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འཚང་ཀ་བྱས་ནས་ཀློག་མཁན་བྱུང་བས། བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྩོམ་རིག་ཐོག་ཕན་རླབས་རྒྱ་ཆེར་བྱུང་ཡོད། དེ་རྗེས་ཤ་བོ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ལྷོ་རུ་འཁྱམས་པའི་རྣམ་ཤེས་དང༌། ཕྲན་བེ་རི་འཇིགས་མེད་ཀྱི་༼ཟུངས་ཁྲག༽ ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའི་༼ཤམྦྷལའི་དུད་སྤྲིན་༽དང་༼ཟང་ཟིང་གི་འཇིག་རྟེན་༽། བྱ་འཕར་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི༼རྩོམ་ཆོས་ཕྱོགས་སྒྲིག༽།རྣམས་ཡིན། བཙན་བྱོལ་ནང་སྙན་རྩོམ་དེབ་ཆུང་འདི་དག་ཕལ་ཆེར་སྒེར་ངོས་ནས་བཏོན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་དཔེ་དེབ་ཐེངས་དང་པོ་གྲས་ཡིན་སྲིད། སྐབས་དེར་བཙན་བྱོལ་ནང་སྤྱིར་བོད་ཀྱི་དཔེ་དེབ་སྐོར་ཧ་ཅང་དཀོན་པས། དེབ་ཆུང་འདི་ཚོས་སྟེས་དབང་ལྟ་བུས་བྱེས་འབྱོར་ཁོར་ཡུག་ཆུང་ཆུང་འདིའི་ནང་རྩོམ་རིག་གི་མདུན་ལྗོངས་ལ་གོམ་ཁ་སྤོ་བའི་སྐུལ་འདེད་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱས་ཡོད་སྙམ། དེ་ནས་རིམ་པར་བཞིན་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་གྱི་༼མཆོད༽དང༌། ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ཀྱི་༼དབྱངས་ཅན་སྤྲུལ་པའི་གླེགས་བམ༽། ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་༼འབྲིང་རིམ་ཆུ་བོ་དལ་འབབ༽། ཨ་ཚོགས་བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་༼སྙན་ངག་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ༽། ཀླུ་སྨྱ྄ོན་ཧེ་རུ་ཀ༔འི་༼བདག་དང་འབྲོང་གི་ཕ་ས༽། སྐལ་བཟང་མཁས་གྲུབ་ཀྱི་༼རྩོམ་ཡིག་ཕྱོགས་སྒྲིག༽། དྲང་སྲོང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་༼སྙན་ངག་ཕྱོགས་སྒྲིག༽། བསྟན་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱི༼ཀུན་རྟོག་སྒྱུ་མའི་ཤུགས་གླུ༽། ལྷ་ལྡན་གནམ་ལོ་ཡག་གི་༼མཁའ༽། རྔ་པ་ཚེ་རྒྱལ་གྱི༼ཟ་ཚོད་༽། རྔ་པ་ཆོས་གྲགས་ཀྱི༼གཡག་གུའི་ཧལ་སྒྲ༽སོགས་དེབ་ལྔ༌། ཀ༔བྲག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ཀྱི་༼གངས་ལྗོངས་གསེར་གྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ༽། རྨོག་རུ་བསྟན་པའི་༼་བསམ་གཞིགས་ཀྱི་རླབས་ཕྲེང་༽། བྱ་འཕུར་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་༼སྙན་ངག་ཕྱོགས་སྒྲིག༽། དོལ་ཤུལ་རྒྱ་མཚོའི་༼སྙན་ངག་ཕྱོགས་སྒྲིག༽། རྔ་པ་བསོད་དེའི་༼གཉིད་མ་ཁུག༽། ཤོག་དྲུག་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཀྱི༼གཡུ་འབྲུག་གི་གད་རྒྱངས༽དང་༼གངས་དཀར་ལྷ་མོའི་རྣམ་ཤེས༽། ཆུ་སྐྱེས་དགའ་བའི་ལང་ཚོའི༼གཉུག་མའི་སེམས་ཀྱི་རང་སྒྲ༽། ཡཱ་མ་ར་ཛཱའི༼མི་ཡུལ་གྱི་སྐྱོ་གདུང་༽དང་༼མི་ཡུལ་གྱི་འབོད་སྒྲ༽། གཤེར་ཚེ་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚནགྱི༼གསང་གཏམ་དམར་པོ༽། ཕྲན་གྱི་༼གངས་ལྷ་སྒེག་མོའི་སྤྱན་ཆབ༽དང་༼གངས་ལྷ་སྒེག་མོའི་ངུ་རྒྱངས༽། བེ་རི་དཔལ་ལྡན་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་༼གངས་དཀར་སེམས་ཀྱི་རང་མདངས༽། ཉེ་ཆར་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་པོའི་༼ཁ་བའི་འདབ་མ་༽སོགས་རིམ་པར་སྤེལ་ཞིང༌། ཐམས་ཅད་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་མོད། རྩོམ་ཡིག་དེ་དག་གི་ནང་རྩོམ་པ་པོའི་བསམ་བློའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་གནས་བབ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩོམ་རིག་གི་རིན་ཐང་ཐོག ལྕི་ཡང་དང༌། ཆེ་ཆུང༌། རིང་ཐུང༌། དཀར་ནག་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་མ་བལྟོས་པར་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་ཉི་མ་དང་མེ་ཤེལ་གྱི་དཔེ་ལྟར་གྱུར་པ་མ་ཟད། དྲང་པོ་བཤད་ན་བཙན་བྱོལ་ནང་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཐོག་མདུན་མཆོངས་བྱེད་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེ་ཤོས་དེ་སྒེར་གྱིས་སྤེལ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་དེ་དག་ཆགས་འདུག་སྙམ།

༡༥༽ བོད་ཀྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ།

བཙན་བྱོལ་ནང་ཁོ་བོར་མཐོང་ཐེངས་དང་པོའི་བསྒྱུར་རྩོམ་ནི་སྟག་ལྷ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆའི་ཁྲོད་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་མང་པོ་ཞིག་༼རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ནང་གསལ་བའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༽བོད་བསྒྱུར་གནང་ནས་བོད་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཀྱིས་དཔེ་བསྐྲུན་གནང་འདུག་པ་དེ་རེད། སྒྱུར་པ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་མིང་ལ་བན་ཤིན་སིག་ཟེར་ཞིང༌། རྒྱ་ནག་གོ་མིན་ཏང་སྲིད་གཞུང་གི་སྐབས་ནན་ཅིང་དུ་རྒྱའི་སློབ་གྲྭ་ལོ་མང་འགྲིམས་མྱོང་ཞིང༌། དེ་རྗེས་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་སྲུང་མདའ་དཔོན་དང་བཙན་བྱོལ་དུ་བཀའ་བློན་གནང་མྱོང་བའི་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གསུམ་ལྡན་གྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། ཁོང་གིས་བསྒྱུར་རྩོམ་དེའི་ཐོག་ནས་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔ་རྗེས་སུ་བོད་རྒྱའི་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་གསལ་བཤད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ནའང༌། གོ་བརྡ་འཕྲོད་ངེས་ཀྱི་ཐོག་སེམས་ལ་འཇུག་ཅིང་རྣ་བར་བབ་པའི་གནས་ཚད་ངེས་ཅན་སླེབས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཆོག་ལ། གཅིག་བྱས་ན་འདི་ཉིད་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ཀྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་སྲིད་སྙམ། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཝན་ཝལཊ་ཝན་པ་རག་གིས་བརྩམས་པའི་༼བོད་ཀྱི་གནས་བབ༽ཞེས་པ་དེ་བོད་བསྒྱུར་བྱས་འདུག ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་དེ་ནི་བོད་རྒྱའི་གནས་བབ་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་སུ་ཞིའག་ཡིན་ནའང་མི་གཟིགས་ཐབས་མེད་ཀྱི་གལ་ཆེན་རང་ཞིན་ལྡན་པའི་དེབ་ཐེར་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་འདུག འཇར་མན་ཧི་རི་ཧ་ར་ནས་བརྩམས་པའི་བོད་ནང་ལོ་བདུན་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་ལྗོངས་གནས་བསྡད་བྱ་མ་རྟ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཚེ་དབང་རྟ་མགྲིན་གྱིས་བོད་བསྒྱུར་གནང་ཞིང་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་དཔེ་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་དེའི་ནང་ཧི་རི་ཧ་ར་རང་ཉིད་(1939--1945)བོད་ནང་ལོ་བདུན་བསྡད་རིང་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་གལ་ཆེ་མང་པོ་ཞིག་འཁོད་པ་རྣམས་དེ་སྔོན་སྐད་ཡིག་མང་པོའི་ཐོག་བསྒྱུར་ཡོད་ན་ཡང༌། སྐད་ཡིག་གཞན་མི་ཤེས་པའི་བོད་པ་ཚོར་ས་ཕག་དུས་འགྱུར་སྔོན་གྱི་གནས་སྟངས་རྣམས་མི་རིགས་གཞན་དག་ཅིག་གིས་མཐོང་ཐོས་གང་ཞིག་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་བདེན་དཔང་འཕེར་ངེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཁྱེན་ཐུབ་པའི་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལོ་ཙཱ་བ་ཁོ་པ་བོད་དབྱིན་གཉིས་ཀའི་ཐོག་ལ་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་རྩལ་དང་ཉམས་མྱོང་གི་འགྲོསལྡན་པས། བསྒྱུར་དེབ་འདི་ཉིད་བོད་རིགས་མཁས་བླུན་སུ་ཞིག་གིས་ཀློག་ནའང་ཚིག་སྦྱོར་གོ་བདེ་ཞིང་བརྗོད་དོན་རྟོགས་སླ་བའི་ཁྱད་ཆོས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཀློག་པ་ཙམ་གྱིས་མཁྱེན་ངེས་ཡིན། རྔ་པ་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་བའི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་ཐེ་ཀོར་གྱི་རྩམ་སྒྲུང་༼གྷོ་ར་༽ཞེས་པ་དེ་བོད་བསྒྱུར་གྱིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་པར་བསྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་འདུག བསྒྱུར་པ་པོས་ལོ་མང་རིང་ཟས་བཅད་གཉིད་བཅག་གིས་དཀའ་ལས་དང་དུ་བླངས་པའི་མཐའ་མའི་རྒྱལ་ཁར་སྒྲུང་རྩོམ་དེ་ཉིད་འགྱུར་མཐར་སོན་པའི་བོད་སྐད་ཐོག་དེབ་ཆེན་གསུམ་ལངས་འདུག་པ་དེ་ཉིད་བཙན་བྱོལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་གཞིས་སུའང་ཁྱབ་སྤེལ་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱས་པ་ཡོད་པ་འདྲ། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༥ལོར་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚནགྱིས་བསྒྱུར་བའི་ཝང་ལི་ཞུང་གིས་བརྩམས་པའི་༼རྒྱ་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་དོན་དངོས་གླེང་པ༽ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ཁ་བ་དཀར་པོ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲི་ཞུ་ཁང་གིས་དཔེ་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་འདུག འདི་ཉིད་སྒྱུར་པ་པོ་ཁོང་ཉིད་དེ་སྔོན་བོད་དུ་བཞུགས་སྐབས་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཡིག་བསྒྱུར་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྱག་ལས་ཡུན་རིང་གནང་མྱོང་བའི་ཉམས་མྱོང་ཐོག བཙན་བྱོལ་དུ་སླེབས་རྗེས་སུའང་བདེ་སྲུང་ཉམས་ཞིབ་ལས་ཁུངས་སུ་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་རིང་གནང་པས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་བཅས་གསལ་བ་མཁྱེན་པ་དང་ཡིག་བསྒྱུར་ཉམས་མྱོང་དམིགས་བསལ་ལྡན་པས། བསྒྱུར་རྩོམ་འདི་ཉིད་བསྒྱུར་སྟངས་ཀྱི་ཐད་གཞན་ལས་འབུར་དུ་འཐོན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་སྨོས་མ་དགོས་པ་རེད། བཀྲ་ཤིས་རྒྱ་མཚོས་བསྒྱུར་བའི་ཁྲིན་ཧྲུའེ་པེན་གྱིས་བརྩམས་པའི་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་༼ཐའེ་ཝན་གྱི་བུ༽ཉིད་སྒྱུར་པ་པོ་ལ་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀའི་ཤེས་ཚོད་ཚད་མཐོ་ལྡན་པ་དང་ཉམས་མྱོང་གང་ལེགས་ལྡན་པས་ཀློག་ན་ཚིག་སྦྱོར་སྙན་ཞིང་བསམ་ན་དོན་ལ་འཇུག་པ་སླ་བའི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ལྡན་པ་ཀློག་པ་པོ་སུ་ཞིག་གིས་བལྟས་ནའང་མཁྱེན་ངེས་སྙམ། ཉེ་ཆར་ཨ་རི་བ་གྷོ་སི་ཊན་གྱིས་བརྩམས་པའི་འབའ་པ་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས༼བོད་མི་གསར་བརྗེ་བ་ཞིག༽ཅེས་པའི་དེབ་དེ། ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡིག་ལས་བོད་བསྒྱུར་གནང་འདུག ལོ་ཙཱ་བ་ཁོང་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གྲངས་ནང་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་ཏེ་དབྱིན་ཡིག་སློབ་མགོ་བཙུགས། མི་རིང་བར་མཚན་ཉིད་སློབ་གྲྭའི་ཁོངས་སུ་ཞུགས། དེ་རྗེས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་རིང་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱག་ལས་གང་ཞིག་གནང་ནའང་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཚགས་ཚུད་རང་བཞིན་ལྡན་པ་དང༌། ངང་རྒྱུད་རིང་བ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཞན་ལས་འབུར་དུ་ཐོན་པས། བསྒྱུར་དེབ་འདི་ཉིད་ཀྱང་མཚན་མོ་ཁོ་ནར་བརྩོན་པ་བསྙུག་བསྲེངས་ནས་འགྱུར་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་འདུག གང་ཞིག་བསྒྱུར་བ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་བོད་མི་ཤེས་ཚད་མཐོ་དམན་སུ་ཞིག་གིས་ཀློག་ནའང་གོ་བདེ་ཞིང་འཇུག་སླ་བ། ཚིག་སྦྱོར་བབ་ཆགས་པ། བརྡ་སྤྲོད་དང་མཐུན་ཞིང་གྲོང་ཚིག་དང་མ་འདྲེས་པ། དངོས་གནས་དེང་སང་གི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་རྩོམ་གནང་སྟངས་འདིའི་གོང་ན་མེད་ངེས་སྙམ་པའི་བློ་ངང་གིས་སྐྱེ་བ་ཞིག་རེད། དེར་བརྟེན་བཙན་བྱོལ་དུ་སྔ་ཕྱིར་བསྒྱུར་རྩོམ་དུ་མི་ཁྲོད་ནས་ཡུལ་དུས་གནས་བབ་དང་བསྟུན་ན་བསྒྱུར་རྩོམ་འདི་ཉིད་འབུར་དུ་འཐོན་པ་ཞིག་རེད་སྙམ། གཞན་ཡང་ག་ཤ་དངོས་གྲུབ་གྱི་ཐེ་ཀོར་གྱི་སྙན་ངག་༼གླུ་ཐལ་སྦྱར་མ༽དང་༼ཞལ་ཟས་མ༽། མཚན་ཉིད་སློབ་གྲྭའི་༼ལྷག་བསམ་བརྩེགས་པ༽། སྒོ་དམར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་༼གཙང་འགྲམ་གྱི་ཁང་ཆུང་༽སོགས་སྔ་ཕྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་གྱི་རིགས་རིང་ཐུང་ངེས་མེད་དང་གནས་ཚད་མཐོ་དམན་ཅི་རིགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཤིན་ཏུའང་མང་བ་དེ་རིགས་བྱེས་འབྱོར་ཁྲོད་ཀྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ཆ་ལག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཆོག་སྙམ། གཞན་ཡང་གདོང་ཐོག་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་༼སྡེ་གཞུང་སྤྲུལ་སྐུའི་རྣམ་ཐར་དད་གསུམ་པད་མོ་བཞད་པའི་ཉིནབྱེད༽དབྱིན་ཡིག་ལས་བོད་བསྒྱུར་དང༌། བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཡོངས་གྲགས་ལྟར་༼གདོང་ཐོག་ཚིག་མཛོད༽། ནོར་བུ་དོན་ལྡན་གྱི་༼གོམ་པ་དང་པོ༽། ཤེས་ལྷན་ནས་བཏོན་པའི་ཕག་པ་དཀར་པོར་གྲགས་པ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ནང་ཨ་སྒོར་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་འགྲོ་འགྲེམས་བཏང་པའི་༼དབྱིན་བོད་ཚིག་མཛོད་གསར་མ༽། ཚེ་དཔག་རིག་འཛིན་གྱི་༼དབྱིན་བོད་ནང་ཆོས་ཚིག་མཛོད༽། ཤེལ་དཀར་གླིང་པ་དང་ཨ་རི་བ་གློ་སི་ཊན་སོགས་ཀྱིས་སྒྲིག་པའི་༼བོད་དབྱིན་ཤན་སྦྱར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ༽སོགས་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བསྒྱུར་རྩོམ་དང་བསྒྱུར་རྩོམ་གྱི་ཆ་ལག་ཏུ་གཏོགས་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཡང་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་འདུག་སྙམ།

༡༦༽ བཙན་བྱོལ་ནང་དཔྱོད་གཏམ་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ། དཔྱད་རྩོམ་ནི། དཔྱད་གཞི་གང་ཞིག་གཟུང་བ་དེའི་གནས་ལུགས་ངོ་མའི་གཞིན་རས་གསལ་པོར་བསྟན་ཆེད་དུ་ལུང་དང་རིགས་པ་དུ་མས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱོད་དེ་གང་ཞིག་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་རྩོམ་ཡིག་རྣམས་ཡིན་ཆོག་སྙམ། དེ་ལའང་སྔོན་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་འཛིན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་སྲོལ་ཐད། རང་ལུགས་གང་ཞིག་བཞག་པ་དེ་ཉིད་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཆེད་གཞན་ཕྱོགས་ལ་དགག་པ་གང་ཐུབ་ཐུབ་བྱེད་པ་དང༌། རང་ཕྱོགས་ཀྱི་དམ་བཅའ་ལ་མི་འཐད་པའི་ལུང་རིགས་གང་ཞིག་མཐོང་ཐོས་བྱུང་བ་རྣམས་ཟུར་འཇོག་དང༌། སྦེད་གསང་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཡང་དད་པ་དང་དམ་ཚིག་ལ་ཁ་གཡར་ནས་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་མཐོང་ཐོས་མང་བ་རྣམས་བསྔོགས་གཤེར་དགོས་དོན་མི་འདུག་ཀྱང༌། དུས་རབས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ལུགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་སྲོལ་ལ་གཞི་བཅོལ་ན། དཔྱད་གཞི་གང་ཞིག་གཟུང་བ་དེའི་མཐཱུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོག་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་གཉིས་ཀ་གང་རག་ཅི་རག་གིས་གསོག་ཉར་དང༌། དེའི་ཆེད་དུ་དཔྱད་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ས་གནས་ལ་དངོས་སུ་འགྲོ་ནས་ཁོར་ཡུག་དེ་ནས་དགོས་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་བ། དཔྱད་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་མི་སྣ་སུ་ཐུག་ལ་དཔྱད་གཞི་དེ་འབྲེལ་གྱི་སྐད་ཆ་འདྲི་གཏུགས་བྱེད་པ། དོན་རྐྱེན་གང་ཞིག་བྱུང་བ་དེའི་རྒྱུ་རྐྱེན་འཚོལ་བ། དཔྱད་གཞི་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེ་རིང་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་རྗེས་ལ་མི་འགྲོ་བར་གནས་ལུགས་ངོ་མ་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པ་སོགས་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་མཁན་ཚོར་མེད་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན། སྤྱིར་བཏང་རྩོམ་རིག་གི་ནང་ནས་དཔྱད་རྩོམ་སྒྲུང་དང་སྙན་ངག་ལྟ་བུའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཉམས་གཅིག་པུས་མི་ཆོག་པར། གང་ཞིག་དཔྱད་གཞིར་བཟུང་བའི་ཤེས་བྱ་དེའི་སྡེར་གཏོགས་དང་བཅས་པར་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་གཞི་རྐང་བརྟན་པོ་ཞིག་ཚུགས་ཟིན་རྗེས་ད་གཟོད་གཞི་ནས་དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་རྒྱུའི་འགོ་འཛུགས་བྱེད་དགོས། གང་ཞིག་དཔྱད་གཞིར་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དངོས་པོ་ར་འཕྲོད་བྱེད་ཐབས་ལམ་དུ། གཅིག་ན་དཔྱད་གཞི་ཡིག་ཆའི་ཁུངས་དང༌། གཉིས་ན་དངོས་པོའི་དཔང་རྟགས། གསུམ་ན་འདྲི་རྩད་ཀྱི་མི་སྣ། དེ་དག་གི་ཡལ་ག་སྨིན་ས་རྩོམ་པ་པོའི་བསམ་བློའི་དྲང་ཚུགས། མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང༌། སྐྱེས་སྦྱོང་གི་ཤེས་ཚད་བཅས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་ཚང་དགོས་སྟབས། དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་རྒྱུ་ལས་སླ་པོ་མིན། དེར་བརྟེན་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀར་རྩོམ་རིག་སྤྱིའི་བརྒྱ་ཆའི་གྲངས་འབོར་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། དཔྱད་རྩོམ་ཉུང་ཤས་ཡིན། ལྷག་པར་གཞིས་བཞུགས་ཁྲོད་དུ་གནས་ཚད་མ་ལངས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་གཞན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བེད་སྤྱོད་འོག་འཛུལ་ནས་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གང་ཡང་མེད་བཞིན་དུ་དཔྱད་རྩོམ་རྫིག་པོ་རེ་བྲིས་ནས་ཕོགས་ཐོབ་དང་གོ་གནས་ལ་རྔམ་པ་ཉུང་ཉུང་མིན། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་དེ་འདྲའི་ཐབས་རྡུག་རང་གི་གནས་བབས་ལ་ཤི་འཐམ་བྱེད་མཁན་མེད་ནའང༌། མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གིས་མི་འདང་བའི་དཔྱད་བརྗོད་འབྲི་མཁན་ཕོ་ཚོད་ཅན་ནི་ཏན་ཏན་ཉུང་ཉུང་མིན། གར་ལྟར་ཡང་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་དཔྱད་བརྗོད་ས་བཅད་མ་སྟོང་བར་མ་ཟད་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བགྲང་རྒྱུ་འདུག་པ་ལས་འདི་རུ་དཔེ་མཚོན་འགའ་ཞིག་བགྲང་ན། དེ་ཡང་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དཔྱད་རྩོམ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་སུས་བརྩམས་པ་མི་ཤེས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གྲགས་ཚད་ངེས་ཅན་སླེབས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་ནི། མཁས་དབང་ནོར་བུས་བརྩམས་པའི་༼ཞང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཏེ་སེའི་འོད༽དང་༼སྒྲུང་ལྡེའུ་བོན་གསུམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཨེ་མ་ཧོ༽། ༼རྒྱལ་རབས་གཟི་ཡི་ཕྲེང་བ༽བཅས་རེད། དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཀྱང་༼བོད་ཡིག་རྩོམ་པ་པོ་ཐོན་མི་ཡིན་མིན་གྱི་སྐོར་༽དེ་རེད། དེ་རྗེས་མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོའི་༼ལྷ་སྲས་དར་མའི་སྐོར་༽དང༌། ཁང་དཀར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐལ་བཟང་གི་༼གསུང་རྩོམ༽ བཅས་རེད། རྩོམ་ཆོས་འདི་དག་ཕལ་ཆེ་བ་དེང་སང་རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་དཔེ་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་ནང་དཔྱད་རྩོམ་མང་ཤོས་དེ། ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་གྱི་མཁས་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་རེད། ཁོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་མང་ནང་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཁག་ཕྱོགས་བསྡམས་བྱས་ན། གླེགས་བམ་ཆེ་ཚོད་ཁ་ཤས་ལོངས་ངེས་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་༼ལྷ་སའི་ཇོ་བོའི་སྐོར༽དང་༼ཏྲེ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར༽སོགས་ཤིན་ཏུ་མང༌། ད་དུང་བཙན་བྱོལ་ནང་དཔྱད་རྩོམ་ཚད་ལྡན་འབྲི་མཁན་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ཁོང་ལ་གཏུགས་འབྲེལ་དང་ལམ་སྟོན་ཞུ་མ་མྱོང་མཁན་ཧ་ལམ་མེད་པ་དང་འདྲ། གོང་གསལ་རྩོམ་པ་པོ་དག་ནི་བློ་གྲོས་གཟུ་བོར་གནས་པ་དང༌། མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་གི་བག་ཆགས་ཟབ་པ། དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་སྣ་མང་གཟིགས་པའི་གོ་སྐབས་ལྡན་པ། ཐག་གཅོད་མི་སྔ་བའི་བབ་བརླིང་བརྟན་གསུམ་ལྡན་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་འཐོན་པས་བྱེས་འབྱོར་ཙམ་དུ་མ་ཟད། གཞིས་ཕྱོགས་ཀྱིས་མཚོན་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གང་སར་རྩོད་མེད་ཀྱིས་ཚད་མཐོའི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་དཔྱད་བརྗོད་པ་བགྲང་སའི་མཁས་པ་ཡིན་པས། ཁོང་རྣམ་པའི་དཔྱད་རྩོམ་དེ་དག་གིས་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དཔྱད་རྩོམ་རིག་པའི་གཞི་རྐང་བརྟན་པོ་ཞིག་བཙུགས་པ་ལས་དཔྱད་རྩོམ་རིག་པའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ཡལ་ག་ཚད་ལྡན་ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གང་སར་རྐྱོང་བཞིན་པ་རེད་སྙམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ད་དུང་གནའ་རྩོམ་གྱི་སྲོལ་འཛིན་པའི་ཐོག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཔྱད་རྩོམ་སྤེལ་མཁན་གྲས་ལས་རིགས་སློབ་འགན་འཛིན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་༼ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལ་དཔྱད་པ༽དང༌། རག་ར་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་དར་གྱི་༼སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་ལོ་ཚིགས་ལ་དཔྱད་པ༽། ཟམ་གདོང་པཎ་ཌི་ཊའི༼དམངས་ལས་མང་འཐད་པའི་སྐོར༽ལྗང་གཞོན་དུ་བཀོད་པ་སོགས་མང་ཞིང༌། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི་རྩོམ་པ་པོ་གཟུ་བོར་གནས་པ་དང་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་ཟབ་པའི་དཔྱད་བརྗོད་ཡིན་པས། སྲོལ་རྒྱུན་དཔྱད་རྩོམ་ཁྲོད་ནས་རིན་ཐང་ཆེས་ཆེ་ལྡན་པའི་གྲས་སུ་རུང་བ་སྙམ། རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱྀ་ལམ་སྲོལ་བཙན་བྱོལ་དུ་མགོ་འཛུགས་པ་དང་མཉམ་དུ། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་དང་པོ་འབྲི་མཁན་དེ་པདྨ་འབུམ་རེད། ཁོང་གིས་༼མི་རབས་གསར་པའི་སྙིང་ཁམས་ཀྱི་འཕར་ལྡིང༽བྲིས་པ་དེར་རྩོམ་པ་པོའི་ལུས་སྲོག་མིང་གནས་དང་བཅས་པར་ཉེན་ཁ་ཆེས་ཆེར་འཕྲད་ནའང༌། དེང་སང་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་རིན་ཐང་ཆེ་ནས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། ད་དུང་ཁོང་གིས་༼དམངས་ལས་ཆད་པའི་མང༽དང་༼ཏུང་ཧོན་གཏེར་མགུར་ལ་དཔྱད་པའི་སྔོན་འགྲོ༽སོགས་སྔ་ཕྱིར་རིམ་པར་བྲིས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དུས་རབས་ཀྱི་རིག་པའི་འགྲོས་དང་མཐུན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་ཚད་མཐོ་གྲས་ལ་སླེབས་པ་སྨོས་མེད་རེད་སྙམ། དེས་ནས་རྩོམ་རིག་གསར་པའི་ལམ་ནས་དཔྱད་བརྗོད་འབྲི་སྲོལ་གྱི་འཕེལ་རིམ་གསར་པ་དེ་ཕལ་ཆེར་པདྨ་འབུམ་གྱིས་རྩོམ་རིག་ནས་འཛུགས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཟེར་ན་མི་འགྲིགས་པ་མེད་སྙམ། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་༼བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོག་མའི་བྱུང་རིམ་ལ་དཔྱད་པ༽དང་༼ཆུ་བཞི་དང་སྒང་དྲུག་གི་ངོ་སྤྲོད༽གཏམ་ཚོགས་ཐོག་བཀོད་པ། ཕྲན་གྱི༼དམངས་དང་མང་གི་ཐོབ་ཐང་བར་གྱི་བསམ་གཞིགས༽དམངས་གཙོའི་གསར་ཤོག་ཏུ་བཀོད་པ་སོགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཐོང༌། དུས་དེབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་ནས་བཏོན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས༼ནོར་མཛོད༽དང༌། ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གིས་བཏོན་པའི་དཔྱད་གཏམ་ཕྱོགས་སྒྲིག༼དཔྱད་རྩོམ་རིག་པའི་རྩལ་ཕྲེང༽སོགས་འགའ་ཞིག་སྣང་བ་དེ་དག་གི་ནང་གནས་ཚད་ངེས་ཅན་སླེབས་པའི་དཔྱད་གཏམ་ཡང་མི་ཉུང་བ་རེ་མཆིས། སྒེར་གྱི་རྩོམ་དེབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱི་༼དྲང་བདེན་གྱིས་བསླུས་པའི་སློང་མོ་བ༽བ་དང་༼ཁྲག་ཐིགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྗང་སྨྱུག ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་༼ཆབ་མདོའི་ཡིག་ཚང་རིན་ཆེན་སྤུངས་པ༽། སྣང་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དགེ་ལེགས་ཀྱི་༼དམུ་ཐག་གིས་སྦྲེལ་བའི་གནམ༽། རེ་མདོ་སེངྒེའི་༼བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་གླེང་བའི་གཏམ༽དང་༼བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་མཐའ་དཔྱོད༽། སྤེན་པ་རྡོ་རྗེའི་༼བསམ་ཡས་རྩོད་པ༽ཝཱ་ཎ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ནས་བཏོན་པ། ཕྲན་གྱི༼བེ་རི་རྒྱལ་པོའི་མངའ་ཐང་དར་རྒུད་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་བ༽འཇར་མན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གིས་བཏོན་པ། ཆོས་འཁོར་ཚང་ཉི་མ་འོད་ཟེར་གྱིས་༼ཆོས་པའི་སྨད་འདུལ་གྱི་ཁུངས་དང་རྒྱུད་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ༽ རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་གཅིག་པའི་སྟེང་བསྒྲག་རྒྱུའི་བརྗོད་བྱ།དང༌། ༼ཏུུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ནང་གི་སད་མར་ཀར༽། ༼ཞང་ཞུང་བོད་མིའུ་གདུང་དྲུག་གི་རུས་རྒྱུད་ཡིན་ནམ་མིན༽། ཏྲེ་ཧོར་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གི་༼དབུ་མའི་ལྟ་བའི་རྣམ་བཤད་དགོངས་དཔྱོད་རགྱ་མཚོའི་མཉེར་མ༽དང་༼དཀའ་གནད་དགོངས་བཅུད་དྲི་མེད་རིགས་པའི་མེ་ལོང་༽སོགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཆིས་པ། དེ་དག་འགའ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་དང་ལུང་ཚན་གྱི་ཕྱོགས་རིས་ཀྱིས་མྱོས་ནས་གཟུ་བོར་མི་གནས་པར། གནས་ལུགས་ཁྱད་བསད་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་ཉུང་ཤས་ཕུད་པའི་དེ་བྱིངས་མང་ཆེ་བ་ནི་དཔྱད་རྩོམ་གྱི་གནས་ཚད་ལངས་པའི་གྲས་སུ་འཇོག་རུང་བ་སེམས་ཏེ། མདོར་ན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་དཔྱད་བརྗོད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ་ཡང་གནའ་དང་དེང་གི་གཞི་རྐང་གཉིས་ཀ་བརྟན་པོ་ཚུགས་པའི་ཐོག་ནས་དབྱར་ཀའི་རྒྱ་མཚོ་དང་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་བཞིན་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྒང་རེད་སྙམ།

དུས་འགྱུར་རླུང་གིས་བདས་པའི་བྱེ་འུའི་ཁྱུ།། ལས་དབང་ལྷོ་ལ་བཅོལ་བའི་ནགས་ཀླུང་ནས།། གསུང་སྙན་དབྱངས་བདུན་རྫོགས་པའི་འགྱུར་ཁུག་གིས།། རྩོམ་རིག་དཔྱིད་ཀྱི་ལང་ཚོ་འདི་ནས་བརྟས།།

སྔོན་བྱུང་སྔོན་གྱི་མེས་པོའི་ཤུལ་བཞག་དང༌།། དེང་སང་དེང་གི་གསར་བྱུང་རིག་པའི་འཕྲུལ།། གང་དང་གང་ཞིག་བྱུང་བའི་ལེགས་པའི་ཆ།། དེ་དང་དེ་དག་འདི་ན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས།།

གངས་ཅན་རྩོམ་རིག་རྒྱ་མཚོའི་འཕེལ་རིམ་རླབས།། འཚུབ་མོའི་རླུང་གིས་གཡོ་བའི་མཚོ་གྲུ་བཞིན།། འཕེལ་གྲིབ་བསྣོལ་མ་འཐབ་པའི་མཇུག་སྣེ་ནས།། ཉམས་ཆུང་ཁོ་བོས་རྙེད་པ་འདི་ཉིད་ཙམ༌།།

ཕ་ལ་བུ་སྐྱེས་བུ་ལ་སྙིང་ཡོད་ཅིང༌།། སྙིང་ལ་སྙིང་གི་རུས་པ་ལྡན་གྱུར་ན།། རང་རིག་རང་གིས་གསལ་པའི་རྩོམ་རིག་ལ།། བརྩོན་པའི་མཚོ་རླབས་གཡོས་ཤིག་ན་གཞོན་ཚོ།། མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཚོགས་ཁང་ནང་དུ།༢༠༠༧།༠༣།༠༤ ལ་བྲིས། སླར་ཡང་བསྣན་འཕྲི་ཅུང་ཟད་བྱས།

བེ་རི་དགེ་བཤེས་འཇིགས་མེད་རེད་དམ་གང་རེད།

བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ལས་དབང༌།[རྩོམ་སྒྲིག]

བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ལས་དབང༌།


བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ།

བྱུང་ཟིན་སྒྲུང་གི་གཏམ་རྒྱུད་རིང་པོ་ལས།། འབྱུང་འགྱུར་རྡོག་སྣེ་འཚོལ་བ་གལ་ཆེ་བས།། སུ་དང་གང་གི་རྣ་བའི་རྒྱ་སྒོ་ལ།། འགྲོ་དང་མི་འགྲོ་ཅི་ཡང་འཆད་རིགས་སྙམ།། ཆར་དང་ཉི་ཟེར་འཐབ་པའི་བར་སྲུབ་ནས།། བོད་ཀྱི་བུ་མོའི་ལས་དབང་ནམ་མཁའི་འཇའ།། དུས་རབས་དབྱར་གྱི་གནམ་གཤིས་དང་བསྟུན་ནས།། སྣ་ལྔའི་ཁ་དོག་ཅུང་ཟད་འབྱེད་ལ་སྤྲོ།།

སྤྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལས་དབང༌།

ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཕྱི་མིག་རགས་ཙམ་བལྟས་ན་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུད་རིམ་དང༌། རྒྱ་ནག་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་བུ་དང་བུ་མོ་གཉིས་ལས་བུ་མཐོང་ཆེར་འཛིན་པར་མ་ཟད། བུ་སྐྱེས་ན་མི་ཚང་གི་བསོད་ནམས་རང་དུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་སྐྱེས་རྟེན་གྲ་རྒྱས་བྱེད། བུ་མོ་སྐྱེས་ན་མི་ཚང་དེའི་ལས་ཆགས་རང་དུ་རྩིས་ནས་བློ་ཕམ་བྱེད། ད་དུང་ཆུང་དུས་ནས་ཐག་རིང་མི་འགྲོ ་བའི་ཆེད་རྐང་པ་ལ་ལྷག་གོག་ཆུང་ཆུང་གཡོགས་ནས་གཟུགས་པོ་ཇི་ཙམ་འཚར་ཡང་རྐང་པ་འཚར་ཐབས་མེད་པར་བྱས་ཏེ་བཞག་པར་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་མོ་རྐང་ལི་ཟེར་སྲོལ་ཡོད། བུ་མོ་ཞིག་གིས་ཆང་ས་གཅིག་བརྒྱབ་ཚར་རྗེས་ཡང་བསྐྱར་ཆང་ས་བརྒྱབ་ན་མི་རུང་བ་དང༌། གལ་ཏེ་དེ་རིགས་བྱུང་ན་བུ་མོ་དེ་ཧ་ཅང་གི་བཙོག་པ་བརྩི་བའི་ལུགས་སྲོལ་རྒྱུན་རིང་དུ་དར། ​རྒྱ་གར་ལ་མཚོན་ན་བུད་མེད་ཅིག་གཉེན་སྒྲིག་ཚར་བ་དང༌། དེ་ནས་བཟུང་རང་གི་ཁྱོ་གའི་ཚེ་གཡོག་རང་དུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ། དུས་རྒྱུན་དུ་ཁྱོ་གའི་རྐང་རྡུལ་སི་དྷི་ར་དང་བསྲེས་ནས་རང་གི་དཔྲལ་བར་འབྱུགས་དགོས་པ་དང༌། ཁྱོ་གའི་རྐང་པ་བཀྲུས་པའི་ཆུ་བཏུང་ནས་དམ་ཚིག་གཙང་མ་སྲུང་དགོས། ད་དུང་ཁག་གཅིག་ཁྱོ་ག་གྲོངས་ན་དེའི་རོ་དང་མཉམ་དུ་མེ་ནང་བསྲེགས་སྲོལ་དར་བ་དེ་ཚོར། སྔོན་གྱི་རྒྱ་གར་བའི་སྙན་ངག་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་མྱ་ངན་གྱི་ཉམས་མཚོན་པའི་དཔེར་བརྗོད་ཀྱང་མང་པོ་བཀོད་མྱོང༌། ​བུད་མེད་ཅིག་གཉེན་བསྒྲིགས་ཟིན་པའི་རྗེས་རང་གི་མཛའ་བོ་འདས་གྲོངས་སོང་ན། དེ་ནས་བཟུང་བཟའ་ཟླ་གཞན་འཚོལ་མི་ཆོག་པ་དང༌། ད་དུང་ཁྱིམ་རྒྱུད་འཛིན་མཁན་ཕྲུ་གུ་བུ་ཞིག་མེད་ན་ས་ཁང་སོགས་ཁ་རྗེན་དབང་ཐང་ཡང་རྫོགས་གཞུང་བཞེས་གཏང་སྲོལ་ཡོད་པ་འདུལ་བའི་གཞུང་དང་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཏམ་བརྒྱུད་མང་པོ་ནས་ཐོན་འོང༌། ཁྱོ་ག་འདས་གྲོངས་སོང་བའམ་ཁྱོ་ག་དང་ཁ་བྲལ་བའི་བུད་མེད་ལ་ཡུག་ས་མ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་བཙོག་པ་དང་ཉམ་དམའ་བའི་གྲས་ལ་བཞག་ཏེ། དེས་གཡོས་པའི་ཁ་ཟས་མི་གཞན་གྱིས་ཟོས་ན་ལམ་འགྲོ་མི་རྒྱུག་པ་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཚོས་ཟོས་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་མི་འགྲུབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བགྲངས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དམོད་པའི་ཚུལ་ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་ཁག་གི་སྒྲུབ་ཐབས་སུ་བཀོད། རི་པིན་དང་ཁྲའོ་ཤན་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་ཚོ་ལོ་ན་ཉི་ཤུ་བརྒལ་བའི་སྔོན་ནས་གནས་སྒོ་མ་འགྲིམས་ན་གོ་རྒན་དུ་རྩིས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མཐོང་ཆུང་མྱོང་དགོས་པ་དང༌། དེ་རྗེས་ནས་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་ས་རག་མིན་ཡང་ཁག་པོ་ཡིན། བུ་མོ་ལ་རིན་ཐང་མི་རྩི་བའི་སྲོལ་སྡུག་སྐྱག་དེ་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་དུའང་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཕར་བཞག་ནས། ད་དུང་དེ་བས་ཛ་དྲག་པ་དང་ཡ་ངའི་གནས་སུ་སླེབས་ཏེ། ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་རིགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པའི་སྐབས་བསྟུན་ནས། རྒྱ་ནག་ཏུ་འཆར་ལྡན་བུ་བཙས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་འོག ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་ལས་སྐྱེ་མི་ཆོག་པའི་བཀོད་ཁྱབ་ལ་བརྟེན་ནས། མངལ་དུ་ཕྲུ་གུ་ཆགས་པ་དང་བུ་དང་བུ་མོ་ག་རེ་ཡིན་མིན་སྨན་པ་ལ་བལྟ་བཅུག་སྟེ། བུ་མོ་ཡིན་ན་ལྐོག་ནས་སྐོག་རྐྱང་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་དེ་བརྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་དུས་མཇུག་དང༌། ཉེར་གཅིག་པའི་དུས་མགོར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྲུ་གུའི་གྲངས་འབོར་ཐད། བུ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་དང་བུ་མོ་བརྒྱ་ཆ་ཉི་ཤུ་ཟིན་མིན་གྱི་མཚམས་ལ་སླེབས། ཐབས་སྐྱོ་བའི་གནས་ཚུལ་དེར་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ཚུལ་ནས་འགོག་ཐབས་འདྲ་མིན་བྱས་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ཛ་དྲག་པོའི་གནས་ཚུལ་དེ་ད་དུང་ཡང་མུ་མཐུད་ནས་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། ད་དུང་ཉེ་ཆར་ཤེས་གསལ་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་ལས་ཛ་དྲག་པ་ཞིག་ནི། མངལ་གྱི་ཕྲུ་གུ་བུ་མོ་ཡིན་པ་ཤེས་ན། རྒྱ་སྒོར་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་བྱས་ནས་ཕྲུ་གུའི་ཤ་ཟ་སའི་ཟ་ཁང་ནང་དུ་བཙོང་པ་དང༌། དེ་ཡང་མ་ཤི་བའི་སྔོན་གྱི་གོང་ཚད་དང་ཤི་ནས་བཙོང་པའི་གོང་ཚད་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་ཚུལ་གསལ་བ། འདི་རིགས་གོ་བ་ཙམ་གྱི་སེམས་ལ་སྐྱི་ཡལ་བའི་སྐྲག་སྣང་དང་ཡ་ང་བའི་སྐྱོ་སྣང་རེ་མི་སྐྱེ་ཀ་མེད་འོང༌། ད་དུང་ལྷོ་ཨ་རག་སྦུ་སོགས་ཁ་ཆེ་ཆོས་ལུགས་པ་དག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་ནང་བུད་མེད་ལ་གནའ་གཅོད་དང་སྡུག་གྱོང་ག་ཚོད་མྱོང་མྱོང་ཡོད་པ་རྣམས་བཤདཔས་མི་ཚར་ལ། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་དུ་ད་དུང་མུ་མཐུད་བཞིན་ཡོད་པ་ངས་འགྲེལ་བཤད་མ་རྒྱག་ནའང་མཁྱེན་ངེས་སྙམ། ​ནུབ་ཕྱོགས་པར་མཚོན་ན་བུད་མེད་ཀྱི་མངལ་དུ་ཟླ་བ་དགུ་ལྷག་རིང་ཕྲུ་གུ་ཁུར་དགོས་པ་དཀོན་མཆོག་གི་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་པ་ཡིན་ལུགས་དང༌། བུད་མེད་རྣམས་དང་པོ་ནས་སྡོད་ཚུགས་མེད་པར་དཀོན་མཆོག་གི་ཁྲིམས་ཆད་འོག་ནས་བྱུང་ཚུལ་སོགས་གནའ་བོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གུས་བརྩི་ཆེ་ཤོས་དཀོན་མཆོག་ཡིན་པའི་སྐབས། དཀོན་མཆོག་ལག་ཆར་སྤྱད་དེ་བུད་མེད་རྣམས་ནམ་ཡང་ལང་རྒྱུ་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུའི་འགྲེལ་བརྗོད་དེ་དག་གི་འོག་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་བུད་མེད་ཚོ་གནས་སྟངས་མང་པོའི་ཐོག་ནས་དཀའ་སྡུག་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་མྱོང་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པ་སོགས། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོའི་ལས་དབང་ལ་ཕྱི་འདང་རེ་བརྒྱབ་ན་དངོས་གནས་ཤ་ཚ་དགོས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དགོས་པ་ཉུང་ཉུང་མིན། རང་རེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོར་ལྷམ་གོག་ཆུང་ཆུང་བསྐོན་ནས་རྐང་ལུ་བཟོས་པ་དང༌། ཁྱོ་གའི་རོ་དང་མཉམ་དུ་མེ་བསྲེགས་བཏང་བ་སོགས་བྱུང་མྱོང་མེད་ལ། ད་དུང་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་སོགས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ནང་བུད་མེད་ལ་བརྙས་བཅོས་མཐོང་ཆུང་དེ་འདྲ་བཟོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་མེད། ​སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་བོད་ཀྱི་ཡིག་ཐོག་འཁོད་པའི་རྩ་ཁྲིམས་ཐེངས་དང་པོ་མི་ཆོས་གཙང་མ་བཅུ་དྲུག་གི་ནང་ཚན་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་བཞི་པར། གྲོགས་ངན་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ཁ་ལ་མི་ཉན་པ། ཞེས་བཀོད་ཡོད་པ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལ་ཆ་འཇོག་མི་རུང་བའི་ཚད་གཞི་ཡིག་ཐོག་ཏུ་བཀོད་པ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་རེད། ཡིན་ནའང་རྩ་ཁྲིམས་བཟོ་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཀོང་ཇོའི་ཁ་ལ་ཉན་ནས་བོད་དུ་ཇོ་ཤག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་སོགས་གསར་བཞེངས་བྱས་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་བཀའ་བློན་ཚོའི་གདོང་ལ་ཚོན་དམར་པོ་བྱུགས་སྲོལ་བཀག་པ་སོགས་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱས་པས། ཡིག་ཐོག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དེ། དེ་དུས་ནས་ཞིག་པར་མ་ཟད་འཇོག་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤིགས་པ་ཞིག་རེད། ​སྐབས་དེ་དུས་རྩ་ཁྲིམས་ཐོག་དེ་ལྟར་འཁོད་དོན་ཡང༌། དབང་ལྡན་བློན་པོ་ཁག་གཅིག་གིས་མཐོང་སྣང་ལ། བཙན་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ཀོང་ཇོའི་ཁ་ལ་ཉན་དྲགས་པའི་དྭོགས་གཞི་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་བའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་བཀོད་པ་ཞིག་ལས། བཙན་པོ་རང་གིས་དགོངས་འཆར་མིན་པ་གསལ་པོ་རེད། སྐབས་དེར་གལ་སྲིད་སྲོང་བཙན་གྱིས་བློན་པོ་ཁག་གཅིག་གི་དགོངས་འཆར་གཞིར་བཟུང་གིས་བཀོད་པའི་རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་ལས་བཅུ་བཞི་པ་དེ་བཞིན། ལག་བསྟར་གནང་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་ཁ་ལ་མ་ཉན་ན། ད་ལྟར་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམ་གཉིས་དང༌། ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་སོགས་ང་ཚོ་མིག་ལམ་དུ་གྲུབ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། ​མདོར་བསྡུས་ནས་ཞུས་ན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཡིག་ཐོག་ནས་རྩ་འཛིན་ཞུ་སའི་ཡིག་ཆ་ནང་བུད་མེད་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་རྒྱུའི་རིགས་འཁོད་པ་ནི་རྩ་ཚིག་དེ་ཉག་གཅིག་རེད། ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་དོན་ཐད་ག་འདྲ་བྱས་ནས་འཁོད་པའི་བྱུང་རིམ་ཐོག དེ་སྔོན་མི་སུ་ཞིག་གིས་དཔྱད་པ་གཏོང་མྱོང་མིན་མི་ཤེས་མོད། ལོ་རྒྱུས་དངོས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་བསྟུན་ནས་ཞུས་ན། ཁོ་བོས་གོང་དུ་ཞུས་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་དེ་རང་གི་ཐོག་ཏུ་དབབ་རྒྱུ་ལས་མེད་སྙམ། ​དེ་ལས་གཞན་གྲོལ་ལུང་པ་དང༌། བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་པ། འཇུ་མི་ཕམ་པ་སོགས་མཁས་གྲུབ་སྐྱེས་ཆེན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་བུད་མེད་ཀྱི་སྐོར་ལ་གང་ཞིག་གསུང་པ་དེ་རིགས་ནི། མི་ལོ་གཉིས་སྟོང་ཡར་སྔོན་གྱི་རྒྱ་གར་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་སྲོལ་གུ་དྭོགས་པའི་རིང་ལུགས་དེ་རང་ལ་རྩ་འཛིན་བྱས་ནས་བཅས་པའི་ཆོས་འདུལ་བའི་གླེང་གཞི་ཁག་དང་སྒོ་བསྟུན་ཏེ། དོ་བདག་སོ་སོའི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་ཐབས་འབུར་འདོན་བྱས་པ་ཙམ་ལས། ཆེད་དུ་མངགས་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ཉེས་དམིགས་ཐེར་འདོན་བྱེད་པ་དང༌། བུད་མེད་ཀྱི་གཉའ་དང་སེམས་ཤུགས་གཅོག་ཐབས་བྱས་པ། བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོགས་ནས་སྐྱེས་པའི་གནས་བབ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་ལྟ་བུའི་ཆེད་དུ་མིན་པ་གསུང་རྩོམ་ཁག་ལ་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་ན་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ​དེ་ལས་གཞན་བོད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་དང་བཤད་སྲོལ་ཁག་གཅིག་ཏུ། བློ་ཕུག་ནག་མོ་ལ་བཅོལ་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཕུང་ཟེར་བ་དང༌། ཕོ་མཐའ་མས་བློ་ཕུག་མོ་ལ་བཅོལ་ཟེར་བ་དང༌། ཡང༌། ར་ནག་མོ་གཉིས་དེ་མཐོ་ལ་དགའ། །ཡང་མཐོ་ལ་ཨེ་དགའ་ར་ལ་ལྟོས། ། མེ་ནག་མོ་གཉིས་དེ་འབར་ལ་དགའ། །ཡང་འབར་ལ་ཨེ་དགའ་མེ་ལ་ལྟོས། ། ཁྱི་ནག་མོ་གཉིས་དེ་ཟུག་ལ་དགའ། ཡང་ཟུག་ལ་ཨེ་དགའ་ཁྱི་ལ་ལྟོས། ། ཕག་ནག་མོ་གཉིས་དེ་ཉལ་ལ་དགའ། །ཡང་ཉལ་ལ་ཨེ་དགའ་ཕག་ལ་ལྟོས། ། འདྲེ་ནག་པོ་གཉིས་དེ་ང་རྒྱལ་ཆེ། །ཡང་ང་རྒྱལ་ཨེ་ཆེ་འདྲེ་ལ་ལྟོས། ། ཤིག་ནག་མོ་གཉིས་ལ་རུས་པ་མེད། །ཡང་ཞུས་པ་ཨེ་འདུག་ཤིག་ལ་ལྟོས། ། བྱ་ནག་མོ་གཉིས་ལ་རྣ་ཆོག་མེད། །ཡང་རྣ་ཆོག་ཨེ་འདུག་བྱ་ལ་ལྟོས། ། ལྟ་བུ་མང་པོ་ཞིག་བགྲང་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་རིགས་ནི། གོང་དུ་ཞུས་པའི་སྲོང་བཙན་སྐབས་ཀྱི་དོན་སྐྱོན་དེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ལྷག་མ་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་ཕྱིན་པ་ལས། གཞན་བློ་ཕུག་ནག་མོ་ལ་བཅོལ་ནས་ཕུང་སོང་བའི་དཔང་རྟགས་ལོ་རྒྱུས་གསལ་པོ་ཞིག་སུ་ལའང་བསྟན་རྒྱུ་མེད་ལ། བུད་མེད་ཚོ་འདོད་ཆགས་ཆེ་རབས་དང་། ཞེ་སྡང་ཆེ་རབས་མང་པོ་ཞིག་དཔེ་ལ་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་ཡང༌། འདུལ་བའི་གཞུང་གི་ནང་གསལ་བའི་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་འགའ་ཞིག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས། དེ་ལ་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་རྩོམ་རིག་གི་ཚིག་རྒྱན་སྤྲས་པ་ཙམ་ལས། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོར་དམིགས་བསལ་སྐྱོན་གནས་དེ་འདྲ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་གང་ཡང་མེད།

བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་འཇོན་ཐང༌།


ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཁྲོད་ནས་དབང་འཛིན་པ་དང་། རྩོམ་པ་པོ། ཉམས་ལེན་པ་སོགས་བྱུང་མྱོང་བ་ཉུང་ཉུང་མིན། འོན་ཀྱང་སྐྱེས་པ་དང་བསྡུར་ན་ཉུང་ཉུང་ཡིན། དེ་ཡང་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཉམས་ལེན་པ་སོགས་དེ་བས་ཉུང་ཉུང་ཡིན། དབང་འཛིན་པར་མཚོན་ན་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་གནམ་རི་བཙན་པོ་བཀྲོངས་ནས་སྲོང་བཙན་དགོངས་ལོ་བཅུ་གསུམ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་བའི་སྐབས། ལོ་ཤས་རིང་དོན་དངོས་ཐོག་དབའ་གཡུ་ཚ་དང༌། མྱང་ཀང་ཙན་གྱིས་རམ་འདེགས་བྱས་ནས་ཡུམ་གྱིས་དབང་ཆ་བཟུང་བ་དང༌། ཁྲི་སྲོང་བཀྲོངས་ནས་མུ་ཏིག་བཙན་པོས་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་སྐབས་དོན་དངོས་ཀྱི་དབང་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་ཡུམ་གྱིས་བཟུང་པ་སོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཉུང་ཉུང་མིན། དུས་ཕྱིས་ཁམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཕྲན་དུ་མའི་ནང༌། སྡེ་དགེ་རྒྱལ་མོ་དང༌། གླིང་ཚང་རྒྱལ་མོ། ཁང་སར་དཔོན་མོ་ལྟ་བུ་བུད་མེད་དབང་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ཡང་ཉུང་ཉུང་མིན། དེ་དག་ནི་དབང་འཛིན་པའི་མིང་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་མནའ་ནས་ད་བར་མིང་སྐམ་པོའི་ཐོག་ནས་སྤྱི་སྒེར་གྱི་བདག་དབང་ཕལ་མོ་ཆེ་ཁྱོ་གས་བཟུང་བའི་ཁུལ་བྱེད་པ་ཙམ་ལས། དོན་དངོས་ཐོག་སྤྱི་སྒེར་གྱི་དབང་ཆ་མང་ཆེ་བ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་བཟུང་ཡོད། དཔེ་མཚོན་འགའ་ཞིག་ཞུ་ན། ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དང་དགའ་བཞི་འཁྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་ཀོང་ཇོའི་བཀོད་འདོམས་གཞི་བཟུང་གིས་སྲོང་བཙན་གྱིས་ཕྱག་བསྟར་གནང་བས་མཚོན་ནུས་པ་ཞིག་རེད་ལ། དུས་ཕྱིས་ཀྱང་སྡེ་པ་གཞུང་གི་སྐུ་དྲག་ཚོ་སོག་ཆས་རྫིག་པོ་རེ་གྱོན་ནས་རྩེ་ཕོ་བྲང་དུ་དྲུང་ཇ་དང་ཚོགས་འདུར་བཅར། མང་ཚོགས་ཀྱི་མཐོང་སར་ལྷ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟ་ལ་སྡོམ་བརྒྱབས། གཡོག་འཁོར་བཅུ་གྲངས་རེ་ཁྲིད་ནས་ཕེབས་སྐབས་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་འདྲ་སྣང་ཡང༌། མི་དམངས་ཁྲོད་ནས་མགོ་འདྲེན་ཞུ་མཁན་དང་རེ་བ་བཅོལ་མཁན་ཚོ། གཟིམ་ཤག་ནང་གི་ལྕམ་ཆུང་སྐུ་ཞབས་བར་བཅར་ནས། ལག་གདུབ་དང་སྐེ་རྒྱན་སོགས་ཀྱི་འབུལ་ཚན་འདྲ་མིན་བཀྱགས་ཏེ་ཞུ་བ་རྒྱག་ན་དོན་འབྲས་སོན་གྱི་ཡོད་པས། དོན་དངོས་ཐོག་དབང་ཆའི་མ་ལག་ནི་གཟིམས་ཤག་ནང་གི་ལྕམ་ཆུང་སྐུ་ཞབས་རང་ལ་རག་ལས་བསྡད་ཡོད། ​དེ་བཞིན་ཁམས་དང་ཨ་མདོའི་ཁུལ་དུའང་སྐྱེས་པ་ཚོས་ཇ་གྲལ་ཆང་གྲལ་ལ་དཔའ་གཏམ་དང་རྫིག་གཏམ་འདྲ་བཤད། ཕྱོགས་བསྐྱོད་སྐབས་མེ་མདའ་རྒྱབ་ལ་ཁུར། སྐེད་གྲི་སྐེད་ལ་གཟེར། སྐེ་ལ་གའུ་བཏགས། འོག་ཏུ་རྟ་ཕོ་ཞོན། སྐྱེས་པ་ཕོ་ཡི་ཉམས་ཇི་ཙམ་འདོན་ཁུལ་བྱས་ཀྱང༌། ནང་དུ་སླེབས་དུས་དབང་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་ཁྱིམ་བདག་མ་རང་ཡིན། དེ་སྔོན་འདམ་གཞུང་དཔོན་པོ་ཞིག་གིས། འདམ་བརྒྱ་ཕྱོགས་བརྒྱད་ཀྱི་དཔོན་པོ་ང་ཡིན། ངའི་དཔོན་པོ་ནང་ལ་ཡོད། ཅེས་པའི་དཔེ་དེ་ད་ལྟའི་བར་རྒྱུན་འཇགས་སུ་གནས་པ་འདིས་མཚོན་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོར་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི་ལྟར། Behind every Successful man,there is a woman གྲུབ་འབྲས་ལྡན་པའི་ཁྱོ་ག་ཀུན་གྱི་རྒྱབ་ཏུ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མཁན་སྐྱེས་དམན་རེ་ཡོད། ཅེས་པའི་བཤད་སྲོལ་ལ་བལྟས་ན་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོ་ལ་ཡང་རང་རེ་བོད་པ་ནང་བཞིན་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ། ​དེང་སང་ཡང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཁུལ་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་པ་ཚོས། ནང་གི་ཁྱིམ་བདག་མ་ལ། ང་ཚོའི་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་གྱི་ཡོད་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་ནང་གི་དབང་ཆའི་མ་ལག་ཡོངས་རྫོགས་སུས་བཟུང་གི་ཡོད་པ་དེ་གསལ་པོ་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ​བཙན་བྱོལ་ནང་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ཚོང་དང་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཡོངས་འབབ་དང་དངུལ་འཛིན་ཕལ་ཆེ་བ་ནང་གི་ཁྱིམ་བདག་མའི་ལག་ཏུ་ཡོད་ལ། རྡ་སའི་ཁོར་ཡུག་འདི་གཅིག་པུར་མཚོན་ནའང་གཞུང་ཞབས་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་པ་ཚོའི་ཟླ་རེའི་གླ་ཕོག་ཚུན་ཚད་བཟའ་ཟླའི་ལག་ཏུ་བཞག་པ་ལས་ཁྱོ་ག་ཚོས་ཉར་སྲོལ་མེད་པ་དང༌། ཁྱིམ་གྱི་བྱུང་སོང་རྩིས་འགྲོ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་འགན་དབང་ཁྱིམ་བདག་མས་གནང་གི་ཡོད་པས། དབྱིན་སྐད་ཐོག་Home Ministirཞེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་དོན་དངོས་ཀྱི་དབང་ཚད་སུས་བཟུང་གི་ཡོད་པ་དེ་གསལ་པོར་མཚོན་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་ལ། དབང་ཚད་དེ་ལྟར་བཟུང་བ་དེས། མི་ཚང་སྐོར་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་གནས་བབ་ཐད་ཁྱོ་གས་བདག་སྐྱོང་བྱེད་པ་ལས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་གི་ཡོད་པས་འོས་ཤིང་འཚམ་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། དེར་བརྟེན་བུད་མེད་ཚོས་རང་ལ་དབང་བའི་འོས་འགན་དེ་དག་བདག་སྐྱོང་མུ་མཐུད་ནས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེར་འཛིན་པ་ལས། དབང་ཚོད་གསར་པ་ཞིག་ལ་ལག་པ་བསྙབ་འགྲོ་ས་གང་ཡང་མི་འདུག་སྙམ།

བུད་མེད་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོབ་ཐང༌།

གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཤིན་ཏུའང་ཉུང་ལ། ཤེས་ཡོན་བསླབ་སའི་ཁོར་ཡུག་ཀྱང་ཧ་ཅང་དཀོན། ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་བུད་མེད་ནི་དེ་བས་དཀོན་ལ། ཐ་ན་བོད་ཡིག་ཀློག་ཙམ་ཤེས་མཁན་བུད་མེད་ཤིན་ཏུའང་ཉུང༌། ཡིན་ནའང་དེ་ནི་ད་ལྟར་མཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གླེགས་བམ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པས། བསྐྱར་ཀློག་བྱེད་མི་དགོས་པར་བྱས། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་གཏན་སློབ་དང་ཉིན་སློབ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པའི་ནང་དུ་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གྱིས་འཛུལ་ཞུགས་ཆོག་པ་ལས་དབྱེ་འབྱེད་གང་ཡང་མེད་ལ། དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་ཁྲིད་སྐབས་འདྲ་མཉམ་གྱིས་ཁྲིད་པ་ལས་ཕྱོགས་ལྷུང་བྱས་པ་གང་ཡང་མེད། དེ་བཞིན་ལོ་ཕྱེད་དང་ལོ་འཁོར་གྱི་རྒྱུགས་སྤྲོད་གང་ཞིག་གཏོང་ནའང་འདྲ་མཉམ་ལས་རྒྱུགས་ཤོག་དང་རྒྱུགས་འབྲས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་ཙམ་ཡང་མེད། འོན་ཀྱང་གཞི་རིམ་དང་མཐོ་རིམ་བར་རིམ་པར་རྒྱུད་པའི་མཇུག་སྣེ་ནས་སྐྱེས་པ་སློབ་ཐོན་པ་མང་ལ་བུད་མེད་སློབ་ཐོན་པ་ཉུང་ཉུང་ཆགས་འགྲོ་གི་ཡོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བརྩད་གཅོད་བྱེད་དགོས་པའི་དོན་གནད་ཅིག་འདི་རང་ཡིན། སློབ་ཕྲུག་བུ་ཚོར་གཞི་རིམ་ཐོག་ནས་མཐོ་རིམ་འགྲིམས་སྐབས། ཁྱིམ་ནས་ཞེད་སྣང་དང་དོགས་ཟོན་གང་ཡང་མི་དགོས་པར་སློབ་ཡོན་སྤྲོད་ཐུབ་ཙམ་བྱུང་ན་དེ་གས་འགྲིགས་པའི་ལྟ་སྟངས་ལྡན་ལ། བུ་མོ་ཚོ་ཁྱིམ་དང་ཁ་ཐག་རིང་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ལྷག་དོན་རྒྱལ་ས་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུར་ལོ་མང་བསྡད་ན་གནས་ཚུལ་སྡུག་སྐྱག་དེ་འདྲ་ཐོན་འོང་བའི་དྭོགས་ཟོན་གྱིས་མཐོ་སློབ་ལ་གཏོང་མཁན་ཉུང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད། བུ་མོ་ཁག་གཅིག་ནི་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་བཅུ་གཅིག་ནས་མི་ཆེ་དཔོན་རིགས་དང་སྔགས་འཆང་གདུང་སྲས་ཁག་གིས་འདེམས་སྒྲུག་བྱས་ཏེ། ལྷ་ལྕམ་དང་གསང་ཡུམ་ལ་ཁྲིད་འགྲོ་གི་ཡོད་ལ། ཁག་གཅིག་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གནས་བབ་དང་བསྟུན་ནས་བུ་མོ་སུ་ཏྲ་འཚོང་བར་ཚོང་འགྲིམས་ཆེ་བས་སློབ་གྲྭ་ནས་འཐོན་འགྲོ་གི་ཡོད། གནས་སྟངས་དེ་དག་གི་འོག་ནས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་མཐོ་སློབ་ཐོན་མཁན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉུང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད། ང་ཚོའི་བུ་མོ་ཚོ་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཟིན་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་བདེ་འཇགས་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགན་སྲུང་མི་ཐུབ་པ་ག་ལ་ཡོད། མི་ཆེན་པོ་དང་སྔགས་འཆང་གདུང་སྲས་ཀྱི་ལྷ་ལྕམ་དང་གསང་ཡུམ་ལ་འདོད་རྔམས་དེ་ཙམ་བྱེད་དགོས་དོན་འདུག་གམ། མི་ཚང་གྱི་གནས་བབ་ལ་བུ་མོ་ཁོ་ནས་འགན་ལེན་དགོས་དོན་དེ་བས་འདུག་གམ། གནས་ཚུལ་འདི་གསུམ་ཐག་ཆད་ན་བོད་ཀྱི་བུ་མོ་མཐོ་སློབ་ཐོན་མཁན་གྱི་བརྒྱ་ཆའི་གྲངས་འབོམས་བུ་དང་གཞི་རྩའི་ཐོག་ནས་འདྲ་བོ་ཆགས་ཐུབ་ངེས་སྙམ།

བོད་ཀྱི་བུད་མེད་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང༌།

དེ་སྔོན་ཡིན་ན་མདོ་ཁམས་གཉིས་སུ། བུད་མེད་སྨྲ་བ་ཉུང་ན་ཡ་རབས་རྩི་བ་དང༌། མོ་ལ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ཕྱེས་ནས། མོ་རབ་ལོ་རྡུང༌། མོ་འབྲིང་ཟླ་རྡུང༌། མོ་ཐ་ཞགས་རྡུང༌། ཞེས་པའི་སྡོམ་ཚིག་འོག བུད་མེད་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་ཕྱེས་ནས་ཉེས་རྡུང་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གཟེད་མྱོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཐུང་ཐུང་མིན། ད་དུང་ཆེས་ཡ་མཚན་དགོས་པ་ཞིག་ལ། བུད་མེད་ཚོ་རང་ཉིད་ཁྱོ་གས་མ་རྡུང་ནས་ཡུན་རིང་སོང་ན། སེམས་ཁྲལ་བྱས་ནས་རང་གི་གྲོགས་མོ་ཚོར་ཁྱོ་གའི་སེམས་ལ་ང་ཡོད་ས་མ་རེད། ཉེས་རྡུང་མ་བཏང་ནས་ཡུན་རིང་ཕྱིན་སོང༌། ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་སེམས་གཏམ་བཤད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་འདུག་ལ། རང་ཉིད་མཛའ་བོའི་ཅ་ལག་ལྟ་བུར་བརྩིས་ཏེ། ཕྱི་ལོགས་སུ་ཉི་འཚིག་ཆར་སྦངས་ཇི་ཙམ་བྱེད་ནའང་བདག་པོ་མི་བྱེད་པར་བཞག་པའི་ཅ་ལག་ནང་བཞིན་གྱི་ཚོར་སྣང་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ནི་བུད་མེད་ཚོའི་ངོས་ནས་བཤད་ན་རང་གི་མཛའ་བོ་ལ་ལྷོད་མེད་པའི་བརྩེ་དུངས་མཚོན་བྱེད་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁྱོ་གའི་ངོས་ནས་བཤད་ན་རང་གི་ཆུང་མར་ཁོག་པའི་གཏིང་གི་བརྩེ་བ་མཚོན་པའི་བརྡ་རྟགས་ཤིག་ཏུ་རྩི་གི་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཉེས་རྡུང་གི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་དེ་དག་ལ་དུས་རབས་ཀྱི་བསམ་བློས་དཔྱད་ཞིབ་རགས་ཙམ་བྱས་ན། ཆེས་ཀླ་ཀློ་དང་ཆེས་གདུག་རྩུབ་གྱི་ཚོར་སྣང་ཞིག་རང་དབང་མེད་པར་འཆར་ངེས་ལ། དུས་རབས་འདིར་གནའ་རབས་ཀྱི་བརྩེ་དུངས་མཚོན་པའི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་དེ་རིགས་མཇུག་སྒྲིལ་ཚར་བས། བསྐྱར་གསོ་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་བྱས་ན་ཕན་ཐོགས་གང་མེད། ད་ལྟའི་དུས་རབས་འདི་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལ་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་རྒྱ་སྐྱེད་བྱེད་པའི་དུས་རབས་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ད་དུང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པའི་དུས་རབས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། དེར་བརྟེན་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ནི། སུས་ཀྱང་བཀག་འགོག་མི་ཐུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ཟིན་པས། འགོག་ཐབས་མེད་ལ། འགོག་དོན་ཡང་མེད། འོན་ཀྱང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་ཚད་གཞི་དང་ས་མཚམས་རེ་དགོས་པ་ཡང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀའི་གཤིས་ལུགས་དང་མཐུན་པར་སེམས། ​གཞན་དུ་ས་མཚམས་འདི་དམ་འཛིན་མ་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་འགའ་ཞིག་དཔེར་མཚོན་དུ་ཞུ་ན། ཁྱིམ་གྱི་ཁ་རྩོད་ཆུང་ངུ་རེས་ཁྱོ་གའི་ཉེས་རྡུང་འོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་དུ་ཉལ་མྱོང་བ་ཉུང་ཉུང་མིན་ལ། ད་ལྟར་ཡང་གཅིག་བྱས་ན་དོན་སྐྱོན་དེའི་འོག་ནས་ཁ་ཤས་ཉལ་ཡོད་སྲིད། ང་ཚོའི་མིག་སྔར་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིས་ཁྱི་འཁྱམས་རྡུང་པ་མཐོང་ནའང་རྡུང་མཁན་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་ཞིང༌། བརྡུང་ས་ལ་སྙིང་རྗེ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སླེབས་ན། བཀྲུས་ན་མི་དག་པའི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་གཅིག་གི་ཉེས་རྡུང་གཟེད་པ་མཐོང་དུས། ཤ་ཚ་དང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་བཤད་མ་དགོས་པ་རེད། འོ་ན་ཤ་ཚ་དང་སྙིང་རྗེ་སྐམ་པོ་དེས་ཕར་ཕྱོགས་ལ་ག་རེ་ཕན་ནམ་ཞེ་ན། དེས་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད། འོ་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ན། དོན་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཆེན་པོ་ནས་ཆུང་ཆུང་དང༌། ཆུང་ཆུང་ནས་མེད་པ་བཟོ་ཐུབ་ཅེ་ན། ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར། དོན་སྐྱོན་དེ་ཉིད་འབྱུང་རྐྱེན་འཚོལ་དགོས། དེ་ནི་བུད་མེད་ཚོས་སྨྲ་བརྗོད་ངག་གི་རང་དབང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཐལ་ཆེ་དྲགས་པས་རང་གི་མཛའ་བོ་ཐེངས་མང་སུན་པོར་བཟོས་པས། སྐྱེས་པ་ཁྱོ་ག་ཚོས་ལུས་ཀྱི་འགུལ་བསྐྱེད་རང་དབང་བེད་སྤྱོད་མི་གཏོང་ཀ་མེད་ཆགས་ཏེ། ལུས་ངག་གི་རང་དབང་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་མཇུག་འབྲས་སུ། བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་ནད་པའི་ཉལ་ཁྲི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བཅད་བཟུང་བྱེད་དགོས་བྱུང་བའི་གནས་སྟངས་དེ་ཉིད་ཡོང་གི་ཡོད། མིག་སྔར་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཉེས་རྡུང་གཟེད་མཁན་བུད་མེད་དེ་ཚོའི་ལུས་ཀྱི་རྨ་ཁ་དང་གདོང་གི་སྐྱོ་ཉམས་དེ་དག་ལ་བསམ་གཞིག་རེ་བྱེད་དུས་དངོས་གནས་ཤ་ཚ་དགོས་པ་དང་བློ་ཕམ་དགོས་པ་ཞིག་འཆར་ངེས། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཉེས་རྡུང་གཏོང་མཁན་ལ་གནོན་ཐབས་མེད་པའི་ཁོང་ཁྲོ་ཞིག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱི་སླེབས་ངེས། ​ཁོང་ཁྲོ་དེས་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཉེས་རྡུང་གཏོང་མཁན་དང་གཟེད་མཁན་གཉིས་ཀྱི་དབར། ནག་ཉེས་ཆེ་ཆུང་གིས་ཚད་ཐིགས་རེ་བཞག་འདོད་ན། ང་ཚོས་སྨན་པ་རང་ལ་ཞུ་གཏུགས་བརྒྱབ་ན་ཐག་གཅོད་ནུས་པ་ཞིག་རེད། ལག་པ་རང་དབང་གིས་ཉེས་རྡུང་འོག་ལུས་ཐོག་རྨས་སྐྱོན་ཤོར་བའི་རྨ་ཁ་དེ་རིགས་སྨན་པས་དྲག་སྐྱེད་ཐུབ་ལ། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་ཁ་རྡུང་འོག་སེམས་ཁམས་ལ་རྨས་སྐྱོན་ཤོར་བའི་རྨ་ཁ་དེ་རིགས་སྨན་པས་བཅོས་ཐབས་མེད་པའི་ནད་གཞི་ཞིག་ཡིན་པས། དོན་དངོས་ཐོག་ཁོག་རྩིས་ཞིབ་ཏུ་བརྒྱབ་ན་ནག་ཉེས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་སུ་ཞིག་མང་བ་ཆགས་འདུག་པ་ལའང་ཕྱི་འདང་ཞིག་མི་རྒྱག་ཐབས་མེད་རེད། ངས་དཔྱད་པ་འདི་འདྲ་བྱས་པ་དང་མཇུག་འབྲས་ལ་དཔགས་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་འདི་འདྲ་ཞུ་དོན་ནི། དོན་སྐྱོན་འདིའི་འོག་ནས་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་ཉལ་ཁྲིའི་ཐོག་ཉལ་མཁན་ཉུང་དུ་འགྲོ་བའམ། ཡང་ན་མེད་པར་བཟོ་ཐབས་ཀྱི་ལམ་སྣེ་ཞིག་འཚོལ་བའི་ཆེད་ཁོ་ན་ལས། མཇུག་འབྲས་སྐྱུར་མོ་དེའི་ངན་ཁག་ཕར་དཀྲི་ཚུར་དཀྲི་བཟོ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་མིན། དེ་ལྟར་དོན་སྐྱོན་དེའི་ཐོག་མའི་བྱུང་རིམ་ནས་མཐའ་མའི་མཇུག་འབྲས་བར་ཁོག་རྩིས་ཤིག་བརྒྱབས་ན། ད་བཟོད་བུད་མེད་ཚོས་སྨྲ་བརྗོད་ངག་གི་རང་དབང་དང་དམངས་གཙོ་ལ་ས་མཚམས་དང་ཚད་གཞི་ངེས་ཅན་ཞིག་དགོས་པ་ར་འཕྲོད་ཡོང་ངེས་ལ། ར་འཕྲོད་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ནས་ལུས་སེམས་ལ་ཆགས་གྲུམ་ཐེབས་པའི་རྨ་ཁ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཉུང་ཉུང་ནས་མེད་པར་ཆགས་ངེས་སྙམ།

མཐའ་བསྡོམས།

མདོར་བསྡུས་ན་རང་རེ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོའི་ནུས་ཤུགས་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་དགོས་ན། གཙོ་བོ་རང་གིས་རྐང་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་འགྲོ་ཐུབ་པ་དང༌། རང་གི་གཤོག་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་འཕུར་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་ལས། བྱ་རྒོད་ཀྱི་གཤོག་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་འཕུར་ཐབས་དང༌། རྟ་རྒོད་ཀྱི་གོམ་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་རྒྱུག་ཐབས་ཀྱི་རྟོག་འཆར་སྒུག་ས་གང་ཡང་མེད། དེར་བརྟེན་རང་རེ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོས། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་དང༌། ཟམ་གདོང་མ་ཧཱ་པཎ་ཌི་ཏའི་ལམ་སྟོན། གྲོས་ཚོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་བཀོད་སྒྲིག་གང་ཞིང་གནང་བ་དེ་དག་ལ་རང་ངོས་ནས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། དེང་སང་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་བུད་མེད་དབང་འཛིན་པ་དང༌། རྩོམ་པ་པོ། ཚན་རིག་པ། ཉམས་ཞིབ་པ། ཆབ་སྲིད་པ། བསམ་བློ་སོགས་མང་མ་དྲགས་ན་ཉུང་མི་དྲགས་པའི་གྲངས་ཀ་བགྲང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་ལ། ཁ་མིག་ཡར་ལྟ་དང༌། བཟང་པོ་དཔེ་འདྲེན་བྱས་ནས། རང་གི་ཤེས་ཚོད་དང་རང་གི་འཇོན་ཐང༌། རང་གི་ནུས་པ་དང་རང་གི་རིན་ཐང༌། རང་གི་གནས་བབ་དང་རང་གི་གོ་སྐབས་སོགས། རང་གི་ལག་སྣེར་ཡོད་པའི་ལས་ཀ་དང༌། རང་གི་རྡོག་སྣེར་ཡོད་པའི་ལམ་བུ་ལ་ཕྱི་ཀྱེད་དང་ཟུར་འགྲོས་མི་བྱེད་པར། གདོང་མཆོང་དང་དང་ལེན་བྱས་ནས། མ་འོངས་པའི་མདུན་ལྗོངས་ལ་འདྲ་མཉམ་གྱི་གོ་སྟབས་མཉམ་སྤོ་ཐུབ་པ་གནང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ལྡན་པ་དང༌། རྨོངས་འཐོམ་དང་སྒྱུད་ལུག་གི་གཞན་དབང་དུ་མི་ཚུད་པར་གནང་རྒྱུ་དེ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་བཞིན་དུས་ཐོག་ཏག་ཏག་འཁེལ་འདུག་སྙམ།

འཕེལ་གྲིབ་རླབས་རིས་རྩེན་པའི་མཚོ་ངོགས་ན།། ལས་དབང་རླུང་གིས་བདས་པའི་གཡོ་གྲུ་བཞིན།། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་གླེང་བའི་གཏམ་ཡན་འདི།། ལེགས་ཉེས་གང་འགྱུར་བདག་ཀྱང་འཕྱང་མོ་ཉུག། རིང་ནས་རང་གི་རིགས་ལ་དུངས་པའི་འཕྲུལ།། གཡོལ་བར་མ་ནུས་སེམས་ཀྱི་ཚོར་འདུའི་རླབས།། ཐོལ་བྱུང་འཕྱུར་བའི་བང་རིམ་འཁྲིགས་པ་འདིས།། གནད་ཀྱི་འགག་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག།

དགེ་མིང་ཟུར་ཙམ་འདྲེན་པ་བེ་རི་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩།༤།༢༩ ཉིན་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་དུ་ཤར་མར་བྲིས།

སྤྱར་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་དང་། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་མ།[རྩོམ་སྒྲིག]

སྔོན་གླེང་མདོར་བསྡུས།

སྤྱར་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་དང་། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་མཆན་འགྲེལ་གཉིས་སྡེབ་གཅིག་ཏུ་པར་སྐྲུན་ཞུས་པའི་སྔོན་བརྗོད་མདོར་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ། རྟོགས་བརྗོད་འདི་ཉིད་སྤྱི་ལོ་༡༩༩༤ནས་༢༠༠༤བར་གདན་ས་འབྲས་སྤུངས་སུ་ལོ་རེ་བཞིན་ཕར་ཕྱིན་སྐབས་བཞི་པའི་འཛིན་གྲྭར་འཆད་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ནས་ཝཱཎ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དགེ་འོས་འཛིན་གྲྭར་འཆད་འཁྲིད་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ལས། རྟོགས་བརྗོད་འདིའི་ཚིགས་བཅད་རྣམས་རྒྱན་གང་གི་ཁོངས་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་ཟིན་བྲིས་བྱས་པ་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་བརྒྱབས་ནས་བཀོད་ཡོད། དེ་སྔོན་བློ་གསལ་གླིང་དཔེ་མཛོད་ནས་བཏོན་པའི་ཕྲན་གྱི་འཆད་ཁྲིད་འོད་སྡེར་(CD/ DVD)རྣམས་སུ་བཤད་ཉེས་པ་ཡང་འགའ་རེ་སྣང་བས། དེ་དག་ལེགས་བཅོས་ཀྱིས་ཚབ་མཚན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ཡོད། རྟོགས་བརྗོད་འདིའི་ནང་གི་མི་སྣ་གལ་ཆེ་དང་ཚིག་གནད་རྩ་ཆེ་འགའ་ཞིག་ཐེར་འདོན་བྱས་ནས་མཆན་འགྲེལ་འདི་བཞིན་གསར་དུ་བསྒྲིགས་པ་ཡིན། དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རྟོགས་བརྗོད་འདི་ཉིད་རྩོམ་རིག་གི་ཆ་ལག་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བརྗོད་གཞིའི་མི་སྣ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀར་གྲགས་ཅན་གནད་ཡོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་གཉིས་ཐད་ནས་ཤེས་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་གནད་དང་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཀྱང་ལྡན་པ་དེ་དག་རྟ་རྒྱུག་ཞོར་མེ་ཏོག་གི་དཔེ་ལྟར། ཞོར་ལ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ཐུབ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཡིན། རྟོགས་བརྗོད་ཀྱི་ཚིག་རྒྱན་ངོས་འཛིན་དང་། མཆན་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་རང་བཞིན་གྱིས་ཐག་གཅོད་དང་གཏན་འབེབས་ཞུ་ལོང་མ་བྱུང་བས་ཅིས་ཀྱང་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་ངེས་པས། ཀློག་པ་ཚོས་དོགས་བཅོས་དང་ལམ་སྟོན་གང་ཟབ་གནང་རོགས། དགེ་མིང་ཟུར་ཙམ་འདྲེན་པ་བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ་བས་གནས་མཆོག་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་རྩོམ་རིག་སྡེ་ཚན་གྱི་ཡིག་ཚང་ནས། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༨ ཉིན།

དཀར་ཆག བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་དཔལ་ བཟང་པོའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྙན་དངགས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ ལྷུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ།……………………………………………….. བང་རིམ་དང་པོ། རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་རྟོགས་ པ་བརྗོད་པ།…………………….. བང་རིམ་གཉིས་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་རྒྱལ་ སྲིད་ཆོས་ཀྱིས་བསྐྱངས་པའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ།……………………………… བང་རིམ་གསུམ་པ། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ བསྐོར་བའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ།…………………………… བང་རིམ་བཞི་པ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་རྟོགས་ པ་བརྗོད་པ།………………………………………………. སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་བྱིན་རླབས་ལྷུན་པོའི་ ཚིག་དོན་འགའ་ཞིག་གི་མཆན་འགྲེལ་མདོར་བསྡུས།……………………….. བང་རིམ་དང་པོའི་མཆན་འགྲེལ………………………………….. བང་རིམ་གཉིས་པའི་མཆན་འགྲེལ།………………. བང་རིམ་གསུམ་པའི་མཆན་འགྲེལ།……………………… བང་རིམ་བཞི་པའི་མཆན་འགྲེལ།……………………………………..

སྤྱར་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་དང་། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་མ།[རྩོམ་སྒྲིག]

སྔོན་གླེང་མདོར་བསྡུས།

སྤྱར་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་དང་། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་མཆན་འགྲེལ་གཉིས་སྡེབ་གཅིག་ཏུ་པར་སྐྲུན་ཞུས་པའི་སྔོན་བརྗོད་མདོར་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ། རྟོགས་བརྗོད་འདི་ཉིད་སྤྱི་ལོ་༡༩༩༤ནས་༢༠༠༤བར་གདན་ས་འབྲས་སྤུངས་སུ་ལོ་རེ་བཞིན་ཕར་ཕྱིན་སྐབས་བཞི་པའི་འཛིན་གྲྭར་འཆད་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ནས་ཝཱཎ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དགེ་འོས་འཛིན་གྲྭར་འཆད་འཁྲིད་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ལས། རྟོགས་བརྗོད་འདིའི་ཚིགས་བཅད་རྣམས་རྒྱན་གང་གི་ཁོངས་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་ཟིན་བྲིས་བྱས་པ་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་བརྒྱབས་ནས་བཀོད་ཡོད། དེ་སྔོན་བློ་གསལ་གླིང་དཔེ་མཛོད་ནས་བཏོན་པའི་ཕྲན་གྱི་འཆད་ཁྲིད་འོད་སྡེར་(CD/ DVD)རྣམས་སུ་བཤད་ཉེས་པ་ཡང་འགའ་རེ་སྣང་བས། དེ་དག་ལེགས་བཅོས་ཀྱིས་ཚབ་མཚན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ཡོད། རྟོགས་བརྗོད་འདིའི་ནང་གི་མི་སྣ་གལ་ཆེ་དང་ཚིག་གནད་རྩ་ཆེ་འགའ་ཞིག་ཐེར་འདོན་བྱས་ནས་མཆན་འགྲེལ་འདི་བཞིན་གསར་དུ་བསྒྲིགས་པ་ཡིན། དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རྟོགས་བརྗོད་འདི་ཉིད་རྩོམ་རིག་གི་ཆ་ལག་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བརྗོད་གཞིའི་མི་སྣ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀར་གྲགས་ཅན་གནད་ཡོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་གཉིས་ཐད་ནས་ཤེས་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་གནད་དང་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཀྱང་ལྡན་པ་དེ་དག་རྟ་རྒྱུག་ཞོར་མེ་ཏོག་གི་དཔེ་ལྟར། ཞོར་ལ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ཐུབ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཡིན། རྟོགས་བརྗོད་ཀྱི་ཚིག་རྒྱན་ངོས་འཛིན་དང་། མཆན་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་རང་བཞིན་གྱིས་ཐག་གཅོད་དང་གཏན་འབེབས་ཞུ་ལོང་མ་བྱུང་བས་ཅིས་ཀྱང་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་ངེས་པས། ཀློག་པ་ཚོས་དོགས་བཅོས་དང་ལམ་སྟོན་གང་ཟབ་གནང་རོགས། དགེ་མིང་ཟུར་ཙམ་འདྲེན་པ་བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ་བས་གནས་མཆོག་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་རྩོམ་རིག་སྡེ་ཚན་གྱི་ཡིག་ཚང་ནས། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༨ ཉིན།

དཀར་ཆག བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་དཔལ་ བཟང་པོའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྙན་དངགས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ ལྷུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ།……………………………………………….. བང་རིམ་དང་པོ། རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་རྟོགས་ པ་བརྗོད་པ།…………………….. བང་རིམ་གཉིས་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་རྒྱལ་ སྲིད་ཆོས་ཀྱིས་བསྐྱངས་པའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ།……………………………… བང་རིམ་གསུམ་པ། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ བསྐོར་བའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ།…………………………… བང་རིམ་བཞི་པ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་རྟོགས་ པ་བརྗོད་པ།………………………………………………. སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་བྱིན་རླབས་ལྷུན་པོའི་ ཚིག་དོན་འགའ་ཞིག་གི་མཆན་འགྲེལ་མདོར་བསྡུས།……………………….. བང་རིམ་དང་པོའི་མཆན་འགྲེལ………………………………….. བང་རིམ་གཉིས་པའི་མཆན་འགྲེལ།………………. བང་རིམ་གསུམ་པའི་མཆན་འགྲེལ།……………………… བང་རིམ་བཞི་པའི་མཆན་འགྲེལ།……………………………………..

པོ་ཏ་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་བཞུགས་སོ། །[རྩོམ་སྒྲིག]

པོ་ཏ་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་བཞུགས་སོ། །


རྩོམ་པ་པོ། ཀློང་ཆེན་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར།




繻羈︽腵繴︽臜纊︽纁纀︽纈媍繼︽繽︽輤︽臱︽纈耂繳纍︽腷繻︽贂纍︽纍︽繿繵繻︽繻繴︽軟繳︽腪纊︽纊繳纍︽纁纀︽輦纍﹀ ཝཱ་ཎ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བསྟན་བཅོས་ལོ་རིམ་གསུམ་པའི་སློབ་མ་ཚོས་གློག་ཀླད་དུ་འཇུག།



胑︽繹︽纋︽賮繼︽聀︽繻繳纈︽繿臥︽繳繹纀︽臙纍︽輦︽繿臥︽繿軳繼︽繿翴纍﹀

纀翿繻︽繿耓繻︽繻繴︽羜繴︽繳臗﹀

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པོ་ཏ་ལ་ཨཱ་ན་ནྟ་པཱ་རི། བོད་སྐད་དུ། པོ་ཏ་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། གང་སྐུ་མཆོག་ཏུ་དཀར་ཞིང་འཛུམ་པའི་མཚན་དཔེས་མཛེས་པའི་རི་བོང་འཛིན། ། ཀུན་མཁྱེན་རི་དྭགས་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་བཀྲ་ཕྲིན་ལས་འོད་དཀར་ཕྲེང་བ་ཅན། ། མ་ལུས་འགྲོ་རྒྱུད་སྐྱེ་བོའི་མཁར་ཁྱབ་གདུལ་བྱའི་སྙིང་མུན་སེལ་བའི་ལྷ། ། གོོ་རཱི་རིན་ཆེན་མཚན་མོའི་མིག་ནི་དེ་རིང་བདག་བློའི་ཀུནྡར་སྐྱོངས། ། ཡིད་འོང་པདྨའི་སྟེང་ན་འཛུམ་པའི་སྐུ། ། འགྱིང་བཅས་ཀུནྡ་ལྟར་དཀར་འོད་སྟོང་འཕྲོ། ། ལྷ་ཡི་ལྷར་གྱུར་མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས། ། ཡོན་ཏན་རྒྱན་རྣམས་རྫོགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། དོན་ཟབ་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ནས་ལེགས་འཁྲུངས་ཤིང་། ། སྙན་ཚིག་མེ་ཏོག་མདངས་བཀྲ་འཕགས་པའི་རི། ། མཐོང་ཐོས་དྲན་པས་བདེ་བ་སྟེར་བའི་གནས། ། ཤར་རིའི་རྒྱལ་པོ་གྲུ་འཛིན་བསྔགས་པར་བགྱི། ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་གངས་རིའི་རྒྱུད། ཆུ་བོ་ལོ་ཧི་ཏ་དལ་གྱིས་འབབ་པའི་འགྲམ། རང་བྱུང་གི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཞུགས་གནས། སྔོན་གྱི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་གིས་བཞེངས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། སྐྱེ་ཤིང་སྟུག་པོའི་ཕྲེང་བས་བསྐོར་བའི་གྲོང་དག་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་ཞིང་། འདོད་རྒུའི་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་པར་འབྱོར་བའི་ཡུལ་འཁོར་བཟང་པོ་དཔལ་གྱི་བསམ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། ལྷུན་པོའི་ལྷོ་ཕྱོགས གངས་རིའི་རྭ་བའི་རྒྱུད། །

སྔོན་གྱི་སེམས་དཔའ་དུ་མ་བྱོན་པའི་གནས། ། 
སྐྱེ་བོས་གང་བའི་གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་། ། 

རང་བྱུང་ཐུབ་དབང་རྒྱལ་པོའི་མགོན་དང་བཅས། ། དེ་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན། རྩྭ་ལྗང་སེར་གྱི་མྱུ་གུས་ཁྱབ་པའི་ས་ཕྱོགས་སྐྱེ་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྗོན་པས་བསྐོར་ཞིང་མེ་ཏོག་གི་ཚལ་ན་བུང་བ་སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་གཞིར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆུ་པདྨའི་དྲྭ་བས་ཁེབས་པར། ངུར་བ་མང་པོས་གླུ་ལེན་ཅིང་ཁྲུང་ཁྲུང་བདེ་བར་རྒྱུ་བའི་རྫིང་བུ་ཤིན་ཏུ་ཉམས་དགའ་བ་ཞིག་ན། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཆུསབརླན་པར་བྱས་པ་ཞིག་ཀྱང་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །

ལྷག་བསམ་རྫིང་བུའི་ནང་ན་གནས་པའི་བྱ། ། 
ཐོས་པའི་ལུས་བཟང་བརྩོན་པའི་འདབ་གཤོག་ཅན། ། 
དོན་བཟང་བདུད་རྩིའི་བཏུང་བ་རབ་འཐུངས་ནས། ། 
ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་དར་དིར་སྒྲ་འབྱིན་མཛེས། །  

(1) ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པའི་རྒྱུ་མཚན། དེའི་ཚེ་གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ནི་སྡིག་སྤྱོད་དག་གིས་གང་སྟེ་ཆོས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་འཚེ་ཞིང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དོན་དུ་མི་གཉེར་ཞིང་འདོད་ཡོན་གྱི་རྫིང་བུར་འབབ་ལ། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ་ཚ་དང་གནའ་བོའི་གཞུང་ལུགས་བཟང་པོ་དག་ལས་ཉམས་ཏེ། དཀོན་མཆོག་དང་ཕ་མ་མི་མཆོད་ཅིང་ངན་གཡོའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་གནས་པ་མཐོང་ནས། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱང་མངོན་པར་སྐྱོ་ཞིང་། ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ཁག་གཅིག་སྨྲེ་སྔགས་འབྱིན་པ་ནི། ཀྱེ་མ་དེང་སང་ཕྱོགས་འདིར་ནི། ། གནའ་དུས་བཟང་པོའི་ཉི་མ་ནུབ། །

ད་དུས་ངན་པའི་ཟླ་ཤར་བས། ། 
དམ་པའི་པདྨོ་ཟུམ་པ་དང་། ། 
མཉམ་དུ་སྡིག་སྤྱོད་ཀུནྡ་རྒྱས། ། 
བདུད་སྡེའི་མུན་པས་ཁེབས་པ་བཞིན། །  
རིན་ཆེན་ལྗོན་ཤིང་སྦྲུལ་དུག་དག་གིས་དཀྲིས། ། 
སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་མཚོ་བསིལ་རྫིང་བུ་བསྐམས། ། 
བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ནུབ་རིའི་རྩེར་ལྷུང་ཞིང་། ། 

ལེགས་ལྡན་འགྲོ་བའི་མིག་ཀྱང་ལྡོངས་ལ་ལྟོས། །

ཞེས་པའི་གཏམ་གླེང་བ་རྫིང་བུར་ཐོས་ཏེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་ཡིད་སྐྱོ་བར་གྱུར་པ་དང་།  ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་རི་བོ་གངས་ཅན་ནས་འོངས་བའི་ལྷའི་བུ་ཁ་ཅིག་ཆུ་འཛིན་དུལ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཤིང་རྟར་ཞུགས་ཏེ། སིལ་སྙན་འཁྲོལ་ཞིང་གླུ་གར་བྱེད་བཞིན་པས་སྤོས་ཆུའི་རྒྱུན་དང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབེབས་ཤིང་། ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་མཐོང་སྟེང་ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། 

སྤྲིན་གྱི་བཞོན་པ་ནང་ན་ལྷ་ཚོགས་དག། མཆོད་པའི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་འགྱེད་ཅིང་༎ རོལ་མོ་སིལ་སྙན་སྟོད་དབྱངས་འབྲུག་སྒྲ་ཅན། ། གྲགས་ཆེན་འདི་དག་གང་དུ་བཞུད་དམ་ཀྱེ། ། ལྷ་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཤར་རིའི་དབང་པོ་ཡིད་འོང་པོ་ཏ་ལ། ། དྲང་སྲོང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ། ། སྣ་ཚོགས་མཆོད་པའི་སྲིན་གྱིས་རབ་མཆོད་ཅིང་། ། ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྒྲ་ཟབ་མོ་ཉན་དུ་འགྲོ། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་དབང་པོ་དག་གནས་དེའི་ཡོན་ཏན་དང་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ། ལྷས་སྨྲས་པ། ། ཡིད་འོང་འཕགས་པའི་བཞུགས་གནས་པོ་ཏ་ལ། ། མཛེས་ཤིང་ཉམས་དགའ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་གནས། ། མཆོད་པའི་སྤྲིན་གྱི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་འཕྲོ། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་དེ་འདྲའོ། ། སྐྱེད་ཚལ་མེ་ཏོག་བུང་བ་འཕུར་ལྡིང་ཞིང་། ། མཚོ་བསིལ་རྫིང་བུ་ཙནྡན་ནགས་ཁྲོད་རྣམས། ། བྱ་དང་རི་དྭགས་མང་པོས་རབ་ཏུ་གང་། །

སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་དེ་འདྲའོ། །  

ཤར་རི་རྒྱལ་པོའི་རྩེ་ནས་ཉི་ཤར་བས། ། འཇིག་རྟེན་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་ཕྱོགས་བཅུར་འགྱེད། ། མ་རིག་མུན་པ་སེལ་བའི་དཔལ་དུ་ཤར། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་འདི་འདྲའོ། ། ཡངས་པའི་འོད་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཉི་ཟླའི་འོད། ། སྣ་ཚོགས་འོད་དང་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོའི་འོད། ། འདྲེས་དང་མ་འདྲེས་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་འཕྲོ༎ སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་དེ་འདྲའོ། ། ཤིང་དང་འབབ་ཆུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀུན་ནས། ། སྣ་ཚོགས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་རྒྱུན་མི་འཆད། ། བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་གཏེར། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་དེ་འདྲའོ། ། སྲིད་མཚོ་འདིར་གནས་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། ། ཞི་བའི་ཚལ་དུ་ཀུན་ནས་འགྲོ་འདོད་ན། ། ཤར་རི་གྲུ་འཛིན་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་གནས། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་མགོན་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འདོངས། ། ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། ངང་པས་སྨྲས་པ། གནས་དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་གང་། ལྷས་སྨྲས་པ། གངས་རིའི་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ན། ། མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། འོད་ཟེར་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད། ། དེ་དབུས་རྒྱལ་སྲས་ཕོ་བྲང་ན། ། གངས་རི་རིན་ཆེན་ལྡན་ཞེས་བྱ། ། དེ་ཡི་དྲུང་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ། ། ཆུ་ཀླུང་དྲི་མེད་ལྡན་ཡང་འབབ། ། དེ་འདས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ཞིག་ན། ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བ་ཡི། ། གྲོང་ཁྱེར་ཚངས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡོད། ། དེར་ནི་ཁྱེད་ཅག་ངལ་སོས་ལ། ། ཤར་རི་རྒྱལ་པོའི་ལམ་ཡང་དྲིས། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སོང་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ཡོན་ཏན་དགའ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་ནི། ། དམ་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་སྐྱེ། ། བདུད་རྩིའི་ཆར་གྱིས་དབྱར་གྱི་པད་མཚོ་བཞིན། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར། ། དེའི་ཚེ་ངང་པའི་དབང་པོ་དེ་ཡང་འགྲོ་འདོད་པར་གྱུར་ནས་སྨྲས་པ། རྫིང་བུའི་གནས་འདི་མེ་ཏོག་འབྲས་མང་ཞིང་། ། ཡིད་འོང་ངང་པའི་གྲོགས་དང་ལྡན་ན་ཡང་། ། སྣ་ཚོགས་ཡུལ་གྱི་ཉེས་པས་རབ་སྐྱོ་ཞིང་། ། ནགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་ནས་གཞན་དུ་འགྲོ། ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། ངུར་པ་མང་པོས་སྨྲས་པ། ། པདྨའི་མཚོ་ན་བྱ་ཚོགས་སྒྲ་འབྱིན་ཞིང་། ། གེ་སར་གསར་པས་རྐང་དྲུག་མྱོས་པའི་ཚལ། ། བསིལ་བའི་རྫིང་བུ་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། ། བདག་ཅག་བཏང་ནས་འདབ་བཟང་གང་དུ་བཞུད། ། ངང་པས་སྨྲས་པ། གླིང་གི་སྙིང་པོ་འཛམ་གླིང་ཤར་གྱི་ཕྱོགས། ། རི་བོ་ཏ་ལ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་སྟེ། ། སྨན་ཤིང་མེ་ཏོག་ལྗོན་ཤིང་ཕྲེང་བས་དཀྲིགས། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འགྲོ། ནམ་ཡང་བདེ་མེད་འཁོར་བར་དུག་སྦྲུལ་གླིང་། ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་བརྒྱས་གཙེས་གྲོང་ཁྱེར་ལས། ། ཞི་བ་རིན་ཆེན་གླིང་འགྲོ་ཐར་པའི་གནས། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འགྲོ། ཆགས་དང་འཇུངས་དང་སེར་སྣས་མ་བསགས་པས། ། འགྲོ་ཀུན་དགའ་བའི་ནོར་ནི་བདག་ལ་མེད། ། ཆོག་ཤེས་འཕགས་པའི་ནོར་དང་ལྡན་པ་ཡིས། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འགྲོ། མཛའ་དང་མི་མཛའ་དེ་བཞིན་བདག་གི་ལུས། ། ལྷན་ཅིག་འདུས་ཀྱང་སོ་སོར་གྱེས་ཆོས་ཅན། ། མི་རྟག་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་མཐོང་ནས། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འགྲོ། ཐུགས་རྗེ་གངས་རིའི་ངོས་ལ་ཉི་ཤར་བས། ། རྨད་བྱུང་བྱིན་རླབས་ཆུ་རྒྱུན་བསིལ་བ་འབབ། ། འགྲོ་བློ་གདུང་བའི་མེ་ཚོགས་ཞི་མཛད་པ། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་དེར་སྒོམ་དུ་འགྲོ། ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། བྱའི་ཚོགས་དེ་དག་གདུང་བའི་སྨྲེ་སྔགས་འབྱིན་ཞིང་། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་དེ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ངང་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཞབས་དྲུང་ན་འཁོད་དེ། ཀྱེ་འདབ་བཟང་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་དགའ་སྟོན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་སྟོན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། ངང་པས་སྨྲས་པ། གྲོགས་དག་ཚེ་ནི་སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་ལྟར་གཡོ། ། བསགས་པ་འཛད་ཅིང་མི་རྟག་སྙིང་པོ་མེད། ། འགྲོ་བ་འདི་དག་མཐའ་བཞིའི་ཆོས་ཅན་དུ། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་ཀླུང་བཟློག་དཀའ་ཞིང་། ། སྡུག་བསྔལ་རྦ་རླབས་ཤུགས་དྲག་བཟོད་པར་དཀའ། ། ཨེ་མ་མཐར་དཀའ་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་བརྒལ་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ། ། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་གདུག་ཁྲོད་འདྲ་ཞིང་། ། འདོད་ཡོན་རྣམས་ནི་ལན་ཚྭའི་ཆུ་དང་མཚུངས། ། མདོར་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་སྣ་ཚོགས་དག ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། དེང་ནས་ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་དྲན་བྱ་ཞིང་། ། དབེན་པའི་གནས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ། ཡངས་པའི་སྟན་ལ་བདེ་བའི་ལུས་བསྲངས་ཏེ། ། སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་གཉུག་མའི་དོན། ། རང་བཞིན་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་ཞོག ། རྗེས་ལ་འཁོར་གསུམ་དག་པའི་བསྔོ་བ་བྱ། ། སྟོང་པའི་འདབ་སྟོང་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན། ། སངས་རྒྱས་པདྨ་མྱུར་དུ་འབྱོན་པར་ངེས། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་རྫིང་བུའི་གནས་དེ་ནས་སོང་བ་ན། ངུར་པའི་ཚོགས་མང་པོ་དེ་དག་གིས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གངས་རིའི་རྭ་བ་མཐོང་བའི་ངོས་སྨན་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྗོན་པས་དཀྲིགས་པ་ཞིག་ཏུ་བསྐྱལ་དེ། དད་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་གདུང་བའི་སྨྲེ་སྔགས་འབྱིན་པ། ཀྱེ་མ་གྲོགས་དག་མི་རྟག་འགྱེ་ཆོས་ཅན། ། སོ་སོར་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ། ། དེ་རིང་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་གྱུར། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་དུ་བཞུད་ལ་ཉེ། ། པདྨ་མེད་པར་པདྨའི་མཚོ་བཞིན་དུ། ། དེ་རིང་བདག་ཅག་རྗེ་དཔོན་བྲལ་བས་སྐྱོ། ། ནང་གི་ཐལ་མ་ཕྱི་ཕྱག་འཚལ་བའི་དུས། ། སླད་ཆད་ཁྱོད་ཞལ་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། ། ཅེས་ཟེར་ཞིང་མངོན་པར་མི་དགའ་བཞིན་དུ་ངུར་པ་དེ་དག་ཕྱིར་ལོག ། སྔ་ནས་འདུས་ཀྱང་སོ་སོར་འབྲལ་བའི་ཆོས། ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་ཕན་པ་མེད། ། གང་ལ་འབྲལ་མེད་བདེ་ཆེན་རིན་ཆེན་གླིང་། ། ཞི་བའི་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡོང་རེ་རན། །

(2) ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཇི་ལྟར་བསྐྱོད་ཚུལ། དེ་ནས་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་རང་གི་ཉེ་འཁོར་བཞིན་བཟང་དང་ལྷན་ཅིག་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སོང་བ་ལས། སྐྱེད་མོས་ཚལ་མཐིང་ག་ནོར་བུའི་འོད་ལྟར་འཚེར་བའི་ནང་ན་རི་མཆོག་དུ་དཀར་བ་འཆར་དཀའི་འོད་ལྟར་གསལ་བའི་ནང་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཆུ་ཀླུང་དཀར་པོ་དལ་གྱིས་འབབ་པ་མཐོང་སྟེ་བཞིན་བཟང་གིས་ཞེ་ས་དང་བཅས་དྲིས་པ། རྨ་བྱའི་མགྲིན་པ་ལྟ་བུར་འཚེར་བའི་ནགས། ། ཡིད་འོང་ནང་ན་རབ་དཀར་ས་འཛིན་ཞིག ། དྭངས་པའི་ཆུ་ཀླུང་དག་དང་མཉམ་དུ་འགྲན། ། མཛེས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ལགས་སམ་ཀྱེ། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། འོད་ཟེར་ལྡན་གྱི་ནགས་ཚལ་མཛེས་པའི་ནང་།

ཆུ་ཀླུང་དྲི་མེད་ལྡན་ཡང་འཚེར་ཞིང་འབབ། ། 

ཕལ་ཆེར་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཕོ་བྲང་མཆོག ། གངས་རི་རིན་ཆེན་ལྡན་དེ་ཡིན་པ་སྙམ། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་སོང་བ་ལས། ནགས་ཚལ་འོད་ཟེར་ལྡན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཤིང་ལྗོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཁྲིགས་ཤིང་། ཕུ་ཆུ་བསིལ་བའི་རྒྱུན་ལྷུང་སྒྲ་དང་བཅས་ཁ་ཁ་དུ་མ་ནས་འབབ་པ། ནགས་ཀྱི་མཐོངས་རྣམས་ནོར་བུ་ཨིནྡྲནིལ་གྱི་ཁ་དོག་འཚེར་ཞིང་ཨུཏྤལའི་དྲྭ་བས་ཁེབས་པའི་རྫིང་བུ་སྣ་ཚོགས་པས་གང་བར་བྱ་དང་རི་དྭགས་དུ་མ་རྒྱུ་ཞིང་བུང་བ་ལིང་ལིང་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་བཞིན་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། ཞི་བའི་ནགས་འདབས་དབེན་ཞིང་ཉམས་དགའ་བ། ། བསམ་གཏན་སྤྱོད་པ་དག་གི་སྐྱེད་མོས་ཚལ༎ ཕུག་དང་གངས་རི་ཆུ་བསིལ་རྫིང་བུས་གང་། ། མེ་ཏོག་འབྲས་མང་སྨན་ཤིང་ལྗོན་པས་དཀྲིགས། ། ཕུ་ཆུའི་རྒྱུན་དག་ལྷང་སྒྲ་སྙན་སྒྲོགས་ཤིང་། ། ཡིད་འོང་བྱ་ཚོགས་མང་པོ་བདེ་བར་རྒྱུ། ། རྐང་དྲུག་ལྡན་རྣམས་སྙན་པའི་གླུ་ལེན་ཞིང་། ། དུས་རླུང་སེར་བུས་མེ་ཏོག་གསལ་བར་འགྲིམས། ། འགྱིང་མཛེས་ལྡིང་བ་སྤྲིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡང་། ། ཕྱོགས་འདིར་དད་པའི་གློག་ཕྲེང་གར་བྱེད་ཅིང་། ། བསྟོད་དབྱངས་སྙན་པའི་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང་། ། མཉམ་དུ་མཆོད་པའི་ཆར་ཟིལ་བསིལ་བར་འབེབས། ། དེ་འདྲའི་གནས་འདི་ནགས་ཚལ་འོད་ཟེར་ལྡན། ། ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་མང་པོས་བསྟེན་པ་སྟེ། ། རང་བྱུང་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། སྣ་ཚོགས་བཀོད་པའི་འོད་ཟེར་འགྱེད་ལ་ལྟོས། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། རི་ངོགས་ཡངས་པའི་ལྗོན་ཤིང་རྣམས་ནི་དགའ་བས་བྲོ་གར་བྱེད་པ་བཞིན། ། ཤང་ཤང་སྨན་ལྗོངས་མེ་ཏོག་རྣམས་ནི་འཛུམ་པའི་མདངས་རབ་གསལ་བ་བཞིན། ། འཁྲི་ཤིང་ཁྲོད་ཀྱི་བྱ་ཚོགས་རྣམས་ནི་སྙན་པའི་བསྟོད་དབྱངས་ལེན་པ་བཞིན། ། ཆུ་རྒྱུན་གཙང་མའི་ན་ཆུང་རྣམས་ནི་ཝུ་ཕྲེང་དོ་ཤལ་འཛིན་པ་བཞིན། ། ཙནྡན་བསིལ་བའི་ཁ་ཡི་སྦུབས་བསྐྱོད་སྙན་དྲུང་བུང་བ་འཕུར་ལྡིང་ཞིང་། ། ནོང་བུའི་དོ་ཤལ་སྐེད་ངོས་ལ་རེག་འབྲས་བའི་ཆུན་འཕྱང་འཛིན་མའི་ཚོགས། ། ལོ་འདབ་གསར་པའི་སྟོད་གཡོགས་དང་བཅས་ཡལ་གའི་ལག་རྩེད་དུད་པ་ཡིས། ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བའི་གཡབ་མོས་འདེབས་ཤིང་དེ་རིང་བདག་ཅག་བསུ་བ་འདྲ། ། ཁུ་བྱུག་མྱོས་པའི་གདངས་སྙན་རྣམས་ནི་དྲི་ཟའི་རྒྱུད་མང་སྦྲེང་བ་བཞིན། །

ཆུར་ཉལ་འཛུམ་པའི་ན་ཆུང་རྣམས་ནི་བུང་བའི་གླིང་བུ་བསྒྱུར་བ་བཞིན། ། 

ཆུ་གཙང་པདྨས་ཁེབས་པ་རྣམས་ནི་དྭངས་པའི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པ་བཞིན༎ སྔོ་ཞིང་སྣུམ་པའི་ནགས་ཁྲོད་རྣམས་ནི་ལྕུག་ཕྲན་བྲོ་གར་བྱེད་པ་བཞིན། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་མཐར་གྱིས་སོང་བ་ལས། གངས་རི་རིན་ཆེན་ལྡན་ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་གྱིས་འཚེར་བའི་ངོས་ལ་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་སྐུ་རང་བྱོན་ཡོད་པ། ཙནྡན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྗོན་པས་དཀྲིགས་པའི་དྲུང་ནས་བསྐོར་བ། ཕྱོགས་སུ་ཆུ་ཀླུང་དྲི་མེད་ལྡན་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པ་མཐོང་སྟེ། བཞིན་བཟང་གིས་དྲིས་པ། ཡིད་འོང་གངས་རིའི་ཚལ་ན་འཛུམ་པའི་སྐུ༎ དཀར་གསལ་འོད་ཀྱི་དྲྭ་བ་ཕྱོགས་བཅུར་འགྱེད༎ སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་དཀར་ནང་ན་ཟླ་གཟུགས་བཞིན། ། མཛེས་པ་འདི་འདྲ་གང་གི་སྐུ་ཡིན་ནམ། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། གངས་རིའི་དྲུང་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐུ། ། འཛུམ་མཛེས་བཞེངས་ཤིང་འོད་སྟོང་འགྱེད་པ་ནི། ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་རྒྱལ་སྲས་ཐུགས་རྗེ་ཅན། ། འགྲོ་བའི་དོན་ལ་ཕྱོགས་འདིར་བྱོན་པ་སྙམ། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང་སྤོས་དྲི་ཞིམ་པོས་མཆོད་ནས། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་བསྟོད་པ། གངས་རིའི་མགུལ་ན་འཛུམ་མཛེས་ཞི་བའི་སྐུ། ། མི་གཡོ་མི་གསུང་སྤྲོས་དང་བྲལ་བ་ནི། ། ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན། ། མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། བཞིན་བཟང་གི་བསྟོད་པ།

གངས་རི་པདྨའི་དྲུང་ན་མཛེས་པའི་སྐུ། ། 

ཟླ་བ་ཀུནྡའི་མདངས་འདྲ་ཕྱག་གཡས་ལས། །

ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་ཞི་མཛད་འོ་རྒྱུན་འབེབས། ། 
བཙུན་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །  
ཞེས་བརྗོད་དེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་ལས་ཀྱང་འདས་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སོང་སོང་བ་ལས་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་དང་ཉེ་ཞིང་ཐང་དང་ཤང་ཤོང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ། སྔ་དྲོའི་ཚེ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་འཆར་བ་སྙམ་བྱེད་ཅིང་། ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་སའི་འོག་ཏུ་ནུབ་པ་འདྲ་བ། ཕྱོགས་རྣམས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་འགྱུ་བའི་གོས་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་གིས་བརྒྱན་ཅིང་། རྐང་གིས་འགྲོ་བའི་མགྲོན་པོ་ཤུགས་འབྱིན་པའི་ས་ཕྱོགས་མྱ་ངམ་གྱི་དགོན་པ་ཤིན་ཏུ་བགྲོད་དཀའ་བ་ཞིག་ལ་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་སོང་བ་ན། བཞིན་བཟང་རབ་ཏུ་སྐྱོ་བས་ནམ་མཁའི་ངོས་སུ་བལྟ་ཞིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ། 

ཕྱོགས་རྣམས་སྨིག་རྒྱུ་གཡོ་བས་གར་བསྒྱུར་ཞིང་། །

ཉི་མ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་ས་འོག་ནུབ། ། 
དྲི་ཟའི་གྲོང་ཡང་ཕྱི་ཕྱིར་བསྙེགས་པ་བཞིན། ། 
མྱ་ངམ་ཐང་ལས་སྐྱོབ་ཤིག་སྤྱན་རས་གཟིགས། །  
 ཞེས་བརྗོད་པ་ན།  ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བཞིན་བཟང་། འདིར་དེ་ཙམ་དུ་བགྲོད་དཀའ་ཞིང་སྐྱོ་བའང་མ་ཡིན་གྱི། ཅུང་ཟད་སྤྲོ་སིངས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་ནས་ཡང་སྨྲས་པ། 

སྲིད་པའི་མྱ་ངམ་དགོན་པ་བགྲོད་དཀའ་ཞིང་། །

སྡུག་བསྔལ་སྨིག་རྒྱུ་འདུ་བྱེད་དྲི་ཟའི་གྲོང་། ། 

ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཉི་ཟླ་མདངས་བཀྲའི་གནས། ། བཟོད་དཀའ་བཟོད་ན་འདི་དག་ཅིས་མི་བཟོད། ། རྒྱ་མཚོར་མི་འགའ་འཚོ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར། ། སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའང་བཟོད་བྱེད་ན། ། རིན་ཆེན་ཆོས་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ངལ་བ་ཡི། ། དམན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཕྱིར་བཟོད་མི་བྱེད། ། སྔོན་ཆད་མནར་མེད་ལ་སོགས་གནས་རྣམས་སུ། ། དོན་མེད་ཕྱིར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་བྱེད་ན། རང་གཞན་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ། །

དམན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དགའ་བས་བཟོད་པར་བྱ། །  
འོན་ཀྱང་བདེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དང་། ། 
བདག་གི་ལེགས་སྨོན་སྔོན་སྦྱངས་བསོད་ནམས་སྟོབས། ། 
དེ་དག་མཐུ་ཡིས་ཡིད་འོང་ཉམས་དགའི་གནས། ། 
མཚོ་དང་རྫིང་བུས་བརྒྱན་པ་མཐོང་བ་ཤོག །  

ཅེས་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་ཀྱང་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱིས་བགྲོད་དགོས་པའི་མྱ་ངམ་གྱི་དགོན་པ་དེ་ཉིད་སྔ་དྲོ་ཙམ་གྱེས་ལེགས་པར་བགྲོད་པར་གྱུར་ཏོ། །

སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་མཐུ་སྟོབས་བསམ་མི་ཁྱབ། ། 
ལེགས་སྨོན་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། ། 
མཆོག་ལ་བསྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་བསམ་མི་ཁྱབ། ། 
དགེ་དང་མི་དགེའི་རྣམ་སྨིན་བསམ་མི་ཁྱབ། །  
དེ་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཤར་ཕྱོགས་ན། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གནས་སྐྱེ་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྭ་བས་བསྐོར་བའི་དབུས་ན་གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་མང་པོ་ཕྱེད་ཙམ་གསལ་བ་དག་མཐོང་སྟེ། བཞིན་བཟང་གིས་དྲིས་པ། 

འཁྲི་ཤིང་རྭ་བས་བསྐོར་བ་ཡི༎

གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ནི། ། 

ཕྱེད་ཙམ་འཛུམ་པས་བལྟ་བ་བཞིན། །

མཛེས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ཀྱེ། །  

ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། སྐྱེ་ཤིང་ཕྲེང་བས་བསྐོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དབུས། །

གཞལ་མེད་ཁང་མཐོང་ཡིད་འོང་མཛེས་པ་ནི། ། 
ནོར་བུའི་ཆུན་འཕྱང་གསེར་གྱི་དྲ་བས་གཡོགས། ། 

གྲོང་ཁྱེར་ཚངས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ནམ་སྙམ༎

ཞེས་བརྗོད་དེ་མཐར་གྱིས་དེའི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཕྱིན་པ་ན། ཙནྡན་འཁྲི་ཤིང་གིས་བསྐོར་བའི་འོབས་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བར་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེབས་ཤིང་། ཆུ་བྱ་སྣ་ཚོགས་པ་རྩེ་ཞིང་ལྡིང་བ་མཐོང་ནས་བཞིན་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། 

མེ་ཏོག་མཛེས་པའི་ན་ཆུང་དག ། མཛེས་པའི་བྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ༎

རྫིང་བུའི་ནང་ན་གསར་དུ་རྒྱས། །  
འདི་ནི་ལྷ་ཡི་པད་འཚོའམ་ཅི། ། 

ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། འོབས་ཀྱི་ཆུ་རླབས་གཡོ་བ་དག། འཁྲི་ཤིང་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པ་ཡི། །

ལྦུ་བ་སྦྲེང་བའི་ལོ་འདབ་རྒྱས། ། 
དཔག་བསམ་རྣམས་ལ་འགོང་བ་བཞིན། །  

ཞེས་བརྗོད་དེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞིར་སོང་བ་ན། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བའི་གྲོང་དང་གཙུག་ལག་དེ་དག་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཧ་ཅང་མི་ཚ་ཞིང་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ཆུའི་མདངས་དང་འདྲེས་པ་ཙནྡན་ས་མཆོག་གི་ཚལ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསིལ་ལ། སོས་ཀ་དང་། དབྱར་དང་། སྟོན་རྣམས་ནི་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་མཆོག་ཏུ་མི་བསེལ་ཞིང་། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྒྱ་མཚོར་ལྷུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནོར་བུ་མེ་ཤེལ་དྭངས་པའི་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་གནས་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཚ་ཞིང་། ཕལ་ཆེར་རྨུགས་པའི་དོ་ཤལ་དང་མཚོ་རླངས་འཁྱིལ་བའི་ཁྲོད་ནས་ཆུའི་ཟེགས་མ་ཕྲ་མོ་དག་ཆར་ཟིམས་བུ་ལྟར་འབབ་ཅིང་སྦྲང་མའི་སྒྲ་སྐད་སྣ་ཚོགས་སུ་གྲགས་པ་དེའི་ཕྱིར། སྦྲང་སྐྱབས་དང་། བསིལ་ཁང་དང་། འཕྱང་ཁ་དང་། ཕྱེད་ཕིབ་དང་སྐར་ཁུང་དྲྭ་བ་ཅན་དང་བཞི་མདོ་རྣམས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སྨན་དང་། ཁ་ཟས་དང་། བཞོན་པ་དང་། བཏུང་བ་དང་། སྲང་དང་སུམ་མདོ་རྣམས་སུ་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་ནས་ལྷགས་པའི་མགྲོན་པོ་དུ་མ་ལང་ལོང་དུ་གྱུར་ཅིང་། གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ཀློག་པ་དང་བསམ་གཏན་སྤྱོད་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་མང་པོས་གང་བ་མཐོང་སྟེ། བཞིན་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། ཡིད་འོང་གྲོགས་དག་འདོད་དགུས་རབ་འབྱོར་ཅིང་༎ ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཉེ་བར་འདུད༎ གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་མཆོད་པའི་སྤྲིན་འཕྲོ་ཞིང་༎ བསམ་གཏན་སྤྱོད་པ་དག་གི་སྐྱེ་བོས་གང་༎ ཞེས་བརྗོད་དེ་སོང་བ་ལས། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མཚོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཧ་རི་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྭ་བས་བསྐོར་བའི་དབུས། པདྨ་དང་། ཨུཏྤལ་དང་། ཀུ་མུ་ཏ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་ རྣམ་པ་དུ་མའི་དྲྭ་བས་ཁེབས་པའི་མཚོ། བཞད་ དང་ངུར་པ་སྒྲ་འབྱིན་པ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། མེ་ཏོག་དྲྭ་བས་ལེགས་པར་འཛུམ་པའི་མཚོར༎

གཉིས་སྐྱེས་དགའ་བའི་སྒྲ་སྙན་སྒྲོགས་པ་ནི༎
ཡིད་འོང་འདོད་ལྷའི་རྫིང་བུ་འཕོས་པ་བཞིན༎
ཞི་བའི་གནས་འདིར་བདག་ཅག་འདུག་པར་འོས༎  

ཞེས་བརྗོད་དེ་འཁྲི་ཤིང་རྭ་བའི་མཚོར་ཞུགས་པ་དང་། དེ་ན་གནས་པའི་བྱ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་རབ་ཏུ་དགའ་བས་བསུ་ཞིང་བསྟོད་དེ་སྨྲས་པ། པདྨ་མཚོ་ལས་མ་བྱུང་ཞིང་། ། ཉེ་ཟེར་གསར་བས་མ་ཕྱེས་ཀྱང་། ། བཞིན་གྱི་ཆུ་སྐྱེས་དཔལ་དང་ལྡན། ། མཛེས་པ་ཁྱེད་ཅག་གང་ནས་ལྷགས། ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཡིད་འོང་གནས་ནི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཤིང་། ། དཔལ་རྒྱས་པདྨའི་འབྱུང་གནས་མཚོ་ཆེན་བཞིན། ། གངས་རིའི་ཟེ་བས་ལེགས་པར་བསྐོར་བ་ནས། ། ཞི་བའི་གནས་འདིར་བདག་ཅག་ལྷགས་པར་གྱུར། ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བཟང་པོ་གནས་དེའི་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟ་བུ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། གངས་རིའི་ཡུལ་ནི་འཕགས་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། ཡིད་འོང་གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ནི། ། མཁས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རབ་ཏུ་གང་། ། བསྟན་པའི་ཉི་འོད་རྒྱ་ཆེར་འཕྲོ་བ་ཡིན། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་ཡང་དྲིས་པ། ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་བཞུགས་པའི་རི། ། ཡིད་འོང་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པ་ཡི། ། ལམ་ནི་གང་ཡིན་ཇི་ཙམ་ཞིག། དེ་རིང་གསལ་བར་རབ་ཏུ་སྟོན། ། དེ་དག་གིས་ནི་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་གིས་ནི་ཤེས་པར་དཀའ་སྟེ། འོན་ཀྱང་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ན་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་མཆིས་ཀྱི་དེར་དྲིས་ཤིག་དང་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། ། དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་དེར་སོང་བ་ན། དགེ་སློང་བསླབ་པ་གསུམ་དང་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་ཅིང་། འཕགས་པ་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་ཞལ་མཐོང་བ་ཞིག་མཆིས་པ་དེའི་ཞབས་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་དད་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས་སྨྲས་པ། ། རྒྱལ་སྲས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་ཞིང་། ། གྲུ་འཛིན་ལམ་ནི་བསྟན་དུ་གསོལ། །

(3) དགེ་སློང་གིས་ལམ་སྟོན་ལྟར་ངང་པའི་དབང་པོ་དང་མཉམ་དུ་བསྐྱོད་པ། དགེ་སློང་དེས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཅག་གང་ནས་ལྷགས། བྱས་སྨྲས་པ། རི་བོང་གངས་ཅན་ནས་སོ། དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བཞིན་བཟང་དག་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཉིད་ནི་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་ན་ཡོད་དེ། ཡི་གེ་ཞིབ་མོ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་མོད་ཀྱི་བགྲོད་པར་དཀའོ། ། ཁྱེད་ཅག་ནི་ལྷག་པར་ཡང་སྐལ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལོ་བཅུ་གཉིས་ནས་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ཀུ་མུ་རྒྱས་པའི་གླིང་དུ་འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་ཀླུ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་གསུངས་ན། སྔར་ནི་ལོ་བཅུ་ཞིག་ཐལ་ཏེ་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཁྱེད་དང་མཇལ་བར་ངེས་སོ། ། ངང་པས་སྨྲས་པ། དེ་ཙམ་དུ་འདུག་པར་མི་སྤྲོ་ན་ཐབས་གཞན་སྩོལ་ཞིག་དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་སྡོད་ཅིག་དང་འདིར་པོ་ཏ་ལའི་ཡུལ་ནས་ངང་པ་ཞིག་ཆོས་ཉན་པའི་ཆེད་སླད་དུ་མཆི་སྟེ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སོང་ཞིག། དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྟོད་དེ་ཟླ་བ་ཕྱེད་དུ་ཉིན་མོ་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལས་འཕགས་པ་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་གཟུངས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་། ཨ་མོ་གྷཱ་པཱ་ཤའི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམས་ཉན་ཞིང་མཚན་མོ་མཚོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པར་གནས་བཅས་ཏེ་འདུག་གོ ། དམ་པ་གངས་རིའི་དྲུང་ན་ངང༌པ༌དག ། ཡིད༌འོང༌ཐོས༌པའི༌ཆུ༌རྒྱུན༌གཉེར༌བ༌ནི། པདྨའི་རྫིང་བུ་ཉིད་དུརབ་འཁྲུལ་ནས། ། དོན་ཟབ་སྦྲང་རྩིའི་སྙིང་པོ་འཐུང་བ་བཞིན། ། དེ་ནས་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་ཉིན་མོ་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ནམ་མཁའ་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ངང་པའི་དབང་པོ་ཞིག་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཚོགས་མང་པོ་ཁྱེར་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་དང་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དབྱངས་དག་སྒྲོག་པར་བྱེད་དོ། ། དྭངས་བའི་མཁའ་ལ་རྒྱལ་སྲས་དག་པའི་བྱ། ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཤོག་གཉིས་རབ་བརྐྱངས་ཏེ། ། བསྟོད་དབྱངས་སྙན་པའི་དར་དིར་སྒྲ་འབྱིན་ཞིང་། ། མེ་ཏོག་འབྲས་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་ལྷག ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོའི་ཆོས་མང་དུ་བཤད་དེ་སྨྲས་པ། ཡིད་འོང་གངས་རིའི་འགྲམ་ནས་འོངས་པའི་བྱ། ། དད་དང་བརྩོན་པའི་གཤོག་ཡངས་ལྡན་པ་ཞིག ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་དྲུང་དུ་གུས་པ་འགྲོ། བཟང་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ཡི་ལམ་མཁན་མཛོད། ། ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བགྱིའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། མཚོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པའི་འགྲམ་དུ་འོངས་ནས་སྨྲས་པ། གངས་རི་པདྨའི་མཚོ་ནས་འོངས་པའི་བྱ། ། རབ་དཀར་དགེ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ་དག། གཡོ་བའི་ལུས་ཀྱི་འདབ་གཤོག་རབ་བསྐྱོད་ལ། ། ཚུར་ཤོག་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་དྲུང་དུ་འདོང་། ། ཞེས་པའི་ཚིག་འདིས་བསྐུལ་བ་དང་། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ་དྭངས་པའི་མཚོ་ལ་མཛེས་པའི་བྱ། ། ཡིད་འོང་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་གངས་རི་ཞིག ། མཁའ་ལ་འོངས་ན་དེ་དང་མཚུངས་པ་བཞིན། ། ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་གངས་རི་བལྟ་བར་བགྱི། ། ཞེས་བརྗོད་ནས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་མཆོད་དེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་རང་གི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་པོ་ཏ་ལའི་ངང་པས་ལམ་མཁན་བྱས་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སོང་ངོ་། ། དེ་དང་མཉམ་དུ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པའི་མཚོ༎ ཡིད་འོང་ནང་གནས་ངང་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་༎ དྭངས་པའི་མཁའ་ལ་གཤོག་པ་རབ་བརྐྱངས་ནས༎ ཤར་རི་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་སྙེགས་ལ་བརྩོན༎ དེ་ལྟར་ངང་པའི་ཚོགས་དག་སོང་བ་ལས་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་ན། ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་། ཡིད་དུ་འོང་བའི་མཚོ་པདྨའི་དྲྭ་བས་ཁེབས་ཤིང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གླིང་བེེཌཱུརྱ་བྱེ་མ་བརྡལ་བ། ཙནྡན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་ཚལ་མཐིང་གར་འཁྲིགས་པ་ཞིག་ན། ནོར་བུ་ཨིནྡྲ་ནཱིལ་གྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་དྭངས་པའི་མདོག་ལྟར་སྔོ་བའི་ཁང་བཟང་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། ཨུཏྤལ་མཐིང་ག་འཁྲིགས་པ་འདྲ་བ་ལས། ། ནོར་བུའི་གཞལ་མེད་ཁང་མཐོ་འོད་ཀྱིས་མཛེས། ། གེ་སར་དྲྭ་བས་གཡོག་པས་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། རིང་ནས་གསལ་བ་ཅི་ཞིག་ལགས་སམ་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་ནོར་རྒྱས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་མེ་ཏོག་ཟུམ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་གང་ངོ། ། བཞིན་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བཟང་པོ་བདག་ཅག་འགྲོ་བའི་གནས་དེ་དང་ཇི་ཙམ་ཞིག་ན་ཡོད། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། ད་དུང་ཤིན་ཏུ་རིང་ངོ་། དེ་ནས་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་སོང་སོང་བ་ན། རིན་པོ་ཆེའི་རི་མཆོག་ཏུ་དཀར་བ་གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱིས་འཚེར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་མཐོང་སྟེ་ངང་པས་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་འཚེར་བའི་ལྷུན་པོ་ལ། ། ཉི་བྱེད་འོད་ཀྱིས་དྲྭ་བས་གཡོགས་པ་བཞིན། ། ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲིའི་གནས་ན་མཛེས་པའི་རི། ། རིང་ནས་གསལ་བ་དེ་འདྲ་ཅི་ཡིན་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་པདྨའི་ཕོ་བྲང་སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ་ནོར་བུ་འོད་ཀྱི་སྙེ་མ་དང་ཀེ་ཀེ་རུ་དག་མང་ངོ་། དེ་ལས་ཀྱང་འདས་ཏེ་ཉིན་ཞག་འགའ་སོང་བ་ལས། རི་མཆོག་ཏུ་དམར་བ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱི་གཉེར་མས་རེས་འགའ་ཆུའི་གཏིང་དུ་ནུབ་པ་སྙམ་བྱེད་པ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པས། ཆུ་གཏེར་ཟབ་མོའི་ནང་ན་མཛེས་པའི་རི། ། ནོར་བུ་པདྨ་རཱ་གའི་མདོག་འདྲ་ཞིང་། ། དུས་རླབས་གཡོ་བས་རྩེད་འཇོ་བགྱིད་པ་བཞིན། ། མཛེས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ལགས་སམ་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་འོད་ཀྱི་དྲྭ་བ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བུ་སྤུག་དང་མུ་ས་ར་ག་གརྦྷ་དག་མང་ངོ་། ། དེ་ལས་ཀྱང་འདས་ཏེ་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་སོང་བ་ན་རི་བོ་མཆོག་ཏུ་སེར་བ་གུར་གུམ་གཞོན་ནུའི་མདོག་འདྲ་བ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། གསེར་རི་འོད་ཀྱི་དྲྭ་བས་མཛེས་པ་ལ། ། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལའི་སྟོད་གཡོགས་འཛིན་པ་བཞིན། ། མཐིང་ག་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་རླབས་གོས་གྱོན་པའི། ། མཛེས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ལགས་སམ་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་པདྨ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་གསེར་གྱི་དྲྭ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ནོར་བུ་མཐོན་ཀ་དང་ཆུ་དྭངས་དག་མང་ངོ་། ། དེ་དག་ཀྱང་འདས་ཏེ་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་སོང་བ་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གླིང་ནོར་བུ་བེེཌཱུརྱ་བྱེ་མ་བརྡལ་བ། ཙནྡན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱེད་ཚལ་ན་དབྱར་གྱི་ཨུཏྤལ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུའི་རི་ལྗང་གུ་སྣང་བ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། རྨ་བྱའི་མགྲིན་པ་ལྟ་བུར་མཛེས་པའི་རི། ། ལྗང་གུར་འཚེར་བའི་འོད་ཟེར་འགྱེད་པ་ནི། ། ཙན་དན་ལྗོན་པའི་ཚོགས་དང་འགྲན་པ་བཞིན། ། རིང་ན་གནས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་རྒྱ་མཚོའི་ཕོ་བྲང་རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ་ནོར་བུ་འོད་ཀྱི་དྲྭ་བ་དང་པདྨའི་སྙིང་པོ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། ། དེ་ལས་ཀྱང་འདས་ཏེ་ཉིན་ཞག་འགའ་ཙམ་སོང་བའི་མཚམས་ན། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རི་འོད་ཀྱི་དྲྭ་བས་མཛེས་ཤིང་། ཙནྡན་ས་མཆོག་ གི་ཚལ་མཐིང་གར་འཁྲིགས་པ། གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་བའི་གླིང་ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཀྲམ་ཞིང་རྒྱ་མཚོའི་མདོག་ཀྱང་ལྗང་གུར་འཚེར་བ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། དྭངས་པའི་མཚོ་ན་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་རི། ། ཙནྡན་ལྗོན་པའི་ཕྲེང་བས་བསྐོར་བ་ནི། ། མཐིང་གར་འཚེར་བའི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་འཕྲོ། ། ནོར་བུའི་གླིང་ན་མཛེས་པ་ཅི་ཞིག་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་གྱི་ཕོ་བྲང་འོད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཡོད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ནོར་བུ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང་། བེེཌཱུརྱ་དང་། པདྨའི་དྲྭ་བ་དང་། ཉི་ཟླའི་འོད་དང་། སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོ་དང་། མཆིང་བུ་དང་། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་གང་ངོ་། ། དེ་ལྟར་ངང་པའི་ཚོགས་དག་རིན་པོ་ཆེའི་རི་དང་། གླིང་དང་མཚོའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་འདས་སྟེ། སོས་ཀའི་དུས་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་བར་ཉིན་རེ་བཞིན་དྭངས་པའི་མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་མཚན་མོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་པདྨ་དང་ནོར་བུའི་མཚོར་གནས་བཅས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སྙེགས་པ་ལ་བརྩོན་པར་གྱུར་ཏོ། ། ཉིན་བཞིན་དྭངས་པའི་མཁའ་ལ་མཛེས་པའི་བྱ། ། གདངས་སྙན་ངང་པའི་ཅ་ཅོ་འཕེལ་བ་ནི། ། པདྨའི་མཚོ་གླིང་ཉིད་དུ་རབ་འཁྲུལ་ནས། ། འོད་སྟོང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་ཉི་འོད་འགྱེད། ། མཚན་མོ་ཆུ་གླིང་ངང་པས་བརྒྱན་པའི་དག། དྲི་ཞིམ་ཀུནྡ་ཚལ་དུ་རབ་འཁྲུལ་ནས། ། སྐར་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་རི་བོང་འཛིན། ། བསིལ་བའི་འོད་ཟེར་དྲྭ་བ་འགྱེད་ལ་ལྟོས། ། དེ་ནས་གླིང་དེ་དག་ལས་འདས་པའི་ཤར་ཕྱོགས་ན། ཙནྡན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལྗོན་པས་དཀྲིགས་པའི་གླིང་སྔོ་ཞིང་སྣུམ་སྣུམ་ལྟར་འདུག་པའི་དབུས་ན། རི་མཆོག་ཏུ་དཀར་བ་ཟླ་བ་འཆར་ཀ་ལྟར་མཛེས་པའི་སྟེང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པས་བརྒྱན་པ། རྒྱ་མཚོའི་མདོག་ཀྱང་ནོར་བུ་འོད་ཀྱི་སྙེ་མ་ལྟར་དཀར་ཞིང་འཚེར་བ་དག་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། གངས་ཅན་རི་ནི་རིན་ཆེན་འོད་འཕྲོ་ཞིང་། ། ཁང་བརྩེགས་ནོར་བུའི་དྲྭ་བས་གཡོགས་པ་བཞིན། ། ཙནྡན་ནགས་འཁྲིགས་འོ་མའི་ཆུ་གཏེར་ནང་། ། ཀུན་ནས་མཛེས་པ་འདི་འདྲ་ཅི་ཡིན་ནམ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། ། འདི་ནི་འཕགས་མ་གོོ་རིའི་ཕོ་བྲང་རྒྱ་མཚོའི་སྤྲིན་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དང་གྲུབ་པ་དང་རིགས་སྔགས་འཆང་རྣམས་ཀྱིས། ཉེ་བར་བརྟེན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། གླིང་དེར་སོང་བ་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་ནོར་བུའི་དྲྭ་བས་དཔྱངས་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་དཀྲིགས་པའི་བར་ན་ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་དུ་མ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་པདྨའི་མཚོ་ལས་བུང་བས་སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་གླུ་དང་སེར་བུར་ངད་ཀྱིས་གསུང་ཞིམ་པོ་དལ་བུས་ལྡང་པ་ལ་བསམས་ཏེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། རིན་ཆེན་ལྗོན་ཤིང་དུ་མའི་ནགས་ཁྲོད་ན༎ ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་མང་པས་རབ་ཏུ་གང་༎ དུས་རླུང་སེར་བུའི་ངད་ཀྱིས་གཡོ་བ་ཡི༎ མེ་ཏོག་ཆར་པ་ལྡིང་ཞིང་འབབ་ལ་ལྟོས༎ བཞིན་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། འོད་འཕྲོ་པདྨའི་སྤྲིན་གྱི་ཁང་བཟང་ན༎ སྦྲང་རྩི་འཛིན་པ་དག་གིས་གླུ་ལེན་ཞིང་༎ ཉི་ཟེར་གསལ་བར་འཛུམ་པའི་ན་ཆུང་དག ། ཕན་ཚུན་གཡོ་བས་བྲོ་གར་བྱེད་པ་བཞིན༎ དེ་ནས་ནགས་ཁྲོད་དག་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་བ་ལས། མཐར་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིའི་རྩེ་མོར་གངས་རིའི་སྟོད་གཡོགས་ལྟར་དཀར་བའི་སྟེང་ན་ཁང་བུ་བརྩེགས་པ་མཐོང་སྟེ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་རི༎ རོལ་པའི་སྤྲིན་གྱིས་སྟོད་གཡོགས་འཛིིན་པ་བཞིན༎ གོོ་རཱི་རིན་ཆེན་པདྨའི་ཁང་བཟང་དུ༎ གྲོགས་དག་ཚུར་ཤོག་དགའ་བས་འདོང་བར་གྱིས༎ ཞེས་བརྗོད་དེ། རི་དེའི་རྩེ་མོར་འཛེགས་ཏེ་ཕྱིན་པ་ན་འཕགས་མ་གོོ་རཱིའི་ཕོ་བྲང་ནོར་བུ་འོད་ཟེར་སྤྲིན་གི་ཁང་པའི་སྒོ་དྲུང་ན་ཀླུའི་བུ་མོ་མང་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་སྲད་བུ་འཁེལ་ཞིང་གླུ་ལེན་པ་དག་མཐོང་ནས། ལམ་མཁན་གྱིས་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་གཞོན་ནུ་དག འཛུམ་བུའི་གླིང་ནས་ལྷགས་པའི་ངང་པ་དག་འཕགས་མར་ལྟ་ཞིང་ཆོས་ཉན་པའི་སླད་དུ་མཆིས་སོ་ཞེས་སྦྲོན་ཅིག་དེ་ནས་ཀླུའི་བུ་མོ་གཅིག་སོང་སྟེ་འཕགས་མ་ལ་བསྙད་པས། དེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་གནང་ནས་བུ་མོ་དེ་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་ངང་པ་དེ་དག་ལ་ནང་དུ་འཇུག་པའི་བརྡ་བྱས་སོ། །

(4) འཕགས་མ་གཽ་རཱི་ལས་ཆོས་ཞུས་རྗེས་སླར་ཡང་ཤར་དུ་བསྐྱོད་པ། དེ་ནས་གཞལ་མེད་ཁང་གི་ནང་དུ་སོང་བ་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་ལ་འཕགས་མ་གོོ་རཱི་མཆོག་ཏུ་དཀར་ཞིང་འཛུམ་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་འབར་བའི་སྐུ་དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་དུ་མས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་མིའམ་ཅི་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བུ་མོ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་བསྐོར་ཏེ་པི་ཝང་སྦྲེང་བ་མཐོང་ནས་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ། དད་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་དེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་བསྟོད་པ། ཤིན་ཏུ་མི་གཡོ་སྤྲོས་ཀུན་བྲལ་བའི་ལྷ། ། འདོད་ནས་ཞི་ཞིང་རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། ། བསམ་མེད་བརྗོད་བྲལ་གོོ་རཱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་གྱུར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། བཞིན་བཟང་གིས། གངས་རིའི་ངོས་ལ་ཞི་བའི་ཆར་སྤྲིན་བཞིན། ། ཤིན་ཏུ་མི་གཡོ་བཅོམ་ལྡན་ཐུགས་རྗེའི་ལྷ། ། གོོ་རཱི་རིན་ཆེན་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སྐུ། ། གཏི་མུག་མུན་བྲལ་མཛད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་བསྟོད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཞི་བ་བསིལ་བའི་རྫིང་བུ་ལས། ། རྨད་བྱུང་བྱིན་རླབས་ཆུ་རྒྱུན་བཟང་པོ་འབབ། ། འགྲོ་བློའི་ཉོན་མོངས་མེ་ཚོགས་ཞི་མཛད་པ། ། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་ཞབས་ཀྱི་དྲང་དུ་འཁོད་པ་ན། འཕགས་མ་གོོ་རཱིས་དེ་དག་གི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་གསུངས་པ། དངོས་ཀུན་མི་རྟག་རང་བཞིན་སྙིང་པོ་མེད། ། གསོག་དང་གསོབ་དང་ཡ་མ་བརླ་འདྲ་ཞིང་། ། ལྦུ་བ་རྡོལ་འདྲ་ཆུ་ཤིང་སྡོང་པོ་བཞིན། ། རང་བཞིན་མེད་ལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས། ། དེ་དངོས་ཀྱིས་སྟོང་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། འགྲོ་བ་འཁྲུལ་བ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་འདྲའི་ཚོགས། ། ཞི་བའི་ཚལ་དུ་བདག་གིས་དྲུང་བྱ་ཞེས། ། བྱམས་པའི་རང་བཞིན་སྙིང་རྗེའི་ཆུས་བརླན་ལ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་བརྟན་པོར་གཟུང་བར་བྱ། ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྒྱུ་དང་ཀུན་ཏུ་སྣང་། ། ཡོན་ཏན་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། ། ཡུལ་དང་སེམས་བྲལ་རང་བཞིན་གདོད་མའི་ངང་། ། སེམས་ཉིད་རྒྱལ་པོ་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད། ། གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ། ། བལྟར་མེད་བསམ་ཡུལ་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བཞག ། གང་གང་མཐོང་བར་རང་བཞིན་གཉུག་མའི་གྲོགས། ། མེ་དང་ཤིང་ལྟར་མཁས་པས་རྟོགས་པར་བྱ། ། བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་མའི་དངོས་ཀུན་ལ། ། སྣ་ཚོགས་ལས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་དང་། ། ཆོས་ཉིད་གྲོགས་ཏེ་གཉེན་པོ་གསུམ་དག་གིས། ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཐར་པའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར། ། འདི་ནི་ཆོས་ཀུན་ སྙིང་པོའི་བཅུད་ཕྱུང་བས། ། སངས་རྒྱས་པདྨ་མྱུར་དུ་བསྐྲུན་པར་བྱེད། ། ཅེས་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་ངང་པའི་ཚོགས་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་དང་འཕྲད་པ་དག ། སྣ་ཚོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞིར་གྱུར་ཏེ༎ གཟུངས་སྤོབས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ལ་མངའ་བརྙེས་ནས༎ སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་མཐའ་མཆོག་ཏུ་འགྲོ ། དེ་ནས་བྱའི་ཚོགས་དེ་དག་གིས་འཕགས་མ་གོ་རཱི་ལས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཐོབ་ནས། ལན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་གཡས་ཕྱོགས་ནས་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ། གླིང་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འདས་ནས་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་སོང་སོང་བའི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ནོར་བུའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྟེང་གི་ཆུའི་ཁ་དོག་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་ཁ་དོག་གསལ་བའི་དབུས་ན། ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་རི་མཆོག་ཏུ་དཀར་ཞིང་འཚེར་བའི་ངོས་ལ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་མཐིང་ག་འཁྲིགས་ཤིང་སྟེང་ན་ལྷའི་གཞལ་མེད་ཁང་འོད་ཀྱི་དྲ་བས་མཛེས་པ་མཐོང་སྟེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་མཛེས་པའི་རི། ། རྩེ་མོ་དཀར་གསལ་འོད་ཀྱི་ཁང་པས་མཛེས། ། ངོས་རྣམས་ནོར་བུ་ཨིནྡྲ་ནཱིལ་ལྟར་སྔོ། ། ཡིད་འོང་འདི་འདྲ་ཅི་ཞིག་ལགས་སམ་ཀྱེ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་ཞེ་ས་དང་བཅས་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སྨྲས་པ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བཞུགས་གནས་པོ་ཏ་ལ། ། མེ་ཏོག་བརྒྱན་པའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་སྟེ། ། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱང་གུས་པའི་སེམས་བཏུད་ལ། ། དད་པའི་འདབ་གཤོག་གཡོ་བས་ཕྱག་འཚོལ་ཅིག ། ཅེས་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་གསོལ་བ་འདེབས་པར་བྱེད། ལྷག་པར་དད་པའི་གཤོག་གཉིས་ཐལ་སྦྱར་ཏེ། ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་དྲུང་དུ་ཕྱག་འཚལ་བ། ། བུང་བའི་གླིང་བུས་བསྒྱུར་བའི་པདྨོ་དང་། ། སེར་བུས་བསྐྱོད་པའི་བྲོ་གར་བྱེད་པ་འདྲ། །

(5) པོ་ཏ་ལའི་ཞིང་ཁམས་སུ་སླེབས་པ། དེ་ནས་མཐར་གྱིས་སོང་བ་ན་རི་དེའི་ཆུ་མཚམས་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱིས་གཉེར་བའི་ཕུག་ཅིག་མཐོང་ནས། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ། ཉེར་ཉེར་ལྦུ་བའི་ཕྲེང་བ་འཁྲིགས་པ་ཡི། ། ཆིལ་ཆིལ་རླབསཀྱིས་བསྐྱོད་པའི་རྒྱ་མཚོ་དག། ཡང་ཡང་བྲག་རིའི་ཕུག་འདིར་སྙེགས་ལ་བརྩོན། ། ཀྱེ་ཀྱེ་ཕྱོགས་འདིར་ཅི་ཞིག་བཞུགས་པ་ལགས། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་རང་བྱུང་དབང་པོའི་ཕུག་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་རང་བྱོན་པ་དག་བཞུགས་ཀྱི་བདག་ཅག་དད་པས་ཕྱག་འཚལ་དུ་འདོང་ངོ། ཞེས་བརྗོད་དེ་སོང་བ་ལས། རིན་པོ་ཆེའི་ཕུག་ཡངས་ཤིང་ཉམས་དགའ་བའི་ནང་བྲག་རིའི་ངོས་ལ་སོ་སོའི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བའི་སྐུ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཕྱིར་སྡུད་པའི་ཚེ་སྣང་ཞིང་ནང་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་མི་སྣང་བ་ཞིག་མཐོང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། རིན་ཆེན་ཕུག་ཡངས་དག་གི་བྲག་རི་ངོས། ། རང་བྱུང་འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་ཤར་བ་ལ། ། རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཡང་དད་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། ། དུལ་བའི་ལུས་ཀྱིས་ཁྲུས་གཙང་གསོལ་བ་བཞིན། ། ཁ་ཅིག་གི་སྨྲས་པ། ཤར་རི་རིན་ཆེན་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཕུག། རང་བྱུང་རྒྱལ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ། ། དད་པའི་གདུང་ཤུགས་གཡོ་བས་མ་བཟོད་དེ། ། ཀླུ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་བསྐྱོད་པ་བཞིན། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་བ་ན། ཁ་ཅིག་གིས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བཅུ་གཅིག་ཞལ་ཕྱག་སྟོང་པར་མཐོང་ནས་བསྟོད་པ། མཛེས་སྐུ་པདྨའི་སྟེང་ན་པདྨ་བཞིན༎ འདབ་སྟོང་རྒྱས་པའི་ཕྱག་སྟོང་མཛེས་པ་ལ༎ སྤྱན་སྟོང་མངའ་བ་མགོན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ༎ ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༎ ཁ་ཅིག་གིས་ཕྱག་བཞི་པར་མཐོང་ནས་བསྟོད་པ། ཡིད་འོང་གངས་རི་ལྟ་བུར་མཛེས་པའི་སྐུ༎ ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་རིན་ཆེན་རྒྱན་རྣམས་རྫོགས༎ ཐུགས་རྗེ་ཞི་བ་བསིལ་བའི་འོད་འཕྲོ་བ།། མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཁ་ཅིག་གིས་ཕྱག་གཉིས་བར་མཐོང་སྟེ་བསྟོད་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་འཛུམ་དང་ལྡན་པའི་སྐུ། ། རྟག་པར་བརྩོན་པས་མི་བཞུགས་བཞེངས་པ་ནི། ། སྙིང་རྗེའི་ངང་ཅན་ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་འགྱེད། ། བཙུན་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་མཐར་གངས་རི་དེའི་དྲུང་ནས་འཛེགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་སྐྱེད་ཚལ་རིན་ཆེན་སྤྲིན་དུ་སོང་བ་ན། ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱི་རོལ་གི་ཡུལ་ཡང་ཐ་དད་དུ་སྣང་སྟེ། གང་དག་ཆུ་བུར་གྱི་མིག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེད་ཚལ་གྱི་གཞི་དེ་ཉིད་ཙནྡན་གྱི་ལྗོན་པས་དཀྲིགས་ ཤིང་། པདྨ་དང་ཀུ་མུ་ཏས་གང་བའི་ཆུ་རྒྱུན་གཙང་མ་ཁ་དུ་མ་ནས་འབབ་པ། མེ་ཏོག་གི་ཚལ་ན་བུང་བ་ལྡིང་ཞིང་བྱ་དང་རི་དྭགས་མང་པོ་བདེ་བར་རྒྱུ་བའི་གནས། ཐང་མཚམས་སུ་རྒྱ་མཚོའི་ཆུས་བསྐོར་ཞིང་རྩེ་མོ་གངས་རིའི་ཟེ་བས་སྤུད་པའི་སྟེང་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ཚོན་རྩི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁ་བསྒྱུར་བ་གཡུའི་ཕེབས་ནོར་བུའི་ཏོག་གིས་མཛེས་ཤིང་། རི་དེའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་བཞི་དང་གྱེན་ཐུར་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་འཐོན་པར་མཐོང་སྟེ་སྨྲས་པ། ། འཕགས་པའི་བཞུགས་གནས་ཡིད་འོང་པོ་ཏ་ལ། ། རྩེ་མོ་གངས་རིའི་དྲྭ་བས་གཡོགས་པའི་སྟེང་། །

ཁང་བརྩེགས་ཡིད་འོང་ནོར་བུའི་ཏོག་གིས་མཛེས། ། 

ངོས་རྣམས་དྲི་ཞིམ་ལྗོན་པས་རབ་འཁྲིགས་ཞིང་། ། མཚོ་དང་རྫིང་བུའི་ལྟེང་ཀ་ངུར་པས་ཁེངས། ། ཐང་མཚམས་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་རླབས་གཉེར་བ་ཡིས། ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་གྲུའི་ཁྱོན་རྣམས་འཇལ་བ་བཞིན། ། སྣ་ཚོགས་འོད་ཟེར་འཁྲུགས་པས་མཛེས་སོ་ཀྱེ། ། གང་དག་ལྷའི་མིག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་པོ་ཏ་ལ་རང་གི་མོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཆེན་པོ་དང་ཆུང་ངུ་དང་ཡངས་པ་དང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་རྣམས་སྐད་ཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེའི་གཟུགས་དང་བཀོད་པར་འགྱུར་ཞིང་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ངེས་ཤིང་རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཐོང་ངོ་། ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཐང་མཚམས་རྣམས་ན་རྒྱ་མཚོའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ནང་ན་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ཀླུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོའི་ཁང་བཟང་གིས་འཁོར་ཞིང་། ངོས་རྣམས་གསེར་དངུལ་དང་ནོར་བུའི་དྲྭ་བས་གཡོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཤིང་གིས་འཁྲིགས་པའི་བར་བར་དག་བེེཌཱུརྱ་དང་ཨིནྡྲ་ནཱིལ་དང་གཏེར་གྱི་དྲིལ་བུ་ཚར་དུ་སྦྲེང་ལེགས་པའི་ནགས་ཁྲོད་རིན་པོ་ཆེའི་མཚོ་དང་རྫིང་དང་ལྟེང་ཀ་མང་པོས་བརྒྱན་པར་སྤྲལ་པའི་བྱ་དང་རི་དྭགས་མང་པོས་གླུ་གར་དང་རྩེད་འཇོ་བགྱིད་ཅིང་། ནམ་མཁའི་མཐོངས་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཁ་ཏོག་རྣམ་པ་ལྔའི་དྲྭ་བ་དང་། གུར་དང་། བླ་བྲེ་དང་། ཁང་བརྩེགས་དང་། ཟླུམ་འཁྲིགས་དང་། མིག་མངས་རིས་དང་། གྲོང་དང་། ནགས་དང་། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་འོད་ཀྱི་གུར་ཁྱིམ་ན་གླུ་གར་དང་རྩེད་འཇོ་བགྱིད་པའི་བར་བར་རྣམས་འོད་ཀྱི་རྩིབས་ཤར་དང་། གྱེན་རྒྱུག་དང་། རབ་འཁྱིལ་ལ་སོགས་པར་མཛེས་པའི་བཀོད་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་ཞིང་། རི་དེའི་རྩེ་མོ་ནོར་བུ་དང་ཆུ་ཤེལ་འཚེར་བའི་སྟེང་ན་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཕོ་བྲང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་གྲུབ་པ་མཆོད་པའི་སྤྲིན་གྱི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་འགྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགེངས་བ། བེེཌཱུརྱའི་ཕིབས་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་གཙུག་ཏོར་གྱིས་མཚན་པ་མིག་འཁྲུལ་ལྟར་སྣང་ངོ། ། དེ་དག་གི་སྟེང་གི་ངོས་ན་ནམ་མཁའི་པོ་ཏ་ལ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་པོ་ཏ་ལ་དང་འགྲན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྣང་བ་ནི་ཆུ་དྭངས་ནང་གི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་དང་ནམ་མཁའི་ཟླ་བ་ལྟར་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་བཀོད་པ་དང་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལ་བསམས་ཏེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ། ཤར་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཡིད་འོང་པོ་ཏ་ལ། ། མེ་ཏོག་སྨན་ཤིང་དྲི་ཞིམ་དྭངས་པོའི་མཚོ། ། རིན་ཆེན་ལྗོན་ཤིང་མང་པོའི་རྭ་བས་བསྐོར། ། རྩེ་མོ་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་སྙིང་པོའི་སྟེང་། ། ཁང་བརྩེགས་ཡིད་འོང་མཆོད་པའི་འོད་ཟེར་འགྱེད། ། རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པ་ཇི་བཞིན་དུ། ། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིད་འོང་པོ་ཏ་ལ། ། འོད་ལྔའི་ནང་ན་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད། ། སྣ་ཚོགས་བཀོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་འགྱེད་ལ་ལྟོས། ། རིའི་དྲུང་ན་ཆུའི་རྦ་རླབས་གཉེར་བ་ལ་བསམས་ཏེ་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ། ། རིན་ཆེན་སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་མཚོ། ། མཐིང་གར་འཁྲིགས་པའི་ལག་རྩེད་དུད་པ་ནི། ། དད་པའི་གདུང་ཤུགས་གཡོ་བས་རབ་བསྐྱོད་དེ། ། དུལ་བའི་ལུས་ཀྱི་ཕྱག་ཀྱང་འཚལ་བ་འདྲ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ། ། རིན་ཆེན་འཛིན་མའི་ཆུ་གཏེར་ཆེན་པོ་ཡང་། ། ཆབ་སྒྲ་སྙན་པའི་བསྟོད་དབྱངས་རབ་སྒྲོགས་ཤིང་། ། ལྷུན་པོ་འཁོར་བར་དུས་རླབས་གཡོ་བ་ནི། ། བསོད་ནམས་བློ་ཡིས་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་འདྲ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ། མཚན་མོ་མཁའ་ལ་གཟའ་སྐར་ཤར་འདྲའི་ཆུ། ། ལྦུ་བ་སྦྲེངས་པའི་ཟེགས་མ་འཐོར་བ་ནི། ། མེ་ཏོག་ཚར་བ་ཟིལ་གྱིས་འབབ་པ་ཡིས། ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་གནས་འདིར་མཆོད་པ་བཞིན། ། ཁ་ཅིག་གིས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཀོད་པ་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པ། ། རིན་ཆེན་ལྗོན་ཤིང་མེ་ཏོག་དྲྭ་བ་ཅན། ། ནོར་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་སྦྲེངས་པ་དང་། ། དད་པས་འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། ། ཤར་རི་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་ལྷགས་པ་བཞིན། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ། ཆུར་ཉལ་མཚོ་ན་བྱ་ཚོགས་སྒྲ་འབྱིན་ཞིང་། ། འདབ་གཤོག་གཡོ་བས་བྲོ་གར་བྱེད་པ་ནི། ། སྤྲིན་གྱི་གླང་པོ་མྱོས་པའི་ཚོགས་འདི་དང་། ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིར་ལྷན་ཅིག་འགྲན་པ་བཞིན། ། ཡང་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ། ། ལྗང་སེར་རྩ་ཡི་མྱུ་གུ་རྣམས་ནི་མེ་ཏོག་འཛུམ་པའི་དོ་ཤལ་འཕྱང་། ། འོད་ཟེར་གསལ་བའི་ཤིང་དྲུང་རྣམས་ན་ཞི་བའི་དྲང་སྲོང་མང་པོས་གང་། ། ཆུ་གཙང་པདྨས་ཁེབས་པ་རྣམས་ནི་སིལ་ཁྲོལ་ལྦུ་བའི་རྒྱན་ཕྲེང་འཛིན། ། ཡིད་འོང་ནགས་ཀྱི་བཀོད་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་པའི་རྣམ་འཁྲུལ་ལགས་སོ་ཀྱེ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པ། ། ནགས་ཀྱི་མཐོངས་དང་ཡིད་འོང་ནམ་མཁའི་ཁམས། ། འོད་ལྔའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་མཆེད་པ་ནི། ། དྲྭ་བ་དྲྭ་ཕྱེད་ཟླུམ་འཁྲིགས་ཟ་འོག་རིས། ། པདྨའི་དབྱིབས་དང་ཁང་བརྩེགས་བླ་རེའི་གཟུགས། ། གྱེན་འགྲེང་རྩིབས་ཤར་ཉི་ཟླའི་འོད་ལྟར་འཕྲོ། ། ཀུན་གྱི་ནང་ན་ལྷ་ཡི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་རང་བཞིན་རྣམ་འཁྲུལ་ཞིང་། ། བསྟོད་དབྱངས་སྙན་པའི་བསིལ་སྙན་འཁྲིལ་ལ་ལྟོས། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་བ་ལས། བྱ་དང་རི་དྭགས་དུ་མ་གཅིག་ལ་གཅིག་བག་ཕེབས་ཤིང་རྫིང་དང་མེ་ཏོག་དང་འཁྲི་ཤིང་རྭ་བའི་ནང་ན་གནས་པ་དག་མཐོང་སྟེ། བཞིན་བཟང་གིས་དྲིས་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིའི་བྱ་དང་རི་དྭགས་ཀྱང་། ། ཕན་ཚུན་བྱམས་ཤིང་དུལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན། ། འདུ་འཛི་སྤངས་ཏེ་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་བཞིན། ། དྲང་སྲོང་སྤྱོད་ཚུལ་འདི་འདྲ་སུ་ལས་བསླབ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། ། དམ་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ན་དེ་ཡི་དྲི། ། ཡིད་འོང་པདྨོའི་བསུང་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད། ། དེས་ན་འདི་དག་མགོན་པོའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། ། ཆོས་དང་ལྡན་ཞིང་ཟབ་མོའི་ཏིང་འཛིན་འཕེལ། ། ཞེས་བརྗོད་དེ་མཐར་གྱིས་རི་དེའི་སྟེང་དུ་སོང་བ་ལས། ། རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཕོ་བྲང་ནོར་བུའི་དྲྭ་བས་གཡོགས་ཤིང་མཆོད་པའི་སྤྲིན་གྱི་བླ་རེ་གསལ་བ་ཅན་མཐོང་སྟེ། དེའི་སྒོ་དྲུང་དུ་སོང་ནས་སིལ་སྙན་འཁྲོལ་ཞིང་བསྟོད་དབྱངས་དག་བླང་པ། ། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་བཅོམ་ལྡན་ཐུགས་རྗེའི་ལྷ། ། ཀུན་ནས་དགྱེས་པའི་ཞལ་གྱི་པད་མཚོ་ཡིས། ། དད་བརྒྱའི་སྦྲང་རྩིར་སྤྱོད་རྣམས་རབ་གཟིགས་ཏེ། ། བདུད་རྩིའི་ཆོས་ཀྱིས་འགྲོ་བར་ཚིམ་པར་མཛོད། ། ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། གཞལ་མེད་ཁང་དེའི་ནང་ནས་ལྷའི་བུ་ཞིག་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བཞིན་བཟང་དག་གང་ནས་འོང་ཅི་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར། ལམ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། ། འཛུམ་མཛེས་གངས་རིའི་དྲུང་ནས་འོང་པ་སྟེ། ། སྣ་ཚོགས་མཆོད་པའི་འོད་ཀྱི་སྤྲིན་འཕྲོ་བས། ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་པ་དང་། ། ཡིད་འོང་ཆོས་ཀྱི་གསུང་དབྱངས་ཉན་དུ་མཆིས། ། ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། དྲི་གཙང་ཁང་གི་སྒོ་ཕྱེས་ཏེ་ནང་དུ་འཇུག་པའི་བརྡ་བྱས་སོ། ། (6) སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དྲུང་ནས་ཆོས་ཞུས་པ། དེ་ནས་དེ་དག་གཞལ་མེད་ཁང་གི་ནང་དུ་སོང་བ་ན། ནོར་བུ་སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོའི་ཁྲི་ལ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་པོ་ཟླ་བ་འཆར་བ་ལྟར་མཚེར་ཞིང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་འབར་བ་ལྷའི་གོས་དང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་ཤིན་ཏུ་འཛུམ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུམ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གིས་བསྐོར་ནས་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་རང་རང་གི་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་མཆོད་དེ་ཞབས་ལ་འདུད་པའི་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། ངང་པའི་རྒྱལ་པོས་བསྟོད་པ། མཆོག་ཏུ་དཀར་བ་གངས་རིའི་སྐུ་ནི་རྟ་བདུན་གཟི་བྱིན་འགྱེད་འདྲ་ཞིང་། ། པདྨའི་མིག་ནི་ཐུགས་རྗེའི་ཞལ་བཟང་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པའི་འདབ་བརྒྱ་འཛུམ། ། བདེ་འབྱུང་གཙུག་གི་ནོར་བུའི་དཔལ་ནི་ཁྱོད་ཞལ་འཛིན་མའི་ཁུར་གྱིས་ལྕི། ། དྲང་སྲོང་མཆོག་ནི་རྒྱལ་སྲས་དབུས་ན་མཆོག་ཏུ་མཛེས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། བཞིན་བཟང་གིས་བསྟོད་པ། ། འོད་ཟེར་གསལ་བས་རྒྱན་རྣམས་འཁྲོལ་བའི་སྐུ། ། འགྱིང་བཅས་པདྨའི་སྟེང་ན་མི་གཡོ་ཞིང་། ། ཐུགས་རྗེ་ཟླ་བ་བསིལ་བའི་འོད་འཕྲོ་བས། ། གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་འགེངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ལམ་མཁན་གྱིས་བསྟོད་པ། ། མགོན་པོ་གངས་རིའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡངས་པ་ལ། ། འོ་མའི་མཚོ་གཏེར་ཉིད་དུ་རབ་འཁྲུལ་ནས། ། མཚན་དཔེའི་ངུར་པ་མང་པོ་འཕུར་ལྡིང་བའི། ། མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། མེ་ཏོག་བརྒྱན་པའི་མཚོའི་ངང་པ་རྣམས་ལས་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། དུས་སྤྲིན་འཛུམ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ནང་ན་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་གློག་ཕྲེང་ཅན། ། ཐུགས་རྗེའི་འབྲུག་སྒྲ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར་ཁྱབ་ཚངས་པའི་རྔ་ཆེན་གསལ་བར་སྒྲོག། སྙན་པའི་གསུང་དབྱངས་ཆོས་ཆར་བསིལ་བས་འགྲོ་བློའི་ཡིད་མཁའ་རབ་འགེངས་ཤིང་། ། སྲིད་གསུམ་ཕན་བདེའི་མེ་ཏོག་གིས་བཀྲ་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཞབས་ལ་འདུད། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། ཁྱེད་ཞལ་ཀུ་མུད་གཉེན་གྱི་དཔལ། ། གདུལ་བྱའི་མཁའ་ལ་རབ་མཛེས་པའི། ། ངེས་པ་ལ་ནི་སུ་ཡིས་འགོང་། ། འཕྲིན་ལས་འོད་དཀར་ཅན་ལ་འདུད། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། ཐུགས་རྗེའི་ཕྱག་ལས་བསིལ་བའི་ཆུ་སྦྲེངས་པས། ། བདུད་སྡེའི་སྙིང་ལ་གདུང་བའི་དྲོད་འབར་ཞིང་། ། ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་བསིལ་བའི་བདུད་རྩིར་འབབ། ། བཙུན་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། ཁྱོད་གདོང་ཟླ་བ་ཤར་བས་མི་ཟུམ་པའི། ། ཐུགས་རྗེ་མཆོག་གི་འདབ་སྟོང་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས། ། གདུལ་བྱའི་བུང་བ་ལྡིང་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། ། འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། མཆོག་ཏུ་ཞི་བའི་ངང་ལ་བཞུགས་ཀྱང་འཇིགས་གཟུགས་རྔམས་པའི་སྤྲིན་འཕྲོ་ཞིང་། ། ཐུགས་རྗེའི་རང་བཞིན་ཀུན་ལ་སྙོམས་ཀྱང་བདུད་དཔུང་ཕམ་པའི་ཆོ་ངེ་འདེབས། ། མཛད་པའི་ཆུ་བསིལ་འགྲོ་ལ་འགྱེད་ཀྱང་ལོག་རྟོག་གདུང་བའི་དྲོད་འབར་ཞིང་། ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་སྒྲ་ཆེན་སྒྲོགས་ཀྱང་སྙིང་རྗེས་འགྲོ་བ་འདྲེན་ལ་བདུད། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། མཛེས་སྐུ་ཡིད་འོང་སྟོན་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། ། སྒྲ་གཅན་བཏུད་ཀྱང་གཟའ་བྲལ་ཕྱོགས་བཅུར་གསལ། ། ཉིན་བྱེད་མིན་ཡང་འོད་སྟོང་དྲྭ་བ་འགྱེད། ། གླིང་བཞིའི་དཔལ་དུ་ཤར་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། ཟླ་བའི་འོད་ཀྱིས་མི་ཕྱེ་ཞིང་། ། ཉིན་བྱེད་ཟེར་གྱིས་ནི་འཛུམ་པའི། ། འཛུམ་མཛེས་ཞི་བའི་ཀུ་མུ་ཏ། ། མཛད་པའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་ལ་འདུད། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ཉིན་བྱེད་གདུལ་བྱའི་པདྨོ་འཛུམ་ཡང་མཛེས་སྐུ་འགྲོ་ཀུན་མཚན་མོའི་མིག། ཆོས་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་གསལ་ཡང་མཁྱེན་རབ་རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས་གཡོ། ། སྙིང་རྗེའི་རྟ་བདུན་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་ཀྱང་ཏིང་འཛིན་མི་གཡོ་རབ་བརྟན་ཞིང་། ། འོད་ཟེར་དྲྭ་བ་ཕྱོགས་བཅུར་འགྱེད་ཀྱང་བདུད་གླིང་མུན་པར་མཛད་ལ་འདུད། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། ། མཐའ་ཡས་མཛེས་པའི་ཚོགས་འདི་དང་། ། ནམ་མཁའི་རྗེས་འགྲོ་མཁྱེན་བརྩེའི་ཁྱོན། ། མ་འདྲེས་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་དུ། ། ཤོང་པ་ཁྱེད་སྐུའི་ཡངས་པ་མཚར། ། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་བསྟོད་པ། འཛུམ་མཛེས་ཞི་བའི་པདྨོ་འདི་ནི་གེ་སར་གསལ་བའི་ཚོགས་མིན་ཞིང་། ། གསུང་སྙན་ཚངས་པའི་རྔ་སྒྲ་འདི་ནི་བྱེད་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ཟབ་མོ་མིན། ། ཀུན་མཁྱེན་ཐུགས་རྗེའི་ནམ་མཁའ་འདི་ནི་སྤྲིན་བྲལ་ཉི་ཟླའི་ལམ་མིན་ཞིང་། ། འཕྲིན་ལས་ཚ་ཟེར་སྣང་བ་འདི་ནི་ཉིན་བྱེད་འོད་སྟོང་མིན་ཡང་འཚར། ། ཅེས་བརྗོད་དེ་སིལ་སྙན་འཁྲོལ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་ཡོན་ཏན་ཡིད་ལ་བྱེད་བཞིན་པས་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། ། མགོན་པོའི་ཐུགས་རྗེའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་པའི་དྲུང་། ། འདབ་བཟང་རྐང་དྲུག་ལྡན་རྣམས་ལྷགས་པ་ནི། ། དད་པའི་འདབ་གཤོག་གཡོ་བས་གར་བྱེད་ཅིང་། ། སྙན་པའི་བསྟོད་དབྱངས་དར་དིར་སྒྲོག་ལ་བརྩོན། ། དེ་ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ངང་པའི་ཚོགས་དེ་དག་ལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་བའི་ཆོས་གསུངས་པ། བཞིན་བཟང་ངང་པའི་ཚོགས་དག་ཚུར་ཉོན་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་སྙིང་པོ་མེད། ། མཚོན་དང་དུག་དང་མེ་ཡི་འོབས་འདྲ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་གནས། ། མྱ་ངན་གནོད་པའི་ཚོགས་རབ་འཕེལ་ཞིང་མི་འདོད་བརྒྱ་ཕྲག་ཆར་བཞིན་འབབ། ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་བརྒྱུད་ཅིང་ཉམ་ངའི་གཡང་ས་ཕ་མཐའ་ཡས། ། མཐོ་རིས་གྲོང་གི་བདེ་བ་རྣམ་ཀྱང་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྱུར། ། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་མཆོག་ཏུ་སྲེག་པས་ཡུལ་གྱི་ཆུ་བོར་རབ་ལྷུང་ཞིང་། ། ཉོན་མོངས་རྦ་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཤུགས་དྲག་ལས་ཀྱི་རླུང་རབ་འཁྲུགས་པས་བཅོམ། ། གཏི་མུག་མ་རིག་མུན་པས་ལྡོངས་ཤིང་ཆགས་དང་ཁྲོ་བའི་གནས་སུ་གྱུར། ། སྲིད་པའི་མཚོ་ཆེན་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་རུང་སྐྱེ་ཤིའི་ཀློང་འཁོར་དང་བཅས་ཤིང་། ། རྒ་ནད་རྒུད་པའི་དུས་རླབས་གཉེར་བས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཁོང་ཁྱབ་པའི། ། རྒྱ་ཆེ་གཏིང་ཟབ་ཐར་དཀའི་གནས་ལས་ཁྱེད་ཅག་བརྒལ་བའི་བློ་གྲོས་སྐྱེད། ། སྣ་ཚོགས་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛི་སྤངས་ཏེ་དབེན་པར་ཞི་བའི་གསམ་གཏན་སྒོམས། ། ཆོས་ཀུན་རང་གི་སེམས་ལས་བྱུང་སྟེ་སེམས་ནི་སེམས་ཉིད་ངང་ལས་བྱུང་། ། སེམས་ཉིད་གཞི་རྩ་ཀུན་ལས་འདས་ཏེ་གང་ལས་མ་བྱུང་འདུས་མ་བྱས། ། རང་བཞིན་རྣམ་དག་གདོད་ནས་ཞི་ཞིང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པར་བྱ། ། དེ་ཉིད་དོན་ལ་རང་སེམས་ནི། ། སྤྲོས་དང་བྲལ་བར་ལྷན་ནེ་བཞག། འདི་ནི་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ལམ། ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཡིན། ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་དཀའ་ལས། ། སྒྲོལ་བའི་གྲུ་ཡང་འདི་ཉིད་དོ། ། ཨེ་མ་བཞིན་བཟང་ངང་པ་དག། ད་དུང་བཤད་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཉོན། ། སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་རྣམས་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་དཔེས། ། ཚེ་ནི་མི་རྟག་གཡོ་ཤིང་སྙིང་པོ་མེད། ། སྐད་ཅིག་མི་རྟག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། ཚོང་ཁང་སྐྱེ་བོ་འདུ་ཞིང་འགྱེས་པའི་དཔེས། ། ལྷན་ཅིག་འདུས་པའི་མཛའ་བཤེས་གཉེན་འདུན་དང་། ། རང་གི་ལུས་ཀྱང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། མཚན་མོ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་དཔེས༎ སྣ་ཚོགས་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས༎ བགས་ཆགས་གཉིད་ལས་བྱུང་པའི་ཆོས་ཅན་དུ༎ དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ༎ མཁའ་ལ་སྤྲིན་རྣམས་རང་སར་དེངས་པའི་དཔེས། ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། ། དང་པོའི་བྱུང་སར་ཐིམ་པའི་ཆོས་ཅན་དུ། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། དྭངས་བའི་མཚོ་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བའི་དཔེས། ། སྣ་ཚོགས་དངོས་ཀུན་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་མེད། ། རྣམ་ཀུན་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཆེན་པོ་རུ། ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། ནམ་མཁའི་མཐོངས་ལ་འཇའ་མཚོན་དེངས་པའི་དཔེས། ། སྣ་ཚོགས་འགྱུ་བ་ཡེ་ཤེས་རིག་པའི་གདངས། ། རིག་པ་རང་སར་གྲོལ་བ་ཆོས་སྐུའི་ངང་། ། སྤང་བྱ་དགག་སྒྲུབ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། ཡངས་པའི་མཁའ་ལ་བྱ་ཚོགས་ལྡིང་པའི་དཔེས། ། སེམས་ཉིད་ངང་ལ་ཡེངས་མེད་རིག་པའི་བྱ། ། གང་ཤར་འཛིན་མེད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བར་བཞག ། ཆོས་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་གནས་པ་ཡིན། ། ཞེས་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་ངང་པའི་ཚོགས་དེ་དག་གིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་འཛིན་དམ་པ་ཐོབ་སྟེ། སོ་སོ་ནས་མཆོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་ནས་འཇིག་རྟེན་དབང་པོའི་དྲུང་ན་མཆི་མ་འབྱིན་ཅིང་འདུག་གོ། ། དད་པའི་རང་བཞིན་ཆུ་འཛིན་གཡོ་བ་ལས། ། སྙན་པོའི་བསྟོད་དབྱངས་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང་། ། མཉམ་དུ་གདུང་བའི་གློག་ཕྲེང་གར་བྱེད་ཅིང་། ། མཆི་མའི་ཆར་ཟིམ་བསིལ་བ་ངང་གིས་བབ། ། དེ་ནས་ཚེ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་པོ་ཏ་ལའི་གནས་དེ་ཉིད་དུ་རེས་འགའ་འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་ཆོས་ཉན་ཅིང་། རེས་འགའ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་རྫིང་བུར་ཀློག་པ་དང་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གྲག་གོ།

མཇུག་བྱང་། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ་དག་གིས་འདུ་འཛི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་ཏེ། རང་གི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པས་སྐྱེ་བོ་འཕགས་པས་བརྟེན་པའི་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། ། ཉི་ཟེར་གསལ་བས་ཤིན་ཏུ་འཛུམ་པའི་མཚོ་སྐྱེས་ཚལ་ནི་མིག་མེད་འགྲོ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། ། དྲི་ཟའི་དབང་པོས་སྙན་པར་སྦྲེང་བའི་རྒྱུད་མངས་ང་རོ་སྒྲ་འཛིན་བྲལ་བས་ཐོས་སམ་ཅི། ། མ་ལ་ཡར་འཁྲུངས་དྲི་ཞིམ་ཙནྡན་བུ་གའི་སྲིན་བུར་ནམ་ཡང་ཉེར་མཁོའི་གནས་སྐབས་མེད། ། དམ་པ་རྣམས་ནི་རྨོངས་པའི་ཚལ་ན་ཀུན་གྱིས་བཀུར་ཞིང་གྲགས་པའི་འོད་ཀྱིས་མཛེས་གྱུར་ཏམ། ། ཡུན་རིང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་བླུན་པོའི་བློས། ། ནམ་ཡང་འདི་ན་མཁས་པ་མཐོང་བ་མེད། ། རྫིང་བུའི་ནང་གནས་རུ་སྦལ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས། ། མདངས་བཀྲ་པདྨའི་ཁ་དོག་མཐོང་བ་བཞིན། ། ཐོས་བསམ་རྫིང་བུའི་ནང་ན་རབ་རྒྱུ་ཞིང་། ། དུལ་བའི་ལུས་མཛེས་བསླབ་གསུམ་འདབ་གཤོག་རྫོགས། ། བློ་ལྡན་ངང་པའི་ཚུལ་འཛིན་བསམ་ཡས་པས། ། གྲུ་འཛིན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ་འདི་བྱས། ། དགེ་བ་དེ་ཡིས་བདག་དང་འགྲོ་ཚོགས་སྤྲོས་ཀུན་ཞི་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ། ཆོས་སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཟོད་ནས་ཞི་ཞིང་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་འདུས་མ་བྱས། ། ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་བཀྲ་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། ། སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་སྐུའི་འོད་ཟེར་འགྱེད་པས་གདུལ་བྱའི་པདྨོ་འཛུམ་པར་ཤོག ། དོན་ཟབ་ལྷུན་པོར་སྙན་ངག་ནགས་འཁྲིགས་ཤིག ། སྡེབ་སྦྱོར་ཆུ་ཀླུང་ལེགས་པར་འབབ་པའི་གནས། ། མངོན་བརྗོད་པདྨོའི་ཚལ་གྱིས་ཁེབས་པ་འདིར། ། བློ་གསལ་འདབ་བསྐྱོད་ཚོགས་རྣམས་དགའ་བར་མཛོད། ། པོ་ཏོ་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ་མང་དུ་ཐོས་པའི་སྙན་དངགས་མཁན་དཔལ་ལྡན་བསམ་ཡས་ངག་གི་དབང་པོས་རབ་བྱུང་པདྨའི་གནས་སུ་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།

ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་བདེ་ཆེན་གྱི་ཆར་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་བཞིན་དུ་འབབ་པར་གྱུར་ཅིག། །། སརྦ་མངྒལམ྄

རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གྱི་རྣམ་ཐར་རགས་རིམ། རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ས་སྤྲེལ་༡༣༠༨ལོར་གཡོ་རུ་གྲྭའི་ཆ་སྟོད་གྲོང་དུ་རོག་གི་རིགས་ལས་ཆད་པའི་ཡབ་བསྟན་པ་སྲུང་དང༌། ཡུམ་བསོད་ནམས་རྒྱན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་ནས་ཡི་གེའི་འབྲི་ཀློག་མཁྱེན་ཅིང་སྨན་རྩིས་རྣམས་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད། དགུང་ལོ་དགུ་པར་ཉི་ཁྲི་དང་བརྒྱད་སྟོང་བཏོན་པས་ཐུགས་ལ་མངའ། དགུང་ལོ་བཅུ་པར་བསམ་ཡས་མཁན་པོ་བསམ་གྲུབ་རིན་ཆེན་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀུན་དགའ་འོད་ཟེར་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་མཚན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་གསོལ། དགུང་ལོ་བཅུ་བཞི་པར་འཆད་ཉན་གྱི་བ་དན་འཛིན་ཆོག་པ་བྱུང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་པར་སློབ་དཔོན་བཀྲ་ཤིས་རིན་ཆེན་ལས་ལམ་འབྲས་དང༌། ཆོས་དྲུག་གཉིས། བདེ་མཆོག་དྲིལ་བུ་བ། ཕྱག་རྡོར་འཁོར་ཆེན་སོགས་ཀྱི་དབང་ཁྲིད་གདམས་པ་མང་དུ་གསན། སློབ་དཔོན་དབང་ཡེ། སྟོན་ཚལ། ཁྲོ་ཕུ་བ་སོགས་ལས་བྱ་རྒྱུད་དང༌། སྤྱོད་རྒྱུད། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད། རྡོ་རྗེ་གུར། དུས་འཁོར། རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་སོགས་སྔགས་རྒྱུད་མང་པོ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཟ་ལུང་པ་ལས་ཞང་ཚལ་པའི་གདམས་ངག་སྐོར། རྒོད་ཚང་པའི་ལམ་ཁྲིད། གཅོད་ཡུལ། ཞི་བྱེད་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་བཅས་ལ་གསན། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་གསང་ཕུ་ནེའུ་ཐོག་གི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས། གླིང་སྟོད་གདན་རབས་བཅོ་ལྔ་པ་སློབ་དཔོན་བཙན་རྒོད་པ་དང༌། གདན་རབས་བཅུ་དྲུག་པ་བླ་བྲང་ཆོས་དཔལ་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ལས་བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ།། ཚད་མ་སྡེ་བདུན། ཕར་ཕྱིན། དབུ་མ་བཅས་དང༌། དཔང་ལོ་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་ལས་མདོ་ཏིང་ངེ་འཛིན། ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་བ་དང༌། སྒྲ། སྙན་ངག སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་ལ་ཐོས་བསམ་མཐར་ཕྱིན་མཛད། ལུང་རིགས་སྨྲ་བའི་སྡེ་རྣམས་སུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད་སྐབས་རྩོད་ཟླ་བྲལ་ཏེ་ལུང་དང་རིགས་པའི་སྤོབས་པ་བརྙེས་པས་བསམ་ཡས་ལུང་མང་བའམ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ་ཞེས་པའི་མཚན་སྙན་ཐོབ། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་པར་རིག་འཛིན་ཀུ་མ་ར་ཛ་ལས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་དབང་ཁྲིད་གདམས་ངག་དང༌། རྫོགས་ཆེན་སྡེ་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་དང་བཅས་པ་བུམ་པ་གང་བྱོ་གནང་ནས་བསྟན་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབུགས་འབྱིན་མཛད། དགུང་ལོ་སོ་གཅིག་པར་སྙེ་ཕུའི་ཤུག་གསེབ་ཏུ་ཕེབས་ཏེ་སྙིང་ཐིག་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་འཁོར་རྒྱ་ཆེན་བསྐོར། དགུང་ལོ་སོ་གཉིས་པར་བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུར་སྐལ་ལྡན་བརྒྱད་ལ་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་གདམས་པ་གསུངས། དེ་ནས་གངས་རི་ཐོད་དཀར་ཨོ་རྒྱན་རྫོང་འོད་ཟེར་སྤྲིན་གྱི་སྐྱེད་ཚལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་དགོན་གནས་བཏབ། བསོད་ནམས་སེང་གེ་དང་སློབ་དཔོན་དཔལ་མཆོག་བཅས་ལ་མདོ་རྒྱུད་དཔང་དུ་བཞག་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བར་དུ་རྩོད་པ་མཛད་ཀྱང་ལུང་དང་རིགས་པས་ཕམ་པར་མཛད། དབུ་རུ་ཞྭའི་ལྷ་ཁང་ཞིག་གསོ་མཛད། རྡོ་རིང་ཆེན་པོ་གཉིས་འགྱེལ་བ་བསླངས། སྐུ་ཚེ་གང་བོར་དབེན་གནས་སུ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱིས་དུས་འདའ་བར་མཛད་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྲུབ་མཐའ་སྲོལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ། སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་ཁྲོད་ནས་ཐ་སྙད་རིག་གནས་དང་སྔགས་གསར་རྙིང་ཀུན་ལ་མཁས་པའི་ཡང་རྩེར་སོན་པ། སྡེ་དགེ་རྫ་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་མཁས་པའི་ས་པཎ་ཆེ།། མདོ་སྔགས་ལེགས་བཤད་འབྱུང་གནས་ཙོང་ཁ་པ།། ཡོངས་རྫོགས་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཀློང་ཆེན་པ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གངས་ཅན་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་གསུམ་སྟེ་ས་པཎ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དང༌། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ། རྒྱལ་བ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཞེས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོས་བསྔགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཏོ།། གསུང་རྩོམ་ནི་ཁམས་པ་ཆོས་གྲགས་བཟང་པོས་མཛད་པའི་ཀུན་མཁྱེན་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གྱི་རྣམ་ཐར་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་ན། ཕྱིའི་གནས་ཐུན་མོང་གི་སྐོར་ལ་བསྟན་བཅོས་དགུ་བཅུ་གོ་ལྔ།། ནང་གི་གནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆིག་བརྒྱ་ཉེར་བརྒྱད། གསང་བའི་གནས་ཉིད་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སུམ་ཅུ་སྟེ་ཆོས་ཚན་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་བཞུགས་པར་གྲགས་སོ།། རབ་བྱུང་ལྔ་པ་ཆུ་ཡོས་སྤྱི་ལོ་༡༣༦༣ ལོར་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ། ། བེ་རི་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་འཕགས་བོད་ཆོས་འབྱུང་ཛམྦུའི་གསེར་གྱི་འཁྲི་ཤིང་ལས་བཏོན།

བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཞུང་ལུགས། བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ།[རྩོམ་སྒྲིག]

བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཞུང་ལུགས། [ཝཱ་ཎ་རིག་རླབས་རྩོམ་རིག་ཟབ་སྦྱོང་སྐབས་ཀྱི་གཏན་བཤད་ཟིན་བྲིས] (2014.9.19)

བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ།

བོད་བཙན་པོའི་དུས་རབས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཞུང་ལུགས།

རྩོམ་རིག་ནི་མིའི་བསམ་བློའི་ཁ་ཕྱོགས་ཀྱི་རླུང་རླབས་དང་འགྲོགས་པའི་དར་ཆེན་ནང་བཞིན་ཡིན་ལ། མིའི་བསམ་བློ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་གི་དྲག་ཆར་རླུང་འཚུབ་དང་འགྲོགས་པའི་ཚོར་སྙེགས་སྐྱུར་མོ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན་འགྲིགས། གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་བོད་བཙན་པོའི་དུས་རབས་བར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་གི་འགྱུར་འགྲོས་སྤྱི་དང་། ལྷག་དོན་མེས་དབོན་བཙན་པོ་ཚོས་ས་ཁྱོན་གཅིག་གྱུར་དང་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ནུས་པའི་མགོ་འཛུགས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། མཐོ་སྒང་གངས་རིའི་དབུ་རྩེ་ན་སྐྱེས་ཤིང་འཚོ་བའི་མི་རིགས་འདིའི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཁྲོད། འབུར་དུ་ཐོན་པའི་ཁ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀྱོག་མཚམས་ནི། ཐོབ་ཤོར་དང་འཐབ་རྩོད། དམག་དོན་དང་ཆབ་སྲིད། དཔྱ་ཁྲལ་དང་ཁྲིམས་ལུགས། སྨན་བཅོས་དང་རིམ་གྲོ་བཅས་ཀྱིས་བསྡུས་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཆོས་གཞུང་བོད་ལ་དཔེར་འདྲེན་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། ནང་ཆོས་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་དེའི་ཁ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ལག་གལ་ཆེ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སྤྱི་ལོ་མ་ཚུགས་གོང་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་ནས་བཟུང་སྤྱི་ལོ་དུས་རབས་བཅུ་པའི་བར་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་བརྗོད་གཞིའི་ཁ་ཕྱོགས་ནི། གོང་དུ་བྱས་པ་ལྟར་གྱི་ཐོབ་ཤོར་དང་འཐབ་རྩོད། དམག་དོན་དང་རྒྱལ་སྲུང་། ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཡར་རྒྱས། དཔྱ་ཁྲལ་དང་ཁྲིམས་སྒྲིགས། སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ཆོས་ལུགས་དང་ལྟ་གྲུབ་བཅས་ཀྱིས་བསྡུས་ཡོད། དེ་ནི་བོད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དུ་མའི་རྩོམ་རིག་གི་བརྗོད་གཞིའི་ཁ་ཕྱོགས་བྱུང་རིམ་ཡང་དེ་དང་ཕྱོགས་མཐུན་པ་ཡིན། བོད་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་དང་ཚིག་སྦྱོར་ཉམས་འགྱུར་ཐོག་ནས་ཞུས་ན། འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་འདྲ་བར། ཟློས་གར་དང་གླུ་གཞས་ལས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ལ་དགའ་སྐྱོ་ཁྲོ་ཆགས་ཀྱི་བག་ཆགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་སྐྲུན་པའི་ནུས་པ་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་དང་སྙན་ངག་གི་བར་དུ་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་ལྟ་གྲུབ་མེད་པས་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། བསྐལ་པ་ཡར་ཐོག་གི་སྐབས་སུ་ཤོན་དང་བྲོ་གར་གླུ་དང་འགྲོགས་ནས་འཁྲབ་པའི་སྲོལ་རྒྱ་ཆེར་དར་བ་དེ་ག་རང་ལ་སྙན་ངག་གི་ངོས་འཛིན་བྱས། དུས་ཕྱིས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དང་སྒྱུ་རྩལ་ལ་གར་དང་། ངག་གི་རྣམ་འགྱུར་ལས་འཕྲོས་པའི་འགྱུར་ཁུག་གི་སྒྱུ་རྩལ་དམིགས་བསལ་བ་ལ་མགུར་གྱི་ཐ་སྙད་སྦྱར་ནས་ནང་བསྲེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེས། འགྱུར་ཁུག་གི་སྒྱུ་རྩལ་དམིགས་བསལ་བ་དེ་ལ་ཡང་ཚིག་དོན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་དམིགས་བསལ་ལྡན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་གླུ་དབྱངས་ཙམ་དང་མགུར་གླུའི་ཁྱད་པར་ཕྱེས་ཏེ། སྔ་མ་གདངས་ཀྱི་སྙན་ཆ་ཙམ་དང་ཕྱི་མ་སྙན་ངག་གི་རྨང་གཞི་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་ནས་ཟློས་གར་དང་སྙན་ངག་བར་གྱི་ཁྱད་པར་ཕྱེས་པར་མ་ཟད། དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་ཙམ་གྱི་གླུ་དབྱངས་དང་མགུར་གླུའི་བར་གྱི་ཁྱད་པ་ཕྱེས་ནས། རིམ་གྱིས་གོང་དཔོན་པོའི་ཁྲིམས་ར་ནས་དམན་བུ་མོའི་འཕང་ར་བར་དུ་མགུར་དང་སྙན་ངག་གི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉ་འདྲེས་ཆུ་འདྲེས་བྱས་ནས་སླེབས་པ་མ་ཟད། དར་སྲོལ་ཡང་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་བྱུང་། དར་སྲོལ་ཆེ་བ་དེ་ཡང་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཁོང་ནས་འཕྱུར་བའི་ཚོར་བའི་རླབས་རིས་གསོན་པོ་དེ་ཡིན་པས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་མགུར་ལ་ཆེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རིན་ཐང་གཞལ། དུས་རབས་དེའི་མིང་ཚིག་ཐ་སྙད་དང་དག་ཆ་སྡེབ་སྦྱོར་སྒྲིག་སྟངས། ཚིག་རྒྱན་སྤྲས་སྟངས་གང་ཐད་ནས། བྲམ་ཟེ་ལྟག་སྤུ་ཅན་ཚོའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཁ་རླངས་མ་ཕོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། མི་རིགས་རང་གི་བརྗོད་པ་ངག་ལ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་གནས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་དེ་ག་རང་མགུར་དབྱངས་ཀྱི་མ་ལག་དང་སྲོག་ཤིང་བྱས་པས། སྟབས་བདེ་ལ་ལས་སླ་བ། བརྗོད་པ་དེ་ལ་གོ་སླ་བ། ཚིག་སྦྱོར་རྒྱས་སྤྲས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མ་ལྷུང་བས་ཞྭ་མོ་ལས་ཏོག་གིས་ཆེ་བ་དང་། ཁུར་པོ་ལས་ཐག་པ་ལྕི་བ་ལྟ་བུའི་ཚིག་རྒྱན་སྙོག་གྲ་ཅན་དེ་ཚོ་མེད་པ་དང་། གང་ཞིག་ཚིག་རྒྱན་དུ་སོང་བ་དེ་ཀུན་མི་རིགས་རང་གི་བརྗོད་པ་ངག་ལ་ཧ་ཅང་བྱང་པའི་ངག་གི་སྒྱུ་རྩལ་བ་ཚོའི་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ནས་བཏུས་ཏེ་བཙན་སྒྲིག་བྱས་པའི་དྲི་མ་མེད་སྟབས། ཚིག་རྒྱན་གྱི་སྤྲོས་པ་ཇི་ཙམ་ལྡན་ནའང་ཆེས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ཆ་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལས་བརྗོད་དཀའ་བ་དང་མགོ་རྙོག་པ། གོ་དཀའ་བ་དང་ཚིག་རྙོག་པའི་ཞན་ཆ་དེ་རིགས་མེད། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མི་རིགས་གཞན་གྱི་སྐད་ཡིག་འོག་ཏུ་འཛུལ་དགོས་མ་བྱུང་བ་དང་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱི་བཙན་འཛུལ་མ་ཐེབས་པའི་རྒྱ་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཟའོ་དང་ཐང་གི་སྙན་ངག་ཕལ་ཆེ་བ་གོ་བདེ་བ་དང་། དོན་ལ་འབྱོར་བས་རྒྱ་ཆེར་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་བསུ་ཐོབ། སྙན་ངག་མཁན་པོ་གང་ཞིག་གིས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཙམ་མ་གཏོགས་བྲིས་མེད་ནའང་ཚིགས་བཅད་དེ་ད་ལྟའི་བར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་དང་། མི་རབས་ཕྱི་མ་ཚོའི་ལམ་སྟོན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ནང་བཞིན་འཚེར་བཞིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད། མདོར་བསྡུས་ནས་ཞུ་ན་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ནི། མི་རིགས་གཞན་གྱི་ཁ་རླངས་ཀྱི་གྲིབ་ནག་མ་ཕོག་པའི་མེས་པོ་ཚོའི་ལྷན་སྐྱེས་ངག་གི་འདུ་བྱེད་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་བས། འགྱུར་ཁུག་གི་དབྱངས་རྟ་སྙན་པ། ཚིག་གི་རྒྱན་ཆ་དོན་དང་འཚམས་པ། དོན་གྱི་བརྗོད་གཞི་སྤྱི་ཚོགས་ཚོར་བའི་བབ་དང་མཐུན་པས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ཚོར་ནམ་ཡང་ཡིད་སྨོན་འཆོར་དགོས་པའི་རྩོམ་རིག་ནི་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་རྩོམ་རིག་གམ་བོད་བཙན་པོའི་དུས་རབས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་རྣམས་ཡིན། མི་རིགས་འདིས་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱི་རྩོམ་སྲོལ་ལ་འགྲམ་ཆུ་མ་ལྡང་བ་ནས་བཟུང་། རང་སྐད་རང་སྐྱོང་གིས་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ངག་གི་རང་བཞིན་ལ་རང་ཆས་སུ་གནས་པའི་སྙན་ངག་དང་མགུར་གླུའི་བཞུར་རྒྱུན་དེ་ཉིད་མུ་མཐུད་ཡོད་ན། རྩོམ་རིག་དང་མི་རིགས་གཉིས་ཆུ་དང་འོ་མ་ནང་བཞིན་འདྲེས་ཏེ་ཐང་གི་སྙན་ངག་ཚོ་ལ་རྒྱ་མིས་རིན་ཐང་ཇི་ཙམ་སྤྲོད་བཞིན་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་བོད་པས་ཀྱང་སྤྲོད་ངེས།

བོད་སིལ་བུའི་དུས་རབས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཞུང་ལུགས།

བོད་སིལ་བུའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་གཞུང་དང་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་ནི། དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པ་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་བསྒྱུར་མང་པོ་ཞིག་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་རྒྱ་བལ་ལི་གསུམ་ལ་མཆོངས་ཏེ། སྐད་བསྒྱུར་ཡིག་བསྒྱུར་འདྲ་མིན་བྱས་པའི་ཤན་ཤུགས་ཀྱིས། སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་རིག་ལའང་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་ཏེ། རྒྱ་གར་བའི་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོའི་ལྕགས་དྲ་ནང་། མེས་པོའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མགུར་དབྱངས་རེ་རེ་བཞིན་རྒྱ་སྟག་བཞིན་བཅུག་ཏེ་འཛུམ་དྲུག་དང་སྦར་ཁྱིམ་གྱི་རང་དབང་ཡོངས་སུ་ཤོར་ཏེ་གྲག་འགུལ་མེད་པའི་རྒྱ་བཏབ། བོད་དབུས་སྟོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལུང་ཚན་མི་དཔོན་ཁག་གིས་ནི། ཆོས་ལུགས་དང་བླ་མའི་གཟི་བརྗིད་ལ་བརྟེན་ནས་རང་རང་གི་སྟོབས་ཤུགས་འབྱུང་ཐབས་བྱས། ཡུལ་གྱི་དབང་ཆ་ཕལ་ཆེ་བ་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་བཟུང་། ཆོས་ཚན་དང་མན་ངག་ཇི་ཙམ་མང་བར་མཁས་པའི་ཚད་དུ་བྱས། བོད་ཀྱི་གསེར་དངུལ་ཕལ་མོ་ཆེ་བསྡུས་ཏེ་རྒྱ་གར་ལ་བསྐྱལ། ལུང་དང་མན་ངག་འཚོལ་བར་འགྲན་བསྡུར་བྱས་ཏེ་བོད་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་མི་འདྲ་བ་ཁག་དུ་མར་བྱུང་ཞིང་། དེ་དག་གི་བར་དུ་ང་གཉན་ཁོ་ཟབ་ཀྱིས་རིས་སུ་བཅད་པའི་འཁྲུག་ཟིང་ལུ་གུར་བརྒྱུད་དེ་འཕེལ། སྒྲ་བསྒྱུར་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་དང་མི་ལ་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེ་སོགས་བཀའ་བརྒྱུད་སྐྱེས་ཆེན་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་ལྟར་བྱོན་པ་དེ་ཚོའི་བཀའ་དྲིན་ལས། བོད་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་མགུར་རྩོམ་རིག་པའི་ཚེ་སྲོག་བསྐྱར་གསོ་བྱས་པའི་རྒྱུད་རིམ་དང་། བྲམ་ཟེ་ལྟག་སྤུ་ཅན་གྱི་ཚིག་སྡེབ་རྡོ་ཆག་ལྷུ་སྒྲིག་གི་དཔེ་ལྟར་བོད་སྐད་དུ་སྦྱོར་པའི་རྩོམ་སྲོལ་གཉིས་ཀ་ཉ་གཤིབ་ཆུ་གཤིབ་བྱས་ནས་དར་མགོ་ཚུགས། བོད་བཙན་པོའི་རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་ཆག །ཆོས་ཁྲིམས་དར་གྱི་མདུད་པ་ཞིག་པའི་དུས་རབས་དེར། རིམ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་བསམ་བློ་དང་དམག་ཤུགས་ཀྱི་བཙན་འཛུལ་འོག །བོད་རིགས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་ཚེ་སྲོག་ལ་གད་ཆག་བྱས། དགོན་སྡེ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་གཏོར་བཤིགས་ཐེབས་པའི་འོག །ཆབ་སྲིད་དང་དམག་དོན། དཔྱ་ཁྲལ་དང་ཁྲིམས་ཡིག དཔལ་འབྱོར་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བཅས་བཤད་པའི་ཁོར་ཡུག་མེད་པས། སྐབས་དེའི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་ནི་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་མི་ཆོས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས། འཇིག་རྟེན་བློས་བཏང་དང་ཕྱི་མའི་ཕུགས་རེ། རྣམ་དཀར་དགེ་སྒྲུབ་དང་ཆོས་ལུགས་ལྟ་གྲུབ། ལྷ་བླའི་བསྟོད་ཚོགས་དང་རང་ལྟ་དྲིལ་སྒྲོག་བཅས་ཡིན། ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཐད་ནས་བཤད་ན་རྗེ་མི་ལ་ནས་བཟུང་། དཔེ་དོན་མཚུངས་སྦྱོར་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཐད་བཙན་པོའི་དུས་རབས་ལས་མདུན་མཆོངས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་སྔོན་ཐོན་བྱས་ཡོད། གཞན་ཇོ་བོ་བཀའ་གདམས་པ་ཚོས་ནི་གཞུང་ཆེན་པོའི་དགོངས་དོན་རྣམས་རྒྱ་གར་གྱི་ཚིག་སྒྲོས་ནང་འཇུག་ནས་འབྲི་ཐབས་གཙོ་བོར་སྤྱོད་ཀྱང་ཚིག་སྦྱོར་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཐད་ནས་དེ་ཙམ་ཡར་རྒྱས་སོང་བའི་སྐབས་མིན།

བོད་བླ་མའི་དུས་རབས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཞུང་ལུགས།

བོད་བླ་མའི་དུས་རབས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་དང་ཁ་ཕྱོགས་ནི། འཇམ་མགོན་ས་པཎ་གྱིས་རྒྱ་གར་པའི་རྩོམ་རིག་གི་སྒྲོམ་གཞི་ལ་ཁུངས་བཅོལ་ཏེ། ལུས་རྒྱན་སྲོག་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་ལམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནས་མཇུག་སྐྱོན་སེལ་བར་གྱི་གཞུང་ལུགས་སུ་བཅོས་པའི་བསྟན་བཅོས་མེ་ལོང་མ་བལྟས་ནས། འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་མཛད། འགྲོ་མགོན་འཕགས་པའི་བཀའ་བསྒོས་ལྟར་ཤོང་ལོས་མེ་ལོང་མ་བོད་བསྒྱུར་བྱས། དཔང་ལོས་འགྱུར་བཅོས་དང་ཊིཀྐ་མཛད་དེ་འཆད་ཉན་གྱི་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་སྤྱིའི་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་དབྱར་དགུན་བརྗེས་པ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཐེབས། དེ་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པའི་བར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ཙམ་སོང་ན་ཡང་རྣམ་པར་འགྱུར་པའི་འཕེལ་རིམ་གསར་པ་ཞིག་ནི་སུས་ཀྱང་གསར་བསྐྲུན་བྱས་མེད། སྐབས་དེའི་རིང་གི་རྩོམ་གྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཁ་ཕྱོགས་ནི། ནང་ཆོས་ཏེ་དེའི་ཆ་ལག་ཏུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་འགྲེལ་དང་དོན་འགྲེལ། སྤྱི་དོན་དང་མཐའ་དཔྱད། བསྟོད་ཚོགས་དང་རྣམ་ཐར། ཆོ་ག་དང་ཕྱག་ལས། དགག་སྒྲུབ་དང་རྩོད་གླེང་། དེ་ལས་གཞན་སྨན་རྩིས་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟ་བུ་ལས་གཞན་ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནང་དོན་རིག་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས། ཚིགས་སྦྱོར་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན་རྒྱ་གར་བའི་སྙན་གཞུང་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་ཚིག་རྒྱན་རྣམ་གྲངས་ཧ་ཅང་མང་ཞིང་། སྦྱོར་ཚུལ་གྱི་འཇུག་པ་ཤིན་ཏུ་དོག་པའི་ལྷུ་ལག་སྒྲིག་དགོས་པས། ཆེད་དུ་སྦྱངས་པའི་སྙན་ངག་ཤེས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས། མི་རང་དགའ་བས་གོ་བ་ལེན་མི་ཐུབ། ཇི་ཙམ་གོ་དཀའ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྙན་ངག་གི་ཚད་གཞི་འཐོན་པོ་དང་རྩོམ་པ་པོ་མཁས་པའི་གྲས་ལ་འཇོག་པས། རྒྱ་ཆེར་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཆུ་ཚོད་དང་སྙན་ངག་དབར་ཁ་བསུམ་ཐབས་མེད་པའི་བར་སྟོང་ཇེ་ཆེར་སོང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་སྙན་ངག་ལྐུགས་པའི་ལོག་སྐད་ཡིན་ཞེས་པའི་ཁ་རྒྱུན་དང་གཏན་དཔེ་དེ་བྱུང་། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་དང་ཁ་ཕྱོགས་མདོ་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ་འདི་ནི་མཛུབ་མོ་རི་བསྟན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཟིན་བྲིས་ཙམ་ཞིག་ལགས་སྟེ། ཞིབ་ཕྲ་ངག་ཐོག་ནས་ཞུ་ཆོག་པ་མཁྱེན།

  ཞུ་དག་བཟོ་ལོང་མ་བྱུང་བར་དགོངས་སེལ་ཞུ།་བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ་བས།  ༢༠༡༤ ༩ ༡༨

བེ་རི་འཇིགས་མེད།་འཕགས་བོད་ཆོས་འབྱུང་གླེགས་བམ་དང་པོ།[རྩོམ་སྒྲིག]

༄༅། །རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དང་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ཞིང་དུ་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚུལ་ལས་ བརྩམས་པའི་ཆོས་འབྱུང་ཛམ་བུའི་གསེར་གྱི་འཁྲི་ཤིང་ ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།

ཨཱརྱབརྟཱབྷཱརཏཧིམབད྄ བྷོཊདེཤཡོརྷིཏསུཁོཏྶསཽགཏཤསནརཏྣཾ ཡཐོད྄བྷབཱངྷཱརིཏཱརབྡྷ ངྷརྨེཏིཧཱསོ ནམ བིཧརཏི སྨ།།


བེ་རི་འཇིགས་མེད་དབང་རྒྱལ་གྱིས་བརྩམས།


ཨཱརྱབརྟཱབྷཱརཏཧིམབད྄ བྷོཊདེཤཡོརྷིཏསུཁོཏྶསཽགཏཤསནརཏྣཾ ཡཐོད྄བྷབཱངྷཱརིཏཱརབྡྷ ངྷརྨེཏིཧཱསོ ནམ བིཧརཏི སྨ།།

༄༅། །འཕགས་བོད་ཆོས་འབྱུང་ཛམ་བུའི་གསེར་གྱི་འཁྲི་ཤིང་ ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།

མཆོད་བརྗོད་དང་གླེང་གཞི། सर्वोजोनञतिकरुणाघनसाधतुः སརྦོཇོནཉཏིཀརུཎཱགྷནསཱདྷཏུ༔།། རྒྱལ་ཀུན་བརྩེ་ཆེན་ག་བུར་ཞུན་མའི་ཁམས།། सिन्धूरसाकरपरिस्रक्तिःशशियः । སིནྡཱུརསཱགརཔརིསྲཀྟིཿ ཤཤིཡཿ།། ལི་ཁྲིའི་རྒྱ་མཚོར་སྦངས་པའི་རི་བོང་འཛིན།། त्रैलोक्यशान्तिघृणिदोग्धृनिधिस्वरूपो वः ཏྲཻ་ལོ་ཀྱཤཱནྟིགྷྲྀཎིདོགྡྷྲྀནིདྷིསྭརཱུཔོ།། ས་གསུམ་ཞི་བའི་འོད་སྣང་འཇོ་བའི་གཏེར།། पातुशसनसमुद्रधरोञब्जपाणिः ।। བཿ པཱཏུ ཤསནསམུདྲངྷརོཉབྗཔཱཎིཿ།། ཕྱག་ན་པད་མོ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་སྐྱོངས།།

རིང་ནས་གོམས་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་རྒྱ་ཆེན་སྤྲིན་སྔོན་རལ་པའི་ཁུར་ལས་བྱམས་བརྩེ་སྤྲིན་གྱི་མེ་ཏོག་ཕོན་པོ་དག་ནི་ཆར་པའི་ཟོལ་གྱིས་ཡུན་དུ་འབབ་པས་བྲན་གྱུར་པ། ། དགེ་ལེགས་ཚོགས་གཉིས་རོལ་བའི་ཆུ་གཏེར་སྙན་པ་རབ་འཆང་གྲགས་པའི་རླབས་ཀྱི་ལྦུ་བའི་ཕྲེང་བ་ཀུ་མུ་ད་དང་མུ་ཏིག་ལྟར་དཀར་མངོན་པར་འཚེར་བའི་འཕྱང་འཕྲུལ་རྒོད། ། རྒྱ་མཚོའི་གོས་ཅན་ཕྱོགས་ཀྱི་སྨིན་ལེགས་འགྲམ་པའི་ཐིག་ལེར་སྨུག་རྩི་དང་འགྲོགས་འཕྲིན་ལས་བསུང་ངད་དཔལ་གྱི་དུམ་བུས་བྱུགས་པ་སྣུམ་པོ་ལྷོ་ཡི་དྲི་བཞོན་གྱིས་བགོས་པ།། རྨད་བྱུང་སྐུ་བཞིའི་འབྲས་བཟང་ཁུར་འཆང་ཐུབ་པ་ཛཁྲརྟ༤འི་གསེར་གྱི་ལྗོན་པས་ཉེས་པའི་རྒུད་ཚོགས་བཅིལ་དང་ལྷན་ཅིག་དགེ་ལེགས་གྲིབ་བསིལ་གཞོལ་བས་འགྲོ་འདི་སྐྱོང་གྱུར་ཅིག །

འཆར་ཁའི་ཉི་མའི་སྨུག་འོད་འཐུང་བའི་མཚམས་སྤྲིན་ལ་ཆགས་བརྒྱད་གཉིས་ལང་ཚོའི་ཁེངས་པ་རབ་བརྩེགས་མིག་སྨན་མདངས་འཁྱུད་ཐོར་ཅོག་རལ་པའི་ཟུར་ཕུད་འཕྱངས།། མཐའ་དག་ཤེས་བྱའི་ཨུཏྤལ་མིག་ཅན་གཅིག་ཏུ་དགུག་པའི་ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་རབ་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་འཕྲུལ་གྱི་མེ་ལོང་ཉི་མ་བྱེ་བའི་མདངས་དང་འདྲེས།། བཞི་ལྷག་དྲུག་ཅུ་དྲིི་ཟའི་འཇིག་རྟེན་རྫོགས་པའི་དབྱངས་བདུན་རི་མོ་གསུམ་པའི་དཔལ་གྱི་མགུལ་བར་མངོན་པར་རབ་ཆགས་རྨ་བྱ་དགའ་བའི་འབབ་སྟེགས་འཆང༌། ། ཐུབ་པ་ཕྱོགས་ཀུན་རི་དྭགས་མིག་ཅན་དག་གི་སྙིང་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོས་སྐྱོངས། ། འཆི་མེད་བུ་མོའི་ཁེངས་པ་རབ་འཕྲོག་ཟླ་ཞལ་དཀྱུས་རིང་ཨུཏྤལ་མིག་ལྡན་མ་རྒད་མདངས་འཁྱུད་མཚན་དཔེའི་སྐུ་ཡི་ལང་ཚོ་གསར་པའི་སྙེམས་པ་འཆང༌། ། གཉེན་ལྕུག་ཕྱག་སོར་རྐང་དྲུག་མངོན་ཆགས་ཨུཏྤལ་གྱིས་མཚོན་སྐྱབས་སྦྱིན་ཕྱག་རྒྱས་་དུ༔ཁའི་འགྲོ་རྣམས་བདེ་ཆེན་དབྱིངས་ཀྱི་སྦྲང་རྩིའི་དགའ་སྟོན་སྦྱིན་པའི་གཏེར། ། ཟག་མེད་བདེ་སྟེར་ནུ་འབུར་རབ་རྒྱས་སྐེད་སྐབས་ཕྲ་ལྡེམ་སྒེག་པའི་ཉམས་ཀྱིས་རྒྱལ་རྣམས་དབྱིངས་ནས་བསླངས་དང་ལྷན་ཅིག་དགེ་ལེགས་འོ་མའི་རྒྱུན་བཟང་འཇོ། ། འཇིགས་པ་བརྒྱད་སྐྱོབ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་སྦྱིན་འདོད་རྒུ་སྩོལ་མཛད་དཔག་བསམ་ལྗོན་བཟང་ཨ”་ཏུ་རེས་འགྲོ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་ཤིས་པ་སྒྲུབས།།

མཐའ་དག་སྲིད་ཞིའི་མཛེས་པ་གཅིག་བསྡུས་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་མཚན་དཔེའི་མཛེས་སྐུ་རི་དྭགས་མཚན་མས་ལེགས་བརྗོད་མ་དང་དཔལ་མོའི་ཁེངས་པ་སྟོབས་ལྡན་མནན་པའི་འགྲམ་ན་བཅིངས། །

སྨིན་འཁྱོག་དཀྱུས་རིང་ཨུཏྤལ་མཐིང་གའི་ཟུར་མིག་དང་འགྲོགས་བདེ་ཆེན་ནུ་འབུར་དར་བའི་ལང་ཚོས་རྒྱལ་རྣམས་མི་ཕྱེད་དབྱིངས་རིག་ཀློང་ནས་ཐུགས་ཀྱི་བརྟན་པ་འཕྲོག་དང་ལྷན།། ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ཆོས་ཚུལ་དྲི་ཟའི་རྒྱུད་མངས་ཁོག་ནས་དྲངས་པའི་འགྱུར་ཁུག་སྙན་པོ་དབྱར་གྱི་རྔ་དང་ཁུ་བྱུག་གཞོན་ནུའི་དྲུག་འགྱུར་བཞིན།། གཙུག་ལག་ལི་ཤིའི་དྲི་བསུང་རབ་འཐུལ་མཆུ་སྒྲོས་ཨུཏྤལ་དམར་པོའི་འཛུམ་ལྡན་ཀུན་དགའི་དཔལ་གྱུར་ངང་པའི་བུ་མོ་དབྱངས་ཅན་མ་ཁྱེད་བདག་མགྲིན་འོ་མའི་མཚོ་ན་རྩེན།།

ཀླུ་ཐོགས་འཕགས་ལྷ་ཐོགས་མེད་དབྱིག་གི་གཉེན། ། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་གྲགས་ཡོན་ཤུཀ་ལ་སོགས་པའི། ། ཐུབ་བསྟན་མི་ནུབ་བླ་ནས་བླ་འདེགས་པ། ། འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་འཛམ་གླིང་མཛེས་པའི་རྒྱན། །

མཁྃས་མཁྃས་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་བྱེ་བ་ཡི། ། ཟབྃ་ཟབྃ་གསུང་གི་ལེགས་བཤད་བདུད་རྩིའི་ཁམས། ། གསྃལ་གསྃལ་གངས་ཅན་སྐད་དུ་སྒྱུར་མཛད་གང༌། ། ཡངྃ་ཡངྃ་དྲན་ནོ་ཆོས་རྒྱལ་ལོ་པཎ་རྣམས། །

 ཐུབ་ཆེན་མེས་པོའི་རལ་ཚོགས་ཀློང་ནས་ཏི་སེ་གངས་རི་ལ་འཕོས་པའི།།
 གདུང་སེལ་བདུད་རྩི་རྣམ་བཞིའི་རྒྱུན་བཟང་བྷ་ཊའི་ཞིང་དུ་གཞོལ་དང་ལྷན།།
 སྐལ་ལྡན་ཤིང་རྟའི་ཉེས་པའི་དྲི་འཁྲུད་རྣམ་གྲོལ་རླབས་ཀྱི་རྩེད་འཇོ་རོལ། །
 ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོའི་ཀློང་ན་སྙོམས་པའི་གངས་ཅན་ཆོས་རྒྱུད་རྣམ་བཞི་མཛེས། །

མཐའ་དག་ཟླ་ཤེལ་གངས་རིའི་ཁོར་ཡུག་སྨུག་འོད་དང་འགྲོགས་ཐུན་མཚམས་སྤྲིན་གྱི་དྲ་བ་བརྩེགས་པའི་ངོས་ན་འགྱིངས། ། རྣམ་དག་ཐུབ་པའི་དགོངས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་དབྱངས་ཀྱི་ང་རོས་ལོག་སྨྲའི་ཝ་སྐྱེས་སྙིང་དང་ལྷན་ཅིག་འདར་བར་བསྟེན། ། དཔལ་ལྡན་སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་ཀུན་གྱི་མཛད་པ་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པའི་དཔལ་སྟུག་འཕྲིན་ལས་རལ་པའི་ཁུར་འཆང་བ། ། ཁ་བའི་ལྗོངས་འདིའི་སེང་གེ་སྲབ་མེད་ཐུབ་བསྟན་གངས་རི་སྐྱོང་བའི་དཔལ་ལྡན་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཡབ་སྲས་བསྔགས། །

བདེ་ཆེན་གྲུ་འཛིན་དག་པའི་ཞིང་ནས་ཐུགས་བསྐྱེད་སྤྱན་སྟོང་གཡོ་བའི་འཕྲུལ། ། ཁ་བའི་མེ་ཏོག་བཞད་པའི་ཚལ་འདིར་བུང་བའི་ཟོལ་གྱིས་འཕུར་དང་ལྷན། ། ལུགས་ཟུང་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཟླུམ་པོས་རྫོགས་ལྡན་དཔྱིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན་འཇོ། ། ཕྱག་ན་པདྨའི་སྐུ་རབས་ཕྲེང་བ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་གཙུག་ཏུ་བཀུར། །

ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་ལྡན་དག་པའི་ཞིང་མཁར་མཚན་དཔེའི་ཟླ་གཞོན་འཛུམ་པ་ལས། ། འཕགས་བོད་དབྱིག་གི་འཛིན་མའི་རྫིང་བུར་སྤྲུལ་པའི་ཟླ་རིས་གསལ་དང་ལྷན། ། དགེ་ལེགས་ཆོས་ཚུལ་ཀུ་མུད་དགའ་ཚལ་དབྱར་གྱི་མཚོ་བཞིན་བརྟས་མཛད་པའི། ། མ་ཧ་པཎ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བདེ་འབྱུང་རལ་བའི་གཙུག་ན་མཛེས། །

འཇྃམ་པའི་དབྱྃངས་ལྡན་ཕྱོགས་ཀྱི་བུ་མོའི་འགྲམ་ཆང་བསགས་པ་རྣམ་བཀྲྃ་ཤིྃས་པའི་དཔྱིད་དཔྃལ་དང་འགྲོགས་སྐབས་གསུམ་འཇུག་ངོགས་དོག་པར་འཆང་བའི་སྤྲིན་རུམ་ནས། ། ངན་རྟོག་འཇོམས་པའི་གློག་ཞགས་དང་འགྲོགས་གཞུང་བརྒྱའི་ལེགས་བཤད་རྔ་གསང་སྙན་པོས་རྨ་བྱ་དག་གི་ཡིད་རབ་དགའ་བའི་མཇུག་སྒྲོ་ཟླུམ་པོའི་གར་རྩེན་ཅིང༌། ། སྣ་ཚོགས་རྒྱུད་ལྔའི་འགྲོ་ཁམས་མོས་པའི་དབྱིག་གི་འཛིན་མའི་ཕང་པ་རབ་གཤིན་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པ་སྤྲིན་གྱི་མེ་ཏོག་གཞོལ་བའི་རྒྱུན་བཟང་འཇོ་བ་ཡིས། ། ལེགས་ཚོགས་དཔལ་གྱི་སྙེ་མའི་ཁུར་ལྡྃན་གསེར་སྦྱངས་གཙང་མའི་རྒྱལ་མཚན་འཆང་བ་འཇྃམ་དབྱྃངས་བླྃ་མྃ་བཀྲྃ་ཤིྃས་དཔྃལ་དང་ལྡྃན་པའི་མགོན་དེས་སྐྱོང་གྱུར་ཅིག།

དགེ་ལེགས་འགྲོ་ལྡན་དར་བའི་རླུང་ཤུགས་ཀྱིས། ། གླིང་འདིའི་མཁའ་ལ་གསལ་བའི་ཉིན་བྱེད་འོད། ། མཚམས་སྤྲིན་ལ་ཆགས་ཀུན་དགའ་གསར་པའི་གཏེར། ། སྡེ་འདིར་འདྲེན་མཛད་དམ་པ་རྣམས་ལ་འདུད། །

གང་གི་ཐུགས་སྲས་གསེར་རིའི་དབུས། ། རླབས་ཆེན་སྤྱོད་པའི་བང་རིམ་མཐོ། ། ཡེྃ་ཤེསྃ་སྣང་བའི་རྩེད་དགའ་རྒོད། ། ལེགྃས་ལྡནྃ་སྐབས་གསུམ་ལྷུན་པོ་རྒྱལ། །

ཆོས་ཀུནྃ་མཁྱེྃན་པའི་རིགས་འཕྲུལ་རྣོན་པོས་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་བསྟར།། ལེགྃས་པར་བཤད་པྃ་རྨད་བྱུང་གཏམ་གྱིས་སྐལ་བཟང་རྣ་བའི་དགའ་སྟོན་སྐྲུན། །

ཟབ་བརླིང་ཆོྃས་འབྱོྃར་སྤྲིན་རུམ་ལས་མཆེད་ཕས་རྒོལ་འཇོམས་པའི་ཐོག་ལྕེ་རྣོ། །

འཇྃམ་དབྱྃངས་དགྃའ་བྃའི་བློྃ་གྲོྃས་གཏེར་ཆེན་གངས་ཅན་མཁས་རྒུའི་གཙུག་ན་མཐོ། །

ཟབ་བརླིང་མདོྃ་སྔྃགས་རྒྱུད་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་དགོངས་དོན་རླབས་ཀྱི་འཁྲི་ཤིང་གཡོ་བ་འགོག་མེད་རྃབ་འབྱྃམས་ཁམས་སུ་བསྙེགས། ། ངེས་དོན་ཇི་བཞིན་སྨྲྃ་བྃའི་རོ་འཛིན་མེ་ན་ཀ༔ཡི་འགྱིང་བག་ལ་རེག་འཕགས་ཡུལ་པྃཎ་ཆེྃན་བྱེ་བས་ཀྱང༌། ། འགྲན་པར་མི་བཟོད་བསོྃད་ནམྃས་འཕྲུལ་གྱི་ལུས་སྟོབས་རབ་རྫོགས་གྲགྃས་པྃའི་གད་རྒྱངས་ཐུབ་བསྟན་ས་གསུམ་ཁྱོན་ན་སྒྲོག ། ལུང་རིགས་དཔྃལ་གྱི་རྣམ་དཔྱོད་མཆོག་གྱུར་མཆེ་སྡེར་རྣོན་པོ་ཤ་ར་བྷདེ་ཐུབ་བསྟན་གངས་རིའི་མགོན་དུ་མཛེས། །

གངས་ཅན་ཆོས་སྡེ་ཀུན་གྱི་རབ་དང་ཕུལ། ། བློྃ་གསྃལ་མཁས་མང་བྱེ་བ་ཚོགས་པའི་གླིྃང༌། ། མཛེས་བྱེད་ལུང་རྟོགས་ནོར་བུའི་རྒྱན་འཆང་པ། ། རིམ་བྱོན་མཁས་གྲུབ་དེ་ཀོ་ཕྱག་གི་ཡུལ། །

བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཀླུང་བཞིའི་རྡུལ་གྱིས་མཚོན་ནུས་མ་ཡིན་རྒྱལ་བ་ཀུན།། གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པས་བསྒྲུན་ནུས་མ་ཡིན་ལེགས་ལྡན་བསོད་ནམས་ཞིང་གི་གཏེར། ། མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཕ་མཐའ་ནམ་མཁའི་ཁྱོན་དང་འགྲོགས་པ་ཡི། ། དྲུག་གིས་ལྷག་པའི་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གི་ཞབས་སེན་ནོར་བུའི་ཅོད་པན་བཀུར། །

སྲིད་གསུམ་དགྲ་བགེགས་ཡོངས་ཀྱི་སྲོག་གི་གཤེད། ། མཁས་གྲུབ་བསྟན་འཛིན་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་གི་གྲོགས། ། མ་གཡེལ་མ་གཡེལ་བསྟན་སྲུང་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས། ། ལས་འདི་སྒྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་གཉན་པོར་མཛོད། །

མཁྃའ་འདིའི་མཁྃའ་མཐའ་འཚོལ་བའི་སླད་དུ་འདྃབ་བཟང་འདྃབ་མའི་ཤུགས་བསྐྱོད་དེ། ། འཕུྃར་ཞིང་འཕུྃར་བས་རང་སྟོབས་ཟད་ཀྱང་མཁྃའ་ཡི་མཁྃའ་མཐའ་མི་རྙེད་པས།། བདྃག་དང་བདྃག་འདྲས་དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་ཇིྃ་ལྟར་ཇིྃ་ཞིག་བྱུང་བའི་ཚུལ། ། བརྗོྃད་ཀྱང་བརྗོྃད་པའི་མཐའ་ལས་འགོངས་པས་མཐྃའ་དག་མཐྃའ་ནི་བརྗོད་ནུས་མིན། །

མཁྃའ་འདི་མཁྃའ་ལྡིང་རྩེན་པའི་ལམ་ཡིན་ཡང༌། ། སྦྲྃང་མས་སྦྲྃང་གཤོག་བསྐྱོད་ནས་འཕུར་རིགས་ན། ། བདྃག་དང་བདྃག་འདྲའི་ཕལ་བའི་སྐྱེ་བོས་ཀྱང༌། ། འདིྃ་དང་འདིྃ་འདྲའི་བྱུང་བ་བརྗོད་རིགས་སྙམ། །

སྤྲིན་བྲལ་གནམ་མཐོངས་ཡངས་པོའི་དབྱིངས་ནས་ཚ་ཟེར་འོད་སྣང་ཟུག་པ་ན། ། རྐང་དྲུག་གཉེན་གྱུར་པུབྲསྤྱ་རི་ཀས་སྦྲང་རྩིའི་ཕོན་པོ་སྐྱུགས་པ་བཞིན། ། དམ་པའི་ཞལ་རླངས་མ་ལ་ཡ་རླུང་དྲག་ཏུ་བསྐྱོད་པས་བསྐུལ་བ་ལས། ། ཛཁྲརྟ༤འི་གསེར་གྱི་འཁྲི་ཤིང་འདི་ཉིད་གཡོ་བ་མི་བྱེད་རང་དབང་ཅི། །

དམ་པའི་ཆོས་དང་སྡེ་བཞིའི་སྲིད་ལུགས་ལ། ། བློ་གྲོས་ཁབ་ཀྱི་བུ་ག་ལས་དོག་ཀྱང༌། ། ཆེ་རློམ་རྭ་རྩེ་དགུང་དུ་འདེགས་པ་དག ། རིགས་མཐུན་ནོག་ཅན་ཁྲོད་དུ་བག་ཡོད་གྱིས། །

དེབ་ཕྲེང་མཛུབ་མོའི་གྲངས་ལས་མ་མཐོང་བར། ། ཕྱོགས་དང་རྨོངས་ཞེན་ལྕགས་སྒྲོག་དྲ་བའི་གསེབ། ། ཟེར་སྒྲོས་འཇའ་ཡི་ཐག་པ་ལ་འཁྱུད་པའི། ། བཤེས་གཉེན་དེ་ཀོ་ད་ནི་ངལ་གསོ་མཛོད། །

ཅོལ་ཆུང་ཐོས་ཉུང་རི་དྭགས་སླུ་བའི་འཕྲུལ། ། འགལ་འདུ་ཆུ་རིས་འཆང་བའི་སྨིག་སྒྱུ་ཡང༌། ། ངེས་དོན་སྤྲིན་དང་འགྲོགས་པའི་གྲུ་ཆར་འདིས། ། བདེན་སྟོང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བ༽་མུ། །

པྲ་དང་མོ་ལུང་མངོན་ཤེས་ལྷ་ཡི་འཕྲུལ། ། སྐྱབས་སུ་འཛིན་པའི་ཚུལ་ལས་འགོངས་དང་ལྷན། ། གླེགས་བམ་སྟོང་གི་ཁོག་པའི་ཟུང་བཞིབས་ཏེ། ། ཟུང་ལྡན་སྨྱུག་རྩེ་བརླན་པའི་ཟོལ་གྱིས་འབབ། །

དེ་སླད་རྟོན་པ་རྣམ་བཞིའི་འཇུག་ལྡོག་ཚུལ། ། རྨོངས་དང་སྡང་བའི་རབ་རིབ་དྲི་མ་ཡིས། ། མ་སྒྲིབ་སྤྱན་གྱི་ཨུཏྤལ་འདབ་ཡངས་པོས། ། གཟིགས་མོ་མཛད་པའི་དོ་ར་འདི་འོས་སྙམ། །

དེ་ཕྱིར་དབྱིག་གི་འཛིན་མའི་ཕང་པ་འདིར། ། དཔལ་སྟུག་ཛཁྲརྟ༤འི་འཁྲི་ཤིང་སྨིན་པ་ནས། ། འཛད་དུ་མེད་པ་དགེ་ལེགས་བྱེ་བའི་ཆར། ། འབེབས་པའི་ཚུལ་འདི་བརྗོད་གཞིའི་མྱུ་གུ་ཡིན། །

གང་ཞིག་རྣ་བའི་ལམ་དུ་ལྷུང་མ་ཐག ། རྨ་བྱ་དག་ལ་དབྱར་གྱི་རྔ་གསང་བཞིན། ། གཟུར་གནས་མཁས་པའི་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། ། ཉི་ཟེར་འཐུང་བའི་སྦྲང་རྩིའི་རྒྱལ་མཚན་བཞིན། །

གཞན་དུ་ཡིད་ལ་མུན་པའི་གོས་བཏུམས་ཤིང༌། ། མིག་ལ་ཚེར་མ་སྙིང་ལ་དུག་གི་མདའ། ། གྱུར་ཀྱང་རྨོངས་དང་སྡང་བའི་སྐྱོན་ཉིད་ལས། ། རྨད་བྱུང་གཏམ་འདིའི་ཉེས་པའི་རབ་རིབ་མིན། །

ཤེས་བྱའི་མཁའ་ཡི་སྤྲིན་རུམ་ལས་ཐོན་སྐྱེས་སྦྱངས་གོམས་པའི་རྫིང་བུའི་ཀླུང་། ། ཉེས་བཤད་འདམ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་ལུང་རིགས་འདབ་མ་སྟོང་གྲོལ་བའི། ། ལེགས་བཤད་གེ་སར་སྐྱུགས་པའི་ཁ་ལ་མངོན་ཆགས་རྐང་པ་དྲུག་པའི་ཁྱུ། ། དར་དིར་སྙན་པའི་གླུ་དབྱངས་དང་བཅས་སྦྲང་རྩིའི་དགའ་སྟོན་རོལ་ཅིག་ཀྱེ། །

ཞེས་ཤིས་པ་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཕྲེང་ཚངས་པའི་དབྱངས་བདུན་རྫོགས་པའི་འགྱུར་ཁུག་གི་གདངས་ཀྱིས་སྔུན་བསུས་ཏེ་འདིར་གླེང་བར་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡང་མུ་དང་མཐའ་མེད་པའི་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་ཉིད་དུ། གནས་སྐབས་དང་མཐར་གཏུགས་པའི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལེགས་ཚོགས་མ་ལུས་པ་གང་ལས་འབྱུང་བའི་གནས་སམ་ཁུངས་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཉིད་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་སྤྱོད་བའི་དཔལ་དུ་རོལ་བ་ནི། བསྟན་པའི་བདག་པོ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནས་བསམ་བཞིན་བསྟན་འགྲོའི་དོན་དུ་བྱོན་པའི་ས་མཐོན་པོ་ལ་གནས་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ལྟར་རིམ་པར་བྱུང་བ་དག་གི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་མཛད་པ་བཟང་པོ་བདག་གིར་བསྐྱངས་པའི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་ཡི་རང་དང་བ་འདྲེན་ཞིང༌། དད་པའི་ཐལ་ཕྱག་དང་གདུང་དབྱངས་གསོལ་འདེབས་ཞུ་བ་ཙམ་མ་ཟད། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་རྗེས་དྲན་བྱེད་པ་ནི། མདོ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས།

བསོད་ནམས་རྣམ་སྨིན་བདེ་སྟེར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ། ། བསོད་ནམས་ལྡན་པའི་མི་ཡི་བསམ་པ་རྣམས་ཀྱང་འགྲུབ། ། བདུད་བཅོམ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་རེག་པར་འགྱུར། ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ཞི་བ་བསིལ་བའི་དངོས་པོའང་ཐོབ། །

ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསོད་ནམས་འཕེལ་ཞིང་བར་ཆད་ཞི་བ། བདུད་དཔུང་འཇོམས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ལྡན་ཞིང༌། ལྷག་པར་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་འཆད་ཅིང་འབྲི་བ་དང་སྤེལ་བ་ནི་བཀའ་དྲིན་བཟོ་བ་དང་། སྔོན་བྱོན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་རྗེས་འཇུག་གདུལ་བྱའི་ཉམས་ལེན་བདེ་བ། ཆུ་བརྒྱུད་གངས་དང་ཆོས་བརྒྱུད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་མི་རྨོངས་པ། ཆོས་དང་རྒྱུད་པའི་འབྱུང་ཁུངས་ཤེས་པ། ལུང་དང་མན་ངག་ལ་ཡིད་ཆེས་རྙེད་པ། འཇིག་རྟེན་སྲིད་པའི་ཡ་རབས་ཀྱི་ལམ་དང་ཡང་མཐུན་པ་སྟེ། དགེ་མཚན་དུ་མ་ལྡན་པས། དེས་ན་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁོར་ཡུག་འདི་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ནས། བསྐལ་པ་ཡར་ཐོག་གི་སྐབས་དང་། སྟོན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཇི་ལྟར་བྱོན་པ་དང་། དེ་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ། འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་པབྲསྤྱ༣་ཏ། གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་ཆེན། སྟོབས་དང་འབྱོར་པས་ཕྱུག་པའི་ཆོས་རྒྱལ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རིམ་པར་བྱོན་ནས། བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱིས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཚུལ། རྒྱལ་བའི་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་ལུང་གིས་ཟིན་པའི་བསིལ་ལྡན་གངས་ཅན་ར་བའི་ཞིང་འདི་ཉིད་དུ་དུས་ནམ་ཞིག་ནས། ཚུལ་ཇི་ལྟར་དུ་གྲུབ་པ་དང་། ཞིང་མཆོག་འདི་ནས་བསམ་བཞིན་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་འཛིན་པའི་རྒྱལ་བློན་ལོ་པཎ་རིམ་པར་བྱུང་བ་དག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། རྒྱུད་པའི་ལུང་དང་མན་ངག་སྤེལ་བ། ས་ཆེན་པོ་ལ་སྟོབས་ཀྱིས་དཔུང་པ་གཏུམ་པའི་ལུང་གིས་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་དམ་པའི་ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བ། སྡེ་བཞིའི་སྲིད་ཀྱི་ཆ་ལག་ལ་དར་རྒུད་ཆུའི་གཉེར་མ་ལྟར་འཁྲུགས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་བཟང་ནི། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་མོས་པར་འཚམས་པ་གཡུང་དྲུང་ཐེག་པ་རིམ་དགུ་དང༌། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ། དཀར་པོ་ཆིག་ཐུབ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། གསལ་སྟོང་འཛིན་མེད། གཞན་སྟོང་ཆེན་པོ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་སོགས་མདོར་ན་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས།

སོ་སོར་མིང་འདོགས་མང་ན་ཡང༌། ། ངེས་དོན་ལུང་རིགས་ལ་མཁས་ཤིང༌། ། ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པས། ། དཔྱད་ན་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་བབ། ། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་མོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དགོངས་པ་གཅིག་ལ་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་མི་འདྲ་བ་དུ་མས་སྤྲས་པའི་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་པ་དང་། བཀའ་བརྒྱུད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་བ། རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ། གཞན་ཡང་ཇོ་ནང་དང༌། ཞ་ལུ། བོ་དོང་ལ་སོགས་པའི་ཐུབ་ཆེན་གངས་ཀྱི་རི་བོ་གཅིག་ལས་འབབ་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཟང་དུ་མ་འཇོ་བའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རིམ་བྱོན་གྱི་བྱུང་བ་དང་། བྱེ་བྲག་རིགས་གསུམ་གཅིག་བསྡུས་འཇམ་མགོན་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་བསྲེགསབཅད་བརྡར་གསུམ་གྱིས་དག་ཐེར་ལེགས་པར་མཛད་པའི་མཉམ་མེད་ཞྭ་སེར་རིང་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་དེ་འཛིན་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ། ཡང་སྒོས་གངས་ཅན་གྱི་ན་ལེན་དྲ་དཔལ་ལྡན་འབྲས་དཀར་སྤུངས་པའི་གླིང་དང་། དེའི་ནང་ཚན་མཁས་མང་བློ་གསལ་བྱེ་བའི་གླིང་གྲྭ་ཚང་འདི་ཉིད་དུ་མཁས་དང་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རིམ་པར་བྱོན་པ་དེ་དག་གིས་བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱི་མཛད་པ་དང་འཕྲིན་ལས་བཟང་པོ་ཇི་ལྟར་བསྐྱངས་བའི་ཚུལ་ལས་བརྩམས་པའི་དེབ་ཐེར་འདི་ཉིད་གསར་དུ་བསྐྲུན་པ་ནི་ལུགས་ཟུང་རིག་གཞུང་གང་ནས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་མཐོང་ནས་སྤྲོ་བ་བླ་ན་བརྟས་ཏེ། དེ་ཡང༌ས་ཕག་ལོའི་གནམ་ས་ཆུ་གཉེར་ལྟར་འཁྲུག་པའི་དུས་ཟིང་འོག གངས་ཅན་པའི་བསྟན་སྲིད་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་མིང་གི་ལྷག་མ་ཙམ་དུ་གྱུར་ནའང༌། གངས་ཅན་འགྲོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་མཐའ་མ་རྫོགས་པས་འཕགས་མཆོག་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཞབས་སེན་འཁོར་ལོའི་རེ་ཁ་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་འཁོད་པ་ནས། ཞི་བསིལ་འཕྲིན་ལས་བཟང་པོས་མཚོ་བཞི་གླིང་ལྔའི་ཁྱོན་ཀུན་བརྡལ་བའི་ཐུགས་རྗེའི་གྲིབ་བསིལ་སྣུམ་པོའི་འོག བསྟན་སྲིད་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་མི་ཉམས་སླར་གསོའི་རྨང་གཞི་བཏིང་བའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན། ཆོས་རྒྱུད་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའི་བྱུང་རིམ་གྱི་དེབ་ཐེར་དང་། ཐ་ན་ལུང་ཚན་ཚུན་ཆད་ཀྱི་དཔོན་རབས་དང་། མི་རབས། བླ་རབས་སོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཁུངས་ལྡན་གསར་འབྲི་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཚད་མའི་བཀའ་ལུང་ཡང་ཡང་གནང་བ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱས་པའི་བོད་རིགས་མཁས་བླུན་དུ་མས་ལོ་རྒྱུས་དང་། ཆོས་འབྱུང་། དེབ་ཐེར་སོགས། ཁུངས་དང་ལྡན་མིན་ཅི་རིགས་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བར་བྱས་པ་དེ་དག་གིས། རྒྱལ་ཞེན་གྱི་ལྷག་བསམ་དང་། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ། ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་རྨོངས་ཞེན་སོགས་ངེས་མེད་ཅི་རིགས་འཕེལ་བའི་ཕན་གནོད་གྱི་མྱུ་གུ་འདྲ་མིན་སྨིན་པའང་མཐོང༌ལ། གདན་ས་ཆེན་པོ་འདིར་ཡང་ལོ་རབས་འགའ་ཞིག་གི་སྔོན་ནས་ལུང་དང་རིགས་པ་སྨྲ་བ་ལ་གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཚུལ་ཁང་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་གྲྭ་ཚང་བློ་གསལ་གླིང་གི་མཁན་པོ་ལས་ཐོག་སྐབས། ཆོས་སྡེ་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ནས་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སྤེལ་བ་དང་། རྟེན་གསུམ་འདུས་སྡེ་དང་བཅས་པའི་ངོ་སྤྲོད་མཚོན་པའི་ཆོས་འབྱུང་ཞིག་གསར་རྩོམ་དགོས་པ་ཀུན་ཀྱང་ཞལ་འཆམ་པ་དང༌། ལུགས་ཟུང་མཁྱེན་པའི་སྤྱན་དཀྱུས་ཨུསྒྲཎ་ལའི་འདབ་མ་ལྟར་ཡངས་པ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་གཞན་དྲིང་མེད་པའི་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་དཔལ་མངའ་བ། མ་ཧ ་པ}སྤྱ༣་ཏ་ཟམ་གདོང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་པོ་དང༌། མདོ་སྔགས་རབ་འབྱམས་སྨྲ་བའི་མཁས་པ་ཀུན་གྱི་གཙུག་གི་རྒྱན་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བ། འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ལ་ཉེ་བའི་རིགས་བདག་བྱང་རྩེ་ཆོས་རྗེ་རི་རྫོང་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གལ་འགངས་ཆེ་བར་གཟིགས་ནས་སྐུལ་མ་གནང་བ་ལྟར། གདན་ས་འདིའི་ཆོས་འབྱུང་གསར་པ་རྩོམ་འབྲིའི་ཆོ་ག་ཉེ་བར་བཏིང་ནས་ཕྱོགས་སྒྲིག་བྱེད་འཆར་གྱིས། རང་ཁོངས་ཁང་ཚན་སོ་སོ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ས་བོན་བསྡུ་རུག་དང་། འབྲེལ་ཡོད་ཆོས་འབྱུང་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ས་བོན་འཚོལ་སྒྲུག་གང་རྙེད་བྱས་འདུག་ཀྱང༌། ཡུལ་དུས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ཆོས་འབྱུང་གསར་སྒྲིག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དཔྱད་གཞི་དང་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ་ཙམ་འཛོམས་པོ་མ་བྱུང་བས་ལུས་སོང་བ་ལ། སླར་ཡང་མཁན་ཐོག་ཕྱི་མ་འདུལ་བ་འཛིན་པ་ཀུན་གྱི་གཙུག་ན་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཏོག་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བ། ཡོངས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་བློ་བཟང་ཉི་མ་དཔལ་བཟང་པོ་ནས་རིམ་པར་བཞིན། རི་རྫོང་སྲས་ཐུབ་བསྟན་ཉི་མ། ངེས་དོན་མཁས་པའི་ཁྱུ་མཆོག་ཚུལ་ཁང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དཀོན་ཆོག་དབང་འདུས། ལུགས་གཉིས་མཁྱེན་པའི་སྤྱན་ཞགས་བླ་ན་ཡངས་པ་ཚུལ་ཁང་དགེ་བཤེས་དཀོན་མཆོག་དཔག་བསམ། ད་ལྟར་སྡེ་འདིའི་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དབྱར་གྱི་མཚོ་དང་སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་ལྟར་བླ་ན་སྤེལ་བར་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་གནམ་གྱི་མཐོངས་དང་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ལྟར་ཟབ་ཅིང་ཡངས་པ་གོ་བོ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་བར་མཁན་རབས་རིམ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་པའི་ཀློང་ན་འཁྱིལ་པའི་གལ་ཆེན་གྱི་བྱ་བ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་ནའང༌། དེ་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ། འཇམ་མགོན་ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས། རིག་པ་དཔེ་ཐོག་འགོད་པའི་ལག་ལེན་དཀའ། ། མ་སྦྱངས་སྨན་རྐྱལ་ཐོགས་པས་ནད་པ་སླུ། །

	ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་རེ་ཞིག་ནར་འགྱངས་སུ་ལུས་ནས་ཡོད་པའི་སྐབས། ༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་དྲུག་ཅུ་དང༌། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་འགན་བཞེས་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དུ་རང་གཞུང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བྱེས་འབྱོར་དགོན་སྡེ་ཡོངས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ས་བོན་འཚོལ་སྒྲུག་གིས་དེབ་ཕྲེང་སྤེལ་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། གྲྭ་ཚང་སྐབས་དགུ་པའི་ཕྱག་མཛོད་ཚོས་ཇི་ལྟར་བསྐུལ་མ་བྱུང་བ་ལྟར་དང་དུ་བླངས་ནས། དེའི་ཕྱི་ལོ་ནས་བཟུང་ལོ་མང་རིང་ལྟོ་གོས་ཐོག་གྱོང་རྒུད་བཏང་ནས་ཉོས་པའི་རང་ཤག་གི་དེབ་ཕྲེང་ཁག་དང་། གྲྭ་ཚང་སྒོ་བློ་གཉིས་ཀྱི་དཔེ་མཛོད། སློབ་གྲྭའི་དཔེ་མཛོད། དེ་བཞིན་རྡ་ས་དང་། ལྡི་ལི་དཔེ་མཛོད་ཁག་བཅས་ལ་ཡོད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་དཔེ་ཚོགས་ཁག གཞན་ཡང་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་མ་སྒྲིབ་པའི་སྤྱན་དཀྱུས་སྲིད་ན་རིང་བ། སྡེ་འདིའི་སྔོན་དང་དེང་གི་བྱུང་བའི་གནས་རྣམས་སྙན་ནས་སྙན་དུ་བརྒྱུད་པའི་ངག་སྒྲོས་གཙང་མའི་མན་ངག་མང་པོ་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་གསེར་གྱི་རི་བོ་ལྟ་བུ་དུ་མའི་ཞལ་ནས་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཁག ཁང་ཚན་སོ་སོའི་ཁོངས་ནས་བསྡུ་རུག་བྱས་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ཁག ལྷག་དོན་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་བརྒྱུད་ནས་དེང་སང་འཛམ་གླིང་འདིར་མི་ཡུལ་གྱི་དག་ཞིང་བརྩི་ས་ནུབ་ཕྱོགས་ཨ་མེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཨི་ཊིན་ཨ་ན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ (གྲསྒྱཁགྲརྐྱསྒྱརྐྱ UསྒྱགྲཆཁྱRSཅY) ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་ཕྱོགས་ཕེབས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོའི་གོ་སྐབས་རག་པ་དང་སྟབས་བསྟུན་ནས། འཛམ་གླིང་འདིའི་སྐད་ཡིག་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཡོངས་ཀྱི་དེབ་ཕྲེང་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་གསོག་པའི་བསྟི་གནས་ (གྲU) དཔེ་མཛོད་ཆེན་པོའི་ནང་ཟླ་བ་བཞིའི་རིང་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས། དེབ་ཐེར་འདི་ཉིད་གསར་དུ་སྒྲིག་པའི་སྤོབས་པ་བརྟས་ལ། གཞན་དུ་སྔོན་དང་ལྷག་པར་དེང་སང་ཤོག་ཐོག་སྨྱུ་གུ་འཛུགས་ཤེས་ཙམ་གྱི་ཕོ་གསར་རྐྱལ་སྟོང་། ཆོས་སྲིད་རིག་གཞུང་གང་ཐད་ནས་ཉམས་མྱོང་སྤུ་རྩེ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཧམ་པ་དང་འདོད་རྔམས་རི་བོ་ལས་གཏོས་ཆེ་བ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་འོལ་ཚོད་ཀྱིས་འཆལ་རྩོམ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བ་དང༌། ཡང་དེབ་ཐེར་དང་ལོ་རྒྱུས་གང་ཐད་ནས་མཐོང་ཐོས་ཉམས་མྱོང་ངེས་ཅན་རེ་ཡོད་ན་ཡང་དཔེ་ཐོག་ཏུ་འབེབས་པའི་ལག་རྩལ་མེད་པ། གལ་ཏེ་གཉིས་ཀ་འཛོམས་ཀྱང་གཞུང་སྒེར་གྱི་ཚོགས་པ་དང་། མི་སྣ་གནད་ཡོད་རེ་གཉིས་ཙམ་ངོ་སྲུང་གི་འདྲ་འབག་གོན་པ་སོགས། བྱུང་རིམ་དངོས་དང་མཐུན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བཞིན་རས་མཐོང་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་དུ་མ་མཐོང་ཞིང་། ད་དུང་དེབ་ཐེར་འདིའི་གྲུབ་ཆ་ལ་དགོས་ངེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་གཅིག་ནི། དེ་སྔོན་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཆོས་སྡེ་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་དུ་བཏོན་པའི་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཕྲེང་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་དེ་ཡིན་ལ། དེའི་ཐོག་གྲྭ་ཚང་འདིའི་མཁན་རབས་གསོལ་འདེབས་ཀྱང༌། རྐྱེན་དབང་གང་ཞིག་གིས་ལ་>Äིའི་མཚན་ཅན་ལྔ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ས་དེ་ནས་མཚམས་འཇོག་བཟོ་དགོས་བྱུང་འདུག་པ་ལས། མཁས་རབས་ཕྱི་མ་ཚོའི་མཚན་གཞུང་ཙམ་ལའང་ཞིབ་འཇུག་དཀའ་བ་བཅས་ཡིན། དེར་བརྟེན་དེབ་ཐེར་འདི་ཉིད་གསར་དུ་བསླང་པའི་ཆེད། སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཚད་ལྡན་དང་ཚད་ལྡན་མ་ཡིན་པ་དེབ་གྲངས་གཅིག་སྟོང་(དཔྱད་གཞིའི་དེབ་ཕྲེང་རྣམས་ལེ་ཚན་སོ་སོའི་མཐའ་ལ་འགོད་རྒྱུ་ཡིན)ལྷག་ཙམ་དུས་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་ཞིབ་འཇུག་ནན་པོའི་ལུགས་སུ་བྱས་ཏེ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་ཡི། དེང་སང་ཁ་ཅིག་གིས་རང་གི་མིག་ལམ་དུ་མཐོང་བ་ཙམ་ཡང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དཔེ་དེབ་རྙིང་སོང་རྩ་ཆེན་འགའ་ཞིག་གི་མིང་ཐོས་པ་དང་དེ་ཉིད་དཔྱད་གཞི་ཡིག་ཆའི་ཁོངས་སུ་བགྲངས་པ་སོགས་ངོ་ཚ་དང་ཞེ་ཁྲེལ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར། ཆལ་ལེ་ཆོལ་ལེ་དང༌། འ་ལེ་འོ་ལེ། ཁུངས་མེད་ལུང་མེད། ངོ་དགའ་སྤྲེལ་ལད། མ་མཐོང་མཐོང་མདོག མ་ཤེས་ཤེས་མདོག་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་རང་ལུགས་དང་། གཞན་ཡང་མི་འཇོན་འཇོན་འདོག ཆོས་ཞེན་དང་རྨོངས་ཞེན། ཆགས་ཞེན་དང་ཕྱོགས་ཞེན་སོགས། དེབ་ཐེར་རྩོམ་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་པའི་རིགས་ཀྱིས་གཞར་ཡང་མ་གོས་པར། གཟུར་གནས་མཁས་པ་དགའ་བའི་མཆོད་སྤྲིན་ཁོ་ན་ལགས་ཏེ། གཞན་དུ་ཁེངས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་བྲག་རི་ལ་འཛེགས་མཁན་དང། ཕྲག་དོག་ཚེར་མའི་མལ་དུ་ཉལ་མཁན། རྨོངས་པའི་བྲག་རྫོང་ནང་སྟོང་བསམ་གྱི་རྨི་ལམ་གཏོང་མཁན་ཚོའི་ཁ་ལ་ཙན་དུག་དང་། སྣ་ལ་སི་པན། མིག་ལ་སྣ་ཐ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཀྱང་། དེ་ནི་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས།

གང་ཞིག་མཐོང་ན་དད་ལྡན་དང་བའི་སྤུ་ལོང་གཡོ། ། རློམ་པས་ཁེངས་རྣམས་གདོང་ནི་ས་ལ་དྲུད་པར་བྱེད། ། ཕྲག་དོག་ཅན་རྣམས་ཡིད་ནི་ཚེར་མའི་མལ་དུ་ཉལ། ། གཟུར་གནས་རྣམས་ཀྱིས་གྲགས་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཕྱོགས་བཅུར་སྒྲེང་། ། ཞེས་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པར་རྩོམ་པ་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཤས་སུ་འཛིན་པ་ལས། སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ལ་གུས་ཕྱག་ཐལ་སྦྱར་དང༌། མ་འཐོལ་མ་འཆབ་ཀྱི་མཐོལ་བཤགས་དགོས་དོན་མེད་པ་ཡང་། དེབ་ཐེར་འདིའི་ཐོག་མར་བཀོད་པའི་དམ་བཅའི་སྡོམ་ཚིག་ཅིག་ཡིན། དེ་ལྟར་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནས་གླེང་གཞིའི་རིམ་པར་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚུལ་རྣམས་མདོར་བསྡུས་པའི་ལུགས་སུ་བཀོད་ཟིན་ནས། ད་ནི་རྩོམ་པའི་གཞུང་དངོས་ཀྱི་རིམ་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །