སྙུང་གནས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་དང་ཕན་ཡོན་སྐོར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས

ཡོང་ཁུངས་Wikipedia

བྲག་དཀར་སྤྲུལ་སྐུའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས། བྲག་དཀར་བོ་བཟང་དཔལ་ལྡན་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་མེ་སྟག་ལོའི་ཟླ་བ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་སྐར་ འཛིན་\'7bདཀར་མཛེས་\'7dའབྲུག་ལང་དགོན་\'7bའཁིགས་ལུང་རི་ཁོད་\'7dདུ་ཡབ་བསམ་གཏན་ཚེ་རིང་དང་། ཡུམ་ཚེ་རིང་ མའི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཞི་ལོན་སྐབས་བྲག་དཀར་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་བཟུང་། བོ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་ འཛིན་སྙན་གྲགས་དཔལ་བཟང་པོ་ཞསེ ་པའི་མཚན་གསོལ། དགུང་ལོ་ལྔ་པར་དགེ་རྒན་རོ་རེ་འབུམ་ལས་ཡི་ག་ེ འབྲི་ཀོག་གསན། དགུང་ལོ་དགུ་པ་ནས་འབའ་ཕུག་ཡོངས་འཛིན་བོ་ལྡན་ཆོས་འཕེལ་མདུན་ནས་དག་ཡིག་དང་། སུམ་རྟགས། སྙན་ངག་ སོགས་ཐུན་མོང་རིག་གནས་སྐོར་དང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེའི་བཀག་ལུང་ཡོངས་རོགས་དང་། མདོ་སྔགས་ཀི་གཞུང་ ཆེན་སྐོར་གི་བཤད་ཁིད་དང་། གསར་རིང་གི་ཟབ་ཆོས་སྐོར་གི་དབང་ལུང་ཐམས་ཅད་གསན། དྲུང་སར་བ་མ་བོ་བཟང་དཔལ་ ལྡན་བསྟན་འཛིན་ཚུལ་ཁིམས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། རྒྱལ་རོང་བ་མ་དཀོན་མཆོག་བཟང་པོའི་དྲུང་ནས་དབྱངས་ཅན་སྒྲ་མདོ་དང་། སྙིང་ཐིག་གི་རྩལ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ལག་ཁིད་སོགས་གསན། ཁང་སར་བོ་བཟང་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་འཇིགས་བྱེད་ བཅུ་གསུམ་གི་དབང་སོགས་གསན།དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་ཐོག་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕབེ ས།འབྲས་སྤུངས་བོ་གསལ་གིང་ཏེ་བོ་ཁང་ཚན་དུ་ བཞུགས། ཧོར་བྲག་འགོའི་དགེ་བཤསེ ་བོ་གསལ་གིང་མཁན་ཆེན་བོ་བཟང་དབང་ཕྱུག་མཚན་ཉིད་ཀི་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་ གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་གསན་སྦྱང་རྒྱ་ཆེར་མཛད། རིགས་ལ མ་རྩོད་གྲྭའི་ནང་གྲ་སྐོར་མཛད། གཞུང་རེ་རེ་བཞིན་རྩ་འགྲེལ་ མཐའ་དག་ཐུགས་ལ་བཟུང་ཞིང་དོན་གི་གནད་རྣམས་བརྒལ་བརྟགས་ཀི་རིགས་པས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ན་མང་ཐོས་དགེ་ བཤེས་རྣམས་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཀི་མེ་ཏོག་འཐོར། འཇམ་དབྱངས་མི་ཕམ་རྣམ་རྒྱལ་མདུན་རྩོད་ལན་ཡང་དག་ཕུལ་བའི་རེན་ ལས་མཁས་པའི་གྲགས་པ་རྒྱས། གྲུབ་དབང་དྷརྨ་སེང་གེ་ལས་གསོ་བ་རིག་པ་དང་། གཅོད་ཀི་དབང་ཁིད། གོང་ས་ལྔ་པའི་གསང་ བ་རྒྱ་ཅན། ཀོང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་དབང་ལུང་ཁིད་གསུམ་དང་། ཀུན་མཁེན་ཀོང་ཆེན་པའི་གསུང་ཆོས་སོགས་ཟབ་རྒྱས་ཀི་གདམས་ པ་མཐའ་དག་གསན་ཏེ་རིགས་ཀི་བདག་པོར་བསྟེན། ཞྭ་ལུ་ཁི་ཟུར་བོ་བཟང་མཁེན་རབ་ལས་ས་སྐྱའི་གསརེ ་ཆོས་བཅུ་གསུམ་ དང་།ལམ་འབྲས་སོགས་གསན།དགའ་ལྡན་ཁི་ཆེན་ཡ་ེཤེས་ཆོས་འཕེལ་གི་མཁན་པོ་མཛད་པའི་ཚོགས་གྲལ་ནས་བསྙནེ ་པར་ རོགས། དགུང་ལོ་ཉེར་གཉིས་ཐོག་མདོ་སྨད་རང་གནས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་། བྲག་དཀར་བྱང་ཆུབ་གིང་དུ་གདན་འཇགས། གིང་ཡོངས་འཛིན་མཆོག་སྤྲུལ་ལས་བསྟན་འགྱུར་གི་ལུང་དང་། སེ་རོང་འཇམ་དབྱངས་དབང་ཕྱུག་རབ་བརྟན་ལས་ལམ་ 3 / 262 རིམ་ཆེ་ཆུང་།ཉ་རྒྱས་མཆོག་སྤྲུལ་ལས་ར་ེཙོང་ཁ་པ་ཡབ་སྲས་ཀི་གསུང་འབུམ་སོགས་དང་།ར་ལྷ་སྤྲུལ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ ལས་གསང་བདེའི་དབང་སོགས་དང་།འཇམ་བཞད་བསྐལ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཕྱུག་ལས་བད་ེམཆོག་གི་ལུས་དཀིལ་ལ་ སོགས་པའི་གསུང་ཆོས་མང་པོ་དང་། ཤུ་ནང་བ་མ་སྙན་གྲགས་ལས་དུས་འཁོར་སྦྱོར་དྲུག་གསན་པ་སོགས་གསར་རིང་མཁས་གྲུབ་ དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་དུ་མ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན། མདོ་སྔགས་གསར་རིང་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་མཐའ་དག་ལ་ཐོས་བསམ་ཕོགས་ མེད་མཛད། ཆོས་བཀའ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཐུགས་ཀི་དཔལ་བེར་གཏམས་ཏེ་མང་ཐོས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན། དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་ ནས་བཟུང་། བྲག་དཀར་རི་ཁོད་མཱ་ལ་ནང་། ཆོས་དབྱིངས་དགོན།བྲག་འགོའི་དག་ེཐར་ལུང་།དཔལ་སྒང་སོགས་སུ་གདན་ས་མཛད་དེ་གཞུང་བྱམས་ཆོས་སེ་ལྔ། དབུ་མ་རྩ་འཇུག་གཞི་གསུམ་དང་། རིགས་ཚོགས། བསྟོད་ཚོགས་སོགས་བཤད་ཁིད་གནང་སྟེ་ཆོས་ར་བསྐྱངས།དཀར་མཛེས།བྲག་མགོམི་ཉགགསརེ ་ཐར།མགོ་ལོགརོ་ ཛི་རོང་སོགས་གནས་ཕོགས་མེད་དུ་ཕབེས་ཏ༑ེ བདེ་གསང་འཇིགས་གསུམ།སྙིང་ཐིགཞི་གཅོད་སོགས་ཀི་དབང་ལུང་ཁིད་གསུམ་ དང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་ཚར་བཅོ་ལྔ། བསྟན་འགྱུར་ཚར་དྲུག་རིང་མ་རྒྱུད་འབུམ་ཚར་ལྔ། མཛོད་བདུན་ཚར་ གསུམ། རེ་ཙོང་ཁ་པའི་གསུང་འབུམ་ཚར་ལྔ། གཞན་ཡང་བ་མ་སོ་སོའི་གསུང་འབུམ་སྣ་ཚོགས་ཀི་ལུང་བཅས་གསལ་དག་སྙན་ གསུམ་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྦྱིན་ཟད་མི་ཤསེ ་པའི་བཀའ་དིན་བསྩལ་ཏ་ེམཆོག་དམན་བར་མའི་སྐྱ་ེབོ་ཐམས་ཅད་རསེ་སུ་བཟུང་།ཨ་ མདོ་དགེ་བཤེས་འཇམ་དཔལ་རོལ་བའི་བོ་གྲོས་དང་།དག་ེཐོག་མཆོག་སྤྲུལ་བོ་གྲོས་འགྱུར་མེད་ཆོས་ཀི་དབང་ཕྱུགརྭ་ཧོ་མཆོག་ སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་གྲུབ་པའི་དབང་པོ། འགྱུར་མེད་ཕན་བདའེ ི་འོད་ཟེར། སྟོང་སྐོར་ཞབས་དྲུང་། དགའ་ལྡན་ཁི་སྤྲུལ། འཁྲུངས་ གསར་སྐུ་ཞབས། རོ་གྲུབ་མཁན་པོ་དམ་ཆོས་དང་། མཁན་པོ་དཀོན་མེ། དབོན་མདའ་གང་སྤྲུལ། ཝ་ཤུལ་དཔོན་བ། དུང་ཁར་སྲུལ་སྐུ་ངེས་ དོན་རྒྱ་མཚོ། སྨིན་གིང་མཁན་ཆེན་ངག་དབང་མཁེན་ནོར་སོགས་གསར་རིང་གི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གི་སྐྱསེ ་ཆེན་རྣམས་དང་། རྒྱའི་མཁས་བཙུན་དམ་པ་ཏ་ཀང་ཧི་སོགས་དང་། ཝ་ཤུལ་མགོན་དགྲ་སོགས་མི་ཆེན་དུ་མའང་རེ་ཉིད་ཀི་ཞལ་སོབ་ཏུ་གྱུར། དཔལ་ རོ་རེ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱམས་པ་སོགས་གསེར་ཟངས་ལས་བསྐྲུན། བཀའ་འགྱུར་ཆེན་མོ་གསེར་བྲིས་བྱས་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ རྟནེ་གི་བཞངེས་པ་ཕལ་བའི་བོ་མི་ལོགས་པའི་རླབས་ཆེན་གི་མཛད་པ་སེལ།མཐར་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ས་སྦྲུལ་ལོའི་ཟླ་བ་ 4 / 262

བརྒྱད་པའི་ཚེས་གསུམ་ཉིན་དགོངས་པ་གཞན་དུ་བསྟན་ཏེ་སྐུ་དངོས་ཀི་གདུལ་བྱའི་མཛད་པ་རེ་ཞིག་རོགས་པའི་ཚུལ་བསྟན།། །།

༄༅། །དཀར་ཆག ༈ བསྙུང་གནས་ཀི་རྣམ་བཤད་དང་ཕན་ཡོན་སྐོར་ཕོགས་བསྒྲིགས།

༈ སྨྱུང་གནས་བ་མ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་དང་ཕན་ཡོན་བཅས་ལགེ ས་པར་བཤད་པ་གསེར་གི་ཕེང་མཛེས། ༈ བསྙུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན། 5 / 262

༈ ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་སྨྱུང་གནས་སྒྲུབ་ཐབས་དང་འབྲལེ ་བའི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་སྐལ་ལྡན་ངལ་གསོ། ༈ བསྙེན་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་བསབ་བྱ་ཕོགས་བསྒྲིགས། ༈ ཐགེ ་པ་ཆེན་པོའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ལེན་ཚུལ། ༈ དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་བསྲུང་ཚུལ། ༈ ཐགེ ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པའི་ཕན་ཡོན། ༈ཐགེ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་ཆོ་གའི་ཚིག་འགྲལེ ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ། ༈ བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་དུས་ཁིམས་བཤད་པ་ཐར་ལམ་འཇུག་བདེ། ༈ བསྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་ཐར་པའི་ཐེམ་སྐས། ༈ སྨྱུང་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན། ༈ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་སྔགས་ཀི་ཕན་ཡོན། ༈དག་ེསོང་མ་དཔལ་མོའི་རྣམ་ཐར། 6 / 262

༄༅། །སྨྱུང་གནས་བ་མ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་ཡིག་དྲུག་དང་སྨྱུང་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་བཅས་ལེགས་པར་བཤད་པ་གསརེ ་གི་ཕེང་ མཛེས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། གང་གི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེར་ཡང་། །གྲངས་མེད་རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཡི་བཀོད་པ་རོགས།། དུས་ཀུན་ཐུགས ་རེའི་སྤྱན ་གིས ་འ གྲོ་བ་ལ། ། གཟིགས ་མཛད་ཕ ག་ན་པད ོའི་ཞ བས་ལ་འདུད། །སྐལ་བཟང་རྣ མ་འདེན ་ གསརེ ་རིའི་ཕེང་དབུས་གང་གི་སྙིང་སྟོབས་བང་རིམ་བཞིས། །ལྷག་པར་མཛེས་བྱས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་ རྡུལ་མང་བརྩེགས། །བཙོ་མའི་གསེར་གི་འོད་མདངས་རབ་འཁྱུག་མཚན་དཔེ་ཉི་ཟླས་རྒྱན་བྱས་པ། །སྙིགས་མ་ལྔ་བདོའི་སྐྱབས་ གནས་ཉག་གཅིག་ཤཱཀ་སངེ་གེས་དགེ་ལེགས་སྩོལ།།འཛམ་གིང་ཡངས་པའི་ས་ཡི་དཀིལ་འཁོར་ཕན་བདེའི་འོད་སྣང་ཁོར་ཡུག་ གིས། །ཁབ་པར་མཛད་ཚེ་འཛམ་གིང་མཛེས་བྱེད་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམ་གཉིས་ཞེས།། གྲགས་པ་ལྷ་ཡི་རྔ་བོ་ཆེ་ནི་ལན་གཅིག་མིན་པ་བརྡུང་བའི་སྒྲས། །སྲིད་གསུམ་སྐལ་བཟང་མ་རིག་གཉིད་སོང་ཀླུ་སྒྲུབ་ ཐོགས་མེད་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །མཁས་པའི་རྣམ་དཔོད་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་གྲུབ་པའི་དཀིལ་འཁོར་རོགས་བྱས་པའི། །ཨིན་བྡྲ ོ་དྷིའི་ སྐུ་ཡི་སྲས་མ ོ་ཕག་ ན་པད ོས་རེས་བཟུང་ཞིང ་། །ངོ་མཚར་གྲུབ་ པའི་ གོ་འ ཕང་མ ཐོར་གཤེགས ་འ གྲོ་ལ་རེས ་བརྩེས་སྤྱན་མངའ ་ བ། །དཔལ་མོའི་ཞབས་སོགས་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་བ་མ་རྒྱུད་པར་བཅས་ལ་འདུད། །གངས་རིའི་ལོངས་འདིར་རྣམ་དཔོད་མི་ དམན་མཁས་གྲུབ་རྒྱུ་སྐར་ཕེང་བའི་དབུས། །ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་དགོངས་དོན་འབྱེད་ལ་སྨྲ་བའི་འོད་དཀར་ཁོར་ཡུག་ཏུ། །སོ་མཛད་ ཟླ་གཞོན་དཀིལ་འཁོར་ལས་ཀང་ཆེས་བསྔགས་འཇམ་དབྱངས་མི་ཡི་གར། །བོ་བཟང་གྲགས་པ་ཡབ་སྲས་བརྒྱུད་བཅས་ཞབས་ཀི་ པདོ་སྤྱི་བོས་མཆོད། །བོ་ལྡན་མ ཁས་པ་ཀུན་གི་རལ་པ་ཡི། གང་གི་ཞབས་པད་ཉེར་བཏེགས་མདོ་རྒྱུད་ཀུན། །བོ་ཡི་ཆ་ཤས་གཅིག་ གིས་གཞལ་མཛད་པ། ། ཡོངས་འཛིན་བོ་ལྡན་ཆོས་འཕེལ་སྤྱི་བོས་མཆོད། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གི་སྙིང་རེའི་ཤེལ་དཀར་རྡུལ། །ཕྱུར་བུར་སྤུངས་ལ་མཚན་ དཔའེ ི་རྒྱན་བཀོད་པ། །མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཆེ་བ་དང་། །སྨྱུང་བར་གནས་པའི་བ་མ་རྒྱུད་རིམ་གི། །ངོ་མཚར་རྣམ་པར་ ཐར་པའི་གཏམ་སྙན་དང་། །བསྒོམ་བཟླས་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས། །འཁྲུལ་མེད་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་མཁས་མང་ གི།གསུང་གི་རེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་བཤད་པར་བྱ།།ད་ེལ་འདིར་གངས་རིའི་ལོངས་ཀི་གདུལ་བྱ་མ་ལུས་པ་བདེ་བ་ཅན་གི་ཞིང་དུ་ རིམ་པར་འཁིད་པའི་མ་འདིས་པའི་མཛའ་བཤེས་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་བ་མ་བརྒྱུད་ རིམ་གི་མཛད་པའི་ཆེ་བ་དང་། སྒྲུབ་ཐབས་ཟབ་མོ་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་མོས་ལྡན་དང་བ་འདནེ ་པའི་ཆེད་དུ་ཅུང་ 7 / 262

ཟད་ཅིག་བཤད་པ་ལ་གསུམ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང་། སྨྱུང་བར་གནས་པའི་བ་མ་བ རྒྱུད་པ་རྣམས་ཀི་རྣམ་ཐར་བཤད་པ་དང་། སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ལ་གསུམ།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་ཀིས་ཐུགས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པ་དང་།ཐུགས་བསྐྱདེ ་པ་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་འགྲོ་བ་ ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རེས་གཟིགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི ། སྙིང་རེ་པད་དཀར་ལས། བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་བ། རིགས་ཀི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན། སངས་ རྒྱས་ཀི་ཞིང་འདི་ཉིད་དུ་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་འཛིན་པ་ཞསེ ་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་རིན་ཆནེ ་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་ བ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་དེར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་ འབུམ་ཕག་མང་པོ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་འབྲས་བུ་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ེཉིད་དུས་གཞན་ཞིག་ན་ཉན་ ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་མདུན་དུ་བརར་ཏེ། གྲོང་དང་གྲོང་ཁེར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ ཕོ་བྲང་རྣམས་སུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤགེ ས་ནས། རིམ་གིས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ཀི་སྐྱདེ ་མོས་ཚལ་འཛམ་བུ་ དགའ་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཧ་ཅང་མི་རིང་བར་བཞུགས་སོ། །ཞསེ ་ཐོས་ནས། རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་འཁོར་འབུམ་ཕག་དུ་མས་ བསྐོར་ནས། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་ག་ལ་བ་དརེ ་སོང་ནས་ཕག་བྱས་ཏེ་ཕོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀིས་གཏམ་གིས་དགའ་བར་མཛད་དོ།།ད་ེནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ཀིས་ཟླ་བ་གསུམ་གི་བར་དུ་བསྙེན་ བཀུར་བྱདེ་པར་གསོལ་བས་གནང་སྟ།ེརྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ལ་བུ་སྟོང་ཡོད་པའི་ཆེ་བ་མི་འཛུམ་ཞེས་བྱ་བས།བཅོམ་ལྡན་ འདས་འཁོར་བཅས་ལ་ཇི་ལྟར་ཡབ་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ཀིས་བསྙནེ ་བཀུར་བྱེད་པ་ད་ེལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་ཀང་མ་ཚང་བ་མེད་ པར་བྱས་སོ། །ད་ེ ནས་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ཀི་མདུན་ན་འདོན་ནམ་བོན་པོ་ཆེན་པོ་བྲམ་ཟེ་རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་ཞསེ ་བྱ་བ་ད་ལྟའི་ རྒྱལ་བ་ཤཱཀ་ཐུབ་པ་དང་ཐུགས་རྒྱུད་གཅིག་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལོ་བདུན་གི་བར་དུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ ཟ་ེ རྒྱ་མཚོ་རྡུལ་གིས། རྒྱལ་པོ་དང་། སྲས་སྟོང་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་གྲངས་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སམེ ས་བསྐྱེད་པར་བསྐུལ་བའི་དང་ པོ་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱདེ ་པར་བསྐུལ་བས།རྒྱལ་པོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སམེས་བསྐྱེད་ནས་ད་ེབཞིན་ གཤེགས་པ་རིན་ཆནེ ་སྙིང་པོས།རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ལ་ཁོད་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་ མ་སྙེད་འདས་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པ་ལ་བབས་པ་ན། འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་བད་ེབ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དག་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་ པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕོགས་བཅུ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་ གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཀང་སྣང་བར་བྱདེ ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱ་བ་ཤེས་པའི་ 8 / 262

སེམས་ཅན་མཆོག་རབ་ལོངས། ། སྟོབས་བཅུ་གང་སྙྒཱ ེད་ཀིས་ཁོད་ལུང་བསྟན། །རི་དང་བཅས་པའི་ས་ཡང་གཡོས་གྱུར་ཏེ། །མི་མཆོག་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་ བསྒྱུར་བར་འགྱུར། །རིགས་ཀི་བུ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ ནས་ཕིར་ནུར་ཏ་ེཆོས་མཉན་པའི་ཕིར་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བར་ཕོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ།རིགས་ཀི་བུ་དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་རྒྱ་མཚོའི་ རྡུལ་གིས་རྒྱལ་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་ཀི་བུ་ཐུ་བོ་མིག་མི་འཛུམ་ལ་བོས་པ་དང་། མིག་མི་འཛུམ་གིས་གསོལ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ངན་སོང་རྣམས་ལ་བལྟས་ལགས་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་དེར་སྐྱསེ ་པ་དེ་དག་ནི་སྡུག་ བསྔལ་དག་པོ་རབ་ཏུ་མི་བཟད་པ་ཉམས་སུ་མོང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བདག་གིས་མཐོ་རིའི་རྣམས་སུ་བལྟས་ལགས་ན། སེམས་ ཅན་གང་དག་དེར་སྐྱེས་པ་ད་ེདག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཀིས་སར་ངན་སོང་རྣམས་སུ་ལྟུང་ལགས་ ས།ོ།བདག་གིས་སམེས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའང་བལྟས་ལགས་ན།མི་དགེ་བའི་བཤེས་བཉེན་དང་འདསེ་པར་གནས་ཤིང་ཆོས་ཀི་ མུ་གེའི་མུན་པ་ན་དག་ེབའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བས་པས་ལྟ་བའི་ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁིས་ཟིན་ཅིང་ཤུལ་ངན་པ་ན་གནས་ལགས་ཏེ།བཅོམ་ ལྡན་འདས་བདག་གིས་སམེས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཚིག་གིས་རྒྱ་ཆེར་གོ་བར་བགི་ཞིང་།དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀང་བདག་གིས་བ་ ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བགི་ལགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་ སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་སམེ ས་ཅན་གང་དག་སྡུག་བསྔལ་གིས་གནོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་། འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་རྣམས་དང་། ཆོས་ ཀི་མུ་གེའི་མུན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ཞུམ་པ་རྣམས་དང་། ཞན་པ་རྣམས་དང་། སྐྱོབ་པ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་དང་། སྐྱབས་མ་ མཆིས་པ་རྣམས་དང་།དཔུང་གཉེན་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀིས་བདག་རསེ ་སུ་དན་པར་འགྱུར་ཞིང་མིང་ནས་ཀང་བརོད་པར་གྱུར་ ཅིག བདག་གིས་ཀང་ལྷའི་རྣ་བས་ཐོས་ཤིང་ལྷའི་མིག་གིས་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་ཡོངས་ སུ་ཐར་བར་མ་བགིས་པར་བདག་ཀང་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བར་ གྱུར་ཅིག བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བདག་སྨོན་ལམ་གི་ཁད་པར་གིས་སེམས་ཅན་གི་སད་དུ་ཡུན་རིང་པོར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ་བདག་གི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གྱུར་ཅིག བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྩིབས་ཀི་མུ་ཁྱུད་འདི་བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གཅིག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ནས་གྲངས་མ་ མཆིས་པ་གཉིས་པ་ལ་བབས་པ་ན་འཇིག་རྟནེ་གི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་ པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་ མེད་ཅེས་བགི་བར་གྱུར་ནས།སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ན་སམེ ས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀི་ མཛད་པ་མཛད་པར་འགྱུར་ཏེ།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་མེད་ཀིས་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སངས་ རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་མཛད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་ནས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་མཆིས་པའི་མ་ངན་ལས་ 9 / 262

འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང་། དརེ ་ཞུགས་ནས་ཀང་དམ་པའི་ཆོས་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཡུན་ད་ེ སྲིད་དུ༑ བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་བགི་ཞིང་བདག་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པའང་བགི་ལགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་དམ་པའི་ཆོས་ནམ་གི་སྲོད་ལ་ནུབ་པར་གྱུར་པ་ད་ེཉིད་ཀི་ནམ་གི་ཐོ་ རངས་བདག་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀིས་བདག་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་དུ་གསོལ།ད་ེབཞིན་དུ་བདག་གིས་ཕོགས་བཅུའི་ འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་བཞེས་པའི་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ེདག་ལའང་བདག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་ཚིག་གིས་གསོལ་བ་གདབ་པར་བགི་ལགས་སོ།།རིགས་ཀི་བུ་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོས་རྒྱལ་བུ་མིག་མི་འཛུམ་ལུང་བསྟན་ནས་འདི་སྐད་ཅསེ ་ཀང་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀི་བུ་གང་གི་ཕིར་ཁོད་ཀི་ ངན་སོང་རྣམས་སུའང་བལྟས ། མཐོ་རིས་རྣམས་སུའང་བལྟས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བལྟས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕིར་སྙིང་རེའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་ན་ རིགས་ཀི་བུ་དེའི་ཕིར་ཁོད་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཁོད་ནི་སམེ ས་ཅན་བྱེ་བ་ཁག་ ཁིག་འབུམ་ཕག་མང་པོ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ནི་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔར་གྱུར་ པ་ནའང་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་བྱདེ ་པར་འགྱུར་རོ།།རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཡོངས་སུ་མ་ ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་གཉིས་པ་ལུས་པ་ན་ནམ་གུང་གི་སྲོད་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ པར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ནམ་གི་ཐོ་རངས་བྱང་ཆུབ་ཀི་ཤིང་གི་བཀོད་པ་དུ་མའི་དྲུང་དུ་རོ་རེའི་གདན་ལ་འདུག་ནས་བ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ། མཚན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་ཟརེ་ཀུན་ནས་འཕགས་པ་ དཔལ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ།། ཁོད་ཀི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ༑ ༑ཁོད་ཡོངས་སུ་མ་ངན་ལས་ འདས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ནི་བསྐལ་པ་དུང་ཕྱུར་ཕག་དྲུག་དང་བྱ་ེབ་ཕག་གསུམ་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ།། 10 / 262

སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་གསོལ་པ།བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གི་ར་ེབ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་ འགྱུར་བ་ལྟ་ན། དའེ ི་སད་དུ་གང་གི་ཚེ་བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་བ་དེའི་ཚེ། ཕོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གི་ ཁམས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པ་དེ་དག་གིས་བདག་ ལ་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་། ཕོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་པོ་ཐམས་ཅད་ཀི་སའང་གཡོ་བར་གྱུར་ ལ། རི་ཐམས་ཅད་ཀི་གོར་མོ་དང་། ཤིང་ལོན་པའི་རྩེ་མོ་དག་ལས་ཀང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སིལ་སྙན་སྒྲའང་འབྱུང་བར་ གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཀང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆའེི་སྙིང་པོའི་ཞབས་ལ་ཡན་ལག་ལྔས་ཕག་བྱས་པ་དའེི་ ཚེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་སའང་རབ་ཏུ་གཡོས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་དེ་དག་ཀང་ལུང་སྟོན་པར་མཛད། རི་ཐམས་ཅད་ཀི་རོ་དང་། ཤིང་ལོན་པའི་རྩེ་མོ་དག་ལས་ཀང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ སིལ་སྙན་གི་སྒྲ་བྱུང་བར་གྱུར།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སམེ ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྙིང་ར་ེ ལྡན་པ་བསོད་ནམས་དག་ལ་ཡིད་དགའ་ལོངས། །ཕོགས་བཅུའི་སྐུ་མཆོག་མངའ་བ་རྣམས་ཀིས་ལུང་བསྟན་ ཏ།ེ།ཞིང་དང་བཅས་པའི་ས་ཡང་རྣམ་དྲུག་རབ་ཏུ་གཡོས།།རྒྱལ་བ་གང་ཟག་གཙོ་བོ་དང་སྲོང་ཆེན་པོར་འགྱུར།།ཞསེ་སོ།།གཉིས་ པ་ལ་གཉིས། སྤྱིར་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་དོན་ཇི་ལྟར་མཛད་པའི་ཚུལ་དང་། ཁད་པར་བོད་གངས་ཅན་གི་འགྲོ་བའི་དོན་ཇི་ལྟར་ མཛད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། དངོས་དང་།ད་ེལ་བསྟེན་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ།།དང་པོ་ནི།འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་པ་སྡུག་བསྔལ་ བ་རྣམས་ཀི་དོན་མཛད་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན༑ དམ་ཆོས་པད་དཀར་པོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སམེ ་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ དབང་ཕྱུག་ཅིའི་སད་དུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བགི། དེ་སྐད་ཅསེ ་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་བྱང་ ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅསེ་བཀའ་སྩལ་ཏོ།།རིགས་ཀི་བུ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་བྱེ་ བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་མོང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས།གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་ དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་ཐོས་པ༑ད་ེདག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གི་ཕུང་པོ་ད་ེལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་ འགྱུར་རོ༑༑རིགས་ཀི་བུ་སམེས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ མིང་འཛིན་པ་དེ་དགགལ་ཏེ་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་ལྟུང་ནའང་།ད་ེདག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ 11 / 262

སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་གཟི་བརིད་ཀིས། མེའི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། ། རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ ཆུ་ཀླུང་གིས་ཁརེ ་ལ། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ ལ་བོས་ན།ཆུ་ཀླུང་ད་ེདག་ཐམས་ཅད་ཀིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཏིང་ཚུགས་པར་བྱེད་དོ།།རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་གྲུར་ཞུགས་ཏེ། འགྲོན་བུ་དང་གསེར་དང་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་དང་བཻཌཪྱ་ ཱུ དང་དུང་དང་མན་ཤལེ ་དང་རོའི་སྙིང་པོ་དང་།བྱུ་རུ་དང་སྦུག་དང་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཕིར་དོང་བ་ད་ེརྣམས། རླུང་ནག་པོས་སྲིན་མོའི་གིང་དུ་འཕངས་པར་གྱུར་ལ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་འགའ་ཞིག་གིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྲིན་མོའི་གིང་དེ་ནས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་དའེ ི་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བཏགས་སོ། །རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ བསད་པར་བཀི་བ་ལས་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ན།གཤེད་མ་ད་ེདག་གི་མཚོན་ད་ེདག་དུམ་བུ་དུམ་བུར་ཆག་ཅིང་ གྲུགས་པར་འགྱུར་རོ།།རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེསྟོང་གསུམ་གི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་འདི་གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོས་གང་ བར་གྱུར་ཀང་། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་འཛིན་པ་ལ་དེ་དག་ཐམས་ ཅད་ཀི་སང་བའི་སམེ ས་ཀིས་ལྟའང་མི་ཕོད་དོ། །རིགས་ཀི་བུ་སེམས་ཅན་ལ་ལ་ལགས་སྒྲོག་དང་། ཤིང་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པར་གྱུར་ན་ ཉེས་ཡོད་ཀང་རུང་ཉསེ ་མེད་ཀང་རུང་ན། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་ ནས་ཕྱུང་བས་ལགས་སྒྲོགས་སྒྲོག་དང་ཤིང་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པ་དག་གི་བུ་ག་བྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མཐུ་ནི་ད་ེའདའོ།།རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེསྟོང་གསུམ་གི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་ རྟནེ ་གི་ཁམས་འདི་གཡོན་ཅན་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་དགྲ་ལག་ན་མ ཚོན་ཆ་ཐོགས་པས་གང་བར་གྱུར་ཏ།ེ དེར་དདེ ་དཔོན་གཅིག་ གིས་འགྲོན་པོ་མང་པོ་ཕལ་པོ་ཆེ་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱུག་པ་དང་དེ་དོང་བ་ལས། འདོད་པ་དེ་དག་གིས་གཡོན་ཅན་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་ དགྲ་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པ་ད་ེདག་མཐོང་སྟེ།མཐོང་ནས་ཀང་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བདག་ཅག་སྐྱབས་མེད་པར་ཤེས་པ་ལས་ དདེ ་དཔོན་དེས་འགྲོན་པོ་མང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་མ་འཇིགས་ཤིག རིགས་ཀི་བུ་དག་མ་འཇིགས་ཤིང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ། བྱང་ ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་སྒྲ་སྐད་གཅིག་ཏུ་བོས་ཤིག་དང་།དེས་ཁདེ ་ཆོམ་རྐུན་གི་ འཇིགས་པ་དང་དགྲའི་འཇིགས་པ་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒོ་ལ།ད་ེནས་འགྲོན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་སྒྲ་སྐད་ ཅིག་ཏུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ལ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་དེ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ་ཕག་འཚལ་ལོ་ཞསེ ་མིང་ནས་ཕྱུང་མ་ཐག་ཏུ། འགྲོན་པོ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིགས་ པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ 12 / 262

གི་མཐུ་ནི་དེ་འདའོ། །རིགས་ཀི་བུ་སམེ ས་ཅན་གང་དག་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ད་ེ དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །སམེ ས་ཅན་གང་དག་ཞེ་སང་ སྤྱོད་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་ཞེ་སང་དང་བྲལ་ བར་འགྱུར་རོ། །སམེ ས་ཅན་གང་དག་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བའོ། །རིགས་ཀི་བུ་བུད་མེད་བུ་ཕོ་འདོད་པ་གང་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་འཚལ་ན་ད་ེལ་བུ་ཕོ་འབྱུང་སྟ།ེ གཟུགས་བཟང་བ་མཛེས་པ་ལྟ་ ན་སྡུག་པ་ཁེའུའི་མཚན་དང་ལྡན་པ།སྐྱ་ེབོ་མང་པོའི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སྡུག་པ་དག་ེབའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་འབྱུང་ངོ་།།གང་བུ་མོ་ འདོད་པ་དའེང་བུ་མོ་འབྱུང་སྟ།ེགཟུགས་བཟང་པ་མཛེས་པ་ལྟ་ན་སྡུག་པ་བུ་མོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ།སྐྱསེ་བུ་མང་པོའི་ཡིད་དུ་ འོང་ཞིང་སྡུག་པ་དག་ེབའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་འབྱུང་ངོ་།།རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མཐུ་ནི་ད་ེའདའོ།།གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ ཕག་འཚལ་བ་དེ་དག་དོན་ཡོད་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་གསུངས་སོ། །ད་ེ ལྟར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ གིས་འགྲོ་བ་སྤྱི་དང་ཁད་པར་སེམས་ཅན་ངན་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀི་དོན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གི་བཀོད་པ་ཆེན་པོས་འཁོར་ལོའི་བསྒྱུར་བའི་ རྒྱལ་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དགའ་བའི་རྩདེ ་འཇོ་ལ་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་བྱོན་ནས་དམལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་ འགྲོ་སྟེ་ངན་སོང་གསུམ་གི་འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་ཀི་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་མཛད་ནས་སོ་ སོའི་དབང་པོ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་ཀང་སྟོན་པར་མཛད་ད།ེ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ རྣམ་སལེ ་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་ བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་འདི་དག་ག་ལས་མཆིས། རྫུ་འཕྲུལ་གི་ཡུལ་གི་མཐུ་འདི་སུའི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་འདི་ནི་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོར་ ཞུགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་ཡི་དྭགས་ཀི་གྲོང་ཁེར་དུ་འདུག་གོ །དེ་ ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སལེ ་བས་འདི་སྐད་ཅསེ ་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་མནར་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་ན་མནར་མི་གདའ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་འཇུག་པར་བགིད། 13 / 262

སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་ལགས་ཀི་བརྩིག་པས་སྐོར་ལ། ལགས་ཀི་དོགས་ལ་ཤིན་ཏུ་འབར་བ། མེ་ལེ་གཅིག་ཏུ་ འདུས་པ། རྣམ་པར་གཡོ་བ་མེད་ན་འབོད་སྒྲོགས་པ་དག་གནས་པའི་སྣོད་ཟ་མ་ཏོག་འད་བ་མཆིས ་ཏེ། སྣོད་དར་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕག་དུ་མ་བསྩལ་ཏོ། །ནང་ཆུ་མང་པོ་མཆིས་པའི་སྣོད་ན་སྲན་ཆུང་དཀར་བུའམ། ན་གུ་གེན་དུ་མཆི་ན། ཡང་ བྲེལ་བ་དང་། སྨིན་པར་འགྱུར། ཐུར་དུ་མཆི་ནའང་བྲལེ་བར་དང་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སམེས་ཅན་དེ་དག་ཀང་མནར་མ་མཆིས་པའི་སམེས་ ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་དརེ ་ལུས་ཀི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་མནར་མ་མཆིས་པའི་སམེ ས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོར་འཇུག་པར་བགིད། བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ།རིགས་ཀི་བུ་ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷའི་ནོར་བུ་ཆེ་ལས་བྱས་པའི་སྐྱདེ ་མོས་ཚལ་དུ་ འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའང་མནར་མེད་པའི་སམེ ས་ཅན་ དམལ་བ་ཆེན་པོར་འཇུག་མོད་ཀི་དའེི་ལུས་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ།།མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ཉ་ེ བར་འགྲོ་བ་དེའི་ཚེ་མནར་མེད་པའི་སམེ ས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་ད་ེ བསིལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དའེ ི་ཚེ་གཤིན་རའེ ི་མི་ད་ེ དག་མནར་ མེད་པའི་སམེ ས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོར་ཅི་མི་དགེ་བའི་ལྟས་ཤིག་བྱུང་ན། ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ དབང་པོ་འོངས་པ་དེའི་འོད་མེ་ཏོག་པད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་བྱུང་ཞིང་སྣོད་དའེ ང་གསལ། མེ་དའེ ི་འོབས་ད་ེ ཉིད་དུའང་རིང་ བུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཞསེ ་སྐྱོ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གཤིན་རའེ ི་སྐྱེས་བུ་ད་ེ དག་རལ་གྲི་དང་། གཏུན་ཤིང་དང་མཚོན་ཆ་བིཎི་ཕ་ལ་དང་། ཏོ་མ་ར་དང་།འགའ་ད་དང་།འཁོར་ལོ་དང་།རྩ་ེགསུམ་ལ་སོགས་པ་ཐོགས་ནས་གཤིན་རའེི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དརེ་སོང་སྟ།ེཕིན་ ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷ་བདག་ཅག་གི་སུག་ལས་ཀི་དོགས་དེ་ཡོངས་སུ་བས་པར་མཁེན་པར་མཛོད་ཅིག ཅིའི་ཕིར་ཁེད་ ཀི་ལས་ཀིས་ཡོངས་སུ་ཟད་དམ། ལྷ་ཅི་ལགས་མི་མཁེན་ཏམ། མནར་མ་མཆིས་པའི་སམེ ས་ཅན་དམལ་བ་དེར་ཐོག་མར་ཁོ་ནར་ མི་དགེ་བའི་ལྟས་བྱུང་སྟ།ེ སྐྱསེ ་བུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་གཟུགས་ཅན་རལ་པའི་ཅོད་པཎ་ཅན་ལུས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀིས་བརྒྱན་པ་ ཕིན་པ་དང་བསིལ་བ་གྱུར་ཏོ༑ ༑གང་གི་ཚེ་དེ་ཕིན་པ་དེའི་ཚེ་མེ་ཏོག་པད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་ཡང་བྱུང་། སྣོད་དའེ ང་གས། ཞུགས་ཀི་འོབས་དརེ ་ཡང་རིང་བུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གཤིན་རའེ ི་རྒྱལ་པོ་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། མཐུ་འདི་ལྷ་གང་གི་ཡིན་ཡང་ན་ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང་། མཐུ་བོ་ཆེ་ལས་དམ་པ་ཐོབ་པ་ཞིག་ས་འདིར་འོངས་སམ། ཡང་ན་ སྲིན་པོ་མཐུ་བོ་ཆེ་ལྷའི་བ་གང་གི་སྟོབས་དང་འགྲན་པ་ཉིད་སྐྱེས་སམ་ཞསེ ་དེས་ལྷའི་མིག་གིས་རྣམ་པར་བལྟས་ན་ལྷའི་སེའི་ནང་ན་ དམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ངོ་།།ད་ེནས་སར་ཡང་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོར་ལྟས་སོ།།ད་ེལྟས་པ་དང་མནར་མེད་ པའི་སམེ ས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་བཞུགས་པ་ཉིད་མཐོང་ངོ་། ། 14 / 262

ད་ེ ནས་གཤིན་རེའི་རྒྱལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་ག་ལ་བ་དརེ ་དོང་སྟེ་ཕིན་པ་དང་། ཞབས་ལ་ མགོ་བོས་ཕག་འཚལ་ནས་བསྟོད་པའི་ཁད་པར་བྱེད་པའི་རྩོམ་པ།སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་དབང་ཕྱུག་ཆནེ ་པོ།པད་ལ་ དགསེ ་པ།དམ་པ་སྩོལ་བ།དབང་དུ་མཛད་པ།སའི་སྤྱན་དམ་པ་མཛད་པ།དབུགས་འབྱིན་པར་མཛད་པ།ཕག་སྟོང་པ།སྤྱན་བྱེ་ བ་བརྒྱ་སྟོང་པ། དབུ་བཅུ་གཅིག་པ། རྒོད་མའི་བཞིན་ལྟ་བུའི་མཐར་ཕིན་པ། ཆོས་ལ་དགེས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་པ་རུས་ སྦལ་དང་། ཆུ་སྲིན་དང་། ཉ་རྣམས་དབུགས་འབྱིན་པར་མཛད་པ། ཡེ་ཤེས་ཀི་ཕུང་པོ་དམ་པ་མཛད་པ། དགའ་བ་སྩོལ་བ། རིན་པོ་ ཆེའི་དཔལ་དམ་པ། མནར་མེད་པའི་ཀུན་སྐམེ ས་པར་མཛད་པ། ཡེ་ཤསེ ་ཀི་དཔལ་གིས་བརྒྱན་པ།ཡེ་ཤེས་ལ་དགསེ ་པ། ལྷ་ཐམས་ ཅད་ཀིས་མཆོད་པ། ཕག་འཚལ་བ༑ བཀུར་བསྟི་བགིས་པ། མི་འཇིགས་པ་སྩོལ་བ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ། ཉི་མ་ ལྟ་བུའི་སྤྱན་མཆོག་མཛད་པ། ཆོས་ཀི་སྒྲོན་མ་མཛད་པ། ཇི་ལྟར་དགེས་པའི་གཟུགས་ཀི་གཟུགས་མཆོག དི་ཟའི་གཟུགས་དང་ ལྡན་པ། གསརེ ་གི་རིའི་གཟུགས་དང་མཚུངས་པ། རྒྱ་མཚོ་མཆིང་རྣམ་རྣམས་ཀི་ཀོང་བཞིན་དུ་ཟབ་པ། དོན་དམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་རེས་སུ་ཐོབ་པ། བདག་གི་ཞལ་སྟོན་པར་མཛད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དང་ལྡན་པ། མངོན་པར་དགེས་པར་མཛད་པ། སྐུ་རྒྱན་པ། སྐྱསེ ་བུའི་ཁྱུ་མཆོག ཁུ་སྒོ་དང་། བོང་སྒྲིལ་དང་། འཁྲུལ་འཁོར་གི་ལམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་པ། སྲིད་པ་ཐམས་ ཅད་དང་མ་འབྲེལ་བ། འཁོར་མང་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བསགས་པ། ཡིད་བཞིན་གི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཛད་པ། མ་ངན་ལས་ འདས་པའི་ལམ་སྟོན་པར་མཛད་པ། ཡི་དྭགས་ཀི་གྲོང་ཁེར་སྐེམས་པར་མཛད་པ༑ ནད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་པ། ཀླུའི་ རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང་ཉེར་དགའ་བོའི་མཆོད་ཕིར་ཐོགས་པ། དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཞགས་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ། སྔགས་བརྒྱ་ཕག་དུ་མ་དང་ལྡན་པ། ལག་ན་རོ་རེ་སྐྲག་པར་མཛད་པ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྐྲག་པར་མཛད་པ། གནོད་ སྦྱིན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། འབྱུང་པོ་དང་།ཤ་ཟ་དང་། ཕ་མེན་ཕ་དང་། ཕ་མེན་མ་དང་། རོ་ལངས་དང་། གྲུལ་བུམ་དང་། བརེད་བྱེད་ རྣམས་སྐྲག་པར་མཛད་པ། སྤྱན་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུ། ཟབ་ཅིང་བརྟན་པར་མཛད་པ། རིགས་པའི་བདག་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པ། ལམ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པ། ཐར་པའི་དམ་པ་ལ་ཞུགས་པ། སྐུ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀི་ལམ་ བསགས་པ། ཡི་དྭགས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྡུལ་ཕ་རབ་ལྟ་བུ་བརྒྱ་སྟོང་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ་ཞེས་ 15 / 262

ད་ེ ལྟར་གཤིན་རེའི་རྒྱལ་པོས་ཁད་པར་དམ་པའི་བསྟོད་པས་བསྟོད་ནས། སར་ཡང་གཤིན་རེའི་རྒྱལ་པོས་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏ་ེ ཉིད་ནས་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སལེ ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་ གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་མཆི་འམ།བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་དེ་ནི་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམལ་བ་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་སྟེ་ཡི་དྭགས་ཀི་གྲོང་ཁེར་དུ་ སོང་ནས་མགོ་ལ་ཤིང་ལྟ་བུ་དང་། ཀེང་རུས་བསྒྲེང་བ་དང་། བདག་གི་སྐྲ་དང་སྤུས་གཡོགས་པ་དང་། ལྟོ་རི་དང་འད་བ་དང་། ཁ་ ཁབ་ཀི་མིག་ལྟ་བུའི་ཡི་དྭགས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་མདུན་ནས་རྒྱུག་གོ།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ ཀི་དབང་པོ་ནམ་ཡི་དྭགས་ཀི་གྲོང་ཁེར་དུ་སོང་བ་དེའི་ཚེ་ཡི་དྭགས་ཀི་གྲོང་ཁེར་ད་ེབསིལ་བར་འགྱུར།རོ་རེའི་སེར་བ་དེའང་རབ་ ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ།། སྒོ་བ་དེའང་བྱིན་པ་ཐག་ཐུག་ཅན་ལ་མིག་དམར་ཞིང་ལག་ན་འཁར་བ་ཐོགས་པ་ལས་ཀིས་འདི་འད་བ་ནི་བདག་གི་བྱ་བ་ མ་ཡིན་ནོ་ཞསེ ་བྱམས་པའི་སམེ ས་བསྐྱདེ ་དོ༑ ༑དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ པོའི་ཕག་གི་སོར་མོ་བཅུ་ལས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཅུ་བྱུང་། ཞབས་ཀི་སོར་མོ་བཅུ་ལས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་བཅུ་བྱུང་སྟ།ེ བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་བརྩ་ེབའི་ཟིལ་གིས་ནོན་ནས་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ནས་བྱུང་ངོ་།། གང་གི་ཚེ་ན་ད་ེ དག་གིས་ཆུ་མོང་བ་དའེ ི་ཚེ་དེ་དག་མགྲིན་པ་ཡངས་པར་གྱུར། ལུས་ཀང་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གྱུར། ལྷའི་ཟས་རོའི་ནང་ན་རོ་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་ཚིམ་པར་ཡང་གྱུར་ནས་དའེི་ཚེ་འཁོར་བའི་བསམ་པ་ལ་སམེས་ཏ།ེཀེ་ མའོ་ཛམ་བུའི་གིང་གི་མི་འདི་དག་ནི་གྲིབ་མ་བསིལ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྟེན་ཏོ། །གང་ཛམ་བུའི་གིང་གི་མི་འདི་དག་ནི་རྟག་ཏུ་ཕ་མ་ལ་ ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དེ་བད་ེབ་དང་ལྡན་པའོ།། གང་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་བསྟེན་ཅིང་སྐྱོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །རྟག་ཏུ་ཐེག་པ་ ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ད་ེདག་ནི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའོ།།གང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་ བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པར་བྱདེ ་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །གང་ཆོས་ཀི་གཎི་བརྡུང་བ་ད་ེ དག་ནི་སྐྱསེ ་བུ་དམ་པའོ། །གང་གཙུག་ ལག་ཁང་གས་པ་དང་གོགས་པ་རྣམས་སར་འཆོས་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །གང་སྔོན་གི་མཆོད་རྟེན་གི་གཟུགས་གས་པ་ དང་གོགས་པ་རྣམས་སར་འཆོས་པ་ད་ེ དག་ནི་སྐྱསེ ་བུ་དམ་པའོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་དང་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །གང་དེ་ 16 / 262

བཞིན་གཤེགས་པ་འཆག་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ།།གང་རང་སངས་རྒྱས་འཆག་པ་མཐོང་བ་ད་ེདག་ནི་སྐྱསེ ་བུ་ དམ་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་འཆག་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུས་ཀི་རེས་སུ་སེམས་པ་དང་། དའེི་ཚེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་དཀོན་མཆོག་གི་རྒྱལ་པོའི་སྒྲ་བྱུང་ངོ་།།དའེི་ཚེ་དེ་དག་གི་འཇིགས་ཚོགས་ལ་ལྟ་ བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་བྱུང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀི་རོ་རེས་བཅོམ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བད་ེབ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་འདོད་པའི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེས་ནས་གང་གི་ཚེ་དེས་སམེས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་ སར་ཡང་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སལེ ་བས་འདི་སྐད་ཅསེ ་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོ་མཆི་འམ།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་ སྩལ་པ།རིགས་ཀི་བུ་ཉི་མ་རེ་རེའང་སམེས་ཅན་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱདེ ་དོ།།རིགས་ཀི་བུ་ཇི་ལྟར་ བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་སོབས་པ་ད་ེ འད་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ ལ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ༑ ༑གཞན་ཡང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཏུ་ཐུགས་ རེས་གཟིགས་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་རང་རང་གི་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་དབང་པོ་རིམ་པ་ལ་གཟིགས་ནས་སྐུའི་བཀོད་པའང་ བསམ་གིས་མི་ཁབ་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལགེས་ཀི་ལམ་ལ་ཐབས་ མཁས་པའི་སྒོ་ནས་བཀི་བར་མཛད་དེ་དམ་ཆོས་པད་དཀར་ལས། རིགས་ཀི་བུ་གང་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་ཀིས་སམེས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ན་ ཡོད་དོ།།གང་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་ དཔའ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་པའི་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་དག་ཀང་ཡོད་དོ། །སམེ ས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་རང་སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ཉན་ཐོས་ ཀི་གཟུགས་ཀིས། ཁ་ཅིག་ལ་ཚངས་པའི་གཟུགས་ཀིས། ཁ་ཅིག་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གི་གཟུགས་ཀིས། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་དི་ཟའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གནོད་སྦྱིན་གིས་འདུལ་ བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ།། དབང་ཕྱུག་གིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་དབང་ཕྱུག་གི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་ འདུལ་བའི་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ།།འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་འདུལ་བའི་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། ། ཤ་ཟས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ཤ་ཟའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། ། 17 / 262

མཆོག་གིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་མཆོག་གི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ༑ ༑དམག་དཔོན་གིས་འདུལ་བའི་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་དམག་དཔོན་གི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། ། བྲམ་ཟསེ་འདུལ་བའི་སམེས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་བྲམ་ཟའེི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ།། ལག་ན་རོ་རེས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ལག་ན་རོ་རེའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀི་བུ་ད་ེ ལྟར་བྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ཡོན་ཏན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དང་ལྡན་ནོ། ། ཞསེ ་གསུངས་སོ། །དརེ ་མ་ཟད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་དའེ ི་མཚན་ཙམ་འཛིན་པའང་སངས་ རྒྱས་གངའི་ྒཱཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱ་ེམ་སྙེད་ལ་མཆོད་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་བའི་བསོད་ནམས་ལས་ཀང་ཆེས་ཁད་པར་དུ་ འཕགས་པར་གསུངས་ཏེ་མདོ་སེ་པད་དཀར་པོ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་ལ། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་ གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་སྙདེ ་དག་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་པ་དང་། ཡང་གང་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་ དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱ་ེམ་སྙེད་བཞུགས་ཏེ༑འཚོ་ཞིང་གཞེས་པ་དེ་དག་ལ་ན་བཟའ་དང་བསོད་སྙོམས་དང་གཟིམས་ཆ་དང་སྙུན་ གི་གསོས་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་ཀིས་མཆོད་པ་བྱེད་ན། རིགས་ཀི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་དེ་དག་ བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་སྐྱེད། ད་ེ སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་ པོ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པས། བཅོས་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཀིས་གསོལ་ཏོ། །རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་དེ་དག་གཞི་དེ་ལས་ བསོད་ནམས་སྐྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ།།བད་ེབར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ༑༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་ སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྙེད་ལ་བཀུར་བསྟི་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱདེ ་ པ་དང་། གང་གིས་ཐ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་ལན་ཅིག་བྱས་པ་ དང་། མིང་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གཉིས་ཀ་མཉམ་སྟེ་ལྷག་པའང་མེད་འཕགས་པའང་མེད་དོ། །གང་ གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་པ་དང་། གང་བྱང་ ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ ཕུང་པོ་དེ་གཉིས་ཀ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུའང་ཟད་པར་བྱ་བ་ས་བ་མ་ཡིན་ནོ།།རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་དེ་ལྟར་དཔག་ཏུ་མེད་དོ།།ད་ེནས་བཅོམ་ 18 / 262

ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་བོ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་མི་མཇེད་འདི་ན་རྣམ་ པར་རྒྱུ། ཇི་ལྟར་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ གི་ཐབས་མཁས་པའི་ཡུལ་ནི་ཅི་འད་བ་ཞིག་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་བ སྩལ་ཏོ། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཉིད་ཀིས་དང་པོ་རྒྱལ་ བ་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་མདུན་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་ནས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ས་ཡི་འཇིགས་པ་དང་མེ་ཡི་འཇིགས་པ་ དང་ཆུ་ཡི་འཇིགས་པ་དང་རླུང་གི་འཇིགས་པ་དང་གཅན་གཟན་ཁོ་བོའི་འཇིགས་པ་དང་། དགྲ་དང་གདོན་དང་ནད་ལ་སོགས་པ་ ཕི་ཡི་འཇིགས་པ་དང་། ནང་གི་འཇིགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སང་དང་གཏི་མུག་སོགས་ཉོན་མོངས་བ་བརྒྱད་ཁི་བཞི་སྟོང་གིས་ འཇིགས་པ་དང་། དའེ ི་བག་ཆགས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕག་འཚལ་ ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞསེ ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དད་པས་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་འཇིགས་པ་དེ་དག་ལས་མྱུར་དུ་སྐྱོབས་པ་ལ་ཐ་ེ ཚོམ་དང་ ཡིད་གཉིས་མ་མཆིས་ཏེ། དམ་ཆོས་པད་དཀར་ལས། རིགས་ཀི་བུ་སམེ ས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་ པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་འཛིན་པ་ད་ེདགགལ་ཏེ་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་ལྟུང་ནའང་།ད་ེདག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་གཟི་བརིད་ཀིས་མེའི་ཕུང་བོ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ལས་ཐར་བར་ འགྱུར་རོ༑ ༑རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ ཆུ་ཀླུང་གིས་ཁེར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ ཕྱུག་ལ་བོས་ན། ཆུ་ཀླུང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀིས་སམེ ས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཏིང་ཚུགས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་གྲུར་ཞུགས་ཏེ། འགྲོན་བུ་དང་གསེར་དང་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་དང་བཻཌཪྱ་ ཱུ དང་དུང་དང་མན་ཤལེ ་དང་རོའི་སྙིང་པོ་དང་བྱུ་རུ་དང་སྦུག་དང་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཕིར་དོང་བ་ད་ེརྣམས། རླུང་ནག་པོས་སྲིན་མོའི་གིང་དུ་འཕངས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་འགའ་ཞིག་གིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྲིན་མོའི་གིང་དེ་ནས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་དའེ ི་ཕིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བཏགས་སོ། ། རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེབསད་པར་བཀི་བ་ལས་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ན།གཤེད་མ་ད་ེདག་གི་མཚོན་དེ་ དག་དུམ་བུ་དུམ་བུར་ཆག་ཅིང་གྲུགས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་གལ་ཏ་ེ སྟོང་གསུམ་གི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ འདི་གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོས་གང་བར་གྱུར་ཀང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ མིང་འཛིན་པ་ལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀི་སང་བའི་སམེ ས་ཀིས་ལྟའང་མི་ཕོད་དོ། །རིགས་ཀི་བུ་སེམས་ཅན་ལ་ལ་ལགས་སྒྲོག་དང་། 19 / 262

ཤིང་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པར་གྱུར་ན་ཉསེ་ཡོད་ཀང་རུང་ཉེས་མེད་ཀང་རུང་། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་ནས་ཕྱུང་ན་ལགས་སྒྲོག་དང་ཤིང་ སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པ་དག་གི་བུ་ག་ཕེ་བར་འགྱུར་རོ།། རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མཐུ་ནི་དེ་འདའོ།།རིགས་ཀི་ བུ་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་འདི་གཡོན་ཅན་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་དགྲ་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པས་ གང་བར་གྱུར་ཏེ། དརེ ་དདེ ་དཔོན་གཅིག་གིས་འགྲོན་པོ་ཕལ་པོ་ཆེ་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱུག་པ་དརེ ་ད་ེ དོང་བ་ལས། འདོད་པ་ད་ེ དག་གིས་ གཡོན་ཅན་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་དགྲ་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པ་ད་ེདག་མཐོང་སྟེ།མཐོང་ནས་ཀང་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བདག་ཅག་ སྐྱབས་མེད་པར་ཤེས་པ་ལས་དེད་དཔོན་དསེ ་འགྲོན་པོ་མང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་མ་འཇིགས་ཤིགརིགས་ཀི་བུ་དག་མ་འཇིགས་ ཤགིམི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ།བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་སྒྲ་སྐད་གཅིག་ཏུ་བོས་ ཤིག་དང་། དསེ ་ཁོད་ཆོམ་རྐུན་གིས་འཇིགས་པ་དང་དགྲའི་འཇིགས་པ་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞསེ ་བསྒོ་ལ། ད་ེ ནས་འགྲོན་པོ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་སྒྲ་སྐད་གཅིག་ཏུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་བོས་ཏ།ེ འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱས་རས་གཟིགས་ད་ེལ་ཕག་འཚལ་ལོ་ཕག་འཚལ་ལོ་ཞསེ ་མིང་ནས་ཕྱུང་མ་ཐག་ཏུ། འགྲནོ་པོ་ཕལ་པོ་ཆསེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ།རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མཐུ་ནི་དེ་འདའོ། །རིགས་ཀི་བུ་སེམས་ཅན་གང་དག་འདོད་ཆགས་ སྤྱོད་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་འདོད་ཆགས་ དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ།།སམེ ས་ཅན་གང་དག་ཞ་ེསང་སྤྱོད་པ་དེ་དག་གིས།བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་ཞེ་སང་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ།།སེམས་ཅན་གང་དག་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་ད་ེདག་གིས། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་བྱས་ན་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ རོ། །རིགས་ཀི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེའོ། ། རིགས་ཀི་བུ་བུད་མེད་བུ་ཕོ་འདོད་པ་གང་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ ཕྱུག་ལ་ཕག་འཚལ་ན་དེ་ལས་བུ་ཕོ་འབྱུང་སྟ༑ེ གཟུགས་བཟང་བ་མཛེས་པ་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་ཁེའུའི་མཚན་དང་ལྡན་པ།སྐྱསེ ་བོ་མང་ པོའི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སྡུག་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱདེ ་པ་འབྱུང་ངོ་།།གང་བུ་མོ་འདོད་པ་དེའང་བུ་མོ་འབྱུང་སྟེ།གཟུགས་བཟང་བ་ མཛེས་པ་ལྟ་ན་སྡུག་པ་བུ་མོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ། སྐྱེས་བུ་མང་པོའི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སྡུག་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱདེ ་པ་འབྱུང་ 20 / 262

ངོ་།།རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མཐུ་ནི་ད་ེའདའོ།།གང་དག་བྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕག་འཚལ་བ་ད་ེ དག་དོན་ཡོད་པའི་འབྲས་བུར་ འགྱུར་རོ།།ད་ེཉིད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་ཤིང་སྐུ་བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་གཟུགས་ བཞེངས་པ་དང་སྐུ་བསྒོམ་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་དང་། སྐུ་བསྒོམས་ པའི་བསོད་ནམས་མཉམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེར་ ཡང་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་དུ་མ་ཡོད་དོ།།ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་།གཞན་ཡང་ཕག་སྟོང་ལས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་ པོ་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་། སྤྱན་སྟོང་ལས་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་། སྐུའི་ནང་ཐམས་ཅད་གསང་སྔགས་ ཀི་ལྷ་ཚོགས་དུ་མ་བཞུགས་པར་གསུངས་ཏེ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་ང་ནི་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པ་ཕ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་ བ་ད་ེ ལྟར་མེད་པ་གཟུགས་མེད་པ་གཟུགས་ཆེ་བ་ལག་པ་བརྒྱ་སྟོང་པ། དབུ་བཅུ་གཅིག་པ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ། །རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་ མ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ། སེམས་མེད་པ་ཤེས་རབ་ཆ་ེ བ། སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཞསེ ་གསུངས་པ་སྟེ། ད་ེ ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་འདིའི་སྐུ་བཞངེ ས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་བསོད་ནམས་མཉམ་ཞིང་། འདིའི་སྐུ་བསྒོམས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་བསྒོམས་ པར་འགྱུར་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་ལ་ལོ་བརྒྱའི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་བས། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་ཉིན་གཅིག་ བསྒོམས་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་སོ༑ ༑བཞི་པ་དེ་ཉིད་ཀི་མཚན་འཛིན་ཅིང་ཕག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། པད་དཀར་ པོའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་བ་ོ གྲོས་མི་ཟད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །རིགས་ཀི་བུའམ་ རིགས་ཀི་བུ་མོ་དེའི་བསོད་ནམས་བསྐྱདེ ་པ་ནི་མང་ལགས་སོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ།རིགས་ཀི་བུ་གང་དག་ གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། གང་གསི ་ཐ་ན་བྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་མཚན་ལན་གཅིག་འཛིན་པ་དང་། ཕག་ལན་ཅིག་འཚལ་བའི་བསོད་ནམས་ མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་མཉམ་སྟེ་ལྷག་པའང་མེད། འཕགས་པའང་མེད་དོ། གང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་པ་དང་། གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མིང་འཛིན་པའི་ བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་ད་ེགཉིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཟད་པར་ས་བ་མ་ཡིན་ནོ།།སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མིང་ འཛིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་སྟེ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཞསེ ་དང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། གང་དག་འཇིག་རྟེན་ སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་པོའི་མཚན་རསེ ་སུ་དན་པ་དེ་དག་གིས་བད་ེ བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ེ དག་གིས་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། 21 / 262

འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་འཁོར་བའི་མཐའ་མ་གཞན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་ རོ།།ད་ེནས་གོས་དཀར་པོ་དང་སྐྱ་བོ་གོས་བཞིན་དུ།བྱ་ངང་བའི་རྒྱལ་པོ་མགོགས་པ་དང་།རླུང་གི་ཤུགས་འོང་བ་བཞིན་བད་ེབ་ ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་ཆོས་མངོན་དུ་ཉན་པའི་ཕིར་འགྲོའོ། །ཐོས་ནས་ཀང་ ད་ེདག་གི་ལུས་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་།འདོད་ཆགས་དང་།ཞ་ེསང་དང་།གཏི་མུག་མི་འབྱུང་།རྒས་པ་སོགས་དང་། མངལ་ན་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏ།ེ དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ཉིད་དུ་པདའི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་རོ༑ ༑ཞེས་གསུངས་སོ། །ལྔ་པ་གཟུངས་སྔགས་འདོན་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ གཟུངས་ལས། ད་ེ ནས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་རིགས་སྔགས་འཆང་བ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ ཏ༑ེ བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་ཕོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་འདི་སྐད་ ཅེས་གསོལ་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སྙིང་པོ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བྱ་ེབ་ཕག་བཅུ་ གཅིག་གིས་གསུངས་པ་ལགས་ཏ་ེ སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བྲོ་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགི་བ་དང་། སིག་པ་དང་བཀ་མི་ཤིས་པ་དང་། རྨི་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བགིད་པ་དང་། དུས་མ་ལགས་པར་འགུམ་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བགིད་པ་ དང་། བགེགས་དང་ལོག་འདནེ ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགི་བའི་སད་དུ་བཤད་པར་བགིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྙིང་པོ་འདིས་ བསྲུང་བར་བགིད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བགིད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་བདེ་ལགེ ས་སུ་བགིད་པ་ དང་།ཆད་པ་དང་མཚོན་ཆ་སང་བ་དང་།དུག་ཞི་བར་བགི་བ་དང་།གང་ལ་འགལ་བར་བགིད་པ་ད་ེམ་མཆིས་ཏ༑ེ སྔོན་གི་ལས་ཀི་ རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །སྙིང་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀིས་བསྟོད་ཅིང་དགོངས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་བདག་གི་སྙིང་པོ་འདི་ནི་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀི་ཐུགས་རངས་པར་མཛད་ལགས་སོ༑༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ བདག་གིས་དན་པ་ལགས་ཏེ་བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱ བྱེ་མ་སྙེད་ཀི་སྔོན་རོལ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་པད་བརྒྱའི་གཙུག་གི་ཆགས་པའི་ དུས་འཇོམས་པའི་འོད་ཟརེ ་ཞེས་བགི་བ་བྱུང་སྟེ། བདག་དང་སྲོང་དུ་གྱུར་པས་ད་ེ བཞིན་གཤེགས་པ་ད་ེ ལ་གཟུངས་འདི་ཐོས་ ལགས་ཏེ།ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་ཕོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར།མི་སྐྱ་ེབའི་ཆོས་ལ་ བཟོད་པ་ཐོབ་སྟེ། ད་ེ ལྟར་བདག་གི་སྙིང་པོ་འདི་གཅེས་སས་སུ་བགིད་པ་ལགས་སོ། །ནང་པར་ལངས་ནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏོན་ན་ཚེ་ འདིར་ཡོན་ཏན་བཅུ་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། བྲོ་ནད་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ 22 / 262

ཅད་ཀིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པརའགྱུར་བ་དང་། ནོར་བུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་རེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགྲ་རྣམས་ཁུག་ཅིང་ཐུལ་ བར་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཕན་པར་སྨྲ་བ་སེམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལུས་ལ་དུག་དང་དབྱིག་དུག་གིས་མི་ ཚུགས་པ་དང་། རིམས་ཀིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མཚོན་ཆས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆབ་ཀིས་འགུམ་པའི་དུས་ བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། དུས་མ་ལགས་པར་འགུམ་པའི་དུས་བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ འགྱུར་ཏེ། འཆི་བའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཡ་ང་བ་མ་སངས་པར་འཆི་བའི་དུས་བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཀང་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་བ་སྟ།ེ ཡོན་ཏན་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དན་ལགས་ཏ།ེ འདི་ནས་བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀི་སྔ་རོལ་གི་ཡང་ཆེས་སྔ་ རོལ་ན།དེ་བཞིན་གཤགེས་པ་མན་ྡར་བའི་དི་བསུང་ཞསེ ་བགི་བ་འབྱུང་སྟེ།དེ་ལ་བདག་ཁིམ་པར་གྱུར་ཏེ།གཟུངས་འདི་ཐོས་ཤིང་ བཟུང་བས་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་བསྙིལ་བ་ལགས་སོ། །བདག་གི་སྙིང་པོ་འདི་བཏོན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་ པར་ཐར་བ་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀི་རསེ ་སུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ལགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སྙིང་པོ་ནི་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །ལན་ཅིག་བརོད་ན་སོ་སོར་ཐར་པའི་རྩ་བའི་ ལྟུང་བ་བཞི་པོ་དག་ཀང་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་པོ་མ་ལུས་པ་བྱང་བར་འགྱུར་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནན་ཏན་བགིད་པ་ལ་སོགས་སྨོས་ཀང་ཅི་ དགོས།ད་ེདག་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་དུ་མ་ལ་དག་ེབའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ན།བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ དང་། བསྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ། ད་ེ དག་གི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་རོགས་པར་བགིའོ། །བྱང་ཆུབ་སམེ ས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ཀིས་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་སྙིང་བརྩ་ེ བ་ལགེ ས་སོ། ། 23 / 262

རིགས་ཀི་བུ་ཐབས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པར་ནུས་ཏེ། ངས་ཀང་སྙིང་པོ་འདི་ བཟུང་ཞིང་ཡིད་རང་བར་བྱེད་ཀི། རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ཀིས་སྨྲོས་ཤིག དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་དབང་ཕྱུག་སྟན་ལས་ལངས་ཏ།ེ བ་གོས་ཕག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕག་ འཚལ་ཏེ་སྙིང་པོ་འདི་སྨྲས་སོ།།ན་མོ་རཏ་ྣཏ་ཡཱ་ཡ།\'7bདཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན་གསུམ་ཕག་འཚལ་ལོ།\'7dན་མཿཨཱཪྱ་ཛ་ནྙཱ་སཱ་ག་ ར༑ \'7bཕག་འཚལ་ལོ་འཕགས་པ་ཡེ་ཤསེ ་རྒྱ་མཚོ་ལ།\'7d བཻ་རོ་ཙ་ན། \'7bལུས་ཅན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད།\'7d བ་ྱཱུ ཧ་རཱ་ཛཱ་ཡ། \'7bབཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ།\'7dཏ་ཐཱ་ག་ཏཱ་ཡ།\'7bད་ེབཞིན་གཤེགས་པ།\'7d ྷ ན་མཿ\'7bཕག་འཚལ་ལོ།།\'7dསརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏཱ་བཿ\'ྷྱ7bཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤགེས་པ་རྣམས་ལ།\'7dཨར་ཏེ་བཿྷྱ \'7bདགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ།\'7d ས་མ་ཀྶཾ་བུདེ་བཿ\'ྷྱ7bཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ།\'7d ན་མཿ\'7bཕག་ འཚལ་ལོ།\'7d ཨཱ་ཨཪྱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་ར་ཡ༑ \'7bའཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ།\'7d བོ་དྷི་ས་ཏྭ་ཡ། \'7bབྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔའ།\'7dམ་ཧཱ་ས་ཏྭ་ཡ། \'7bསེམས་དཔའ་ཆེན་པོ།\'7d མ་ཧཱ་ཀཱ་རུ་ཎི་ཀཱ་ཡ། \'7bཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ པ།\'7d ཏདྱ་ཐཱ། \'7bའདི་ལྟ་སྟེ\'7d ཨོཾ་དྷ་ར་དྷ་ར། \'7bགཟུངས་གཟུངས།\'7d དྷི་རི་དྷི་རི༑ \'7bའཛིན་པ་འཛིན་པ།\'7d དྷུ་ རུ་དྷུ་རུ། \'7bཟུངས་ཤིག་ཟུངས་ཤིག\'7d ཨི ཊེ། \'7bདབང་།\'7d ཝིཊ།ེ \'7bཞུ་བ།\'7d ཙ་ལེ་ཙ་ལེ། \'7bབསྐྱོད་ཅིག་བསྐྱོད་ཅིག །\'7d པྲ་ཙ་ལེ་བྲ་ཙ་ལ།ེ \'7bརབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་རབ་ཏུ་ བསྐྱོད་པ།\'7d ཀུ་སུ་མེ། \'7bམེ་ཏོག་འཛིན་པ།\'7d ཀུ་སུ་མ་ཝ་རེ། \'7bམེ་ཏོག་གི་མཆོད་འཛིན་པ།\'7d ཨི་ལི། \'7bཐབས་ ཤེས།\'7d མི་ལི། \'7bབ་མ་མཆོག\'7d ཙི་ཏི་ཛྭ་ལ། \'7bསེམས་ཀིས་འབར་བ།\'7d མ་པ་ན་ཡེ་སྭ་ཧཱ། \'7bགཞི་ཚུགས་ཤིག\'7d གཟུངས་འདི་ལན་གཅིག་བཏོན་པས་ ཉན་ཐོས་ཀི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཞི་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་བྱས་ཀང་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ལན་བདུན་བརོད་ན་ཚེ་རབས་ བརྒྱར་བསགས་པའི་སིག་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བརོད་ན་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་པ་དག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀི་ སེམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་འདི་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བརོད་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བར་འགྱུར་ རོ།།གཟུངས་འདི་དུད་འགྲོ་འཆི་ཁ་མའི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲག་ན་འཆི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་མིའི་འཇིག་རྟནེ ་དུ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོག་པར་ འགྱུར་རོ།།གཟུངས་འདི་སྲོག་ཆགས་བྱ་དང་ཉ་དང་རི་དྭགས་དུད་འགྲོར་གཏོགས་པ་གང་གི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་པ་ད་ེཐམས་ཅད་ དུད་འགྲོའི་ལུས་ད་ེའཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་མཆོག་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ༑༑འདིའི་ཆོ་ག་ནི་བསྒྲུབ་མི་དགོས་པར་ ལས་ཐམས་ཅད་བྱདེ་པར་འགྱུར་ཏ།ེ 24 / 262

རིམས་ཉིན་གཅིག་པ་དང་། ཉིན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་དང་། རྟགས་པའི་རིམས་དང་།ལྡང་དུབ་པ་དང་།འབྱུང་པོའི་གདོན་དང་།མཁའ་འགྲོ་མ་དང་།འད་ེདང་།ལུས་སྲུལ་པོ་དང་། བརེད་བྱེད་དང་། ལི་བ་དང་། འབྲས་དང་། བས་ལྡགས་དང་། མེ་དབལ་དང་། ལྷོག་པ་དང་། མཛེ་དང་། ཕོལ་མིག་དང་། དུག་དང་། ཁ་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔགས་ཏེ་ བཀྲུའོ། །ལན་བདུན་བཟླས་བརོད་བྱས་ན་ལས་ཀི་སྒྲིབ་པ་བྱང་བར་གྱུར་རོ། །བྱིས་པ་འདོན་གིས་ཟིན་པ་ལ་འབྲུ་མར་རམ། ནད་ཐམས་ཅད་ལ་ཆུ་གཙང་མ་ལ་བསྔགས་ཏེ་འཐུང་བས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ ཞསེ ་བྱ་བར་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་གཟུངས་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ད་ེ བ ཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་བའི་འོད་ ལས་བངས་པའི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གཟུངས་སྟོན་འཚལ་ལོ། །གཟུངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཐགེ ་པ་ཕིར་མི་ ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །མྱུར་དུ་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ལས་ཀི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སལེ ་ ཏོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་བོ། ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀི་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་བོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་ འགྱུར་རོ།།གཟུངས་རྒྱ་མཚོ་ཐོབ་བོ།།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་ཞིང་མཉེས་པར་འགྱུར་རོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ བདག་གིས་གཟུངས་སྔགས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྐྱ་ེབའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ང་ེའཛིན་དང་།རིན་ཆེན་ཕག་རྒྱ་དང་།འབར་བ་སྒྲོན་མ་རྒྱ་མཚོའི་ཕག་རྒྱ་དང་།མི་ཟད་པའི་ཟ་ མ་ཏོག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཕོགས་བཅུ་རྒྱས་པར་འོད་ཀི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཅོམ་ལྡན་ འདས་དེ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྒོ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཐོབ་བོ། །ཞསེ ་གསུངས་ ས།ོ །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་གཟུངས་སྔགས་ཆེན་མོ་ཐོན་མི་སམ་བོཊས་བསྒྱུར་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་སྔགས་ཀི་སྙིང་པོ་མཆིས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ལ་ གནས་པར་བགི་བ་དང་། ནད་སེལ་ཞིང་ཚེ་སྐྱོབ་པ་དང་། ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་བགི་བ་དང་། སིག་པ་མི་དགེ་བའི་ 25 / 262

ལས་ཐམས་ཅད་བྱང་།བགགེས་དང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སལེ ་བ་དང་།ཆོས་དང་ཡོན་ཏན་འཕལེ ་བར་བགི་བ་དང་། ལེགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བགི་བ་དང་། འཇིགས་སྐྲག་ལས་ཐར་བར་བགི་བ་དང་། རེ་བ་ཐམས་ཅད་མྱུར་ དུ་སྐོང་བའི་སད་དུ་བཤད་པར་འཚལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཏེ་གནང་དུ་གསོལ། ཅེས་གསོལ་བས། བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ།རིགས་ཀི་བུ་བྱམས་སྙིང་ར་ེདང་ལྡན་པ་ཁོད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བད་ེབར་གནས་པ་བྱ་བར་ རིགས། གསང་སྔགས་བཤད་པར་འདོད་ན་དུས་ལ་བབ་ཀི། ཞསེ ་བཀའ་སྩལ་བས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་གིས་འདི་སྐད་ཅསེ ་གསོལ་ཏོ། །བདག་སྔོན་བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ན། སངས་རྒྱས་འོད་སྟོང་འབར་ བའི་རྒྱལ་པོ་དབེན་པར་གནས་ཞེས་བགི་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་གཤེགས་ན། སངས་རྒྱས་དེ་དག་འཁོར་དང་བཅས་པས་སེམས་ཅན་ རྣམས་ལ་བྱམས་སྙིང་རེ་དགོངས་པའི་སད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་གི་སྙིང་པོ་འདི་བཤད་ ད།ོ།སངས་རྒྱས་དའེི་ཕག་གསེར་གི་མདོག་ཅན་བདག་གི་སྤྱི་བོར་བཞག་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།།རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ གསང་སྔགས་ཀི་སྙིང་པོ་འདི་གཟུངས་སུ་བཟུང་ལ། ཕིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོར་གིས་ཤིག ཅེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང་། བདག་དེའི་ཚེ་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་ལ་གཟུངས་སྔགས་འདི་ལན་གཅིག་ཐོས་པ་ཙམ་གིས་ འཕགས་ཏེ་ས་བརྒྱད་དུ་ཕིན་ཏེ། བདག་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་ཡི་དམ་དུ་བཅས་པ། བདག་གིས་དུས་སད་མ་ལ་ཕན་པ་དང་ བདེ་བར་འགྱུར་བར་བགི་བའི་མཐུ་ཞིག་རདེ་པར་འགྱུར་ན་བདག་གི་ལུས་འདི་ལ་ལག་པ་སྟོང་དང་མིག་སྟོང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ ཅིག ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལ་ལག་པ་སྟོང་དང་མིག་སྟོང་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ལས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་ཐུགས་དམ་བཅས་ནས། སྨྲས་པ། བདག་གི་མཁན་པོ་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་མེད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་ཏ༑ེ གསང་སྔགས་འདི་ཞག་གཅིག་གི་ བར་ལ་བཟླས་པ་ལན་ལྔ་ཚང་བར་བགིད་ན་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཁི་ཕག་འབུམ་གི་བར་དུ་བསགས་པའི་སིག་པ་ལི་བ་ཀུན་བྱང་བར་ 26 / 262

འགྱུར་རོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང་མི་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོའི་ རིགས་སྔགས་འདི་འཛིན་པའམ། འཆང་བའམ།ཀོག་པའམ།འདོན་པར་བགིད་པ་ན།སེམས་ཅན་དེ་ཚེ་འཕོས་ཏ་ེའཆི་ཁར་ཕོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ དརེ་གཤེགས་ཏེ།ཕག་གིས་ཁིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གང་ནས་གང་དུ་སྐྱ་ེབར་འདོད་པ་དེར་སྐྱལེ ་བར་འགྱུར་རོ།།བཅོམ་ལྡན་ འདས་སམེ ས་ཅན་གང་དག་ལ་ལ་ཞིག་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་གཟུངས་སུ་བགིད་ད་ེ བཟླས་པ་ལས་ངན་སོང་དུ་ ལྟུང་ན་བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་གང་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་ གཟུངས་སུ་འཛིན་ཅིང་བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་དུ་མ་སྐྱསེ་ན་བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་ པར་མ་གྱུར་ཅིག གང་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པའི་ རིག་པ་མ་ཐོབ་ན་བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་ཅིག ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་གང་ལ་ ལས་གཟུངས་སུ་བཟླས་པར་བགིད་པ་ལས། ད་ལྟ་ཚེ་འདི་ལ་རེ་བ་ཐམས་ཅད་མ་སྐོངས་ན། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་ འདི་སྙིང་པོ་འདི་ཞསེ ་བགི་བར་མི་རུང་སྟེ།གང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་པ་དང་སམེས་ཐགེ་པ་མི་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ།།བུད་མེད་ གང་ལ་ལས་ཐུགས་ར་ེ ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིས་པ་ལས། བུད་མེད་ཀི་ལུས་ལས་འཕོས་ནས་སྐྱསེ ་པའི་ ལུས་སུ་མ་གྱུར་ན་བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མ་གྱུར་ཅིག གང་གིས་ཡིད་གཉིས་སམ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱསེ ་པས་འགྲུབ་ པར་མི་འགྱུར་རོ། །སམེ ས་ཅན་གང་ཞིག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་དཀོར་དང་ཞལ་ཟས་སྤྱོད་པའི་སིག་པ་སངས་རྒྱས་སྟོང་འཇིག་ རྟནེ ་ན་གཤེགས་པའི་ཚེ་ནའང་མཐོལ་ཞིང་བཤགས་སུ་མི་གནང་སྟ།ེ གང་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་འདི་བཟླས་པ་ཙམ་ གིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སིག་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། མཚམས་མེད་ལྔ་དང་། ཆོས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པ་དང་། མཆོད་ རྟནེ ་དལ་བ་དང་།ཚུལ་ཁིམས་ཉམས་པ་དང་།གཙུག་ལག་ཁང་བཤིག་པ་དང་།དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་ནོར་བརྐུས་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ངན་སེམས་བགིད་པ་ལ་སོགས་པའི་སིག་པ་ལི་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་སྔགས་འདི་ལ་ ཐ་ེཚོམ་འཚལ་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ།།སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཡང་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིགས་སྔགས་ཀི་སྙིང་པོ་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཅིང་བཟླས་ བརོད་བགིད་ན་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། གང་ནས་གང་དུ་སྐྱ་ེབའི་སར་ཆོས་བཞིན་བགིད་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་འཕད་པ་དང་། རྟག་པར་དགེ་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་དུས་བཟང་པོ་དང་འཕད་པ་དང་། 27 / 262

རྟག་པར་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་ཕད་པ་དང་། དབང་པོ་དང་ཡན་ལག་ཚང་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཞི་དུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ཚུལ་ཁིམས་མི་ཉམས་པ་དང་། གཉེན་བཤེས་འཁོར་ལྡན་དུ་འདུ་འཕོད་པ་དང་། འཚོགས་ཆས་དང་ནོར་རས་ཡོད་པ་གཞན་གིས་མི་འཕོག་པ་དང་། རྟག་པར་མི་གཞན་གིས་བཀུར་སྟི་དང་སྲི་ཞུ་བགིད་པ་དང་། ནོར་རས་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་འདོད་པའི་དགོས་པ་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་དང་། ལྷ་ཀླུ་ཀུན་གིས་རྟག་ཏུ་ མགོན་སྐྱབས་བགིད་པར་འགྱུར་བ་དང་།གར་བྱུང་གར་སྐྱསེ ་ཀང་སངས་རྒྱས་ཀི་དྲུང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། ཐོས་ནས་ཀང་དོན་ཟབ་མོ་རྟོགས་ཏེ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་སྔགས་འཆང་བ་དང་། བཟླས་པ་དེ་ལ་ལེགས་པའི་ ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀིས་རིགས་སྔགས་རྟག་པར་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འཆང་བ་དང་བཟླས་བརོད་བགིས་པར་རིགས་ཏེ།ད་ེལ་ ལེ་ལོ་བགིད་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་གཟུངས་འདི་འཆང་བ་དསེ ་ཆུ་ཀླུང་ངམ། མཚོའམ། རིང་ངམ། ལྟེང་ཀའམ། ཡུར་བའམ། ཆུ་ཆ་ེ ཆུང་གང་གི་ནང་དུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཁྲུས་བྱེད་ན་ཁྲུས་གི་ཆུ་ད་ེ སམེ ས་ཅན་གང་གིས་ལུས་ལ་ཕོག་གམ་རེག་པས་སམེ ས་ཅན་དའེ ི་ སིག་པ་ཐམས་ཅད་དག་སྟེ༑ སེམས་ཅན་གང་གིས་ད་ེ ལས་ཐར་ནས་ཕོགས་གཞན་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་པད་ལ་ སྐྱསེ ་ཤིང་། མངལ་དང་དོད་གཤེར་དང་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདི་ལྟ་སེ། གང་གཟུངས་འདི་འཛིན་ཅིང་འདོན་པ་ དསེ ་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏ་ེ འགྲོ་བ་ལས་རླུང་ཆེན་པོས་དེའི་ལུས་ལ་སྐྲ་དང་གོས་ལ་ཕོག་པའི་རླུང་དེས་སམེ ས་ཅན་གཞན་གི་ལུས་ལ་ རེག་པར་གྱུར་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སིག་པ་ལི་བ་དང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བྱང་ཞིང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་སྐྱ་ེ བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀི་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། ད་ེབས་གཟུངས་འདི་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བསོད་ནམས་དང་།ཡནོ ་ཏན་གི་འབྲས་བུ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དཔག་ གིས་མི་ལང་ངོ་། ། མི་གང་དག་གཟུངས་འདི་འཆང་བ་དང་།བཟླས་བརོད་བྱདེ ་པ་དེའི་ཁ་ནས་ཚིག་དགེ་བ་དང་།ཚིག་ངན་པ་ཅི་བྱུང་ཡང་ རུང་སྟ།ེལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་བདུད་དང་།མི་རྟག་ཐམས་ཅད་ཀིས་དེའི་ཚིག་བཙུན་པར་འཛིན་ཏེ།ད་ེདག་གིས་རྣམ་ པར་དག་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་།ཀུན་ཀང་ད་ེལ་བཀུར་ཏ་ེསམེས་བསྐྱདེ ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་འད་བར་བལྟའོ།། 28 / 262

གཟུངས་འདི་སེམས་ཅན་གང་དག་མཐོང་ངོ་ཅོག་གིས་ཐོས་པར་བཟླས་ན།སེམས་ཅན་ད་ེདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ འགྱུར་རོ། །དའེ ི་ཡོན་ཏན་གྲངས་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརོད་ཀིས་མི་ལང་ངོ་། ། ཡིད་ལ་སྨོན་པ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་མི་སྲིད་དོ།།ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར།འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀིས་སྤྱིར་ རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་གིས་སྤྲུལ་པའི་བཀོད་པ་གྲངས་མེད་སྟོན་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་ བརོད་ཀིས་མི་ལང་མོད།རང་རེ་བོད་ཁ་བ་ཅན་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་ལྷག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱདེ ་དང་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ པས་རང་རེ་རྣམས་ཀིས་བསྒྲུབ་ན་སྒྲུབ་ཐག་ཉེ་ཞིང་། གསོལ་བ་བཏབ་ན་བྱིན་རླབས་འབྱུང་ཐག་ཉེ་བའི་ལྷག་པའི་ལྷ་སྐལ་ཁད་ པར་ཅན་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་བོད་གངས་རིའི་ལོངས་ཀི་གདུལ་བྱའི་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། མདོ་སེ་པད་དཀར་པོ་ལས། བཅམོ ་ལྡན་ཀིས་བཀའ་ སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་དུས་གསུམ་གི་སངས་རྒྱས་གང་གིས་ཀང་གདུལ་བྱར་མ་གྱུར་པའི་གནས། འདེ་སྲིན་དུ་མས་གང་བའི་མཐའ་ འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་དརེ།མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུ་ཅིག་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་འདུག་སྟ།ེ སེམས་ཅན་ད་ེརྣམས་ཀང་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀི་ལམ་ལ་བཀོད་པར་འགྱུར་རོ།།མཐའ་འཁོབ་ད་ེའདུལ་བའི་གཉེན་པོ་ནི་འཕགས་པ་ སྤྱན་རས་གཟིགས་ད བང་ཕྱུག་ཡིན་ནོ། ། ད་ེགང་ཞ་ེན།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དེས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།སངས་ རྒྱས་སྟོང་གི་སྤྱན་སྔར་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟ།ེ བདག་གིས་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་གང་གིས་ཀང་ཞབས་ཀིས་མ་བཅག་པའི་གནས། མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་འདུལ་དཀའ་བ་ད་ེ རྣམས་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀི་ལམ་ལ་འཁོད་པར་ གྱུར་ཅིག མཐའ་འཁོབ་དེ་ཡང་བདག་གིས་གདུལ་བའི་ཞིང་དུ་གྱུར་ཅིག བདག་འདེ་སྲིན་ལ་སོགས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ ཀི་ཕ་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་དེད་དཔོན་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག མུན་པ་སལེ ་བའི་སྒྲོན་མེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག དུས་གསུམ་ སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་འཁོབ་ཀི་ཡུལ་དེར་དར་ ཞིང་རྒྱས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་ད་ེ རྣམས་ཀིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་མཚན་ཐོས་ཏེ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན། བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀི་ལུས་ཐོབ་སྟེ།དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཅིགབདག་གིས་གང་ལ་གང་འདུལ་གིས་སམེ ས་ཅན་ རྣམས་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་ནས།མཐའ་འཁོབ་དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་གིང་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིགད་ེཁོ་ན་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་ བཏབ་པས་དེའི་སྨོན་ལམ་གི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་གང་གིས་ཀང་མ་ཐུལ་བར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་ འདུལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏ།ེ ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་དཀར་པོ་པུཎ་རི་ཀའི་མེ་ཏོག་ 29 / 262

ལྟ་བུ་ཞིག་འཕོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སྣང་བར་བྱས་ཏ།ེ ནུབ་ཕོགས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སོང་ནས་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ ཀི་ཐུགས་ཀར་ ཐིམ་མོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ སྣང་བ ་མཐའ་ཡས ་ཀི་ཐུགས་ཀ ་ནས་ འོད་ཟེར་ཅིག ་འ ཕོས་ཏ།ེ མཚ ོ་པད ་ཅ ན་དུ་ཐིམ ་པར་ གྱུར་ནས། མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་འདུལ་བའི་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞིག་འབྱོན་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། བདེ་བ་ཅན་གི་ཞིང་ཁམས་དེ་ན།ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་པ་དསེ །སངས་རྒྱས་ལ་མེ་ཏོག་འབུལ་བ་ ལ། མཚ ོ་པད་ཅ ན་གི་འ གྲམ་དུ་ འཁོར་རྣམས་མ ེ་ཏོ ག་ཐུ ་བ་ལ་བ ཏང་དུས ་མཚོའི ་ནང་ན་པད འི་ སོང་པོ་ཆེན ་པོ་ ཞིག་ལ་ཡལ ་ག་ ནི་ གཉའ་ཤིང་ཙམ། ལོ་མ་ནི་ཕུབ་ཙམ། དའེ ི་འདབ་མ་སྟོང་ལྡན་གི་དཀིལ་ན། ཟེའུ་འབྲུ་ར་མ་ཙམ་ཞིག་ལ་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་འཕོ་བ་ ཅིག་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀང་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུས་པས། ངོ་མཚར་སྐྱསེ ་ནས་གཟིམས་ཆེན་པོ་ཅིག་བྱས་པས། མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ཏ།ེ རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཅས་ཀིས་པདའི་སོང་པོ་དའེ ི་རྩར་བྱོན་ནས་མཆོད་པ་ཕུལ། སྨོན་ལམ་ བཏབ་སྟེ་ཟེའུ་འབྲུ་དེ་ཚལ་པ་བཞིར་གཤགས་པའི་ནང་ནས་མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གི་འདུལ་བའི་གཉེན་པོ་བརྫུས་སྐྱེས་ཀི་སྤྲུལ་ པའི་སྐུ། ཞབས་གཉིས་རོ་རེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ། ཞལ་གཅིག་ཕག་བཞི་པ། དང་པོ་གཉིས་ཐུགས་ཀར་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ། གཡས་ཀི་འོག་མ་ན་ཤེལ་དཀར་གི་ཕེང་བ་འཛིན་པ། གཡོན་གི་འོག་མ་ན་པད་ དཀར་པོ་བཟང་ནས་སྙན་གི་ཐད་དུ་ཁ་ཕེ་བ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀིས་བརྒྱན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དུ་མས་སས་པ། དར་སྣ་ ཚོགས་ཀི་ན་བཟའ་གསོལ་བ།སྐུ་མདོག་གངས་རིའི་ཕུང་པོ་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ།རི་དྭགས་ཨ་ེན་ཡའི་པགས་པ་ཕག་པ་ གཡོན་པ་ལ་བཀལ་ནས་ནུ་མ་བཀབ་པ།རལ་པའི་ཟུར་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན་ཞིང་རིན་པོ་ཆསེ ་དབུ་བརྒྱན་པ་ཞལ་འཛུམ་ཞིང་ཡིད་དུ་ འོང་བ། འོད་དང་འོད་ཟརེ ་ཕོགས་བཅུར་འཕོ་བ་ཅིག་བྱོན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ པར་གྱུར་ཏ།ེ རོལ་མོ་དུ་མ་དང་བཅས་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་གདན་དངས་སོ། ། ད་ེ ནས་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །པད་ཅན་ནས་པདའི་ཟེའུ་འབྲུ་ ལས། །བརྫུས་ཏེ་འཁྲུངས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཟུར་ཕུད་ཅན། ། གངས་རིའི་མདོག་ཅན་རིན་ཆེན་རྒྱན་གིས་སས། །ཡིད་འོང་གཟུགས་མཛེས་མཐོང་བས་སམེ ས་ཡིད་འཕོག །ངོ་མཚར་ མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་འདི། །བདག་གི་གདུང་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་རྒྱལ་བུའམ། །སམེ ས་ཅན་དོན་མཛད་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ གཅིག་ལགས། །ཞསེ ་གསོལ་པས། སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་པདོ་རྒྱས་པའི་ 30 / 262

མཚོ། །པད་ལས་འཁྲུངས་རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས། །ཀུནའྡ ི་མདོག་ཅན་རིན་ཆེན་ རྒྱན་གིས་མཛེས། །མཚན་དཔེ་ངོ་བཚར་ལྡན་པའི་སྐུ་མཆོག་འདི། ། ཁོད་ཀི་རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་པ་འོས་མིན་པའི། །མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་དརེ ། །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བའི་ དོན་མཛད་པ། །གང་ལ་གང་འདུལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཅིག་ལགས། །ཞསེ ་གསུངས་སོ། །དའེ ི་ཚེ་ས་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏ་ེ ལྷ་ རྣམས་ཀིས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་བོ།།ད་ེནས་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀིས་སྤྲུལ་སྐུ་དེའི་དབུ་ལ་ཕག་བཞག་ནས་བཀའ་སྩལ་ པ། རིགས་ཀི་བུ་མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་སམེ ས་ཅན་རྣམས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀིས་ཀང་མ་ཐུལ། མ་ འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀིས་ཀང་གདུལ་བར་མི་འ གྱུར། ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀིས་ཀང་བཏུལ་དཀའ་བ་དེ། སྔོན་གི་སྨོན་ ལམ་གི་མཐུ་ལ་བརྟནེ་ནས་གདུལ་བར་འགྱུར་བ་ལགེས་སོ་ལེགས་སོ།།ཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀིས་འཕགས་ པ་ཁདེ ་ཀི་སྐུ་མཐོང་ཞིང་།ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས།ད་ེམ་ཐག་ཏུ་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཐར་ཏེ།བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀི་ལུས་ཐོབ་ པར་གྱུར་ཅིག ཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་འད་ེ སྲིན་དང་། གདོན་བགེགས་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ཀི་མདངས་ འཕོག་པ། སྲོག་ལ་བར་ཏུ་གཅོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀིས་འཕགས་པ་ཁེད་ཀི་སྐུ་མཐོང་ཞིང་ཡི་ག་ེ དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས། གནོད་པའི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་ཞི་སྟེ། ཕན་བདེ་དང་སྙིང་རེ་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག ཁ་བ་ཅན་ན་ གནས་པའི་སམེ ས་ཅན་སྟག་དང་། གཟིག་དང་། དོམ་དང་། དེད་དང་། གཅན་གཟན་མ་རུང་བ་གདུག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་། ངར་སྐད་ཐོས་པ་ཙམ་གིས་སྐྲག་པར་བྱདེ ་པ།སྲོག་ཕོགས་ནས་ཤ་ལ་ཟ་ཞིང་ཁག་འཐུང་བ་དེ་དག་གིས་འཕགས་པ་ཁེད་ ཀི་སྐུ་མཐོང་ཞིང་། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ཙམ་གིས་གདུག་པའི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་ཞི་ནས། ཕན་ཚུན་ཕ་མ་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་ གནས་པར་གྱུར་ཅིགཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་གང་དག་བཀསེ ་བ་དང་སྐོམ་པས་ལུས་གཟིར་ཅིང་།སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉམ་ ཐག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་ཁོད་ཀིས་སྐུ་མཐོང་ཞིང་། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ཙམ་གིས་ཟས་སྐོམ་བདུད་རྩིའི་ཆར་ བབ་ནས་ཅི་འདོད་པའི་ཡིད་ཚིམས་ཏེ། བཀེས་སྐོམ་གི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག ཁ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་སམེ ས་ཅན་ འོན་པ་དང་ལོང་བ་དང་། ནད་པ་དང་། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་དང་། མགོན་མེད་ཅིང་སྐྱབས་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀིས། འཕགས་པ་ 31 / 262

ཁེད་ཀི་སྐུ་མཐོང་ཞིང་། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐསོ ་པ་ཙམ་གིས་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་ཞིང་། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚང་ ལ་མཐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག ཁ་བ་ཅན་གི་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ཀིས་འཕགས་པ་ཁེད་ཀི་སྐུ་མཐོང་བ་དང་། འཆི་བའི་ཚེ་ བསྲིངས་བར་གྱུར་ཅིག ན་བའི་སྨན་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ནད་ལས་ཐར་བར་གྱུར་ཅིག མགོན་མེད་པ་རྣམས་ཀི་མགོན་དུ་གྱུར་ཅིག སྐྱབས་མེད་པ་རྣམས་ཀི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་ཅིག མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གི་ཡུལ་དུ་ཡི་དམ་ལྷའི་སྐལ་བ་ནི་ཐུག་རེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། ། ཡི་དམ་ཁེད་ལ་བརྟནེ་ནས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མཐའ་འཁོབ་དརེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་བྱོན་ནས། སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར་ཅིག ཆོས་ཀི་སྐལ་བ་ནི་ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་ཡིན་ཏ།ེ སྙིང་པོ་འདི་ ལ་བརྟནེ ་ནས། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མཐའ་འཁོབ་དརེ ། སངས་རྒྱས་ཀིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ འགྱུར་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། ། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་བདག་ཉིད། ཆོས་ཀི་ ཱུ ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁི་བཞི་སྟོང་གི་རྩ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་སྙིང་པོ། སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔ་དང་གསང་བའི་བདག་པོ་རྣམས་ཀི་སྙིང་པོ་ ཡིག་འབྲུ་རེ་ར་ེ ནས་བསྡུས་པའི་གཟུངས་སྔགས། དགེ་ལེགས་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀི་འབྱུང་གནས། ཕན་བདའེ ི་དངོས་གྲུབ་ ཐམས་ཅད་ཀི་རྩ་བ། མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་ལམ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀི་སྙིང་པོ་གསུང་མཆོག་ཡི་ ཱུ ག་ེ དྲུག་པ་འདི་ལན་ཅིག་མཐོང་བས་ཀང་། ཕིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་སྟ།ེ འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་དེད་དཔོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པས་ཀང་ བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀི་ལུས་ཐོབ་སྟེ། འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་དེད་དཔོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གྲོག་སྦུར་རམ། དུད་འགྲོ་འཆི་ཁ་མའི་རྣ་བར་ཐོས་ ན།ལུས་དེ་ལས་གྲོལ་ཏ་ེབད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།དན་པས་ཀང་གངས་ལ་ཉི་མ་ཕོག་པ་དང་འད་སྟ།ེ ཚེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ ནས་བསགས་པའི་ལས་ངན་གི་སིག་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་དག་ནས། བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། རེག་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་ཅིག་བསྒོམ་པ་ ཙམ་གིས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གི་གོ་ཆོད་ནས། སྣང་ཚད་ཆོས་སྐུ་ཤར། འགྲོ་དོན་ཕིན་ལས་ཀི་གཏརེ ་ཁ་ཕེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལ་ བཅང་ན་རིགས་ཀི་བུ་དའེ ི་ལུས་སངས་ཀི་རིང་བསྲལེ ་དུ་གྱུར་ནས། བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའི་ནད་ཀིས་མི་ཚུགས་ཤིང་མེ་དང་ཆུ་དང་ དུག་དང་མཚོན་དང་། སྟེང་འོག་གི་གདོན་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀང་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་རིན་པོ་ཆེའམ། རས་སམ། ཤིང་ཤུན་ནམ། ཐ་མ་ས་དང་། རོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྲིས་ན་ཆོས་ཀི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁི་བཞི་སྟོང་འབྲི་རུ་བཅུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདིར་བད་ེསྐྱིད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ནས།ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ།ད་ེལ་ཐེ་ཚོམ་དང་ ཡིད་གཉིས་མ་བྱེད་ཅིག གཞན་ཡང་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་སྲང་ལ་གཞལ་བར་ནུས་ཀི། ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ 32 / 262

ནམས་ཀི་ཚད་ནི་བགྲང་མི་ནུས་སོ། ། རོ་རེའི་བྲག་ལ་ཀ་ཤི་ཀའི་རས་ཀི་ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་ན་ལན་རེ་ཕིས་ན་ཟད་པར་ནུས་ཀི། ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཐིག་པ་ རེ་ར་ེནས་བགྲང་བར་ནུས་ཀི།ཡིག་དྲུག་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ།། ཁ་བ་ཅན་གི་རྡུལ་ཕ་རབ་རྩི་ཤིང་ནགས་ཚལ་རྣམས་རེ་རེ་ནས་བགྲང་བར་ནུས་ཀི། ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ།།ད་ེབཞིན་དུ།ཁང་པ་ དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཏིལ་གིས་བཀང་སྟ་ེཉིན་རེ་བཞིན་རོག་པོ་རེ་རེ་ནས་ཕིར་ཕྱུང་ན་ཟད་པར་ནུས་ཀི།ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་གཅིག་ བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། ། ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀི་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཆར་གི་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབབ་པའི་རོག་པོ་རེ་རེ་ནས་འདེན་པར་ནུས་ཀི་ཡི་ ག་ེདྲུག་པ་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ།།འདི་ལྟ་སྟ།ེ རིགས་ཀི་བུ་མང་དུ་བརོད་ མི་དགོས་ཀི་ང་དང་འད་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ལ་བསྙནེ་ཅིང་བཀུར་བའི་མཉེས་པར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚད་ནི་ བགྲང་བར་ནུས་ཀི། ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་ཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོའི་ཚད་ནི་སུས་ཀང་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། ། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། ཨོཾ་གིས་ལྷ་སྐྱེ་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་སལེ ། མ་ཡིས་ལྷ་མ་ཡིན་འཐབ་རྩོད་ཀི་སྡུག་བསྔལ་སལེ ། ཎི་ཡིས་མི་སྐྱ་ེ རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་སལཱེུ།པད་ཀིས་དུད་འགྲོ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀི་སྡུག་བསྔལ་སེལ།མེ་ཡིས་ཡི་དྭགས་བཀེས་སྐོམ་གི་སྡུག་བསྔལ་ སེལ། ཧཱུྃ་གིས་དམལ་བ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་སེལ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གིས་བསྔགས་གྱུར་པས། །དམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ ཱུ བཅུད།།འགྲོ་བ་ཀུན་གི་དཔལ་དུ་ཤར།།ཡི་གེ་དྲུག་པའི་དབང་ཅིག་བསྐུར།།སངས་རྒྱས་ཀུན་གི་སྙིང་པོའི་དབང་།།ད་ེརིང་ཁེད་ ལ་བསྐུར་བར་བགི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདུས་ནས་ནི། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དབང་ཞིག་བསྐུར། །ཨོཾ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ ཕིན། ། སེར་སྣ་མེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་ཆོས་ཀི་སྐུ། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །མ་ 33 / 262

ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཕིན། །ཁོ་བ་མེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལོངས་སྤྱོད་རོགས། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་ བརླབ་ཏུ་གསོལ། །ཎི་ནི་ཚུལ་ཁིམས་ཕ་རོལ་ཕིན། །ཉོན་མོངས་སྐྱོན་བྲལ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་སྤྲུལ་པའི་ སྐུ། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །པད་ནི་བསམ་གཏན་ཕ་རོལ་ཕིན། །རྣམ་གཡེང་མེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཤསེ ་ བྱ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་སྐུ། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །མེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཕ་རོལ་ཕིན། །ལེ་ལོ་མེད་པའི་བཅོམ་ ལྡན་འདས། །མཁེན་བརྩེ་འགྲོ་ལ་ཁབ་པའི་གསུང་། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །ཧཱུྃ་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕིན། །ཕིན་ ལས་ཀུན་འདུས་བཅོམ་ལྡན་འདས། ། ཱུ གསུང་མཆོག་ཡིག་དྲུག་རོ་རེའི་སྐུ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གིས་བྱིན་རླབས་པའི། །ཆོས་ཀི་སྙིང་པོ་བ་ན་མེད། །དབང་བསྐུར་ བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། ། དབང་བསྐུར་དི་མ་དགཆུ་ལྷག་མ་ཡར་ལུད་པས།སྤྱི་བོར་འོད་དཔག་མེད་པས་དབུ་བརྒྱན་པར་གྱུར།ཨོཾ་ནི་ཡེ་ཤསེ ་ལྔ་ དང་ལྡན། །མ་ནི་ཐུགས་རེ་ཀུན་ལ་ཁབ། ། ཎི་ཡིས་འགྲོ་དྲུག་འདནེ ་པར་བྱེད། །པད་ཀིས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི། །མེ་ཡིས་སིག་སྒྲིབ་སྲགེ ་པར་བྱེད། །ཧཱུྃ་གིས་ཡོན་ ཱུ ཏན་ཐམས་ཅད་འདུས། །ཡི་གེ་དྲུག་པའི་བྱིན་རླབས་ཀིས། །ཁ་བ་ཅན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཐར་པའི་ལམ་ལ་འཁོད་པར་ ཤགོ །རྒྱལ་བ་ཀུན་གིས་བྱིན་བརླབས་པའི། །ཡང་སྙིང་འདུས་པའི་སྙིང་པོ་འདི།། ཕན་བད་ེཀུན་གི་འབྱུང་གནས་ཡིན།།དངོས་གྲུབ་ཀུན་གི་རྩ་བ་ཡིན།།མཐོ་རིས་བགྲོད་པའི་ཐམེ ་སྐས་ཡིན།།ངན་སོང་ འགོག་པའི་སྒོ་མོ་ཡིན།།འཁོར་བ་སྒྲོལ་བའི་གྲུ་གཟིངས་ཡིན།།མུན་པ་སལེ ་བའི་སྒྲོན་མེ་ཡིན།།དུག་ལྔ་འཇོམས་པའི་དཔའ་བོ་ ཡིན། །སིག་སྒྲིབ་བསྲེག་པའི་མེ་དཔུང་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་བརྡུང་བའི་ཐོ་བ་ཡིན། ། མཐའ་འཁོབ་འདུལ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན།།ཁ་བ་ཅན་པའི་ཆོས་སྐལ་ཡིན།།མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་དང་།།ཐསོ ་ བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀི། །སྙིང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་བཅུད། །གཅིག་མཆོག་རྒྱལ་པོ་རིན་པོ་ཆེ། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་ཟློས་ ཤགི།གཟུངས་སྔགས་འདི་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀིས།།ཁ་བ་ཅན་གི་མཐའ་འཁོབ་དརེ།སེམས་ཅན་སྨིན་གྲོལ་ལམ་ལ་འཁོད།།དམ་ཆོས་ མཐུ་སྟོབས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཐུགས། །དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ།། 34 / 262

དར་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར།། ཞསེ ་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། ད་ེ ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དསེ ། རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་པའི་སེའུ་གཅིག་ལ། དགེ་བསྙེན་གི་སོམ་པ་བྱིན་ནས། བོད་ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་བསྒོམ་དུ་བཏང་ངོ་༑ ༑དེར་སེའུ་དསེ ། བྲག་རོག་པོ་ གཅིག་ལ་བསྒོམ་སྟ།ེདའེང་བྱམས་སྙིང་རེ་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེས་བསྒོམ་པ་དང་།ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པ་བྱེད་ཅིང་ཡོད་ དུས། ལས་ཀིས་མནར་བའི་བྲག་སྲིན་མོ་ཅིག་དེར་འོང་ནས། ཆགས་པ་འདོད་པའི་བར་མང་དུ་བསྟན་ནས་སོང་ངོ་། །རྟིང་ལ་བྲག་ སྲིན་མོ་དེ་བུད་མེད་ཀི་ཆས་སུ་བྱས་ཏེ༑ སེའུ་ལ་ཁོད་དང་ང་གཉིས་བཟའ་མི་བྱའོ་ཟེར་བས། སེའུ་ན་ར།ེ ང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ དགེ་བསྙེན་ཡིན་པས། ཁོད་ཀི་ཁོ་བྱས་ན་ངའི་སོམ་པ་འཆོར་བྱས་པས། བྲག་སྲིན་མོ་ན་རེ། ཁོད་ངའི་ཁོ་མི་བྱདེ ་ན་ང་ཚེའི་དུས་བྱེད་དོ་ཟེར་ནས། སེའུའི་རྩར་ཉལ་ལོ། ། ད་ེ ནས་བྲག་སྲིན་མོ་ལངས་ཏ།ེ སེའུ་ལ་འདི་སྐད་ཅསེ ་ཟེར་རོ། །ཀེ་མ་སེའུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁོད་ཅུང་ཟད་བདག་ལ་ དགོངས་ཤིང་གསན་ཏུ་གསོལ།བདག་ནི་ལས་ཀི་དབང་གིས་སྲིན་མོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས།འདོད་ཆགས་རྒྱས་པས་ཁདེ ་ལ་ཞེན་ཅིང་ ཆགས། །ཆགས་པའི་དབང་གིས་ཁེད་ལ་བསྐོར་ཞིང་གསོལ། །བདག་དང་ཁེད་ཀིས་ཁིམ་ཐབས་མི་བྱེད་ན། །ཐ་མ་སྲིན་པོ་གཅིག་ དང་འགྲོགས་ནས་ཀང་། །ཉིན་རེ་ལའང་སམེ ས་ཅན་ཁི་ར་ེ གསོད། །ནུབ་རེ་ལའང་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཙམ་ཟ། །སྲིན་པོའི་ཕྲུ་གུ་དཔག་ མེད་སྐྱསེ ་གྱུར་ནས།།ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་འདི་ཉིད་དུ།།སྲིན་པོའི་གྲོང་ཁེར་དག་ཏུ་གྱུར་ནས་ནི།།གང་ཡོད་སམེས་ཅན་སྲིན་ པོས་ཟ་བར་འགྱུར།། ད་ེ བས་བདག་ལ་དགོངས་ནས་ཐུགས་རེས་ཟུངས། །ཞསེ ་གདུང་བའི་སྐད་ཀིས་མཆི་མ་བྱུང་བས། དརེ ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་ དཔའ་སའེུ ་སྙམ་ན།འདིའི་ཁོ་བྱས་ན་ནི་སོམ་པ་འཆོར་ལ་མ་བྱས་ན་ནི་སིག་པ་ཚབས་ཆེ་བར་སྙམ་ནས།སྐད་ཅིག་ལ་རི་བོ་ཏ་ལར་ འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་ཕིན་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། ཀེ་མ་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་ཐུགས་རེ་ཅན། །བདག་ནི་དགེ་བསྙེན་སོམ་པ་སྲོག་བཞིན་བསྲུངས། །བདུད་རིགས་སྲིན་མོ་ 35 / 262

ཆགས་པའི་འདུ་ཤསེ ་ཅན། །གདུག་པའི་སྨྲ་ེ སྔགས་སྣ་ཚོགས་བཏོན་གྱུར་ནས། །བདག་ལ་བསྐོར་ཞིང་སོམ་པ་འཕོག་ཏུ་བྱུང་། །དེ་ལ་ ཅི་ལྟར་བྱས་ནས་སོམ་པ་བསྲུང་། །བྱམས་མགོན་ཐུགས་རེ་ཅན་ཁོད་དགོངས་སུ་གསོལ། །ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་པས། འཕགས་ པའི་ཞལ་ནས། བྲག་སྲིན་མོའི་ཁོ་གིས་ཤིག་གསུངས། ཇོ་མོ་ཁོ་གཉེར་ཅན་དང་། ཇོ་མོ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀིས་ཀང་། ནམ་མཁའ་ནས་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་སོ་གསུངས་སོ ། ། ད་ེནས་འཕགས་པས་སའེུ ་དང་།བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་བཟའ་མིར་བྱིན་གིས་རླབས་ནས།ཁ་བ་ཅན་འདིར་ཡོན་ཏན་གསུམ་ དང་ལྡན་ཏ།ེ མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་ག་རིན་པོ་ཆེའི་གཏརེ ་ཁ་ཕེ་བ། ཕན་བདེ་དང་དགེ་ལེགས་ཕོགས་བཅུར་རྒྱས་པ་སོགས་བྱིན་གིས་ བརླབས་སོ།།དེ་ནས་སེའུ་དང་།བྲག་སྲིན་མོའི་གཉིས་བཟའ་མི་བྱས་པས།འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ནས་ཚེ་འཕོས་པའི་སའེུ ་རྣམས་སྤྱོད་ ལམ་མི་འད་བ་དྲུག་སྐྱེས་སོ།།ད་ེཡང་།སེམས་ཅན་དམལ་བ་ནས་ཚེ་འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་དེ།ངོ་ནག་ལ་སྡུག་སྲན་ཆེ་བ་ཅིག་འདུག ཡི་དྭགས་ཀི་གནས་ནས་ཚེ་འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་ད།ེ བཞིན་མི་སྡུག་པ་ཟས་ལ་གདུང་བ་ཅིག་འདུག དུད་འགྲོའི་གནས་ནས་ཚེ་ འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་དེ། གེན་ལ་རོད་ངན་པ་ཅིག་འདུག མིའི་གནས་ནས་ཚེ་འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་དེ། ཤེས་རིག་རྒྱས་པ་སེམས་ཆུང་བ་ཅིག་འདུག ལྷ་མ་ཡིན་གི་གནས་ནས་ཚེ་ འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་དེ། སུ་ལ་ཕག་དོག་ཆེ་བ་ཅིག་འདུག ལྷའི་གནས་ནས་ཚེ་འཕོས་པའི་སེའུ་ཕྲུག་ད།ེ ངང་རྒྱུད་རིང་ལ་སམེ ས་ དགེ་བ་ཅིག་འདུག་གོ ། དརེ ་སེའུ་ཕྲུག་དྲུག་པོ་དེ་ནི་ཕ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེའུས། ནགས་རྨ་བྱ་ཚོགས་བྱ་བ ། ཤིང་ཐོག་མོད་པ་ཅིག་ཏུ་ བསྐྱལ་ནས་ལོ་གསུམ་བཞག་གོ །ལོ་གསུམ་ལོན་པ་དང་། སེའུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་བལྟར་ཕིན་པས། ལས་ཀི་དབང་གིས་སེལ་ ཕྲུག་ལྔ་བརྒྱར་འཕེལ་འདུག་གོ།ད་ེནས་ཤིང་ཐོག་རྣམས་ཟད།གཞན་ཟ་རྒྱུ་མེད་ནས་ཕ་མས་ཅི་ཡང་མ་ཟོས་ཀང་།ཕ་ཅི་ཟ་མ་ཅི་ཟ་ ཟརེ་ཞིང་།ལག་གདངེས་ལ་ཉམ་ཐག་སྟ།ེདབུལ་ཕོངས་སོ།།དརེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེའུ་སྙམ་ན།ང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་ དུ་སོང་བ་ནི་མིན། འཕགས་པའི་བཀའ་བསྒྲུབས་སེའུ་ཕྲུག་འདི་ཙམ་དུ་སོང་འདུག་སྙམ་ནས། སྐད་ཅིག་ལ་རི་བོ་ཏ་ལར་ཕིན་ནས་ འཕགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀེ་མ། ཁིམ་ཐབས་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་མ་ཤེས་ཤིང་།། བུད་མེད་བདུད་ཀིས་བསླུས་པ་མ་ཤསེ ་པས། །བུ་ཚས་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བདག་ཆུད་དོ། །འདོད་པ་དུག་གི་ལོ་མར་མ་ 36 / 262

རྟོགས་པས། །སྙིང་རེས་ཆགས་པར་གྱུར་པས་བདག་བསླུས་སོ། །འདོད་པས་བསམས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་རི་ཡིས་ནོན། །ཉོན་མོངས་ དུག་ཟོས་ལས་ཅན་རིམས་ཀིས་བཏབ། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོས་བདག་ཉིད་མནར་གྱུར་ན། །ཀེ་མ་ཀེ་ཧུད་བྱམས་མགོན་ཐུགས་རེ་ ཅན། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བུ་ཆེ་གསོ། །འཕགས་པས་གནང་བས་བདག་ནི་འདི་ལྟར་འགྲུབ། །ད་ལྟ་ཡི་དྭགས་གྲོང་ཁེར་ལྟ་བུར་ འདུག །ཕི་མ་དམལ་བར་སྐྱེ་བར་ཐ་ེ ཚོམ་མེད། །ད་ེ ཕིར་བདག་ལ་ཐུགས་རེས་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། །ཞསེ ་གསོལ་བ་བཏབ་པས། འཕགས་པའི་ཞལ་ནས་ཁོད་ཀི་རིགས་རྒྱུད་རྣམས་ངས་བསྐྱང་ངོ་གསུངས་ནས།འཕགས་པ་ཡར་བཞངེས་ཏེ༑ནས་དང་།གྲོ་དང་། སྲན་མ། བྲ་བོ། སོ་བ་རྣམས་རི་རབ་ཀི་ཁོང་སེང་ནས་བངས་ཏེ། ས་ལ་གཏོར་བས་ཡུལ་དརེ ་མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཐོག་གིས་གང་བར་གྱུར་ ཏོ། ། ད་ེ ནས་སེའུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་དསེ ་སེའུ་ཕྲུག་རྣམས་དེར་ཁིད་ད།ེ མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཐོག་ལ་གཏད་ནས། ད་ཟོ་དང་ བྱས་པས།ཟོ་དང་གོང་པོ་རི་ཡིན་ཟརེ ་རོ།།དེ་ནས་སེའུ་ཕྲུག་རྣམས་ཀིས་ལོ་ཐོག་ཟོས་པས་ཚིམ་པར་གྱུར་ནས།སྤུ་ཐུང་དུ་སོང་། མཇུག་མ་ཡང་ཐུང་དུ་སོང་སྟེ། སྨྲ་ཤསེ ་ནས་མིར་གྱུར་ཏོ། ། ཟས་སུ་མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཐོག་ཟ་ཞིང་། གོས་སུ་ཤིང་ལོ་གོན་པར་གྱུར། དེ་ལྟར་ན། བོད་ཁ་བ་ཅན་པའི་མི་འདི་རྣམས་ཕ་སེའུ་དང་། མ་བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་ལས་ཆད་པ་ཡིན་པས། རིགས་གཉིས་སུ་བྱདེ ་ཡོད་ དོ། །དེ་ལ་སེའུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ནི། ངང་རྒྱུད་རིང་བ། དད་པ་ཆེ་བ། སྙིང་རེ་ཆེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ། དགེ་བ་ལ་དགའ་བ།ཚིག་འཇམ་པ།སྨྲ་མཁས་པ་ད་ེནི་ཕའི་རིགས་སོ།།མ་བྲག་སྲིན་མོའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ནི།འདོད་ ཆགས་དང་། ཞ་ེ སང་ཆེ་བ། ཚོང་དང་ཁེ་སོགས་ལ་སམེ ས་པ། བོ་འདོད་དང་འགྲན་སེམས་ཆེ་བ། གད་མོ་ཆེར་དགོད་པ། ལུས་སྟོབས་དང་སྙིང་སྟོབས་ཆེ་བ། སྤྱོད་པས་སྐད་ཅིག་ཀང་མི་ཚུགས་པ། བོ་སྣ་མང་བ། བྱད་སྐྱིན་པ། དུག་ལྔ་རྒྱས་པ། གཞན་གི་སྐྱོན་ཐོས་ན་དགའ་བ། ཁོ་གཏུམ་པ་དེ་ནི་མའི་རིགས་སོ། །དའེ ི་དུས་དེར་རི་རྣམས་ནི་ཤིང་ནགས་སུ་སོང་། ཆུ་ཀླུང་ཐམས་ ཅད་ཆུས་ཁངེས་ཡོད་པ།སྐོང་ཆུ་ལག་ཁ་ཕེ་ནས།ཆུ་ཐམས་ཅད་དེར་སོང་སྟེ། སྐངོ ་ཆུ་ལག་ཏུ་ཐིམ་མོ། །ད་ེ ནས་ཐང་ཐམས་ཅད་ལ་ཞིང་བྱས། གྲོང་ཁེར་མང་པོ་བརྩིགས། ད་ེ ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པར། 37 / 262

རེ་གཉའ་ཁི་བཙན་པོ་བོད་ཀི་རྒྱལ་པོ་ལ་བྱོན་ནས། རེ་དང་འབངས་སུ་བཅོས་སྐད་དོ། ། ད་ེནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཀིས་དམ་ཆོས་པད་དཀར་ལས།རྒྱལ་པོ་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་པའིོ ་གཟུགས་ཀིས་ ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བོད་གངས་ཅན་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨིན་གྲོལ་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ་སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའི་ གཟུགས་ཀིས་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པའི་སྲོལ་བཙུགས་པ་དང་སྐྱེ་རྒུའི་བསོད་ནམས་སེལ་བའི་སད་དུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀི་རྟེན་ སོགས་བཞངེ ས་པར་མཛད་ནས། བོད་ཁམས་བད་ེ སྐྱིད་ཀི་ཁབ་པར་མཛད་ད།ེ ད་ེ ཡང་སངས་རྒྱས་ཀི་མཐུ་དང་འཕགས་མཆོག་ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྔོན་གི་ཐུགས་བསྐྱདེ་སྨོན་ལམ་རྫུ་འཕྲུལ་གི་ནུས་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ།ཐོག་མར་བོད་སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ རྒྱལ་པོ་ཞིག་མེད་ན་བོད་རྣམས་ཆོས་ཀིས་འདུལ་མི་ནུས་པར་གཟིགས་ནས། བོད་ཁམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་འཛུགས་ཕིར་ ཐོག་མར་རྒྱལ་སྲིད་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་ནི། སྔོན་གི་ཡིག་རིང་དག་ལས་རྒྱ་གར་ཀོ་ས་ལའི་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གི་རིགས་ཤིག་བོད་དུ་ འཁམ་པར་བཤད་པ་དང་། ཁ་ཅིག་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་སྲས་སྟོབས་ཆུང་གི་སྲས་ཤིག་འཁར་ཞསེ ་ཟེར།ཁ་ཅིག་བདེ་སའི་རྒྱལ་པོ་འཆར་བྱེད་ཀི་ བུ་ཞིག་འཁར་ཞསེ ་ཟེར་ཞིང་། རྒྱལ་པོའི་བཀའ་འབུམ་སོགས་སུ་ཆོས་རྒྱལ་མ་ངན་མེད་ཀི་རིགས་ཡིན་པར་བཤད། འཇམ་དཔལ་ རྩ་རྒྱུད་ལས། ལི་ཙ་བྱི་རྣམས་རིགས་སུ་བྱུང་། ཞསེ ་ཤཱཀའི་རིགས་ལ་ཤཱཀ་ཆེན་པོ་དང་། ཤཱཀ་རི་བྲག་པ་དང་། ཤཱཀ་ལི་ཙ་བྱི་ གསུམ་ལས་ལི་ཙ་བྱིའི་རིགས་སུ་ལུང་བསྟན་ཅིང་། རྒྱལ་པོ་བཀའ་འབུམ་དུ་ཤཱཀའི་རི་བྲག་པའི་རིགས་ཡིན་པར་བཤད་ལ༑ ཇི་ ལྟར་ཡང་ཤཱཀའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་དང་རྒྱལ་རིགས་ཤིག་རྒྱ་གར་ནས་རིམ་གིས་བོད་ཡུལ་དུ་སབེ་སྟེ།ཡར་ལུང་ལྷ་རིའི་རྩེར་སབེ་པ་ ན་བོད་ཀི་མི་རྣམས་ཀིས་གང་ནས་འོངས། རིགས་གང་ཡིན་དིས་པས་སྐད་མ་ཤེས་པར་གནམ་ལ་མཛུམ་མོ་ཀེར་ཏེ་དེ་ནས་འོངས་ ཞསེ ་བར་བྱས་པ་ན། གནམ་ནས་ཡོང་བའི་བཙན་པོ་ཞིག་འདུག་པས་རང་རེ་རྣམས་ཀི་རེ་བོ་ཞུ་ཟེར་ནས། མི་བཞིས་གཉའ་བར་ བཏེགས་ནས་རྒྱལ་པོར་བསྐུར་བས་རྒྱལ་པོ་གཉའ་ཁི་བཙན་པོ་ཞསེ ་གྲགས་ཏེ།བོད་ཀི་རྒྱལ་རབས་སྔ་ཤོས་ད་ེཡིན་ནོ།། དའེི་སྲས་དམུ་ཁི་བཙན་པོ།།དེའི་སྲས་དིང་ཁ།ིདའེི་སྲས་སོ་ཁི།དའེི་སྲས་ཡེ་ཁི། དའེ ི་སྲས་གདགས་ཁི། དེའི་སྲས་སྲི་ཁི་བཙན་པོ་དང་བདུན་ལ་གནམ་གི་ཁི་བདུན་ཟརེ ་ཞིང་ཐ་མ་དའེ ི་རིང་ལ་རོལ་བོན་ དར་རོ། །དེའི་སྲས་གསུམ་གི་བྱ་ཁི་ལ་སྤུ་ལྡེ་གུང་རྒྱལ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དའེ ི་སྲས་ཨ་ཤོ་ལེགས། དའེ ི་སྲས་ཨི་ཤོ་ལེགས་ཀིས་ འཆིང་བར་སྟག་རྩེ་བརྩེགས་ཏ།ེ མཁར་སྔ་ཤོས་ཡིན་ནོ།།དེའི་སྲས་ད་ེཤོ་ལེགས། 38 / 262

དའེ ི་སྲས་གུ་རུབ་ལགེ ས། དེའི་སྲས་འབྲོང་རེ་ལེགས། དའེ ི་སྲས་ཐོ་ཤོ་ལེགས་ཏེ་དྲུག་ལ་སའི་ལེགས་དྲུག་ཟརེ ་རོ། །དའེ ི་ སྲས་རྒྱལ་ཟ་རྣམ་ཟིན་ལྡ།ེ དའེ ི་སྲས་ལྡ་ེ སྣོལ་གནམ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཁི་ཐོག་རེ་ཐོག་བཙན་གི་བར་ཡན་ཆད་རྒྱལ་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ དྲུག་ན་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་བྱོན་ནས་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བ་སྒང་གི་རྩརེ ་བཞུགས་པ་ན། ནམ་མཁའ་ནས་ཟ་མ་ཏོག་འོད་ཟེར་འཕོ་ བ་ཞིག་བབས་པ་ཁ་ཕ་ེནས་བལྟས་པས།མདོ་སེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་དང་།སྤུང་ཀོང་ཕག་རྒྱ་པ་དང་།དག་ེབ་བཅུའི་མདོ་དང་དང་། རྟནེ་འབྲལེ་བཅུ་གཉིས་ཀི་མདོ་དང་།གསརེ་གི་མཆོད་རྟེན་གཅིག་རྣམས་བྱུང་བ།དའེི་ཚེ་བོད་ན་ཡི་གེ་འབྲི་ཀོག་མེད་པས་གང་ ཡིན་ངོ་མ་འཕོད་ཀང་རྒྱལ་པོའི་མནལ་ལམ་དུ་བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆ་ེབ་ཡིན་ཚུལ་དང་།མི་རབས་ལྔ་ནས་འདིའི་དོན་ཤསེ ་པར་ འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་བྱུང་བས་རྒྱལ་པོ་ངོ་མཚར་ཏ་ེརིན་པོ་ཆེའི་ཁི་ལ་བཞག་སྟ།ེ རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཅས་ཕག་འཚལ།མཚན་མོ་ མར་མེ་འབུལ། ཉིན་ར་ེབཞིན་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་མཆོད།མིང་གཉེན་པོ་གསང་བ་ཞེས་བཏགས། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་ནས་གསོལ་བ་འདབེས།དའེི་མཐུས་རྒྱལ་པོའི་བསམ་པ་བཞིན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་།དེ་ དུས་རྒྱལ་པོས་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལོན་པ་ལ་གཉེན་པོ་གསང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀིས་སར་གཞོན་ཤ་ཆགས། དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཐུབ་ ཅིང་བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཀང་གཉེན་པོ་གསང་བ་ལ་གསོལ་བ་ཏབ་པས་བདེ་སྐྱིད་ཆེས་ཆེར་འཕེལ་ལོ། ། ད་ེལ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀི་དབུ་བརསེ་པ་ཞསེ ་སྔོན་གི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གཏམ་དུ་གྲགས་སོ།།རྒྱལ་པོ་དེ་གཤེགས་ཁར་ ཞལ་ཆམེ ས་སུ། ཁ་བ་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁམས་འདིར་ལུས་སེམས་ལ་བདེ་སྡུག་ཅི་བྱུང་ཡང་ངའི་གཉེན་པོ་གསང་བ་འདི་ལ་མཆོད་པ་ ཕུལ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བོ་གསུངས་ཏེ་གཤེགས། དའེ ི་སྲས་ཁི་གཉན་ཟུང་བཙན། དེའི་སྲས་ འབྲོ་གཉན་སྔ་རུ། དེ་ལ་སྲས་དམུས་ལོང་ཞིག་འཁྲུངས་པ་རྒྱལ་སར་སྟོན་ཏེ། གཉནེ ་པོ་གསང་བ་ལ་མཆོད་ཅིང་གསོལ་བ་བཏབ་ པས་སྤྱན་ཕེ་སྟེ།རྒྱབ་རི་ལ་གཉན་འགྲོ་བ་གཟིགས་པས་སྟག་རི་གཉན་གཟིགས་ཞསེ་མཚན་དུ་གྲགས།དའེི་སྲས་གནམ་རི་སྲོང་ མཙན་དང་། བཙུན་མོ་ཚེ་སོངས་བཟའ་འབྲི་ཟ་ཐོད་དཀར་ཞསེ ་བྱ་བ་རྒྱལ་པོ་ཡབ་ཡུམ་ད་ེ གཉིས་ལ་སྲས་མཚན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དང་བཅས་མེ་མོ་གང་གི་ལོ་ལ་སྐུ་བལྟམས། མཚན་ཁི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་དུ་བཏགས། དབུའི་ ཐོད་ན་འོད་དཔག་མེད་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་ད་ེ ལབེ ་རྒན་གིས་དཀིས། རྒྱལ་བུ་དེ་ནར་གསོན་ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་བབས་ པ་ན་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ལ་བོད་ཁམས་ཆོས་ཀིས་འདུལ་བའི་ཕིར་བདག་རྒྱལ་པོ་ལ་དབང་བསྐུར་དུ་གསོལ་ཞསེ་གསུངས་པ་ན། ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀིས་ཀང་དགེས་བཞིན་དུ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་བཀོད། དའེ ི་ཚེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་ མདུན་གི་ནམ་མཁར་བྱོན། 39 / 262

ལྷ་རྣམས་ཀིས་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་སོས་ཆུས་གང་བས་དབང་བསྐུར། བཀ་ཤིས་ཀི་ཤིས་པ་བརོད་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ ཕབ་བོ། །དའེ ི་གནས་ནི་རི་བོ་དགའ་ལྡན་གི་རི་འདི་ཡིན་པར་གསུངས། དེ་མ་ཐག་མཐའི་རྒྱལ་ཕན་ཐམས་ཅད་ཀང་དབང་དུ་ འདུས། ཕིན་ཡིག་དང་སྐྱེས་འབུལ།དེ་སྔོན་བོད་ལ་ཡི་ག་ེམེད་པས་ཐོན་མིང་སམ་བོ་ཊ་འཁོར་བཅུ་དྲུག་དང་བཅས་པ་ཡི་ག་ེསོབ་ ཏུ་བཏང་བས་པཎི་ཏ་ལྷའི་རིགས་པ་སེངེ་ལས་སྒྲ་བསབས་ཏེ།བོད་ཀི་སྐད་དང་བསྟུན་ནས་གསལ་བྱདེ ་སུམ་ཅུ།ཨ་ལི་བཞིར་ བསྡུས་ཏེ།གཟུགས་ཁ་ཆེའི་ཡི་གེ་དང་བསྟུན་ནས་ལྷ་སའི་སྐུ་མཁར་མ་རུར་བཅོས་ནས་ཡི་ག་ེདང་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱད་མཛད། རྒྱལ་པོས་ལོ་བཞིར་མཚམས་བཅད་དེ་བསབས་སོ། ། མདོ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་དང་།སང་ཀོང་དང་།མདོ་སེ་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་བསྒྱུར་རོ།།ད་ེནས་བོད་ཁམས་ཆོས་ལ་ འཛུད་ཕིར་དགེ་བ་བཅུའི་མདོ་ལ་བརྟནེ ་ནས་ཁིམས་བཅས་ཏེ། ང་ནི་ཆོས་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་དགེ་ བ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཁིམས་མེད་ན་མི་དགེ་བའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱད་པས་འབྲས་བུ་ ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་རོ།།མི་དག་ེབ་བཅུ་སོངས་ཤིག་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤྱད་ན་ཆད་པས་བཅད་དོ།།བསད་ན་ནི་ སྟོང་བདས་སོ། །བརྐུས་ན་ནི་བརྒྱད་འཇལ་ངོས་དགུ་འདོད་དོ་ཞེས་སོགས་བཀའ་ཁིམས་དམ་དུ་བཅས་པ་ན་མཚན་སྲོང་བཙན་ སྒམ་པོར་གྲགས་སོ༑༑དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་ལ་བོད་རྣམས་ཆོས་ལ་འཛུད་པ་ལ་ཡི་དམ་གི་ལྷ་ཞིག་བཞངེ་དགོས་དགོངས་ནས་ ཐུགས་བསམ་མཛད་པ་ན།ནམ་མཁའ་ནས་ལྷའི་བུས་རྒྱལ་པོ་ཁོད་ཀི་ཡི་དམ་ནི་རྒྱ་གར་སིང་ག་ལའི་གིང་གི་བྱ་ེམའི་གསེབ་ན་ཡོད་ དོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ནོ།།དེ་ལནེ ་པ་ལ་སྤྲུལ་པ་ཞིག་དགོས་པར་དགོངས་ནས།དགེ་སོང་མ་ཏི་ཤཱི་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྲུལ་ཏེ་བཏང་ ངོ་། །སྤྲུལ་པའི་དགེ་སོང་དེས་གྲོང་ཁེར་ཤིང་ཐགས་ཅན་དུ་བྱོན་ནས། གྲོང་ཁེར་དའེ ི་རྒྱལ་བོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་གི་ སྒོ་ནས་དད་པར་བྱས།ཡུལ་དེར་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སེལ།ད་ེནས་སྤྲུལ་པའི་དག་ེསོང་འཁོར་མང་པོ་དང་བཅས་པ་ ལྷོ་ཕོགས་སིང་ག་ལའི་གིང་དུ་ཕིན་པ་དང་།སིང་ག་ལའི་བྱེ་མའི་ཐང་ལ་གང་པོ་ཆེ་ཉལ་བའི་འོག་ནས་བརོས་པས་ཙནནྡ ་སྦྲུལ་གི་ སྙིང་པོའི་སོང་པོ་བྱུང་ངོ་། ། ད་ེགཤེགས་བའི་ནང་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཁྲུ་གང་བ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་ཕག་བཅུ་ཡོད་པ།བན་དྷུ་ཛི་ཀའི་མདོག་ ལྟར་ཤིན་ཏུ་དམར་བ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ། དི་ཞིམ་པ་འོད་ཟེར་ཀུན་ནས་འཕོག་པ་ཞིག་བྱུང་བ་དགེ་སོང་གིས་ཕག་ ཏུ་བསྣམས་ཏ།ེ ཤིང་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ལ་གནང་ངོ་། ། 40 / 262

ད་ེནས་ལྷོ་ཕོགས་རི་བོ་ཏ་ལར་བྱོན་པ་དང་།དེ་ན་མཚན་མོ་ཟླ་བའི་འོད་ལ་མེ་ཏོག་འཆར་བའི་ཙན་དན་གི་སོང་པོ་ཞིག་ ཡོད་པ་འདི་ཙནནྡ་གོར་ཤི་ཤའོ་གསུངས་ནས། ད་ེབཅད་པའི་རྩ་བ་ལ་མཆོད་རྟེན་གཅིག་སྲུབས་ཏེ།གཞན་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ལ་གནང་ངོ་༑༑རྒྱ་མཚོའི་གིང་གི་འཇག་མ་རེ་ རེའི་རྩ་ེནའང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མང་པོ་བཞུགས་པ་གཟིགས་ནས་འཇག་མ་ཕོན་གཅིག་ཀང་ཕག་ཏུ་བསྣམས་སོ།།མཆོད་རྟེན་པདའི་ འཁོར་ལོ་ནས་སངས་རྒྱས་བཞིའི་རིང་བསྲེལ་སྤྱན་དངས།ད་ེནས་མ་ག་དྷར་བྱོན་པ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀིས་བྱང་ཆུབ་ཀི་ཤིང་གི་ཡལ་ག་ མང་དུ་ཕུལ་བ་རྣམས་ལ་མཆོད་རྟེན་བསྲུབས། གནས་ཆེན་བརྒྱད་ཀིས་དང་། ཆུ་ཀླུང་གངའི་ྒཱ བྱེ་མ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ མང་པོ་བཞུགས་པ་གཟིགས་པས་ས་དང་བྱེ་མ་མང་དུ་བསྣམས་ཏ་ེ རྫུ་འཕྲུལ་གིས་བོད་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་སྲོང་མཙན་སྒམ་པོ་ལ་ཕུལ་ བས་རབ་ཏུ་དགསེ། ད་ེནས་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་མཆོད་གནས་དེ་རྣམས་སྤྱན་དངས་ནས་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་རིར་བྱོན་པ་ན།ཡར་ འཕང་གི་བྲག་བྱ་ཁྱུང་གི་གཤོག་པ་འད་བའི་མདུན་དུ་སྐུ་ཁྲུས་མཛད་པ་དང་། ཆུ་ནང་དུ་འོད་ཟེར་སྣ་ལྔ་ཤར་བ་ན་འདི་ཅི་ལགས་ ཞུས་པས། ཁོ་བོ་སྐུ་བལྟམས་པ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡར་འཕང་གི་བྲག་ལ་གསུང་གི་སྙིང་པོ་ཡི་ག་ེ དྲུག་པ་དང་། མར་འཕང་གི་བྲག་ ལ་ཐུགས་ཀི་སྙིང་པོ་ཤེལ་གི་མཆོད་རྟེན་གཅིག་རང་བྱུང་དུ་བྱུང་སྟ།ེ འདི་གསུང་གི་སྙིང་པོ་ཡི་ག་ེདྲུག་པའི་གཟུགས་བརན་གི་འོད་ ཡིན་ནོ།།སྐུའི་ངོ་བོ་ནི་ད་ེཉིད་ཡིན་ནོ།། ཞསེ ་གསུངས ། ད་ེ ནས་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་རིར་བཞུགས་ཏེ། ངས་ཁ་བ་ཅན་པའི་མི་རྣམས་ལྷའི་བདེ་བ་དང་། ཉན་རང་གི་ བདེ་བ་ལ་བཀོད་ཀང་དོན་ཆེན་པོར་མི་འགྱུར་བས་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དགོས། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དར་བ་ བྱ་སྙམ་ནས།ཙནནྡ་སྦྲུལ་གི་སྙིང་པོའི་སྐུ་ལ་མཆོད་དེ་གསོལ་བཏབ་པ་ན།ཙནནྡ་གི་སྐུ་གསུང་ཕྱུང་སྟ།ེརྒྱལ་པོ་ཆནེ་པོ་ད་ེལྟར་ན་ ཁོད་ཀིས་ངའི་སྐུ་གཅིག་བཞངེ ས་ཤིག་གསུངས་སོ། ། རྒྱལ་པོ་ཐུགས་ལ་ལྡེར་བཟོ་ལ་དགོས་པའི་རས་རྣམས་བསགས་ནས་སྲོག་ཤིང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ལ་བྱ། རུ་ཤིང་ནི་ཙནྡན་ གོར་ཤི་ཤ་ལ་བྱ། རྩིབས་མ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་འཇག་མ་ལ་བྱ། སྐུ་ཤ་ནི་གནས་ཆེན་བརྒྱད་ཀི་ས་དང་ཆུ་ཀླུང་ནེ་རཉྫ་ནའི་ཕེ་མ་དང་། ཙནྡན་གཉིས་བརར་བའི་ཕ་ེམ་རྣམས་པ་དཀར་མོའི་འོ་མས་སྦྲུས་པའི་འཇིམ་པ་ལ་བྱ༑ནང་རོངས་ནི་མཆོད་རྟནེ ་གསུམ་ 41 / 262

དང་། སངས་རྒྱས་བཞིའི་རིང་བསྲེལ་ལ་བྱ། ཙནྡན་སྦྲུལ་གི་སྙིང་པོའི་སྐུ་འདི་ཉིད་ཐུགས་ཀར་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་ འཁྲུངས། དའེ ི་ནང་བར་ཙནནྡ ་སྦྲུལ་གི་སྙིང་པོའི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་ཅི་འད་བ་དེ་འད་བ་ཞིག་ཆ་རེན་དེ་དག་ལས་རང་ འཁྲུངས་སུ་བྱུང་སྟ་ེའདུག་པ་གཟིགས་སོ།། ད་ེ ཡང་སྐུ་དཀར་པོ་ཞབས་མཉམ་པར་བཞེངས་པ། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་རྩ་བའི་གསུམ་འཛུམ་པ་དང་ལྡན་པ། དའེ ི་སྟངེ ་ མ་གསུམ་རབ་ཏུ་བཞད་པ།དེའི་སྟངེ་མ་གཉིས་ཅུང་ཟད་ཁོས་པ།དེའི་སྟངེ་མ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཁོས་པ།སྟེང་མ་གཅིག་ཨ་མི་དྷེ་ཝའི་ ཞལ་གཙུག་ཏོར་དང་བཅས་པའོ།།ཕག་དང་པོ་གཉིས་ཐུགས་ཀར་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ།ད་ེའོག་གཉིས་གཡས་ཕེང་བ་དང་གཡོན་པད། ད་ེའོག་གཉིས་གཡས་འཁོར་ལོ་དང་།གཡོན་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས།ད་ེའོག་གཉིས་གཡས་མཆོག་སྦྱིན་དང་། གཡོན་དཔག་བསམ་གི་ཤིང་། ཐ་མ་གཉིས་གཡས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཤཱཀ་ཐུབ་པ་དང་། གཡོན་མདའ་གཞུ་བསྣམས་པ།ཨ་མི་དྷེ་བ་མན་ཆད་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀི་སྐུ་དང་ཆུ་ཞངེ་གབ་པར་འདུག་པས་ངོ་མཚར་སྐྱསེ། རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་ལ་ཙནྡན་གི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་སམེས་དཔའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་མ་ཐག་ཏུ་སྐུ་དསེ་དར་ཤམ་བུས་གོང་དུ་ བརེས་ནས་ཞབས་གཡས་སྐུམས་པ་ནས་འོད་བྱུང་བས། ཙནྡན་སྐུ་དེ་ཞབས་གཡས་པའི་མཐིལ་ནས་ཡར་སྤྱན་དངས་ཏེ་ཐུགས་ ཀར་ཐིམ་མོ། ། ད་ེནས་རྒྱལ་པོས་འཇིག་རྟེན་དང་སྒོ་བསྟུན་ཏེ་ཁབ་བཞེངས་པར་དགོངས་ནས།ཐུགས རེ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་ད་ེགསོལ་བ་བཏབ་པས།ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་གཉིས་སོས་ཏ།ེ གཅིག་བལ་ ཡུལ་དང་།གཅིག་རྒྱ་ནག་ཏུ་སོང་ངོ་།།བལ་ཡུལ་དུ་སོང་བ་དེ་ལ་གཟིགས་པས་བལ་པོའི་རྒྱལ་པོ་འོད་ཟརེ ་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུ་མོ་ལྷ་གཅིག་ཁི་བཙུན་ཞེས་བྱ་བ་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལོན་པ་ན་ཚོད་དར་ལ་བབ་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དུ་མ་ལྡན་པ། དཀར་ ལ་དམར་བའི་མདངས་ཆགས་པ། ལྷ་མོ་ཁོ་གཉེར་ཅན་གི་སྤྲུལ་པ་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་མཁས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་བང་མཛོད་ལ་ མངའ་བརེས་པ་ཞིག་འདུག་པར་གཟིགས་སོ།།རྒྱ་ནག་ཏུ་སོང་བ་དེ་ལ་གཟིགས་པས་རྒྱའི་རྒྱལ་པོ་ཐང་ཐི་ཟུང་ཞསེ ་བྱ་བ་ལ།བུ་མོ་ 42 / 262

ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོ་ཞེས་བྱ་བ་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལོན་པའི་ན་ཚོད་མཚན་དང་དཔ་ེ བྱད་དུ་མ་ལྡན་པ་སྐུ་མདོག་སྔོ་སངས་ལྷ་མོ་སྒྲོལ་མའི་ སྤྲུལ་པ། ལུང་དང་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་ལ་མངའ་བརསེ ་ཤིང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀི་བང་མཛོད་དང་ལྡན་པ་ ཞིག་འདུག་པར་གཟིགས་སོ༑ ༑དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་བོན་པོ་རྣམས་ལ་བཙུན་མོ་དེ་གཉིས་གདན་འདེན་པར་བསྐུལ་བས་བོན་པོ་ མགར་གིས་གཙོས་རྟ་པ་བརྒྱ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐྱསེ་མང་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ཤོག་གི་སྒྲོམ་བུ་ཁེར་ནས་བལ་ཡུལ་དུ་ཕིན་ཏ།ེ ཆོས་ཀི་རྒྱལ་པོ་འོད་ཟེར་གོ་ཆ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གསོལ་བས། རྒྱལ་པོ་འོད་ཟེར་གོ་ཆས་ཀང་དགེས་བཞིན་དུ་འབུལ་པར་ཁས་བངས་ནས། ཁི་བཙུན་གི་ལྷ་མི་བསྐྱོད་རོ་རེ་དང་།བྱམས་པ་ཆོས་ འཁོར་མ། ཙནྡན་གི་སྒྲོལ་མ་གསུང་འབྱོན་རྣམས་དང་། གཞན་ཡང་ནོར་སྐལ་མང་དུ་ཡབ་ལ་ཞུས་ནས་ཕེབས་ཁར་ཡབ་ཀིས། སྔོན་ ཆད་བུ་མོས་ཕ་ཡུལ་བཟུང་བ་མེད། ། ད་ེཕིར་བུ་མོ་བོད་ཡུལ་དབུས་སུ་སོང་།།སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་བཟུང་མཉེས་བྱས་ཏ།ེ །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལུགས་བཟང་ པོ་དར་བར་གིས།།རེ་ཡི་ཕོ་བྲང་སྐུ་མཁར་བཙན་པོ་རྩིགས།།ལྷ་ཁང་སྐུ་གཟུགས་དམ་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་བཞངེས།།སངས་རྒྱས་ཆོས་ དང་འཕགས་པའི་དག་ེའདུན་མཆོད།།བཟང་པོ་རྣམས་ལ་ར་ེབཞིན་བཀུར་བྱ་ཞིང་།དམན་པ་རྣམས་ལ་མ་བཞིན་བརྩེ་བར་ བྱ། །དགེ་བའི་ལས་ཀུན་དང་དུ་བང་བར་བྱ། །སིག་པའི་ལས་ཀུན་རྒྱབ་ཏུ་དོར་བར་བྱ། །མདོར་ན་བོ་ཕུགས་དམ་པའི་ཆོས་ཆོས་ལ་ གཏོད།།འཕལ་གི་ལྟ་སྤྱོད་འཇིག་རྟནེ་ཚུལ་དང་བསྟུན།།བོད་ཀི་མི་རྣམས་སོ་བ་བསྐྱདེ་པར་མཛོད།།ཅེས་སོགས་ཞལ་ཏ་མང་དུ་ གནང་ནས་བོད་ཡུལ་ལ་ཕེབས།དའེི་ཚེ་བལ་ཡུལ་ནས་སྐྱིད་གྲོང་གི་བར་བཅག་འཕང་རྣམས་ལ་ལྷ་དེ་དག་གིས་ཞབས་ཀི་ཕེབས་ པ་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་དཔག་མེད་བསྟན། དེ་ནས་རིམ་གིས་ལྷ་སར་ཕབེ ས། ཡང་བོན་པོ་མགར་གིས་གཙོས་རྟ་པ་བརྒྱས་རིན་པོ་ཆེའི་ སྐྱསེ་དང་བཀའ་ཤོག་སྒྲོམ་བུ་བཅས་ཁེར་ནས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕིན་ཏ།ེརྒྱ་ནག་རྒྱལ་པོར་ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོ་གནང་དགོས་ཚུལ་ཞུས་པས། རྒྱལ་པོས་ཁེལ་རྒོད་བྱས་ཤིང་གཉནེ ་ཟླ་མིན་ཚུལ་དང་། རྒྱལ་པོ་མང་པོ་དང་རྩལ་ཁད་འགྲན་དགོས་ཚུལ་སོགས་བྱས་པ་ན། རྩལ་ ཁད་མང་དུ་འགྲན་ཡང་མགར་རིག་པ་ཅན་ཐུབ་པ་སུ་ཡང་མ་བྱུང་ཞིང་། མཐར་ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོ་མགར་གིས་ཐོབ་པ་ན། ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོས་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ལ་རྟནེ ་སྐལ་དུ་ཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་དགོས་ ཚུལ་དང་། གཞན་ཡང་ནོར་སྐལ་མང་དུ་བངས་པ་ན། ཡབ་ཀིས་ཀང་གནང་ནས་བོད་དུ་འབྱོན་ཁར། ཕ་ཡི་སྲོག་ལྟར་གཅེས་པའི་ བུ་མོ་ཁོད། །ཁ་བ་ཅན་གི་ཡུལ་དུ་ཕིན་པ་ན། །ཕ་ཡིན་གཏམ་འདི་དན་པས་གུས་བྱོས་ལ། །ཁོད་ཀི་བསམ་སྤྱོད་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟར་ བྱ། །འཕལ་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ཚུལ་དང་བསྟུན་པའི་ཕིར། །བོ་ཁོག་ཡངས་ཤིང་ཐེག་པ་ཆེ་བ་དང་། །ལས་ཚགས་དམ་ཞིང་ལུས་སྒོ་ཐུབ་ པ་དང་། །སྨྲ་བ་ཉུང་ཞིང་ངག་འཇམ་གསལ་བར་བྱ། །སྨྲ་བརོད་དག་ཅིང་གཙང་སྦྲ་ཆེ་བ་དང་། ། 43 / 262

གསོག་བསྲུང་མཁས་ཤིང་ཟས་ལ་ཡངས་པ་དང་། །ལག་འོལ་ཆེ་ཞིང་ལག་བྱེད་བཟང་བ་དང་། །ཁ་ཟས་སྨན་དང་འད་ བར་ཚོད་རིག་སྤྱད། །ཁོ་ལ་གུས་ཤིང་བུ་ལ་བྱམས་པ་དང་། །མཐོ་ལ་བཀུར་སྟི་དམན་ལ་བྱམས་པ ས་བསྐྱང་། །ཐད་ཀར་མཐུན་བྱ་ མཉམ་ལ་འགྲན་སེམས་སང་། །སོང་ལ་བྱིན་ཞིང་ངན་པའི་ཡ་མི་བྱ། །དཔའ་ལ་སྟག་རས་མཁས་ལ་ཡིག་ཆང་བྱ། །ལེགས་ལ་བྱ་ དགའ་ཉེས་ལ་ཆད་པས་བཅད། ། གཉནེ ་ལ་བཤེས་གཤིན་གྲོགས་ལ་གཞུང་བཟང་བྱ།།ཡུན་དུ་ཕན་པའི་དམ་ཆོས་སྤྱད་པའི་ཕིར།།ཆོས་འཁོར་གསུང་རབ་ སྐུ་གཟུགས་ལྷ་ཁང་བཞངེས།།དགེ་འདུན་བསྙེན་བཀུར་བྱ་ཞིང་ཚུལ་ཁིམས་སྲུངས།།བྱང་ཆུབ་སམེས་སྒོམས་དངོས་འཛིན་ལྟ་བ་ སོངས།།ད་ེལྟར་བགིས་ན་འཇིག་རྟནེ ་ལུགས་དང་མཐུན།།ཆོས་དང་མི་འགལ་རང་གཞན་དོན་གཉིས་འགྲུབ།།ཚེ་འདིར་སྐྱ་ེབོ་ཀུན་ གིས་བསྟོད་བཀུར་ཞིང་། །ཕི་མར་སངས་རྒྱས་སྲས་བཅས་མཉེས་པར་འགྱུར། །ཞསེ ་སོགས་ཞལ་ཏ་མང་དུ་གནང་ནས། ཇོ་བོ་ཤཱཀ་ མུ་ནེ་ཤིང་རྟའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་པ་གད་ཀིས་ཤིང་རྟ་དངས་ཏེ་བོད་ཡུལ་དུ་ཕེབས།དའེི་ཚེ་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་རྣམ་སྤྲུལ་ལྷ་གཅིག་ ཀོང་ཇོ་དང་། ཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་བཅས་བོད་ཡུལ་དུ་ཕབེ ས་པས་བོད་འབངས་རྣམས་ཀིས་དགའ་སྟོན་རྒྱ་ཆརེ ་བྱས། ད་ེ ནས་ཁི་བཙུན་ དང་ཀོང་ཇོ་གཉིས་ཀིས་ལྷ་ཁང་བརྩིགས་པར་བཞདེ་ནས།བལ་བཟའ་ཁི་བཙུན་གིས་འོ་ཐང་གིས་མཚོ་བསུབས་ཏེ།དའེི་སྟངེ་དུ་ ལྷ་ཁང་རྩིག་པར་བརྩམ་པ་ན། ཁི་བཙུན་དང་། ཀོང་ཇོ་གཉིས་ཀིས་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ཁེད་རབ་ བོད་ཀི་མགོན་པོ་ཐུགས་རེ་ཅན་དངོས་ཡིན་པས་བོད་མུན་པའི་གིང་འདིར་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་འཛུགས་པ་དང་། ཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་ དང་། ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རོ་རེ་གཉིས་ཀིས་བཞུགས་གནས་ལྷ་ཁང་བཞེང་པ་ལ་བོད་ཀི་འད་ེ སྲིན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་ཁོས་ནས་ བར་ཆད་བྱེད་པས། བར་ཆད་རྣམས་མྱུར་དུ་ཞི་བ་དང་། འདོད་དོན་འགྲུབ་པའི་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་ པོའི་སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་ཁ་བ་ཅན་ཁབ་པར་རབ་ཏུ་བཀེ་བས་གནམ་ནས་ཆར་བབས། ས་ལ་རྩི་ཐོག་སྨིན། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཁ་ཕ།ེ རྩི་ཤིང་ནགས་ཚལ་དུས་སུ་སྐྱེས། ན་བ་དང་ཆུ་ཕན་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཀིས་བད་ེབ་རེད་དོ།།དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ལས་སྤྲུལ་པ་ཉིས་སྟོང་སྤྲུལ་ནས་སྤྲུལ་པ་སྟོང་གིས་ལྷ་ཁང་རྩིག་པར་མཛད། བོད་ཀི་ས་གཞི་སྲིན་མོ་གན་རལ་དུ་འགལེ ་བ་འད་བ་འདི་མནན་དགོས་པར་གཟིགས་ནས།དཔུང་པ་གཡས་ལ་སྐ་ཚལ། གཡོན་ལ་ཁ་འབྲུག རང་པ་གཡས་ལ་གཙང་འགྲམ། གཡོན་ལ་གོམ་པ་རྒྱང་སྟེ། རུ་བཞིའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞི། གྲུ་མོ་གཡས་ལ་ 44 / 262

ཀོང་པོ་བུ་ཆུང་། གཡོན་ལ་ལྷོ་བྲག་ཁོམ་མཐིང་། པུས་མོ་གཡས་ལ་སྐ་བྲག གཡོན་ལ་པྲ་དུམ་རྩེ་སྟེ། མཐའ་འདུལ་བཞི། ལག་མཐིལ་ གཡས་ལ་བྱང་ཚུལ་གི་རླུང་གནོན། གཡོན་ལ་ཁམས་ཀི་འདན་ཀོང་ཐང་སྒྲོལ་མ ། རང་མཐིལ་གཡས་ལ་མང་ཡུལ་བྱམས་སིན། གཡོན་ལ་མོན་ཡུལ་བུམ་ཐང་ས་གྲོ་སྐྱིར་ལ་སོགས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་མང་པོ་བཞངེས་ནས།གདོད་འོ་ཟང་མཚོ་ལ་རོ་མཁར་ རྩིགས། ཤིང་གིས་ཕུབ། ཀླུའི་འདམ་པས་ཞལ་ཞལ་བྱས་ཏ།ེ རལ་ས་བསྐྱལ་ནས་བདལ་ཏེ་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་བཞེངས། དའེི་ཚེ་འདེ་སྲིན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཕིར་རང་བྱུང་གི་ལྷ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ཁོ་ཞལ་ནས་འོད་ཟརེ་ འཕོས་པའི་སྣེ་ལ་རྟ་མགྲིན་དང་།བདུད་རྩི་འཁིལ་བ་གཉིས་བྱུང་སྟ།ེའདའེི་མུན་པ་བཞི།གནས་དེ་རྣམས་སོ།། ག་བའི་ཚལ་གི་བྲག་ལོགས་ལ་ཁ་སར་པ་ཎི་གཙོ་འཁོར་ལྔ་འོད་ཀི་རང་བཞིན་དུ་གཟིགས་པ་ལྟར་བྲག་ལ་བརོས་ཏ།ེ སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་འཇིག་རྟནེ ་མགོན།། ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྤྱི་གཙུག་བརྒྱད། །སྐུ་མདོག་དཀར་གསལ་གངས་རི་འད། ། ཉོན་མོངས་མ་གོས་པད་བཞིན། །ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ལྡན་པས། །སམེ ས་ཅན་ཉམ་ཐག་ཕོངས་པ་ཡིས། །དན་ན་སྡུག་ བསྔལ་ཞི་མཛད་པ། །མགོན་དུ་གྱུར་ལ་ཕག་འཚལ་བསྟོད། །ཅེས་བསྟོད་པ་མཛད་དོ། །ད་ེ ལྟར་བལ་མོ་བཟས་གཙོ་མཛད་སྤྲུལ་པ་ མང་པོས་ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞངེས།ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོས་གཙོ་མཛད་ནས་ར་མོ་ཆེའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞངེས། འཕྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རྟེན་གི་གཙོ་བོ་ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རོ་ར་ེབཞུགས།ར་མོ་ཆེར་ཇོ་བོ་ཀཱཀ་མུ་ནེ་བཞུགས་སུ་གསོལ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་གང་ལོགས་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འཇིགས་པ་བརྒྱད་སྐྱོབ། ཁ་སར་པ་ཎི་ལྷ་ལྔ། དོན་ཡོད་ཞགས་པ་ལྷ་ཚོགས། རྒྱ་ ཆེར་རོལ་པ་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལྟར་ཐུབ་པའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀི་མཛད་ཚུལ་རྣམས་བྲིས། བརྒྱུད་རིས་ལ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་བསབ་པ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་འདུལ་བ་དང་། སེམས་ཀི་བསབ་པ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ དུ་མདོ་སེ་དང་། ཤེས་རབ་ཀི་བསབ་པ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་མངོན་པའི་རྒྱུད་རིས་རྣམས་བྲིས། གོ་འབུར་བྱང་མའི་ནང་དུ་རང་ བྱོན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སྤྱན་དངས་པར་དགོངས་པ་ནི། དམར་པོ་རི་ནས་འཕྲུལ་སྣང་གི་བར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀིས་ཞབས་ཐང་ དུ་བྱོན་པས་ཀུན་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཅིང་གོ་འབུར་བྱང་མར་ཕག་སྟོང་རྒྱབ་ཡོལ་གི་ཚུལ་དུ་བྱས་ཏེ་བཞུགས་སུ་གསོལ།དའེི་ཚེ་ཀླུ་ གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དཀར་ཕོགས་སྐྱོང་བ་མང་པོས་གཙུག་ལག་ཁང་བསྲུང་བར་ཁས་བངས། ཁད་པར་ཤར་ལྷོའི་ལོག་ནས་ 45 / 262

དཔལ་ལྷ་མོས་གཟུགས་དངོས་སུ་བསྟན་ཕག་བྱས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་བསྲུང་བར་ཁས་བངས་པ་ན།གནས་དརེ ་དཔལ་ལྷ་མོའི་ སྐུ་གཟུགས་ཀང་བཞངེས་སོ།། ད་ེནས་རྒྱལ་པོ་བོད་རྣམས་ཆོས་ལ་འཛུད་ཕིར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ནས་སྤྲུལ་པའི་མི་ལ་སྤྲུལ་པས་ཆད་པ་གཅོད་དེ་ མགོ་བོ་བཅད་པ་དང་། མིག་འབྱིན་པ་དང་། པགས་པ་བཤུ་བ་ལ་སོགས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་མཛད་ནས་བོད་འབངས་ཐམས་ ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ཁིམས་ལ་བཀོད། དའེ ི་ཚེ་ལི་ཡུལ་གི་དགེ་ཚུལ་གཉིས་རེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་གིས་བསྐུལ་ནས་བོད་དུ་རྒྱལ་པོ་ མཇལ་དུ་འོངས་པ་ན་སྤྲུལ་པའི་མཛད་པ་དེ་དག་ལ་འཇིགས་ནས་དད་པ་མ་གྱུར་པ་ན། རྒྱལ་པོས་མཁེན་ནས་དབུའི་ཐོད་བཤིག་སྟེ་ འོད་དཔག་མེད་ཀི་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་ང་བོད་ཀི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ཁེད་རྣམས་འཇིགས་མི་དགོས་གསུངས་པ་ སོགས་ལོ་རྒྱུས་ངོ་མཚར་ཅན་མང་དུ་སྣང་ངོ་། །ད་ེ ནས་རྒྱལ་པོ་ཡབ་ཡུམ་གིས་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས་རྒྱ་བལ་གི་པཎི་ཏ་ཁ་ཤས་ སྤྱན་དངས་ཏ་ེམདོ་རྒྱུད་མང་དུ་བསྒྱུར་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀིས་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་མཛད་ནས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ དག་ལ་གནང་སྟེ། སྒོམ་དུ་བཅུག་པར་གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་ཡང་མང་དུ་བྱུང་བར་སྣང་ངོ་། ། ད་ེ ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་རིང་ལ། ཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་དང་། ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རོ་རེ་སོགས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མང་པོ་ བོད་དུ་གདན་དངས་ཤིང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ལྔ་ལྡན་སོགས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་མང་དུ་བཞངེ ས། མཐའ་འདུལ་ཡང་འདུལ་གི་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་བཏབ། རྒྱལ་བའི་བཀའ་མང་དུ་བསྒྱུར། བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་སྒྲ་གྲགས་པར་མཛད་པས་བོད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པའི་སྲོལ་བཏོད་པ་ཡིན་ཞེས་སྔོན་གི་མཁས་པ་ ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་གཏམ་དུ་གངེ་ངོ་།། ད་ེ ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་བོད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པའི་སྲོལ་བཏོད་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་པ་ ཤིང་ཕོ་སྟག་གི་ལོ་རྟ་ཟླའི་ཚེས་བཅུ་བཞི་ལ་ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོ་དང་། བལ་མོ་ཁི་མཙུན་གཉིས་དང་བཅས་གསུམ་ཀ་ཡི་དམ་བཅུ་ གཅིག་ཞལ་རང་བྱུང་གི་སྐུ་ལ་ཐིམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ད་ེ ནས་རྒྱུལ་བུ་བོན་འབངས་དང་བཅས་ཆོ་ངེས་འདབེ ས་ཤིང་སྨྲ་ེ སྔགས་མང་དུ་ བཏོན་ནས་གསོལ་བ་བཏབ་པས། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཀ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡབ་ཡུམ་ཞལ་བསྟན་པ་ན། ཇོ་མོ་ མང་བཟའ་ཁི་དང་།བོན་པོ་སེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་་ཀིས་ཕག་བྱས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ར་ེཉིད་མི་བཞུགས་ན།སྤྱིར་སངས་ རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ཇི་ཙམ་ཞིག་བརྟན། མཐར་ཇི་ཙམ་ནས་འཇིག དའེ ི་སྔ་ལྟས་ཇི་ལྟ་བུ་འབྱུང་། སྒོས་སུ་བོད་ཡུལ་ཁ་བ་ཅན་འདིར་ སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་དང་། ད་ེ འཛིན་པའི་བྱང་སམེ ས་དང་། 46 / 262

རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོང་། དམ་པའི་ཆོས་ཇི་ཙམ་གནས། རྒྱལ་པོ་གང་གི་རིང་ལ་ཆོས་ལུགས་གང་དར། གང་ནུབ་ དའེ ི་རེན་ཅིས་བྱེད། མི་རྣམས་ཀིས་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་ཉམས་ལེན་ཇི་ལྟ་བུ་འབྱུང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་སྔགས་པ་རྣམས་ཀི་དར་རྒུད་ སྤྱོད་ལམ་ཇི་ལྟ་བུ་མཆི། བོད་ཡུལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་ཇི་ལྟ་བུ་འབྱུང་། ཕི་རབས་ཀི་རྒྱལ་བོན་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཇི་ལྟ་བུས་ བསྟན་པ་སྐྱོང་ཞསེ ་སོགས་མ་འོངས་ལུང་བསྟན་ཞུས་པ་ན། དུས་ངན་གི་སྤྱོད་པ་མཐའ་དག་ཞིབ་པར་ལུང་བསྟན། ད་ེ ཡང་སྔགས་ ལ་བསྙད་བཏགས་ནས་འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་ཁད་དུ་གསོད་པ་དང་། མན་ངག་བཅོས་མ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ ཁད་དུ་གསོད་པ་དང་། ཟོག་དང་ཚུལ་འཆོས་ཀིས་རང་གཞན་སེམས་ཅད་ཐམས་ཅད་བས་བར་བྱེད་པ་སོགས་དེང་དུས་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་ སྤྱོད་ངན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཆསེ ་གསལ་བར་ལུང་བསྟན་དང་ཞལ་ཏ་མང་དུ་གནང་ནས་སར་ཡང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ ཐུགས་ཀར་ཐིམ་མོ། ། ད་ེནས་བོན་པོ་རྣམས་ཀིས་ཀང་ར་མོ་ཆེར་དང་འཕྲུལ་སྣང་གི་ལྷ་གཉིས་བརེས་ཏ་ེཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ན་ེའཕྲུལ་སྣང་དུ་སྤྱད་ དངས། ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རོ་རེ་ར་མོ་ཆེ་སྤྱན་དངས་པ་སོགས་ཞལ་ཆེམས་ལྟར་བྱས་སོ། །ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྲས་མང་ སྲོང་མང་མཙན། དའེ ི་སྲས་གུང་སོང་གོང་བཙན། དའེ ི་སྲས་འདུས་སྲོང་མང་པོ་རེ་ནམ་འཕྲུལ་གི་རྒྱལ་པོ། དའེ ི་སྲས་ཁི་ལྡེ་གཙུག་བ རྟན་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དེའི་སྐུ་རིང་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་མང་དུ་བཞངེས།མདོ་སེ་ལས་བརྒྱ་པ་དང་།གསེར་འོད་དམ་པ་སོགས་བསྒྱུར།དའེི་ སྲས་འཇང་ཚ་ལྷ་དབོན་ལ་རྒྱའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ་གིམ་ཤང་ཨོང་ཇོ་བངས་བས་བུ་ཤི་སྟེ་མེས་དང་འདུས་ནས་ལྷ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་བཙལ་ ཏ་ེམཆོད་པ་བྱས་སོ།། ད་ེལ་སྲས་མཚན་ལྡན་ཞིག་ས་ཕོ་སྟག་ལ་འཁྲུངས་ཏེ།རྒྱལ་པོ་འཕར་ཐང་དུ་བསྟན་པར་ཆས་པ་ན།བུ་སྣ་ནམ་ཟས་ ཕོགས་ཏེ་སྣ་ནམ་གི་བུར་བྱས་ནས་ཁི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ཞེས་གྲགས་སོ། །ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ཆུང་དུས་ནས་ཆོས་ལ་མཉེས་ པས་རྒྱའི་ཡུལ་དུ་སང་ཤི་ལ་སོགས་མི་བཞི་ཆོས་འཚོལ་དུ་བཏང་ངོ་། །རྒྱལ་བུ་སྐུ་ན་ཕ་བའི་དུས་སིག་བོན་རྣམས་ཀིས་ཆོས་ཁིམས་ བཤིག ཇོ་བོ་ཤཱཀ་མུ་ནེ་བྱེ་ཐེམས་སྦས། ལྷ་སར་བཤས་ར་བྱས་པ་ན་སིག་བོན་འགའ་ཞིག་རྒྱབ་གས་ནས་ཤི་བ་སོགས་ལྟས་ངན་སྣ་ཚོགས་པ་བྱུང་བ་ན། ཇོ་བོ་ རིན་པོ་ཆེ་མང་ཡུལ་སྐྱིད་གྲོང་དུ་བསྐྱལ་ལོ། ། 47 / 262

ད་ེ ནས་ཁི་སྲོང་ལྡའེུ ་བཙན་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་བབ་པ་ན་རྒྱལ་སར་བཏོན། ཆོས་འཚོལ་བར་བཞདེ ་ནས་པཎི་ཏ་ཨ་ ནན་ྟལ་སོགས་པ་ཆོས་བསྒྱུར་དུ་བཅུགསྦ་གསལ་སྣང་གི་བལ་ཡུལ་དུ་ཕིན་པ་ན་མཁན་པོ་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་དང་མཇལ།བོད་དུ་འབྱོན་ པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན་ཞལ་གིས་བཞསེ ་ནས་རིམ་ལྷ་སར་ཕོགས་ཕེབས། ད་ེ ནས་བསམ་ཡས་སུ་སྤྱན་དངས། ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ ལྡའེུ་བཙན་གིས་ཕག་འཚལ་ཏ།ེདག་ེབ་བཅུ་དང་།ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གསན།དའེི་ཚེ་བོད་ཀི་ལྷ་སྲིན་གདུག་ པ་ཅན་རྣམས་ཁོས་ཏེ་དམར་པོ་རི་ལ་ཐོག་ཕབ་པ་སོགས་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་ན། སིག་བོན་རྣམས་ཀིས་ཆོས་བྱས་པས་ལན་ ཟརེ་ནས་མཁན་ཆེན་རེ་ཞིག་བལ་ཡུལ་དུ་འབྱོན་དགོས་བྱུང་།དའེི་ཚེ་ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡའེུ་བཙན་གིས་མཁན་པོའི་སྤྱན་སྔར་ གསརེ ་མང་དུ་ཕུལ། ཞབས་སྤྱི་བོར་བངས། གདོང་མཆི་མ་དང་བཅས་སྨྲ་མི་ཕོད་པ་ལྟ་བུར་གསོལ་བ་མང་དུ་བཏབ་ཅིང་སར་ འབྱོན་པར་ཞུས་སོ༑༑མཁན་པོའི་ཞལ་ནས་ཁོ་བོ་ར་ེཞིག་བལ་པོར་འགྲོ།བོད་ཀི་མི་མ་ཡིན་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་པད་སམ་བ་ཝ་ གདན་དོང་གསུངས་ནས་བལ་པོར་ཕབེ ས།སོབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེས་ཀང་མཁེན་བཞིན་དུ་བལ་པོར་ཕེབས་པ།རྒྱལ་པོས་སྤྱན་ དངས་ནས་བོད་ཀི་ལྷ་སྲིན་གདུག་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་དམ་ལ་བཏགས།ད་ེནས་མཁན་ཆེན་ཡང་བལ་ཡུལ་ནས་སྤྱན་དངས།ཇོ་བོ་ རིན་པོ་ཆེ་ཡང་མང་ཡུལ་ནས་སྤྱན་དངས་ཏ།ེ འཕྲུལ་སྣང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ།ད་ེནས་ལོ་བཅོ་ལྔའི་བར་ལ་བསམ་ཡས་ཀི་གཙུག་ ལག་ཁང་ལགས་རི་དང་བཅས་པ་ལགེས་པར་གྲུབ་སྟ།ེམཁན་པོ་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་དང་།སོབ་དཔོན་པད་སམ་ལྷ་ཝ་གཉིས་ཀིས་རབ་ གནས་རྒྱས་པར་མཛད། ལུག་གི་ལོ་ལ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སེ་པའི་དགེ་སོང་བཅུ་གཉིས་སྤྱན་དངས་ཏེ། བོད་ལ་བཙུན་པ་ བཏུབ་མི་བཏུབ་སད་པའི་ཕིར་ཏེ། སད་མི་བདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཚན་ཡེ་ཤེས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་ བཏགས།རབ་ཏུ་བྱུང་མ་ཐག་མངོན་ཤསེ ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ།འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནས་མཁན་ཆནེ ་ཞི་བ་འཚོའི་ བར་གི་མཁན་བརྒྱུད་རྣམས་བསམ་ཡས་ཀི་གང་རིས་ལ་བྲིས།ད་ེནས་སོབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏ།སོབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་གསང་བ་ སོགས་རྒྱ་གར་ནས་པཎ་གྲུབ་མང་དུ་གདན་དངས། སད་མི་མ་བདུན་སོགས་བོད་ཀི་ལོ་ཙྪ་བ་རྣམས་དང་བཅས་མདོ་སྔགས་ཀི་ཆོས་ བསམ་ལས་འདས་པར་བསྒྱུར། བོད་ཁམས་སུ་བཀའ་འགྱུར་རོ་ཅོག་གི་མཚན་བྱང་དང་། བེམ་པོ་དང་། ཤླཽ་ཀའི་གྲངས་དང་བཅས་ གཏན་ལ་ཕབ་ནས་དཀར་ཆག་ཏུ་བྲིས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སེ་མང་དུ་བཙུགས། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གུས་པ་བ་ལྷག་ཏུ་མཛད་དེ་ འཚོ་བ་བ་ནས་སྦྱོར། ཞབས་སྤྱི་བོར་ལེན། བོད་འབངས་ཐམས་ཅད་དགེ་འདུན་གི་སེ་ལ་གུས་པར་བཀོད་དེ། བོད་ཁམས་སུ་སངས་ རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར་མཛད་དོ།།ད་ེནས་མཁན་པོ་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་བོད་འབངས་ཀི་བསོད་ནམས་ཀིས་མ་ཐུབ་པར་རྟས་ ཕ་རྒྱབ་པའི་རེན་གིས་ཞིང་གཤེགས་ཁར་ཞལ་ནས་བོད་དུ་མི་སྟེགས་ནི་མི་འབྱུང་། སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ཉིད་ཁ་གཉིས་སུ་གེས་ ཏ་ེརྩོད་པར་འགྱུར་བས།དའེི་ཚེ་ངའི་སོབ་མ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་སྤྱན་དོང་ལ་རྩོད་པ་བྱདེ ་དུ་ཆུག་ཅིགབྱས་པས་རྩོད་པ་ཆོས་ཕོགས་སུ་ ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་ལུང་བསྟན་ཏེ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་རྒྱ་ནག་ཧ་ཤང་སོབ་མར་བཅས་པ་དར་ཏེ། ལུས་ངག་གི་ཆོས་སྤྱོད་དགེ་བ་བྱས་པས་སངས་རྒྱས་མི་རྒྱས། བྱར་མེད་ལ་གནས་ན་སངས་རྒྱ་ཟེར་ནས་ཆད་ལྟ་ལ་ཞེན་ནས་དགེ་ 48 / 262

སྦྱོར་མི་བྱེད།བོད་ཕལ་ཆེར་དེ་ལ་དགའ་སྟེ་དེའི་ལུགས་སོབ།དཔལ་དབྱངས་དང་།སྦ་རཏ་ྣལ་སོགས་པ་ཉུང་ཤས་ཤིག་མཁན་ ཆེན་བོ་དྷི་ས་ཏྭའི་ལུགས་བྱེད་པ་ལྟ་སྤྱོད་མ་མཐུན་ཏ་ེ རྩོད་པ་ལ་ཆོས་རྒྱལ་གིས་མཁན་ཆེན་བོ་དྷི་ས་ཏྭའི་ལུགས་བཞིན་དུ་ལྟ་སྤྱོད་ ཀིས་ཤིག་གསུངས་པས། ཧྭ་ཤང་ཅིག་ཅར་བ་རྣམས་ཁོས་ཏེ། ཆུ་གྲི་རྣོ་བོ་རེ་བསྲལེ ་ཞིང་། ལམ་ལ་རིམ་གིས་སོབ་པ་མཁན་ཆེན་གི་ ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་རིལ་གསོད་ཟེར་བས་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་མ་བདེ་ནས། ཡེ་ཤེས་དབང་པོ་འབོད་དུ་བཏང་བས་ལན་གཉིས་སུ་མ་ ཁུགས། གསུམ་པ་ལ་མ་ཁུག་ན་གསད་པར་བྱས་ཏེ་བཏང་བས། བྲག་ཕུག་བཅུ་གཉིས་ལ་སྦྱང་ཐག་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་ཕིན་ཏ་ེ གཤེགས་པར་ཞུ་མི་གཤེགས་ན་གསོད་དུ་འོང་བྱས་པས་བྱོན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་བདག་དགུག་མི་འཚལ། མཁན་པོའི་ཞལ་ཆེམས་འདི་ ལྟར་བདོག་ཞུས་པས།རྒྱལ་པོ་བསྙལེ་བསོས་ཏ༑ེ སོབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་སྤྱན་འདེན་པའི་ཕོ་ཉ་བཏང་བས།ད་ེཧྭ་ཤང་གིས་ཚོར་ ནས། ཡུམ་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སེ་ཟབ་མོ་རྣམས་སྤྱན་དངས་ཏེ་བཤད་པ་བསབ། བསྟན་བཅོས་ལ་ཆོས་བྱ་མི་དགོས་ཉལ་བས་ ཆོག་ཅེས་སྟོན་པ་བསམ་གཏན་ཉལ་བའི་འཁོར་ལོ།ད་ེལ་རྩོད་པ་སོང་བ་བསམ་གཏན་གི་ལན།ཡང་ལན་གཉིས། ད་ེརིགས་པས་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་རྒྱབ་ཤལུང་གིས་བསྒྲུབ་པ་མདོ་སེ་བརྒྱད་ཅུ་ཁུངས་སུ་དངས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས།མདོ་སེ་ དགོངས་པ་ངསེ ་འགྲལེ ་རང་གི་ལྟ་སྤྱོད་དང་འགལ་བར་མཐོང་ནས་རོག་པས་གྲིལ་ལོ། །ད་ེ ཚ་ེ ཡེ་ཤསེ ་དབང་པོས་མཁན་པོའི་ དགོངས་པ་འདི་བཞིན་ཡིན་ཞེས་སྙན་དུ་གསོལ་བས་བཙན་པོ་དགསེ ་ཏེ།ཁེད་ངའི་ཨཱ་ཙཪྱ་ཞེས་གསུང་ངོ་།།ད་ེནས་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་ བྱོན་པ་དང་། ཆོས་རྒྱལ་གོང་ལ་བཞུགས་ཏེ། ཧྭ་ཤང་འཁོར་བཅས་གཡས་གྲལ་དུ་བྱས། སོབ་དཔོན་འཁོར་བཅས་གཡོན་གྲལ་དུ་ བྱས།ཆོས་རྒྱལ་གིས་གཉིས་ཀའི་ལག་ཏུ་མེ་ཏོག་གི་ཕེང་བ་ར་ེགཏད་དེ༑ཁེད་གཉིས་རྩོད་པ་གིས་ལ་སུ་རྒྱལ་བ་ལ་ཕམ་པས་མེ་ ཏོག་ཕེང་བ་ཕུལ་ཅིག ཕམ་པ་དེ་འདིར་མ་སོད་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་ཞིབ་དུ་རྩོད་པས། རྒྱ་ནག་ཧྭ་ཤང་གིས་ལན་ སྨྲ་བར་མ་ནུས་པ་མེ་ཏོག་གི་ཕེང་བ་སོབ་དཔོན་ལ་ཕུལ་ཏེ་ཕམ་བངས་པ་ན།ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡའེུ ་བཙན་གི་ཞལ་ནས།ད་ཕིན་ ཆད་ལྟ་བ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀི་ལུགས་ཟུངས། སྤྱོད་པ་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་ལ་སོབ། ཧཱ་ཤང་གི་ལུགས་སུས་ཀང་མི་བྱའོ་ ཞསེ ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། ཧྭ་ཤང་འཁོར་བཅས་རྒྱ་ཡུལ་ཏུ་བརངས། དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ས་འོག་ཏུ་སྦས་སོ། ། ད་ེནས་ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡའེུ ་བཙན་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རྩ་དགུ་ལ་སྐུ་གཤེགས།ཆོས་རྒྱལ་དེ་ནི་རེ་བཙུན་འཇམ་དབྱངས་ ཀི་སྤྲུལ་པར་གྲགས་ཤིང་།ཆོས་རྒྱལ་དེ་དང་གོང་གི་མཁན་སོབ་གཉིས་པོ་ད་ེནི་བོད་ཁམས་ལ་བཀའ་དིན་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ པས། སྔོན་གི་མཁས་པ་རྣམས་ཀིས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྒོ་ཁང་དུ་མཁན་སོབ་ཆོས་གསུམ་གི་མཚོན་བྱདེ ་སོམ་བརྩོན་དམ་པ་ཞསེ ་ རི་མོར་འབྲི་བའི་སྲོལ་དར་ཞིང་། 49 / 262

རི་མོའི་གཟུགས་ཙམ་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མེའི་གནོད་པ་བསྲུང་བ་སོགས་ཕན་བད་ེསྟརེ ་བར་གྲགས་སོ།།ཆོས་རྒྱལ་ དའེི་སྲས་མུ་ནེ་བཙན་པོས་ནི་ཆབ་སྲིད་བཟུང་སྟེ་བསམ་ཡས་སུ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཙུགས།བོད་འབངས་ཀི་སྐྱིད་སྡུག་ལན་ གསུམ་སྙོམས།ཆབ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་གིས་བསྐྱངས་ཀང་སྐུ་ཚ་ེཐུང་སྟ་ེབཅུ་བདུན་པ་ལ་གཤེགས།ད་ེནས་གཅུང་ཁི་ལྡེ་བཙན་སད་ན་ ལེགས་ཀིས་ཀང་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་དུ་བསྐྱངས། དེའི་སྲས་ཁི་ལྡ་ེ སྲོང་བཙན་རལ་པ་ཅན་དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ན་རྒྱལ་ སྲིད་བཟུང་སྟེ་བོད་འབངས་ཆོས་བཞིན་བསྐྱངས།འོད་ལང་རོའི་ལྷ་ཁང་ལ་རྒྱ་ཕིབས་ཕུབ།ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡའེུ ་བཙན་གིས་ མཛད་པ་བཟང་པོ་རྣམས་རེས་སུ་བསྐྱངས་ཏ།ེ བོད་ཁམས་སུ་ཆོས་ཀི་སྲོལ་ཆེས་སེལ་བར་བཞདེ ་པ་ན་ལོ་པཎ་སྣ་ཚོགས་པས་སྐད་ དང་བར་མི་འད་བ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་བོད་ཀི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀིས་ཆོས་བསབ་དཀའ་བར་གཟིགས་ནས་པཎི་ཏ་འཛི་ན་མི་ཏ་ལ་ སོགས་པའི་མཁས་པ་ཁུངས་ཐུབ་མང་པོ་དང་། ལོ་ཙྪ་བ་མཁས་པ་མང་པོ་བསགས་ནས་ཐགེ ་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཆོས་མང་དུ་བསྒྱུར་ཅིང་། ཆོས་རྣམས་ཀི་མིང་དཀར་ཆག་ཏུ་བྲིས་ནས། སན་ཆད་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཐོས་བསམ་བྱ་དགོས་ཚུལ་དང་། སེ་པ་རྣམས་ཀི་ནང་ནས་ ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལས་གཞན་དུ་བྱས་མེད་པས་མཁན་པོ་དྷི་ས་ཏྭའི་རེས་སུ་འབྲང་དགོས་ཚུལ་དང་། སྔགས་ལ་ བསྙད་བཏགས་པའི་རྩིང་ཆོས་རྣམས་དགག་ཕིར་གསང་སྔགས་ཀི་ཆོས་གང་བྱུང་དུ་སྒྱུར་མི་ཆོག་པའི་བཀས་བཅད་མཛད། སྔར་ བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དི་མ་མེད་པ་རྣམས་སྐད་གསར་བཅད་ཀིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཏ།ེ བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་གོ་བད་ེབར་ བཅོས།དག་ེའདུན་གི་སེ་ལ་ཕུ་རང་གཙོ་བོར་མཛད་ད།ེ རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རེ་ར་ེལ་འབངས་མི་ཁིམ་བདུན་བདུན་ཕུལ།དབུ་ཐོད་ གདན་དུ་འདིང་ཞབས་སྤྱི་བོར་ལེན་པ་སོགས་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གུས་པ་བ་ལྷག་ཏུ་མཛད་དོ། \'7bལན་ \'7dད་ེནས་ནག་ཕོགས་ལ་དགའ་བའི་སིག་བོན་རྣམས་ཀིས་མ་བཟོད་ནས་ཆོས་རྒྱལ་བགྲོངས།ལྷ་སྲས་གཙང་མ་སོགས་རབ་ཏུ་ བྱུང་བ་རྣམས་གནོད་པ་ཆེར་བྱས། གང་དར་མ་ལ་ཆབ་སྲིད་གཏད། ཆོས་བོན་རྣམས་སྤྱུགས། སིག་བོན་རྣམས་ནང་མར་བསྐོས་པ་ ན། ལོ་པཎ་རྣམས་ཀིས་ཆོས་ཀང་བསྒྱུར་འཕོ་ལུས། འོད་ལང་རོའི་ལྷ་ཁང་གི་རབ་གནས་ཀང་མ་གྲུབ་པ་ལུས་སོ།། ད་ེནས་གང་དར་མ་ནར་བསོན་པ་ན།བདུད་སིག་ཏོ་ཅན་གི་མཐུ་དང་།གང་དར་མའི་སྔོན་གི་སྨོན་ལམ་ལོག་པ་དུས་སུ་ སྨིན་པ་དང་། སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་ཀི་བསོད་ནམས་དམན་པའི་མཐུས། གང་དར་མས་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས་ནས་ལོ་ངོ་དྲུག་ལོན་པ་ན་བོར་ ཀི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཀུན་ཕབ། བཙུན་པའི་རྟགས་བོད་དུ་མ་འདོད་པ་ཀུན་མདའ་གཞུ་རྔ་གཤང་བསྐུར་ནས་རྔོན་པ་ལ་གཏད། མི་ ཉན་པ་རྣམས་བསད་དོ། ། ལྷ་ཤཱཀ་མུ་ན་ེ བསྒུལ་མ་ནུས་པར་བྱ་ེ ཐམེ ས་སུ་བཅུག་སྟ་ེ སྦས་སྒོ་བརྩིགས་ཏ་ེ ཞལ་ཞལ་བྱས་བསྟན་པ་བསྣུབ་པའི་རེན་དུ་ ཆེད་འདི་ཉིད་ཆེ་བར་ཤསེ ་ནས། ཞལ་ཞལ་བྱས་པའི་ངོས་ལ་བཙུན་པ་ཆང་འཐུང་བའི་རི་མོ་བྲིས་ཏེ་བཞག་གོ །དེ་ནས་ལྷ་ལུང་ 50 / 262

དཔལ་གི་རོ་རེས་བསྟན་པ་ནུབ་པ་ཐུགས་ཀིས་མ་བཟོད་ཅིང་། རྒྱལ་པོ་སིག་ཅན་ལ་སྙིང་རེ་ཆེར་བསྐྱདེ ་ནས་ལགས་ཀི་མདའ་གཞུ་ ཁེར་ཏ།ེ རྒྱལ་པོ་གང་དར་མ་ལྷ་སའི་རོ་རིང་གི་མདུན་ན་ཡོད་པའི་སྙིང་ལ་མདའ་བསྣུན་ཏེ་བསད་དོ། །དེ་ནས་ལྷ་ལུང་དཔལ་རོར་ ྨྨ གིས་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས། འདུལ་བ་འོད་ལྡན། ཀར་ཤྨྨ ་ཏམ་རྣམས་ཁེར་ཏེ་ཁམས་སུ་བྲོས་སོ། ། དའེ ི་ཚེ་པཎི་ཏ་རྣམས་ཀང་སིག་བོན་རྣམས་ཀིས་སྤྱུགས། ལོ་ཙྪ་བ་ཕལ་ཆརེ ་བྲོས། འགའ་ཞིག་སིག་བོན་རྣམས་ཀིས་ཟིན་ནས་བསད་དེ། བོད་ཁམས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཅིག་ཀང་མེད་པར་བསྟན་པ་ བསྣུབ་ནས་ལོ་བདུན་བཅུའི་བར་བོད་མུན་གིང་དུ་གྱུར་ཞེས་སྔོན་གི་ཆོས་འབྱུང་དག་ལས་གསལ་ལོ། །དེ་ནས་ཡུམ་བསྟན་ལ་ སོགས་པའི་རྒྱལ་རབས་ཁ་ཤས་བྲུང་ཀང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་བོད་ཀི་ཆབ་སྲིད་འཁྲུགས་ཏེ༑ ལུགས་བཟང་རྣམ་པར་ཞིག་ཅིང་ ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ནི་མངའ་རིས་སྟོད་དུ་ཆགས་སོ༑ ༑དེ་ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་ཁི་ལྡེ་གཙུག་བརྟན་རལ་པ་ཅན་བྱོན་པ་ཡན་ཆད་དེ་ལ་ བསྟན་པ་སྔ་དར་ཞསེ ་གྲགས་སོ། །ད་ེ ནས་ལོ་བདུན་བཅུའི་རིང་ལ་བསྟན་པ་ནུབ། ད་ེ ནས་བསྟན་པ་ཕི་དར་བྱུང་ཚུལ་ནི། གང་དར་ གིས་བསྟན་པ་བསྣུབ་པའི་དུས་སུ་གཙང་རབ་གསལ་དང་།གཡོ་དག་ེའབྱུང་དང་།དམར་ཤཱཀ་མུ་ནི་གསུམ་དཔལ་ཆུ་བོ་རི་ན་སྒོམ་ ཞིང་ཡོད་པ་ན། བཙུན་པ་ཁི་ར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ་གཏམ་དིས་པས། རྒྱལ་པོས་བསྟན་པ་བསྣུབ་པར་ཤེས་ཏེ། འདུལ་བ་དེའུ་ཁལ་ ཞིག་བཀལ་ཏེ་མངའ་རིས་སྟོད་དུ་བྲོས་སོ། ། གར་ལོག་ནས་ལམ་ཐོན་ནས་ཧོར་ཡུལ་དུ་ཕིན་ཏེ་སྐད་རིགས་མི་གཅིག་པའི་སར་བསྟན་པ་དར་བར་བྱ་སྙམ་པ་ལ་དར་ བར་མ་ནུས་ཏེ་མདོ་སྨད་ལྷོ་ངོས་ཀི་བེ་རོ་ཙ་ན་ཚུར་བྱོན་ཏེ། རྨ་ལུང་རོ་རེ་བྲག་ར་ཨན་ཆུང་གནམ་རོང་དན་དིག་ཤེལ་གི་ཡང་ དགོན་ན་སྒོམ་ཞིང་ཡོད་པ་ལས་རྨ་ཆུ་ཁའི་ཕྱུགས་རིས་མཐོང་སྟ།ེ དགོང་ཀ་མི་འདུས་པ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པས། ལས་དང་སྐལ་བར་ ལྡན་པ་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་པ་མུ་གཟུགས་ལ་འབར་བྱ་བས་ལྟར་ཕིན་པས། དད་ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་ཞུས་པས་འདུལ་བ་པོ་ཏི་ གཏད་ནས་འདི་ལྟོས་དད་ན་རབ་ཏུ་དབྱུང་གསུངས ། བལྟས་ནས་དད་པའི་མཆི་མ་བྱུང་ངོ་། །དརེ ་གཙང་གིས་མཁན་པོ་བྱས། གཡོས་སོབ་དཔོན་བྱས་ཏེ་དག་ེཚུལ་བསྒྲུབས་སོ།།མཁན་སོབ་ལས་མིང་སྦྱར་ཏ་ེདགེ་བ་རབ་གསལ་དུ་བཏགས། ཕིས་ཐུགས་རབ་ཆེ་བས་དགོངས་པ་རབ་གསལ་དུ་གྲགས། དེ་ནས་བསྙནེ ་རོགས་ཞུས་པས། དགེ་སོང་ལྔ་མ་ཚང་བས་མི་ འོང་གསུང་པ་དང་། སྔར་ལྷ་ལུང་དཔལ་གི་རོ་རེ་དགེ་སོང་གསུམ་དང་བཅས་ཀོང་ཐང་དུ་འདུག་པ་མཐོང་བས་བཙལ་ནས། དཔལ་ གི་རོ་རེ་དང་མཇལ་ཏ་ེ ཞུས་པས། ངས་རྒྱལ་པོ་བསད་པས་ཁ་སྐོང་མི་འོང་གིས། 51 / 262

ངས་བཙལ་གི་གསུངས་ཏ་ེརྒྱའི་དག་ེསོང་གཉིས་བཙལ་ཏེ་བཏང་ངོ་།།དེ་ནས་སྔར་གི་མཁན་སོབ་ཀིས་མཁན་སོབ་བྱས། སྨར་གིས་གསང་སྟོན་བྱས།རྒྱའི་དགེ་སོང་གཉིས་ཀིས་ཁ་སྐོང་བྱས་ཏེ་ལྔའི་ཚོགས་ཀིས་བསྙེན་རོགས་བྱས་སོ།།ད་ེནས་བ་ཆེན་ དགོངས་པ་རབ་གསལ་གིས་འདུལ་བ་ལུང་སེ་བཞི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད། དབུ་ཚད་དང་བྱམས་ཆོས་རྣམས་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས།ད་ེནས་ཡུལ་ལོངས་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱོན་ཏེ།སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་ པ་འཛུགས་པར་བཞདེ ་པ་ན། དན་ཏིག་གི་ཡུལ་གི་མི་མ་ཡིན་ཆེན་པོ་རྣམས་དད་པ་སྐྱསེ ་ཏེ་དན་ཏིག་གི་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དངས། ད་ེ ནས་ གནས་དརེ ་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ཆོས་སྐྱོང་ལ་གཏོར་མ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སོགས་མང་དུ་མཛད་ནས། ཆོས་སྐྱོང་ལ་ གསོལ་བ་བཏབ་པས། བསྟན་པ་བསྲུང་བ སྐྱོབ་པའི་སྤྱན་སྔ་རུ། །ཐུགས་དམ་བཞསེ ་པ་རྒྱལ་སྲས་པ་རྣམས་དང་། ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ལྡན་པ། །སྐྱོབ་ལ་གུས་རྣམས་བདག་ལ་གཏོང་གྲོགས་མཛོད། །ཅེས་གསོལ་བ་བཏབ་ བོ། ། ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་མང་དུ་བཞངེས།དགེ་འདུན་གི་སེ་མང་དུ་སེལ་ཞིང་བཞུགས་པའི་ཚེ།དབུས་ནས་ཀླུ་མེས་ཚུལ་ ཁིམས་ཤེས་རབ།འབྲིད་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན།རག་ཤི་ཚུལ་ཁིམས་འབྱུང་གནས།རྦ་ཚུལ་ཁིམས་བོ་གྲོས།སུམ་པ་ཡ་ེཤེས་བོ་དང་ལྔ། གཙང་ནས་མགུར་མོ་རབ་ཁ་བ་ལོ་སྟོན་རོ་རེ་དབང་ཕྱུགཤ་བ་སྒོ་ལྔའི་ཚོང་བཙུན་ཤསེ ་རབ་སེང་གེམངའ་རིས་པ་འོད་ བརྒྱད་སྤུན་གཉིས།བོ་དོང་པ་ཨུ་པ་ད་ེདཀར་བ་དང་ལྔ་སྟ།ེ མི་བཅུ་འོང་ནས་བ་ཆེན་ལ་བསྙེན་རོགས་ཀི་བཀའ་འདི་ཞུས་པ་ན། བ་ཆེན་མཁན་པོ་བྱས།གཙང་དང་གཡོས་ལས་སོབ་དང་གསང་སྟོན་བྱས།སྨར་དང་ཧྭ་ཤང་གིས་ཁ་སྐོང་བྱས་ཏ་ེཐམས་ ཅད་ཚིག་རོགས་བྱས་སོ། ། ད་ེནས་མི་བཅུ་པོ་དེ་བ་ཆེན་གི་དྲུང་དུ་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པར་བསབ་ནས།སར་རིམ་གིས་དབུས་གཙང་དུ་ཡོང་ནས་ལྷ་ སར་འགྲོ་མ་ནུས་བར་བསམ་ཡས་སུ་བྱོན། ད་ེནས་རིམ་གིས་ཡུལ་གྲུ་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱོན་ཏེ།ཞང་སྣ་ནམ་རོ་རེ་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱལ་ལྷ་ཁང་རྩིགས།ཀླུ་མེས་ཀིས་ལ་མོ་ ཆག་ཏེ་རྩིགས། ད་ེ བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ཀིས་ཀང་སོ་སོར་གནས་གཞི་བཟུང་ནས་དག་ེ འདུན་གི་སེ་མང་དུ་སེལ། དའེ ི་ཚེ་མངའ་ 52 / 262

རིས་སྟོད་དུ་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་འཁྲུངས་ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་བཞེས་པའི་ཚེ། མཁན་པོ་ཡེ་ཤེས་བཟང་ལས་རབ་ཏུ་ བྱུང་སྟེ་མངའ་རིས་སྟོད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་བཙུགས། ད་ེ ལྟར་དབུས་གཙང་གི་མི་བཅུ་དང་། མངའ་རིས་རྒྱལ་རྣམས་དང་། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དག་གིས་སྔོན་གི་ཐུགས་བསྐྱདེ་སྨོན་ལམ་གི་མཐུ་གྲུབ་པ་རྣམས་ལ་བརྟནེ་ནས་དབུས་གཙང་གི་ལོངས་ ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་འདུན་གི་སེ་མང་དུ་ཆགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་འཕེལ་ལོ། །ད་ེ ལྟར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་སྨད་ནས་གསོས། སར་མངའ་རིས་སྟོད་ནས་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛད་དེ། དེ་ཡང་ཆོས་རྒྱལ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀི་སྐུ་རིང་ལ་ལོ་ཆེན་རིན་ཆནེ ་བཟང་པོ་ ྨྨ འཁོར་མང་པོ་དང་བཅས་རྒྱ་གར་དུ་ཆོས་སོབ་ཏུ་བརངས། པཎི་ཏ་ཤཱད་ཀ་ར་ཝར་དྨྨ ང་། ཀ་མ་ལ་གུབྟ་སོགས་པཎི་ཏ་མང་པོ་བོད་ དུ་སྤྱན་དངས།ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་སེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སེ་བཞིའི་ཆོས་བཀའ་མཐའ་ཡས་པ་བསྒྱུར།མཐོ་ལྡིང་གསརེ ་ གི་ལྷ་ཁང་བཞེངས། ཆོས་ལོག་རྣམས་སུ་སུན་ཕྱུང་། མདོ་དང་སྔགས་ཀི་བཤད་པ་རྒྱ་ཆེར་གནང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ ཕོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆསེ ་ཆེར་འཕེལ་བར་མཛད་དོ།། དའེ ི་ཚེའི་བོད་དུ་དགེ་འདུན་གི་སེ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀི་ཐེག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དར་ཡང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་སེ་ སྣོད་མན་ངག་ཏུ་ཁེར་ནས་སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་ཉམས་ལནེ་དུ་ཁེར་ཤསེ་པ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པར་གྱུར་ལ།ལྷག་པར་ཨ་ཙཪྱ་ཤམ་ ཐབས་སྔོན་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསེར་འཚོལ་ཕིར་ཟོག་གིས་ཆོས་ལོག་བསྟན་ནས་བོད་རྣམས་བསླུ་བར་བྱེད་པ་མང་པོ་ དང་།སྔགས་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་བསབ་པ་འབེབ་པར་བྱདེ ་པ་སོགས་ཆོས་ལོག་མང་དུ་དར་བ་ན། མངའ་རིས་ཆོས་རྒྱལ་ཡ་ེཤེས་འོད་དང་།བྱང་ཆུབ་འོད་ཁུ་དབོན་རྣམས་ཐུགས་མ་བདེ་ནས།བོད་འབངས་ཀི་སེམས་ཅན་འདི་ རྣམས་བསོད་ནམས་རེ་ཆུང་། སྔོན་གི་ཆོས་རྒྱལ་གོང་མ་དེ་རྣམས་ཀིས་དཀའ་བ་དང་བངས་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པའི་སྲོལ་བཙུགས་ཀང་གང་དར་ མས་བསྟན་པ་བསྣུབས།དངེ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་འཕེལ་ཡང་རྩིང་སྤྱོད་ཅན་མང་པོས་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཚངས་པར་ སྤྱོད་པ་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་པས་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཚ་གྲང་ལྟར་སོང་ནས་འདུག་པས། མདོ་སྔགས་གཉིས་གཅིག་གྲོགས་སུ་གཅིག་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་བོད་ཁམས་འདིར་སེལ་ནུས་པ་ཞིག་ བྱུང་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་བརྣགས་ནས། རྒྱ་བརྩོན་སེང་དང་། ནག་ཚོ་ཚུལ་ཁིམས་རྒྱལ་བ་གཉིས་རིམ་གིས་རྒྱ་གར་དུ་བརངས་ཏེ༑ རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་གི་ པཎི་ཏ་ཐམས་ཅད་ཀི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་དཔལ་ལྷ་གཅིག་དི་པྶཾ་ཀ་ར་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕག་དུ་མའི་སྒོ་ནས་བོད་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དངས། 53 / 262

མངའ་རིས་སྟོད་དུ་ཕབེས་པ་ན་ལྷ་བ་མ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀིས།སྔོན་གི་ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ཀི་བོད་འདིར་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ བཙུགས་ཚུལ་དང་། བར་སྐབས་སུ་ནུབ་ཚུལ། དངེ་སང་ཅུང་ཟད་འཕེལ་ཡང་རྩིང་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་དར་ཚུལ་རྣམས་སྤྱན་ཆབ་དང་བཅས་ཤུགས་དག་པོས་ཞུས་ནས།ད་ བོད་འདིར་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ཡོངས་རོགས་ཚུགས་པ་ཞིག་དགོས་ཚུལ་དང་། མདོ་སྔགས་གཉིས་གཅིག་གྲོགས་སུ་གཅིག་ འགྲོ་བ་དང་། ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་དུ་མ་སོང་བར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་དང་། མདོར་ན་བོད་སྤྱི་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་ཞིག་དགོས་ཚུལ་ གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན། ཇོ་བོ་རེས་ཀང་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཉིང་ཁུ་སྐྱསེ ་བུ་གསུམ་གིས་ཉམས་སུ་བངས་ བའི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཚང་བ་མེད་པར་སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་སྒྲོན་མེ་མཛད་ཅིང་། དེའི་མན་ངག་རྣམས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྩལ་ཏ་ེབོད་ཁམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་དར་བར་མཛད་དོ།།ད་ེཡང་སྙིང་རེ་པད་དཀར་པོ་ལས།བྱང་ ཕོགས་སུ་དགེ་བསྙནེ་ཆོས་འཕེལ་ཞསེ་བྱ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་པ་ལུང་ བསྟན་པ་བཞིན། འཕགས་མཆོག་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དག་ེ བསྙནེ ་གི་རྣམ་པར་བསྟན་པར་འབྲོམ་སྟོན་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་ཀིས། ཇོ་བོ་རེ་ མངའ་རིས་སྟོད་ནས་དབུས་གཙང་གི་ལོངས་སུ་གདན་དངས། ཡེར་པ་ལྷ་རུ་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པར་བཞུགས་སུ་གསོལ། ཡབ་སྲས་ གཉིས་ཀིས་རྫུ་འཕྲུལ་གིས་བཀོད་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་བསྟན། སེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སེ་བཞིས་བསྡུས་པའི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ དང་།དའེི་དགོངས་འགྲལེ ་གི་གཞུང་མན་ངག་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གཅིག་གི་ཉམས་ལེན་གི་རིམ་པ་བསྡུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ།དའེི་ ནང་ནས་ཀང་བསྟན་པའི་རྩ་བ་སོ་སོར་ཐར་པ་ལ་གཅསེ་སས་ཆེར་མཛད་པས་ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་དི་བསུང་ཕོགས་ བརྒྱར་འཕོ་བ་ཇོ་བོ་བཀའ་གདམས་པའི་རིང་ལུགས་དི་མ་མེད་པ་འཛིན་པའི་བྱང་ཕོགས་ནོར་འཛིན་གི་ཁོངས་འདི་ཡོངས་སུ་གང་ བར་མཛད།མཐར་བསྟན་པ་འབྲོམ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གཏད་ནས་སྙ་ེཐང་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གིས་བཀོད་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དང་བཅས་ མ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། ། ད་ེནས་འབྲོམ་རིན་པོ་ཆེས་ཇོ་བོའི་ཞལ་ཆམེ ས་ལྟར་རྭ་སྒྲངེ ་རྒྱལ་བའི་དབེན་གནས་བཏབ་སྟེ།བཀའ་གདམས་སྐུ་མཆེད་ གསུམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གི་ལམ་གི་རིམ་པའི་མན་ངག་རྣམས་ལགེས་པར་བསྟན་སྐུ་མཆེད་གསུམ་ལ་སོགས་ པས་ཀང་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སེལ་ལོ། །རྒྱལ་བས་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་ལུང་བསྟན་ཅིང་། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་ནས་ སྙིགས་མའི་དུས་སུ་འགྲོ་བ་མགོན་མེད་རྣམས་ཀི་མགོན་སྐྱབས་མཛད་པ་དང་། ཐུབ་བསྟན་ཡོངས་རོགས་འཛིན་པའི་སྨོན་ལམ་ རླབས་པོ་ཆེའི་མཐུ་གྲུབ་པ་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་བོ་ཙོང་ཁ་པ་ཆནེ ་པོ་ཁམས་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་རིམ་གིས་དབུས་གཙང་ 54 / 262

གི་ལོངས་འདིར་བྱོན་ཏ།ེ རང་ཉིད་གོ་འཕང་མཐོན་པོར་གཤེགས་ཟིན་ཀང་ཕིས་རབས་ཀི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བསབ་པའི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་ དའེི་དགོངས་འགྲལེ་ཚད་ལྡན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉིད་ཀི་སྐུ་དང་སྲོག་ལའང་མི་བལྟ་བར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་གིས་ལེགས་པར་ སྦྱངས། བོད་ཡུལ་འདིར་སྔོན་ཆད་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་མི་མཐུན་ཀང་རང་རང་གི་ལུགས་རྣམ་པར་བཟུང་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདི་ཁོ་ ན་བདེན་གི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བ་མང་སྣང་བའོ། ། རེ་བ་མ་འདིས་ནི་དེ་འད་བའི་རེས་སུ་མ་ཞུགས་པར་གདུལ་བྱ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀི་སར་འཁིད་པ་ལ་ནམ་ཡང་འཁྲུལ་བ་ མེད་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཉིད་ཡིན་པར་གཟིགས་ནས་བཀའི་དགོས་དོན་འཚོལ་བ་ཁོ་ན་ལྷུར་མཛད་དོ། ། ད་ེཡང་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀི་དི་མ་མེད་པའི་རིགས་པའི་ལམ་སྲོལ་ལ་བརྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀི་ལམ་རྣམས་ལ་དཔད་ པ་ཞིབ་ཏུ་མཛད་ཅིང་། མགོན་པོ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་མདོ་སྔགས་ཀི་ལམ་གི་གནད་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གསན་ནས་དཔད་པ་ ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ན་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཀའ་ཆེམས་དང་། བཀའ་གདམས་གེགས་བམ་སོགས་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ ལྟར། ཕོགས་མཐའ་དག་ནས་ལས་དང་སྐལ་བ་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་བགྲང་ལས་འདས་པ་འདུས་པ་ལ་མདོ་སྔགས་ཡོངས་སུ་རོགས་ པའི་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མཛད་པས་སྐད་ཅིག་ལ་ནུབ་ཛ་ལན་ར་ནས་ཤར་ཕོགས་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་རེ་བ་ མའི་ལུགས་བཟང་དི་མ་མེད་པ་འཛིན་པའི་དག་ེབའི་བཤེས་གཉེན་དང་།དགེ་འདུན་གི་སེས་ཡོངས་སུ་ཁབ་པར་གྱུར་ཏོ།།དེས་ན་ རེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་རེ་བ་མ་ལ་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ཏེ། རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ནི་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་རྒྱལ་བ་ཉིད་དང་ མཚུངས་པར་ཤེས་པར་གིས་ཤིག་ཅེས་ལུང་བསྟན་དབུགས་དབྱུང་མཛད། དོན་འདི་དག་པས་ན་སྔོན་དུས་གངས་རིའི་ཁོད་འདིར་ རང་ཅག་ཁ་བ་ཅན་པ་རྣམས་ཀི་རེ་བོ་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམས་དང་། མཁན་ཆེན་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་སོབ་དཔོན་རྣམས་ཀིས་དཀའ་བ་ བརྒྱ་ཕག་དུ་མའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་བཙུགས་པས་བཀའ་དིན་མཚུངས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ༑ བསྟན་པ་ཕི་དར་ལ་དཔལ་ལྷ་གཅིག་དི་ པ་ྶཾཀ་ར་ཡབ་སྲས་དང་།ཆོས་ཀི་རྒྱལ་པོ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ཀིས་མདོ་སྔགས་ཡོངས་སུ་རོགས་པའི་བསྟན་པའི་ གཞི་རྩ་བཙུགས་ཤིང་ཆེས་ཆེར་འཕལེ་བར་མཛད་པས་གངས་ཅན་པ་ཡོངས་ལ་བཀའ་དིན་གིས་ཁབ་པར་མཛད་ཅེས་གཟུ་བོར་ གནས་ཤིང་རྣམ་དཔོད་ཀི་མིག་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་གེང་ངོ་། ། བོད་གངས་ཅན་གི་ལོངས་འདིར་འཕགས་པ་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོས་འདུལ་ཞིང་ཡིན་ཕིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ཐོག་མར་དབུ་ བརེས་པའི་ཚེ་ན་ཡང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་ཉིད་ཐོག་མར་བྱོན་པ་ཡིན་ཏ།ེ གོང་དུ་བརོད་ཟིན་པ་ལྟར་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ 55 / 262

ཤལ་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བ་སྒང་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ། མདོ་སེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་མཐིང་ཤོག་ལ་གསརེ ་ཞུན་མས་བྲིས་པ་འོད་དང་འོད་ ཟརེ ་འཕོ་བ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་ཕག་ཏུ་བབས་པ་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་བོད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་དར་བའི་དབུ་ཚུགས་པ་ཡིན་ལ། མདོ་སེ་ཟ་མ་ ཏོག་བཀོད་ཞསེ ་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྐུའི་བཀོད་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པའི་ཚུལ་དང་གསུང་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་བྱུང་ཚུལ་ ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བོད་ཁམས་འདི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གདུལ་ཞིང་ཡིན་པས་ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོའི་ཐུགས་བསྐུལ་བའི་གཟུངས་ཡི་ག་ེ དྲུག་པ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་མདོ་སེ་ཐོག་མར་བྱོན། སྐུའི་རྟེན་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་ པོའི་སྐུ་ཉིད་ཐོག་མར་བྱོན་པ་ཡིན་ཏ།ེ གོང་དུ་བརོད་ཟིན་པ་ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པའི་ཚེ་སངས་ རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀིས་འོད་ཟརེ་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་ཞིང་།གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་པའི་སྣང་ངོར་ལྷ་ རྣམས་ཀིས་ཁྲུས་གསོལ་ནས་བོད་ཁམས་ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོར་མངའ་གསོལ། དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་བཞེས་པའི་ཚེ་ཙནནྡ ་ སྦྲུལ་གི་སྙིང་པོ་ལ་རང་བྱུང་དུ་བྱོན་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྐུ་བོད་ཁམས་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དངས། གནས་ཆེན་བརྒྱད་ཀི་ས་སྣ་རོ་སྣ་ དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀླུ་འཇིམ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀི་ཤིང་སོགས་སྐུ་རྒྱུ་རྣམས་བསགས་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བཅུ་ གཅིག་ཞལ་གི་སྐུ་ཞིག་བོད་ཁམས་སྤྱིའི་མཆོད་ཡུལ་དུ་བཞངེ ས་པར་དགོངས་པ་ན།སྐུ་རྒྱུ་ད་ེདག་ལས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བཅུ་ གཅིག་ཞལ་གི་སྐུ་རྒྱལ་པོ་རང་དང་སྐུ་ཚད་མཉམ་པ། འོད་དཔག་མེད་ཀི་ཞལ་ཡན་གིས་མཐོ་བ་ཞིག་རང་བྱོན་དུ་ཕེབས། ཙནྡན་གི་སྐུ་རང་བྱོན་ཡང་དའེི་ཐུགས་ཁར་བཞུགས་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ལྔ་ལྡན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་སྐྱ་ེ རྒུའི་བསོད་ནམས་གསོག་པའི་རྟནེ་ཁད་པར་ཅན་རང་བྱུང་དུ་ཕབེས་པར་མཛད།གཞན་ཡང་རང་བྱུང་ཝ་ཏི་བཟང་པོ་དང་། འཕགས་པ་ལོ་ཀི་ཤྭ་ར་གཉིས་ཀང་ཆོས་རྒྱལ་ཐུགས་རེ་ཅན་དེའི་སྐུ་རིང་ལ་བྱོན་པར་བཤད་ཅིང་། དེ་ཡང་དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་ བཞེས་པའི་ཚེ་ད་དུང་སྐུ་བྱིན་རླབས་ཅན་བོད་ཁམས་སྤྱིའི་མགོན་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་འད་ཡོད་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་མཛད་པ་ན། ཙནྡན་ གི་སྐུ་རང་བྱོན་ལས་འོད་ཟརེ ་འཕོས། འོད་ཟེར་ད་ེ ལ་གཏད་ད་ེ གཟིགས་པ་ན་རྒྱ་བལ་གི་སའི་ཆ་ཞིག་ན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་རང་བྱོན་ མཆེད་བཞི་ཡོད་པར་གཟིགས་ནས་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་སྐུ་ད་ེ རྣམས་གདན་དངས་བར་བཞེད་པ་ན། སྐུ་སོ་སོའི་གསུང་བྱོན་ནས་ གནས་འདི་དང་འདིར་ཞོག་ཅེས་ལུང་བསྟན། དེ་ཡང་འཕགས་པ་འཇའ་མི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་པོའི་གྲོང་ཁེར་ཡམ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ གིང་ན་བཞུགས།འཕགས་པ་ཨུ་ཁང་ཞེས་བྱ་བ་བལ་པོའི་གྲོང་ཁེར་ཡ་ེརང་གི་གིང་ན་བཞུགས།འཕགས་པ་རང་བྱོན་ཝ་ཏི་བཟང་ པོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲགས་པ་ཞལ་གཅིག་ཕག་གཉིས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལྡན་པ་སྐུ་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དི་བཟང་གི་ངད་ ཕོགས་བཅུར་འཕོ་བ་དེ༑ ཆོས་རྒྱལ་ཐུགས་རེ་ཅན་དའེ ི་སྤྲུལ་པས་སྤྱན་དངས་ནས་མང་ཡུལ་སྐྱིད་གྲོང་ཕབེ ས་པ་ན་སྐུས་གསུང་བྱོན་ ནས་ང་འདིར་ཞོག་འགྲོ་དོན་འདི་ན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ནས་བལ་བོད་མཚམས་ཀི་སྐྱེ་འགྲོ་ཡོངས་ཀི་མགོན་སྐྱབས་སུ་བཞུགས་ 56 / 262

ས།ོ །འཕགས་པ་ལོ་ཀི་ཤྭ་ར་ནི་བོད་ཡུལ་དབུས་སུ་སྤྱན་དངས་ནས། དངེ ་སང་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏ་ལར་བཞུགས་སོ། ། ད་ེ བཞིན་དུ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་སྐུ་བལྟམས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། ཞསེ ་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ ཱུ འབྲུག་ལྟར་གྲག་པ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་ཡི་གའེ ི་གཟུགས་རྣམས་བྲག་ལོགས་ལ་ཐིམ་པས་བྲག་ལ་ཡིག་ག་ེ དྲུག་པའི་གཟུགས་འོད་ཟེར་ ཞིག་རང་བྱོན་དུ་ཕབེ ས། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་བོད་ཁམས་སུ་ཆོས་རིམ་གིས་དར་ཞིང་བྱིས་པ་སྨྲ་མི་ཤེས་པ་ཡན་ཆད་ཀིས་ཡི་གེ་དྲུག་ པའི་གཟུངས་སྔགས་འདོན་པ་འདི་བྱུང་། སྔོན་ཆད་བོད་ཡུལ་མུན་པའི་གིང་དུ་གྲགས་པ་ལ། ཆོས་རྒྱལ་ཐུགས་རེ་ཅན་རྣམས་ཀི་སྐུ་དིན་ལས་དབུས་གཙང་དག་པའི་ ཞིང་དུ་གྲགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་རིང་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མདོ་རྒྱུད་ཉི་ ཤུ་ཙམ་ཞིག་བོད་ཡུལ་དུ་བྱོན་པར་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་འབུམ་ལས་བཤད་ཅིང་། ཆོས་རྒྱལ་ཁི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གི་སྐུ་རིང་ལ་ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མཐའ་ཡས་པ་བསྒྱུར།ད་ེནས་རིམ་གིས་ལོ་པཎ་མང་པོས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་བསྒྱུར་ཏ།ེ ད་ེ ཡང་རགས་རིམ་ཞིག་བརོད་ན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དང་གཟུངས་མང་པོ་ལོ་ཙྪ་བ་ཚུལ་ཁིམས་འོད་ཟེར་གིས་བསྒྱུར ། ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོ་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་སྐོར་མང་པོ་དང་། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་རྟོག་བརོད་ལ་སོགས་པ་ནི་བ་རི་ལོ་ཙྪ་བས་བསྒྱུར། སྤྱན་ རས་གཟིགས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་ལ་སོགས་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཆོས་སྐོར་མང་པོ་ཞིག་ལོ་ཙྪ་བ་ཆོས་གྲུབ་ཀིས་ བསྒྱུར། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་ཀང་སོབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀིས་མཛད་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་སྒྲུབ་ཐབས་ དང་། དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོས་མཛད་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་བསྟོད་པ་སོགས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་ དུ་བསྒྱུར། མགོས་ལོ་ཙྪ་བས་ཀང་དོན་ཞགས་ལྷ་བཅུ་བདུན་གི་བསྟོད་པ་སོགས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་བསྒྱུར། ལོ་ཙྪ་བ་མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན་གིས་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཁ་སར་པ་ཎིའི་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་སྣ་ཚོགས་བསྒྱུར། ལོ་ཙྪ་བ་ ཅལ་ཆོས་བཟང་གིས་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སེངེ་སྒྲའི་སྒྲུབ་ཐབས་སོབ་དཔོན་ཙན་གྡྲ ོ་མིས་མཛད་པ་སོགས་མང་དུ་བསྒྱུར། ཐུགས་ རེ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཀི་ཁོ་བོ་རྟ་མགྲིན་གི་སྒྲུབ་ཐབས་རྣམས་ནི་ལོ་ཙྪ་བ་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་དང་། ལོ་ཙྪ་བ་བྱམས་པའི་དཔལ་སོགས་ ཀིས་བསྒྱུར། ད་ེ ལྟར་ལོ་པཎ་སྐུ་དིན་ཅན་རྣམས་ཀིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་བསྒྱུར་བ་ལས་བོད་ཁམས་སུ་ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་འཕལེ ་ཏེ། དག་ེ སོང་མ་དཔལ་མོའི་ལུགས་ཀི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་ལོ་ཆེན་རིན་ཆནེ ་ བཟང་པོ་དང་། ཇོ་བོ་རེ་གཉིས་ཀི་སྐུ་དིན་ལས་མངའ་རིས་སྟོད་དུ་ཆེར་དར། གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་དང་། བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་ མཚན་ནས་བརྒྱུད་དེ་གཙང་ཕོགས་སུ་རྒྱ་ཆརེ ་དར། ད་ེ ཡང་ཇོ་བོ་རེ་ནས་བརྒྱུད་པ་ནི་མངའ་རིས་ཆོས་རྒྱལ་ལྷ་བ་མ་བྱང་ཆུབ་འོད་ ནས་རིམ་གིས་བརྒྱུད་དེ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོས་བར་རྒྱ་ཆེར་སེལ་ནས་དེང་སང་དབུས་ཕོགས་སུ་ཕིན་ལས་ཀི་ 57 / 262

ཁབ་གདལ་ཆེ་བར་གནས། གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་ཡབ་སྲས་ནས་རིམ་གིས་བརྒྱུད་པ་ནི་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་ དཔལ་བཟང་པོས་རྒྱ་ཆརེ ་སེལ་ནས་གཙང་ཕོགས་ན་ཕིན་ལས་ཆེ་བར་བཞུགས། གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་ནས་བརྒྱུད་པ་འདི་ལ་ཇོ་བོ་ རེ་ནས་བརྒྱུད་པ་དང་།བལ་པོ་པ་ེཉ་པ་ནས་བརྒྱུད་པ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དོ།། གྲུབ་ཆེན་མི་ཏ་ཛོ་ཀི་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་ནི་ཁོ་ཕུ་ལོ་ཙྪ་བ་ཡབ་སྲས་ནས་བརྒྱུད་རེ་ཐམས་ཅད་ མཁེན་པ་ཆེན་པོས་མཁས་གྲུབ་སྨྲ་བའི་ཉི་མ་ལ་གནང་།ད་ེནས་རིམ་གིས་བརྒྱུད་དེ་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་དང་། ཀུན་མཁེན་ལྔ་པ་ཆནེ ་པོའི་བར་དུ་བརྒྱུད་ཅིང་།རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བ་ རྒྱ་མཚོའི་དབང་གི་སྐོར་ནི་འཕིན་ལས་ཀི་དར་ཆ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ེབས་ཕོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁབ་ཅིང་།ལྷག་པར་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་ མཁེན་པ་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཡེ་ཤསེ ་ཀིས་རྒྱ་མཚོ་སེལ་བར་མཛད་དོ།།ཀུན་མཁེན་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་ པོའི་དམར་ཁིད་སྙིང་པོ་དོན་གསུམ་དུ་གྲགས་པ་ནི་གྲུབ་མཐའ་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁབ་ཅིང་ཕིན་ལས་ཀི་དར་ཆ་ ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་བཞུགས་ལ། གཞན་ཡང་ཚམེ ས་བུ་དམར་ཁིད་དུ་གྲགས་པ་དང་། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་མང་པོ་དང་།བ་མ་གོང་མ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོས་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གསུངས་པའི་མན་ ངག་ཐོར་བུ་བ་ནི་མང་དུ་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་རང་རེ་བོད་ཁ་བ་ཅན་པ་རྣམས་ཀི་ལྷ་སྐལ་ཁད་པར་ཅན་ ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་རེ་རྣམས་ཀིས་ཉམས་ལནེ་གི་ཆོས་ཀི་སྙིང་པོའང་བྱིན་རླབས་ཀི་ཚན་ཁ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་གསུང་མཆོག་སྙིང་ པོ་ཡི་ག་ེ དྲུག་མའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་ཡུལ་འཁོར་ མོ་འཇིག་གི་གྲོང་ཁེར་ཆེན་པོ་ན་གང་གིས་ཡི་ག་ེ དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འཛིན་པར་བྱེད། ཀོག་པར་བྱདེ ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སེལ་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་འཁོར་མོ་འཇིག་གི་ གྲོང་ཁེར་ཆེན་པོ་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང་། ཕག་བགིད་པ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བགི་བའི་སད་དུ་མཆིའོ། ། ལེགས་སོ་ལགེ ས་སོ། །རིགས་ཀི་བུ་དེ་ལྟར་གིས་ཤིག །གང་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་འཛིན་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ད་ེ དག་ནི་དཀོན་པའོ།།ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་དང་མཉམ་པར་བལྟའོ།།རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་ བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཡིད་བཞིན་གི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀི་བུ་ཆོས་སྨྲ་བ་དའེ ི་བྱེད་པ་ མཐོང་ན་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར་བྱདེ ་དོ།། 58 / 262

ད་ེནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ༑༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ བཀའ་སྩལ་བ་བཞིན་དུ་འཚལ་ཏོ། །ད་ེ ནས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སེལ་བ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དང་།རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་ཁེའུ་དང་བུ་མོ་བརྒྱ་ཕག་སྟོང་དུ་མས་ཡོངས་སུ་སྐོར་ཏ་ེསོང་བས་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་མཆོད་ པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕིར་ལྷའི་གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། ཅོད་པཎ་དང་། རྣ་ཆ་ལ་སོགས་ལྷའི་གོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་ ཐོགས་ནས་ཆོས་སྨྲ་བ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟ།ེ ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་བདག་ལ་སྩོལ་ཅིག །དེ་ནས་ཆོས་ཀི་མཁན་པོ་དེས་ཤིང་འདུག་པ་ན། ནམ་མཁའ་ཡི་ ག་ེ དྲུག་མའི་རིག་སྔགས་ཀི་རྒྱལ་མོ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཆོས་སྨྲ་བ་དསེ ་སྒྲ་གང་ལས་བྱུང་ཞེས་བསམ་པ་དང་། ད་ེ ནས་ཡང་ནམ་མཁའ་ལས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་འདིས་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་དུ་མར་སྤྱོད་ཀི་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ ཀི་རྒྱལ་མོ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྒྲ་བྱུང་ངོ་། །ཆོས་སྨྲ་བ་དེས་ནམ་མཁའ་ལ་བལྟས་པ་དང་། འདམ་བུའི་མདོག་བཞིན་དུ་དཀར་བ། རལ་ བའི་ཅོད་པཎ་ འ ཆང་བ་ཐམས་ ཅད་མཁེན་པ་ མགོ་ལ་བཞུགས ་པ་དང་། ལ ག་ན་མེ་ཏོག ་པད ་བ ཟང་པོ ་ཐོགས་ བ་པདའི ་དཔལ ་གིས་ དགསེ ་པར་འགྱུར་རོ།།ལ་ལ་ཞིག་ལག་གིས་རེག་པས་ཀང་ད་ེདག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པར་འགྱུར་ རོ། །བུད་མེད་དང་བཅས་པ་ཁེའུ་དང་བུ་མོ་དང་བྱ་དང་བ་ལང་དང་བོང་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་རགེ ་ པས་ཀང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ཐ་མ་པར་འགྱུར་རོ། ། སྐྱ་ེབ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མཛའ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ།།ད་ེལྟར་ཡི་གེ་དྲུག་ པའི་རིག་སྔགས་འདི་ཟློས་པར་བྱེད་ན་བསྐུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ེ ནས་བཅོམ་འདས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སལེ ་བས་ འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་རྣལ་འབྱོར་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་འདི་དག་གིས་ ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བགི།བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ལ་ཡི་ག་ེདྲུག་པའི་རིག་སྔགས་སྩལ་བ་ད་ེལ་འཛམ་བུ་གིང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ གིས་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ་འབུལ་བར་འཚལ་ལོ།།ད་ེནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་སྒྲིབ་པ་རྣམ་སེལ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ ཏོ། །རིགས་ཀི་བུ་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདི་ཡི་ཕིར། འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་རྡུལ་ཕ་རབ་དང་མཉམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གི་ ཁམས་སུ་སོང་བ་ཡང་ངས་དན་ཏེ།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕག་དུ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཀང་།ངས་ད་ེ བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལས་མ་ཐོས་ནས། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་ པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ།བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཁེན་པ།སྐྱསེ ་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ།ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀི་ སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དམར་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་འད་བའི་གཟུངས་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ 59 / 262

སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སལེ་བ་ལ། རིགས་ཀི་བུ་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོས་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ ཀི་རྒྱལ་མོ་ཆེན་མོ་ཁོད་ལ་སྦྱིན་པར་གནང་ངོ་། ། ཞསེ ་སྨྲས་པ་དང་གུས་ཤིང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ལེན་པར་རྩོམ་མོ། ། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། འདི་སྦྱིན་མ་ཐག་ཏུ་ས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ཀང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་ ཱུ པར་སལེ ་བས་ཐོབ་སྟེ། གང་ཡི་ག་ེ དྲུག་མའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་འདི་རྟག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་སོབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སོབ་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཕག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་འདུ་ བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡུལ་ཕ་རབ་དང་མཉམ་པ་རྣམས་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྷའི་སེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ཀང་ཕོགས་བཞི་བསྲུང་བར་འགྱུར་ རོ།།རིགས་ཀི་བུ་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ར་ེར་ེལ་ཡང་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་སོ།།བཞུགས་ནས་རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་འདི་འད་བའི་ ཡིད་བཞིན་གི་ནོར་བུ་རདེ ་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག ཁོད་ཀིས་རུས་ཀི་བདུན་རྒྱུད་དུ་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཞསེ ་བྱ་བ་ བྱིན་པར་མཛད་དོ༑ ༑ཡི་ག་ེ དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ལུས་ལ་འཆང་ན། རིགས་ཀི་བུ་དའེ ི་ལུས་ནི་རོ་རེ་ལུས་སུ་ རིགས་པར་བྱའོ། །རིང་བསྲལེ ་གི་མཆོད་རྟེན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ེ བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀི་རིགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡ་ི ག་ེ དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདིས་བཟླས་པར་བྱེད་ན་དའེ ི་ཚེ་སོབས་པ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ༑ ༑ཡེ་ཤེས་ཀི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རེ་ཆེན་པོ་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དསེ ་རིག་འཛིན་གི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་དབང་ ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།།ད་ེནས་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་པད་དམར་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་དརེ ་སོང་སྟེ་ཕིན་ནས་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ ཕག་འཚལ་ཏེ་སྤྱན་སྔར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡི་གེ་དྲུག་མའི་རིག་སྔགས་ཀི་ཆེན་མོ་དེའི་མིང་གང་གིས་རེས་སུ་ དན་པ་ཙམ་གིས་སིག་པ་ཐམས་ཅད་དག་པར་འགྱུར་རོ། ། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་རེད་དཀའ་ཐོབ་པར་གྱུར་པར་ཐོབ་པར་འཚལ་ལོ།། ད་ེ ནས་དེ་བཞིན་གཤགེ ས་པ་པད་མཆོག་གིས་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་འདི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་གསུངས་ ཏ།ེརིགས་ཀི་བུ་འདི་ལྟ་སྟ་ེདཔེར་ན་ངས་སའི་རྡུལ་ཕ་རབ་ཀི་ཚོགས་ནི་བཟུང་བར་ནུས་ཀི།རིགས་ཀི་བུ་ཡི་གེ་དྲུག་མའི་རིག་ 60 / 262

སྔགས་ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོའི་ཚད་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀི་བུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་མཆེད་ རྣམས་ཀི་བྱ་ེམ་ནི་ངས་རེ་ར་ེནས་བགྲང་བར་ནུས་ཀི།ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་ པོའི་ཚད་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་ས།ོ །རིགས་ཀི་བུ་དཔརེ ་ན་ཆུ་བོ་ཆནེ ་པོ་འཛམ་བུའི་གིང་དུ་འབབ་པ་འདི་ལྟ་སྟ།ེ སི་ཏཱ་དང་། གང་ ྒཱ དང་། ཡ་མུན་དང་། སིན་དང་། པཀྵུ་དང་། བུ་ཏ་དྲུག་དང་། ཙན་བྡྲ ་ག་ལ་སོགས་པ་ཆུ་བོ་རེ་རེ་བཞིན་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་ལ་ཉིན་ ྡྷུ མཚན་དུ་རྒྱ་མཚོའི་མཆིང་གནང་དུ་འབབ་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ད་ེདག་ངས་ཐིག་པ་རེ་ར་ེནས་བགྲང་བར་ནུས་ཀི།ཡི་གེ་དྲུག་པ་ ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོའི་ཚད་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། ། རིགས་ཀི་བུ་དཔརེ ་ན་རང་བཞི་པའི་རིགས་རྟ་དང་། བོང་བུ་དང་། མ་ཧེ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀི་སྤུ་ཉག་རེ་ རེ་ནས་བགྲང་བར་ནུས་ཀི། ཡི་ག་ེ དྲུག་པ་ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་ནི་ངས་བགྲངས་བར་མི་ནུས་སོ། ། རིགས་ཀི་བུ་དཔརེ ་ན་རོ་རེ་ལགས་ཀྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་རིའི་རྒྱལ་པོ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་དགུ་ཁི་དགུ་སྟོང་ཡོད་པ། རིའི་རྒྱལ་ པོ་དེའི་ངོས་ལ་སྐྱེས་བུ་མི་རྒས་ཤིང་མི་ཤི་བ་གཅིག་ཡོད་ལ་དེས་བསྐལ་པ་གཅིག་འདས་ཤིང་ཡུལ་ཀ་ཤི་ཀ་ནས་བྱུང་བའི་གོས་ ཀིས་ལན་གཅིག་ཕིས་ཏེ། ད་ེ ལྟར་བྱས་ཀང་ཟད་ཅིང་རིང་བར་འགྱུར་གི་ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ ཕུང་པོ་ནི་ངས་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། ། ད་ེསྟ་ེརིགས་ཀི་བུ་མང་དུ་བརོད་མི་དགོས་ཀི།ང་དང་འད་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ནས་གཅིག་ཏུ་ལྷགས་པའི་ བསྐལ་པར་ན་བཟའ་དང་།བཤོས་དང་།མལ་སྟན་དང་།ན་བའི་ཆ་རེན་སྨན་གི་ཡོ་བྱད་ཀིས་གནས་པར་བྱས་ཏེ་བསྙནེ ་བཀུར་ བྱས་ཀང་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ཡི་གེ་དྲུག་མའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་བགྲང་བར་མི་ནུས་ན། ང་གཅིག་པུའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ན་གནས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་། ད་ེ བཞིན་དུ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་ ཞལ་ནས། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདི་བཟླས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་རྣམས་རོགས་པར་འགྱུར་ཏ།ེ ཨོཾ་གིས་སྦྱིན་ པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། ད་ེབཞིན་དུ།མས་ཚུལ་ཁིམས་ཀི།ཎིས་བཟོད་པའི།པད་ཀིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀི། 61 / 262

མེས་བསམ་གཏན་གི། ཧཱུྃ་གིས་ཤེས་རབ་ཀི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཡི་གེ་ ཱུ དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདི་བཟླས་པའི་རིག་དྲུག་གི་སྐྱེ་སྒོ་གཅོད་ཅིང་བདེ་བ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཨོཾ་གིས་ལྷའི་སྐྱེ་སྒོ་གཅོད་ཅིང་ལྷ་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། ། མས་ལྷ་མ་ཡིན་གི་སྐྱེ སྒོ་གཅོད་ཅིང་འཐབ་རྩོད་ཀི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ༑ ༑ཎི་ཡིས་མི་ཡི་སྐྱེ་བ་ངན་པ་ ཐམས་ཅད་གཅོད་ཅིང་མི་བཀེས་ཕོངས་ཀི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །པད་ཀིས་ཡི་དྭགས་ཀི་སྐྱེ་སྒོ་གཅོད་ཅིང་བཀསེ ་ སྐོམ་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །མེས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་སྒོ་གཅོད་ཅིང་། གནེ ་ལྐུགས་ཀི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཧཱུྃ་གིས་དམལ་བ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ ཱུ བདེ་བ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདི་བཟླས་པས་དངོས་གྲུབ་དྲུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཨོཾ་གིས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་དང་། མས་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་དང་། ཎིས་ནད་གདོན་ཞི་བའི་དངོས་གྲུབ་དང་། པད་ཀིས་ཚེ་བསོད་རྒྱས་པའི་དངོས་གྲུབ་དང་། མེས་ མི་ནོར་ཟས་གསུམ་དབང་དུ་འདུ་བའི་དངོས་གྲུབ་དང་། ཧཱུྃ་གིས་དགྲ་བགེགས་གནོད་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པའི་དངོས་གྲུབ་ ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་བཟླས་པས་རྩ་བའི་ཉཱོུན་མོངས་པ་དྲུག་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཨོཾ་གིས་ཉོན་མོངས་པ་གཏི་ མུག་དང་། མས་ཞེ་སང་དང་། ཎིས་སརེ ་སྣ་དང་། པད་ཀིས་འདོད་ཆགས་དང་མེས་ཕག་དོག་དང་། ཧཱུྃ་གིས་ང་རྒྱལ་གི་སྒྲིབ་པ་དག་ ཱུ པར་འགྱུར་རོ། །ཨོཾ་གིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་། མས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གསུང་ཐོབ་པ་དང་། ཎིས་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀི་ཐུགས་ཐོབ་པ་དང་། པད་ཀིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། མེས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་འཕིན་ལས་ ཐོབ་པ་དང་། ཧཱུྃ་གིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཛད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཨོཾ་གིས་ཚོགས་ལམ་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། མས་ ཱུ སྦྱོརལམ་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། ཎིས་མཐོང་ལམ་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། པད་ཀིས་སྒོམ་ལམ་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། མེས་ མི་སོབ་ལམ་ཐོབ་པ་དང་། ཧཱུྃ་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ེ ལྟར་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་ ཱུ བཟླས་པས་ཚེ་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་ཞིང་།སྤྱན་རས་གཟིགས་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་ཀུན་ནས་འཕགས་པ་ དཔལ་བརྩེགས་ཀི་རྒྱལ་པོ ་ཞེས་བྱ ་བར་གྱུར ་པའི་ཚེ་འ ཁོར་གི ་དང་པོ ་པད ་ལས་རྫུས ་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་ཕིར་ མི་ ལྡོག་ པའི་ས་ཐོབ་པ ར་ འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་གསུངས་སོ༑༑དེ་ལྟར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་སྒོམ་པ་དང་།གཟུངས་སྔགས་ཟབ་མོ་བཟླ་ཞིང་རང་ གི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྙུང་བར་གནས་པ་བྱས་ན། གནས་སྐབས་སུ་ནད་གདོན་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་ཚེ་རིང་བསོད་ནམས་འཕལེ ་བ་ 62 / 262

དང་། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མྱུར་དུ་ཐར་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་བརོད་ཀིས་མི་ལང་ཞིང་། མཐར་ཐུག་སིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་ དང་བཅས་པ་དག་ནས་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་རེས་སུ་བཟུང་ནས་ཞལ་གཟིགས། གསུང་གི་གདམས་ངག་སྩལ། བདེ་བ་ ཅན་གི་ཞིང་དུ་སྐྱསེ་ནས་འགྲོ་དོན་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་འགྱུར་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་ལ་སོགས་དགོངས་ ནས་སྔོན་བྱོན་གི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཕལ་མོ་ཆེས་སྙུང་གནས་ཁོ་ནས་ཐུགས་དམ་མཛད་པ་དང་། ཁད་པར་སྙུང་བར་གནས་པའི་བ་མ་ བརྒྱུད་པ་རིམ་བྱོན་མཐའ་དག་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་སྙུང་བར་གནས་པར་མཛད་ པས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་མོད། ད་ེ རྣམས་ཀི་རྣམ་ཐར་མ་ལུས་པ་སུ་ཞིག་གིས་བརོད་པར་ནུས། འོན་ཀང་འཕགས་པ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་ལ་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྙུང་བར་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པར་སོ་བའི་ཆེད་དུ་ཅུང་ཟད་བརོད་ན།ད་ེལ་ཡང་ དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀ་ཐུབ་པས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་རྣམས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་། རེ་བཙུན་ འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་།གསང་བའི་བདག་པོ་ཕག་ན་རོ་རེ་སོགས་ལ་གསུང་།ད་ེདག་ལས་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་དང་།སོབ་ དཔོན་ཛེ་ཏ་རི་དང་། རོ་རེ་གདན་པ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ལ་བརྒྱུད་པ་སོགས་བརྒྱུད་ཚུལ་མང་དུ་སྣང་ཞིང་། དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོས་ ཀང་གྲུབ་ཆེན་ཕག་ཚད་པ་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཀི་བ་མ་མང་དུ་བསྟེན། གསང་སྔགས་རྒྱུད་སེ་བཞི་ཀ་ལ་གསན་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ པས་བརྒྱུད་རིམ་མང་དུ་ཡོད་ཀང་།དངེ ་སང་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོ་ནས་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ་ལ་བརྒྱུད་པར་བྱེད་ པ་ནི། དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་དངོས་སུ་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་དབང་དང་གདམས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་བྱིན་ རླབས་ཉ་ེབརྒྱུད་ཀི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ།དེས་ན་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་འདིའི་རྒྱུད་ རྣམས་གསུང།ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་དག་ེསོང་མ་དཔལ་མོ་ལ་གནང་།དེ་ནས་བདག་གི་དིན་ཅན་རྩ་བའི་བ་མ་རྣམས་ཀི་བར་དུ་བྱིན་ རླབས་ཀི་ཚན་ཁ་མ་ཉམས་ཤིང་བརྒྱུད་པའི་རིམ་པ་ཟམ་མ་ཆད་པར་བྱོན་པ་ཡིན་པས། བྱིན་རླབས་ཉེ་བརྒྱུད་ཀི་བ་མ་གོང་མ་ གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་བརྒྱུད་པའི་ཚུལ་དང་།ད་ེདག་གི་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་མདོ་ཙམ་ཞིག་བརོད་པ་ནི།རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ ཐོགས་མེད་བཟང་པོ་དཔལ་གིས། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་མཁེན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བུ་གཅིག་ལྟ་བུར་བརྩ།ེ །ལྷུན་ གྲུབ་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་མཛད་པ་ཅན། །མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ༑ ༑ཞེས་དང་རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་ མཚོས་ཀང་། རྣམ་དག་ཆོས་སྐུའི་ལྷ་ལམ་རབ་ཡངས་ངོས། །དམིགས་མེད་ཐུགས་རེ་ཆུ་འཛིན་འབུམ་འཁིགས་ཏེ། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་ ལ་ཕན་བདེའི་དངོས་གྲུབ་ཆར།།འབེབས་མཁས་ཕག་ན་པདོར་གསོལ་བ་འདབེས།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ ཀི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀི་ཡོན་ཏན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དག་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་དང་། དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་རྒྱུད་ལ་སོགས་ པ་མདོ་རྒྱུད་མང་པོ་ནས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་ལོགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཨིནྡ་བ་ཏིས་ལུང་བསྟན་འཕགས་པ་བསྒྲུབས། །ཤིང་ འཕེལ་གནས་སུ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ། །ཁ་སར་པ་ཎིར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན། ྱཱུ ། དཔལ་ལྡན་དཔལ་མོའི་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདབེས།།ཞསེ ་དང་།རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་གིས་ཀང་།རྣམ་གྲོལ་མཆོག་ 63 / 262

གི་སར་གཤེགས་དཔལ་མོའི་ཞབས།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་དག་ེསོང་མ་དཔལ་མོ་ནི་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས།གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་ ཁིམ་ནས་ཁིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཁས་གྲུབ་ཀི་བ་མ་མང་པོ་བསྟེན་ནས་སེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སེ་བཞི་ལ་མཁས་པར་ སྦྱངས། བསྙེན་པར་རོགས་པ་དགེ་སོང་མའི་སོམ་པ་བཞེས་ནས་དགེ་སོང་མའི་རྣམ་འབྱདེ ་ནས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལྟར་ཁིམས་སུམ་ བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་མིག་གི་འབྲས་བུ་ལྟར་བསྲུངས། གྲུབ་ཆེན་ཕག་ཚད་པ་ལ་སོགས་པའི་བ་མ་རྣམས་ལས་དབང་ དང་གདམས་ངག་མང་དུ་གསན་ནས་གསང་སྔགས་ཀི་ཉམས་ལེན་ལ་བརྩོན་པར་མཛད་པས། ནམ་ཞིག་ན་སྔོན་གི་ལས་དང་ འབྲལ་མི་ཆོས་ཀི་བར་ཆད་བསྲུང་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་ལ་བསྐུལ་ཕིར་སྐུ་ལུས་ལ་མཛེ་ནད་ཀིས་ཟིན་ཏེ། ཤ་རོ་དང་དེག་མང་དུ་ཆགས་ བསྙུང་ཟུག་ཚད་མེད་པ་བྱུང་བ་ན། རྒྱལ་པོ་ཨིན་བྡྲ ་ཏི་ལ་ད་ཅི་ཙུག་བྱས་ན་ལེགས་ཞེས་དིས་པས། ཀླུ་དང་ས་བདག་གི་དེད་དཔོན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ལི་ཁ་ར་ཤིང་འཕེལ་ན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆ་ེ བ་ཞིག་ཡོད། དའེ ི་ཕ་ཚད་འདམ་བུ་མདའ་རྒྱུའི་ཚལ་བྱ་བ་ན་ཇོ་བོ་ཡི་གེ་དྲུག་པ་གཙོ་འཁོར་གསུམ་པ་བྱིན་ རླབས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པས། ཁོད་ཀང་དེར་སོང་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སྒྲུབས་ཤིག ཅེས་ལུང་བསྟན་པ་ན་ཚེ་འདིའི་གཉེན་འཁོར་ལོངས་སྤྱོད་གང་གི་ཡང་དབང་དུ་མ་བཏང་བར་དེ་མ་ཐག་མདའ་རྒྱུའི་ཚལ་ དུ་བྱོན་ནས་ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ཁམས་ལ་སྐྱེད་ཆེར་མ་བྱུང་སྟ།ེ ལི་ཁ་རའི་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ཅན་དུ་བྱོན་ནས་ ཉིན་མོ་གསོལ་བ་བཏབ།ནུབ་མོ་བུད་མེད་གནས་སུ་སོད་མི་འཇུག་ཟེར་ནས་དག་ེའདུན་གི་སོད་དུ་མ་བཅུག་པས།ཕིར་ལོག་ཡི་གེ་ དྲུག་པ་ཅན་དུ་བྱོན་ནས་ཞག་བདུན་དུ་སྤྱན་བཙུམས་ནས་གསོལ་བ་དག་ཏུ་བཏབ་སྟ་ེབལྟས་པས་ཡི་གེ་དྲུག་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་ པར་གྱུར་འདུག མཛེ་ཡང་སོས་རྟོགས་པ་ཁད་པར་ཅན་ཡང་བརེས། བྱམས་སྙིང་ར་ེ ཤུགས་དག་ཏུ་འཁྲུངས། སྔར་གི་སྐུ་ལུས་ཀི་ཤ་ རོ་དང་དག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀང་སངས། སྐུ་ལུས་སྔར་བས་ཀང་མཚར་བར་གྱུར། ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྒོ་བསམ་གིས་ མི་ཁབ་པ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་སྐྱསེ ། བདུད་དང་ལོག་འདནེ ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་བྱམས་སྙིང་རེ་བྱང་ཆུབ་ ཀི་སེམས་ཀི་སྒོ་ནས་བཏུལ། ཕོགས་སྐྱོང་བཅོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀང་བྲན་དུ་བཀོལ། ཁད་པར་དུ་ཡང་ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད་ཀིས་ཞལ་ བཅུ་གཅིག་པའི་སྒོས་ཀི་ཆོས་སྐྱོང་དུ་ཁས་བངས། གཞན་ཡང་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ་དང་། དོན་ཞགས་ལྷ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་པའི་ ལྷ་མང་པོས་ཞལ་གཟིགས། ཁད་པར་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་དབང་དང་ གདམས་པ་གནང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྒོ་བརྒྱ་ཕག་མང་པོ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་ནས་གྲུབ་པ་ཐོབ་བོ། ། ད་ེནས་གྲོང་ཁེར་གི་དབུས་སུ་བྱོན་པ་ན་དག་ེསོང་མ་སྐུ་ལུས་ཟླ་བ་ལྟར་དྭངས་ཤིང་རྒྱས་པས་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཕམ་པའི་ སྐུར་འདེབས་བྱུང་བ་ན། གཞན་གི་མ་དད་པ་བཟློག་པའི་ཕིར་ཁ་སར་པ་ཎིའི་དུས་མཆོད་ཀི་ཁོམ་གསེབ་ཏུ་བྱོན་ནས་རང་གི་དབུ་ ྱཱུ 64 / 262

བཅད་དེ། མཁར་གསིལ་གི་རྩེ་མོར་བཏགས་ཏེ་གང་སྣ་ཆགས་པ་མཛད་ཅིང་ཁོ་མ་ལ་ཕམ་པ་བྱུང་ན་མགོ་བོ་འབྱར་དུ་མི་འདོད་ ཅིང་། ཕམ་པ་མ་བྱུང་ན་སྔར་ལྟར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བདེན་སྟོབས་བརོད་པ་ན་དབུ་སྔར་ལྟར་གྱུར་པ་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་ དཔག་མེད་བསྟན་ནས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀི་ལོག་ལྟ་ཞི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དད་པའི་ས་ལ་བཀོད། དབང་དང་བྱིན་རླབས་གནང་བས་ གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་མང་དུ་བྱུང་། གྲུབ་པའི་སྙན་གྲགས་ཀིས་ཕོགས་ཐམས་ཅད་ཁབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གྲུབ་མཆོག་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ་ ཞསེ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དསེ་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གི་དོན་དུ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་འདི་དང་པོ་ བསྟོད་དུ་གྲགས་པའི་བསྟོད་པ་བྱིན་རླབས་ཅན་དང་། ཕག་མོའི་སྒྲུབ་ཐབས་ལ་སོགས་པ་མཛད་ནས་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སེལ་ཏོ། ། ད་ེ ལ་སོབ་མ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་བྱུང་བའི་ནང་ནས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་དང་། ཡེ་ཤསེ ་བཟང་པོ་ གཉིས་སོ། །པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ཞསེ ་གྲགས་པ་དེ་ནི། ལྔ་རིག་གནས་རྣམས་སྦྱངས་པས་ཕུལ་དུ་ཕིན། །རང་མགོགས་ལ་སོགས་ ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་བརསེ ། །མཁའ་འགྲོས་ལུང་བསྟན་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ། ། ཟླ་བ་གཞོན་ནུའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་གིས་ཀང་། གནས་ལྔ་གཟིགས་པ་ཙན་ྡ ཀུ་མ་ར།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་ནུབ་ཕོགས་ཀི་གིང་ཀུ་ཤའི་ཚལ་གྲོང་ཁེར་བད་ེསྐྱོང་ཞསེ་བྱ་བར།ཡབ་བྲམ་ཟེ་བད་ེབའི་ མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཡུམ་བྲམ་ཟ་ེ པད་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་ལེ་ལ་གུར་ཀུམ་གིས་ཡི་ག་ེ དྷིཿའདི་ བ་སོགས་བོ་རྣོ་བའི་ཐབས་བྱས་ཤིང་། ཡི་གེ་འདི་ཀོག་བསབ་པས་ཚད་མེད་པར་མཁེན། མཚན་བྲམ་ཟེ་བདེ་སྐྱོང་བོ་གྲོས་ཞསེ ་བཏགས། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་།སྤྱིར་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་ཤིང་ཁད་པར་སྒྲ་ཚད་མ་ལ་མཁས་པའི་གྲགས་པས་ས་སྟངེ་ཀུན།བསྟན་པ་ ལ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ཅིང་དགུང་ལོ་ཉརེ་གཅིག་པ་ལ་བསྙེན་པ་རོགས་པར་བསབ་ཁིམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུངས་ཤིང་།ཐསོ ་ དོན་ཉམས་སུ་ལེན་ཕིར་དབུས་མཐའི་གནས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཚེ། པཎི་ཏ་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་ བསྙུང་པའི་སར་འབྱོན་དགོས་པའི་གདན་འདེན་རང་མགོགས་པ་བྱུང་བ་ན༑ པཎི་ཏས་ཀང་རང་མགོགས་ཀི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པས་ ཕོ་ཉ་བ་དང་གཉིས་ཀ་རང་མགོགས་ཀིས་བྱོན་པའི་ལམ་བར་དུ་ཅུང་ཟད་མནལ་དུ་སོང་བ་ན། བུད་མེད་སྔོན་མོ་དར་གོས་ལ་ཤིང་ ལོ་རི་མོ་ཅན་གོན་པ།ལག་ན་ཨུཏྤལ་ཐོགས་པ་ཞིག་བྱུང་ནས།ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ཁོད་ཀི་སོབ་མ་ཡ་ེཤསེ ་བཟང་པོ་སྔོན་བ་མ་ལ་དམ་ ཚིག་ཉམས་པས། ད་ལྟ་ལུས་ལ་ཕོལ་མིག་བྱུང་བ་ནི་ཁོད་ཀིས་གསོ་ཐབས་མེད་པས་འགྲོན་བུ་ཟད་པའི་ཚལ་གི་གཙུག་ལག་ཁང་ན། དུས་གསུམ་གི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་ བརླབས། ལུང་བསྟན་ཅིང་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ་ཞསེ ་བྱ་བ་བཞུགས་པས་ད་ེ སྤྱན་དངས་དང་། ནད་ 65 / 262

ད་ེལས་ཐུ་བ་དག་ཀང་དྲུང་ནས་འབྱིན་ཅིང་།མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པོ་ཟེར་ནས་མི་སྣང་བ་གྱུར་ཏོ།། དརེ ་མནལ་སད་པ་དང་བདག་འགྲོན་བུ་ཟད་པའི་ལྷ་ཁང་དུ་འགྲོ་བས། ཁོད་སོབ་དཔོན་ཅན་བཞུད་གསུངས་ནས་ལམ་ འདི་གིན་བྱོན་ཏེ། དགེ་སོང་མ་དང་མཇལ་ནས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ཞིབ་པར་བཤད་པས། སྔོན་གི་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པས་འགྲོ་གསུངས། དགེ་སོང་མ་བྱོན་ཏེ་མཚེའུ་དེའི་ཁར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བདག་བསྐྱདེ ་ཞིག་བསྒོམས་པས་ནད་ལས་གྲོལ།ཁོང་གཉིས་ཀང་གྲུབ་ ཐོབ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་སྒྲུབ་ཐབས་རྣམས་ཞུས་ཏེ་བསྒྲུབ་པས་གྲུབ་པ་ཐོབ་ནས་འཕགས་པ་དང་དངོས་སུ་མཇལ། དབང་དང་ གདམས་པ་གནང་ལུང་བསྟན་ནས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་དོ། པཎི་ཏ་ཡེ་ཤསེ ་བཟང་པོ་ནི། མི་བཟང་སྡུག་བསྔལ་ལམ་གི་ གྲོགས་སུ་ཤར། །དད་པའི་སྟོབས་ཀིས་བ་མ་འཕགས་པར་གཟིགས། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ཀིས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརེས། །ཡ་ེ ཤེས་བཟང་པོའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། ། ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས། བཟོད་བརྩོན་དད་པའི་སྟོབས་འཕགས་ཡེ་ཤེས་བཟང་། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར་ཆུ་བོ་ གངའི་ྒཱ འགྲམ་ཕོ་བྲང་ཀི་ཤི་ལི་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དང་ འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་ལ་མཁས་ཤིང་། ཁད་པར་རྩོམ་པ་ལ་མངའ་བརསེ ་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས། ནམ་ཞིག་ན་སྐུ་སྟོད་ལ་རྨ་ཞིག་ བྱུང་བ་དེ་ལ་མི་མ་ཡིན་གིས་གནོད་པ་ཡིན་སྙམ་ནས། རྒྱ་གར་ཤར་ཕོགས་ནས་གཤིན་རེ་གཤེད་ནག་པོའི་གྲུབ་ཐོབ་ཅིག་ཡོད་པ་ སྤྱན་དངས། དབང་ཞུས་ཏ་ེ བསྙནེ ་པ་མཛད་པའི་སྐུ་ལུས་གསུམ་འགྱུར་གིས་ཆེར་སོང་། ལུས་ལ་ཆུ་བུར་བྱུང་ཞིང་མེ་འབར་བ་འད་ བའི་ན་ཟུག་བྱུང་བས་མཚེའུ་ཞིག་བསྐྱིལ་ནས་དརེ ་བཅུག་པས། མཚེའུ་ཁོལ་བ་བྱུང་ཆུ་ཡང་ཡང་བརེ་དགོས་ཤིང་སྙུང་ཟུག་དཔག་ མེད་བྱུང་ཡང་གྲོངས་སུ་མ་འདོད། ཅིས་བྱས་ཀང་ཕན་པ་ནི་མ་བྱུང་བས་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུས་དག་ེ སོང་མ་དཔལ་མོ་གདན་ དངས་ནས། དག་ེ སོང་མས་མཚེའུ་དའེ ི་སྟངེ ་དུ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སྒོམ་བཟླས་མཛད་པས་མཚེའུ་ཁོལ་བའང་ཞི། དགེ་སོང་མ་དེ་ཉིད་ ཡང་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་དངོས་སུ་གཟིགས། བསྙུང་ཟུག་ཀང་ཞི་ནས་ཁང་པའི་ནང་དུ་བཞུགས་སུ་བཏུབ་པ་བྱུང་། པཎི་ཏ་གཉིས་ དད་ནས་དག་ེསོང་མ་ལ་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས་ཏ།ེ སྙུང་བར་གནས་པ་ལན་བདུན་མཛད་པས་དཔལ་ཡ་ེཤསེ ་བཟང་པོའི་ནད་ཐམས་ ཅད་དག གཉིས་ཀས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སོང་མའི་ཞལ་ནས་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་སྒྲུབ་ཐབས་འདི་ནི་ སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་ངོ་བོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀི་འབྱུང་གནས། དབང་པོ་ཡངས་རབ་ཀི་ཆོས་ཡིན་པས་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་ ཐོགས་ཤིག་གསུངས་ནས་པཎི་ཏ་གཉིས་ལ་གནང་ངོ་། །པཎི་ཏ་གཉིས་ཀིས་ཀང་དགེ་སོང་མའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ ཆོས་སྐོར་འདི་རྒྱ་ཆེར་སེལ་ལོ། །པཎི་ཏ་ད་ེ གཉིས་ཀི་ཐུགས་སྲས་དམ་པར་གྱུར་པ་ནི་བལ་པོ་པེ་ཉ་བ་ཡིན་ལ། འཇམ་དཔལ་སྨྲ་བའི་ སེངེའི་ལུང་བསྟན་ནས། །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་པས་དངོས་གྲུབ་བརསེ ། །གནས་ལྔ་མཁེན་པའི་བལ་པོ་པཎི་ཏ། །པེ་ཉ་པ་ཡི་ ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། ། 66 / 262

ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས། མཁས་པའི་མཆོག་གྱུར་བལ་པོ་པེ་ཉ་བ། །ཞེས་བསྔགས་པ་ལྟར། བལ་པོའི་གྲོང་ཁརེ ་ ཡམ་བུ་མགལ་དུ་ཡབ་བཟང་པོ་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡུམ་བལ་མོ་ཀུན་ནས་མཛེས་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། མཚན་མཛེས་ པའི་ཏོག་ཅེས་བཏགས། ཡི་གེ་འདི་ཀོག་ཚེགས་མེད་པར་མཁེན་ནར་སོན་ནས་ཡབ་ཡུམ་གིས་ཁིམ་ཐབ་ཀི་གྲབས་བྱས་པ་ན། ཁིམ་ ཐབ་བྱས་པས་འཆི་བ་མི་འོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ནམ་གསུངས ། མི་ཕན་ཏེ་རིགས་བརྒྱུད་འཛིན་དགོས་ཞེས་བྱས་པ་ན། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཞིག་བགིད། རིགས་བརྒྱུད་ཀི་དགོས་པ་མེད་གསུངས་ནས་ཁིམ་ཐབ་ལེན་དུ་མ་འདོད། དུས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་ སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རེ་འབའ་ཞིག་གིས་དུས་འདའ་བ་ཞིག་བྱུང་། དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་སྨྲ་བའི་སེངེ་བསྒྲུབས་པས་ཞལ་མཇལ། བདག་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་བའི་དངོས་གྲུབ་ཅིག་ཞུ་བྱས་པས།རྒྱ་གར་དུ་དཔར་ཡེ་ཤསེ ་བཟང་པོ་ཅན་སོང་ལ་ ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས་ལ་སྒྲུབ་ཤིག ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ས་བརྒྱད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། ཞསེ ་གསུངས་ནས་ལུང་བསྟན་ནོ། །དུས་རེ་ཞིག་ན་བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་གི་དོན་བྱེད་དགོས་པ་ལ། འདི་ ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀིས་མི་གནང་བས། རྒྱ་གར་དུ་འགྲོ་སྙམ་ནས་གསེར་གི་རྒྱན་བཟང་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་ཤིང་ལོ་ནང་དུ་དིལ་ནས་ གཡའ་ཚེ་ཁུང་དུ་བཅུག་ནས་བྲོས་ཕིན་ཏེ་རྒྱ་གར་དུ་སེབ་པ་དང་མི་རྣམས་ལ་རྒྱ་གར་མཁས་པ་སུ་མཁས། བཙུན་པ་སུ་བཙུན། བཟང་བ་སུ་བཟང་། གྲུབ་པ་སུ་ཐོབ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་སེམས་སུ་ཆེ་དིས་པས་གངའི་ྒཱ གྲུ་བ་ན་རེ། ཁོད་ཅི་ལ་འགྲོ་ཟརེ ་བདག་ སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྒྲུབ་ས་བ་ཞིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་བྱས་པས། འདོད་པ་དག་ཆེ་སེམས་བསྐྱདེ ་ཀང་བཟང་སྟ།ེ དེ་ འདའི་བ་མ་དཀོན་ཟེར། འོ་ནའང་ཕིན་པས་བར་གཅོད་མ་བྱས་ཤིང་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་དང་། དཔལ་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་དང་ མཇལ་ན་ཟརེ ་བ་བཞིན་འགྲུབ་པའང་སྲིད་ཟེར།དརེ་ཁོང་གིས་ད་ེསྐད་བྱ་བ་གང་ན་ཡོད་ང་ལ་སྟོན་དང་ཁོད་ལ་རྔན་པ་སྟེར་བྱས་ པས། ཁེད་སེམས་ཅན་གི་དོན་སྒྲུབ་ན་ང་ལ་རྔན་པ་མི་དགོས་ཏ།ེ ཁོང་གཉིས་རེ་འགའ་ནི་རི་བོ་ཏ་ལར་འཕགས་པ་ལ་ཆོས་གསན་ དུ་འགྲོ། རེ་འགའ་ནི་སམེ ས་ཅན་གི་དོན་བྱེད་གནས་འདིར་སོད་དང་འདིར་གནས་མེད། ལས་དང་སྨོན་ལམ་དག་པ་ཀུན་ལ་ག་བ་ ཡང་མཇལ་འོང་། ཁོད་རང་སོད་ནུས་ན་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་ཡུལ་དབུས་འགྱུར་ཚལ་དུ་ཁ་སར་པ་ཎིའི་དུས་མཆོད་ལ་འོང་ཟརེ་བ་ གསན་ནས་ཤིན་ཏུ་མཉེས་སོ། ། དརེ ་བྱོན་པས་ས་ག་ཟླ་བ་ལ་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་དང་། ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་གཉིས་དང་ཞལ་འཇལ་ནས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ ཞིབ་པར་ཞུས་པས། ཕ་ལ་ཕ་ལ་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིག་གསུངས་ནས་རབ་ཏུ་བྱང་བར་མཛད། གདམས་པ་ཟབ་མོ་སྒྲུབ་ས་བ་སེམས་ 67 / 262

ཅན་ལ་ཕན་པ་ཞིག་ཞུས་པས། འདི་ལས་ཟབ་པ་མེད་གསུངས་ནས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་དབང་སྒྲུབ་ཐབས་དང་བཅས་པ་གནང་། ལོ་ལྔ་བར་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་མཛད་ནས་བསྒྲུབས་པས། འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གིས་གཙོ་མཛད་པའི་ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པའི་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀི་ལུང་བསྟན་པ། རིགས་ཀི་བུ་ ཁོདཀིས་བྱ་བ་ཆེན་པོ་བྱས་པས་སམེ ས་ཅན་གི་དོན་ལ་དགོངས་ནས་སྒྲུབ་པ་ལེགས་སོ། །ད་ེ ཡང་དུས་གསུམ་གི་བདེ་བར་གཤེགས་ པ་ཐམས་ཅད་ཀི་འཕིན་ལས་མ་ལུས་པ་བསྡུས་པ་འདི་ཁོད་ཀིས་སེམས་ཅན་ལ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་ལུང་བསྟན་ནས་གྲུབ་པ་ཐོབ་སྟེ། ཚུར་ལམ་སྔར་གི་གྲུབ་པ་ཐོབ་སྟེ། ཚུར་ལམ་སྔར་གི་གྲུ་ལ་འོངས་པས་གྲུ་པ་མ་ཁོམ་པ་ལ། ཆུ་བོ་དའེ ི་འགྲམ་དུ་བྱམས་པ་སྒོམ་ཞིང་ བཞུགས་པས། ཆུ་བོ་དེ་ལ་གནས་པའི་ཀླུ་སྟོབས་ཀི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བས་ལུས་དངོས་སུ་བསྟན་ནས། ཁོས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ ནས་དེའི་སྟངེ ་ནས་བྱོན་པས་ཁོ་གུས་ནས་ཆོས་ཞུས་ཏ་ེ བཀའ་སྲུང་དུ་ཁས་བངས་ནས་ཁོད་ཀིས་བལ་པོར་མ་སབེ ་བར་དུ་བར་ ཆད་མི་འོང་ཟེར་ནས་ཁས་བངས་སོ། །དེ་ནས་བལ་པོ་དང་། རྒྱ་གར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་མང་པོ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་ མཛད་པ་ཡིན་ནོ། ། གྲུབ་ཐོབ་པེ་ཉ་བས་བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ལ་གནང་ངོ་། །བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ཞསེ ་གྲགས་པ་ད་ེ ནི། ཚོགས་གཉིས་ཟླ་བའི་དཀིལ་འཁོར་ཡོངས་རོགས་ཤིང་། །སྒྲིབ་གཉིས་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་བའི་མཚན་འཛིན། །ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོ་དག་ེསོང་ཚུལ་བསྟན་པ།།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།། ཞསེ་དང་།རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས།འཕགས་མཆོག་རྣམ་རོལ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ཞབས།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར།མངའ་ རིས་སྤུ་ཧངས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་སྐུ་གཞོན་ནུས་དུས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། སེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁེན་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྒྱས། ཚེ་འདིའི་ བྱ་བྱདེ ་བོར་ཏེ་བྱ་བྲལ་བརྟུལ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་མཛད་པས་ཡི་དམ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སོགས་ལྷག་པའི་ལྷ་མང་པོའི་ ཞལ་གཟིགས་ད་ེཡང་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་བའི་སྣང་ངོར་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་གི།དོན་དུ་ནི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དངོས་ཡིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ མང་དུ་སྣང་བས་འདིར་རོགས་པར་བྲིས་ན་ཡི་གེ་མང་བས་འཇིགས་པས་རྣམ་ཐར་གི་ཡི་གེ་ཆེན་པོ་དག་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱང་ སེམས་དེས་བལ་ཡུལ་དུ་བྱོན་གྲུབ་ཐོབ་པེ་ཉ་པ་དང་མཇལ། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་དབང་དང་གདམས་པ་རྣམས་ གསན། གཞན་ཡང་ཆོས་བཀའ་མང་དུ་གསན་ནས་སྐྱིད་གྲོང་དུ་བྱོན་ཏ།ེ རང་བྱུང་ཝ་ཏི་བཟང་པོའི་སྐུ་མདུན་དུ་སྙུང་གནས་མང་དུ་ མཛད། ཞག་བདུན་གི་བར་གསོལ་བ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཏབ་པས་ཇོ་བོའི་ཞལ་ནས། བྱས་པ་མེད་བྱས་ཡུས་མ་ཆེ་གསུང་། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ བགི་ཞུས་པས། ལོང་བ་བརྒྱ་ལ་མིག་བྱིན། གཙུག་ལག་ཁང་བརྒྱ་བཞངེ ས། དག་ེ སོང་བརྒྱ་ལ་འཚོ་བ་དོངས། ལམ་འཕང་བརྒྱ་ཐམ་པ་ འཆོས་གསུངས།ད་ེའད་མི་འགྲུབ་ཞུས་པས།ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ།ད་ེབས་རྣམ་མཁེན་སངས་རྒྱས་ཀང་མྱུར་དུ་ འཐོབ་པར་གདའི་གསུང་། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དགེ་སོབ་བཞི་སེ་རེ་ཁིད་ཅིང་བསོད་སྙོམས་མཛད་དེ་དུས་ཕིས་སྐུ་ 68 / 262

བསོད་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས།གཙུག་ལག་ཁང་རིང་པ་གསོ་བ་དང་།གསར་པ་བཞངེས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་བས་ལྷག་པར་བརྩིགས། མི་གསོད་པ་དང་། མིག་འདོན་པ་ཉིས་བརྒྱ་ཙམ་སྲོག་བླུས། དམ་ཆོས་ཀི་སྦྱིན་པ་དང་། དགེ་བ་རླབས་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཛད་ད།ེ དག་ེསོང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གི་འཚོ་བ་འགྲོངས་པ་བྱུང་བ་ཡིན།ཉིན་ཅིག་མི་ མ་ཡིན་ཞིག་བྱུང་བ། ང་ལ་གྲུབ་རྟགས་ཤིག་སྟོན་ཟེར་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕག་གི་གཐིལ་གཉིས་པོ་བསྟན་པས་སྤྱན་ཧིག་ བྱུང་བ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་མཐོང་། ལ་ལས་ནི་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་དངོས་སུ་མཐོང་། ཁེད་སུ་ཡིན་གསུངས་པས། ང་རི་རབ་ཀི་ མཚམས་ཀི་གནོད་སྦྱིན་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བགིད་དོ་ཟརེ་ནས་རླུང་འཚུབ་ཅིག་ཏུ་ཡལ་ཏེ་སོང་བ་ཞིག་བྱུང་། ད་ེལ་སོགས་པ་མི་མ་ཡིན་གི་དོན།མཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀང་མང་ངོ་།།བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་འདི་ནི་ཐུགས་རེ་དང་ བྱིན་རླབས་ཀི་མཐུ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ེབས་སིག་ཅན་དག་གི་དོན་མཛད་པ་ཡང་ཆསེ ་མང་སྟ།ེ སྐྱིད་གྲོང་དུ་བུད་མེད་སིག་མོ་ཆེ་ཞིག་ལ་ བཟླས་ལུང་ཕོག་ནས་སྙུང་གནས་བྱདེ ་དུ་བཅུག་པས་ནད་དང་སྡུག་སྒྲིབ་ཚབས་ཆེར་མཛད་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་མང་དུ་སྣང་ངོ་། ། བྱང་སམེ ས་ད་ེ ནི་འགྲོ་དོན་ཆེ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙི་ང་པོས་ཀང་བྱང་སམེ ས་འདི་ལ་ཡུན་རིང་དུ་ གཏུགས་ཤིང་། གཞན་ཡང་འགྲོ་མགོན་ཕག་མོ་གྲུ་པ་དང་། གྲུབ་ཐོབ་ལ་ཡག་པ་དང་། གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུགས་པ་སོགས་གྲུབ་ཐོབ་ཀི་ སོབ་མ་མང་ངོ་། ། བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་སྲས་ཀི་ཐུ་བོ་གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་ཞེས་གྲགས་པ་ད་ེ ནི། གུས་པས་བ་མ་དམ་པ་ཉེར་ བསྟེན་ཅིང་།།བསྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་བརསེ ་ནས།།འགྲོ་ལ་བརྩེ་བས་གཞན་དོན་ལྷུར་མཛད་པ།།གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ ཕུག་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས། གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་ཉི་ཕུག་ཆོས་ཀི་གྲགས། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ ལྟར། མངའ་རིས་སྟག་བདེ་སེངེ་ལུས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། བྱིས་པ་ལོ་བདུན་བརྒྱད་ལོན་པ་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རང་ཤུགས་ཀིས་འཛེམ་པ་ ཞིག་བྱུང་། ལོ་དགུ་ལོན་པ་ནས་བ་མ་བསྟེན་པ་མེད་ཀང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟན་པོ་རང་འཁྲུངས་སུ་བྱུང་། ཕིས་དགེ་བཤེས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ལ་དིས་པས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ས་མཱ་དྷི་ཡིན་གསུང་ལ་བཅུ་བཞི་ལོན་པ་ན་མར་བྱོན་ཟངས་དཀར་ལོ་ཙྪ་བས་དྲུང་དུ་ རབ་ཏུ་བྱུང་། མཁན་པོ་ཇོ་བཙུན་ཁྱུང་རིན་ཆེན་གྲགས་པ་ཡིན། 69 / 262

མཚན་ཆོས་ཀི་གྲགས་པ་བཏགས། ལོ་ཉི་ཤུ་པ་ལ་བསྙེན་པ་རོགས་པར་མཛད། མཁན་པོ་མངའ་རིས་འཇམ་དབྱངས་བྱ་བ་ལྷོ་སྟོད་པ་དེ་ཡིན་གསུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་པཎི་ཏ་འབུམ་ཕག་གསུམ་པ་ལ་ ཆོས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་རིང་ལ་གསན།ཟངས་དཀར་གི་དྲུང་དུ་ལོ་དྲུག་བཞུགས་ནས་བད་ེམཆོག་དང་རྣམ་སྲས་ལ་སོགས་པ་སྔགས་ ཕོགས་མང་དུ་གསན།ཟངས་དཀར་གི་དྲུང་དུ་ལོ་དྲུག་བཞུགས་ནས་བད་ེམཆོག་དང་རྣམ་སྲས་ལ་སོགས་པ་སྔགས་ཕོགས་མང་དུ་ གསན།ཉང་སྟོད་དུ་འབྲེ་ཤེས་རབ་འབར་ལ་ཤེས་རབ་ཀི་ཕ་རོལ་ཕིན་པ་ལེ་བརྒྱད་མ་ཡན་ཆད་བསབ།དག་ེབཤེས་དགོན་མཆོག་ མཁར་ཟུར་ཆོས་སུ་བསྟེན་ནས་ཕར་ཕིན་ལ་མཁས་པར་མཛད། ཇོ་བཙུན་ཁྱུང་དང་། སྟོད་ལུང་པ་རྒྱ་དམར་བ་ཟུར་དུ་བསྟེན་ནས་དབུ་ཚད་བསབ། རོང་དུ་དུར་སྒྲིག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པ་གསན། དགེ་བཤེས་ལང་ར་བ་ལ་བཙན་གི་བྱམས་ཆོས་དང་། པ་ཚབ་ལོ་ཙྪ་བ་ལ་ རིག་ཚོགས་བསབ།དག་ེབཤེས་གཤེན་ཅན་དུ་ལོ་གསུམ་བཞུགས་ནས་ལོ་ཙྪ་བའི་ཆོས་དྲུག་དང་།མངའ་རིས་ཀི་སྟོན་ལ་ཕག་མོ་ དང་། བདེ་མཆོག་རྔོག་གཞུང་པ་ལ་དགེས་རོར་དང་། དབྱལ་བ་ཀུན་དགའ་རོ་རེ་དགེས་རོར་དང་ཕག་མོའི་སྐོར། མཆིམས་ཆེན་ མོའི་མངོན་པ་གོང་འོགམཐའ་བཞི་པ་ལ་འདུལ་བ་དང་མངོན་པ་སོགས་ཆོས་མང་དུ་གསན།ད་ེདག་གི་བར་སྐབས་སུ་བ་མ་བྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་ཉེ་གནས་མཛད་ནས་ཆོས་ཀང་མང་དུ་གསན་མཁན་ཕེང་ཐང་པ་དང་། བ་མ་ལྷོ་པ་ལ་དོན་ཞགས་ཞུས། བལ་པོ་ སྐྱ་ེམེད་ལ་ཕག་ཆེན་སྙིང་པོའི་སྐོར་ཞུས།དག་ེབའི་བཤེས་གཉེན་སྣའེུ ་ཟུར་པ་ལ་བཀའ་གདམས་ཀི་ཆོས་མང་དུ་གསན།དྭགས་པོ་ ལྷ་ར་ེལ་ན་རོའི་ཆོས་དྲུག་གསན།སེ་མཁར་ཆུང་བའི་ཉེ་གནས་མར་སྒོམ་བྱ་བ་ལ་ལམ་འབྲས་གསན་ནོ།། ད་ེ ལྟར་ཆོས་གསན་མཐའ་ཡས་ཏ།ེ གྲུབ་ཐོབ་ཉིན་གི་ཞལ་ནས། སྔགས་རིང་མ་ནི་མ་ཉིན། དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་མཚན་ ཉིད་ཀི་ཆོས་དང་། གསར་མའི་རྒྱུད་དང་གདམས་ངག་ལ་མ་ཉན་པ་མེད་གསུང་། བ་མ་བྱང་སེམས་པའི་ཞལ་ནས་ཁོད་རང་འཁོར་ བ་དང་གཏན་གིས་མཛད་ནས་ཞིང་ཁམས་དག་པར་གཤེགས་ན་འདི་ལྟར་མཛོད་གསུངས་ནས། ཞལ་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་ལག་ ལེན་དང་བཅས་པ་གནང་དབང་བསྐུར་ལུང་བསྟན་ནས་མ་དག་པའི་སར་མ་སོད་ཅིག་རྟ་ཀོ་གངས་ལ་སྒྲུབ་ཏུ་སོང་དང་། དེར་ལུང་ བསྟན་ཞིག་འོང་བར་འདུག་གསུང་པས།ལ་སྟོད་ལྡོག་གི་ནང་ནས་ཕར་ཐོང་འགྲོས་ཀིས་ཉིན་ལམ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་གིས་སབེ ་པ་ན།རྟ་ གངས་རི་ལ་སྒྲུབ་པ་མཛད་ད་ེཡོན་བདག་འབྲོག་པ་གཅིག་གིས་རྒྱགས་བསྐྱལ།ཇོ་པད་བྱ་བའི་བཙུན་ཆུང་གཅིག་གིས་གཡོག་བྱས་ ཏ་ེལོ་རིལ་པོ་བརྒྱད།དབྱར་དགུན་ར་ེབཞུགས་པ་དྲུག་སྟེ་བཅུ་བཞི་བསྒོམས།སྐབས་ཤིག་རྒྱགས་ཆད་ནས་ཉེ་གནས་བཙུན་ཆུང་ ལ་རི་ཕ་གིའི་རྒྱབ་ལ་བཟའ་བ་ཞིག་ཡོད་ཀིས་ལོང་ལ་ཤོག་གསུང་། ཇོ་པད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞིང་ཕིན་པས་རྣ་རོ་ཞིག་འདུག གཞན་ཡང་ 70 / 262

མངོན་ཤསེ ་གསུངས་པ་མང་དུ་ཡོད།དེ་ནས་ལྡོག་ནང་དུ་ཚུར་བྱོན་ནས་ཆུན་ཅན་དགོན་པ་བྱ་བ་ན་དག་ེབཤེས་ལྡོག་པ་བྱང་གྲགས་ ཅན་དུ་བཀའ་གདམས་གསན་པའི་དུས་ན་དག་ེ བཤེས་ཀི་ཞལ་ནས། ཞང་སྟོན་ཁེད་ལ་མངོན་ཤེས་ཡོད་ཟེར་བ་བདནེ ་ནམ་གསུང་། བ་མ་ལ་བརྫུན་བྱར་མི་རུང་སྙམ་ནས། ད་ེའད་བ་བག་རེ་མཆི་ཞུས་པས།འོ་ན་སྒོམ་པ་ཆེན་མོ་གང་ན་འདུག་གསུང་།ཁོང་སྐུ་རུམ་གི་ཁང་ཐོག་ན་ཐབ་ང་ལ་ལྷན་ པ་གྲུ་བཞི་པ་ཞིག་འདབེས་པའི་ཕོགས་གསུམ་ཟིན་ནས་བཞི་པའི་ལོགས་ལ་འཚེམ་གི་གདའ་བྱས་པས།ཁོང་གིས་སྐས་ལ་འཛེག་ཏེ་ གཟིགས་པས་དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་། གཞན་ཡང་དེ་འད་མང་དུ་མཛད་པས་ཁེད་ངོ་མཚར་ཆེ་གསུངས་ནས་ད་དུང་བར་ཆད་འབྱུང་ སྲིད་པས་ཤེས་རབ་ཀི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་གསུང་སྒྲོགས་ཤིག་གསུང་།ད་ེནས་སྡུད་པ་ཐུགས་ལ་གསལ་བཏབ་སྟ་ེཁ་འདོན་བྱེད་ཅིང་ བསྐོར་བ་བྱས་པས། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་མེད། ཞསེ ་པའི་སྐབས་སུ་སེབ་པ་ན་སྔར་གི་ས་མཱ་དྷི་དང་ མི་འད་བ་ཞིག་ཐུགས་ལ་འ ཁྲུངས། ཞབས་སར་མ་རེག་པར་སྐོར་བ་ལན་དྲུག་མཛད། སོབ་དཔོན་མདོ་པ་འདི་བདག་ལ་བཀའ་ དིན་ཆེ་གསུང་།ད་ེནང་ཉི་ཕུག་པ་བྱོན་ཏ་ེཡོན་བདག་གཅིག་གིས་ཞིང་ཕུལ་ནས་སྟོན་ཐོག་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་ལས་མི་འོང་སྟེ།ཇོ་བོ་བརྒྱ་ སུམ་ཅུ་ཙམ་བཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བཤོས་དང་བྱ་ན་རྒྱུན་དུ་འདནེ་རྒྱུ་བྱུང་སྐད་གཟུངས་སྒྲུབ་མཛད་པའི་དུས་སུ་དང་པོ་མི་ཉུང་ཙ་ ན་ཐུགས་རེ་ཆནེ་པོ་སྒྲ་དང་འོད་ལ་སོགས་པར་བྱོན་པར་མང་པོ་བྱུང་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་གི་མཆོད་པ་མཛད་པའི་ཚེ་ བྱོན་པའི་རྟགས་མི་རྣམས་ཀིས་ཚོར་བ་འོང་གསུང་། དེ་ནས་བརྒྱད་སྟོང་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་མཛད་པས། ནུབ་ཅིག་གི་རྨི་ལམ་ན་ནམ་ མཁའ་འོད་དཀར་ལམ་པ་ཞིག་འདུག འདི་ཅི་ཡིན་དིས་པས། འདི་ནས་ཕར་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་ཀི་ཞིང་དུ་ འགྲོ་བའི་ལམ་ཡིན་གསུང་། ད་ེལ་སོགས་ཏེ་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་མང་པོ་བྱུང་གསུང་།ཡང་ནུབ་ཅིག་གི་རྨི་ལམ་ན་ཁི་མཐོན་པོ་ཞིག་ལ་ཤེལ་གི་སྐས་ ཤིག་བཙུགས་ནས་འདུགད་ེལ་མི་འགའ་ཟུང་མེ་ཏོག་ཐོགས་ནས་འགྲོ་འདུག་པས་གང་དུ་འགྲོ་དིས་པས།འཕགས་པ་ཆོས་ འཕགས་ཀི་ཞིང་ཁམས་སུ་འགྲོ་ཟརེ ། ང་ཡང་འགྲོ་སྙམ་སྟ་ེ སྐས་འདི་ཅི་ལ་བྱས་དིས་པས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ངུའི་ གདུང་ལ་བྱས་པ་ཡིན་ཟརེ །འོ་ན་རང་པ་བཞག་ཏུ་མི་རུང་སྙམ་ཅི་ན།མི་གཅིག་ན་ར་ེམྱུར་དུ་ཤོག་ཟརེ་བ་འཕུར་ཏ་ེཕིན་པས་ འཕགས་པ་ཆོས་འཕགས་ཀི་ཞིང་དུ་སབེ ། སོས་ལྡན་གི་གྲོང་ཁེར་ན་ཤེས་རབ་ཀི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་གསུང་གི་འདུག་པ་ལ་ཐུན་ གཅིག་ཉན། ཆོས་ཐོས་ནས་བདག་ཁེད་ཀི་ཞིང་ཁམས་སུ་འོང་བ་ཅི་ཙུག་ལགས་ཞུས་པས། ཁོད་ཀི་ཤེས་རབ་ཀི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་ ལ་མོས་པ་བྱས། ཁོད་རང་གིས་ཀང་གསུང་བསྒྲག་གཞན་ཡང་སྒྲོག་ཏུ་བཅུག་པས་འདིར་འོངས་པ་ཡིན་གསུང་། ཡང་རྨི་ལམ་ན་ རིན་པོ་ཆེའི་ཁི་ཞིག་འདུག དའེ ི་སྟངེ ་དུ་ཕིན་ཏེ་ཆོས་བཤད་དགོས་སྙམ་པ་དང་། ཁི་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ཏ་ེ རི་བོ་པོ་ ཏ་ལར་སེབ་པས་ད་ེནི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཟེར་བའི་མི་དཀར་པོ་གཅིག་ཀང་འདུགཕི་མིག་བལྟས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དཔག་ཏུ་ 71 / 262

མེད་པ་ངའི་རེས་ཁོ་ན་ལ་པོ་ཏ་ལར་སེབ་བྱུང་བ་རྨིས།ད་ེནི་ཁོད་སོབ་མ་རྣམས་ལ་ལྟས་བཟང་བ་ཡིན་གསུང་། ཡང་ཉིན་ཅིག་ཇོ་མོ་རྔོག་མོས་བ་མ་སྐུ་འདས་ཏེ་པོ་ཏ་ལའམ་སྨན་བའི་ཞིང་ཁམས་གང་དུ་གཤེགས་གདའ་ཞུས་པས། ང་ ནུབ་ཕོགས་ཀི་ཞིང་ཁམས་ཞིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་བྱེད་པར་འདུག་གསུངས ། བདག་ཀང་བ་མའི་ཞབས་དྲུང་དུ་མཆི་བར་ ཞུ་ཞུས་པས།ཁོད་ཞིང་ཁམས་གཞན་ཞིག་ཏུ་སྐྱ་ེབར་འདུགཁོད་ཀིས་ཀང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་འདུག་གི་གསུང་།ད་ེལ་ སོགས་པའི་དག་པའི་སྣང་བ་བྱུང་ཚུལ་མང་པོ་སྣང་སྟེ་ཞིབ་པར་རྣམ་ཐར་གི་ཡི་གེ་ཆེན་མོ་དག་ལས་ཤསེ ་པར་བྱའོ། ། ད་ེ ལྟར་གཞན་དོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཛད་ནས་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་རྩ་གསུམ་བཞསེ ་པའི་རྟ་ཡི་ལོར་དབྱར་ཟླ་ཐ་ཆུང་ ཡར་ངོས་ཚེས་གསུམ་གི་ཉི་མ་ཤར་ཙམ་ན་མ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་སམེས་ཅན་མང་པོའི་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ ནོ། །གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པས་སྤྲུ་པ་རོ་རེ་རྒྱལ་པོ་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈སྤྲུ་པ་རོ་རེ་རྒྱལ་པོ་ཞསེ་གྲགས་པ་ད་ེནི།དད་དང་ཚུལ་ཁིམས་ཐོས་དང་གཏོང་བ་དང་།།ངོ་ཚ་ཤསེ ་དང་ཁེལ་ཡོད་ ཤེས་རབ་སྟ།ེ།འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་ལྡན་པ་འགྲོ་བའི་མགོན།།རོ་རེ་རྒྱལ་པོའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།།ཞསེ་དང་།རྒྱལ་ དབང་གིས། རྒྱལ་སྲས་གདུང་འཛིན་སྤྲུ་པ་རོ་རེ་རྒྱལ། །ཞསེ ་བསྔགས་ཏེ། མུས་ཀི་ལུང་ལག་སྤྲུ་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས། མངལ་ནས་ བཙས་མ་ཐག་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དི་འཕོ་བ་ཞིག་བྱུང་བས་མཚན་ཚུལ་ཁིམས་དཀོན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་བཏགས། དགུང་ལོ་བདུན་པ་ ལ་ཡི་གེ་འདི་ཀོག་སོགས་ལེགས་པར་མཁེན། དུས་རེ་ཞིག་ན་སྤྲུའི་ཕུ་ན་བཞུགས་པའི་དགེ་བཤེས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་པས་ཁོང་ གིས་ཉི་ཕུག་ཏུ་སྨྱུང་གནས་ལ་ཕིན་ཟེར་ནས། བ་མ་གྲུབ་ཐོབ་ལ་ཞུས་པའི་གསོལ་རས་དང་། བསྲུང་སྐུད་དང་། ཁྲུས་ཆུ་ཞིག་བྱིན་པས་སྣང་བ་འགྱུར་ནས་བྱིས་པ་ན་ར།ེང་ཡང་འགྲོ་ཟརེ་མ་ཉན་པར་ཕིན་པས་གྲུབ་ཐོབ་ཀི་ཞལ་ནས། ཁེའུ་འདི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀི་གདུང་འཛིན་པ་ཞིག་འོང་བ་ཡིན་གསུངས་ནས་པང་དུ་བངས་ནས་བསྟོད་པ་མཛད་དོ། །དརེ ་སྔོན་ལ་ དགེ་བསྙེན།ད་ེནས་དགེ་ཚུལ་དུ་བསྒྲུབ་པར་མཛད།ད་ེནས་འདུལ་བ་ལ་བསབ་པས་མདོ་རྩ་བ་ལ་མཁས་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པ་ལ་བསྙེན་པར་རོགས། སེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ནས། ད་ནི་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་ཞུས་པ་ན། གྲུབ་ཐོབ་ ཀིས་ཀང་དེ་ལེགས། ཁོད་མི་གཙུག་པུར་འདུག་པས་ཆོས་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་འདུག་གསུང་ནས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྙུང་ གནས་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་གནང་། སྙུང་གནས་ནམ་མ་ཤི་བར་བྱེད་པ་ཞུ་བྱས་པས་མཉེས་ནས། བ་མ་བྱང་སེམས་ཟླ་རྒྱལ་གིས་གནང་བའི་ཐུགས་དམ་ཤལེ ་གི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀང་གནང་ནས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པར་ལུང་ 72 / 262

བསྟན་ནོ། ། དརེ་སྙུང་གནས་ལོ་ལྔ་མཛད་པས་དྲུག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་འཕགས་པ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་ ཞལ་གཟིགས་ཏ་ེ བྱིན་གིས་བརླབས། ལུང་བསྟན་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་ཤེས་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་སེམས་ཅན་མང་པོ་སྨིན་ གྲོལ་ལ་འགོད་ནུས་པ་བྱུང་། ཐུགས་དམ་གི་མཐིལ་སྙུང་གནས་དང་སྨན་བ་ལ་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་ཁམས་མང་པོ་དངོས་ སུ་གཟིགས་པ་སོགས་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་བརསེ ་སོ།།ད་ེནས་ད་ནི་ང་ལ་འགྲོ་བ་དང་སོད་པའི་དབང་ཡོད་ ཀང་། ལུས་རྒས་ཤིང་འགྱུར་བ་གྲྭ་ཆག་པ་འདི་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ལ་བྱས་ནས་དགེ་སྦྱོར་བྱས། དགེ་བསྙེན་བྱས་ནས་དེང་སང་ བར་ལ་ཤ་ཁམ་གཅིག་དང་། ཆང་ཐིག་གཅིག་ཁོང་པར་མ་སོང་བར་ཟླ་བ་བྱུང་ངོ་ཅོག་ལ་སྙུང་གནས་བྱས་པས་ལུས་རྒས། ཆོས་མེད་པའི་མི་མང་པོ་ ཞིག་དམལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སམེ ས་སྐྱོ།ད་ང་འགྲོ་བས་ངའི་ལུས་པོ་འདི་ལས་ངན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕིར་དུ་མེ་ལ་བསྲགེས་ལ། དགོན་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་མཆོད་རྟེན་ཞིག་རྩིགས་ལ། དའེ ི་ནང་དུ་རུས་བུ་རྣམས་བཞུགས་སུ་ཆུག གདན་ས་འདི་ཞིང་ སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ཀིས་ཟུངས་ལ་སམེས་ཅན་ལ་སྙིང་རེ་སྐྱེད་འཁོར་རྣམས་ཀང་ཆོས་མཛད་ན་ཞིང་ཁམས་དག་པར་འུ་རང་ཕ་བུ་ འཕད་གསུངས་ནས། ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ལྟས་དུ་མ་དང་བཅས་ནས་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། ། སྐུར་ཞུ་བ་དང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་མང་པོ་བྱོན། གདུང་རྣམས་རིང་བསྲལེ ་དུ་གྱུར་ནས་འབུམ་པར་བཞུགས། ད་ལྟའང་ གསོལ་བ་བཏབ་ཙ་ན་བྲེ་ནས་དུས་བཟང་ལ་རིང་བསྲལེ ་འབྱོན་པའི་བྱིན་རླབས་ཅན་འཕེལ་བར་བཞུགས་སོ། །སམེ ས་དཔའ་ཆེན་ པོ་དེས་ཞང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ཞང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ཞསེ ་བྱ་བ་དེ་ནི།སྦྱིན་པས་བསྡུས་པ་འགྲོ་ལ་ཕན་ཕིར་དུ།། སྙན་པར་སྨྲས་ནས་ཡིད་བཞིན་བསྒྲུབ་ནུས་པའི། །བདག་ཉིད་ཕར་ཕིན་དྲུག་ལ་རེས་འཇུག་པ། །ཞང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་དབང་གིས། མཁས་བཙུན་ཆེན་པོ་ཞིང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ཞབས། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ ལྟར། སྤྲུའི་ཕུག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཡུམ་གི་མངལ་ནས་འཁྲུངས་པའི་ཚེ་ཕོགས་ཀུན་ནས་གོག་འབྱིན་པ་དང་། འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོག་པ་དང་། ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟས་མང་དུ་འོང་ནས།ཁོང་པའི་དགྲ་ཞིག་ཡོད་པ་ད་ེན་རེ།འདི་འད་རང་འཇིགས་ཟེར་བ་ལ་མཚན་ཡང་ དགྲ་འཇིགས་སུ་བཏགས་སོ། །དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་འདི་ཀོག་བསབ། 73 / 262

དགུང་ལོ་བདུན་ལ་བྱང་སམེ ས་རོ་རེ་རྒྱལ་པོས་དྲུང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ཆོས་མང་དུ་གསན། ད་ེ ནས་ས་སྐྱར་ཕེབས་ཏེ་ ཚད་མ་སེ་བདུན་བྱམས་ཆོས་སེ་ལྔ། མངོན་པ་གོང་འོག་རྣམས་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། དབུས་གཙང་དུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད། ཁད་པར་དུ་ འདུལ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་གྲ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་ར་ེའདུས།བཀའ་གདམས་བོ་སྦྱོང་ལ་གཙོ་བོར་མཛད་ཅིང་།སྨན་བ་དང་སྒྲོལ་ མ་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པ་ན། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རོ་རེ་རྒྱལ་པོ་ཞལ་ནས་སྙིགས་མའི་དུས་སུ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ རང་སྒྲུབ་ཐག་ཉེ་བས་སྒྲུབས་གསུང་པ་དང་།ད་ེབཞིན་དུ་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མས་ཀང་ལུང་བསྟན་ནས་ལོ་གསུམ་ཟླ་བ་བཞིའི་རིང་སྒྲུབ་ པ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་མཛད་པས་སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིགསྨན་བ་བདེ་གཤེགས་བདུན།ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་རྣམས་ཀི་ཞལ་ གཟིགས་དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་རླབས་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ནི༑ བས་མཐའི་རི་ཁོད་དང་དབེན་པ་བསྟེན་ལ། དད་རས་དང་གཤིན་ རས་མ་ཟ་བར་ནུས་ན་དཀའ་ཐུབ་རེམ་ལ་གིས། མི་ནུས་ན་བསོད་སྙོམས་ཀིས་ལ་སམེ ས་ཅན་གི་འགྲོ་དོན་ཅི་ནུས་གིས། གཞི་ བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཚུགས་གསུངས་ནས་འཇའ་ཡལ་བ་བཞིན་སོང་ངོ་། ། དརེ་ཁོང་གིས་བྱང་སམེས་སྤྲུ་བའི་དྲུང་དུ་བདག་རི་ཁོད་ལ་འགྲོ་བར་ཞུ་ཞུས་པས།ད་རུང་ལོ་གསུམ་གདན་ས་འདི་གིས། གྲྭ་པ་མང་པོ་འདི་སྐྱོངས་གསུངས་ནས་ཤེལ་གི་འཕགས་པ་གནང་ངོ་། །དརེ ་ཐུགས་དམ་གི་མཐིལ་དུ་སྙུང་གནས་མཛད་པས་གཞན་ སུ་མཐོང་བའི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་སྣང་བ་མཁེན་ནོ། །དེ་ནས་ལོ་གསུམ་སོང་བ་དང་ན་བཟའ་དང་བཞུགས་གདན་ ལ་སོགས་པ་ཀུན་འགེད་མཛད། གདན་ས་དག་ེབཤེས་བྱང་ཡེ་ལ་གཏད་ནས་དཀོར་གཉེར་གུད་དུ་ཕོག་སྟ།ེ ནམ་ཐོ་རངས་ཤིག་ལུང་པ་ལ་ཕུ་ན་ར་རིན་པོ་ ཆེ་སྤུངས་པ་བྱ་བའི་གསེབ་ན་མི་སུས་ཀང་མི་རདེ་པའི་ཕུག་པ་ཞིག་ཡོད་པར་བཞུགས་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་སྙུང་གནས་མཛད་པས། ཉིན་གཅིག་ཁོང་གིས་དཔེ་ཆ་བྱི་བས་ཁརེ་ནས་འཚོལ་དུ་གཤེགས་པས་བསེར་མ་བྱུང་ནས་ཞག་བདུན་དན་པ་མ་བྱུང་། ཞག་བདུན་ནས་དན་པ་དུམ་གཅིག་བྱུང་བ་དང་ཐབས་གཞན་མ་བྱུང་བར་མེ་སར་ནས་ཤིང་སེན་མ་བསྲེགས་པའི་ཐལ་བ་ཆུ་བཏབ་ ནས་ལེགས་པར་བསྐོལ་བ་ཕུལ་དོ་ཙམ་བཞསེ ་པ་སོགས་དཀའ་སྤྱད་དཔག་མེད་མཛད་པས་གྲུབ་པ་གྲུབ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ འཕུར་བ་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་མང་དུ་བསྟན། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་གནང་ནས་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཅིག་ལ་ངོ་མཚར་ བའི་ལྟས་དཔག་མེད་དང་བཅས་ནས་གཤེགས་པའི་གཟིམས་མལ་ནས་རིང་བསྲེལ་བྲ་ེགང་བྱུང་བ་ད་ལྟར་སྤྲུའི་འབུམ་པའི་ནང་ན་ 74 / 262

བཞུགས་སོ༑༑དེས་མཁན་ཆནེ ་རྩི་འདུལ་བ་ལ་གནང་ངོ་།། ༈མཁན་ཆེན་རྩི་འདུལ་ཞེས་གྲགས་པའི་སྙུང་གནས་བ་ཆེན་པོ་དེ་ནི།ཚད་མེད་ཐུགས་རསེ ་ཤུགས་ཀིས་རབ་བསྐུལ་ ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་སྒོམ་ཚེ་བ་མ་དང་། ། ཡི་དམ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གཟིགས་གྱུར་པ། །རྩི་འདུལ་ཆེན་པོའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་གིས། ཚུལ་ཁིམས་ངད་ལྡང་ཐུགས་རེ་བྱང་ཆུབ་དཔལ། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར། འཇད་ཀི་བྱ་ཚང་ཆོས་སིངས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རེ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཐ་ན་ལུས་ཀི་ཤིག་ས་ལ་ལྷུང་ཡང་ངའི་ཕ་མ་སྙིང་རེ་གསུང་། དགུང་ལོ་བཅུ་ལ་བབ་པ་ན་མདོ་ཀོག་དེར་མཛད་ནས་བསབ་པས་འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་གཟིགས་ནས་སྤྱན་ཆབ་བྱུང་། འདོད་ པ་ལས་ཡིད་ལོག་འཁོར་བ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་ཆེན་པོ་སྐྱསེ ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སྨོན་ལམ་འབའ་ཞིག་མཛད།དག་ེབཤེས་ཆོས་འཆད་ ཉན་བྱེད་པ་མཐོང་ན་ཡིད་དུ་དགའ་སྟེ༑ བདག་ཀང་ནམ་ཞིག་ན་འདི་ལྟར་དུ་འགྲོ་བ་མང་པོ་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་གུ་ཞེས་ སྨོན་ལམ་འདེབས། ད་ེ ལྟར་ཁིམ་གི་གནས་ལ་སྐྱོ་ཤས་ཆེ་ཞིང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བར་ཀུན་ནས་སྨོན་ཡང་། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུའི་བར་དུ་ཕ་ མ་སོགས་གཞན་རནེ་གིས་རབ་བྱུང་མ་ཐོབ་པར་ལུས།དགུང་ལོ་ཉརེ་གཅིག་གི་དུས་སུ་བབ་པ་ན་གཅིག་པུ་གྲོགས་མེད་དུ་བྲོས་ཏེ་ རབ་བྱུང་མཛད། ཀོག་པ་ཐོས་བསམ་ལ་ནན་ཏན་མཛད་པས་སེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པར་གྱུར། ཁས་བངས་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ ཤིན་ཏུ་གཙང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེས་རབ་ཏུ་རྒྱས་པས་མཁས་བཙུན་བཟང་པོའི་གྲགས་པ་ཐོབ། ད་ེནས་རྨི་ལམ་དུ་མཁའ་འགྲོའི་ལུང་བསྟན་བྱུང་བ་ལྟར།མདོ་ལྷོད་ཀི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ནས་དག་ེའདུན་གི་སེ་ བཙུགས་པས། དགེ་འདུན་སྟོང་ཕག་ལྷག་ཙམ་འདུས་འདུལ་བའི་ལག་ལེན་མཛད། ཐུགས་དམ་སྨན་བ་དང་སྒྲོལ་མ་གཙོ་བོར་ མཛད་པས།ནུབ་གཅིག་གི་མནལ་ལམ་དུ་བུད་མེད་ཤ་རྩ་སྔོ་སིང་ང་ེགཅིག་བྱུང་ནས། རིགས་ཀི་བུ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་ངོ་བོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཡིན་པས། རྔོག་རིན་ཆེན་གྲོགས་ སུ་ཁིད་ལ་ནང་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ཐུགས་བསྐྱེད་གསུང་དུ་འོང་བ་ཡིན་པས་ལུང་ཁོང་ལ་ཞུས་དང་འགྲོ་དོན་ འཕེལ་བར་འོང་གསུངས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དརེ་མནལ་སད་མ་ཐག་རྔོག་བོས་ནས་གཤེགས་གྲབས་མཛད་ད།ེསྐར་ཁོངས་གཅིག་ཡོད་ཙམ་ལ་ཐབེས་པར་མཛད་ 75 / 262

པས་ཐུགས་བསྐྱེད་མ་གྲོལ་བ་ལ་ཕབེ ས། ཐུགས་བསྐྱེད་ཀང་གསན་ནས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་དབང་ལུང་མན་ངག་ལག་ལེན་དང་ སྒྲུབ་ཐབས་བསྙེན་པའི་ཚད་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཚང་མ་ཞུ་ཞུས་པས། ཞང་སྟོན་ཤིན་ཏུ་མཉེས་ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀི་ཆོས་འདི་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱ་བའི་ཆོས་ལགས་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛོད་ཅིག་ གསུངས་ནས་སྒྲུབ་ཐབས་མན་ངག་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་གནང་ངོ་། ། དརེ་ཆོས་ཀི་ཐུགས་རབ་ཏུ་ཚིམས་པས་མཉེས་ཚོར་ཆེན་པོ་དང་བཅས་ནས་བྱོན་ཏེ། སྙུང་གནས་སྟོང་ཕག་གཅིག་གི་དམ་བཅའ་མཛད་པས་སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ཚེ། ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅུ་དྲུག་གི་ཉིན་ཐུགས་ རེ་ཆེན་པོ་འོད་ཀི་རྣམ་པར་ཞལ་གཟིགས་གསུང་བྱོན་ལུང་བསྟན་ཏོ།།དེ་ཡང་ཡང་ཞལ་མཇལ་གསུང་སྟ་ེམདོར་ན་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀི་གྲུབ་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་དུ་མ་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད་ནས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་འཕིན་ལས་རྒྱས་པར་མཛད་དོ། །ད་ེ ལྟར་བསྟན་འགྲོའི་དོན་མཛད་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་ཕེབས་པ་ན་ད་ནི་རེ་ཞིག་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་དྲུང་དུ་ཕིན་ ནས། དེ་ནས་བད་ེ བ་ཅན་དུ་འགྲོ་ཞསེ ་གསུངས་ནས་སྐུ་གཤེགས་སོ། ། དསེ ་བྱང་སམེ ས་བད་ེ བ་ཅན་པ་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ བྱང་སམེ ས་བདེ་བ་ཅན་པ་ཞསེ ་གྲགས་པའི་དམ་པ་དེ་ནི། མཐུན་པའི་ཡུལ་གནས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན། །བདག་གི་ ལེགས་སྨོན་སྔོན་ཡང་བསོད་ནམས་ཀི། །འཁོར་ལོ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཆོས་ཀི་རེ། །བདེ་བ་ཅན་པའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་ དང་།རྒྱལ་དབང་གིས།གྲངས་མེད་ཏིང་འཛིན་དབང་འབྱོར་བད་ེཅན་པ།།ཞེས་བསྔགས་པ་ལྟར།མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས།དགུང་ ལོ་བདུན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་། དེ་ནས་བཅོ་ལྔ་པ་ལ་ཕར་ཕིན་དང་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། སྨན་བ་དང་སྒྲོལ་མ་ལ་ཐུགས་ དམ་གཙོ་བོར་མཛད་པས་སྒྲོལ་མའི་ཞལ་གཟིགས་ནས་སེམས་ཅན་གི་དོན་བྱེད་དགོས་པས་མཁན་ཆེན་ཐུགས་རེ་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱན་ རས་གཟིགས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་ལུང་ཞུས་གསུངས་ནས་ལུང་བསྟན།ད་ེནས་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་ ལུང་བསྟན་ལྟར་མཁན་ཆེན་རྩི་འདུལ་བ་མཇལ་དུ་བྱོན་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་དབང་དང་གདམས་ངག་ཞུས། གྲངས་ལ་སྙེན་ ཞིག་ང་རང་གི་རྩར་སོད་ལ་ཐོངས་གསུངས་ནས་བཞུགས་ཏེ་བསྙེན་ཚད་གཅིག་བཏང་ངོ་། ། ད་ེནས་སྐུ་བསོད་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་ལོ་ར་ེལ་ཕར་ཕིན་དང་།འདུལ་བའི་བཤད་ལུང་གསར་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་ཙམ་རེ་བྱུང་། ཁོང་རང་སྙུང་གནས་སྟོང་ཕག་ལྔའི་དམ་བཅའ་མཛད་ནས་བཞུགས་པ་ལས། སུམ་བརྒྱ་ཐོངས་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ཀི་དངོས་གཞིའི་ 76 / 262

ནུབ་འོད་ཟརེ ་དཀར་པོ་ཞིག་མདུན་ན་འདུག་པ་ལ་ལག་པས་གཟུང་བས་འོད་དེས་ཁོང་ཁེར་ནས་སོང་བས་པོ་ཏ་ལར་སེབ།གནས་ ད་ེནི་ས་གཞི་དཀར་ལ་དྭངས་པ་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་སྐྱ་ཆིལ་ལེ་བྱས་པ།རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤྲུལ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དུ་མས་ཐེག་ཆེན་གི་ཆོས་སྒྲ་སྒྲོག་པ། རླུང་དལ་བུས་གཞལ་མེད་ཁང་ལ་ཕོག་པ། གསེར་གི་དིལ་བུ་གཡེར་ཁ་རྣམས་ལས་ ཚད་མེད་བཞིའི་སྒྲ་སྒྲོག་པས་རྣ་བའི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ། སྤྲུལ་པའི་རི་དྭགས་སྤུ་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཀིས་དགའ་ བའི་རྩེད་འཇོ་བྱེད་པས་མིག་གི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ། བར་སྣང་ལས་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་བབས་པ་བཀེས་སྐོམ་སལེ ་བ།དུས་དུས་སུ་དཔག་བསམ་གི་ཤིང་ལ་ལྷའི་གོས་དང་དར་ ཟབ་བྱུང་བས་ལུས་ཀིས་ཚ་གདུང་སེལ་བ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་མང་པོས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ། རིན་ཆནེ ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་སྒོ་བཞི་པ་དེའི་ནང་ན་ འཕགས་པ་ལ་འཁོར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་ཏེ་བཞུགས་པ་ལ། གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ ཕོགས་གསུམ་གི་སྒོ་ཕེ་བ་ལས་གཅིག་མ་ཕ།ེསྒོ་རེ་རརེ་ཕིན་ནས་ཕག་འཚལ་སྐོར་བ་བྱས་པས།འཕགས་པའི་གསུང་ནས་རིགས་ ཀི་བུ་འོངས་པ་ལེསག་སོ་གསུང་། འོད་ཟེར་དཀར་པོ་ཞིག་སྙིངལ་བསྟིམས་པས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བདེ་བས་གང་བ་བྱུང་ཞིང་། མ་ཤིའི་བར་ལ་སམེ ས་ ཅན་གི་དོན་གིས་ཤི་ཁར་ངས་འབོད་དུ་བཏང་གི་གསུང་སྟེ་དགའ་བ་དསེ ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཁབ་པ་ལ་མནལ་སད་དོ། །དརེ ་ ཉིན་མོ་ནི་སེ་སྣོད་ཀི་བཤད་པ་དང་གང་ལ་གང་མོས་ཀི་ཆོས་བཤད་མཛད། མཚན་མོ་ནི་འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་ཆོ ས་གསན་དུ་ གཤེགས་སོ། ། དའེི་སྟོབས་ཀིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀི་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞསེ་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པ་མངོན་དུ་ གྱུར་ཏོ། །དུས་རེ་ཞིག་ན་ང་ནི་ད་འགྲོ་བས་དི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ད་ལྟ་དིས་གསུངས་ནས་གདན་བཀོད་པ་དང་། གསུང་སྒྲོས་རྣམས་མཛད་ ནས་སང་ཡུལ་བད་ེབ་ཅན་དུ་ཐུགས་དམ་ལ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ངང་ནས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་ནས་པོ་ཏ་ལར་ གཤེགས་སོ། །སྐུར་བཞུ་བས་རིང་བསྲལེ ་དུ་མ་དང་སྐུ་རང་བྱོན་མང་པོ་བྱོན་པ་རྣམས་ཞལ་ཏ་བཞིན་དུ་བལ་ཡུལ་ནས་སྤྱན་དངས་ པའི་སྒྲོལ་མ་གསུང་བྱོན་གི་ནང་དུ་བཞུགས་སོ། །བྱང་སམེ ས་བད་ེ བ་ཅན་པས་སྲས་ཀི་ཐུ་བོ་བྱང་སེམས་ཆུ་བཟང་པ་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ བྱང་སམེ ས་ཆུ་བཟང་པ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་ནི། ཉེས་ལྟུང་དི་མའི་སྐྱོན་གིས་མ་གོས་ཤིང་། །གཡལེ ་བ་མེད་པར་དགེ་བའི་ 77 / 262

ཆོས་ལ་བརྩོན། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ། །བྱང་སམེ ས་ཆུ་བཟང་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་ གིས།ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་གཟིགས་བྱང་ཆུབ་འབར།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་ད་ེནི་མུས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས།མཚན་ཇོ་སྲས་དཔལ་འབར་ ཞསེ ་བཏགས། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པ་ལ་མདོག་ལྷོད་དུ་དག་ེ བསྙེན་མཛད། ད་ེ ནས་རབ་བྱུང་མཛད་དེ། སྤྱོད་འཇུག་དང་དབུ་མ་ལ་སོགས་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་སྦྱངས་ནས་བསྟན་པའི་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་མཛད།ད་ེརེས་ཟབ་ཅིང་ རྒྱ་ཆེ་བའི་མན་ངག་རྣམས་གསན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད་དེ་རི་ཁོད་དབེན་པ་བསྟེན་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་ བས་དུས་འདའ་ཞིང་།གདུལ་བྱ་དུ་མ་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད་དོ།།ཁད་པར་འདུལ་བ་ལ་མཁས་ཤིང་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པ་ལ་བསྙནེ ་ རོགས་མཛད། ནུབ་གཅིག་མནལ་ལམ་དུ་མི་དཀར་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་ཁོད་དང་ང་ལ་ལས་འབྲེལ་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་དང་ང་ལ་ཁད་མེད་ པས་མདོག་ལྷོད་པ་ལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ལུང་སྒྲུབ་ཐབས་དང་བཅས་པ་ཞུས་ལ་ཉམས་སུ་ལོང་གསུངས་ནས་གཤེགས་སོ། ། ད་ེནས་ནང་པར་མདོག་ལྷོད་དུ་གཤེགས་ནས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ཞིབ་པར་ཞུས་པས།སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་འཕགས་པ་ཡིན་ ཨང་། ང་ལ་ཡར་རྨི་ལམ་བཟང་པོ་ཞིག་བྱུང་གསུངས་ལུང་སྒྲུབ་ཐབས་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་གནང་ངོ་། །བདེ་བ་ཅན་དུ་སྙུང་ གནས་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་མཛད་ནས་འགྲོ་ལགས་ཞུས་པས། ད་དུང་འཕགས་པའི་ཞལ་གཟིགས་སོད་གསུངས་སོ ། ཡུན་རིང་སོང་ནས་ ཡང་འགྲོ་བར་ཞུ་བྱས་པས།ཁོད་དང་གཞན་མི་འད་བས་རམེ་ལ་སྒྲུབ་ཤིག་གསུངས་སོ།དརེ ་སྙུང་གནས་བཅིག་མ་མཛད་ནས་ སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ཚེ། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་དངོས་བཞིའི་ནུབ་མོ་ནམ་ཕདེ ་ཡོལ་སོང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་ཐམས་ཅད་འོད་ཀིས་ཁེངས་ འདུག མར་མེའི་འོད་དམ་ང་རང་མིག་འཁྲུལ་བ་ཡིན་སྙམ་ནས་གཟིགས་པས། མདུན་གི་ནམ་མཁའ་ནས་འཕགས་པ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་ སྟོང་ལ་འཁོར་བཀའ་གདམས་བརྒྱུད་པའི་བསྐོར་བ་ལ་ལྷ་གཞན་དུ་མས་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་བཅས་པས་ནམ་མཁར་གང་བར་ གཟིགས། དགའ་ཆེས་ན་ངུ་བྲོ་ཟརེ ་བའི་ཚུལ་དུ་འཕགས་པ་ཁེད་རང་གི་སྤྲུལ་པ་ཞིག་ན་ར་ེ འདི་ལྟར་སྒྲུབས་ཤིག་གསུངས་ བསྒྲུབས་ཤིག་ནས་བསྒྲུབས་པ་ལ། ད་ལྟའི་བར་དུ་ཐུགས་རེས་མི་འཛིན་པ་ལས་ངན་པ་བདག་གིས་ཅིས་ལན་ཞུས་ཏ་ེ ངུས་པས། འཕགས་པའི་ཞལ་ནས་དེ་དག་ཁོད་རང་དང་སྐད་ཅིག་ཀང་མི་འབྲལ་བར་ཡོད་དེ། ངས་ཁོད་ལ་ལུང་བསྟན་པའི་དུས་སུ་ཁོད་ཀི་ རྣམ་རྟོག་ལ་འདི་རང་བདུད་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་བྱུང་བས་ལན། དང་དང་ཁོད་ལ་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་དུས་གསུམ་གི་སངས་རྒྱས་ ཐམས་ཅད་ཀི་ཐུགས་དགོངས་དམ་པ་ངའི་གདམས་པ་འདི་ཁོད་ཀིས་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྟོན་ལ་སྒོ་གསུམ་དོན་དང་ལྡན་པར་ གིས་ཤིག་གསུངས་ནས། འོད་དཀར་པོ་ཞིག་གིས་དམུས་ལུང་པ་སྐྱ་ཆིལ་གིས་ཁབ་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། ། དརེ་ཡི་དམ་གི་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་གསུང་གི་གནང་བ་ཐོབ་པས་ཐུགས་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་ནང་པར་བ་མའི་དྲུང་དུ་ཕག་ འཚལ་ནས་སྐུ་ཁམས་ཞུས་པས། མདང་དགའ་འམ་གསུང་། བདག་ནི་སམེ ས་སོས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞུས་པས། ད་ེ ལྟར་ 78 / 262

ལེགས་པས་ད་གང་དགོངས་པ་བཞིད་ལ་སམེ ས་ཅན་གི་དོན་མཛོད་གསུངས ། ད་ེ ནས་ཆུས་སུ་བྱོན་ནས་ཟླ་བ་རེ་ལ་སྙུང་གནས་ སྒྲུབ་པ་ཆེན་མོ་རེ་མཛད། ཕོགས་བཞིར་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་གི་གསུང་སྒྲོག་ཏུ་གཅུག བསོད་སྙོམས་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་ འདུན་སུམ་བརྒྱ་ཙམ་ར་ེ འདུས་སོ། །དའེ ི་དུས་སུ་ལས་ཀི་མི་བསོད་ནམས་ཆེ་གསུངས་པས། ཡབ་ཡུམ་གཉིས་པོས་མཛད་ནས་ གཞན་ལ་མ་བཏང་ངོ་། ། ད་ེནས་འཕགས་པ་དང་དུས་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བར་ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་བཞུགས། ད་ེལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་དང་མཛད་པ་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་མང་ངོ་།། བཀའ་གདམས་ཀི་རྣམ་ཐར་གཙང་མ་མཛད་ཅིང་བསྙནེ ་པར་རོགས་ནས་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལོན། བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་བཞསེ ་པ་ ལ་ནམ་མཐོང་གི་ཟླ་བ་དོན་ཞགས་ཀི་སྒྲུབ་པ་མཛད་པས་ལྷ་རས་ཀི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་དཀིལ་འཁོར་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བབས། སྒྲ་དང་ འོད་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་མ་བྱུང་། གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གི་མཆོད་པ་མཛད་པས། ནང་མོ་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་བཅུ་ གསུམ་འཆང་ཞིང་ལྔ་ཕྲུགས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དགེ་སོང་མང་པོ་བྱོན། ལྔེའུའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་སངས་རྒྱས་སྨན་ བའི་ཞལ་གཟིགས། གནོད་སྤྱིན་གི་སེ་དཔོན་རྣམས་ཀིས་ལྷའི་བདུད་རྩི་དངས་ཏེ་སྐྱེམས་བའི་གདུང་བ་བསལ། ཉེར་དགུའི་ཉིན་ རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་ཞལ་གཟིགས་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་རྣམ་ཐར་བསམ་ལས་འདས་ཤིང་། སེམས་ཅན་གི་དོན་མང་པོ་ མཛད་ནས་ཞལ་ཆེམས་སུ་ང་རང་ལ་རྒྱགས་ལྷག་གང་ཡོད་རྣམས་གཞན་དག་ེ རྩ་ཙམ་བྱ་མི་དགོས། སྙུང་གནས་ལ་ཚོགས་པའི་མི་ ལ་རབ་ཏུ་འབྱོར་པ་ཙམ་བྱུང་ན་གདན་ར་ེདོངས།མ་འབྱོར་ན་ཐོར་ཐུག་རེ་དོངས།ད་ེཡང་མ་འབྱོར་ན་འོ་མ་རེའམ།ཚྭ་སར་རེ་ ཙམ་ཐོངས།དེའང་མ་འབྱོར་ན་ཆུ་དང་མེ་ཤིང་དུམ་ར་ེཀ་རུ་མ་གིས་དང་།ང་ལ་འཕགས་པས་དངོས་སུ་ལུང་བསྟན་པས་བསོད་ ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །མིའི་ཟརེ ་ལ་མ་ཉན་འཕགས་པ་ཁོང་བརྫུན་མི་གསུངས ། ལར་ང་ལ་དགེ་རྩ་གཞན་མི་དགོས་ཀི་སྙུང་ གནས་ཀི་ཕོགས་སུ་ཅི་འགྱུར་གིས། མ་ཇོ་ཆོས་སྐྱིད་ཀིས་སྙུང་གནས་པའི་གདན་མནན་པ་ལ། མོ་ཤི་ནས་བྱ་རོག་གིས་དུར་ཁོད་ ནས་རུས་པ་ཁེར་བ་རིང་བསྲེལ་དུ་སོང་བ་འདི་མ་མཐོང་ངམ་གསུངས། ངས་ལས་དགེ་སིག་ཤེས་ནས་དེང་སང་གི་བར་ལ་ཇོ་བོ་ཨ་ ཏི་ཤའི་རྣམ་ཐར་བསྐྱངས་པས། ཁེད་ཀིས་ཀང་ད་ེ བཞིན་དུ་གིས་ཤིག་གསུངས་ཡང་གཟིམས་ཁང་དུ་ཕབེ ས་ནས་ཉ་ེ གནས་ཀིས་ དགོང་ཇ་འདེན་དུ་ཕིན་པས་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་མང་པོ་དང་བཅས་ནས་གཤེགས་སོ༑ ༑མཁན་ཆེན་ཆུ་བཟང་པ་ཆེན་བསོ་སྲས་ ཀི་ཐུ་བོ་རིན་ཆེན་ཤེར་འབུམ་ཤེས་གྲགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ད་ེལ་གནང་ངོ་།། ༈ དགོས་འདོད་མ་ལུས་འབྱུང་བའི་རིན་པོ་ཆེ། །གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན། །ཡོན་ཏན་འབུམ་ 79 / 262

ཕག་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གཏརེ ། །རིན་ཆནེ ་ཤེར་འབུམ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་གིས། ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་ མཛོད་མངའ་ཤེས་རབ་འབུམ། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་རིན་ཆེན་ཤེར་འབུམ་གྲགས་པ་ད་ེ ནི་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་ འོ་བརྒྱལ་ཆེ་བར་བྱུང་ཞིང་། སྐུ་ནར་གསོན་པ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་། ཐོས་བསམ་ལ་སྦྱངས་པར་མཛད། འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་སོགས་ བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པར་མཛད། རེ་ཞིག་ནས་ཇོ་ནང་ཀུན་སངས་ཀི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་ཅིག་གསུང་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབ་པས་ མཉེས་པར་མཛད། མན་ངག་མང་དུ་གསན། དེ་ནས་རི་ཁོད་སྣ་ཚོགས་སུ་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་བ་དཀའ་ཐུབ་ལ་བསྟེན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་མཛད། ཤུ་གུ་ཚལ་དུ་རི་ཁོད་བཏབ་དོན་གཉེར་ཅན་མང་དུ་འདུས། དེ་ནས་མཁན་ཆེན་ཆུ་བཟང་བའི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ དབང་དང་གདམས་ངག་རྣམས་གསན། སྙུང་གནས་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཞལ་དངོས་སུ་གཟིགས། རྒྱལ་ སྲས་ཐོགས་མེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་མཇལ་དུ་བྱོན་པའི་ཚེ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དངོས་སུ་ཞལ་གཟིགས་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་མང་ངོ་། །དེ་ ལྟར་རྟོགས་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་པོ་བརསེ་ཤིང་བསྟན་འགྲོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ནས་གཤགེས་ཁར་དགེ་རྩ་ལ་སྙུང་གནས་གང་ འགྲུབ་བྱེད་པ་སོགས་ཞལ་ཏ་གནང་སྟེ།ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་བརསེ་ནས་གཤེགས་སོ།།རིན་པོ་ཆེ་ཤསེ ་རབ་འབུམ་པ་ཞསེ ་ཟུང་འཇུག་ བརེས་པ་དསེ ་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་པ་ལ་གནང་ངོ་།། ༈ ཀུན་མཁེན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་བོ་གྲོས་ཀི། །བརྩེ་ཆེན་འགྲོ་ལ་དགོངས་པ་བཟང་པོའི་དཔལ། །ཕུན་ཚོགས་ཡོན་ཏན་ ཀུན་གི་གཏརེ ་གྱུར་པའི། །སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས། ། བྱང་ཆུབ་ཐུགས་ལ་མངའ་བརེས་ཐོགས་མེད་བཟང་། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཐོགས་མེད་བཟང་པོ་དཔལ་ ཞསེ ་མཚན་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ། མཚན་ཐོས་པ་ཙམ་གིས་ཀང་འགྲོ་བའི་གསོས་སུ་གྱུར་པ་ད་ེ ནི། ཡུལ་ཕུ་ལ་བྲག་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་ ཡབ་དཀོན་མཆོག་དཔལ་དང་། ཡུམ་འབུམ་སྒྲོན་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་ཤིང་མོ་ལུག་གི་ལོ་ལ་སྐུ་འཁྲུངས་མཚན་དཀོན་མཆོག་བཟང་པོ་ ཞསེ ་བཏགས། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་སམེ ས་ཅན་ལ་སྙིང་རེ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་སྲོག་ཆགས་ཕ་མོ་རེ་སྡུག་བསྔལ་བ་གཟིགས་ན་ཡང་ ཐུགས་ཀིས་མི་བཟོད་པ་ཆེར་མཛད་ཅིང་། སྔོན་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཆེ་བརྟས་པས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་ཏིང་ངེ་ འཛིན་གིས་དུས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །དགུང་ལོ་དགུ་པ་ལ་བསམ་གིང་དུ་བྱོན་ནས་ཀོག་ཡིག་བསབ་པས་རིག་གནས་ རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གིས་ཤེས་ཏ།ེཐམས་ཅད་ཀིས་འདི་ནི་ཕལ་པ་རང་མིན་ནོ་ཞསེ་གེང་ངོ་།།ད་ེནས་དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་ བ་མ་དཔལ་འབར་བས་མཁན་པོ་དང་། སོབ་དཔོན་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་མཛད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཚན་བཟང་པོ་དཔལ་ཞེས་ བཏགས། དའེ ི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལ་རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་མེ་ཏོག ་གི་ཆར་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་མ་བྱུང་ངོ་། །དགུང་ལོ་བཅོ་ 80 / 262

ལྔ་པ་ལ་བོ་དོང་ཨའེི་ཆོས་གྲྭ་བྱོན་ཏེ་བ་མ་ཀུན་རྒྱལ་བའི་དྲུང་དུ་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་ལ་ནན་ཏན་མཛད།དེ་དུས་མང་ཇའི་གྲལ་དུ་ འཇམ་དབྱངས་རོང་པ་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ན་ར།ེ ཉིད་བཙུན་ཆུང་བཟང་པོ་དཔལ་དང་བཅས་པའི་བོ་གསལ་བ་རྣམས་ལ་འདི་རྒྱུ་ཡོད་དོ༑ ༑མངོན་པ་ནས་ཟང་ཟིང་མེད་ པའི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བཤད་པ་དལེ ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཚོར་བ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་བུད།འདི་ལན་ཐོབ་ཟེར་ལ། གཞན་གིས་ལན་མ་བྱུང་། དརེ ་ཐུགས་དགོངས་ལ་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་འགའ་ཞིག་ལ། ཟང་ཟིང་ཉོན་མོངས་མེད་ཀང་སྔོན་གི་ལས་ཀི་ནུས་པས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་བཤད་ཡོད་དགོངས་ནས། ད་ེ ལུགས་ཀི་ སྒྲུབ་བྱེད་དང་འགལ་སོང་མཛད་པས་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་སྐྱེས། བ་མ་རྣམ་བཀས་པ་ན་རེ། ཉིན་ཐོགས་མེད་དངོས་སུ་འདུག ད་ ཐོགས་མེད་གཉིས་པ་ཡིན་གིས་ལ་མཆོད་ཡར་གིས་ཟེར་བས། མཆོད་ཡར་མཛད་དེར་ཐོགས་མེད་གཉིས་པ་ཡིན་གསུངས་པས། ད་ེ ནས་པོ་དང་ཐོགས་མེད་ཅསེ ་མཚན་ཡོངས་སུ་གྲགས་སོ།། གཞན་ཡང་བྱམས་ཆོས་སེ་ལྔ་བསབ་བཏུས་དང་སྤྱོད་འཇུག་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་སོགས་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་མཁས་ པར་སྦྱངས། ལྷག་པར་ཚད་མ་སེ་བདུན་མདོ་དང་བཅས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་སྦྱངས་པས་ཞལ་པོ་མཛད་པ་ནི། དཔལ་ལྡན་ གྲགས་པའི་དགོངས་དོན་རྟོགས་དཀའ་ཞིང་། །ལེ་ལོའི་དབང་གིས་ཤས་ཆེར་མ་འབད་ཀང་། །འོན་ཀང་ཁོ་བོའི་བོ་དང་ཕད་པ་ དང་།།ཤེས་བྱའི་ཚིག་དོན་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན།།ཞེས་གསུངས་སོ།།ད་ེནས་དགུང་ལོ་ཉེར་གསུམ་ལ་གཙང་ཕོགས་ཀི་གྲྭ་ ས་ཀུན་ཏུ་གྲྭ་སྐོར་གནང་པས་མཁས་པ་ཀུན་གི་ཡིད་འཕོག་པར་མཛད་དོ༑ ༑དགུང་ལོ་སུམ་ཅུ་པ་ལ་མཁན་པོ་བྱང་སེམས་རིན་ མགོན་དང་། ལས་སོབ་བ་མ་ནམ་མཁའ་སངས་རྒྱས། གསང་སྟེ་པ་བ་མ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན། དད་པའི་དགེ་འདུན་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་དང་བཅས་པའི་དབུས་སུ་ཨའེ ི་ཆོས་གྲྭ་བསྙེན་པ་རོགས་པར་མཛད། ད་ེ ཡང་ཁས་བངས་པ་ཙམ་ལ་མ་བཞག་པར་ འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་མཐའ་དག་ཕག་ལེན་ལ་ཐེབས་པར་མཛད་པས་ངུར་སྨྲིག་འཛིན་པ་རྣམས་ཀི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་ གྱུར་ཏོ། །དགུང་ལོ་སོ་གཉིས་པ་ནས་སོ་བརྒྱད་པའི་བར་བོ་དོང་རྟ་རའི་གདན་ས་མཛད་དེ། དུས་མཆོད་ལ་ཕང་ཚད། མངོན་པ་ ཀུན་ལས་བཏུས། མདོ་སེ་རྒྱན། རྒྱུད་བ། སྤྱོད་འཇུག་སྟེ་པོ་ཏི་དྲུག་གསུངས་ཤིང་གཞན་ཡང་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གིས་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་ དནོ ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་དོ། ། 81 / 262

བཤད་ཉན་མཛད་དུས་སོབ་དཔོན་དང་མཆེད་གྲོགས་འགའ་རེས་གྲྭ་པ་རྣམས་སྐྱོང་དགོས་པ་ལ། ཕག་རས་སྲབ་པས་ ལག་ལནེ་སྐོར་རྣམས་སྐྱོང་པར་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བས།རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀི་ལག་ལེན་བཤད་པར་བྱ།།ཞསེ་རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་ མཛད། ད་ེ དུས་བསྙུང་བ་ཞིག་བྱུང་བ་ལ། གྲ་པ་རྣམས་ཀིས་ཞལ་ཏ་འབྱོན་པར་ཞུས་པས། ངའི་ཁ་ཆེམས་རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་ཡིན་ གསུངས། འཆད་ཉན་གི་དུས་བོ་དོང་ཨེའི་ཆོས་དཔོན་མཛད་པར་ཞུས་པས་ངས་ཆོས་དཔོན་བཙལ་ནས་འོང་གི་གསུངས་ནས། ས་ སྐྱར་བྱོན་ཏ་ེ དཔང་བོ་གྲོས་བརྟན་པ་ལ་ཨའེ ི་ཆོས་དཔོན་ལ་འབྱོན་པར་ཞུས་པས། གུ་རུ་ཐོགས་མེད་ཐོས་ཀི་གཏམ་ལ་སྙན། སང་ རང་འགྲོ་དགོས་ཞསེ ་གསུང་པར་གྲགས་སོ།།ད་ེནས་ཨརེ ་གདན་དངས་ཏེ་ཕག་དཔ་ེརྣམས་དཔང་ལོ་ལ་ཕུལ་ཏ།ེ རི་བོ་པོ་ཏ་ལ་ དང་མཚུངས་པའི་དངུལ་ཆུའི་ཆོས་རོང་དུ་དགུང་ལོ་ཞ་ེགསུམ་པ་ལ་བྱོན་ནས་སྐུ་མཚམས་མཛད་ད།ེ ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བགྲང་གི་བར་ལ་ ཐུགས་དམ་འབའ་ཞིག་ལ་བཞུགས་སོ། །ད་ེ ནས་སྐུ་མཚམས་གྲོལ་ནས་དོན་གཉརེ ་ཅན་མང་པོ་ལ་བོ་སྦྱོང་གི་ཁིད་སོགས་ཆོས་མང་ དུ་གནས་སྤྱོད་འཇུག་གསུང་དུས་ནམ་མཁའ་ནས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བབས་པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་མང་དུ་བྱུང་། དེ་ཡང་རེ་ བཙུན་ས་པཎ་གིས་ཐོག་མར་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མཁས་པར་བྱ། །བར་དུ་མཁས་པའི་ཚོགས་ལ་ལེགས་པར་བཤད། །ཐ་མར་འདིས་ པའི་དོན་ལ་བརྩོན་པར་བསྒོམ། ། དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཀུན་གི་བཞེད་གཞུང་ཡིན། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདིས་ཐོག་མར་རྒྱལ་བའི་ བཀའ་མདོ་རྒྱུད་དགོངས་འགྲལེ ་དང་བཅས་པ་ལ་ཐོས་པ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་བྱ་དགོས་པར་གཟིགས་ནས།འཇམ་དབྱངས་འཁོན་ སྟོན་དང་། འཇམ་དབྱངས་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་པ་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཀི་བ་མ་བཞི་བཅུ་ཙམ་བསྟེན་ནས་དབང་ལུང་མན་ངག་ཁིད་ གཞུང་བཤད་པ་དང་བཅས་པའི་གསན་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད།མང་དུ་ཐོས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་དིལ་ཏ་ེཉམས་སུ་ལེན་པའི་ ཆོས་དཔལ་ཨ་ཏི་ཤའི་མན་ངག་སྐྱསེ་བུ་གསུམ་གི་ལམ་གི་རིམ་པའི་བོ་སྦྱོང་དང་བཅས་པའི་སྐོར་རྣམས་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བསོད་ ནམས་གྲགས་པ་ལ་གསན་པས་བ་མ་འདི་ཉིད་བ་མ་ཐམས་ཅད་ཀི་ནང་ནས་བཀའ་དིན་ཟླ་མེད་རྩ་བའི་བ་མར་འཛིན་པར་མཛད་ དོ། ། བ་མ་འདིའི་མཚན་ཐོས་པ་ན་ཕག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར། སྤྱན་ཆབ་ཉིལ་མཛད་ནས། ངའི་བ་མ་དེའི་ཐུགས་རེ་ལྟ་བུ་གཞན་ལ་མེད་གསུང་ངོ་།།ཡང་རིན་ཆེན་ཤརེ ་འབུམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་གི་ཁིད་ དང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་གསན་པས་རྩ་བའི་བ་མ་སྐུ་དིན་ཅན་དུ་འཛིན་ནོ། །སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་འཇམ་ དབྱངས་ས་སྐྱ་པ་དང་། ཆོས་རེ་བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་པའི་ཡོངས་འཛིན་མང་ཡང་། བྱང་སེམས་བསོད་ནམས་ གྲགས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཤེར་འབུམ་གཉིས་ལ་བཀའ་དིན་ཟླ་མེད་དུ་འཛིན་ཅིང་། གུས་པ་བ་ལྷག་ཏུ་མཛད་པ་ནི་བ་མ་འདི་ 82 / 262

གཉིས་ཀི་སྐུ་དིན་ལས། མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀི་སྙིང་པོ། མན་ངག་ཐམས་ཅད་ཀི་ཉང་ཁུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བོ་སྦྱོང་གི་ལམ་གི་རིམ་ པའི་གནད་རྣམས་ལ་ཐུགས་མཉེས་བརྟན་པོ་འཁྲུངས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་པས་དེ་ལྟར་ མཛད་པ་ཡིན་ལ།ཚུལ་འདི་ནི་ཇོ་བོ་རེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤས་བ་མ་གསརེ ་གིང་པ་བ་མ་རྣམས་ཀི་ནང་ནས་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་དང་ ཚུལ་མཚུངས་པས། ཐགེ་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གི་གནད་ཤསེ་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀིས་བརྟགས་ན་ནི་ཆསེ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་ནོ།། དགུང་ལོ་སོ་བཞི་ནས་ཉ་ེ གནས་ཀི་བར་འཆད་ཉན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ཅིང་། མདོ་སེ་རྒྱན་གི་ཊིཀྐ་སོགས་ལགེ ས་བཤད་ཀི་ རྩོམ་པའང་མང་དུ་མཛད།དགུང་ལོ་ཞ་ེགསུམ་ནས་རེ་གསུམ་གི་བར་མི་སུ་དང་ཡང་མ་ཕད་པར་སྐུ་མཚམས་ཁོར་ཡུག་དུ་མཛད་དེ་ བོ་སྦྱོང་གི་ཉམས་བཞསེ ་ཀིས་དུས་འདའ་བར་མཛད་དོ། །ད་ེ ལྟར་སྒྲུབ་པ་ཡུན་རིང་ལ་ཤུགས་དག་པོ་མཛད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀི་ སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བཅོས་མ་མིན་པས་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་པས་འབྲེལ་ཚད་དོན་ལྡན་དུ་གྱུར་ཏེ། སྐུ་མཐོང་བ་ཙམ་གིས་ཀང་ ཐར་པའི་ས་བོན་འཇོག་ནུས་པར་གྱུར།ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀང་སྐུའི་གམ་དུ་ཉེ་བར་སེབ་པ་ན་ཞ་ེསང་ ཞི་ནས་ཕན་ཚུན་བྱང་སམེ ས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཞེས་གྲགས་ཏེ། ད་ེ ནས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ད་ེ ལ་གཞན་གིས་ཕུལ་བའི་ཤ་ཁི་ ཞིག་ཡོད་པ་རྣ་བ་མོ་དང་རྩེད་པ་དང་། སང་པོས་མ་ཎི་བགྲང་པས་རྨུག་འཕོ་གཅོད་པ་ཞིག་ཡོད། སྤྱང་ཀི་ཞིག་ཡོད་པའང་སེམས་ ཅན་ལ་མི་འཚེ། རྟིང་ལ་ཤ་བྱིན་ཀང་མི་ཟ་བ་བྱུང་། ངང་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་ཀང་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐོར་བ་མཛད་པའི་ཚེ་ཁོ་ ཡང་སྐོར་བ་བྱེད། བཞུགས་པའི་ཚེ་ཁོ་ཡང་སོད། ལན་ཅིག་དམག་གིས་འབྱོན་དགོས་བྱུང་བ་ན་ཉེ་གནས་ལ་དངོས་པོ་གཞན་མི་ ཐུབ་ངང་པ་དེ་མ་ལུས་པ་གིས་གསུང་།བ་མ་དཔལ་ཡ་ེབ་ལ་ཤིག་ནད་བྱུང་དུས་ཁོང་གི་ཤིག་བངས་པ་དང་། སང་པོ་ཤིག་ནད་ཅན་གི་ཤིག་བང་པ་སོགས་གཞན་གི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་སུ་བངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀང་མང་དུ་མཆིས། ཚོགས་ཆོས་གསུང་པའི་དུས་སེམས་ཅན་གི་སྡུག་བསྔལ་མ་བཟོད་ནས་རྒྱལ་སྲས་པ་ཉིད་ཀིས་བཤུམ་ཙ་ན་ཆོས་ཉན་བྱེད་པོ་ངུ་ཆོ་ ཐགེ ་ཐེག་འོང་། ད་ེ ལ་མཚན་ཉིད་པ་གཅིག་ན་རེ། མཁན་པོ་བུ་སྟོན་པ་ཆོས་གསུང་ཙ་ན་བཞད་གད་ཐེག་ཐེག་ཉམས་དགའ་ཞད་ཆེ་ བར་འདུག འདི་པའི་ཆོས་གསུང་པ་འདི་ཡི་གཅིག་ཤི་བ་བཞིན་དུ་ངུ་ཆོ་ཐགེ ་ཐགེ ་སྡུག་ཞད་ཆེ་ཟརེ ། ཐུགས་རེ་ནག་ཅན་བསྐྱབ་པ་ དང་། འཇིགས་པས་ན་པ་ཐར་པ་མཛད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀང་མང་དུ་གནང་། སེམས་བསྐྱེད་མཛད་དུས་ནམ་མཁའ་ནས་ལྷ་རྣམས་ ཀིས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབེབས་པ་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་། དི་ཞིམ་པོའི་དད་ལྡང་བ་དང་། འཇའ་ཚོན་སྣ་ལྔའི་བ་བྲེ་བྲེས་ པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་ཀང་མང་དུ་བྱུང་ཞེས་གྲགས་སོ༑ ༑དེ་ལྟར་དགུང་ལོ་རེ་གསུམ་ནས་རེ་བདུན་གི་བར་སྐུ་མཚམས་ ཁོར་ཡུག་དང་། 83 / 262

སྟོན་ཟླ་བ་གསུམ་གི་རིང་སྐུ་མཚམས་གྲོལ་ནས་དོན་གཉརེ ་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་གསུང་། དགུང་ལོ་རེ་བདུན་པ་གང་གི་ལོ་ལ་དབུས་ཕོགས་སུ་གདན་དངས། སྣེ་གདོང་། ཁ་འབྲུག རྩསེ ་ཐང་ཕོགས་དབུས་ཕོགས་ ཀི་ཆོས་སེ་རྣམས་སུ་ཆོས་མང་དུ་སྩལ་ལྷ་སར་ཆོས་གནང་དུས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བབས། ཏ་སི་ཏུ་ཆེན་པོས་དབུས་སུ་བཞུགས་པར་ གསོལ་བ་བཏབ་ཀང་ཞལ་གིས་མ་བཞསེ ་པར་གཙང་ཕོགས་ལ་བལྟས་ཏ་ེདངུལ་ཆུའི་ཆོས་རོང་རང་དུ་ཕེབས།ད་ེལྟར་བསྟན་ འགྲོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པས་ཕིན་ལས་ཀི་བརྒྱུད་འཛིན་བསམ་ལས་འདས་པ་བྱོན་ཏེ། མཁན་ཆནེ ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང་། རེ་ བཙུན་རདེ ་མདའ་བ་ཆེན་པོ་སོགས་བསྟན་འཛིན་གི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མང་དུ་བྱོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་བགྲང་བར་མི་ནུས། ད་ེ ནས་ས་མོ་ བྱའི་ལོ་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ནས་སྐུ་བསྙུང་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ། དགུང་ལོ་དོན་ལྔ་བཞསེ ་པ་ས་མོ་བྱའི་ལོ་ཟླ་བ་བཅུ་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུའི་ དགོང་མོའི་ཆ་ཆོས་རོང་གི་པུ་ཤུའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་མཉམ་དུ་འཇའ་འོད་དང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་ མ་དང་བཅས་ཏ་ེམ་ངན་ལས་འདས་སོ།།སྐུ་གདུང་བཞུ་པས་རིང་བསྲེལ་དང་ལྷའི་སྐུ་རང་བྱོན་མང་དུ་བྱོན་པ་སོགས་ངོ་མཚར་ བའི་ལྟས་མཐའ་ཡས་པ་བྱུང་ངོ་། །སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་ད་ེ ལ་སོབ་མ་མཐའ་བས་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཆོས་སྐོར་རྣམས་བཀའ་ བབས་ནི་ཤངས་པ་ཀུན་མཁེན་པ་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཐོགས་མེད་བཟང་པོ་དཔལ་གིས་ཀུན་མཁེན་ཤེས་རབ་ དཔལ་བཟང་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈བྱམས་པའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཀུན་མཁེན་ཤསེ ་རབ་དཔལ།།རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཚུལ་ཁིམས་མཚན་ཅན་དང་།།ཡོན་ཏན་རིན་ ཆེན་མཛོད་འཛིན་བཤསེ་གཉེན་ཏེ།།འགྲོ་བའི་འདནེ་པ་གསུམ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།།ཞསེ་དང་།རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་ པས།མི་ཕམ་རྒྱལ་བའི་རོལ་གར་ཤསེ་རབ་དཔལ།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར།ཀུན་མཁེན་ཤསེ ་རབ་དཔལ་བཟང་ཞསེ ་བྱ་བ་དེ་ནི་ གཡས་རུ་ཤངས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་གཞོན་ནུ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། མདོ་སྔགས་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱངས་པར་མཛད་པས་ མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕིན་པར་གྱུར་ཏ།ེ ཤངས་པ་ཀུན་མཁེན་པ་ཞེས་མཚན་སྙན་དུ་གྲགས་ལ། རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་པོ་ དཔལ་སོགས་ཡོངས་འཛིན་དུ་མ་བསྟེན་ཏེ་མདོ་སྔགས་ཀི་གདམས་པ་མཐའ་ཡས་པ་གསན་ཞིང་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པས་ མཁས་གྲུབ་བ་ན་མེད་པར་གྱུར་ཏ་ེ གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་མཛད་ཅིང་། ཉུག་ཆོས་སེ་བཏབ། གནས་དརེ ་ཐུགས་དམ་གཙོ་ བོར་མཛད་ཅིང་བཞུགས་པ་ན་གྲོང་དང་ཧ་ཅང་ཉ་ེབས་གཡེང་བར་དགོངས་ནས་དགོན་གནས་ཀིས་ཆ་གཞན་འཚོལ་བར་བྱོན་པ་ ན།མི་དཀར་པོ་རྟ་དཀར་ལ་ཞོན་པ་ཞིག་སྐུ་མདུན་དུ་བྱུང་སྟ།ེཁོད་གར་འབྱོན་ཟརེ་བ་ལ་དགོན་པ་ཞིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་གསུངས་ པས། འོ་ན་མྱུར་དུ་བྱོན་ཅིག་ཆེར་ནས་དེས་ལམ་སྣ་འཁིད་ད་ེ བྱོན་པ་ན་ཤངས་མདོའི་རི་གང་ཆེན་ཆུ་འཐུང་འད་བའི་ངོས་སུ་ ཕབེ ས་པ་ན། གནས་དརེ ་འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་ཞལ་འཛོམ་པ་དངོས་སུ་གཟིགས་ཤིང་། གནས་དརེ ་ཆོས་སེ་བཏབ་ 84 / 262

རི་བོ་དགེ་འཕེལ་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས།དགེ་འདུན་མང་དུ་འཕལེ་ནས་ཚུལ་ཁིམས་ཁང་པ།སེ་ཡངས་པ།ནོར་སྟངེ་པ་ཞསེ་བྱ་བའི་ གྲྭ་ཚང་གསུམ་དུ་ཆགས་ཤིང་ཕིན་ལས་རྒྱ་ཆེར་འཕལེ ། ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་དག་ེ འདུན་གྲུབ་པས་ཀང་བ་མ་འདིའི་ཞབས་ལ་ གཏུགས་ཤིང་དགེ་འཕལེ་དུ་བཞུགས་སྐབས་རེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ་ཆནེ་པོ་ཞལ་གཟིགས་ནས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོ་འདབེས་དགོས་པའི་ ལུང་བསྟན་ཐོབ་པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ཡ་མཚན་མཐའ་ཡས་སོ། ། བ་མ་འདི་ཕིན་ལས་ཀི་ཁབ་གདལ་ཆེ་བས་རྒྱུད་འཛིན་མཐའ་ཡས་ཀང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་གིས་གཙོས་ཆོས་ རྒྱུན་རྒྱ་ཆརེ ་སེལ་བ་པོ་ནི་སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁིམས་དཔལ་བཟང་ངོ་། །སམེ ས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁིམས་དཔལ་བཟང་ ཞསེ ་གྲགས་པ་ད་ེ ནི། རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས། འགྲོ་ཀུན་སྙིང་རེ་རྟག་སྐྱོང་ཚུལ་ཁིམས་མཚན། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར། ཉུག་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ལུང་རྟོགས་ཀི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་ཞིང་གཙོ་བོ་ཐུགས་རྒྱུད་འབྱོངས་པ་གཞན་དང་མི་འད་བས་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་མཚན་སྙན་དུ་གྲགས། ཀུན་མཁེན་ཤེས་རབ་དཔལ་བཟང་འདས་ནས་རི་བོ་དགེ་འཕལེ ་གི་གདན་ས་ བསྐྱངས་ཤིང་འགྲོ་དོན་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་པ་ཞིག་གོ ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དསེ ་བ་མ་རིན་ཆེན་བཤེས་གཉེན་ལ་གནང་། དསེ ་ མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནང་ངོ་། །བ་མ་དེ་གཉིས་གང་དུ་འཁྲུངས་པ་སོགས་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་ནི་ཞིབ་པར་ཁོ་བོས་མ་ མཐོང་བས་བྲིར་མ་མཆིས། སན་ཆད་ཁུངས་མཐོང་ན་འདིར་བྲི་བར་བྱ། མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་རེ་བཙུན་སྐྱབས་མཆོག་ དཔལ་བཟང་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ དམ་པ་དེ་གསུམ་ནི་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས། འགྲོ་འདནེ ་དམ་པ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་དང་། །སངས་རྒྱས་ བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་དབང་ཕྱུག་རེ། །མཐའ་ཡས་ལུས་ཅན་ས་མཁན་སྐྱབས་མཆོག་དཔལ། །ལུང་རྟོགས་བདག་ཉིད་གསུམ་ལ་གསོལ་ བ་འདབེ ས། །ཞེས་བསྔགས་པ་ལྟར། རེ་བཙུན་སྐྱབས་མཆོག་དཔལ་བཟང་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ད་ེ ཉིད་རྟ་ཕུའི་བར་གཤོར་ ཞསེ ་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ། ཡབ་ཨ་དར་དང་ཡུམ་མཛོ་དམན་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་འདི་ཀོག་བསབ་མ་ དགོས་པར་མཁེན་པ། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པ་ལ་ཤངས་མདོ་དགེ་འཕལེ ་དུ་མཁས་གྲུབ་གྲགས་པ་བསམ་འགྲུབ་པས་དྲུང་དུ་རབ་ ཏུ་བྱུང་། མཚན་སྐྱབས་མཆོག་དཔལ་བཟང་ཞེས་བཏགས། མདོ་སྔགས་ཀི་བཀའ་ཆོས་མང་དུ་གསན། དེ་ནས་འཇད་གྲྭ་ཚང་ཆེན་ མོར་བྱོན་ནས་ཕར་ཚད།དབུ་མ།འདུལ་བ་སོགས་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་བརྩོན་པ་དག་པོའི་སྒོ་ནས་སྦྱངས་པར་མཛད།ད་ེནས་ གངས་ཅན་ཆོས་འཕེལ་དུ་ཕབེས་ནས་སྟོབས་ལྡན་འོད་ཟརེ་པའི་དྲུང་དུ་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་དང་།བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་ ཟབ་བྱད། འདུལ་བའི་བསབ་བྱ་ཆེན་མོ་ཞིབ་པར་གསན། དེ་ནས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོར་ཕེབས་ནས་ཀུན་མཁེན་ཆོས་འབྱོར་དཔལ་ བཟང་ཡབ་སྲས་རྣམས་ལ་བཀའ་ཆེན་བཞི་གཙོས་མདོ་ཕོགས་ཀི་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ཞིབ་པར་གསན་ཅིང་མཐར་ཕིན་པར་ མཛད། པཎ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྩེ་མོའི་དྲུང་དུ་ལམ་རིམ་སོགས་མདོ་ཕོགས་མང་པོ་དང་། སྔགས་ཕོགས་ཀང་མང་དུ་གསན། དེ་ནས་ 85 / 262

མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་སྤྱན་སྔར་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲལེ ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ལུང་དང་། བོད་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུད་ རྒྱ་གཞུང་ཕལ་མོ་ཆེ་རྣམས་དང་། དབང་རེས་གནང་གི་རིགས་དང་། ལྷག་པར་རེ་ཡབ་སྲས་ཀི་མན་ངག་རྣམས་ཕལ་ཆེར་གསན་ པས་བཀའ་དིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་མཛད། དགུང་ལོ་ཞ་ེ བཞིའི་དུས་སྲས་པཎ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྩེ་མོའི་དྲུང་དུ་བསྙནེ ་རོགས་བཞསེ ་ནས་ འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་མཐའ་དག་མིག་གི་འབྲས་བུ་ལྟར་བསྲུང་བར་མཛད།ད་ེནས་ཚུལ་ཁིམས་སྒང་གི་གདན་ས་ཐོག་ལོ་ ཤས་ཤིག་མཛད་ནས་ལྷ་དང་བ་མའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་དབེན་སའི་དགོན་པ་ཞོལ་དུ་ཕབེས་ནས་ཚེ་འདིའི་འཁི་བ་བཙན་ཐབས་སུ་ བཅད་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པས་རྟོགས་པའི་གོ་འཕངས་མཐོན་པོར་གྱུར་ཏེ་ལྷག་པའི་ལྷ་མང་པོའི་ཞལ་གཟིགས། ནམ་མཁའ་ལ་དཀིལ་དྲུང་བཅའ་བ་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་སྟོན་པ་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ། དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་ར་ེ གཅིག་བཞསེ ་ པའི་དགུན་ལ་འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་དང་། དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་བསྙེན་སྒྲུབ་མཛད་པའི་དུས་སུ་འཕགས་པ་ཉིད་ཀིས་ དབང་བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབས་པས་ལུང་རྟོགས་ཀི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས།སྐྱ་ེབ་རྣམས་ཀང་ད་ེནས་དན།ཡ་ི དམ་གི་ལྷ་མང་པོའི་ཞལ་ཡང་མཐོང་ཞིང་།ཆོས་ཀང་མང་དུ་ཉན་གསུང་།ཡང་དུས་དེའི་ཚེ་ཐོ་རངས་མི་དཀར་པོ་ཤལེ ་གི་མཁར་ པ་ཐོགས་པ་ཞིག་གཟིགས་ནས། ཉིད་སུ་ལགས་ཞུས་པས། སོ་སོ་ནི་དོན་ཡོད་ཞགས་པའོ། །འོ་ན་བདག་ཀང་འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་ འཁིད་པར་ཞུས་པས། འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་དགེ་སོང་ཁོད། །བཅུ་ཕག་བརྒྱད་དང་ལྔ་དག་གི །ཕ་མཐར་ཕིན་པའི་དུས་སུ་ནི། །ཞིང་ མཆོག་དམ་པ་སྐྱསེ ་ནས་ཀང་། །ང་དང་ཕད་པར་ཐ་ེ ཚོམ་མེད། །ཅེས་ལུང་བསྟན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་སོགས་གསང་བ་ལས་ ཀང་ཆེས་གསང་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནང་ངོ་། །༈ ད་ེ ནས་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས། བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པའི་དཔའ་བོ་དབནེ ་ས་པ། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར། གྲུབ་ པའི་དབང་ཕྱུག་དབེན་ས་པ་ཞེས་མཚན་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་ནི་ལྷ་ཁུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཡུལ་གི་ཕུ་དབེན་ས་ཞསེ ་པར། ཡབ་བསོད་ ནམས་རོ་རེ་དང་། ཡུམ་དཔལ་འཛོམ་སྐྱིད་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་ཤིང་མོ་གང་གི་ལོ་ཟླ་བ་དང་པོའི་ཚེས་བཅུ་ལ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་ མ་དང་བཅས་ཏ་ེ སྐུ་འཁྲུངས། འཁྲུངས་མ་ཐག་ཏུ་མར་གྱུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རེ། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ། ཞསེ ་གསུངས་པ་ ཱུ ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས།དོན་འདི་ལ་མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡ་ེཤེས་ཀིས།སྐལ་བཟང་ཡུམ་གི་ལྷུམས་སུ་བལྟམས་པའི་ཚེ།།འགྲོ་ ལ་བརྩེ་བའི་སྙིང་རེ་སྒྲ་དབྱངས་བསྒྲགས། །གྲུབ་པའི་གདུང་འཚོབ་འཛིན་པའི་དབེན་ས་པ། །བོ་བཟང་དོན་གྲུབ་ཞབས་ལ་གསོལ་ བ་འདབེ ས། །ཞེས་བསྔགས་པ་མཛད་དོ། ། སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་ཡང་བག་མེད་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་མཐའ་དག་རྒྱངས་བསྲིངས་ཤིང་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ དུས་འདའ་བ་མཛད། དགུང་ལོ་ལྔ་དྲུག་ཙམ་བཞསེ ་དུས་སུ་ས་ཕུག་སྟོང་པ་གཅིག་པུར་བཞུགས་ནས་ཞག་ལྔ་དྲུག་རའེ ི་རིང་ཐུགས་ དམ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བ་ཡང་ཡང་བྱུང་།ད་ེདག་གི་དུས་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་དང་།རེ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་གཉིས་ཡང་ཡང་ 86 / 262

ཞལ་གཟིགས་ཤིང་གསུང་གི་གནང་བ་མང་དུ་སྩལ། གཞན་ཡང་དག་པའི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཤར། ལྷག་པར་ནུབ་གཅིག་མནལ་ ལམ་དུ་ཤར་རིའི་རྩ་ེནས་ཟླ་བའི་དཀིལ་འཁོར་ཉ་གང་བ་ཞིག་ཤར་བྱུང་བས་རང་ཉིད་ཀིས་སྐུ་ལ་དར་དཀར་གི་གོས་དང་རིན་པོ་ ཆེའི་རྒྱན་གིས་བརྒྱན།རོར་དིལ་འཛིན་པས་ཟླ་བ་དེ་ལ་བཞུགས་ཏ་ེདིལ་བུ་སེལ་བའི་སྒྲས་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ཀུན་ཁབ་པ་ཞིག་ རྨིས་གསུངས་ཏེ། ད་ེ ནས་ཉིད་ཀིས་ཞལ་ནས། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀི་སྲས་ཀི་ཐུབ་བོ་མཆོག །བོ་བཟང་གྲགས་པ་ཞསེ ་བྱའི་བ་ མ་དེའི། །གསུང་གི་སྙིང་པོའི་སྙན་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ནི། །དངེ ་སང་དུས་ན་ཁོ་བོ་ཙམ་དུ་བས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རེ་བ་མའི་སྙན་ བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་གྲུབ་མཆོག་དམ་པ་འདིས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་ཆེར་སེལ་བར་མཛད་པས་དཔལ་དབེན་ས་པའི་ སྙན་བརྒྱུད་ཅསེ ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སྙན་པའི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོག་པ་འདི་འབྱུང་བའི་སྔ་ལྟས་དང་མཚན་ལྟས་སུ་ཤར་བའོ།། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་བཞསེ ་པ་ན་ཆོས་རེ་ལྷ་རི་རྩ་ེ པའི་དྲུང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་མཚན་བོ་བཟང་དོན་འགྲུབ་ཅེས་གསོལ། ད་ེ ནས་དགེ་འཕེལ་དུ་ཕབེ ས་ནས་ཆོས་སྤྱོད་ཀི་རིམ་པ་རྣམས་ལ་སྦྱངས། དེ་ནས་ལྷ་རི་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་སོགས་མདོ་སྔགས་ཀི་ ཆོས་མང་དུ་གསན། དེ་ནས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ཕབེ ས་ནས་གཞུང་ལུགས་ཀི་ཆོས་གསན་སྦྱོང་ལ་ཞུགས་པ་ན་ཅུང་ཟད་གཟིགས་པ་ ཙམ་གིས་སོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ནས། ཕི་ནི་ཆོས་བརྒྱད་ཀི་རོལ་རྩེད་ལ་རྒྱབ་ཀིས་ཕོགས་པ་སོན་པ་ལྟ་བུའི་བརྟུལ་ ཞུགས་ཀི་གནས་ནས། གཞན་དག་གིས་ཐོས་བསམ་གི་སྦྱོར་བ་ལ་བསྐུལ་བའི་བདག་རེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཀང་། དོན་སྐད་ཅིག་ ཀང་ཉམས་སུ་མི་ལནེ་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཁོ་ན་ལ་བརྩོན་པའི་ལྷུར་ལནེ་པ་ལ་སྙིང་པོ་ཅི་ཡོད།ཆུའི་ལྦུ་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཚིག་ འཕེང་དག་ནི་ཉིན་ར་ེབཞིན་ཟློས་བུར་སྨྲ་བ་ཁོ་ནའོ།། ཞེས་རིག་པ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་སེངེའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་ནས་གཞན་ངོར་གྲུབ་ཕིར་ཐ་སྙད་ཀི་ཚིག་རྩོད་ལྷུར་ལེན་པ་ སོགས་ཚེ་འདི་སྣང་གི་འཁི་བ་བཙན་ཐབས་སུ་བཅད།ཚེ་འདིའི་བསམ་སྦྱོར་ལྷུར་ལེན་པའི་མིའི་གྲལ་ནས་བུད།ད་ེཡང་གྲུབ་ཆེན་ རང་ཉིད་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་ནས་ལམ་བཟང་བགྲོད་པ་མཐར་ཕིན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། ཕི་རབས་ཀི་གདུལ་བྱ་ རྣམས་ལ་སྙིང་ནས་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་བྱེད་པ་ལ་ལམ་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་བརྟནེ ་ཏེ་སྙན་ བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ཐོབ་པ་དགོས་ཞསེ ་བསབ་པའི་ཕིར་དང་།རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ གངས་ཅན་གི་ལོངས་འདིར་རྒྱ་ཆེར་སེལ་པའི་ཕིར་རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་མན་ངག་རྣམས་འཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ན། བསྟོད་པ་ ལས། གཅིག་ཏུ་སྙིང་པོ་དོན་ལ་གཞོལ་བའི་ཐུགས། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་མཁས་གྲུབ་གཞན་ལས་ཀང་། །གདམས་པའི་བདུད་རྩི་ མང་གསོལ་དབེན་ས་པ། །བོ་བཟང་དོན་གྲུབ་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདབེ ས། །ཞསེ ་བསྔགས་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་དུ་མའི་སྤྱན་སྔར་ དབང་ལུང་མན་ངག་མཐའ་ཡས་པ་གསན། 87 / 262

ཁད་པར་པ་སྣམ་ཇོ་མོ་ལྷ་རིར་གྲུབ་ཆེན་ཆོས་རོ་རེའི་ཞབས་དྲུང་དུ་ཕབེས་ནས་རེ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ སྙན་བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ཐུན་མོང་མིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གསན་ཅིང་། སྤྲུལ་པའི་གེགས་བམ་ཡང་ཕག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ་ དགའ་ལྡན་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་བསྟན་པའི་བདག་པོར་གྱུར་ཏོ། ། ད་ེནས་ཉིད་ཀི་གསུང་ལས།སྔོན་དུས་ཀི་མི་ལ་རས་པ་དང་།།ད་དུས་བོ་བཟང་དོན་གྲུབ་ལ།།འཕལ་ཆས་ཀི་ཟས་གོས་མ་ གཏོགས་པ།།ནོར་དངོས་པོའི་འཛིན་པས་དགོས་པ་མེད།།ཚེ་གཅིག་གི་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་པ་ལ།།ད་ེའད་ཡི་སྤྱོད་ལ་ལེགས་གནས་ ནས།།ཆགས་སང་གཉིས་སངས་པའི་དབེན་གནས་སུ།།དལ་འབྱོར་ལ་སྙིང་པོ་ལེན་པར་ཤོག།ཅེས་དང་།བ་མ་ལྷ་ལ་རྩ་ེགཅིག་ གསོལ་བཏབ་པས། །ཡིད་ལ་གང་དན་འཕལ་ལ་ལག་ལེན་ལ། །འགལེ ་བ་སོན་པ་འད་བའི་སྤྱོད་པས་ནི། ། སངས་རྒྱས་མྱུར་དུ་བསྒྲུབ་པ་བདག་གི་ལུགས། །ཞསེ ་དང་། སངས་རྒྱས་ལས་ཀང་དཀོན་པའི་གདམས་པ་མཆོག །རདེ ་ པར་དཀར་བའི་རོ་རེའི་ཐེག་པའི་ལམ། །ལམ་འདི་ཕིས་ནས་རེད་པར་དཀའ་བས་ན། །ཚེ་འདིའི་འདོད་ཡོན་ཐད་ལ་བོར་མཛོད་ ལ། ། རྒྱལ་པས་བསྔགས་པའི་རི་ཁོད་སྟོང་པ་རུ། །བསེ་རུ་བཞིན་དུ་གཅིག་པུར་གནས་མཛོད་ལ། །ལན་ཅིག་མིན་པར་ཡང་ ཡང་སྒོམས་ཤིག་ཨང་། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་བོ་གྲོས་བཟང་པོ་ཁོད། །སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྟག་ཏུ་ཚུགས་ཤིག་ཨང་། །ཁད་པར་ ཕ་བརྒྱུད་གསང་བ་འདུས་པ་དང་། །རྣལ་འབྱོར་མ་རྒྱུད་འཁོར་ལོ་སོམ་པ་གཉིས། །འབྲལ་བ་མེད་པར་ལུས་ལ་སྟིམས་ཤིག་ ཨང་། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར། ཚེ་འདིའི་ཟས་གོས་རེད་བཀུར་སྙན་གྲགས་གང་ལའང་མ་ཆགས་ཤིང་། ཚེ་གཅིག་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ ཕིར་དཔལ་ཤ་ཝ་རིའི་དབང་ཕྱུག་དང་།རྣལ་འབྱོར་གི་དབང་ཕྱུག་མི་ལ་རས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཚོ་བ་དཀའ་ཐུབ་ལ་བརྟནེ ་ ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་ནས་ཞེ་གཉིས་ཀི་བར་དུ་བྲག་སྐྱ་རོ་རེའི་ཕོ་བྲང་སོགས་དབེན་གནས་དུ་མར་ཟབ་ལམ་སྙིང་པོའི་རྣལ་ འབྱོར་ལ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བས་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་པོར་གཤེགས་ཏེ། ཚེ་གཅིག་ལ་ཟུང་འཇུག་གི་གོ་འཕང་བརསེ ། རང་དང་ གཞན་གི་ཚེ་རབས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་གསལ་བར་གཟིགས།རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སམ་ཀ་ྲྀཏའི་སྐད་དུ་འདོན་པ་ ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ་དང་། བྲག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གཤེགས་པ་སོགས་རྫུ་ཕྲུལ་དཔག་མེད་བསྟན། སྐབས་ཤིག་གྲུབ་ཆེན་ཆོས་རོ་རེ་དང་། ཡབ་སྲས་གཉིས་ཀས་དབུས་གཙང་གི་སའི་ཆ་ཕལ་མོ་ཆེར་ཞབས་ཀིས་བཅག་ནས་ལས་ དང་སྐལ་བ་ལྡན་པ་མང་པོ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་མཛད།ད་ེནས་དཔལ་ཡ་ེཤེས་ཀི་མགོན་པོ་སོགས་ལྷ་དང་བ་མས་ཡང་ཡང་ལུང་ 88 / 262

བསྟན་པ་ལྟར། དཔལ་དབེན་ས་ཆོས་ཀི་ཕོ་བྲང་བཏབ་ནས་རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཀི་བསྟན་པ་ཉིན་མོ་ལྟར་གསལ་ བར་མཛད། ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་མཐའ་ཡས་པར་བསྐོར་བས་གྲུབ་པའི་གདུང་འཚོབ་འཛིན་པའ་སྐྱསེ ་བུ་གངས་ཅན་གི་ལོངས་ཐམས་ ཅད་ཁབ་པར་མཛད། བདག་ཅག་སྐུ་དངོས་སུ་མཐོང་བའི་སྐལ་བ་མེད་པའི་ཕི་རབས་ཀི་གདུངལ་བྱ་རྣམས་ཀི་དོན་དུ་རེ་བ་མའི་ སྙན་བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཟབ་ལམ་བ་མའི་རྣལ་འབྱོར།ལམ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མིན་པ་གསང་བད་ེའཇིགས་གསུམ་གི་ ཁིད་ཡིག་ཞལ་ཤེས་སོགས་གསུང་གི་བདུད་རྩི་ཡི་གརེ ་འཁོད་པའི་གེགས་བམ་འཇོག་པར་མཛད། གདུལ་བྱ་རྟག་འཛིན་ཅན་ རྣམས་འདུལ་ཕིར་ཟད་བྱེད་ཅེས་པའི་ལོ་ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བའི་ཉེར་གསུམ་ལ་ཐ་མལ་གི་སྣང་ངོར་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་ཆོས་ཀི་ དབྱིངས་སུ་བསྡུ་བར་མཛད་དེ༑ རེ་ཞིག་མཁའ་སྤྱོད་དུ་གཤེགས་ཡུན་མི་རིང་བར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བཟུང་སྟེ་རེ་བ་མའི་བསྟན་པ་རྒྱ་ ཆེར་སེལ་བར་མཛད། སྐུ་གདུང་རིན་པོ་ཆེ་ནི། རེ་བ་མའི་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་རིལ་པོར་ དཔལ་དབེན་ས་ཆོས་ཀི་ཕོ་བྲང་དུ་བྱིན་རླབས་ཀི་གཟི་འོད་འཕོ་བ་བཞིན་དུ་བཞུགས་སོ།།རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་ད་ེཉིད་ཀིས་ མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤསེ ་ལ་གནང་ངོ་།། ༈ དཔལ་ལྡན་མཁས་མཆོག་བྱེ་བའི་ཟུར་ཕུད་ལ། །མཁེན་རབ་མཚུངས་མེད་གོམ་པ་འགོད་མཁས་པ། །གཞུང་ལུགས་ ཀུན་མཁེན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཞེས།།མཚན་མཆོག་དོན་དང་ལྡན་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།།ཞསེ ་དང་།རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་ པས།སྐལ་ལྡན་རེ་སྐོང་སངས་རྒྱས་ཡ་ེཤེས་མཚན།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཡོངས་སུ་ གྲགས་པ་ད་ེནི།མཚུངས་མེད་གཡག་སེ་པཎ་ཆེན་གི་སྐུ་རིགས་སུ་ཡབ་བ་མ་རིན་ཆནེ ་དང་།ཡུམ་ཆོས་ལྡན་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་ཤིང་ མོ་བྱའི་ལོར་སྐུར་འཁྲུངས། སྐུ་ན་ཤིན་ཏུ་ཕ་བའི་སྐབས་ཀང་བྱིས་པ་ཐ་མལ་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་ཤིང་ཆོས་ཉན་དང་། ཏིང་ངེ་ འཛིན་སྒོམས་པ་སོགས་ཀི་ཚུལ་འབའ་ཞིག་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་ལ་བབས་པ་ན་བ་མ་ཡོན་ཏན་བཟང་པོའི་དྲུང་དུ་ཡོངས་རོགས་ དགེ་བསྙེན་གི་སོམ་པ་བཞསེ།མཚན་ཆོས་སྐྱབས་རོ་རེ་ཞསེ ་བཏགས།ཆོས་སྤྱོད་རྣམས་ལགས་འཛིན་མཛད།ད་ེནས་བ་སོ་ལྷུན་ གྲུབ་བདེ་ཆེན་དུ་སྔར་གི་སོབ་དཔོན་དེ་ཉིད་ལ་དགེ་ཚུལ་བསྒྲུབས།མཚན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བཏགས།བ་མ་ད་ེཉིད་ཀི་དྲུང་ དུ་མདོ་སྔགས་ཀི་ཆོས་མང་དུ་གསན།ད་ེནས་དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་པ་ལ་བབས་པ་ན་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོར་ཕེབས་ཏེ་མཁས་པའི་དབང་ པོ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་གི་དྲུང་དུ་སྦྱོར་བ་བརྩི་བ་ནས་བཟུང་མཚན་ཉིད་ཀི་ཆོས་མང་དུ་གསན།ད་ེནས་ལེགས་གྲུབ་གྲྭ་ཚང་ དུ་ཕབེས་ནས་འཇམ་དབྱངས་དགེ་འདུན་བོ་བཟང་པོའི་ཞབས་རྡུལ་སྤྱི་བོར་བཞསེ་ནས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གི་སྤྱི་དོན་ཐལ་ཕེང་ འཛུབ་ཁིད་སོགས་མཐའ་ཡས་པར་གསན་པས་རིགས་པའི་ལམ་ལ་མི་འཇིགས་པའི་གདངེ ་ཐོབ། ད་ེ ནས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོར་ ཕབེ ས་པ་ན་དམ་པ་འདིའི་ལུང་རིགས་དི་མ་མེད་པའི་དགའ་སྟོན་ལ་མཁས་པ་མཐའ་དག་ཡིད་འཕོག་པར་གྱུར། དེ་ནས་དཀའ་ 89 / 262

ཆེན་རྣམས་ལ་ཡང་རིམ་གིས་སྦྱངས་ཏེ།དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ན་འཇམ་དབྱངས་དག་ེའདུན་བོ་བཟང་པོའི་བཀས་དབུ་མའི་ སྤྱི་སྒྱུར་མཛད་དེ༑ མཁས་མང་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་སུ་ལུང་རིགས་དི་མ་མེད་པའི་སེངེའི་ང་རོ་ཆེར་བསྒྲགས་པས་རྒོལ་ངན་ ཝ་སྐྱསེ ་ལྟ་བུ་མཐའ་དག་སྐྲག་པར་མཛད། དེ་ནས་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལ་བབས་པ་ན་དཔལ་འཁོར་བདེ་ཆནེ ་དུ་དཀའ་བཞིའི་གྲྭ་ སྐོར་མཛད།ད་ེནས་རིམ་གིས་གངས་ཅན་ཆོས་འཕེལ་དུ་ཕབེ ས་ཏེ།པཎ་ཆེན་དོན་ཡོད་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞབས་དྲུང་དུ་བོ་སྦྱོང་གི་ ཁིད་སོགས་ཆོས་བཀའ་མང་དུ་གསན།དེ་ནས་འཇམ་དབྱངས་དགེ་འདུན་བོ་བཟང་པོའི་བཀས་བསྐུལ་ཏ་ེདབེན་དགོན་དུ་ཕེབས་ ཏ་ེརྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་མཇལ།ད་ེནས་རྒྱུད་སྟོད་སྨད་དུ་ལོ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་བཞུགས་ཤིང་སར་དབེན་དགོན་དུ་ཕབེ ས་ཏེ། རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀི་སྒོ་ནས་ལགེས་པར་བསྟེན་ཞིང་མདོ་སྔགསཀི་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀི་ཉིང་ཁུ། རེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཀི་བཅུད་ཕྱུང་བ་ལམ་ཐུན་མོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རོ་རེའི་ཐེག་པའི་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་ མན་ངག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གསན། ཚེ་འདིའི་འ ཁི་བ་བཅད་ད་ེ རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོའི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྒྲུབ་ པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཞུགས།ད་ེནས་བསྙེན་རོགས་མཛད་བཞེད་པ་ལ་དབེན་དགོན་དུ་ལས་གྲལ་མ་འགྲིག་པ་ཤངས་མདོ་རི་བོ་ དགེ་འཕེལ་དུ་རེ་ཕོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་བའི་དྲུང་དུ་བསྙེན་རོགས་མཛད། དབེན་དགོན་དུ་ཕེབས་ཏེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ བཞུགས་པས་ཉམས་རྟོགས་དབྱར་གི་མཚོ་ལྟར་འཕལེ ། རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་ལ་མདོ་སྔགས་ཀི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པར་གས ན།རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོ་མ་ངན་ལས་འདས་པའི་རེས་སུ་སྐུ་བརན་རིན་པོ་ཆེས་གཙོས་དབནེ ་ས་ཆོས་ཀི་ཕོ་བྲང་དུ་སྐུ་གསུང་ ཐུགས་རྟེན་གཙུག་ལག་ཁང་དང་བཅས་པ་མང་དུ་བཞངེས། རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་སེལ་བར་མཛད་དོ། །མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་ ཐར་པ་ཞིབ་པར་ནི་རྣམ་མཐར་གི་ཡི་ག་ེཆེན་མོ་དག་ལས་ཤསེ ་པར་བྱའོ།།མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡ་ེཤེས་ཀིས་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ དག་ེ ལེགས་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་འབྱུང་བའི་གནས། །དི་མེད་བོ་བཟང་བསྟན་པའི་ཁང་བཟང་རྩརེ ། །ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་ འཛིན་པའི་དཔལ་ཡོན་ཅན། །དཔལ་ལྡན་བ་མའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །ཞསེ ་དང་། རྒྱལ་དབང་ཐམས་མཁེན་པས། ཤེས་བྱ་ ཀུན་གཟིགས་བོ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་ཞབས།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་མཚན་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་ པ་དེ་ཉིད་ནི།ལྷན་དྲུག་བརྒྱར་སྦ་ཡ་ེཤེས་དབང་པོ།མཚུངས་མེད་གཡག་སེ་པཎ་ཆེན།མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡ་ེཤེས་སོགས་དམ་ པ་དུ་མ་བརྒྱུད་མར་འཁྲུངས་པའི་སྐུ་རིགས་ཡབ་འཚོ་བྱདེ ་ཚེ་རིང་དཔལ་འབྱོར་དང་། ཡུམ་མཚོ་རྒྱལ་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་རབ་མོས་ ཞསེ ་པ་ལགས་ཕོ་རྟའི་ལོ་ལ་སྐུ་འཁྲུངས། མཚན་ཆོས་རྒྱལ་དཔལ་ལྡན་བཟང་པོ་ཞསེ ་བཏགས། དགུང་ལོ་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་ འཇམ་དཔལ་མཚན་བརོད་གཞན་ཀིས་བསབ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡབ་ཀིས་ཞལ་འདོན་མཛད་པ་གསན་པའི་རེན་གིས་ཞལ་འདོན་ 90 / 262

ཤར་མར་མཛད་པ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་། དགུང་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ན་ཉིན་རེ་བཞིན་མཚན་བརོད་ཚར་ལྔ་རེ་འདོན་པར་མཛད། སྨན་བ་བད་ེ གཤེགས་བདུན་གི་ཆོ་ག་ཐུགས་ལ་བཟུང་ནས་ཞལ་འདོན་མཛད། རོ་རེ་གཅོད་པ་གཟིགས་པ་ཙམ་གིས་ཐུགས་ལ་བཟུང་ནས་ཞལ་ འདོན་གནང་། དབེན་དགོན་པ་རྣམས་ལྷན་དྲུག་བརྒྱར་ཕེབས་པ་ན་གཞན་གིས་བཀག་ཀང་མ་ཐུབ་པར་དབེན་དགོན་པའི་ཚོགས་ དབུར་ཡང་ཡང་ཕབེས་ཤིང་། ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས་ཀི་མངོན་རྟོགས་ཞལ་འདོན་དུ་མཛད། དའེ ི་ཚེ་མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡ་ེ ཤེས་ཀིས་རྒྱལ་བ་ དབེན་ས་པ་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་སྐུར་ངེས་ནས་སྤྱན་གིས་འབྲས་བུ་ལྟར་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་བདུན་ལོན་པའི་དུས་སུ་ཚེམས་གསར་པ་ སྐྱསེ ་པའི་རེན་གིས་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་རྩོལ་མེད་དུ་ཐུགས་ལ་དན་ནས་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ལ་ཞེན་པ་ལོག ད་ེ ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་ གསུམ་ལ་བབས་པ་ན་དབེན་ས་ཆོས་ཀི་ཕོ་བྲང་དུ་ཕབེ ས་ཏ་ེ མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀི་དྲུང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགེ་ཚུལ་ གི་སོམ་པ་བཞེས། མཚན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་གསོལ། དཔལ་དབནེ ་ས་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་ རྣམས་མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤསེ ་ལ་རིམ་གིས་གསན།ད་ེདག་གི་ཚེ་རང་གཞན་གི་འབྱུང་འགྱུར་མང་པོ་ལུང་སྟོན་པ་དང་། མདོ་སྔགས་ཀི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྔོན་གི་དམ་པ་སོ་སོའི་བཞདེ ་སྲོལ་དང་བཅས་གསུངས་པ་ན་རྒྱལ་བ་དབེན་ས་ པ་ཆནེ ་པོའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་པར་ཀུན་ཡིད་ཆསེ ་ནས། དགེ་འདུན་པ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་སུ་སེངེའི་ཁི་ལ་བཀོད་དེ༑ མཁས་གྲུབ་སངས་ རྒྱས་ཡ་ེཤེས་ཀིས་དབུ་མ་མཛད་དག་ེའདུན་མང་མ་རྣམས་ཀིས་མངའ་གསོལ་ཤིས་བརོད་མེ་ཏོག་གཏོར་རོ།།ད་ེནས་དགུང་ལོ་ བཅོ་མརྒྱད་ལ་བབས་པ་ན་ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོར་ཕབེས་ནས་དཀའ་ཆེན་བཞི་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕིན་པ་མཛད་དེ་ ཚད་མ་རྣམ་འགྲལེ ་ལ་སྤྱི་སྒྱུར་བཞསེ ། ད་ེ ནས་དགུང་ལོ་ཉེར་གཉིས་ལ་བབས་པ་ལགས་ཡོས་ལོ་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་ཚེས་གསུམ་ལ་ པཎ་ཆེན་དམ་ཆོས་ཡར་འཕེལ་གི་དྲུང་དུ་བསྙནེ ་རོགས་ཀི་སོམ་པ་བཞསེ ། ད་ེ ནས་རིམ་གིས་ཆོས་འཁོར་ལྷ་སར་ཕབེ ས་ནས་ཇོ་ ཤཱཀ་རྣམ་གཉིས་ཀི་དྲུང་དུ་སྨོན་ལམ་མང་དུ་མཛད ་པ་ན་དག་པའི་གཟིགས་སྣང་མང་དུ་བྱུང་། དེ་ནས་རི་བོ་དགེ་ལྡན་དུ་ཕབེ ས་ཏེ་ དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུད་སྟོད་སྨད་རྣམས་ཚོགས་པའི་དབུས་སུ་དཀའ་ཆེན་བཞི་ལ་དམ་བཅའ་མཛད།ད་ེནས་རིམ་གིས་ གཙང་ཕོགས་སུ་བྱོན་ཏེ་དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོ་ལ་ཆོས་ཀི་བཀའ་དིན་མཐའ་ཡས་པ་སྩལ། མཁས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀི་ གདུང་རྟེན་སོགས་དང་དགོངས་རོགས་རྣམས་གྲུབ་པར་མཛད་དེ།ད་ེནས་ད་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་བལྟོས་པའི་རྣམ་གཡེང་དང་འདིས་ པའི་བྱ་བ་བྱེད་དགསོ ་ཀང་དེ་ཙམ་གིས་མཇུག་བསྡུས།ཚེ་འདི་དོན་གཉེར་གི་མི་དང་མི་འཕད།འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་དང་ མཚམས་པོ་ཆེ་བཅད་ནས་ཚེ་དང་སྒྲུབ་པ་མཉམ་པ་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་དམ་ལ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་བཞུགས་པ་ན་ཐོ་རངས་ ཞིག་མནལ་ལམ་དུ་རེ་རིན་པོ་ཆེ་ཙོང་ཁ་པ་མདུན་གི་ནམ་མཁར་བྱོན་ནས། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕིར། །ཐོས་པས་ངོམས་ པར་མི་བྱ་སྟེ།།ས་གསུམ་བརསེ ་པའི་སེམས་དཔའ་ཡང་།།ཐོས་པས་ངོམས་པར་མེད་ལ་ལྟོས།།ཞསེ་གསུངས་ཤིང་ཐུབ་བསྟན་ ཡོངས་རོགས་ཀི་བདག་པོ་མཛད་དགོས་པར་བསྐུལ་བ་ན། རེ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་བཀའ་བཞིན་དབང་ལུང་མན་ངག་སྔར་མ་ 91 / 262

ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་གསན་པ་མཛད་ཅིང་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་གཞུང་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཐུགས་ལ་བཟུང་། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་རྒྱ་ཆརེ ་བསྐོར་ནས། ཕལ་ཆེར་དབེན་དགོན་དུ་བཞུགས་ཤིང་བསྟན་འགྲོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད། ད་ེ ནས་དབེན་ པ་ལ་ཐུགས་འདོད་ཆེ་ཞིང་། ད་ལམ་བྱ་བྲལ་གི་བརྟུལ་ཞུགས་བངས་ཏེ་ཕིར་ལྡོག་པ་མེད་པ་སྔོན་གི་གྲུབ་ཐོབ་རྣམས་དང་མཚུངས་ པ་ཞིག་བྱེད། ད་ེ ལྟར་བྱེད་པ་ལ་འདི་ནང་གི་ལྟོ་གོས་ཙམ་ལ་ཡང་འཁི་བ་ཆོད་པ་ཞིག་མ་བྱུང་ན་བྱ་བྲལ་གི་མིང་བཏགས་པའི་གཉིས་ མེད་སེངེར་སོང་ན་མ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་བརྣགས་ཏེ། བྲག་སྐྱ་རོ་རེའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཕབེ ས་ནས་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་གཏུམ་ མོའི་རྣལ་འབྱོར་སོགས་ལ་བརྩོན་པར་མཛད་པས་སྐུ་ལ་ན་བཟའ་ཆེར་གསོལ་མ་དགོས་པར་བདེ་དོད་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་བཅུད་ ལེན་གི་སྐོར་ལ་གདངེ ་ཐོབ་མཛད། གནས་དརེ་ཉམས་རྟོགས་འཕལེ ་པའི་གསུང་མགུར་ཡང་མང་དུ་གནང་།ད་ེནས་མཛེས་བྱེད་ལོ་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་ཆོ་ འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་གསར་འཛུགས་མཛད། ཕོགས་མཐའ་དག་ནས་དད་ལྡན་གི་སྐྱེ་བོ་ཁི་ཕག་མང་དུ་འདུས་ཏེ་སྨོན་ལམ་ འདབེ ས་པ་སོགས་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་སྒོ་འཕར་ཕེ་བས་མཛད་སྲོལ་བཟང་པོ་ད་ེ ཉིད་ད་ལྟ་བར་དུ་མ་ཉམས་པར་གོང་འཕེལ་ དུ་བཞུགས། ཚུལ་འདི་ལ་ནི་རེ་རང་ཉིད་ཀི་ཞལ་ནས་འདི་ནི་ཁོ་བོའི་ཚེ་འདི་ལ་ལྟོས་པའི་རྣམ་ཐར་བཟང་བ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ཡོད་ ད།ེ དག་ེབའི་བཤེས་གཉེན་པོ་ཏོ་བའི་རྣམ་ཐར་དུ།བོད་ན་དག་ེའདུན་སྟོན་ཕག་དུ་མ་རྣམ་ཐར་གཅིག་ལ་འགོད་ནུས་པའི་དགེ་ སོང་ཡོད་ཅེས་དམ་པ་འདི་ཉིད་རྒྱ་གར་དུའང་གྲགས་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར།དག་ེའདུན་རྭ་ཅན་བརྒལ་བ་ལོ་གྲངས་དེ་སྙེད་དུ་ཐམས་ ཅད་མཁེན་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཐུགས་བསྟུན་ནས་འདུན་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་ཐར་ལ་འགོད་པར་བྱས་པའི་ཕིར། ཞསེ ་ གསུངས་སོ། ། ད་ེ ནས་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་སྤྱན་དངས་ནས་ཆོས་སེ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕབེ ས་ ཏ།ེ སྤྲུལ་སྐུ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ལ་དབང་ལུང་མན་ངག་མཐའ་ཡས་པ་ཕུལ་བར་མཛད། ད་ེ ནས་བྱང་རྭ་སྒྲངེ ་དུ་ཕབེ ས་པ་ན་ཕིར་ དཀར་བའི་སྟེང་ནས་འཇའ་སྣ་ལྔ་ནས་འཇའ་སྣ་ལྔ་ཟུག་པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་བྱུང་། རྭ་སྒྲངེ ་པ་ རྣམས་ལ་བཀའ་གདམས་གེགས་བམ་སོགས་ཆོས་མང་དུ་སྩལ། ད་ེ ནས་རིམ་གིས་ཆོས་འཁོར་རྒྱལ་དུ་ཕབེ ས་འདུས་ཚོགས་ལ་ ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་དགའ་སྟོན་རྒྱ་ཆེར་སྩལ། ཕོགས་དའེ ི་སྐྱ་ེ བོ་ཁི་ཕག་བརྒལ་བ་ལ་ཡིག་དྲུག་གི་ལུང་སྩལ། ད་ེ ནས་རིམ་གིས་ གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད། གཞན་ཡང་ཡུལ་ལོངས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཞབས་སནེ ་ བཀོད་ད།ེ དད་ལྡ་བགྲང་ལས་འདས་པའི་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་མཛད། མེ་ལུག་ལོ་ལ་རྒྱལ་བ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་གཙང་དུ་ཕབེས་ནས་ཡབ་སྲས་གཉིས་ཞལ་འཛོམ་པའི་ཚེ།ནམ་མཁའ་ནས་ལྷ་ 92 / 262

རྣམས་ཀིས་རོལ་མོའི་སྒྲ་བསྒྲག་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ། མཆོད་པའི་དངོས་པོ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པས་མཆོད་པ་སོགས་ནི་སྔོན་ དུས་ཇོ་བོ་རེ་ཡབ་སྲས་གཉིས་ལ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ད་ེབཞིན་དུ་བྱུང་ངོ་།། ད་ེ ནས་ཤངས་མདོ་རི་བོ་དགེ་འཕལེ ་གི་གྲྭ་སོབ་སྦྱིན་བདག་དང་བཅས་པས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། ཀུན་མཁེན་ཤསེ ་རབ་ དཔལ་བཟང་གི་གདན་སར་ཕེབས་ཏ་ེ དགེ་འཕལེ ་ཚོསག་ཆེན་ལ་ཆོས་ཀི་བཀའ་དིན་མང་དུ་སྩལ། ད་ེ ནས་བྱི་བཡི་ལོ་ལ་ངོ་མཙར་ མཚར་བའི་མཚན་ལྟས་སོགས་ཀིས་བསྐུལ་ནས།བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་རྒྱུད་པ་གྲྭ་ཚང་གསར་འཛུགས་མཛད་དེ།འགྲལེ ་པ་བཞི་ སྦྲགས་སོགས་རེ་ཡབ་སྲས་ཀི་སྔགས་ཀི་མན་ངག་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་སེལ།ད་ེནས་ལྷོ་ཕོགས་ཀི་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་ཀི་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ ལ་བརྟནེ ་ནས་ལྷོ་མོན་ཕོགས་སུ་ཕབེ ས་ཏ།ེ ཁམ་བུ་སྟག་ལུང་དུ་དབང་ར་ེ གནང་མང་དུ་གནང་། ད་ེ ནས་རིམ་གིས་ས་གྲོ་ཐིམ་གུ་དར་ དཀར་གི་བར་དུ་ཕབེས་ནས་རིས་མེད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་ཕའི་ལམ་ལ་བཀོད་ནས་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་མཛད་པ་ སོགས་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། སྤྱིར་གངས་ཅན་པ་ཡོངས་ལ་བཀའ་དིན་ གིས་ཁབ་པར་མཛད་ཅིང་།སྒོས་སུ་ཞྭ་སརེ ་རིང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དིན་འཁོར་ཐབས་མེད་པ་ཡིན་པས།རེ་བོ་ བཟང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ། །མགོན་དེ་དང་དབྱེར་མེད་ཐམས་ཅད་མཁེན། །རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་ལ་གསོལ་བ་ འདབེས།།ཞསེ ་བསྔགས་པ་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ།། ད་ེ ནས་སྐུ་ན་མཐོར་ཕབེ ས་པ་ན་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་གཟིམས་ཁང་རྒྱལ་མཚན་མཐོན་པོ་ཉིད་བརྟན་པར་བཞུགས་ནས་ ཕོགས་མཐའ་དག་ནས་འདུས་པའི་དད་ལྡན་རྣམས་ལ་དབང་ལུང་མན་ངག་ནར་མར་སྩལ་ཞིང་གསརེ ་དངུལ་སྲང་གྲངས་སྟོང་ ཕག་མང་པོས་བླུགས་པའི་སྐུ་རྟནེ ་མང་དུ་བཞེངས་པ་དང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་མཐང་ཤོག་ལ་གསེར་གིས་ འབྲི་བར་མཛད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གོང་མ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་ཕིད་ཀི་རྒྱལ་པོ་དང་། ཨོ་རོད་ཀི་རྒྱལ་པོ་སོགས་སྟོབས་ཀི་འཁོར་ལོས་ བསྒྱུར་བ་མཐའ་དག་གིས་ཞབས་ཀི་རྡུལ་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་ལེན་ཅིང་བཀའ་ལས་ནམ་ཡང་མི་འདའ་བ་དང་། ཚངས་དུང་ཐོད་ཅན་ སོགས་མི་མ་ཡི་མཐུ་ཆནེ་གིས་ཀང་ཞབས་ཀི་རྡུལ་སྦྱི་བོས་གཏུགས་ཅིང་།རོ་རེའི་བཀའ་ལས་ནམ་ཡང་འདའ་བར་མི་ནུས་པ་ སོགས་ངོ་མཚར་ཡ་མཚན་ཆེ་བའི་འཛིན་པའི་ཚུལ་མཐའ་ཡས་ཀང་འདིར་མཐའ་དག་པར་མ་ནུས་སོ། ། ད་ེལྟར་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལས་འདིར་ནི་སྐྲ་རྩསེ ་བངས་པའི་ཆུ་ཐིག་ཙམ་ཞིག་བཀོད་པ་ཡིན་གི།མཐའ་དག་ ཕ་རྒྱལ་བ་ཉག་གཅིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཟད། གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་བའི་སྣང་ངོ་དང་བསྟུན་པའི་མཛད་པ་རགས་རིམ་ཙམ་ནི་རེ་རང་ཉིད་ཀིས་མཛད་པའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་ 93 / 262

མོ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་ཀིས་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་རོ་རེ་འཛིན་པ་ དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལ་གནང་ངོ་། ། ༈ རོ་རེ་འཛིན་པ་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་དམ་པ་དེ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་སྒང་ཆནེ ་ནས་ཀི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོར་བྱོན། པཎ་ཆེན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་གིས་སྤྱན་གི་འབྲས་བུ་ལྟར་བསྐྱངས་ཤིང་། དཀའ་ཆེན་བཞི་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕིན་པར་མཛད། རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀི་སྒོ་ ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ཏེ། དཔལ་དབེན་ས་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་མན་ངག་རྣམས་རོགས་པར་གསན། དེ་ནས་ཚེ་འདིའི་འཁི་བ་བཅད་ ད།ེ དབེན་དགོན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་བཞུགས་པས་ཉམས་རྟོགས་དཔག་མེད་འཁྲུངས།ད་ེནས་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་ པའི་བཀས་སྔགས་ཁང་གི་གདན་སར་ཕེབས་དགོས་བྱུང་བ་ན། སར་ཡང་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ལ་དོགས་པ་མཐའ་དག་ ཞུས་ནས་མཐའ་ཆོད་པར་མཛད་དེ་རེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་གནད་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་གནས་རདེ ་པ་ན།མདོ་སྔགས་ཡོངས་སུ་ རོགས་པའི་དགེ་བའི་བཤསེ་གཉེན་རྣམས་ལ་འགྲལེ་པ་བཞི་སྦྲགས་སོ་སྔགས་ཆོས་མང་དུ་གནང་བས་རོ་རེ་འཛིན་པ་ཞེས་མཚན་ ཡོངས་སུ་གྲགས། ལེགས་བཤད་ཀི་རྩོམ་པའང་མང་དུ་མཛད་དེ། ཕི་ནང་གི་རྟགས་ངོ་མཚར་ཅན་མང་པོ་དང་བཅས་མཁའ་སྤྱོད་དུ་ གཤེགས་སོ། ། ༈རོ་རེ་འཛིན་པ་ཆནེ ་པོ་ད་ེཉིད་ལ་བདག་ཅིག་གི་དཔལ་ལྡན་བ་མ་དམ་པ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ངུར་སྨྲིག་གར་གི་རྣམ་ པར་རོལ་པ་རེ་བཙུན་བོ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་ད་ེཉིད་ཀིས་གསན་ནོ།།རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་ད་ེཉིད་ནི་ དམ་པ་མང་པོ་རྒྱུད་མར་འཁྲུངས་པའི་ཡུལ་ཐོབ་རྒྱལ་བྲུལ་ཚང་དུ། ཡབ་ཞབས་དྲུང་བསོད་ནམས་དབང་དག་དང་། ཡུམ་ཚེ་ བརྟན་བུ་ཁིད་གཉིས་ཀི་སྲས་སུ་ཆུ་ཡོས་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ཤར་བ་དང་དུས་མཉམ་དུ་སྐུ་བལྟམས། དགུང་ལོ་ལྔ་ ལ་ཕབེ ས་པའི་མེ་ལུག་ཟླ་བ་བཅུ་པའི་ཚེས་བཅུ་བདུན་ཉིན་དག་ེ འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་སརེ ་སྐྱ་བགྲང་ལས་འདས་པས་ སེར་ཕེང་དང་བཅས་ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དཔལ་གི་བདེ་ཆེན་ཕོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གཟིམས་ ཁང་རྒྱལ་མཚན་མཐོན་པོར་ཕབེ ས། ད་ེ ནས་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཚབ་སོགས་ཆེར་གཉེན་མང་པོ་དང་བཅས་རེ་བཙུན་བོ་ བཟང་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོའི་གདན་སར་མངའ་གསོལ་མཛད།མཚན་ར་ེམཙུན་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་ ཞསེ ་གསོལ། དེ་ནས་སོབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་བོ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་གསན་སྦྱོང་གི་ཚུལ་བཞསེ ་མཛད། 94 / 262

ད་ེནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་དུ་ཕེབས་པ་ལགས་ཕོ་ཁི་ལོར་དབུས་ཕོགས་སུ་ཕེབས་ནས་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ཆེན་པོ་རེ་མཚུན་ ངག་དབང་བོ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་ཞབས་དྲུང་དུ་ཚིགས་སྔ་མ་དག་ེའཚུལ་སོམ་པ་བཞེས།གཞན་ཡང་ཡི་དམ་རོ་རེ་འཇིགས་བྱེད་ཀི་ དབང་སོགས་ཆོས་བཀའ་མང་དུ་གསན་ནས་རིམ་གིས་བཀ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ཕབེ ས་ནས་གསན་སྦྱོང་འགྲུབ་པར་མཛད།ད་ེནས་དགུང་ ལོ་དགུ་ཡི་དུས་ཡི་དམ་རོ་རེ་འཇིགས་བྱེད་ཀི་གཟིགས་སྣང་སོགས་དག་པའི་མཚན་མ་མང་དུ་བྱུང་ཡང་བུམ་ནང་མར་མེ་བཞིན་མི་ མངོན་པར་མཛད། ངེ་ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་ལ་བབས་པ་ན་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གི་རིགས་གཞུང་ལ་གསན་སྦྱོང་གི་དབུ་ཚུགས། དའེ ི་ ཚེ་མཚན་མོ་ཞིག་མནལ་ལམ་དུ་མདོ་སེ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ཞིག་ཐུགས་ལ་བཟུང་ནས་ལགས་སྐྱོར་ མཛད་པ་ཞིག་བྱུང་ཞེས་རེ་ཉིད་ཀིས་ཞལ་ནས་གསུང་བས་ཆེས།དཔག་པར་དཀའ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའོ།།ད་ེནས་དགུང་ལོ་ ཉེར་གཉིས་ལ་བབས་པ་ན་དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཡར་ཚེས་བརྒྱད་ཀི་ཉིན་རོ་རེ་འཛིན་པ་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་ པོས་མཁན་སོབ་ཟུང་འབྲལེ ་མཛད་དེ་བསྙེན་རོགས་ཀི་སོམ་པ་བཞེས། ད་ེ ནས་འདུལ་བའི་བཅས་་མཚམས་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་བ་ ཡོན་ཏན་ཀུན་གི་གཞི་མར་དགོངས་ཤིང་། བསབ་བྱ་ཆེ་ཕ་མཐའ་དག་མ་ཤེས་པར་བཅས་པ་ཆུང་ངུར་བསྲུང་བོ་བྱས་ཀང་འདུལ་ བའི་བཅས་མཚམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་མི་ཤསེ་པ་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་གཟིགས་ནས་འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ རོགས་པ་ཐུགས་ལ་བཟུང་། གཞན་ཡང་འདུལ་བའི་བསབ་བྱ་ཆེན་མོ། སྤྱན་སྔ་བ་བོ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གིས་མཛད་པའི་དགེ་སོང་གི་ བསབ་བྱ། འདུལ་ཊིཀ་རིན་ཆེན་འཕེང་བ་ནས་ལྟུང་བ་སེ་ལྔའི་སྐོར་བཅས་ལེགས་པར་ཐུགས་ལ་བཟུང་ཞིང་། དཀའ་གནས་རྣམས་ མཁན་ཆེན་རོ་རེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཡོངས་འཛིན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་སོགས་ལ་ཞིབ་ཏུ་རྩད་བཅད་དེ་བསབ་བྱ་ཆེ་ཕ་ མཐའ་དག་ཕག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་མཛད། ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བཞིན་ཀུ་འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་ མཐའ་དག་ཕག་ལེན་ལ་ཐབེས་པར་མཛད་ད།ེཉེས་ལྟུང་ཕ་མོ་ཞིག་གིས་ཀང་མ་གོས་པར་མཛད་ཅིང་།བརྒྱ་ལ་ཅུང་ཟད་གོས་པའི་ ཚུལ་བྱུང་ན་འཕལ་དུ་བཤགས་སོམ་གིས་དག་པར་མཛད་དོ། ། ད་ེ ནས་བ་གོས་སོགས་འདུལ་བ་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ལས་ཚད་ལྷག་མི་བཞསེ ་ཤིང་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་ཙམ་རེ་ བཞེས་པ་དང་། བཞེས་ཚུལ་ཡང་འདུལ་བ་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ལྟར་སྟོད་གཡོགས་སྨད་གཡོགས་ཟླུམ་པོར་བགོ་བ་ལས་གཞན་ དུ་འདུལ་བ་དང་འགལ་བ་གང་བྱུང་གཏན་ནས་མི་མཛད་པ།ན་བཟའ་བཞསེ་ཚུལ་ཚུན་ཆད་ཤིན་ཏུ་དང་བ་འདནེ་པ་འཕགས་པ་ ཉེ་བར་འཁོར་སར་བྱོན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། འཛམ་གིང་ཡངས་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་རེ་ཉིད་ལས་བསབ་པ་མནོས་པའི་ ཁིམས་ལྡན་གིས་ཁབ་ཅིང་། ལྷག་པར་གངས་ཅན་མགོན་པོ་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་བོ་བཟང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ དཔལ་བཟང་པོར།དག་ེཚུལ་གི་སོམ་པ༑དགེ་སོང་གི་སོམ་པ།གསང་བདེ་འཇིགས་གསུམ་གི་དབང་རྣམས་ཕུལ་ཏ་ེསོམ་པ་གསུམ་ ལྡན་དུ་བསྒྲུབས་ཤིང་། རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་བསྟན་པའི་བདག་པོར་མངའ་གསོལ་བས་འཛམ་གིང་ཡངས་པའི་རྒྱལ་ཁམས་མཐའ་ དག་རྒྱལ་བ་བྱ་སྲས་གཉིས་ཀི་འཕིན་ལས་རྣམ་པར་དཀར་བའི་གདུགས་གཅིག་གིས་ཁབ་ཅིང་། རེ་བཙུན་བ་མ་ངག་དབང་བྱམས་ 95 / 262

པ་ལ་དགེ་སོང་གི་སོམ་པ་དང་། ཆོས་བཀའ་གཞན་ཡང་མང་དུ་གནང་ནས་རྒྱལ་བ་འོད་དཔག་མེད་ཀི་སྐུ་བརན་ལི་དམར་ལས་ གྲུབ་པ་ཕག་ཏུ་གནང་ནས་ཐེག་ཆེན་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ར་ེ རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྲོག་ཤིང་དུ་མངའ་གསོལ། དུས་གསུམ་གི་རྒྱལ་བ་ཀུན་གི་བགྲོད་པའི་གཅིག་པུའི་ལམ་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་གཙོ་བོར་བཏོན་པའི་སྒོ་ནས་རེ་རྒྱལ་བ་ གཉིས་པའི་ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་རྒྱ་ཆེར་སེལ་དགོས་པའི་ཞལ་ཏ་གནང་ཞིང་། ཕོགས་ཀི་ཐ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་རེ་བཙུན་བ་མ་འདིའི་འཕིན་ལས་རྒྱ་ཆེར་འཕལེ་བའི་རྟེན་འབྲལེ་བསྒྲིག་པར་མཛད་པས།དངེ་ སང་རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་གཡོ་བ་མེད་པར་བཞུགས་ནས་སྟོད་གངས་དཀར་ཏ་ེས་ེནས།ཤར་ཕོགས་རྒྱ་ མཚོའི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་ཕིན་ལས་ཀི་ཁབ་པ་འདི་ཡང་རེ་ཉིད་ཀི་ཐུགས་རེའི་ནུས་མཐུ་ལས་གྲུབ་ པ་ཡིན་པས་གངས་ཅན་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དིན་ཟླ་མེད་དུ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། ། མ་འོངས་པ་ན་བསྟན་པ་སྤྱི་དང་ཁད་པར་རེ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་ཕིར་ བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་དམར་ཁིད་ཐམས་ཅད་མཁེན་པར་བགྲོད་པའི་མྱུར་ལམ་ཞེས་གྲགས་པ། དཔལ་དབནེ ་པ་སྙན་བརྒྱུད་ ཀི་མན་ངག་རྣམས་རྣམས་ཆོས་གསལ་བར་བཀོད་པ་སྔོན་མེད་པའི་ལགེས་བཤད་འདིས་གཙོས་ཚིག་འབྲུ་སྙན་ཤིང་དོན་བཟང་ བའི་བཀའ་རྩོམ་ཡང་ཡང་མང་དུ་གནང་སྟེ། བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆརེ་མཛད་ནས་དགུང་ལོ་དོན་ལྔ་ལ་ཕེབས་པ་མེ་མོ་སྦྲུལ་གི་ལོར་གདུལ་བྱ་རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ ཆོས་ལ་བསྐུལ་བའི་ཕིར་ར་ེཞིག་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུ་བའི་ཚུལ་བསྟན།རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་ ཀིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་འདི་འདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་གནང་ཞིང་། ། ༈ རྒྱུད་འཛིན་གི་གཙོ་བོ་དམ་པ་ནི་གངས་ཅན་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་འདིས་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་ལ་སྤྱིར་མདོ་ སྔགས་ཀི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་པས་གསན་ཅིང་། སྒོས་ལྷག་པར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་དབང་དང་གདམས་པ་གསན་ནས་སྐལ་ ལྡན་གྲངས་མེད་པ་ལ་གནང་པས་རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་འདིའི་ཕིན་ལས་ཀིས་ཁད་པར་མཛད་དོ། །རྒྱལ་དབང་ དམས་ཅད་མཁེན་པ་ཆེན་པོ་རེ་བཙུན་བོ་བཟང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དཔལ་བཟང་པོ་འདི་ནི་རང་ཅག་བོད་ཀི་ལྷ་སྐལ་འཕགས་ མཆོག་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཡིན་པ་ཀུན་གྲགས་པ་ལྟར་ཡིན་ཞིང་། ཐ་མལ་པའི་སྣང་ཚུལ་དང་བསྟུན་པའི་མཛད་པ་རྣམ་པར་ ཐར་པ་ཡང་ཁད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་སྟེ། སྐུ་འཁྲུངས་ཙམ་ཉིད་ནས་ཐུགས་སྙིང་རེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པས་ཅི་ 96 / 262

མཛད་ཐམས་ཅད་བསྟན་འགྲོར་སྨན་པའི་ཐབས་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་མཛད་པ། འཛམ་གིང་ཡངས་པའི་ཁོན་ལ་དབང་བསྒྱུར་ ཞིང་ཆེ་དགུ་ཀུན་གིས་མཆོད་ཀང་ཁངེས་པ་འདི་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གདུལ་བྱ་དམན་པ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ།ཐུགས་རྒྱུད་ལ་སངས་ རྟོགས་མ་ལུས་མཐར་ཕིན་ཀང་ཕི་མའི་སྐྱ་ེབོ་རྣམས་ལ་ཚུལ་འདི་ལྟར་གིས་ཤིག་ཅེས་བསབ་པའི་ཕིར་ཡོངས་འཛིན་མཁས་པ་མང་ པོ་བསྟེན་ཏེ་མདོ་རྒྱུད་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ལ་གསན་སྦྱོང་མཐར་ཕིན་པར་མཛད་པས་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལ་ མཁས་པ༑སའི་སྟངེ་གི་མཁོ་དགུའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དྲུང་དུ་འདུས་ཤིང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་མངའ་བརེས་ཀང་ཡོད་པ་རྒྱུ་ མཚན་དུ་བྱས་ནས་གཟབ་འཆོར་དང་ཕར་གཡེང་གི་རྣམ་པ་སྐད་ཅིག་ཀང་མི་མཛད་པར་ལོ་རེར་ན་བཟའ་གསར་པ་ཆ་རེ་ལས་ བརེ་བར་མི་མཛད་ཅིང་། ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་ཚད་དང་དབྱིབས་དང་བཞསེ ་ཚུལ་སོགས་འདུལ་བ་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ལས་ ལྷག་ཏུ་མ་སོང་བར་མཛད་པ་སོགས་དན་ཤེས་བག་ཡོད་བརྟན་པོས་ཅི་མཛད་འདུལ་བ་ནས་བསྟུན་ནས་མཛད་པས་སོ་ཐར་གི་ ཚུལ་ཁིམས་གཙང་བ་ཁ་དག་བས་གཞན་གཅེས་ཀི་ཐུགས་བསྐྱདེ ་བཟང་པོས་ཅི་མཛད་སམེ ས་ཅན་གི་དོན་འབའ་ཞིག་ཏུ་མཛད་ པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀི་ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་པར་དག་པ། གསང་སྔགས་རྒྱུད་སེ་བཞིའི་དབང་ལུང་མན་ངག་མཐའ་དག་རྒྱུད་ལྡན་བ་ མ་དམ་པ་ལས་གསན་ཅིང་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞསེ་པས་ཉམས་རྟོགས་ཕུལ་ཕིན་མརེས་ཤིང་རོ་རེ་ཐེག་པའི་དམ་ཚིག་ལས་ནམ་ ཡང་མི་འདའ་ཞིང་བཅས་པ་ཆེ་ཕ་མཐའ་དག་ཕག་ལེན་ལ་ཐེབས་པར་མཛད་པས་རྒྱལ་བས་བསྔགས་པའི་རོ་རེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ སྟེ།མདོར་ན་སོམ་གསུམ་གི་བཅས་མཚམས་ལག་ལེན་ལ་ཁེལ་བ༑ཆོས་ཀི་རྒྱལ་པོ་ཙོང་ཁ་པ་ཆནེ ་པོའི་རིང་ལུགས་ལ་བསྲ་ེསད་ཕ་ མོ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་སྐྱོང་བས་རྣམ་ཐར་གཙང་བ། འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གང་གི་ཐད་ལའང་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་སྟ།ེ མདོར་ ན། །མཛད་པ་ཀུན་ལས་གསུང་གི་ནི། མཛད་པ་མཆོག་ཡིན་དེ་ཡང་ནི། །འདི་ཉིད་ཡིན་ཕིར་མཁས་པ་ཡིས། །འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ རེས་དན་བྱོས། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར། གསང་བ་འདུས་པའི་དབང་བཤད་ཆེན་མོ། རོ་རེ་འཇིགས་བྱེད་ཀི་དབང་བཤད་དང་རིམ་གཉིས་ཀི་ཁིད་ཡིག །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་། དཀིལ་ཆོག་ སོགས་ལེགས་བཤད་དི་མ་མེད་པ་འདི་རྣམས་ལས་ལྟས་པས་ཤེས་ཤིང་རྣམ་ཐར་ཞིབ་པར་ནི་རྣམ་ཐར་གི་ཡི་གེ་ཆེན་མོ་ལོགས་སུ་ བཞུགས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ད་ེ ལྟར་སྙུང་པར་གནས་བའི་བ་མ་རྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་བར་ དུ་རྒྱུད་པ་ཟམ་མ་ཆད་པ་སྐྱསེ ་བུ་དམ་པ་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་རེས་སུ་བཟུང་ཞིང་སྙུང་བར་གནས་པ་ལ་ཐུགས་དམ་ མཛད་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པ་བརེས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ། རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མན་ཆད་ཀི་བ་མ་རྒྱུད་པ་རང་གི་རྒྱུད་ཚུལ་ མི་འད་བ་དུ་མ་ཡོད་པའི་རྣམ་ཐར་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ནས། ༈ མདོ་ཁམས་སྨད་ཕོགས་ཧོར་སྲས་ཁག་ལྔའི་མངའ་འོག་ཏུ་སྙུང་བ་གནས་པའི་སྲོལ་སྔར་མི་ཙམ་ཡང་མིང་གྲགས་པ་ལ། ད་ ལྟ་སྐྱ་སརེ ་མཆོག་དམན་ཕལ་ཆེར་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་དད་ཅིང་སྙུང་བར་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཟབ་མོ་ལ་རྒྱུན་དུ་ 97 / 262

བརྩོན་པའི་སྲོལ་ཆེན་པོ་འདི་ཙམ་དར་བ་ནི། སྐར་འཛིན་ཕོགས་ཀི་ལམ་བྲག་བ་མ་བསྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་མཚན་ཡོངས་སུ་ གྲགས་པ་དང་།དའེི་དངོས་སོབ་བྲག་དཀར་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གཉིས་ཀི་བཀའ་དིན་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ༑དེ་ཡང་ ལམ་བྲག་བ་མ་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བའི་དམ་པ་དེ་ནི་སྐར་འཛིན་དགོན་པའི་གྲྭ་རིགས་རང་ག་བ་ཞིག་ལས་སྔར་ནས་སྤྲུལ་ སྐུ་གོང་མ་བྱོན་པའི་ཡང་སྲིད་བ་བྲང་ལྟ་བུའི་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ད་ེའད་མ་ཡིན་ཞིང་།སྐུ་ཚེ་ད་ེལ་དང་པོ་སྐུ་ན་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ སྐྱསེ ་བུ་དམ་པའི་རང་རྟགས་ཀི་དངོས་སུ་ཚང་བ་ཐ་མལ་པའི་ངང་ཚུལ་ལས་འདས་པ་བཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ནས་དབུས་ཕོགས་སུ་གྲྭ་ སར་ཕབེས་སེ་ར་བྱསེ་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་གཞུང་པོ་ཏི་ལྔའི་ཚིག་དོན་སྤྱི་དོན་བརྒལ་བརྟག་དང་བཅས་པ་ལ་ གསན་སྦྱངས་མཐར་ཕིན་པར་མཛད་ཅིང་། བྱམས་མགོན་མི་ཡི་ཟློས་གར་ཕུང་བུ་ལོག་བ་མ་ངག་དབང་བྱམས་པ་དང་། ཡོངས་ འཛིན་ཡེ་ཤསེ ་རྒྱལ་མཚན་སོགས་དམ་པ་དུ་མར་གཏུགས་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་མོང་ཁིད་དང་། གཞན་ཡང་འཇམ་མགོན་ རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་མདོ་སྔགས་མཐའ་དག་གི་མན་ངག་སྙན་བརྒྱུད་དང་བཅས་པ་ལ་གསན་བཞསེ ་མཐར་ཕིན་པ་མཛད་ནས། རེ་ བ་མ་རང་གི་གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་མདོ་སྨད་ཕོགས་སུ་ཡོད་པར་མཁེན་ནས་མདོ་སྨད་ཧོར་གཞུང་སྐར་འཛིན་དགོན་དུ་མར་བྱོན་ ནས། མི་མང་འཚོགས་པ་རྣམ་གཡེངས་ཀི་ཕེང་བ་སེལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་དགོངས་ནས་སྐར་འཛིན་དགོན་གི་ཉེ་ཞོལ་ལ་མ་བྲག་ བཟང་ལུང་རི་ཁོད་བཏབ།ད་ེནས་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་ལ་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་ནས་དད་བརྩོན་ཤེས་རབ་ཅན་གི་སོབ་ མའང་དུ་མ་འདུས་བྱུང་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་མོང་ཁིད་སྩལ་ནས་ལག་ལེན་གི་གདེང་ཐོབ་དུ་མ་བྱུང་ཞིང་། ལྷག་ཏུ་སྐར་འཛིན་དགོན་ནང་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་འཆད་ཉན་ཞིག་བཙུགས་ཐུབ་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་ཐུགས་ བཞེད་ནར་མར་ཡོད་ཀང་།ད་ེདུས་སྐར་འཛིན་དགོན་དུའང་ཆོས་འཆད་ཉན་གི་སྲོལ་ཡང་མ་གྲགས་ཤིང་།དག་ེའདུན་གི་སྒྲིགས་ ཁིམས་ཡང་ཉོག་ཉོག་པོ་ཙམ་ལས་མེད་པ་ལ།དམ་པ་རང་གིས་ཐུགས་བསྐྱདེ ་དང་སྙིང་སྟོབས་དགས་པོས་བསྐུལ་ནས།དང་པོ་ དམ་པ་རང་གི་རི་ཁོད་ནས་གུང་ཚིག་གསོལ་ཇ་ལགེས་པར་བཞེས་ནས་སྐར་འཛིན་དགོན་ནང་དུ་མར་བྱོན་ནས་རང་གི་སོབ་མ་ དད་པ་ཅན་འགའ་རེའི་ཤག་ཏུ་གྲྭ་པ་ཁ་ཤས་ལ་ལམ་རིམ་གི་ཁིད་བཏབ། ད་ེནས་གཅིག་ལས་གཉིས་སུ་འཕེལ་ནས་འཆད་ཉན་གྲྭ་པ་མང་ཙམ་འདུས་བྱུང་བ་དང་།དགོན་པ་གཞུང་གི་འདུ་ཁང་གི་ ཕོགས་གཅིག་གཡར་ནས་འཆད་ཉན་མཛད། ད་ེནས་རིམ་གིས་དགོན་པ་གཞུང་གིས་ཀང་བ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཕན་བུ་ཞུ་ནས་གྲྭ་མང་ཡོངས་རོགས་ལ་ལམ་རིམ་ འཆད་ཉན་བཙུགས་པས་མཐར་ལམ་རིམ་ཁིད་ལ་གོ་སྟོབས་ཅན་གི་སོབ་མ་མང་པོ་བྱུང་ཞིང་ལམ་རིམ་གི་འཆད་ཉན་ཉི་མ་ཤར་བ་ ལྟ་བུར་བྱུང་། དེ་ཡང་རེ་བ་མ་ཉིད་རིང་མོའི་དུས་ནས་ཆས་ཕིར་ལུས་སྲོག་བཏང་ནུས་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ 98 / 262

གོམས་པའི་དབང་གིས་ཆོས་ཐུན་རེ་རེ་ལའང་ལྷ་སའི་སོས་རིང་མདའ་ཚད་མ་གཉིས་རེ་མ་རོགས་ཀི་བར་དུ་འཆད་ཉན་རྒྱུན་མི་ བཅད་པ་དེ་འད་ཟླ་བ་སྦྲལེ ་ནས་འཆད་པར་མཛད་པའི་རྣམ་ཐར་མཁས་པས་བརྟག་ན་ཡིད་འཕོག་པའི་གནས་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང་། ད་ེནས་རིམ་གིས་སྐར་འཛིན་དགོན་འདི་ལ་སྒྲིགས་ཁིམས་ཡང་ཇེ་དམ་ཇེ་དམ་དུ་བཏང་ནས་བཅའ་ཡིག་ཀང་གསར་དུ་འཇོག་པར་ མཛད། ད་ེ དང་རིགས་མཚུངས་ཀི་ཧོར་ཆོས་རེ་བ་མ་ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས་ཀི་ཕག་འདབེ ས་པའི་ཧོར་ཞབས་དགོན་སེ་བཅུ་ གསུམ་དུ་གྲགས་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ལམ་རིམ་གི་འཆད་ཉན་དང་། སྒྲིགས་ཁིམས་སྔར་མེད་གསར་འཛུགས་སྔར་ཡོད་ཉམས་གསོ་ བཅའ་ཡིག་ཡི་གེ་གསར་དུ་འཇོག་པ་སོགས་རེ་བ་མའི་བསྟན་པའི་གསོས་འདབེས་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བར་མཛད་དོ།། བར་སྐབས་སུ་སྐར་འཛིན་དགོན་ནང་ནས་ཀང་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པར་རྩོམ་པའི་དམ་སྲི་སྙིང་ལ་ཞུགས་པ་འགའ་རསེ ་ རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀི་ཐུགས་དཀྲུགས་ནས་སྐར་འཛིན་ཕོགས་སུ་བཞུགས་མ་བདེ་བ་བྱ་བྲལ་བལ་བའི་ཚུལ་དུ་བྲག་འགོའི་ཕོགས་སུ་ ཕབེ ས་ནས། སེང་རྒྱས་རི་ཁོད་དམ་གཟིགས་སྣང་རི་ཁོད་དུ་བཞུགས་ནས་བྲག་འཕོགས་སུ་ཡང་གདུལ་བྱ་མང་པོ་ལ་ཆོས་ཀི་འཁོར་ ལོ་བསྐོར་ཏེ་ཐར་པའི་ས་བོན་བསྐྲུན་པར་མཛད་ཅིང་། དའེ ི་དུས་སུ་ཞལ་གཟིགས་སྣང་རི་ཁོད་ནས་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ གཟིགས་པ་དང་ད་ེལ་མཇལ་དར་ཕུལ་བའི་རྟགས་སོགས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཀུན་གིས་གེང་བ་འདི་བཞིན་ཡིན་ཅིང་།དེ་ནས་ཡང་རིམ་ གིས་སྐར་འཛིན་ཕོགས་སུ་ཕིར་བྱོན་ནས་སྔར་བཞིན་འཆད་ཉན་གི་རྒྱུན་སེལ་བ་སོགས་མཛད་ཅིང་། མདོར་ན་མདོ་ཁམས་སྨད་ ཕོགས་སུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་ལྟ་བུ་བྱོན་མོད་ཀང་ར་ེབ་མའི་བསྟན་པ་སྔར་མེད་གསར་འཛུགས་སྔར་ཡོད་ ཉམས་གསོ་ལ་འགྲན་པའི་ཟླ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། ། ཕིས་འབྱུང་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀི་རྒྱུད་ལ་བསྟན་པར་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུན་མི་ཉམས་པ་སེལ་བའི་སད་དུ་ལེགས་བཤད་ཀི་ གསུང་རྩོམ་ཡང་ལམ་རིམ་གི། དག་ེ ཚུལ་སོང་གི་བསབ་བྱ། སྐྱསེ ་བུ་དམ་པ་དུ་མའི་རྟོགས་བརོད། གསུང་མགུར་གི་རིམ་པ་སོགས་པོ་ ཏི་གསུམ་བཞི་ཙམ་ཡོད་ཅིང་། ལྷག་པར་རེ་རང་གི་སྐུ་ན་ཕ་བའི་དུས་ནས་མཛད་སྤྱོད་ཀི་རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་ཡོད་ཀང་། ཧོར་ཁོག་ འདི་ས་མཐའ་འཁོབ་ལྟ་བུ་སོང་གཤིས་དེ་དག་པར་དུ་འཁོད་པ་ནི་མེད་པས་རེས་བཙུན་འཇུག་དད་པ་ཅན་རྣམས་ཀི་བ་མའི་རྣམ་ ཐར་དན་པའི་བདག་རེན་ཙམ་དུའང་དཀོན་པར་སྣང་ངོ་། །ད་ེ ལྟར་རེ་བ་མ་དམ་པ་འདི་ཉིད་སྐྱ་སེར་དད་འདུན་ཅན་ཕལ་མོ་ཆེའི་ སྤྱི་སྐད་ལ་འདི་རེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཚུལ་མཐུན་པར་གེང་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་འཆད་ཉན་དར་བ་ མཛད་ཅིང་། དགོན་སེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་སྒྲིགས་ཁིམས་ཉམས་གསོ་དང་འདུལ་བའི་གཞི་རྩ་བཙུགས་ཚུལ་ལ་དཔག་ན་དེ་སྐད་ཡིན་ བྱས་ཀང་འགལ་བ་མེད་པར་སེམས་སོ། ། འོན་ཀང་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ཆེན་པོས་དམ་པ་གང་གི་སྐུ་ཕེང་ལུང་བསྟན་ཚུལ་ལྟར་ན།གིང་རེ་ག་ེསར་རྒྱལ་ 99 / 262

པོའི་བཀའ་བོན། དཔལ་སར་ཧ་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཚ་ཞང་འདན་མ་བྱང་ཁའི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཞིང་། རེ་བ་མ་རང་གི་སྒྲུབ་གནས་བཟང་ ལུང་རི་ཁོད་དམ་ལམ་བྲག་ཞེས་བྱ་བ་དའེི་མདའ་རུ་བྲག་ཅིག་ལ་ཚ་ཞང་འདན་མས་ཕག་མདའ་བརྒྱབ་པའི་མདའ་རྟགས་དངོས་ སུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། དའེ ི་ཉེ་སྐོར་གྲོང་པ་ལའང་འདན་མ་ཞབས་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་སོགས་གང་ནས་བལྟས་ཀང་འདུན་ མའི་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་མེད་དུ་ཚང་མས་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའང་ཡིན་ལ། གང་ལྟར་ཀང་ཆོས་མདོ་རྒྱུད་གང་ལའང་ མཁེན་བར་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁས་པའི་བྱ་བ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། བསབ་པ་གསུམ་གིས་ཐུགས་ རྒྱུད་རབ་ཏུ་དུལ་བས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐུགས་སྙིང་རེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་ཏ་ེ སྙིང་སྟོབས་དང་ཐབས་མཁས་ཀི་ མཛད་པའི་སྒོ་བསམགིས་མི་ཁབ་པ་རེ་བ་མའི་བསྟན་པ་མཐའ་འཁོབ་སྙིགས་མ་ལྔའི་སྨག་རུམ་ཐིམ་པའི་ཧོར་གཞུང་ཕོགས་འདི་ལྟ་ བུའི་གདུལ་བྱ་དམུ་རྒོད་ཧ་ཅང་འདུལ་དཀའ་བ་འདུལ་བ་ལ་ཆེས་ཆེར་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་སྟེ། རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་ ནི་ད་རུང་གཞན་དུ་བཙལ་བར་བྱའོ།།དམ་པ་ད་ེཉིད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་དངོས་སུ་རེས་སུ་བཟུང་བ་ལས་སྒྲུབ་ ཐབས་སྙུང་བར་གནས་པའི་བྱིན་བརླབས་ཀི་ཚན་ཁ་མ་ཉམས་པ་སྙན་བརྒྱུད་ཀི་གདམས་པ་གང་ཟག་གཅིག་ལ་ཆིག་རྒྱུད་ཀི་ཚུལ་ དུ་བྲག་དཀར་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་གནང་བར་མཛད་ད།ེ བ་མ་དམ་པ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ནི་རེ་ འདི་ཉིད་ཀི་ནང་ཐུགས་ཀི་སྲས་གཅིག་པུ་ལྷག་ཏུ་གདུལ་བྱ་སྐྱ་ེབོ་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་ཆེས་ཆེར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ཐུགས་རེ་ ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་བསྔགས་སོ། ། ༈ ད་ེ ནས་བྲག་དཀར་བ་མ་སྐུ་གོང་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཞསེ ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ད་ེ ནི་མདོ་སྨད་སྐར་འཛིན་གི་ཉིན་ མོའི་ཕོགས་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས་འདུག་ཀང་ཡབ་ཡུམ་གི་རིགས་རུས་དང་མཚན་སོགས་གསལ་བ་ངསེ ་མ་ནུས་མོད། འོན་ཀང་སྐུ་ཆུང་ ངུའི་དུས་ནས་སྐྱསེ ་བུ་དམ་པའི་མཛད་སྤྱོད་སིག་སང་དགེ་སྒྲུབ་ཀི་སྤྱོད་པ་ཡ་མཚན་ཅན་ཤ་སྟག་ལས། མ་རབས་ཚུལ་མིན་གི་སྤྱོད་ པའི་དི་ཙམ་ཡང་མི་བྲོ་བ་ཞིག་ནི་གོར་མ་ཆགས་ཏེ། སྐུ་ཆུང་ངུའི་ཕྱུག་ལུག་འཚོ་ཐུབ་ཙམ་ནས་རང་གི་ཕྱུག་རི་རོགས་ཞིག་ཁོང་ནད་ ཀི་གཞི་ཆེན་པོ། སྨན་པ་སུས་ཀང་བཅོས་མ་ནུས་པ་སྐྱུག་འབྲུམ་དང་རྒྱུ་གཟེར་སོགས་ཧ་ཅང་ནད་ཚབས་ཆེན་པོ་མནར་འདུག་པ་ ལ།རེ་བ་མ་དམ་པ་འདི་ཉིད་ཀི་ཐུགས་མ་བད་ེནས་སྙིང་ར་ེཆེན་པོས་ཐུགས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་ད་ེསྤྱན་ཆབ་འཁྲུགས་པར་བྱས་ཏེ་ འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་བཏབ་པས།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཞལ་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་ ནས། རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ཀིས་སྤྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཁད་པར་དུ་རང་གི་གྲོགས་ལ་དམིགས་ནས་མནན་མི་བཟོད་ པའི་སྙིང་རེ་འདི་ཙམ་བསྐྱེད་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ༑ ༑དེ་ལ་ཕན་པའི་སྨན་གི་སྦྱོར་བ་ནི། དཀར་པོ་ཆིག་ཐུབ། བྱ་འཕུར་ལེབ་ བམ་ཀོ་བྱི། ཅོང་ཞི། སང་སོས། ཏིག་ཏའི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་། ཧོང་ལེན་སོགས་ཚོགས་པར་བྱས་ནས་ལེགས་པར་བརྡུང་ལ་ 100 / 262

ཆང་བཟང་པོའི་ནང་དུ་བསྙལ། སྐྱསེ ་བུ་དམ་པ་དུ་མའི་གདུང་རུས་བྱིན་རྟེན་གང་འཛོམ་བཏགས་ནས་རིལ་བུ་དིལ་ལ་རྩི་ནག་པོ་ བསྐོན་ནས་མིང་དུ་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་ཞེས་བཏགས་ནས་སྙིང་རེའི་རང་གི་གྲོགས་དང་།ད་ེལས་གཞན་ནད་པ་མཐའ་དག་ལ་སྦྱིན་ པར་གིསདང་བདུད་རྩི་སྨན་གི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་གསུངས་པ་སོགས་གསུང་གི་སྣང་བ་ངོ་མཚར་མརོད་དུ་མེད་པ་དུ་མ་གནང་བ་ ནི་རང་བཞིན་སྒྲོ་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དུ་མས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་བསྔགས་པར་མཛད་དོ། ། ད་ེནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་གང་གསུང་པ་ལྟར་གི་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་དིལ་ན་རང་གི་རི་རོགས་ནད་པ་ལ་ བྱིན་པས་ད་ེ མ་ཐག་ཏུ་ནད་ལས་གྲོལ་ཞིང་། དསེ ་མཚོན་ནས་འགྲོ་བ་ནད་པ་དུ་མ་ལ་སྨན་ད་ེ བྱིན་པས་ཐམས་ཅད་ནད་ལས་གྲོལ་ བ་དང་ཀུན་གི་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་ཞསེ ་ཆེར་བསྔགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་དེ་ནི་དམ་པ་ཉིད་སྐུ་ན་ཡོངས་སུ་རོགས་ཏ་ེ གྲྭ་ས་ནས་མར་ཕབེས་རི་ཁོད་བཏབ་ནས་འགྲོ་དོན་རླབས་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཉིད་ཀིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ།སྨན་ དཀར་པོ་ཆིག་ཐུབ་ཀིས་མི་གསོས་པའི་ནད་མེད། བྱ་འཕུར་ལེབ་ཀིས་མི་སེབ་པའི་ས་མེད་པས། བདག་གི་སྨན་གི་སྦྱོར་བ་ལ་ཟླ་ ཤེལ་འདིས་ཀང་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་ནད་སོས་པའི་བདུད་རྩི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་འདིར་ནང་ དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀི་མིང་ཡང་གྲགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་གི་བདེན་ཚིག་མཐའ་ཡས་པ་བརོད་པར་མཛད་པའི་ ཐུགས་ཀི་བཞེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་འགྲུབ་པའི་རྟགས་སུ། བདུད་རྩི་སྨན་མཆོག་ཟླ་ཤེལ་འདི་ཉིད་ཀིས་སྟོད་ལྷ་ལྡན་གཙང་ མངའ་རིས་མན་ཆད་དང་། སྨད་རྒྱ་ཡུལ། བྱང་སོགས་ཡུལ་ཚུན་ཆད་དུ། ལ་ལས་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་དང་། ལ་ལས་དགེ་མ་ཟླ་ཤེལ་ དང་། ལ་ལས་སྐར་འཛིན་རིལ་ནག་ཅེས་མིང་སྣ་ཚོགས་བཏགས་ནས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་དང་། རྟ་དལེ ་སོགས་སེམས་ཅན་ ནད་པ་མཐའ་དག་ལ་ཕན་པའི་སྨན་མཆོག་གོ་ཞསེ་བསྔགས་བརོད་དང་བཅས་ཏེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ད་ལྟར་མངོན་སུམ་གིས་གྲུབ་པ་ འདི་ཉིད་ཡིན་ལ། ངོ་མཚར་བའི་རྣམ་ཐར་འདི་ཙམ་ཞིག་ལ་བྱང་སམེ ས་ཀི་སེ་སྣོད་ལ་མཁས་པའི་བོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་དཔད་ ན་ར་ེབ་མ་འདི་ཉིད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་རེས་སུ་བཟུང་བའི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་རིང་མོ་ནས་ གཞན་དོན་ཁུར་དུ་ཁེར་བའི་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་ཞིག་ཡིན་པར་དོན་གིས་གོ་ནུས་པ་ཞིག་གོ ། འདིར་སྨྲས་པ། ལྔ་ཕག་སྙིགས་མའི་དབའ་ཀླུང་ཆེར་འཁྲུགས་ཤིང་། ། ཉེས་སྤྱོད་ཆུ་ཡི་གཟེགས་མ་ཕོགས་ཀུན་ཏུ། ། འཐོར་ཀང་སྐྱོ་བ་མི་མངའ་སྲིད་པའི་མཚོར། ། 101 / 262

ཅི་དགར་འཇུག་པའི་རྒྱལ་སྲས་ངང་བ་ཁོད། ། ཐབེས་དང་ཤསེ ་རབ་གཤོག་པའི་རྩལ་རོགས་ཤིང་།། བྱམས་དང་སྙིང་རེའི་སྤུ་སྡུག་ཡིད་དུ་འོང་། ། རྒྱལ་སྲས་ངང་པའི་ཁྱུ་ཚོགས་བསྐྱངས་པ་ལ། ། ཁོད་ནི་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས། ། ཞསེ ་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། ། ད་ེནས་རེ་བ་མ་དམ་པ་དེ་ཉིད་སྐར་འཛིན་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་འཚོགས་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་ཀི་རིམ་ པ་རྣམས་ལེགས་པར་བསབ་ནས།དའེི་ཚེ་གྲྭ་བགྲེས་ཡཡགཞོན་ཀུན་གིས་ཤསེ ་རབ་ཆེ་བ་དང་།ངང་རྒྱུད་བཟང་བ།ཀུན་སྤྱོད་ གཙང་བ།དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆ་ེབ་སོགས་ཀི་ཡོན་ཏན་དུ་མས་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ།།དེའི་དུས་སུ་ཡང་སྐྱེས་བུ་ དམ་པ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་སྒྲོག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡོན་ཏན་གི་གནས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཀང་ངོམས་པར་མི་མཛད་པ་རང་གི་གཤིས་ལུགས་ ཡིན་པ་བཞིན་སུས་ཀང་མི་མངོན་པ་རྒྱུན་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཡི་དམ་གི་ལྷར་བསྟེན་ནས་སྙིང་པོ་ཡི་ག་ེ དྲུག་མ་ཁོ་ན་བཟླ་ཞིང་སྙིང་རེ་ཆེན་པོ་ཐུན་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་དང་མ་བྲལ་བར་ཉམས་སུ་ལེན་པར་མཛད་པས། ཡི་དམ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀི་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། གསུང་གི་སྣང་བ་ནམ་འདོད་དུ་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་གོར་མ་ཆགས་སོ། ། ད་ེནས་དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་ལ་བབས་པ་ན་གྲྭ་ས་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕེབས་ནས་བོ་གིང་གྲྭ་ཚང་གི་ཆོས་ སྒོར་ཞུགས་ནས། ཐོག་མར་རིགས་པའི་སྒོ་འབྱེད་བསྡུས་གྲྭ། ཕར་ཕིན། དབུ་མ་འདུལ་མཛོད་སོགས་གཞུང་པོ་ཏི་ལྔ་ལ་ཤིན་ཏུ་བྱང་ བར་མཛད་ད།ེ དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྲསེ ་པ་རྣམས་ཀིས་ཀང་། འདི་རིགས་ལམ་ངར་བ། གོ་དོན་བཟང་བ། ཐུགས་བརྩོན་དང་ ཤེས་རབ་ཆེ་བ། རང་བཞིན་ཤིན་ཏུ་བཟང་ཞིང་དསེ ་པ། དད་གུས་དང་སྙིང་རེ་ཆེ་བ། སོམ་གསུམ་གི་བཅས་མཚམས་དག་པ་ སོགས་ཀི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པའི་མེ་ཏོག་སིལ་མ་ཆེས་ཆེར་འཐོར་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ།།ད་ེནས་དགེ་བཤེས་ཀི་མཚན་རྟགས་ བཞེས་རྒྱུ་སོགས་མ་མཛད་པར་ལྷོ་ཁ་དང་གཙང་ཕོགས་གནས་མཇལ་ལ་ཕེབས་ནས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བྱིན་རླབས་ཅན་རྣམས་ 102 / 262

ཀི་མདུན་དུ་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་འགྲུབ་པའི་ཐུགས་བསྐྱདེ ་དང་སྨོན་ལམ་ཤུགས་དག་པོ་མཛད་ཅིང་།ཁད་པར་དུ་ དམ་པ་རང་གི་སྐུ་ཚེ་སྔོན་མ་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་ལུང་བསྟན་པ་མཁན་ཆེན་ཆུ་བཟང་བ་དང་། དམ་པ་དེའི་དགེ་བའི་ བཤེས་གཉེན་བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་སྒྲུབ་གནས་སྤྲུལ་གཟིགས་ཕུག་དང་། རྟག་གངས་སོགས་སུ་བྱོན་ནས་བཀའ་ གདམས་ཀི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྙུང་བ་གནས་པའི་བ་མ་རྒྱུད་པ་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་རླབས་ཆེན་ པོ་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་དེ་ལྟར་དུ་འགྲུབ་པའི་གནས་དརེ ་སྨོན་འདུན་འཚམས་སྦྱོར་རྒྱ་གང་ཆེར་མཛད་དོ། ། རེ་བ་མ་འདིའི་དབང་ལུང་མན་ངག་ཞུས་པ་དང་། ལྷག་ཏུ་ཐུགས་རོགས་བཞེས་ནས་མཚན་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གསོལ་ མཁན་ནི་རེ་ངག་དབང་བྱམས་པ་ཡིན་པ་འད་སྙམ་ཡང་གསལ་པོར་མ་ངེས་སོ། ། ད་ེནས་སར་ཡང་རང་གི་གདུལ་བྱ་མདོ་སྨད་ཧོར་ཁོག་ཏུ་ཡོད་པར་དགོངས་ནས་སྐར་འཛིན་དགོན་ནང་དུ་མར་བྱོན་ མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་གི་བ་མ་ཁི་པ་མཛད་དེ། གྲྭ་ཚང་གི་སྒྲིགས་ཁིམས་དང་འཆད་ཉན་སོགས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བའི་ཞལ་འདེབས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་ནས་ལོ་ཁ་ཤས་སོང་བ་དང་ཁི་ཟུར་མཛད་ད།ེ ལམ་བྲག་བ་མ་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀི་དགེ་བའི་ བཤེས་གཉེན་མཆོག་ཏུ་བསྟེན་ནས་ར་ེབ་མའི་མདོ་སྔགས་ཡོངས་རོགས་ཀི་བསྟན་པའི་ཉིང་ཁུ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་ལ་མཛུབ་ ཁིད་མོང་ཁིད་ཟུང་འབྲེལ་གི་སྒོ་ནས་མདོ་རྒྱུད་གཞུང་ལུགས་མཐའ་དག་གང་ཟག་གཅིག་གི་མངོན་པར་རོགས་པར་མཚང་རྒྱ་བའི་ ཆ་རེན་དང་། གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་རང་སེམས་འདུལ་བ འི་གདམས་ངག་མཆོག་ཏུ་གོ་ནས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་གྲུ་བཞིར་ལམ་ གི་ཁེར་ཤེས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འབྲོམ་སྟོན་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་མཚུངས་པར་གྱུར་ཏ།ེ རེ་བ་མ་ལམ་ བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་ནང་ཐུགས་ཀི་སྲས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས། རེ་བ་མ་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་རང་གིས་སྐར་འཛིན་དགོན་ ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པའི་འཆད་ཉན་གཙོ་བོར་མཛད་པས་མཚོན་ནས་གཞན་ཡང་ཕོགས་ཀི་དགོན་སེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ལམ་ རིམ་གི་འཆད་ཉན་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་མཛད། རེ་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཉིད་ཀིས་སྐར་འཛིན་ཉིན་སྲིབ་ཀིས་མཚོན་པའི་ ཡུལ་གྲུ་སྟོད་སྨད་ཀི་གྲོང་ཚོ་སོ་སོ་ལ་སྙུང་གནས་དང་བསྙནེ ་གནས་ཀི་སྲོལ་ལེགས་པར་བཙུགས་ནས་སྐྱ་ེའགྲོ་མཐའ་དག་འཕགས་ པ་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོའི་སྐུ་སྒོམ་ཞིང་ཡི་གེ་དྲུག་མའི་བཟླས་བརོད་སོགས་རྣམ་པར་དཀར་བའི་དགེ་བཅུའི་ལམ་བཟང་ལ་བཀོད་ནས་ སིག་སྤྱོད་མི་དགེ་བའི་སྲོལ་ཕལ་ཆེར་ནུབ་པར་མཛད་ལ། དེའི་དུས་སུ་མདོ་ཁམས་སྨད་ཀི་ཕོགས་འདིར་རེ་བ་མ་ཉི་ཟླ་ཟུང་དུ་ འབྲེལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་འདི་གཉིས་ཀིས་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཕན་པར་མཛད་པའི་རྣམ་པར་དཀར་བའི་ ཕིན་ལས་གསེར་གདུགས་སརེ ་པོའི་ཁོར་ཡུག་གཅིག་གི་གྲིབ་བསིལ་ལ་སརེ ་སྐྱ་མཆོག་དམན་ཀུན་གི་ངལ་བསོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། ། ད་ེནས་ཚེ་འདིའི་ཆེ་ནོར་དཔལ་འབྱོར་ལོངས་སྤྱོད་དང་།འཁོར་གཡོག་འཛོམ་པ། 103 / 262

མོ་བོན་རྩིས་གསུམ་གི་གྲོང་ཆོག་གྲིམས་པ་སོགས་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྒྱུ་མའི་བསླུ་བྲིད་ལྟ་བུ། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ རྣམས་ཀིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་དགོངས་ནས། ད་ནི་ཚེ་འདིའི་འདུ་འཛི་ལང་ལོང་རྣམས་རྒྱངས་ཀིས་བསྲིངས་ནས་ རི་ཁོད་དབེན་པ་ཞིག་ཏུ་རང་ཉིད་གཅིག་བུ་འཁོར་མེད་གཡོག་མེད་ཀི་ཚུལ་དུ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་ཞིག་མཛད་དགོངས་ནས་འཁོར་ བའི་ཕུན་ཚོགས་ལ་སྐྱོ་ཤས་དང་། སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་མཛད་འདོད་ཀི་ཐུགས་རབ་ཏུ་བསྐུལ་ནས་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་གཅིག་གདོང་ར་ཞེས་པའི་གྲོང་གཅིག་ཏུ་ དཔོན་གཡོག་ཁ་ཤས་གསུང་ཆོག་མཛད་ནས་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཁང་གིས་འཁོར་གཡོག་རྣམས་ལ་ད་ེརིང་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་བྱེད་པའི་ རི་ཁོད་གཅིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་གསུང་ནས་གསུང་ཆོག་གྲོལ་ཚར་བ་དང་མཉམ་དུ་མདངས་རི་ཟེར་བ་སྔར་བོན་གི་དགོན་ཤུལ་ གཅིག་ཏུ་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ཤིན་ཏུ་འཕིན་ལས་མྱུར་བར་བྱིན་རླབས་ཅན་ཞིག་བཞུགས་ཡོད་པ་དེའི་རྩར་ཕེབས་ནས་བསངས་ དང་འཕིན་བཅོལ་མཛད་པས་ཕིན་ལས་སོང་གྲོགས་གཡེལ་མེད་མཛད་རྒྱུ་དང་།ལྷག་ཏུ་དའེི་ཉེ་སྐོར་ཞིག་ཏུ་རི་ཁོད་བཏབ་ན་དེའི་ སྲུང་མ་མཛད་རྒྱུ་ཞལ་གིས་བཞསེ ་པ་རེད་ཅེས་གནའ་མི་རྣམས་ཀིས་གཏམ་དུ་གེང་བར་བྱེད་དོ། ། ད་ེནས་དཔོན་གཡོག་རྣམས་རིམ་གིས་རི་སྒང་རྒྱུད་དེ་ཚུར་ཕེབས་པ་དང་ད་ལྟ་བྲག་དཀར་རི་ཁོད་བཏབ་སའི་ས་དེའི་ སྟེང་དུ་ཕབས་ནས་དཔོན་གཡོག་ཐམས་ཅད་ཀི་གཟིགས་མཛད་པའི་ཚེ་ས་འདི་ཤིན་ཏུ་ཉམས་དགའ་ཉི་མ་དོ་བ། རྒྱུ་འགྲུལ་གིས་ དབེན་ཞིང་བག་ཕེབས་པ་ཞིག་འདུག་ཅེས་གསུང་སྒོས་མཛད་བཞིན་པའི་ངང་དེར། རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་གཟིམས་པའི་ཚུལ་གིས་ཐུགས་དམ་ལ་ཡུན་རིང་ཙམ་བཞུགས་པ་ན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ ཀིས་གཟིགས་སྣང་མངོན་སུམ་དུ་བྱུང་ནས་ས་འདི་ན་རི་ཁོད་འདབེས་ན་སྒྲུབ་པའི་ཉམས་ལེན་འཕལེ་བ།བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་ དོན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་སོགས་ལུང་བསྟན་གསལ་པོར་མཛད་པ་དང་། མ་ཚད་བྱང་རྟ་གངས་ཀིས་སྤྲུ་གཟིམས་ཕུག་གི་རི་ཁོད་ཀི་བཀོད་པ་དང་མཚུངས་ཤིང་། མིང་ཡང་བྲག་དཀར་རི་ཁོད་ ཅེས་ད་ེདང་མཐུན་པར་བྱུང་བ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་པར་འགྲིགས་པ་དང་།ཐུགས་དམ་ལས་བཞེངས་ཏེ་ འཁོར་བཏབ་པའི་ས་འདི་ག་རང་ཆེད་དགོས། རེ་ཞིག་སུ་ལུའང་མ་བཤད་པ་གསང་བར་གིས་དང་། དབྱར་འདིར་རང་རེ་དཔོན་ གཡོག་གིས་བམ་གཏན་གི་ཁང་ཆུང་ར་ེ འགྲུབ་པར་བྱདེ ་གསུང་ནས་དགསེ ་བཞིན་དུ་བྱོན་ཏོ། །ད་ེ ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་དེར་ ཕོགས་ཀི་གྲོང་བའི་སྦྱིན་བདག་དང་པ་ཅན་རྣམས་ཀིས་རི་ཁོད་བཞངེས་པའི་མཐུན་རེན་རྒྱུ་ཚགས་གཉིས་ཀའི་ཞབས་ཕིས་ལྷོད་ 104 / 262

མེད་སྒྲུབ་པས། མྱུར་དུ་བཞུགས་གནས་དང་གཞི་གསུམ་གི་ཕག་ལེན་གནང་བའི་འདུ་ཁང་བཅས་ལགེ ས་པར་གྲུབ་ནས་གནས་ཀི་ སྲུང་མའང་སྔར་ནས་མདངས་རི་ལྷ་མོ་རང་གིས་ཞལ་བཞེས་བཞིན་སྨན་འདམ་གིས་དཔལལྡན་ལྷ་མོའི་སྐུ་གཙོ་འཁོར་གསུམ་པ་ ཞིག་བཞངེས་ནས་རབ་གནས་སོགས་མཛད་པས་གསུང་བྱོན་པའང་གྲགས་ལ།གང་ལྟར་ཀང་ཧ་ཅང་མྱུར་བའི་རྟགས་མཚན་ཅན་ ཞིག་ཡིན་པ་ནི་ད་ལྟ་ཡན་ཆད་དུ་མངོན་སུམ་གིས་གྲུབ་བོ། ། ད་ེནས་འདུ་ཁང་ནང་གི་རྟེན་གི་གཙོ་བོ་ཐུབ་དབང་གི་སྐུ།རེ་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཉམ་མེད་ཇོ་བོ་རེ།བྱམས་འཇམ་དབྱངས་ སོགས་རྒྱུ་སྨན་འདམ་ལས་གྲུབ་པའི་ལྷ་ཚུགས་སྤུས་ལགེ ས། ནང་གི་གཟུངས་གཞུག་བྱིན་རྟེན་སོགས་ཁད་པར་འཕགས་པ། གང་ ནས་བསམ་ཀང་སྐྱ་ེ རྒུའི་བསོད་ནམས་ཀི་དཔལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀང་མཐར་ཕིན་པ་བདེ་བག་ཏུ་འགྲུབ་པར་མཛད་དོ། ། ད་ེནས་རི་ཁོད་དུ་གཞི་གསུམ་གི་ཕག་ལེན་དངོས་གཙང་བའི་གཞིར་བཅས་དགུན་ཆོས་སུ་འཇིགས་བྱེད་ཀི་བསྙེན་ མཚམས་ཟླ་བ་རེ་དང་།དའེི་མཇུག་ཏུ་བདག་འཇུག་ཉིན་གསུམ་སྦྱིན་སྲེག་དང་བཅས་པ་རྒྱུན་འཛུགས་དང་།དབྱར་གནས་ནང་མི་ འཁྲུགས་པའི་བདག་འཇུག་ཉིན་གསུམ་འཇུག་ཏུ་ཉིན་སྲིབ་ཀི་སྙུང་གནས་སྐབས་སུ་ཚེ་འདས་རྣམས་ཀི་མིང་རིས་བྲིས་པའི་བསྔོ་ ཡིག་ཏུ་ཕུལ་བྱུང་བ་རྣམས་བསགས་ནས་ཐམས་ཅད་ཕོགས་གཅིག་བསོམས་པ་དང་།བ་མ་རང་ལ་རྒྱུན་གི་བསྔོ་རྟནེ ་ཕུལ་ཚད་དང་ ཚེ་འདས་ཀི་སྐུ་དང་རུས་པ་སོགས་ཕོགས་གཅིག་ཏུ་བསགས་ནས་སྐྲ་ཆོག་དང་རུས་ཆོག་རྒྱུད་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཚད་ལྡན་བྱེད་ རྒྱུའང་རྒྱུན་འཛུགས་དང་།དབྱར་ཁ་ས་ག་ཟླ་བ་ནང་སྙུང་གནས་དཀར་པོ་ཆ་བརྒྱད་ར་ེབ་མར་རང་གི་ཕག་རས་ཀིས་མཐུན་རེན་ མཛད་ནས་འཚོགས་རྒྱུ་དང་།གཞན་ཡང་དུས་ཀི་གསོ་སྦྱོང་ནམ་ཡིན་སྐབས་སུ་གནས་བརྟན་ཕག་མཆོད་ར་ེཆགས་མེད་མཛད།ད་ེ བའི་འཚོགས་སྒོ་སོགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་བྱེད་པ་ལ་ཐུགས་མི་མཉེས་པ་རི་ཁོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀི་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་ལ་ཐུན་ བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་ཆགས་མེད་མཛད་དུ་བཅུག་པ་སོགས་མདོར་ན་གཞི་གསུམ་གི་ཕག་ལེན་དངོས་གཙང་ཞིང་། སོམ་གསུམ་གི་ བཅས་མཚམས་མིག་གི་འབྲས་བུ་ལྟར་བ སྐྱངས་ནས་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་ལ་ཐུགས་དམ་གི་གཙོ་བོར་མཛད་པའི་ཡང་དག་ འཇོག་ལ་ཚུལ་བཞིན་བརྩོན་པའི་རྣམ་ཐར་ནི།ཕིའི་ཀུན་སྤྱོད་གནས་བརྟན་ཉ་ེབར་འཁོར་དང་།འཕགས་པ་རྟ་ཐུལ་གི་རྣམ་པར་ ཐར་པ་ལྟར་དང་། ནང་གི་རྣལ་འབྱོར་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀའ་གདམས་སྐུ་མཆེད་ཀི་རྣམ་ཐར་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་ མཚུངས་པ་ཞིག་གོ ། ད་ེནས་རེ་བ་མ་ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་བཀའ་བཞིན་སྐར་འཛིན་ཉིན་སྲིབ་གཉིས་ཀི་གྲོང་པ་སོ་སོ་ལ་སྙུང་ གནས་རྒྱུན་འཛུགས་མཛད་བཞེད་ལ།དང་པོ་རེ་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟནརང་གིས་ཕག་རས་ཀི་ཆ་རནེ ་སྦྱར་ནས་གྲོང་པ་ར་ེལ་ སྙུང་གནས་རེ་བཙུགས་དགོས་ཚུལ་དང་། འཚོགས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་ལུགས་རྣམས་གསུངས་ཀང་ད་ེ དུས་ཧ་ཅང་ཆོས་མི་དར་བའི་ 105 / 262

སྐབས་ཡིན་འདུག་པས་མོས་པ་སུ་ཡང་མེད་པའི་འགེན་ལེན་རོགས་མི་བྱེད་པ་དང་། རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཧ་ཅང་ཐབས་མཁས་པས། འ་ོ ན་ཁོད་ཅག་ངས་ཟརེ ་བ་ལྟར་དང་པོ་སྙུང་གནས་རེ་འཚོགས་དང་། དའེ ི་རེས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀིས་རྟ་རྒྱུག བྱིས་པ་རྣམས་ཀིས་རྩེད་མོ་དང་། སྟག་ཤར་དང་བུད་མེད་རྣམས་ཀིས ་བྲོ་བརྡུང་ གླུ་ལེན་སོགས་ཀིས་སྟོན་མོ་ཆོག་གསུངས་པ་དང་། ཚང་མ་དགའ་ནས་དང་པོ་སྙུང་གནས་འཚོགས། དེ་ནས་རྟ་རྒྱུག་གླུ་ལེན་སོགས་ ལའང་བ་མ་རང་གིས་གནང་སྦྱིན་ར་ེམཛད་པས་ཐམས་ཅད་དགའ་ནས་ལོ་རེར་བཞིན་སྙུང་གནས་འཚོགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ངོ་།། ད་ེལྟར་འཇིག་རྟནེ ་པ་རྣམས་མི་མང་གི་འདུ་འཚོགས་དང་།སྤྱོད་པ་བག་མེད་པའི་རྣམ་གཡེང་ལ་དགའ་བས་ཆོས་ཁོ་ནས་ འདུལ་དགོས་པ་ལ་འདུལ་མི་ནུས་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་རང་རང་དགའ་བའི་ཐབས་མཁས་ཀི་མཛད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི། རྒྱལ་ སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལྟ་བུའི་ངོ་མཚར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གནས་སོ། ། ད་ེནས་གྲོང་པ་སོ་སོ་ལ་སྙུང་གནས་འཚོགས་རེས་རྟ་རྒྱུག་དང་བྲོ་འཆམ་གླུ་ལེན་པ་འདི་དག་རེ་ཞིག་ཁོད་ཅག་རྣམས་ སེམས་དགའ་བ་དང་བད་ེབ་ཙམ་བྱེད་པར་འད་ཡང་།དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང་།ཞ་ེསང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། ཕག་དོག་སོགས་འཕལེ ་ནས་སིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ངན་པ་ཚབས་ཆེན་དུ་མ་བསགས་ ནས་ཕི་མ་དམལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་སྐྱེས་ན་ཚ་གྲང་བཙོ་བསྲེག་བཅང་དལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་མི་ འདོད་བཞིན་དུའང་མོང་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ད་ེབས་ད་ལྟར་རང་ཉིད་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེན་ཐོབ་པའི་དུས་འདིར་སིག་སོང་དགེ་བ་བསྒྲུབ་ན་ཕི་མར་ལྷ་དང་མི་ཡི་བད་ེ བ་ཉམས་སུ་མོངས་ཤིང་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ད་ེ རྣམས་མོང་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ཤིག་བྱ་དགོས་ཚུལ་སོགས་ཀིས་བསབ་བྱ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་གནང་བ་ལ་བརྟནེ ་ནས་གྲོང་བའི་སྐྱ་ེ བོ་ཕོ་མོ་སྔོན་ནས་དག་ེ བའི་བག་ཆགས་སད་པ་དུ་མས་ཆོས་ཀི་ཕན་ཡོན་ ལེགས་པར་གོ་ནས་གྲོང་ཚོ་ར་ེརེ་བཞིན་ནས་རྟ་རྒྱུག་དང་།གླུ་ཆེན་བྲོ་འཆམ་སོགས་བག་མེད་ཀི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བ་མའི་ གསུངས་བཞིན་དུ་སང་ནས་རྟ་རྒྱུག་སོགས་ཀི་འདུ་རས་རྣམས་ཀང་སྙུང་གནས་ཀི་ཇ་ཐུག་སོགས་བཏང་སྒོ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་ཅིང་། ད་ེནས་བཟུང་སྟེ་སྙུང་གནས་ཀི་བཏང་སྒོ་དང་སྒྲིགས་ཁིམས་རྣམས་ཇེ་དར་དང་ཇེ་དམ་དུ་སོང་ནས་སྙུང་གནས་ཀི་སྒྲིགས་ཁིམས་ 106 / 262

དང་བཏང་སྒོ་སོགས་ཀི་བཅའ་ཡིག་ཀང་ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་མཛད། དའེ ི་དུས་སུ་ཡུལ་གི་དཔོན་པོ་རྣམས་ཀང་ དགེ་བའི་ཕོགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། བ་མ་རྣམ་གཉིས་ཀིས་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ནད་མུག་འཁྲུགས་ རྩོད་ཞི་བ་སོགས་གནས་སྐབས་ཀི་བད་ེབ་དང་།མཐར་ཐུག་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་ཀི་ཕན་ཡོན་ཁད་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ སྙུང་བར་གནས་པ་འདི་ལྟ་བུ་བཙུགས་ནས་ཆོས་ཀི་བཀའ་དིན་ཆེན་པོ་འདི་བཞིན་མཛད་དུས། སྙུང་གནས་འདིའི་རྒྱུ་རས་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་མི་ཆོག་པ་དང་། སྙུང་གནས་ཀི་དུས་སུ་ཇ་རྒྱག་ཆང་རྒྱག་བྱེད་ནས་འཛིངས་ རྩོད་དཀྲུགས་ཤིང་སོགས་བག་མེད་སིག་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་དུ་བྱུང་ན། འོས་བབས་ཀི་རྒྱུ་ཐོག་ལུས་ཐོག་གང་གི་སྒོ་ནས་ཚར་གཅོད་ དགོས་ཀང་བྲག་དཀར་བ་མ་རང་གིས་མཛད་ཆོག་རྒྱུ་སོགས་སྙུང་གནས་ཀི་དགེ་བ་དེ་དག་ཇི་སྲིད་ནམ་གནས་ཀི་བར་གནས་ ཐབས་ལ་དགོངས་ནས་དེ་ལྟར་མཛད་དེ་བཅའ་ཡིག་སོ་སོའི་མཇུག་ཏུ་དཔོན་པོ་ཁག་ནས་ཕག་ཐམ་གནང་རྒྱུ་དང་། དཔོན་པོ་ཁག་ ནས་རང་རང་གི་སྙུང་གནས་ལ་རྟནེ ་བཞག་མཛད་རྒྱུ་སོགས་སྔོན་གི་ཆོས་རྒྱལ་གོང་མ་རྣམས་ཀི་མཛད་སྤྱོད་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་ མཚུངས་པར་མཛད།ད་ེལྟར་བ་མ་དང་དཔོན་པོ་ཟུང་དུ་འབྲལེ ་ནས་ཆོས་དང་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟནེ་ནས་ ཡུལ་གྲུ་སྟོད་སྨད་ཀུན་ཏུ་སྙུང་གནས་དང་བསྙེན་གནས་ཀི་སྲོལ་ད་ལྟའི་བར་དུ་མི་ཉམས་པར་གནས་པ་འདི་བཞིན་ཡིན་ལ། ད་ེ ཡང་དང་པོ་ཧོར་གཞུང་གི་ས་ཕོགས་འདི་ཉིད་ས་མཐའ་འཁོབ་ཆོས་དར་མ་མོང་བ། སེམས་ཅན་དམུ་རྒོད་བོ་གྲོས་རྟུལ་པོ་དེ་འད་ ཡིན་པ་ལ། རེ་བ་མ་ཐུགས་རེ་ཅན་འདིས་དང་པོ་སྙུང་གནས་བཙུགས་ནས་སོམ་པ་འབོགས་ཆོག་མཛད་པའི་སྐབས་སུ་དང་པོ་གྲལ་ དུ་འཁོད་ལུགས་ཀང་མི་ཤསེ་པ།བ་མ་རང་ཉིད་ཁི་ཐོག་ནས་ཡར་བཞངེས་ཏེ་གྲལ་རིམ་གིས་ཕབེས་ནས་དང་པོ་ཕག་འཚལ་ ལུགས་ཕག་རྒྱ་བཅའ་ལུགས་ཚུན་ཆད་ཞལ་ནས་གསུངས་ཕག་གིས་འཇུ་ནས་བསབ་དགོས་པར་བྱུང་ཞིང་། ཆོས་ཞབས་སོད་ནས་ ཆོས་ཉན་ལུགས་སོམ་པ་འབོག་དུས་སུ་པུས་མོ་བཙུགས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ལུགས་ཚུན་ཆད་ཀང་། བ་མས་ཁི་ཐོག་ནས་གསུང་གིས་བར་ སོད་ཀང་གོ་མི་ནུས་པ་བ་མ་རང་ཉིད་གྲལ་དུ་ཕེབས་ནས་ཕག་གིས་འཇུས་ཏེ་དེ་བསབ་དགོས་པ་བྱུང་འདུག་ཅིང་། སོམ་པ་འབོགས་པའི་དུས་བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགི་བ་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་རང་རང་གི་མིང་ནས་བོས་ཏེ་བརོད་ཅིང་ བཀའ་སྩལ་ཀང་བརའ་མ་འཕད་པ། ཡུལ་སྐད་བར་སྙིང་ཟུར་ཆགས་པ་ལྟར། རང་རང་སོ་སོའི་མིང་ནས་འཇུས་ནས་བརོད་བྱས་ པ་ལ། མིང་ལ་འཇུས་ཞེས་ཡུལ་སྐད་མཛད་པས་རང་རང་གིས་མིག་ལ་འཇུ་དགོས་པར་གོ་ནས་མིག་ལྤགས་ལ་འཐནེ་པ་བྱས་ བྱུང་བས། དམ་པ་ཉིད་ཀིས་ད་ེ སྐད་མ་ཡིན་བདག་ལ་དཔེར་མཚོན་ན་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཞསེ ་མིང་བཏགས་ཡོད་པ་ལ། བདག་ བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཞསེ་བགི་བ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་བྱས་ནས་བརོད་དགོས་པ་ཡིན་གསུངས་པ་སོགས་ཚིག་དོན་གལ་ཆུང་དེ་ཙམ་ཡན་ 107 / 262

ཆད་ལ་བརའ་འཕད་མི་ཐུབ་པ། དཔརེ ་ན་དུད་འགྲོ་ལ་སྐད་སོབ་པ་ལྟ་བུའི་འོ་བརྒྱལ་ཆེན་པོ་མཛད་དགོས་བྱུང་འདུག་ན༑ དགེ་བའི་ཕན་ཡོན་དང་སིག་ པའི་ཉསེ ་དམིགས་ཕ་ཞིང་ཞིབ་པ་ནས་ངོ་སོད་པ་ལ་གོ་མ་ནུས་པ་འོ་བརྒྱལ་ཆེན་པོ་གནང་དགོས་བྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་དགོས། ད་ེ ལྟ་བུའི་རྒྱལ་སྲས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིས་གཞན་གི་དོན་དུ་འགྱུར་ན་རང་སྲོག་དོར་དགོས་པ་ལ་ཐུགས་ཀང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལགས་སོ།།ད་ེནས་སྐར་འཛིན་ཉིན་སྲིབ་གཉིས་ཀི་མཚོན་པའི་ར་ཁོག་གིང་ཚང་མན་ཆད།དདེ ་བོ་བྲག་འགོ་ རྟའུ་ཡན་ཆད་ལ་སྙུང་གནས་དང་བསྙེན་གནས་ཀི་རྒྱུན་སེལ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཁབ་བརལ་ཆེ་བའང་རེ་བ་མ་འདི་ཁོ་ནའི་བཀའ་ དིན་ཡིན་ཏེ། ཕོགས་སོ་སོ་ལ་རེ་བ་མ་འདི་ཕེབས་ནས་སྙུང་གནས་གསར་འཛུགས་མཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། རེ་བ་མའི་ཆོས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཁི་ཚུན་ཆད་འདི་ཡིན་ཞེས་གནའ་མི་རྣམས་ཀིས་གཏམ་དུ་གངེ་བར་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ ཕིར་དང་། མ་ཚད་ཡུལ་ཕོགས་ལ་ལར་དང་པོ་གདུལ་བྱ་སྙུང་གནས་ལ་བཀོད་པ་ཁ་དངས་པའི་ཆེད་དུ་མཛད་པའི་རྟ་རྒྱུག་བྲོ་གླུ་ སོགས་བཅད་མ་ཐུབ་པ་འགའ་རེས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལུས་སོང་བ་མང་ངོ་། །ད་ལྟར་སྐར་འཛིན་ཉིན་སྲིབ་གཉིས་པོ་འདིར་སྙུང་ གནས་ཀི་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ལྟ་བུ་བྲག་དཀར་བ་མ་རང་གིས་མཛད་པའི་སྐུ་དིན་གིས་ཕག་ལེན་དངོས་གཙང་བ་དང་རྒྱུན་མི་ ཆད་པ་གཉིས་ཀ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། ། ལྷག་པར་ཕོགས་འདིའི་རྟེན་ཁད་པར་ཅན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་འཕིན་ལས་དག་པོའི་ཟློས་གར་དཔལ་མྱུར་ མཛད་ཡ་ེཤེས་ཀི་མགོན་པོའི་སྐུ་བརན་འདི། འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་ཐུགས་བཞེད་ལྟར་གནམ་བསྐོས་གོང་མ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས་བཞེངས་ ཏ།ེ བཞེངས་གྲུབ་ཟིན་པ་ན་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པས་རྒྱ་ནག་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གི་རབ་གནས་འཐོར་བའི་འབྲས་སཱ་ལུ་ ཕོགས་འདིར་སྟོན་གི་བ་མོ་ཆེར་ཤས་ཙམ་གིས་ཚོད་དུ་བབས་མོང་བ་སོགས་ཡེ་ཤསེ ་པ་དངོས་སུ་ཞུགས་པའི་རྟགས་དང་ངོ་ མཚར་བརོད་དུ་མེད་པ་གྲགས་པའི་སེ་མགོན་ཁང་ནང་དུ་ཉིན་སྲིབ་ཀི་སྐྱེ་བོ་ཕོ་མོ་སྟོང་ཕག་བརྒལ་བ་དང་། དགོན་སེ་སོ་སོ་ནས་ ཀང་སེར་མོ་བ་ཧ་ཅང་མང་པོ་སྙུང་གནས་སྲུང་མཁན་ཕེབས་དར་བ་ལ་གདན་གཅིག་ཏུ་སྙུང་གནས་དཀར་པོ་ཆ་བརྒྱད་ཡོངསསུ་ རོགས་པར་སྲུང་རྒྱུ་དང་།དེ་ལ་རེ་བ་མ་རང་གིས་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆ་ེབ།སྙུང་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་།སིག་སོང་དགེ་སྒྲུབ་ སོགས་རྒྱུ་འབྲས་ཟབ་མོ་ལས་བརྩམས་པའི་བཀའ་ཆོས་ཧ་ཅང་གི་ཟབ་བཤད་མཛད་དར་བ་དང་། མ་ཚད་དཀར་པོ་མ་བརྒྱད་དེ་ ཉིད་ཉིན་སྲིབ་ཀི་སྙུང་གནས་མཐའ་དག་གི་སྒྲིགས་ཁིམས་ཀི་དཔང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་བཅའ་ཡིག་ཀང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཡོད་དོ། ། 108 / 262

སྙུང་གནས་ཀི་སྲུང་མའང་རེ་བ་མ་རང་གི་སྐུ་ཕེང་གོང་མ་གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པས་བཀའ་བསྒོས་ཀི་སྲུང་མ་བསྐོས་པ་དགེ་ བསྙེན་རྟ་གངས་བཙན་རང་ལ་བྱེད་པས་དགེ་བསྙནེ་དེ་ཉིད་ནི་ཧ་ཅང་ཕིན་ལས་མྱུར་མགོགས་ཆེ་བ་སྙུང་གནས་ཀི་རྒྱུ་རྩ་ཕན་བུ་ ཙམ་གིས་ཀང་རེས་སུ་རྒྱུགས་ཏེ་རྟགས་སྟོན་ནས་ཀུན་ཀང་ཧ་ལས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ད་ལྟ་ཡན་ཆད་དུ་བཀའ་ཇེ་བཙན་དུ་ འདུག་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། ད་ེལྟར་ཧོར་གཞུང་འདིར་ར་ེབ་མ་འདིས་སྙུང་གནས་ཀི་དག་ེབའི་སྲོལ་ཆེན་པོ་བཙུགས་པའི་མཐུ་ལ་བརྟནེ ་ནས་ཡུལ་ ཕོགས་གཞན་དང་མི་འད་བ་འབྲུ་བཅུད་ཟས་ནོར་འཕལེ ་བ་སོགས་གནས་སྐབས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་།མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་ཡང་ རྒན་གོགས་ཕོ་མོ་ཕལ་ཆེར་འཆི་བའི་དུས་སུ་སྔར་སྙུང་གནས་སྲུང་ནས་ཡིག་དྲུག་འདོན་ཅིང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་གསོལ་བ་ བཏབ་པ་གོམས་པའི་ཤུགས་ཀིས་འཆི་ཁར་ཡང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བ་དང་།དའེི་གསོལ་འདབེས་བྱེད་ཅིང་ བདེ་བ་ཅན་གི་ཞིང་ཁམས་ཡིད་ལ་བྱདེ ་པ་སོགས་མི་འབྲལ་བཞིན་དུ་འཆི་ནུས་པ་དུ་མ་བྱུང་འདུག་པས།ད་ེདག་ཐམས་ཅད་ཀང་ རབ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་འབྲིང་ཕི་མ་ཆོས་ལྡན་མི་ལུས་གཙང་མ་ཐོབ་ནས་རྟནེ ་ད་ེལ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་སྒྲུབ་ནུས་ པ་དང་།ཐ་མའང་ངན་འགྲོ་མི་ལྟུང་བ་དང་བདེ་འགྲོའི་རྟེན་བཟང་ར་ེརེད་པ་སོགས་ཀི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་པའི་རྟགས་མངོན་སུམ་དུ་ མཐོང་བ་དུ་མར་བྱུང་བ་སྣང་ངོ་།།ད་ེནས་ཡུལ་ཕོགས་ཕལ་ཆེར་སྙུང་གནས་དང་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་འབོགས་ནས་དགེ་བ་ བཅུའི་ཕན་ཡོན་དང་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ཉེས་དམིགས་སོགས་རེ་བ་མ་འདིས་གསུང་གི་གོ་བར་ཡང་ཡང་སད་པས་ཕལ་ཆེར་བོ་ཁ་ ཆོས་ལ་ཕོགས་པར་གྱུར་པ་ན། ལམ་བྲག་བ་མ་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་ད་ཕོགས་འདིར་རང་ར་ེདཔོན་སོབ་ཀི་ལམ་རིམ་གི་འཆད་ཉན་དང་།སྙུང་ གནས་སོགས་ཀིས་ཕལ་ཆེར་དགེ་བ་ལ་བཀོད་ཐུབ་པར་གྱུར་ཀང་། བུད་མེད་རྣམས་ལ་དག་ེ ཚུལ་མའི་སོམ་པ་རེ་འབོགས་ནས་ རབ་བྱུང་མའི་སེ་རེ་འཛུགས་ཨེ་ཐུབ་བལྟ་དགོས་དང་།ད་ེབྱས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཞིག་འབྱུང་སྟ།ེ སྤྱིར་བུད་མེད་ཀི་ རིགས་འདི་རྟནེ ་ཤིན་ཏུ་དམན་པས་སྒོ་གསུམ་དགེ་བ་ལ་ཕོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ཞིང་། སྒོ་གསུམ་མི་དགེ་བ་དང་བག་མེད་པའི་ ཕོགས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ས་ལ།རྟནེ ་འདི་དོར་ཏ་ེཕི་མ་ངན་འགྲོའི་གནས་སུ་ལྷུང་བ་ཧ་ཅང་མང་ཆེ་བས་འདི་དག་སྙིང་རེ་རེ། དརེ ་མ་ཟད་བུད་མེད་ར་ེ རའེ ི་མངལ་ནས་བུ་དང་བུ་མོ་མང་པོ་འབྱུང་ཞིང་དེ་དག་ར་ེ རསེ ་ཀང་བུ་དང་བུ་མོ་མང་པོ་འཕལེ ་བ་སོགས་ སིག་པའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསོག་འདུག་པས།བུད་མེད་རེ་རེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ད་ེགཅིག་གི་སིག་པའི་འཕལེ ་ཁ་ཆད་ནའང་ཕན་ ཡོན་ཚད་མེད་ཅིང་། 109 / 262

བུད་མེད་རྟནེ ་དམན་པ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སོབས་པ་ཧ་ཅང་ཆུང་བ་རྣམས་རབ་བྱུང་མའི་དག་ེའདུན་གི་གྲལ་དུ་བཙུད་ན། བུད་མེད་རང་ག་བ་དང་མི་འད་བ།ཡི་གེ་འདི་ཀོག་སོགས་ཀོག་པ་ཐོས་བསམ་བྱེད་ཅིང་།བ་མ་དག་ེབའི་བཤེས་གཉེན་གི་དྲུང་ནས་ བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉན་ནུས་ཤིང་། ཉན་ནས་ཐོས་པའི་དོན་ལ་གོ་བ་ནན་ཏན་བསྐྱེད་ནས་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་ཤས་ དང་། ཐར་པ་ལ་ཕན་ཡོན་ཡོད་ཚུལ་སོགས་ལ་ངེས་ཤསེ ་བརྟན་པོ་དངས་ནས་རྩ་ེ གཅིག་གི་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པས་སྒོམ་བྱུང་གི་ མོང་བ་ཐོབ་ནས་རབ་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་པ་དང་། འབྲིང་བྱང་ཆུབ་ལམ་གི་རིམ་པ་ལ་བག་ཆགས་ཁད་པར་ཅན་ བཞག་ནས་བདེ་འགྲོའི་རྟེན་བཟང་རིམ་གིས་བརྒྱུད་ནས་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། ཐ་མའང་ཕི་མ་བུད་མེད་ཀི་སྐྱེ་སྒོ་ཁེགས་པ་ཙམ་ལས་ མ་བྱུང་ཡང་ད་ེདག་གི་ཕན་ཡོན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དང་།གང་ཡང་བོད་གངས་ཅན་འདིར་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་ལས་དག་ེསོང་ཕ་ དང་།དགེ་ཚུལ་ཕ་མ་ཙམ་གི་སོམ་རྒྱུན་ལས་དགེ་སོང་མའི་སོམ་རྒྱུན་དར་མ་ནུས་པས་འཁོར་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་མེད་ཅིང་།དངེ་ གི་སྐབས་འདིར་དགེ་ཚུལ་མའི་སོམ་རྒྱུན་ཡང་ཆད་ན་འཁོར་རྣམ་པ་གཉིས་ཙམ་ལས་མ་གཏོགས་ཡུལ་དབུས་ཀི་མཚན་ཉིད་ཚང་ དུ་མི་བཏུབ་པས། ཡུལ་གྲུ་འདི་ལྟ་བུ་ལའང་དག་ེ ཚུལ་མའི་སོམ་རྒྱུན་སེལ་ནས་ཡུལ་དབུས་ཀི་གྲལ་དུ་ཚུད་པ་ཞིག་བྱུང་ན་བསྟན་པ་ རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཕན་པའི་སྲི་ཞུ་ཆེན་པོ་འགྱུར་འདུག་པས་ཧ་ཅང་ཐབས་མཁས་ཀི་ཐུགས་བརྩོན་ཆ་ེབ་དང་། གཞན་གི་འཕ་སྨོད་དང་མི་སྙན་པ་བརོད་པ་སོགས་ལ་རནེ ་ངན་པ་ལམ་གི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་གོ་བའི་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་དང་ ལྡན་པ་ཡིན་པས།ད་ེལྟར་བརྩོན་པར་གིས་ཤིག་ཅེས་གསུང་གིས་ནན་གིས་བསྐུལ་མར་མཛད་པ་བཞིན་ར་ེབ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་ ཀང་བ་མའི་བཀའ་བཞིན་བུད་མེད་གཅིག་གཉིས་ཙམ་ལ་དག་ེ ཚུལ་གི་སོམ་པ་གནང་ནས་གཟན་ཤམ་སོགས་གོན་དུ་བཅུགས་པས་ སྔོན་ཆད་ཕོགས་འདིར་དགེ་ཚུལ་དེ་ལྟ་བུ་གཏན་ནས་ཡོངས་མ་མོང་བས་ཚང་མ་ཧ་ལས་ནས་བུད་མེད་ཀིས་གཟན་ཤམ་གོན་ནས་ འདི་ཅི་ཡིན་ཨང་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་དང་། མ་དད་པས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་གིས་ནི་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་འདི་ཧ་ཅང་བ་མ་བྱ་བྱེད་ མང་པོ་མི་བྱེད་དགུ་བྱེད་བུད་མེད་ལ་གཟན་ཤམ་གོན་དུ་བཅུག་པ་ཞསེ ་འཕ་ཞིང་སྐུར་པ་བཏབ་པ་མང་པོ་བྱུང་། ཡང་རེ་བ་མ་ཁོང་གི་ཆོས་དང་མ་འགལ་ན་སིག་སྡུག་གཏམ་ངན་འཕ་སྨོད་སོགས་ཅི་བྱུང་ཡང་བཟོད་སྙམ་དུ་སྙིང་སྟོབས་ བསྐྱེད་ནས་དགེ་ཚུལ་མ་གཅིག་ལས་གཉིས་སུ་སེལ་ནས་སྐར་འཛིན་སྲིབ་མོ་ཕོགས་སུ་དགེ་ཚུལ་མའི་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལས་མང་ ཉུང་འགྲོར་མི་རུང་བའི་ཁ་ཚོན་བཅད་ནས་དགོན་པ་འདབེ ས།ད་ེལ་གྲྭ་ཁང་རུང་ཁང་འདུ་ཁང་དང་དེའི་ནང་དུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ རྟནེ་ཡང་མང་དུ་བཞངེས་ནས་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་སྲུང་མར་བསྟེན་རྒྱུར་མཛད།ཕིས་སུ་བྲག་དཀར་སྐུ་འཕངེ་གཉིས་པ་བ་མ་བྱང་ ཆུབ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་གི་སྐུ་རིང་ལ་གཟིག་རྒྱབ་རོ་རེ་འཆང་བོ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོས་བཀའ་ཕབེས་ནས་དག་ེ བསྙེན་ཕིང་ཀ་ར་ཡང་བརྟནེ ་པར་བྱེད་པས། ད་ལྟ་ཡང་ལྷ་མོ་དང་དག་ེ བསྙེན་ཕིང་ཀ་ར་གཉིས་དགོན་གནས་དེ་ཉིད་ཀི་སྲུང་མ་ཡིན་ ལ།ད་ེནས་དག་ེཚུལ་མ་རྣམས་ལ་འཚོགས་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་ཀི་རིམ་པའང་གདུགས་དཀར་སྨན་བ་སྒྲོལ་མ་སོགས་ཆོས་སྤྱོད་ཉེར་ 110 / 262

མཁོའི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་། ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་མཛད་པའི་ལམ་རིམ་ཚིགས་བཅད་མ་དང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ དཔལ་མོ་ལུགས་ཀི་བདག་འཇུག་དང་། གནས་བཅུ་ཕག་མཆོད་སྙུང་གནས་སོགས་ཚུགས་སྒོ་རྒྱུན་འཛུགས་ཡང་གལ་ཆེ་བ་འགའ་ རེ་ལས་ཧ་ཅང་འཚོགས་སྒོ་མང་པོ་ཐུགས་ལ ་མི་བབས་ཤིང་། རྒྱུན་དུ་དགེ་རྒན་མ་བསྟེན་ནས་དགེ་ཚུལ་གི་བསབ་བྱ། ལམ་རིམ་བོ་ སྦྱོང་སོགས་ལ་ཐོས་བསམ་དང་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་བརྩོན་པ་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་དུ་བཅུག་པས།དའེི་དུས་སུ་དགེ་ཚུལ་མ་བྱང་ ཆུབ་ལམ་རིམ་བོ་སྦྱོང་སོགས་ཧ་ཅང་མཁས་པ་དང་ཉམས་ལེན་གི་གདིངས་ཐོབ་པ་དུ་མ་བྱུང་འདུག་གོ།ཡང་དའེི་དུས་སུ་སྐར་ འཛིན་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་ཅི་ཡང་མི་ཤསེ་པ་དུ་མ་འདུས་ནས་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་འདི་མི་བྱེད་དགུ་བྱེད་བུད་མེད་ཀི་དགོན་ གཞི་བཏབ། འདི་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པ་དང་། སྒོས་སྐར་འཛིན་དགོན་པའི་དཀོར་ཁ་གྲོང་ཆོག་འདེབས་བྱ་བསྔོ་རྟེན་སོགས་ལ་གནོད་འོང་བས་དགེ་ཚུལ་མའི་དགོན་པ་ གཏོར་དགོས་ཟེར་བ་སོགས་ངན་བོ་ཅི་རིགས་ཤོམས་བྱུང་ཡང་། ད་ེ དུས་ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་བཞུགས་ཆེས་བས་དགེ་ ཚུལ་མའི་དགོན་པ་འདེབས་པས་ཡུལ་གྲུ་ལ་ཕན་པ་མ་གཏོགས་གནོད་རྒྱུ་མེད་པ་དང་།ལྷག་ཏུ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ཉམས་སུ་ལནེ་ པའི་གང་ཟག་འཁོར་རྣམ་བཞི་ཚང་ན་གལ་ཆེ་ལུགས་སོགས་ནན་ཏན་གསུང་མཛད་པ་དང་། དེའི་དུས་སུ་དཔོན་པོ་ཡང་ཆོས་རྒྱལ་ ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རང་རང་ཆགས་སང་གི་སྐད་ཆ་དང་། དཀོར་ཁ་གྲོང་ཆོག་སོགས་རདེ ་པ་དང་བཀུར་སྙི་ཁོ་ན་ལ་རྩོད་ནས་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་ད་ེལྟར་བྱེད་ མི་ཆོག་ཅེས་བཀའ་གསུང་ཧ་ཅང་ལིད་ཆེན་པོས་མནན་པར་མཛད་པས་དགོན་པ་གཏོར་རྒྱུ་སོགས་བྱེད་མ་ཕོད་ཀང་། དག་ེ ཚུལ་མ་ རྣམས་གྲོང་ཆོག་འགྲོ་མི་ཆོག་པ་དང་།འདོན་བྱ་ཡང་གདུགས་དཀར་ཟློག་པ་དང་སེང་གདོང་མའི་ཟློག་པ་ཤེར་སྙིང་ཟློག་པ་ཙམ་ ལས་གདུགས་དཀར་མཆོག་གྲུབ་མ་དང་སྨན་བ་མདོ་ཆོག་དང་མཆོག་ལྡན་མ་སོགས་འདོན་མི་ཆོག དེ་བཞིན་དུ་བསྐང་གསོ་ཡང་ ལྷ་མོ་མགོན་པོ་ཆོས་རྒྱལ་རྣམ་སྲས་སོགས་འདོན་མི་ཆོག་པ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ལ། ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་རང་གིས་དགེ་ ཚུལ་མ་རྣམས་ལ་སྒརེ ་དུ་འདོན་རྒྱུ་ལྷ་མོ་བསྡུས་པ་དང་། སྨན་བ་བསྡུས་པ་སོགས་མཛད་དགོས་བྱུང་འདུག ད་ེནས་ཉིན་མོ་ཕོགས་ལ་དགེ་ཚུལ་མའི་དགོན་པ་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔའི་ཁ་གྲངས་མཛད་དེ་བཏབ་ནས་ད་ེལའང་ཚུགས་སྒོ་སྒྲུབ་ མཆོད་སགོས་སྲིབ་ཕོགས་ཀི་དགེ་ཚུལ་ནང་ལྟར་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བདག་འཇུག་ཚབ་ཏུ་མི་འཁྲུགས་པའི་བདག་འཇུག་ཚོགས་ རྒྱུ་མཛད། ལམ་རིམ་དང་བོ་སྦྱོང་དགེ་ཚུལ་གི་བསབ་བྱ་སོགས་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་པའི་དགེ་ཚུལ་མ་ཤེས་རབ་ཆེ་ཞིང་ ཉམས་ལནེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་བྱུང་འདུག་གོ།དའེི་དུས་སུ་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཉིད་ལ་ལམ་བྲག་སྐལ་བཟང་ རྣམ་རྒྱལ་གིས་བཀའ་ཕབེ ས་པ། སྐར་འཛིན་དགོན་འདིར་ཁོང་གིས་བཀའ་ཆོས་གནང་རྒྱུ་དང་སྒྲིགས་ཁིམས་བསམ་རྒྱུ་སོགས་བྱས་ 111 / 262

པས་ད་ལྟར་བཟང་པོར་གྱུར་ལ། བྲག་འགོ་དགོན་པ་ལ་སྟོང་འཁོར་བ་མ་འཇམ་དཔལ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོས་འཆད་ཉན་གིས་ བཀའ་དནི ་སྐྱངས་པ་དང་། དའེ ི་སྔ་རོལ་བྲག་འགོ་དཔོན་གྲུབ་རེ་གོང་མས་གདན་འདེན་ཞུས་པས་ཨ་མདོ་བ་མ་འཇམ་དབྱངས་ བཞད་པ་ཞསེ ་གྲགས་པ་ད་ེ ཉིད་ཀིས་ཆོས་གྲྭ་གསར་འཛུགས་མཛད་པ་སོགས་ཀིས་ཧ་ཅང་བསྟན་པའི་རྒྱུན་བཟང་པོ་ཞིག་ བཙུགས་འདུག རྟའུ་ཉིན་མཚོ་དགོན་པ་དེ་ཧ་ཅང་དགོན་ཆེན་ཞིག་ལ་སྒྲིགས་ཁིམས་དང་འཆད་ཉན་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཉམས་ ཞན་པ་ཞིག་རེད་འདུག་པས། ཁོད་སོང་ལ་དེ་དག་གི་སྒྲིགས་ཁིམས་དང་འཆད་ཉན་སོགས་ཀི་རྒྱུན་བཟང་པོ་ཞིག་ཨེ་ཐོན་བལྟ་ དགོས་ཞསེ ་བཀའ་ཕབེས་བྱུང་བ་ལྟར།རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་ཀང་བ་མའི་བཀའ་བཞིན་རྟའུ་ཉིན་མཚོ་དགོན་ནང་དུ་ཕབེས་ནས་ འཆད་ཉན་མཛད་སྐབས་དའེི་དུས་སུ་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་ནང་ཆང་འཐུང་མཁན་དང་། དུ་བ་འཐེན་མཁན་སོགས་ཤིན་ཏུ་མང་དུ་འདུག་པ་ལ་ཉིད་ཀིས་ཆང་དང་དུ་བའི་ཉསེ་དམིགས་སོགས་མང་པོ་གསུང་ མཛད་པ་ལ། འཆང་འཐུང་མཁན་གྲྭ་པ་ཁ་ཤས་འདུས་ནས་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་འདིས་རང་ར་ེ རྣམས་ཀིས་མཚང་བྲུ་བར་ འདུག་བས་བརྡུང་དགོས་ཞེས་དབྱུག་པ་སོགས་ཁེར་ནས་བ་མའི་གཟིམས་ཁང་ནང་དུ་ཕིན་པ་དང་། བ་མ་ནི་གང་ན་ཡང་བཞུགས་ མི་འདུག བ་མའི་གཟིགས་མལ་ནང་དུ་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་སྐུ་གཟུགས་སྤུས་ལེགས་མི་ཚད་ཙམ་ཞིག་ མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་ཧ་ལས་ནས་བ་མ་འདི་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་གནས་ཡིན་པ་གོར་མ་ཆགས་སོ་ཞསེ ་ ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་བྱུང་ཞེས་གཟིགས་རྒྱབ་དཀའ་ཆེན་བོ་བཟང་ཆོས་འཕལེ ་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོས་ཡང་ཡང་གསུངས་སོ༑༑དེ་ དུས་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ལ་དརེ་ཕོགས་དད་གུས་ཆེ་བ་འབུལ་བ་ཧ་ཅང་ཚན་ཆེན་བྱུང་འདུག་ཀང་རྟེན་འབྲལེ་གི་གནད་ ཅུང་མ་འགྲིགས་ནས་སྒྲིགས་ཁིམས་བསམས་པ་དང་།འཆད་ཉན་སལེ ་བ་སོགས་ཐུགས་བཞེད་ལྟར་མ་བྱུང་གསུངས། ད་ེནས་ཕིར་ཕེབས་པ་དང་ལམ་བྲག་བསྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གིས་ཀང་།བ་མ་ཁོད་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་འདུལ་བ་ལ་ཁད་པར་ འཕགས་པ་ཡིན་ཀང་དགོན་སེ་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་ཧ་ཅང་དུས་ལ་མ་བབས་འདུག་ཅེས་གསུང་པར་གྲགས་གཞན་ཡང་བ་མ་བྱམས་ པ་རབ་བརྟན་འདི་ཁིམ་པ་ཕོ་མོའི་ནང་ནས་ཀང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་སུ་མཇལ་མཁན་མང་པོ་བྱུང་འདུག་པས། བ་མ་འདི་ཉིད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཡིན་པ་ཁིམ་པ་ཕོ་མོའི་རྒན་གོགས་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ཡན་ཆད་ཀི་ཁ་ལ་ཡོངས་སུ་ གྲགས་པས་ན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་ཡིན་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་དགོས་སོ། ། ད་ེནས་སྐབས་ཤིག་ཡུལ་ཁམས་ལ་ཧ་ཅང་མུ་ག་ེཆེན་པོ་བྱུང་ནས་མི་ཐམས་ཅད་ཤི་བ་ཞིག་བྱུང་བ་ན།རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ སྙིང་ར་ེཆེན་པོས་ཐུགས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་དེ་སྤྱན་ཆབ་འཁྲུགས་པ་དང་བཅས་བ་མ་རང་གི་ཕག་རས་གང་ཡོད་སྦྱིན་པར་མཛད་པའི་ ཐགོབ་མ་རང་ཉིད་སང་པོ་རྣམས་དང་མཉམ་དུ་བྱོན་ནས་སྦྱིན་བདག་འབྱོར་བ་ཅན་རྣམས་ཀི་སྒོ་ཁར་ཕབེས་ནས་སང་པོ་འདི་ 112 / 262

རྣམས་ལ་ཇ་ཐུག་བཏང་དགོས་བཀའ་ཕེབས་ནས་ཡུན་རིང་པོར་གསོས།ད་ེནས་ཧ་ཅང་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀིས་ཀང་ཇ་ཐུག་ སོགས་ཁ་གྲངས་མང་པོ་གནང་མི་ཆོག་པར་གྱུར་ཚེ། བ་མ་རང་ཉིད་མུ་ག་ེ མེད་པའི་ཕོགས་རྣམས་སུ་སོང་མོར་ཕབེ ས་ཏེ། ད་ེ ནས་ ཕག་ཏུ་གང་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ཀིས་སང་པོ་རྣམས་གསོ་བར་མཛད་པས་མཐར་སང་པོ་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གང་དུ་ ཕབེ ས་པའི་རེས་སུ་དཔརེ ་ན་ཁྱེུའུ་ཕྲུག་རྣམས་ཁི་མའི་རེས་སུ་རྒྱུག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །ད་ེ ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཟས་དང་སྐོམ་གི་ ཆར་ཕེབས་ཏ།ེ།བཀསེ་དང་སྐོམ་པའི་གནོད་པ་བསལ།།མུ་གེའི་བསྐལ་པ་བར་མའི་ཚེ།།བདག་ནི་ཟས་དང་སྐོམ་དུ་གྱུར།།ཞསེ་ གསུང་པ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་གང་བཏབ་པ་ཕག་ལནེ་ཐེབས་པར་མཛད་དོ།། ད་ེ ལྟ་བུའི་བྱང་སེམས་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གི་བ་མ་དསེ ་ཉམས་ཐག་པའི་སང་པོ་རྣམས་མུ་གེ་ལོ་ཤས་བྱུང་བ་དུས་སུ་གསོ་ བར་མཛད་ནས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ་མུ་གེའི་སྡུག་མསྔལ་ལས་ཐར་བར་མཛད་དོ། ། ད་ེ ནས་མུ་གེ་ད་ེ ཉིད་ཕར་ཞི་ནས་ལོ་ཏོག་བཟང་པོ་སྐྱསེ ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཟས་ཀིས་མི་ཕོངས་པ་ཞིག་བྱུང་ཡང་། ཡང་ནད་ རིམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་བཅོམ་ནས་མི་ཕལ་ཆེར་ནད་ཀིས་ཤི་བར་བྱེད་པ་ན།ཡང་རེ་བ་མ་ཉིད་ཀིས་སྙིང་ར་ེཆེན་པོས་ཐུགས་ དག་ཏུ་བསྐུལ་ནས་མ་བཟོད་པ་སྨན་པ་མཛད་ནས་སྨན་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་མང་པོ་བ་མ་རང་གི་ཕག་རས་ཀིས་ཆེད་དུ་ཉོས་ནས་ཡུལ་ ཕོགས་དེའི་ནད་པ་བ་མ་རང་གི་སྐུ་མདུན་དུ་ཚུར་ཐོན་པ་རྣམས་ལ་མདུན་ནས་སྨན་སྦྱིན། ནད་པ་ཚུར་མི་ཐོན་པ་རྣམས་ལ་སུས་ ཀང་བ་མ་བྱོན་ཞུ་མ་བསྐུལ་ཡང་ཕར་ནད་པའི་རྩར་སྨན་གང་བཟང་ཁུར་ནས་བ་མ་རང་ཉིད་སྐུ་ཚེགས་དང་འོ་བརྒྱལ་ལ་གཏན་ ནས་མི་གཟིགས་པར་ནད་མ་གསོས་ཀི་བར་དུ་ཕབེས་པ་དང་།ཡང་ནད་པ་ཧ་ཅང་རྒྱུ་རས་མེད་པ་ཉེ་དུ་དང་གཡོག་མཁན་གཏན་ ནས་མི་འཛོམ་པ་རྣམས་ལ་བ་མ་རང་གིས་སྦྱིན་བདག་ས་ནས་རྟ་དང་གང་བུ་སོགས་གཡར་ནས་དའེི་གོང་དུ་བཞག་ནས་བྲག་ དཀར་རི་ཁོད་ཀི་ཉེ་ཞོལ་བྲག་ཕུག་དང་། སྦྲ་དང་སྐྱབས་གུར་མང་པོ་ཕུབ་རྒྱུ་གཡར་ནས་ནད་གཡོགས་སྨན་པ་གཉིས་ཀ་བ་མ་རང་ གིས་མཛད།ནད་པ་ལ་བཟའ་བཏུང་ཡང་བ་མ་རང་གིས་གནང་བར་མཛད།དེ་ནས་ནད་ད་ེལ་གང་ཕན་གི་སྨན་གི་སྦྱོར་བ་གང་ དགོས་ཐུགས་སུ་ཧ་ཅང་ངར་པོ་མཛད་ནས་ནད་དག་མ་བྱུང་བར་དུ་ཐུགས་ཀིས་བཏང་བར་མི་མཛད་པར་སོད་དུ་བཅུག ནད་སོས་ ཟིན་པ་དང་འགྲོ་བའི་སྐབས་སུ་གནང་སྦྱིན་རྒྱ་ཆེན་མཛད་ནས་བཏང་བ་ནི་རེ་བ་མ་རང་ཉིད་སྐུ་མ་འདས་བར་དུ་ཕག་ལེན་དེ་ག་ རང་མཛད་འདུག་ཅིང་།ཞལ་ནས་ཀང་ཉ་ེགནས་རྣམས་ལ་ཕོགས་ཀི་ནད་པ་ཉམ་ཐག་པ་ཅི་འད་འདུག་ཅེས་དིས་ཤིག་ཡོད་ན་ངའི་ དྲུང་དུ་ཁིད་ཤོག ཅི་སྟེ་ཡོངས་སུ་མ་ཐུབ་ན་ང་བསུ་བ་ལ་འགྲོ་དགོས་གསུང་། ཇི་སྐད་དུ། འགྲོ་བའི་ནད་པ་ཇི་སྲིད་དུ། །ནད་སོས་ གྱུར་གི་བར་དུ་ནི།།སྨན་དང་སྨན་པ་ཉིད་དག་དང་།།ད་ེཡི་ནད་གཡོག་བྱེད་པར་ཤོག།ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཇི་བཞིན་པའི་རྣམ་ ཐར་བསྐྱངས་བར་མཛད་དོ། ། 113 / 262

དརེ་མ་ཟད་ཡུལ་ཕོགས་སྟོད་སྨད་ཐམས་ཅད་དུ་ཧ་ཅང་ལམ་བགྲོད་དཀའ་བའི་བྲག་འཕང་སོགས་བ་མ་རང་གིས་ཕག་ རས་ཀིས་བཟའ་བཏུང་དང་ག་སྟེར་ནས་ལས་བཅུག་ནས་ཧ་ཅང་འགྲོ་བད་ེབར་མཛད།གད་པའི་རྨང་ནས་ཆུས་ཟས་ནས་གད་ སྟེང་གི་ལམ་ཆད་སོང་བ་རྣམས་ལ་ཞིང་ནང་ནས་ལམ་གཏོད་དུ་བཅུག་པའི་ཞིང་བདག་ལ་བ་མ་རང་གི་རིན་སྦྱིན་པར་མཛད། ད་ེ བཞིན་དུ་ཚོང་པ་སོགས་ཧ་ཅང་རྟ་ཟོག་དབྱར་ཆུ་ཆེ་བའི་དུས་དང་དགུན་འཁག་སྒང་གི་འཕང་བགྲོད་དཀའ་བ་རྣམས་ལ་བ་མ་ རང་གིས་ཕག་རས་ཀིས་དངོས་པོའི་མཐུན་རེན་སྦྱར་ནས་ཟམ་པ་སྲ་མོ་བརྟན་པོ་བཙུགས་ཏེ་བགྲོད་བདེ་བར་མཛད།ད་ེབཞིན་དུ་ གྲུ་པ་སོ་སོ་ལའང་སྙུང་གནས་སྐབས་སུ་གསོལ་རས་དང་གནང་སྦྱིན་མཛད་ཅིང་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་ནས་ཨ་ཅོ་སོགས་བྱུང་ན་གྲུ་ག་ སྟེར་རྒྱུ་མེད་མཁན་རྣམས་མྱུར་དུ་ཆུ་ལས་བརྒལ་ཏ་ེ གྲུ་ག་མི་ལེན་རྒྱུ་སོགས་ད་ལྟའི་བར་དུ་སྲོལ་ཉམས་པ་མེད་པར་གནས་ཡོད་པ་ འདི་བཞིན་ཡིན་ལ། མདོར་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་འདི་ཐབས་མཁས་ལ་ཐུགས་ར་ེཆེ་བ་འདི་ཉིད་ཀི་ཉམ་ཐག་འགྲོ་བ་རང་རང་གང་ལ་གང་ཕན་ པར་འགྱུར་བ་ད་ེདང་དེའི་དོན་ལ་རྒྱུ་དང་། དཀའ་ཚེགས་ཙམ་མ་ཟད་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཐུགས་ཀང་ཞུམ་པ་མེད་པར་ཐུགས་སོ་བ་དང་བཅས་ཕག་བཞེས་སུ་མཛད་ པ་ནི་གོར་མ་ཆགས་སོ། ། ད་ེ ལྟར་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཕི་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ། ནང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་སོགས་གང་ལ་ཐུག་ཀང་འགྲན་ཟླ་དང་ བྲལ་བ་ཞིག་སྟེ། བ་མ་འདི་རྩོད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ན། དའེ ི་དུས་སུ་གྲྭ་ས་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཧ་ཅང་ཕག་དཔ་ེ ཡག་གྲས་ ལྷ་རམ་པ་དུ་མ་བཞུགས་པ་རྣམས་དང་རྩོད་པ་ན། བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་འདི་ཧ་ཅང་རིགས་ལམ་དར་ཞིང་གོ་རྒྱུ་བཟང་བ་ ཡིན་ཞེས་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་མཛད་ལ། དེའི་ནང་ནས་དགེ་བཤསེ ་ཕལ་ཆེར་གི་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ཁ་མཁས་འདི་སུས་དོ་ ཁོང་དང་རྩོད་རྒྱུ་མེད་ཟརེ ་དར་ཞིང་།ལན་ཅིག་འབུམ་སྤྱི་དག་ེབཤེས་ཞེས་ཧ་ཅང་ཕག་དཔེ་བཟང་བ་གཅིག་དང་རྩོད་ནས་རིགས་ པའི་རྣམ་འགྱུར་དང་འབྲེལ་བའི་ཉམས་ཐོག་གི་གོ་བ་དང་བསྟུན་ནས་རྩོད་པས་དགེ་བཤེས་ཅི་གསུང་མེད་པར། ང་གྲྭ་ས་ནས་རྩོད་པའི་རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་རྒྱགས་པ་དང་། ཁོད་རི་ཁོད་དུ་ཉམས་སུ་ལནེ ་ནས་བོང་བུ་ཕུར་མ་ཡིས་རྒྱགས་པ་ ཅི་བཤད་ཀང་འད་དོགས་མེད་ཟརེ་བ་ལ་རེ་བ་མ་འདིས་རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་རྒྱགས་ཟརེ་ཡང་ལན་འདེབས་རྒྱུ་མེད་ན་ལྟོ་ཆད་ཡིན། བོང་བུ་ཕུར་མས་རྒྱགས་ཀང་རིགས་ལམ་སོང་ན་ལྟོ་འགྲངས་ཡིན་བྱས་པས་ཀུན་བཞད་གད་ཐགེ་པར་བྱུང་བ་སོགས་ 114 / 262

རྩོད་པ་ལ་ཧ་ཅང་བཟང་པོའི་ཚོད་དུ་རྩི་བར་སྣང་ངོ་༑ ༑ཆོས་འཆད་པ་ནི་བ་མ་འདིས་ཆོས་ཞབས་འགྲོ་ཚར་ནས་ཚེ་འདི་སྣང་ལ་ སྐྱོ་ཤས་དང་། འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ལོག་པའི་ཡིད་རབ་ཏུ་འགྱུར་ནས་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ལ་འཇིག་རྟནེ ་གི་བྱ་བ་ཡིད་ཁ་མི་འོང་བ་སྐྱོ་ ཤས་དང་ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་མང་ཞིག་ཆོས་ཞབས་སོད་པའི་ཚེ་ན་བ་མས་གསུང་མཐའ་དག་རང་གི་སྤྱོད་པ་ཧ་ཅང་ནོར་བའི་མཚང་ ཐོག་ཏུ་མ་བྱུང་བ་གཅིག་ཀང་མེད་པས་ཡིད་རབ་ཏུ་ཕམ་ཞིང་སྐྱོ་བས་མིག་ནས་མཆི་མ་རང་དབང་མེད་པ་ཤོར་བ་མང་སྟ།ེ ཆོས་ འཆད་པ་ལ་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆནེ ་པོ་པོ་ཏོ་བ་དང་ཁད་པར་མེད་པའི་བརོད་བྱ་དག་པ། བརོད་ཚུལ་ མཁས་པ་གསུང་བཤད་མང་ཉུང་འཚམས་པ ། གང་ནས་གསུངས་ཀང་ཁ་བཤད་ཙམ་མ་ཡིན་པ་རེ་བ་མ་རང་གི་ཐུགས་ཉམས་སུ་ བསྟར་བའི་ཉམས་ཐོག་ནས་གསུང་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཕིར་གདུལ་བྱའི་སམེས་རྒྱུད་འདུལ་བ་ལ་བྱིན་རླབས་ཆེ་བ་གཞན་སུས་ཀང་ འགྲན་དུ་མེད་པ་ཞིག་གོ ། ད་ེནས་རྩོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཀང་རེ་བ་མ་འདིས་གསུང་ཉམས་མགུར་དང་།ལམ་རིམ་བོ་སྦྱོང་སོགས་ཀི་ཁིད་དུ་མ་ ཡོད་ཚོད་འདུག་ཀང་། ཧོར་གཞུང་ཕོགས་འདིར་ཧ་ཅང་ས་མཐའ་འཁོབ་ལྟ་བུ་བསྟན་བཅོས་སྔར་ནས་ཡོད་ཟིན་པ་ལས། གསར་ དུ་རྩོམ་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་མི་ཤེས་པའི་རང་མདོག་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཡུལ་མ་རུང་བ། བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་པོ་ ཡོད་ན་ད་ེ ལ་ལེགས་སོས་བསྔགས་བརོད་མི་བྱེད་པ་འཕ་བའི་གནས་སུ་བྱེད་པ་མང་བ་ཞིག་སྟེ། ད་ེ ནི་ས་སྐྱ་པཎི་ཏས། མཁས་པ་མཁས་པའི་དྲུང་ན་མཛེས། །བླུན་པོས་མཁས་པ་ཇི་ལྟར་གོ །ཙནྡན་གསརེ ་ལས་རིན་ཆེ་བ། །བླུན་པོས་སོལ་བར་ བྱས་ལ་ལྟོས། །ཅེས་དང་། ཙུ་ཏའི་ཡུལ་དུ་ཕིན་པ་ན། །རང་གཉིས་པ་ལ་མིར་མི་བརྩི། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར་ཧ་ཅང་ས་མཐའ་ འཁོབ་གསུང་རབ་ཀི་གནད་མི་ཤེས་པའི་མི་བླུན་པོ་དག་གིས་མཁས་པའི་ལགེས་བཤད་ཀི་གཞུང་བཟང་དང་།བླུན་པོའི་གྲོང་ཚིག་ གི་འཆལ་གཏམ་སྨྲས་པ་གཉིས་ལ་ལགེ ས་ཉེས་ཀི་རྣམ་དབྱ་ེ མེད་པར་བསྟན་འཛིན་གི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ལེགས་བཤད་ གསར་དུ་རྩོམ་པ་ལ་ཅི་ཡང་མི་བརྩི་བ་བརོད་བྱའི་དོན་ལ་རིགས་ལམ་དི་མ་མེད་པས་བརྟག་དཔད་ཅི་ཡང་མི་བྱདེ ་པར། དེང་སང་ རྩོམ་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་གཏན་ནས་མི་འཐད་པ་གཞིར་བཞག་བྱེད་དར་བ་དེའི་ཤུགས་ཀིས་དའེི་ དུས་སུ་རེ་བ་མ་འདིའི་གསུང་རབ་རྣམས་ཀང་སུས་ཀང་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་རྩྭ་ལྟར་བྱས་པས་དངེ ་སང་མཐོང་ཐོས་མེད་པར་གྱུར་ པ་མ་གཏོགས་རེ་བ་མ་འདི་རྩོད་པ་དང་འཆད་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གིས་དང་། སྐུ་ཆུང་ངུ་ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀིས་རེས་སུ་བཟུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པ་འདི་གཉིས་ཀི་སྒོ་ནས་དཔད་ན་རྩོམ་པའི་སོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ དངོས་སྟོབས་ཀི་རིགས་པས་སྒྲུབ་ནུས་སོ། ། ད་ེ ལྟར་རེ་བཙུན་བ་མ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀིས་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ནས་མཐར་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ག་ 115 / 262

བཞི་པ་ལ་སྐུ་མ་ངན་འདའ་ཚུལ་བསྟན་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་སྐུ་གདུང་ཞུགས་ལ་མ་ཕུལ་གོང་སྐུ་ཕག་གཡས་ཀི་སྐུ་ཤ་ལ་འཕགས་པ་ སྤྱན་རས་གཟིགས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་སྐུ་ཧ་ཅང་གསལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་གདུང་ཞུགས་ལ་ཕུལ་ནས་ གདུང་རུས་རྣམས་ལ་མ་ཎི་དང་ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ་སོགས་རང་བྱོན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དངོས་སུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་གཟིག་རྒྱབ་ ཱུ དཀའ་ཆེན་བོ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོས་ལན་ཅིག་མིན་པར་ཡང་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་སྐུ་རུས་རྣམས་ཞིབ་པར་ བརྡུང་ནས་སྨན་འདམ་གི་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་སྐུ་དང་ཛམ་སེར་གི་སྐུ་ཤ་སྟག་སར་ནས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོད་རྟེན་མི་ཆེན་ལྷག་ཅིང་ བཞེངས་ཏེ་ཕི་ནས་ཇོ་གསརེ་གིས་ཁབ་པར་བྱུགས་པ་ཤིན་ཏུ་སྒྲོས་གཙང་བྱིན་རླབས་ཅན་ཞིག་ད་དུང་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མཇལ་ རྒྱུ་ཡོད་ལ། དའེ ི་དུས་སུ་བ་མའི་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ངོས་འཛིན་གི་དབུ་འདནེ ་ནི་འཁྲུངས་སར་རོ་རེ་འཆང་བོ་ བཟང་ཕུན་ཚོགས་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོ་དཔལ་བཟང་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་སྣང་ངོ་། །འདིར་སྨྲས་པ། གྲངས་ཀི་མི་གཞལ་བསྐལ་བའི་ དུས་ཞིག་ནས། །ཐུགས་བསྐྱདེ ་གཏིང་ཟབ་ཆུ་ཡི་གཏརེ ་ཆེན་པོ། །དམིགས་མེད་ཐུགས་རེའི་ལྷུན་པོས་ལན་བརྒྱར་ཡང་། །བསྲུབས་ པའི་དཔལ་ལ ས་གང ་སྐུ་པ ད འི་གཉེན། ། གདུལ་བྱའི་བསོད་ནམས་ལྷ་ཡི་རིང་རིང་ངོས། །འབུམ་ཕག་མཁེན་པའི་ཚ་ཟརེ ་སོས་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་མུན་སྟུག་ གསལ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བཤད་སྒྲུབ་ཆུ་སྐྱསེ ་སྟོང་གི་ཁ་ཡང་ཕེས། །སྙིགས་མ་ལྔ་ཡིས་དུག་གིས་ཕན་བདེའི་སྲོག །མྱུར་དུ་འཕོག་ པའི་ངང་ཚུལ་མ་བཟོད་ནས། །བྱམས་དང་སྙིང་རེའི་བདུད་རྩིའི་དཔལ་སྟེར་བའི། །ཁོད་ནི་འགྲོ་བའི་སྨན་པ་ཆེན་པོ་ལགས། །གྲུ་ འཛིན་ལ་དགེས་རལ་པའི་ཕེང་དོར་ནས། ། བསམ་བཞིན་མི་ཡི་བཤེས་གཉེན་ཟློས་གར་གིས།།འགྲོ་ཀུན་བྱམས་པས་བུ་བཞིན་རསེ ་བཟུང་ཕིར།།མཚན་ཡང་བྱམས་ པ་རབ་བརྟན་བརོད་མིན་ནམ། །བསྟན་འཛིན་གསེར་རིའི་ཕེང་བས་ཡོངས་བསྐོར་དབུས། །བྱམས་པའི་རྩ་བ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་ལ། ། ཁོད་ནི་རྒྱལ་སྲས་རིན་ཆེན་རྡུལ་བརྩེགས་ཅེས། །བསྔགས་སོ་ད་རུང་ཞིང་འདིར་ཤིས་པར་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བའང་བར་ སྐབས་ཀི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། ། ༈ད་ེལྟར་རེ་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་དེ་ཉིད་སྐུ་གཤེགས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་འཁྲུངས་སར་རོ་ར་ེའཆང་བོ་བཟང་ ཕུན་ཚོགས་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོ་ཉིད་ཀིས་ཡང་སྲིད་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ངོས་འཛིན་གི་ས་བོན་ཐུ་བ་སོགས་ཐུགས་ཁུར་ཆེར་བཞསེ་མཛད་ ནས་གཙང་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་བསྟན་པའི་ཉི་མས་སྐུ་མདུན་དུ་ཕུལ་རྒྱུ་ཐུགས་བཞེས་མཛད།ད་ེནས་ཞབས་བརྟན་ རིམ་གྲོ་སོགས་ལེགས་པར་སྒྲུབ་ནས་དབུས་གཙང་ཕོགས་སུ་ཡར་མ་འགྲོ་གོང་ཕོགས་དའེི་ཡུལ་ལྷ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བཙན་རྒོད་ 116 / 262

དག་རྩལ་ཐོག་ལྟར་མྱུར་མགོགས་ཆེ་བ་ཧོར་ཕྲུག་དགྲ་ལྷ་ཞེས་གྲགས་པ་ད་ེཉིད་མི་ཡི་ཁོག་ཏུ་ཞུགས་ཏེ་རུ་མཚོན་གོན་བཞིན་དུ་རྟ་ ནག་ལ་ཞོན་ནས་ཕག་གིས་མདའ་གཞུ་ཁེར་ཏ་ེརེ་བ་མ་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་འཁྲུངས་པས་གྲོང་ཆུང་ནང་རོ་རེ་འཆང་གི་ ཁིམ་གི་ནང་དུ་ཕེབས་ནས་མདའ་འཕེན་པ་ཀ་བའི་གདོང་ལ་ཟུག་པ་དང་། དེ་ཤར་ཕོགས་བཙན་རྒྱལ་དགྲ་ལྷས་བདག་པོ་བྱས་ ཡོད། མདའ་འདི་རྟགས་དངོས་སུ་མ་བྱུང་བར་དུ་ཚུར་མ་བངས་ཁེའུ་འདི་ཉིད་གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པ་བྱ་དགོས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ ནས་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གི་སྤྲུལ་སྐུ་དེར་འཁྲུངས་པའི་ལུང་བསྟན་གསལ་བར་མཛད་དོ། ། ད་ེནས་གཙང་ཕོགས་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་ཕག་ཏུ་ཁེའུའི་མིང་ཐོ་ཚང་མའི་ས་བོན་ཡར་ཕུལ་བ་དང་།རེ་བ་མ་ འདིའི་མཚན་ཁེའུའི་གོང་ཡེ་ཤེས་ཚེ་བརྟན་གསོལ་ཡོད་པ་ལ། པཎ་ཆེན་རང་ཉིད་ཀིས། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་སྣང་ཆ་ཀུན་ཤར་ཚེ། །རབ་ བརྟན་མཁས་གྲུབ་གཙུག་རྒྱན་ཟླ་མདེ ་ཚུལ།།འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་བརྟུལ་ཞུགས་རབ་འཆང་བ།།རེ་བཙུན་བ་མའི་ཞབས་ལ་ གསོལ་བ་འདེབས།།ཞསེ་བསྔགས་ནས་ཐུགས་དགསེ ་ཚོར་ཆེན་པོ་གཞན་དང་མི་འད་བ་མཛད་པར་གྲགས་ཏེ།དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ རྒྱུ་མཚན་ཡང་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ལྟ་བུའི་བ་མ་ཧ་ཅང་གོ་ས་ཆེན་པོ་དག་གིས་སྤྲུལ་སྐུ་གཞན་ངོས་འཛིན་གནང་བ་ལ་ མཚན་གསོལ་ཞབས་བརྟན་མཛད་པའི་སྐབས་སུ་མཚན་གསར་དུ་གསོལ་བ་ད་ེལ་ཚིགས་བཅད་ཀིས་བསྔགས་པར་མཛད་པ་ལས་ ཁེའུའི་དུས་ཀི་མཚན་ལ་ཆེད་དུ་བསྔགས་པ་འདི་མ་གཏོགས་ཡོད་མི་དར་བ་དང་། མ་ཚད་རེ་བ་མ་འདི་གྲྭ་སར་ཕབེ ས་ནས་གཙང་ ཕོགས་པཎ་ཆེན་མཇལ་ཁ་ཕབེས་སྐབས་སུ་ཡང་ལྷག་ཏུ་ཐུགས་དགེས་ཚོར་གཞན་དང་མི་འད་བ་མཛད་འདུག་པ་ལ་བརྟག་ན་དང་ པོ་ཉིད་ནས་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་རང་གི་སྲས་ཀི་ཐུ་བོ་ཡིན་པར་མཁེན་ནས་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་མཛད་པ་གོར་མ་ ཆགས་ས།ོ །ད་ེ ནས་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་མཚན་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་ཞསེ ་གསར་དུ་གསོལ་ནས་ད་ེ དང་ འབྲེལ་བའི་ཞབས་བརྟན་དང་བཅས་པ་གནང་པར་མཛད། དེ་ལྟར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་ལྟར་རང་ཡུལ་དུ་ འབྱོར་ནས་ཡུན་མི་རིང་བར་འཁྲུངས་སར་བ་མ་བོ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོས་གཙོ་བོ་མཛད་ནས་ཡུལ་དའེི་དཔོན་ པོ། བ་ཁག་དགོན་ཁག་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དམ་པ་གོང་མའི་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གི་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་མེད་དུ་རེ་འདི་ཉིད་ཡིན་ པར་ཐག་བཅད་ནས།བྲག་དཀར་རི་ཁོད་དུ་དངས་ནས་ཁི་སྟོན་བྱས།ད་ེནས་དགུང་ལོ་བདུན་བརྒྱད་ཙམ་ནས་ཡི་གེ་འདི་ཀོག་ སོགས་ཡང་དག་པར་མཁེན་པའི་ཚུལ་མཛད། འཁྲུངས་སར་རོ་རེ་འཆང་མདུན་ནས་རབ་བྱུང་དང་དགེ་ཚུལ་གི་སོམ་པ་བཞེས་རྒྱུ་ སོགས་མཛད་ནས་ཐུགས་རིག་ཤིན་ཏུ་བཀ་བ་ཐུགས་རྒྱུད་དུལ་བ་བྱ་བ་གང་ལའང་ཐུགས་ཀིས་ལགེས་པར་བརྟག་ནས་ཕག་ལེན་ མཛད་པ་མ་གཏོགས་ཅི་དན་ཐོལ་བྱུང་དུ་མཛད་པ་སོགས་གཏན་ནས་མི་དར་བས་ཀུན་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐུགས་བརྟན་ཅིང་། གཏིང་ ཟབ་པ་སུས་ཀང་རྒྱུས་ལེན་མི་བཏུབ་པ་རང་བཞིན་གི་སྙིང་རེ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི་ར་ེབ་མ་རང་གི་གཤིས་ལུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀུན་གིས་ གིང་བ་ཞིག་གོ ། 117 / 262

ད་ེནས་དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་ན་དབུས་ཀི་ཆོས་སེ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕེབས་ནས་གྲྭ་ ཚང་བ་ོགསལ་གིང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་ཆོས་མཛོད་ཀི་བཏང་སྒོ་མཛད།སྐར་འཛིན་རིལ་ནག་གམ་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་འདི་བདུན་ ཚར་རེ་ཤོག་ཆག་བཅས་གྲྭ་པ་རེའི་ཕག་འགེད་པར་མཛད་པས། དང་པོ་གྲྭ་པ་ཟླ་ཤེལ་ངོ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀིས་འདི་གང་ཡིན་པ་ རེད་ཅསེ་འཕ་བར་མཛད་ནས་མི་རིག་ཕག་ཏུ་དོར་བར་གྲགས་ཤིང་།དའེི་རེས་སུ་གྲྭ་ས་ལ་ནད་ཡམས་ངན་པ་ཞིག་བྱུང་བ་དང་ ཀུན་གིས་ཟླ་ཤེལ་རིལ་བུ་རེ་ཟོས་པས་ནད་སངས་གྲགས་པ་བྱུང་འདུག་པས་གྲྭ་ས་ཐམས་ཅད་ཏ་ེབོ་བ་མ་སར་སྐར་འཛིན་རིལ་ ནག་བླུ་རུ་འགྲོ་ཞེས་བླུས་མཁན་ཧ་ཅང་མང་བྱུང་བས་ཟླ་ཤེལ་རྒྱབ་མང་པོས་ཀང་མ་འདངས་པ་ཕ་ཡུལ་ནས་ཟླ་ཤལེ ་བསྐུར་ཤོག་ གསུང་དགོས་པ་བྱུང་འདུགད་ེནི་རེ་རང་གི་གོང་མ་བ་མ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་ལ་འཕགས་པས་དངོས་སུ་གནང་བའི་སྨན་ཡིན་ཞིང་ དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀིས་ཐུགས་བསྐྱདེ ་རྒྱ་ཆ་ེབའི་བདག་འབྲས་ཡང་སྲིད་ཀི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཉིད་ལ་དངོས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།། ད་ེནས་གྲྭ་ས་བཞུགས་དུས་སུ་ཧ་ཅང་ཕག་དཔ་ེལ་དངོས་སུ་ཐུགས་རུས་ངར་བ་མ་མཛད་ཀང་།ཐུགས་རིགས་ཧ་ཅང་ བཟང་བ་དང་གཞུང་དོན་ལ་གོ་སྟོབས་བཟང་བ་ཡིན་པར་གྲགས་ལ། རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་ལམ་ཞི་ཞིང་དུལ་བ་མི་སུ་དང་ཡང་མི་མཛའ་ཞིང་ མི་འཁོན་པ་བཀའ་གདམས་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཡིན་ཀང་སྦས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་མཛད་ཅིང་། རང་གིས་ སྐྱོན་ཕ་མོ་ཡོད་ཀང་མི་སྦེད་ཅིང་གཞན་གི་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པ་སོགས་གཏན་ནས་མཛད་མི་དར་བ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐུགས་ཀི་རང་བཞིན་ བཟང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞིག་ཡིན་པ་གོར་མ་ཆགས་སོ་ཞེས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྲསེ ་པ་རྣམས་ཀིས་ཡང་ ཡང་བསྔ གས་པ འི་གནས་སུ་མ ཛད་དོ༑ ༑དེར་ མ་ཟད་རེ་བ་མ་ འདི་གྲྭ་ས་བ ཞུགས་དུས ་ སུ་བྲག་རི་རོ་རེ་འཆ ང་གི ་ཞབས་ཀི ་པད ོ་ལ་ གཏུགས་ནས་དབང་ལུང་ཁིད་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསན་ཅིང་། བྲག་རི་རོ་རེ་འཆང་གིས་ཀང་འདི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྙིང་རེའི་བདག་ཉིད་ ཅན་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞསེ ་བསྔགས་པ་ཆེས་ཆེར་མཛད་དོ། །ཕིས་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕབེ ས་ཚར་ནས་ཀང་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་དང་བ་སོབ་ཀི་ འབྲལེ་བའི་ཟམ་མ་ཆད་པ་གསུང་ཤོག་སྐྱབས་རྟནེ་ལན་འབུལ་སོགས་ཡར་མས་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་སེལ་བར་མཛད་དོ།།ལན་ ཅིག་གསང་ཕུ་དབྱར་ཆོས་ལ་ཕེབས་པས་རྒྱ་ཆེན་བསེ་ཡི་ཁབ་ཅན་མི་ཡི་ཁོག་ཏུ་ཕབེས་པས་གྲྭ་མང་ཡོངས་རོགས་ཀི་དཀིལ་ནས་ རེ་བ་མ་འདི་ལ་ལྷག་ཏུ་དགསེ ་ཚོར་ཆེན་པོ་མཛད་ནས་དམ་པ་འདི་གཅིག་པུ་མགོན་ཁང་ནང་དུ་ཡར་ཁིད་ནས་རས་ཀིས་སྟེང་དུ་ ར་གན་གིས་གཟེར་བུ་ཞིབ་མོས་གང་དུ་བཅུག་པའི་ཁབ་ངོ་མཚར་ཅན་ཡོད་འདུག་པ་དའེི་ཐུ་བ་ནང་མ་ནས་ལག་མཐིལ་ཙམ་ བཅད་ནས་གནང་སྟ།ེ ང་ནི་བསྟན་སྲུང་བསེ་ཡི་ཁབ་ཅན་ཡིན་ཁོད་ཀིས་སྐུ་ཚེ་དུ་མར་ངས་བསྟན་པ་སྲུང་བར་ཁས་བངས་པས་ རེས་སུ་ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འབྲངས་པ་ཡིན། ད་ཡང་ཁོད་ཀི་སྐུ་ཡི་སྐྱེ་འཕེང་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་ འགྲོགས་ནས་བསྟན་པ་སྲུང་བའི་དམ་བཅའོ་ཞེས་གསུངས་ནས་བ་མ་འདིའི་ཐུགས་ཀར་དབུ་བཙུགས་ནས་སྐུ་ཡལ་སོང་བ་དང་། གྲ་པ་ཚང་མས་འདི་ནི་སྐྱསེ་བུ་དམ་པ་ཡ་མཚན་ཅན་ལོ་ཙྪ་བ་བོ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀི་སྐུ་སྐྱེ་འད་ཨེ་ཡིན་འདི་ཙམ་བསེ་ཁབ་བས་ ཐུགས་སོ་སོ་མཛད་འདུག་ཅེས་ཀུན་གིས་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ། ། 118 / 262

ད་ེ ནས་གཙང་ཕོགས་སུ་ཕེབས་ནས་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་མཇལ་ནས་ཐུགས་རོགས་བཞསེ ། ཡང་ཡང་སྐུ་ མདུན་དུ་མཇལ་ཞུ་དང་ཆོས་འབྲེལ་སོགས་གསན་ནས་ནམ་མཇལ་དུས་སུ་ཏེ་བོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞསེ་ཐུགས་དགེས་ཚོར་ཆེན་པོ་ མཛད། དབུས་སུ་མར་ཕབེ ས་སྐབས་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་དུས་སུ་སྨན་བ་བདེ་གཤེགས་བརྒྱད་ཀི་སྐུ་ཐང་ལྷ་བྲིས་ལགེ ས་པ་ནོར་བུ་ ཆ་བདུན་གིས་གོང་ཤམ་ཅན་བ་སོའི་དིལ་ཏོག་དང་བཅས་པ་ཤིན་ཏུ་སྤུས་ལེགས་ཞིག་པཎ་ཆེན་རང་གིས་རབ་གནས་མཛད་ནས་ གནང་བ་སོགས་གནང་སྦྱིན་ཚད་མེད་པ་དང་བཅས་དབུས་སུ་ཕབེ ས། སར་ཡང་ངང་གི་གདུལ་བྱ་ཧོར་ཁོག་ཏུ་ཡོད་པ་དགོངས་ ནས་རང་ཕོགས་ཀི་ཚོང་པ་དང་སེབས་ནས་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕབེས།ཕག་རས་གང་ཡོད་དབུས་གཙང་གིས་བ་མ་ཕལ་ཆེ་བའི་གསུང་ འབུམ་གི་ཡི་གེ་སྒྲོས་གཙང་བླུས་ནས་གདན་དངས་པ་མཛད། རང་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་ཡུན་མི་རིང་བར་ཆིབས་པ་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་ རག་སརེ ་ཞསེ ་པ་ཞིག་ཉོས་ནས་དརེ ་ཆིབས། ན་བཟའ་ཡང་བཟང་བཟང་ཙམ་བཞསེ ་མཛད་ནས་འཁྲུངས་སར་བ་མ་བོ་བཟང་ ཕུན་ཚོགས་མཇལ་དུ་ཕབེས་པས་བ་མས་ཁོད་གྲྭ་སར་སོང་ནས་ལུང་རིགས་ཀི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པ་བྱེད་རྒྱུ་པར་བཞག་ནས་གོས་ བཟང་པོ་དང་རྟ་བཟང་པོ་ཞོན་ནས་འགྲོ་བ་འདི་གོང་མའི་ཞབས་འདེན་དུ་འདུག་པས་ད་ཕིན་ཆད་ངས་རྩར་ཡོང་མི་ཆོག་ཅེས་ བཀའ་བཀོན་དག་པོ་གནང་བྱུང་བ་དང་། རེ་ཉིད་ཀིས་བརང་ཕག་ལན་གྲངས་དུ་མ་འཚལ་དེ་སྤྱན་ཆབ་བསིལ་ནས་བ་མ་རང་གི་ ཐུགས་དང་འགལ་བའི་ལས་གང་བགིས་པ་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ་གསུངས་ནས་ཡུན་རིང་པོར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང་།ད་ེནས་བ་ མ་རིན་པོ་ཆེས་ཡང་ཐུགས་ཞི་བའི་ཚུལ་མཛད་ནས། འོ་ན་ངས་ཟརེ་བ་ལྟར་བྱེད་ན་ཁོད་ཚེ་འདིར་ལོངས་སྤྱོད་གང་གིས་ཀང་ལག་མི་འགོག་པ་ཛམ་བ་ལའི་ཁིམ་དུ་སོད་པ་འད་ བ་ཞིག་ཡོང་པ་འདུག་སྟེ།ཁོད་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་གནང་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ད་ེཙམ་མཛད་པ་ལ་དངོས་རས་འབུལ་བ་ཅུང་ཟད་ ཀང་ཕུལ་མ་ནུས་པས་རྟེན་འབྲེལ་ཅུང་ཞིག་འཆུག་འདུག་པས། ཁོད་རང་རྟ་རག་སརེ ་ད་ེ ཉིད་ཧ་ཅང་རྟ་བཟང་པོ་ཡིན་འདུག་པས་ ད་ེཤ་ཞེན་དུ་མ་ཤོར་བ་ད་ལོ་ནས་པཎ་ཆནེ ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་ཕག་ཏུ་འཕད་ངོ་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་དང་།སྐུ་ཕངེ་ཐམས་ཅད་ དུ་རྟ་ཅང་ཤསེ ་ལྟ་བུ་འགྲོ་དོན་གི་མཛད་པ་མཐར་ཕིན་པ་ཡོང་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད་གསུང་བྱུང་བ་ལྟར།བ་མའི་བཀའ་ཕབེས་ བཞིན་མི་ཞིག་ཆེད་མངགས་ལ་ལྷ་སའི་ལམ་ཆས་བཅས་དང་ཆིབས་པ་རག་སེར་ད་ེརང་པ་ཁིད་དུ་བཅུག་ནས་གཙང་པཎ་ཆེན་ རིན་པོ་ཆེའི་ཏུ་ཕུལ་པ་དང་།དང་པོ་དགསེ ་ཚོར་མི་མཛད་པ་ཆིབས་པ་དཀྱུས་མ་ཙམ་གི་གྲལ་དུ་འཇོག་མཛད་པ་དང་།སྐར་འཛིན་ པ་གཟིམས་འགག་བོ་བཟང་ཞུ་བ་དསེ ་པཎ་ཆེན་མདུན་རོ་ཚད་གཅིག་ཡར་ཕུལ་རྟ་ད་ེ རང་གིས་མར་ཞུས་ནས་ཧ་ཅང་ཤ་རྒྱས་པ་ ཞིག་བྱས་ནས་བཞག་པ་དང་།ལན་ཅིག་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་གཟིགས་ནས་ཏེ་བོ་བ་མའི་རྟ་ད་ེཁིད་ཤོག་གསུང་བྱུང་བ་དང་། གཟིམས་འགག་ཀིས་སྤྱན་གཟིགས་ཕུལ་བས་ཧ་ཅང་ཐུགས་མཉེས་ནས་རྟ་འདི་ཤིན་ཏུ་བཟང་འདུག་འདི་ནས་ཀུན་ཁབ་གིང་བར་ འགྲོས་ཤིག་ཐོང་དང་ངས་གཟིགས་གསུངས་པས། རྟ་དེ་ཧ་ཅང་སྤུ་མདོག་ལེགས་པ་འགྲོས་བཟང་བ་ཡིན་གཤིས་པཎ་ཆནེ ་ཐམས་ 119 / 262

ཅད་མཁེན་པའི་ཆིབས་ཆེན་ཨང་གི་དང་པོའི་གྲལ་དུ་བཞག་ནས་རསེ ་སུ་རྟ་མཆོག་ཅང་ཤེས་ཞིག་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། ། ད་ེནས་རེ་བ་མ་འདིས་རང་གི་གོང་མའི་ཕག་བཞེས་ལྟར་ཉིན་སྲིབ་ཀི་གྲོང་ཤོག་རྣམས་ལ་སྙུང་གནས་སོམ་པ་གནང་བ་ དང་སྐྱེ་བོ་ཕོ་མོ་ལ་དགེ་སིག་གི་ཆོས་འཆད་སར་རྒྱུན་དུ་ཕབེ ས་པ་དང་། སྔར་འཁྲུངས་སར་རོ་རེ་འཆང་གིས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་ ཕག་རས་ཀི་འབྱོར་པ་ནི་ཆེད་དུ་ཚོང་བྱེད་པ་སོགས་ཀིས་འཆད་རྩོལ་མི་དགོས་པ་རང་ཤུགས་ཀིས་ཕག་པར་བྱུང་འདུག་སྟེ། ད་ེ ཡང་ཕྱུག་རས་ཕལ་ཆེར་རིན་པོ་ཆའེ ི་རིགས་ལྟ་བུ་ངོ་མཚར་ཅན་ཤ་སྟག་ཕག་ཏུ་འབྱོར་བ་བྱུང་འདུག་གོ །ད་ེ ནི་དམ་པ་གོང་མ་ བྱམས་པ་རབ་བརྟན་གིས་དམན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་གཏོང་ཕོད་ཀི་སྒོ་འཕར་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ་ཕསེ་མཛད་པའི་འབྲས་རྟགས་ ས།ོ ། ད་ེ ནས་དམ་པ་རང་གིས་ཀང་ཕག་རས་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་བཏང་བ་ལྷ་ཁང་བཞངེ ས་པ་དང་སྐུ་གསུང་ ཐུགས་རྟེན་སྨན་འདམ་ལས་གྲུབ་པ་དང་།སྐུ་ཐང་ཚེམས་དྲུབ་དང་བྲིས་སྐུ་སོགས་ཚད་དང་གྲངས་ལས་འདས་པ་བཞངེས་པ་དང་། བྲིས་སྐུ་ཕལ་ཆེར་དགོན་སེ་རྣམས་སུ་ཕུལ་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མང་ཇ་སྐུ་འགེད་སོགས་ཀང་ག་ནོམ་པར་མཛད་པ་ནི་ མཐའ་ཡས་སོ། །ལན་ཅིག་ཆབ་མདོའི་ལྷ་མགར་ལ་གསེར་ཟངས་ལས་གྲུབ་པའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ཆེ་ཚད་སྤུས་ ལེགས་ཞིག་བཞེངས་མཛད་པ་ལ། གང་ནས་བྱུང་ཆ་མེད་པའི་ཨ་ཅོ་ཞིག་གིས་ཁོད་ཀིས་ཐུགས་རེས་ཆེན་པོའི་སྐུ་བཞངས་ན་ནང་ རྟནེ་འདི་རྣམས་ཕུལ་བར་གིས་ཞསེ་གཡུ་རང་བྱུང་གིས་གོ་བ་སྙིང་མཆིན་པ་མཁལ་མ་བཅས་དོན་ལྔ་ཚང་བ་ཤིན་ཏུ་ཡ་མཚན་པ་ དག་ཕུལ་ནས་ཨ་ཅོ་དེ་ཉིད་གར་སོང་ཆ་མེད་འཇའ་ཡལ་བ་བཞིན་སོང་བ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་པ་གྲྭ་བགྲསེ་ཕལ་ཆེར་དང་། བདག་གི་རྩ་བའི་བ་མ་གྲུབ་དབང་དྷརྨ་སངེ་གེས་ཀང་དངོས་སུ་གསུངས་སོ།། ད་ེནས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ནང་རྟེན་ད་ེདག་དང་གཞན་ཡང་བྱིན་རྟེན་ངོ་མཚར་ཅན་དུ་མས་གང་བར་མཛད། རིན་པོ་ཆེ་ཧ་ཅང་རིན་ཐང་ཆེ་བ་དུ་མའི་ཕ་རྒྱན་གིས་ལེགས་པར་སས་ཏེ་རབ་གནས་དང་བཅས་བྲག་དཀར་གི་རྟེན་གི་གཙོ་བོ་ བཞུགས་པར་མཛད་ད།ེ དམ་པ་འདི་ལ་སྐུ་སྙུན་སོགས་བར་ཆད་རིགས་བྱུང་ན་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཀི་ཞལ་མདངས་འགྱུར་པ་ དང་སྙན་དར་མི་བཞེས་པ་སོགས་ཀི་རྟགས་དངོས་སུ་འབྱུང་ལ། དམ་པ་རང་གིས་ཉ་སྟོང་ཚེས་བརྒྱད་སོགས་སུ་མར་མེ་འབུལ་ བར་མཛད་ན་ཀོང་བུ་ཆུང་ངུས་ཀང་ཞག་གྲངས་དུ་མ་ཐུབ་པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་གཞན་དང་མི་འད་བ་འབྱུང་བ་ཞིག་ གོ །རྒྱུན་དུ་ཡི་དམ་གི་གཙོ་བོ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་མཛད་ཅིང་མ་ཎི་ཁོ་ན་གསུང་བར་མཛད། རྒྱུན་དུ་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་རྒྱ་ ཆེར་ཕུལ་བ་དང་།སོང་མོ་བ་ཉམ་ཐག་པ་ལ་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་དང་།དགེ་འདུན་ལ་མང་ཇ་སྐུ་འགདེ་སོགས་ཀི་བསྙནེ་བཀུར་རྒྱ་ 120 / 262

ཆེར་མཛད་པ་དང་། དམ་པ་འདི་ཉིད་རང་བཞིན་ཐུགས་དམ་བརྟན་པོར་མཛད་པ་ཅི་ལའང་ནན་ཏན་མཛད་པ་ལས་གང་དན་དན་ གང་བབས་བབས་མཛད་མི་དར་བས་སྨན་འདམ་གི་སྐུ་ར་ེ བཞངེ ས་ཀང་སྐུ་ཆུང་ངུ་རེ་ལའང་སྨན་སྣ་དི་ཞིམ་པོ་རིན་ཐང་ཅན་ཧ་ ཅང་ཚན་ཆེན་བཏབ་མཛད་ནས་སྐུ་འད་བཞེངས་གྲུབ་པ་རྣམས་ད་ལྟ་ཕན་ཆད་དུའང་སྨན་གི་དི་ཞིམ་པོའི་ངད་གཏན་ནས་ཡལ་རྒྱུ་ མེད་པ་ཁོང་གི་བཞེངས་པའི་ལྷ་ཁང་ནང་དུ་ནམ་མཇལ་དུ་སོང་ན་ལྷ་ཁང་ཐམས་ཅད་དི་ཞིམ་པོའི་སོས་ངད་ཀིས་ཁབ་འདུག་པ་ ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐང་ག་རེ་བྲི་བར་མཛད་ཀང་ལྷ་བཟོ་གང་ཡིན་ལ་བྲི་མི་བཅུག་པ་ལྷ་བཟོ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ལ་ཞིབ་ཚགས་ བྱེད་ནས་བྲིར་བཅུག་ཞལ་གསེར་དང་གསརེ་རིས་སོགས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤསེ་པ་དེ་འད་བཞེངས་གྲུབ་པར་ མཛད་རྒྱུ་དང་། ད་ེ བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དང་དགེ་འདུན་ལ་བསྙནེ ་བཀུར་སང་སོང་ལ་སྦྱིན་པ་ར་ེ མཛད་ཀང་རྒྱུ་འགྲོ་ ལ་གཏན་ནས་མི་གཟིགས་པ་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་ཐུགས་མཉེས་པར་ངསེ་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཚོགས་འགྱུར་ངསེ་སུ་ མཛད་པ་ཞིག་གོ ། ད་ེ ནས་ད མ་པ་གོང་མས་ཕག་འདབེ ས་པའི་ཉིན་སྲིབ་ཀི་གྲོང་པ་སོ་སོའི་སྙུང་གནས་རྣམས་ཀི་སྒྲིགས་ཁིམས་དང་། བཏང་ སྒོ་སོགས་ཤིན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས་ཏེ་ཐམས་ཅད་སྙུང་གནས་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དད་པ་སྐྱེས་ནས་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་རྒན་ཞན་ཕལ་ཆེར་ ལོ་རེ་བཞིན་གྲོང་སོ་སོའི་སྙུང་གནས་ཆགས་མེད་འགྲིམ་བའི་འཆི་ཁར་སྙུང་གནས་སྟོང་ཁ་ལོངས་བ་ཤིན་ཏུ་མང་འདུག་པ་དང་། ད་ེ བཞིན་དུ་ཡིག་དྲུག་ཀང་དུང་ཕྱུར་ལྔ་དྲུག་འགྲོ་བ་སོགས་དང་།གཞན་ཡང་དགེ་སིག་གི་སོང་དོར་ངོ་ཤསེ ་ནས་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་ གུས་དང་མཆོད་པ། དག་ེ འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་། ན་བཟའ་སེར་པོ་བཞསེ ་ཙམ་ཡན་ཆད་ལ་གུས་པ་དང་བཀུར་སྟི་རང་གིས་ བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་པ་དང་དབུལ་པོ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་ནད་པ་ལ་ནད་ཟས་དང་ནད་གཡོག་སོགས་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ཐམས་ ཅད་བསམ་པ་ཆོས་ལ་དཀར་ཞིང་།དགེ་བ་བཅུའི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་བྱུང་འདུག་སྟ།ེ ད་ེནི་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་སིག་གི་རྣམ་དབྱ་ེཀ་ཁ་བསབ་པ་བཞིན་དུ་གོ་བརའ་སོད་པའི་བཀའ་དིན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ།།དམ་པ་འདི་ཉིད་ སྐབས་སྐབས་སུ་ན་བཟའ་རས་རང་དང་སྒོམ་ཐག་ཨང་རག་རེ་བཞསེ་མཛད་ནས་ཟླ་རེ་ཙམ་སུས་མི་མངོན་པར་ནང་གི་རྣལ་ འབྱོར་ཁོ་ན་དང་ཁད་པར་གཏུམ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པ་ཞིག་ཀང་ཡིན་འདུག གཞན་ཡང་དམ་པ་འདི་ཉིད་མཁས་གྲགས་ཧ་ཅང་མི་ཆེ་ཡང་དོན་དུ་ཆོས་འཆད་རྩོམ་གསུམ་སོགས་གང་ལའང་ཐོགས་པ་ མེད་པ་ཡིན་འདུག་ཀང་ཅི་ཡང་མཁེན་རྒྱ་མེད་པའི་ཚུལ་དང་། ནང་རླུང་དང་གཏུམ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་དང་གཞན་གི་སེམས་ལ་ཅི་ དན་མཁེན་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་པ་གཟིགས་པ་ན་སྙིང་རེ་ཆེན་པོས་སྤྱན་ནས་འཆི་མ་ཆར་བཞིན་དུ་འབབ་པ་སོགས་ནང་གི་ གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ཀང་འབྲོམ་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་ལྟར་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཚང་མ་སྦས་ པ་ལ་མངོན་པར་དགསེ ་པར་མཛད་དོ།། 121 / 262

བདག་གི་དིན་ཅན་རྩ་བའི་བ་མ་དམ་པ་འབའ་ཕུག་རོ་རེ་འཆང་བོ་ལྡན་ཆོས་འཕལེ་ཉིད་དེ་དུས་སུ་གྲྭ་ས་ནས་མར་ཕབེས་ ནས་ཡུན་རིང་པོར་མ་སོང་སྐབས་དམ་པ་ཉིད་ཀིས་རང་གི་སྐུ་མདུན་དུ་གདན་དངས་ནས་གསོལ་ཆས་དང་ན་བཟའ་སོགས་འབུལ་ ནས་ལྷག་ཏུ་རྩིས་ཆེར་མཛད་པ་དང་། འབའ་ཕུག་བ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་འཇིགས་བྱེད་ཀི་བསྙནེ ་ཆེན་ལོ་བདུན་ཙམ་བཞུགས་མཛད་ པ་དེ་དུས་སུ་ཡང་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་གསོལ་ཆས་དང་ན་བཟའ་སོགས་གནང་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་མཚམས་ཞབས་སུ་ཕེབས་ ནས་ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཐུགས་དགེས་པའི་གསུང་གེང་དུ་མ་མཛད་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ནི་ད་ལྟ་ཕན་བྲག་དཀར་གོང་མའི་སྐུ་སྐྱེ་ མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ད་ེ དུ་ནས་རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་རང་གི་སྐུ་ཚེ་ཕི་མའི་ཡོངས་ཀི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྤྱི་ གཙུག་ནོར་བུའི་རྒྱན་བཞིན་བསྟེན་པའི་ཐུགས་ཆགས་མཛད་པ་གོར་མ་ཆགས་སོ། །དེ་ནས་དམ་པ་འདི་ཉིད་དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ གྲངས་ནང་ཕེབས་པ་དང་། སྐར་འཛིན་ཡུལ་ཕོགས་ཀུ་ཉག་རོང་གི་དམག་དཔུང་ཆེན་པོ་ཕྱུར་ནས་སེ་དགོན་ཐམས་ཅད་བརླག་ དཔོན་པོ་རྣམས་ས་མཐའ་བུད་དགོས་བྱུང་བ་སོགས་འདུག་ཟིང་མི་བདེ་བ་ཅི་རིགས་བྱུང་བ་དང་། རེ་བ་མ་འདི་ཉིད་ཀིས་སྔར་རང་ གི་ལྷ་ཁང་བཞེངས་རྒྱུའི་སྒོ་ཁམས་རྣམས་སུ་དབེན་པའི་གནས་ཤིན་ཏུ་ཉམས་དགའ་བ་དུ་མ་བྲིས་ནས་དེའི་ནང་དུ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་ བྱེད་པའི་རབ་བྱུང་དུ་མ་བྲིས་མཛད་ནས་སྐུའི་སྐྱ་ེའཕེང་ཐམས་ཅད་དུ་རི་ཁོད་དབེན་པ་བསྟེན་རྒྱུའི་བག་ཆགས་བརྟན་པོ་བཞག་ མཛད་དར་བ་བཞིན། ད་ེ དུས་སུ་དེ་འད་བའི་དབེན་གནས་བྲིས་པ་དེ་འད་ལ་ཕག་མཛུབ་གཏད་ནས་ད་ནི་ང་ཡུན་མི་རིང་བར་འདི་ འད་ཞིག་ཏུ་སོད་མཁན་བྱང་དགོས་ཞེས་སྐུ་མདུན་དུ་སུ་ཡོང་བ་ཕལ་ཆེར་ལ་གསུང་འདུག་པ་དང་། འབའ་ཕུག་བ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ ལའང་ད་ང་ནི་ཡུན་རིང་སོད་བསམ་པ་མེད། འོན་ཀང་རང་རེ་དཔོན་གཡོག་མྱུར་དུ་མཇལ་བས་དའེ ི་དུས་སུ་ཁོད་ཀིས་ཐུགས་སྨོན་ སྐྱབས་འཇུག་རེ་མ་ཆུང་ཞེས་ཡང་ཡང་གསུང་འདུག་པ་ལ། འབའ་ཕུག་བ་མ་རིན་པོ་ཆེས་དམ་པ་ཁོད་ཀིས་དེ་བཞིན་དགོངས་པ་ མ་མཛད།ད་ལྟར་ཉིན་སྲིབ་ཀི་སྐྱ་ེབོ་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་དད་གུས་ཀང་ཆེ་ཞིང་ཐམས་བཅད་དག་ེབའི་ལམ་དུ་བསྐུལ་བའི་འགྲོ་དོན་ ཀང་ཆེ་འདུག་པས་སྐུ་ཚ་ེཡུན་རིང་བརྟན་པའི་ཐུགས་བཞདེ ་མཛོད་གསུང་ཀང་།དངེ་སང་དུས་འཁྲུགས་ཡོ་ལངས་ཀང་ཆེ་ཞིང་ རྒྱལ་ཁམས་མི་བདེ་བ་འདིའི་ནང་དུ་སོ་བ་མི་འདུག་རེས་སུ་འགྲོ་དོན་རླབས་ཆེན་བྱདེ ་ནུས་པ་ཞིག་འོང་།ཁོད་ཀིས་སྐྱབས་འཇུག་ དང་འཕིན་བཅོལ་མ་གཡལེ ་གཞིག་གསུང་འདུགད་ེམཚམས་ཉག་རོང་གིས་དཔོན་པོ་ཚང་མ་ཕུད་པ་དང་།མ་ཟུར་དཔོན་བསོད་ ནམས་དབང་རྒྱལ་ད་ེའབའ་ཕུག་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཧ་ཅང་དད་འདུན་ཆ་ེབས་རྒྱ་རོང་ཕོགས་སུ་དབུ་སར་གདན་དངས་སོང་བ་དང་།རེ་ བ་མ་འདི་ཉིད་ཀང་ཉག་རོང་ཁ་ཞབས་ལོ་ཤས་བཞུགས་ནས་དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་བཞེས་པ་ན་སྐུ་ཅུང་ཟད་བསྙུང་བའི་ཚུལ་ དུ་བསྟན་ནས་ཉེ་གནས་རྣམས་ལ་ད་ནི་ང་འདི་ན་མི་སོད། དབེན་པའི་གནས་སྒྲ་འ་འུར་དང་ཅ་ཅོ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་ བྱེད་དུ་འགྲོ་གསུང་ནས་བཞུགས་མི་བཞེད་པ་དང་སྐྱ་ེའཆི་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པའི་གསུང་སྒྲོས་མང་དུ་གནང་།རི་ཁོད་དང་ཉ་ེ གནས་ཐམས་ཅད་ཀི་ཞབས་བརྟན་ལན་ཅིག་ཕུལ་བའི་སྐབས། གཟིག་རྒྱབ་དཀའ་ཆེན་བོ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོ་ དང་ཞལ་མཇལ་དུས་ཞིབ་ཆ་བྱེད་གསུངས། དེ་ནས་གཟིག་རྒྱབ་རོ་རེ་འཆང་མྱུར་དུ་གདན་དངས་ནས་ཞག་གཅིག་ཁོང་རྣམ་པ་ 122 / 262

གཉིས་གསུང་སྒྲོས་མཛད། དའེ ི་ཕི་ཉིན་ནམ་ལྔ་ཉི་མ་རྩ་ེ ཤར་བ་དང་སྐུ་མི་གཡོ་བ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་དགོངས་པ་ཆོས་ཀི་ དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པར་མཛད་དོ། ། ད་ེདུས་རི་ཁོད་པ་དང་ཉ་ེགནས་སོགས་ཀི་གཟིག་རྒྱབ་དཀའ་ཆེན་སྐུ་མདུན་བཅར་ནས་ངུ་ཞིང་སྨྲེ་སྔགས་དག་པོ་འདོན་ པ་དང་། དཀའ་ཆེན་རོ་རེ་འཆང་ཐུགས་ཁོ་བའི་ཚུལ་མཛད་ནས། ཁེད་ཅག་རི་ཁོད་པ་དང་ཉེ་གནས་ཁམ་པ་རྣམས་བ་མ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་སྐུ་དངོས་སུ་བཞུགས་ཡོད་དུས་ཐ་མལ་བའི་སྣང་བ་ལས་མེད་པ་ཅི་གསུང་ཐམས་ཅད་གེན་དུ་ལྡོག་པ། ད་བ་མ་དགོངས་ པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་གཤགེས་པ་དང་ངུ་བ་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཁ་འདི་ངོ་རེ་ཚ་གསུང་ནས་ཕག་གིས་རྟ་ལགས་བསྣམས་ནས་ཚང་ མ་ཕིར་བསྐྲད། སྒོ་དམ་པོ་མཛད་ནས་སྐུ་གདུང་གི་རྩར་ཕབེ ས་ནས་བཞུགས་པས། ག་ལེར་ལོག་ཉན་བྱེད་པ་རྣམས་ཀིས་རྣ་བར་ དངོས་སུ་ཚོར་བ་བ་མ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུང་གེང་མང་པོ་མཛད་འདུག་གོ།ད་ེནས་ཇ་སྐབས་རིང་ཚོད་ཙམ་ནས་དཀའ་ཆེན་ དགོངས་པ་དྭངས་ནས།འོ་ན་ཁེད་ཅག་ཉེ་གནས་དང་རི་ཁོད་པ་རྣམས་ཡིད་ཕམ་པ་མ་བྱདེ ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོ་མཚར་ཅན་ཞིག་ མྱུར་དུ་བྱོན་པ་ཞལ་གིས་བཞེས་སོང་བོ་བདེ་ཆོག་པར་ཡོད། ཕག་རས་ཅི་ཡོད་དབུས་གཙང་མན་ཆད་དུ་དགོངས་རོགས་བཏང་ ལུགས་ངས་ཁ་ཏ་བྱེད་ཀིས་གསུངས་ནས། ཕག་རས་དངུལ་དང་ཟོང་ཐམས་ཅད་ཆ་གསུམ་དུ་བཏང་ནས་ཆ་གཉིས་གཏོང་བ་དང་ མཆོད་པ་མཛད། ཆ་གཅིག་སྤྲུལ་སྐུ་ཡང་སྲིད་ཀི་ངོས་འཛིན་དང་ཞབས་བརྟན་བ སྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། ན་བཟའ་གསོལ་ཆས་སོགས་ཀི་ ཐད་དུ་བཞག་པར་མཛད། དེ་ནས་སྐུ་གདུང་ཞུགས་སུ་ཕུལ་ཏ་ེ སྐུ་རུས་རྣམས་ཀི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དང་རིགས་ གསུམ་མགོན་པོའི་སྐུ་མང་པོ་པར་ནས་རེ་བ་མ་གོང་མ་རང་གིས་ཞལ་བཞུགས་དུས་སུ་དུང་ལུ་སྟེང་གྲགས་པའི་ས་ཆ་ས་དཔད་ཤིན་ ཏུ་ལེགས་པས་དེར་མཆོད་རྟེན་ཞིག་བཞེངས་ཐུབ་ན་ཡུལ་གྲུ་སྤྱི་ལ་ཕན་གསུངས་པ་ལྟར། དེའི་དུས་སུ་གཟིག་རྒྱབ་དཀའ་ཆེན་གི་ གདོང་ཐོག་བ་མ་གོང་མ་ལ་བཀའ་ཕབེས་ས་འདུལ་མཛད་བཅུག་ནས་དུང་ལུ་སྟེང་མཆོད་རྟནེ་ཐོག་བརྩེགས་གསུམ་བྱས་ནས་བུམ་ པ་ནང་དུ་རིགས་གསུམ་གི་སྐུ་མདའ་ཚད་མ་རེ་བཞུགས་རྒྱུན་དུ་མཆོད་པ་བདུན་ཚར་རེ་ཕུལ་ཆོག་པར་བྱས། ནང་རྟེན་དུ་རྒྱ་གར་ ཤར་ལི་མ་དང་ནུབ་ལི་མ་སོགས་བྱིན་རླབས་ཅན་གི་སྐུ་རྟེན་དུ་མ་དང་། གསུང་རྟེན་ལ་འབུམ་ཆ་ཁ་ཤས། ཐུགས་རྟནེ ་ལ་བཀའ་ གདམས་མཆོད་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ལི་མ་ངོ་མཚར་ཅན་ཁ་ཤས།ད་ེནས་གཟུངས་ཆེན་སེ་ལྔ་སོགས་རྒྱུད་སེ་ཁུངས་མ་ནས་འབྱུང་ བ་ལྟར་གི་ཆོས་སྐུའི་རིང་སེལ་གིས་བྱུར་བུར་བཀང་། རེ་བ་མ་རང་གི་སྐུ་འགག་སོགས་ན་བཟའ་སྐུ་དེག་ཅན་ཆ་ཚང་བཅས་དང་། གཞན་ཡང་སྐྱབས་མགོན་པཎ་ཆེན་མཚོན་རྒྱལ་བ་གོང་མ་རིམ་བྱོན་གི་ན་བཟའ་དབུ་ལོ་ཕག་ཕེང་སོགས་བྱིན་རྟནེ ་ཚད་མེད་པས་ ཡོངས་སུ་བཀང་ནས་ལེགས་པར་བཞེངས་གྲུབ་པ་དང་རབ་གནས་རྟནེ ་ཞུགས་དཀའ་ཆེན་རོ་རེ་འཆང་རང་གིས་མཛད་དོ། ། ད་ེནས་དཀའ་ཆེན་རོ་རེ་འཆང་གིས་ཡང་སྲིད་མྱུར་དུ་འབྱོན་པའི་རིམ་གྲོ་སྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། 123 / 262

ཁེའུ་ལོ་རྟ་མཐུན་པ་ཡུལ་གྲུ་སྟོད་སྨད་ཐམས་ཅད་དུ་ས་བོན་བསྡུ་རྒྱུ་དང་། ཁེའུ་མིང་གྲངས་ས་བོན་བསྡུས་ཟིན་པ་བཀའ་ ཆེན་རོ་རེ་འཆང་རང་གིས་གཟིགས་ནས་ཁའེུ ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བསལ་ནས་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་སྤྱན་ལམ་དུ་ཕབ་རྒྱུ་མཛད། ད་ེནས་ཕག་མཛོད་སངས་རྒྱས་ཚེ་བརྟན་དཔོན་གཡོག་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་རྩར་བཅད་གཙང་ཕོགས་སུ་སོང་སྟེ།པཎ་ ཆེན་ཐམས་མཁེན་པ་བོ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀི་གྲགས་པ་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་དཔལ་བཟང་པོའི་སྐུ་མདུན་དུ་ཁའེུ ་མིང་ གྲངས་ཀི་ས་བོན་ཡར་ཕུལ་བ་དང་། པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་ནས་ད་ལོ་ལོ་ཁུང་འདི་ནང་བར་གཅོད་ཆེ་ བས་ཕོགས་ཀི་གནས་ཁད་པར་ཅན་རྣམས་ལ་མཆོད་འབུལ་དང་། ལྷག་ཏུ་བཀའ་འགྱུར་གང་མང་། གནས་བརྟན་ཕག་མཆོད་ སོགས་གང་མང་དགོས།རེས་སོར་ལོ་གསར་པ་ནང་ལ་བར་ཆད་མེད་ན་ངོས་འཛིན་ཆོག་གསུང་།ད་ེནས་ཕག་མཛོད་སངས་རྒྱས་ ཚེ་བརྟན་ཀིས་ཀང་ཕོགས་ཀི་གནས་ཁད་པར་ཅན་རྣམས་སུ་མཆོད་འབུལ་གསོལ་བཏབ་སོགས་ཞིབ་ཆ་བྱས་ནས་སར་ཡང་པཎ་ ཆེན་མདུན་ཕིར་བཅར་ནས་གསོལ་བ་བཏབ་པས། ད་རུང་ལོ་གཅིག་གཉིས་ལ་བར་ཆད་འདུག་པས་གསང་རྒྱ་དགོས་གསུང་བྱུང་ བ་དང་། ཕག་མཛོད་སངས་རྒྱས་ཚེ་བརྟན་ཡིད་རབ་ཏུ་ཕམ་ནས་མྱུར་དུ་ཡང་སྲིད་མཇལ་ཆོག་པ་ཞསེ ་ངུས་ཏ་ེ ཞུས་པས། པཎ་ཆེན་ ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་ཁོད་སེམས་ཆུང་མི་དགོས་ད་ལོ་ཙམ་མར་སོང་ནས་ད་རུང་ཞབས་བརྟན་རིམ་གྲོ་ནན་ཏན་སྒྲུབ་དང་ མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བྱོན་པ་ཐ་ེཚོམ་མི་དགོས་པས་བོ་བད་ེགིས་གསུང་ནས་གནང་སྦྱིན་དང་བཅས་ཏེ་ རང་ཡུལ་དུ་ཕིར་མངགས་མཛད་པ་བཞིན་ཕ་ཡུལ་ཡོང་ནས་ཞབས་བརྟན་རིམ་གྲོ་སོགས་རྒྱ་ཆེན་བསྒྲུབས་ནས། ས་མོ་སྦྲུལ་གི་ལོ་ སར་ཡང་གཙང་དུ་དགེ་སོང་བོ་བཟང་ཚེ་བརྟན་ཆེད་མངགས་བྱས་པས་ད་ེདུས་པཎ་ཆནེ ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པས་ཕན་གི་མིང་གི་ ཐོག་གོང་མ་བ་མ་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ་ཕག་ཐམ་བཙུགས། མིང་ཡང་བོ་བཟང་ དཔལ་ལྡན་བསྟན་འཛིན་སྙན་གྲགས་ཞསེ ་གསོལ་ནས། མཚན་བསྟོད་དང་ཞབས་བརྟན་ཟུང་འབྲེལ་མཛད་ནས་བས་དགེ་སོང་བོ་ བཟང་ཚེ་བརྟན་རང་ཡུལ་དུ་འབྱོར་ནས་དཀར་པོ་ཞསེ་པ་ས་མོ་སྤྲུལ་གི་ལོ་སྦྲུལ་ཟླའི་ཚེས་བཅུ་ལ་གཞི་ལུང་མཆོག་སྤྲུལ་དང་། ནགས་ཚང་མཆོག་སྤྲུལ་གཉིས་ཀིས་གཙོ་བོ་མཛད་ནས་བ་ཁག་དགོན་ཁག་ཧོར་ཁག་ཐམས་ཅད་འཛོམ་ནས་ཕན་ལ་ཁྲུས་བྱ་ཞིང་ ན་བཟའ་གསོལ་ལུགས་ལེགས་པར་བྱས། ཁི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས་མཇལ་ཁ་ཞུ་མཁན་མང་པོ་ལ་ཕག་དབང་གནང་རྒྱུ་སོགས་བྱདེ ་དུ་ བཅུག་པས་མི་ངུ་ཞིང་སོབས་པ་ཆེ་བ་བ་མ་བགྲསེ་པ་གཅིག་གིས་སྤྱོད་ལམ་ལྟར་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་འདུག་ཅེས་ཐམས་ཅད་སོ་བ་ བཞིན་དུ་ཕིར་ཕེབས།ད་ེནས་རབ་མོས་ཞེས་པ་ལགས་ཕོ་རྟ་ཡི་ཟླ་བ་གཉིས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀ་ཐུབ་པ་སྟོང་གཟུགས་དུས་ ཀི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་གསུངས་པའི་དུས་ཆེན་ནག་པ་ཟླ་བའི་ཚེས་གཉིས་བཟང་པོར་བབས་པའི་དུས་སུ་བྲག་དཀར་རི་ཁོད་ཀི་ གདན་ས་ལ་བ་མ་དཔོན་པོ་ཡུལ་སེའི་གཙོ་བོ་མཐའ་དག་འཛོམ་ཚེ་དཔག་མེད་གྲུབ་རྒྱལ་ལུགས་ཀི་ཞབས་བརྟན་ཕུལ་ནས་ཁི་སྟོན་ རྒྱས་པར་བྱས་སོ།།ད་ེལས་གཞན་རང་གི་རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་ཞིག་དགོས་ཞསེ ་སོབ་མ་རྣམས་ཀིས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་ཀང་ཞིབ་ཆ་ ལོགས་སུ་བཀོད་པར་འདོད་དོ། ། 124 / 262

༈འདིར་སྨྲས་པ།ཉམ་ཐག་སྐྱེ་འགྲོ་ཡོངས་ཀི་དཔུང་གཉེན་དུ།།བསམ་བཞིན་དག་ེབའི་བཤེས་གཉེན་ཚུལ་སྟོན་ པ། །བྱམས་པའི་དཔལ་མངའ་བྱམས་པ་རབ་བརྟན་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་བརསེ ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་མཚན་བར། །མུ་ཏིག་འཕེང་བ་ བསྟར་བའི་མཛེས་སྡུག་ལ། །འགྲན་བཟོད་སྐུ་ཕེང་རིམ་པར་བྱོན་རྣམས་ཀང་། ། མཁེན་རབ་རྣམ་དཔོད་བསྟན་པའི་མཛེས་རྒྱན་དང་། །བརྩེ་བས་འགྲོ་ཀུན་བུ་བཞིན་བསྐྱངས་མཛད་པ། །འཛམ་གིང་རྒྱན་ དྲུག་རྣམ་ཐར་ཟབ་མོ་ལས། །ཉེ་བར་རྐུས་ཏེ་ཐུགས་ཀི་བང་མཛོད་དུ། །འཛིན་པར་མཛད་དམ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཡིས། །ཆེད་དུ་ བྱིན་པར་ཡིད་གཉིས་ད་བར་བཙུད། །བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་པ་སྦྱོང་བྱེད་པའི། ། ྲྭ གདན་གཅིག་ཐོག་ཏུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀི་རྩི་ཡིས་ལགེ ས་ཟིན་པའི། །ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་ སོམ་པའི་གཞིར་བཟུང་ནས། །འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བསྒོམ་བཟླས་ཀི། །སྙུང་བ་གནས་པའི་ཆོ་ག་ཟབ་མོ་ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་ འོད་དཔག་མེད་ཀི་ཞལ་བཟང་ལ། །བལྟ་བའི་སྐལ་བཟང་བདུད་རྩིའི་དཔལ་ཡང་སྟརེ ། །སྙུང་བ་གནས་པའི་བསྟན་པའི་སྲོལ་ཆེན་ པོ། །ཕོགས་ཀུན་ཆུ་འཛིན་གསར་བའི་བ་རེ་བཞིན། །ཅི་ཡང་མཉམ་པར་བརལ་བའི་མཁས་གྲུབ་ཀི། །བ་མ་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ འབྱོངས་པར་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་བར་སྐབས་ཀི་གཏམ་མོ། ། ད་ེ ལྟར་སྙུང་བ་གནས་པའི་བ་མ་དམ་པ་རིམ་པར་བྱོན་པ་རྣམས་ཀིས་རྣམ་ཐར་མཛད་སྤྱོད་གང་ལ་དཔག་ཀང་སྙུང་བ་ གནས་པ་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པས་ལུང་རྟོགས་ཀི་ཡོན་ཏན་ཁད་དུ་པར་ཅན་བརསེ ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པའི་ཕིར་རང་ཅག་རྣམས་ ཀང་མི་ལུས་གཙང་མ་ལན་ཅིག་ཐོབ་པའི་སྐབས་འདིར་དམ་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀི་རྣམ་ཐར་ལ་ཁ་མིག་ཡར་བལྟ་བྱས་ནས་ཉ་སྟོང་ ཚེས་བརྒྱད་སོགས་ཀི་གཙོས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྙུང་བ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་ལེན་གི་གཙོ་བོར་བྱས་ན་འཕགས་མཆོག་ཐུགས་རེ་ཆེན་ པོས་རསེ ་སུ་བཟུང་སྟེ་ཕི་མ་བད་ེ བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་དན་ནས་སོ་བ་བསྐྱེད་དགོས་སོ། །ད་ེ ཡང་ཚུལ་ བཞིན་མ་བསྲུང་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་གཉིས་ཀིས་ཤསེ ་པར་བྱ་སྟེ།།དེ་ཡང་འདུལ་བ་ལུང་ལས། འདི་ན་ལ་ལའི་རྒྱལ་པོའི་ཚིག་ཆེན་ལས། །ལན་འགར་འདས་ཀང་ཆད་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལུང་ཚུལ་མིན་ འདའ་བྱེད་ན། །དུད་འགྲོ་འགྲོར་འགྱུར་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀླུ་བཞིན། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ནི། སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ ཆོས་གསུང་པའི་དུས་ཤིག་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་ཆ་ལུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་ཉན་ བྱུང་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཁོད་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལ་རྨ་འབྱིན་པར་མ་ཟད། ང་ཡི་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རྨ་ 125 / 262

འབྱིན་ནམ། རང་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་ཉོན་ཅིག་གསུངས་པས། ཕི་ཉིན་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ཤིང་ཨེ་ལའི་འདབས་ཀི་སོང་པོ་དཔག་ཚད་ ཙམ་མགོ་ལ་སྐྱེས་ལ། ཤིང་དེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ན་ཀད་པའི་གཏིང་དཀྲུགས་ནས་འགུལ་བ། མགོ་བོ་སྟོན་པའི་དྲུང་དུ་སབེ ས་པ་ན་མཇུག་མ་ གྲོང་ཁེར་རོ་འཇོག་ནས་འོངས་པ་ཞིག་བྱུང་བས་འཁོར་རྣམས་སྐྲག་ནས་བྲོས་སོ། །སྟོན་པས་ཁེད་རྣམས་མ་འཇིགས་ཤིག ཁ་སང་ གི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་མཉན་པ་ད་ེ ཡིན་གསུངས། དའེ ི་ལོ་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་ལགས་ཞུས་པས། འདི་སྔོན་ སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལ་དགེ་སོང་བྱས་ནས་ཤིང་ཨ་ེལའི་འདབ་ཀི་སོང་པོ་ལ་བསྐོར་བ་བྱས་པས།ལན་ཅིག་ཡལ་ག་ལ་ མགོ་བརབ་པ་ལ་སེམས་འཁྲུགས་ཏ།ེབསབ་པ་ཁད་དུ་བསད་ནས་ཤིང་དེའི་ཡལ་ག་བཅད་པས་སྦྲུལ་འདིར་སྐྱེས་སོ།།ཞསེ་ གསུངས་པས་ཉེས་དམིགས་འདི་དག་ལ་བསམས་ནས་བསབ་བྱ་ཕ་མོ་ནས་ལེགས་པར་བསྲུང་དགོས་སོ། ། གཉིས་པ་བསབ་པ་བསྲུངས་པའི་ཕན་ཡོན་དངོས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏ།ེ གསོ་སྦྱོང་གི་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་པའི་ ཕན་ཡོན་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་དང་པོ་ལ་བརྒྱད་ལས། སྲོག་གཅོད་སངས་པའི་ ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚེ་རིང་བ་དང་ནད་མེད་པར་གཟི་བརིད་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སངས་པའི་ ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གཞན་གིས་གནོད་པ་མེད་པར་ འགྱུར་རོ། །འཁིག་སྤྱོད་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་ཁ་དོག་མཛེས་པ་དང་། དབང་པོ་ ཡོངས་སུ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། ། རྫུན་སྨྲ་སངས་བའི་ཕན་ཡོན་ནི།ཚེ་རབ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་བསླུས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་།དའེི་ངག་ལ་ཐམས་ ཅད་ཀིས་བརྩི་བར་འགྱུར་རོ། །ཆང་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དན་ཤེས་བརྟན་པོ་དང་། དབང་པོ་གསལ་ ཞིང་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་ བསྟོད་ཅིང་བཀུར་བ་དང་། མལ་སྟན་བཟང་ཞིང་བཞོན་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་མིན་གི་ཁ་ཟས་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་ ཐམས་ཅད་ད་ལོ་ལེགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཟའ་བཏུང་འབད་མེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དི་དང་ཕེང་བ་རྒྱན་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་ལ་དི་ཞིམ་པོ་འབྱུང་བ་དང་། མདོག་ལེགས་ཤིང་དབྱིབས་མཛེས་པ་མཚན་བཟང་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ དང་།གར་དང་གླུ་སོགས་སངས་པས།ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ཤསེ ་རྒྱུད་དུལ་བ་དང་།ངག་ཆོས་ཀི་སྒྲ་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་ སྒྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། 126 / 262

གཉིས་པ་ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པས་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད་ཡོད་ད།ེ ས་ལྟར་དགེ་བའི་རྟནེ ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན། མི་ ཁོ མ་བརྒྱད་སང་ཞིང་དལ་འབྱོར་འཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན། ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཁེགས་ཤིང་ལྷ་མིའི་ལུས་འཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན། ཡོན་ཏན་ ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་སྦྱིན་པ་ལས་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན། སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ ལས་ཀང་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན། བྱམས་པའི་འཁོར་གི་ཐོག་མར་སྐྱེ་བའི་ཕན་ཡོན། ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ལྷ་མིའི་ལུས་ཐོབ་སྟེ་ རིམ་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་བ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་ཚུལ་ཁིམས་ནི་ས་གཞི་དང་ འད་སྟ།ེ གང་དུ་ས་གཞི་ཆགས་པ་དརེ ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བརྟེན་པའི་གཞི་དང་རྩི་ཤིང་དང་ལོ་འབྲས་རྣམས་སྐྱེད་པའི་གནས་ཡོད་ པ་དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བའི་རྒྱུ་ལ་བརྟནེ ་ནས་རྟེན་བཟང་དལ་འབྱོར་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་འཐོབ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤེས་ གཉནེ ་དམ་པ་དང་འཕད་ཅིང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཚོགས་གཉིས་བསགས་པའི་མཐོ་རིས་ཀི་མངོན་མཐོ་དང་། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀི་གཞི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་གསུངས་པའི་ཕིར། གཉིས་པ་ནི།ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་ན་མི་ཁོམས་པའི་གནས་བརྒྱད་སོང་ཞིང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ།དལ་འབྱརོ ་ གི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བ་ལ་བརྟནེ་ནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕིར། གསུམ་པ་ནི། གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་པས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཁེགས་ཤིང་ལྷ་མིའི་ལུས་ ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་གཏམ་རྒྱུས་ནི་སྔོན་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ སངས་རྒྱས་ལེགས་མཐོང་ཞསེ་བྱ་བས་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མི་ཐམས་ཅད་ནི་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ ཚུལ་ཁིམས་ལ་བསབ་བཅུག་པས། འགའ་ཞིག་ནི་ལྷ་དང་མིའི་ཐགེ ་པ་ལ་བཀོད་དོ། །འགའ་ཞིག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་ རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་བཀོད་དོ། །འགའ་ཞིག་ནི་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད། དའེ ི་ཚེ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་ བའི་རྒྱལ་པོ་གསོ་སྦྱོང་འཕགས་ཞསེ ་བྱ་བས།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལས་གསོ་སྦྱོང་ཡང་དག་པར་འབངས་ནས་སྟེང་གི་མཁར་ འཕགས་ཏ།ེ གིང་བཞིའི་མི་རྣམས་ལ་དུས་བཟང་པོ་ལ་བབས་པའི་ཚེ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཁིམས་བཅས་ཏེ། ད་ེ རྣམས་ཀིས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་བ་དའེི་ཚེ།ངན་སོང་གསུམ་དང་ལོག་པར་ལྟུང་པའི་སྒོ་བཅད་པ་ལྟ་ བུར་གྱུར། མཐོ་རིས་ཀི་སྒོ་ལམ་པོ་ཆེའི་སྲོལ་ལྟར་ཕསེ ་ནས་གིང་བཞིའི་མི་ཤི་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྣམས་ཀི་ནང་དང་། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ བ་དང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེམ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དང་བྱདེ་ད།ེམི་དང་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ།།ཞསེ་གསུངས་པ་ལྟར་ལགས་ཤིང་།གཞན་ཡང་ བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་སེ་སྣོད་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གོང་རོལ་ཏུ་ད་ེ 127 / 262

བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་གཟི་བརིད་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་ལ་བཀོད་པ་ལས། ལ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོབ། ལ་ལས་རང་སངས་རྒྱས་དང་། ལ་ལས་རྒྱུན་ ཞུགས། ཕིར་འོང་། ཕིར་མི་འོང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱས་སོ། ། ལ་ལ་དག་གིས་ཆོས་ཀི་མིག་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཐོབ། ཐ་མ་རྣམས་ཀང་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ལ་བཀོད་པར་བྱས་སོ། ། ད་ེནས་སངས་རྒྱས་ད་ེམ་ངན་འདས་ཏ་ེལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བར་དུ་བསྟན་པ་གནས་པའི་མཐར་བསྟན་པ་ནུབ་པར་ཉེ་ བའི་དུས་ཀི་ཚེ།འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་དརེ་ཆོས་ལྡན་ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་དསེ ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀི་གསུང་རྣམས་ལ་བལྟས་པས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་མཐོང་སྟ༑ེ ཡུལ་དེའི་དགེ་སོང་དང་བྲམ་ཟ་ེ མཐའ་དག་བསྡུས་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞལ་ནས་གསུང་པ་དེ་ཤསེ ་པར་གིས་ལ་ང་ལ་བྱིན་ཅིག ད་ེ མ་རདེ ་ན་ཆད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞསེ ་སྨྲས་པས། ད་ེ རྣམས་འདུས་ནས་སུས་ཤེས་ཞསེ ་གེང་པས་ཐམས་ཅད་ཀིས་མིང་ ཡང་མ་ཤསེ ་པར་སྐྲག་པས་ཕོགས་ཐམས་ཅད་དུ་བཙལ་ཡང་མ་རེད་པའི་ཚེ།རྒན་མོ་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ།བདག་ཅག་བུ་མོར་གྱུར་ པའི་ཚེ་བདག་གི་ཕས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཡང་དག་པར་བསྲུངས་བར་བྱེད་ལ། བདག་ཅག་གི་ཁིམ་ན་ཀ་ བའི་ནང་དུ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གོ་ཆའི་མདོ་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞལ་ནས་གསུང་པ་ད་ེ བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞསེ ་སྨྲས་པས། ཀ་བ་དེ་ལ་བལྟས་པས་ནང་ཁོག་སྟོང་དུ་བརོས་ནས་སྒོ་ཤིང་གྲུ་བཞི་པ་གཅིག་གིས་བཀག་པར་རིག་ཏེ་བརོས་པ་ན། ཡན་ལག་ བརྒྱད་པའི་ཆོ་ག་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་གགེ ས་བམ་ཆུང་ངུ་ཞིག་བྱུང་། གགེ ས་བམ་ད་ེ དགེ་སོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀིས་གདན་ དངས་ཏ་ེ རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ་བས་རབ་ཏུ་དགེས་ནས་ད་ེ དག་ལ་བསྙནེ ་བཀུར་ཆེན་པོ་བྱིན། རྒན་མོ་ད་ེ ལ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བྱིན་ ནས། རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཅས་ཀིས་དུས་བཟང་པོ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་སོམ་པ་བསྲུང་བར་ཁིམས་བཅས་པས། མི་ ད་ེདག་དུས་བཟང་པོར་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་བསྲུངས་ཤིང་།མི་རྣམས་ཀིས་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བའི་མཐུས་ལྷ་གནས་སུ་ལྷ་ རྣམས་འཕལེ ་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་ན་ལྷ་དེ་དག་དགའ་བར་གྱུར་ནས། རྒྱལ་པོ་ངའི་ཡུལ་ཁམས་རྣམས་སུ་ཆར་ཆུ་དུས་བབས་པ་ དང་།ནད་ཡམས་དང་འཁྲུགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ།།འཛམ་བུ་གིང་གི་མི་ད་ེདག་ནི་ངན་སོང་གི་སྒོ་མཐའ་དག་ བཅད་པར་གྱུར་ཅིང་། ཤི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། འཐབ་བྲལ་དང་། དགའ་ལྡན་གི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་ པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞསེ ་པ་ལྟར་ཕན་ཡོན་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བར་གསུངས་པའི་ཕིར་། བཞི་པ་ནི། ཚུལ་ཁིམས་ཡང་ དག་པར་ལྡན་པའི་མདོ་ལས། ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་དང་འཕད། །ཚུལ་ཁིམསལྡན་པ་རྒྱན་རྣམས་ཀུན་གི་ མཆོག །ཚུལ་ཁིམས་ལྔན་པ་དི་དང་བྱུགས་པ་ཡིན། །ཚུལ་ཁིམས་གདུང་བ་སེལ་བ་བསིལ་བའི་ཆུ། །ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་འཇིན་རྟེན་ ཀུན་གིས་བསྟོད། །ཚུལ་ཁིམས་དག་གིས་འགྲོ་བ་དམ་པ་མནོས། །ཞསེ ་སོགས་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་བྱུང་བར་གསུངས་པའི་ཕིར། 128 / 262

ལྔ་པ་ནི། མི་ཚེ་རིང་བས་ལོ་བརྒྱའི་བར་ལ་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ལས། ཉི་མ་གཅིག་ལ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་ པའི་ཁིམས་བསྲུངས་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་སྟ།ེསོབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གིས་གང་གིས་དད་པའི་སམེས་ཀིས་ནི།།ལོ་བརྒྱར་སྦྱིན་པ་ བྱིན་པ་བས། །གང་གིས་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁིམས་ནི། །བསྲུངས་བའི་བསོད་ནམས་ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་ཕིར། དྲུག་པ་ནི། མདོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། གང་གིས་བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ ལྷ་དང་མའི་མཆོད་རས་ཀི་བསྙནེ་བཀུར་བྱས་པ་ལས།དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པའི་ཚེ་ན་ཉིན་གཅིག་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་ བསྲུངས་ན་སྔ་མ་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་དེས།ཕི་མ་ཚུལ་ཁིམས་དེའི་བསོད་ནམས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།སྟོང་གི་ཆར་ ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ་གསུངས་པའི་ཕིར།བདུན་པ་ནི།ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་ དད་པས་ཆོས་མཉན་པ་དང་།ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་ན་བྱམས་པ་ཉིད་ཀི་འཁོར་དུ་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་ཏེ།བྱམས་ པ་རང་གི་གསུང་ལས། ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ། །དད་པས་གང་གིས་ཆོས་ཉན་ཅིང་། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་ པ།།ད་ེཡི་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།ཞསེ ་སོགས་གསུངས་པའི་ཕིར།བརྒྱད་པ་ནི།ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ལྷ་དང་མིའི་རྟེན་མཆོག་རིམ་ པར་ཐོབ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀ་ཐུབ་པ་འདི་ཉིད་ཡུལ་བད་ེ ལྡན་ཞེས་བྱ་བ། རྒྱལ་པོ་ བྱམས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན།རྒྱལ་པོ་དེ་བྱམས་པ་དང་།སྙིང་ར་ེདང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་སོགས་ཚད་མེད་བཞི་ལ་གནས་པ། དགེ་བ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་པའི་མཐུས་ཡུལ་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ དགེ་ཞིང་བཀ་ཤིས་པ། ཕན་ཚུན་གནོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དའེ ི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་ཤ་ཟ་སྤུན་ལྔ་གནོད་སྦྱིན་གི་བདག་པོས་ཆད་པ་ ཕོག་སྟེ།རྒྱལ་པོ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀིས་ཡུལ་ག་ལ་བ་དརེ་སོང་ནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་བྲམ་ཟེའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏ།ེཡུལ་དེར་ བ་ལང་རི་བོ་ཞིག་དབྱུག་པ་དང་སྟ་ར་ེགཡས་ལོགས་སུ་བཞག་ནས་སྐུད་པ་འཁལ་བ་གླུ་ལེན་པ་ཞིག་དང་འཕད་པས། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། སྲིན་པོ་རྣམས་དང་འདེ་རྣམས་ནི་མ་རུང་པ་ཡིན་པས་ཁེད་ཀི་མ་ཐོས་སམ། འཇིགས་ པའི་ས་ན་གྲོགས་ཀང་མེད་པར་སྲིན་པོ་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕིར་མི་འཇིགས།ཞེས་ད་ེསྐད་སྨྲས་པ་དང་།རི་བོ་ད་ེབགད་ད་ེསྨྲས་པ།རྒྱལ་ པོ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀིས་ནི། །འགྲོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་གྱུར་པས། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དག་གིས་ཀང་། །འདི་དག་གནོད་པ་མི་ ནུས་ན། །ཤ་ཟ་རྣམས་ཀིས་ག་ལ་ནུས། །ཞསེ ་སྨྲས་པ། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཁེད་རྣམས་ལ་མི་མ་ཡིན་གིས་གནོད་པ་མི་ ནུས་པ་རྒྱལ་པོ་དའེི་མཐུ་ཇི་བལྟ་བུ་ལས་བྱུང་།བ་རིས་སྨྲས་པ།ངེད་ཀི་རྒྱལ་པོའི་མཐུ་ནི་བྱམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་མོད་ཀིས། ད་ེ བས་ཁེད་ཅག་གྲོང་ཁེར་དུ་སོང་ཞིག་དང་། རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་སོ། ། ད་ེནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཕོ་བྲང་དུ་སོང་སྟེ།རྒྱལ་པོ་སྦྱིན་པ་ལ་དགའ་བར་ཤསེ ་ནས་ད་ེདག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་ 129 / 262

བཟའ་བར་བསངས་སོ། །རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་རྒྱལ་པོ་ལ་འོས་པ་རྣམས་ཁརེ ་ནས་དེ་དག་ལ་བྱིན་པས། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གི་ན་རེ། ཁ་ཟས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀིས་མི་ཟའོ་ཞེས་ལེན་དུ་མ་བཏུབ་བོ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀིས་ སྨྲས་པ། མི་ཤ་མི་ཁག་དོན་མོ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀིས་བཟའ་བཏུང་ལགས། ཞསེ ་སྨྲས་ནས་ལུས་འཇིགས་པའི་གཟུགས་སུ་ བསྟན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དེས་སྙིང་རེ་སྐྱེས་ནས་ད་ནི་བདག་གི་ལུས་སྦྱིན་པའི་དུས་ལ་བབ་བོ་སྙམ་དུ་རྩ་གཏར་བའི་སྨན་པ་རྣམས་ བོས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དའེ ི་ཚེ་བོན་པོ་དང་། བཙུན་མོ་རྣམས་ཀིས་མི་བཟོད་པར་ཏབ་ཏབ་པོར་གྱུར་རོ། །ལྷ་འདི་ལྟ་བུ་མི་ མཛད་པར་ཞུ། གལ་ཏེ་འདི་རྣམས་ལ་ཤ་ཁག་དགོས་ནས་བདག་ཅག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱ་ཡི། ལྷ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀི་མགོན་ ལགས་པས། ཞེས་གསོལ་བ་ནི། རྒྱལ་བོས་སྨྲས་པ། གནོད་སྦྱིན་འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཤ་ཁག་བསངས་པ་ཡིན་གི་ཁེད་རྣམས་ལ་སོང་བ་མ་ཡིན་པས་ངསེ ་ པར་བདག་གིས་སྦྱིན་པར་རིགས་སོ།།ཞེས་གསུངས་ནས་རྩ་ཆེན་ལྔ་ལ་གཏར་ཏ་ེགནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལ་ང་ཡི་ལུས་འདི་ཅི་བདེར་ ལོངས་སྤྱོད་ཅིག །ཅེས་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ཁག་འཐུང་དུ་བཅུག་གོ །སྐུ་ཤ་བཅད་ཅིང་དེ་ལ་བྱིན་ནོ། ། ད་ེནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕག་འཚལ་ནས་སྨས་པ།ཁེད་ཀིས་རྩོལ་བ་འདི་ལྟ་བུས་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་ ཕན་པར་འཚལ་པས། གནོད་པ་བྱས་པ་འདི་དག་བཟོད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཞསེ ་ཞུས་པས། རྒྱལ་པོ་གསུང་པ། ཚེས་བརྒྱད་ དང་ནི་བཅོ་ལྔའི་དུས་ཀི་ཚེ། །གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་གནས་པར་བགི། ཞསེ ་གསུངས། ད་ེ ནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་ད་ེ བཞིན་དུ་བགིའོ་ཞེས་ཕག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏོ། །གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་ཀང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་ པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བྱང་ཆུབ་ཀི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་འཁོར་ཤ་སྟག་ཏུ་སྐྱསེ ་ཤིང་།ཕིས་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཡང་ སྟོན་པའི་འཁོར་གི་ཐོག་མར་ལྔ་སེ་བཟང་པོར་སྐྱསེ ་ཏེ ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ལ། དརེ ་མ་ཟད་མཐར་ ཐུག་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏ།ེ ལྷས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་བ། ཀླཽ་ཤི་ཀ་ བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྲུངས་པས་ལྷའི་ལུས་ཐོབ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེས་བརྒྱད་དག་དང་བཅོ་ལྔ་དང་།།ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ལ།།བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་པས།།ད་ེནི་སངས་རྒྱས་ ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། དཔ་ེ བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཡང་སྔོན་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་པས་ཐོས་པར་གསུངས་ཏ།ེཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སནེ་རིང་གིས་ཞུས་ པའི་མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་སྔོན་ཅི་ཞིག་བསགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀི་སྐུ་རོ་རེའི་ལུས་དང་ལྡན་པར་གྱུར། ཞསེ ་པ་ནས། དབུའི་གཙུག་ཏོར་ལྟར་མི་མངོན་ཅིང་འཕགས་པར་བྱུང་ཞེས་པའི་ བར་སོ་སོ་ནས་དི་བ་ཞུས་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་བ། 130 / 262

བྲམ་ཟ་ེ ཆེན་པོ་སྐུ་རོ་རེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་སྲོག་གཅོད་པ་སངས་པ་ལས་དའེ ི་འབྲས་བུ་ཡིན་ ནོ། ། ཕག་གསརེ ་གི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པས་བརྒྱན་ཅིང་། སོར་མོ་རིང་ལ་ད་བས་འབྲེལ་བར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་ སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་མ་བྱིན་ལེན་སངས་པ་དའེ ི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཚང་ཞིང་ལུས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་ མའི་སྐྱེ་བར་ལོག་གཡམེ་སངས་པས་དའེི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ལགས་ཀིས་ཞལ་གི་དཀིལ་འཁོར་ཁེབས་ཤིང་གསུངས་ཚངས་པའི་ དབྱངས་ལྟར་སྙན་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་རྫུན་སྨྲ་བ་སངས་པ་དའེ ི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ གསལ་ཞིང་བལྟ་བའི་ཆོག་མི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་འབྲུའི་ཆང་དང་བཅོས་པའི་ཆང་དང་མོས་པར་ འགྱུར་བ་བག་མེད་པ་སངས་པ་དའེ ི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚེམས་བཞི་བཅུ་ཚང་ཞིང་མཉམ་པ་ལ་དཀར་བ་ཞལ་ཟས་རོ་བྲོ་བའི་ མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་དུས་མིན་ཁ་ཟས་སངས་པ་དའེ ི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་ཚུལ་ ཁིམས་ཀི་དི་ཞིམ་པོའི་སོས་ཀིས་སྐུ་ཡོངས་སུ་ཁབ་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་ཕེང་བ་དང་ཕྱུག་པ་དང་ཁ་དོག་འཆང་ བ་རྣམས་སངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་མཚན་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་གླུ་ དང་གར་དང་རྒྱན་རྣམས་སངས་པ་ལས་དའེི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ།། ཆོས་ཀི་སྟན་གསུམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་ཁི་སྟན་མཐོན་པོ་དང་ཁི་སྟན་ཆནེ ་པོ་ སངས་པ་ལས་དའེ ི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དབུའི་གཙུག་ཏོར་ལྟར་མི་མངོན་ཞིང་འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་ ཆོས་དང་།དག་ེའདུན་དང་།བ་མ་དང་།སོབ་དཔོན་དང་།མཁན་པོ་ཡོན་གནས་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ལྔས་ས་ལ་གཏུགས་ཏ་ེཕག་ འཚལ་ནས་མཆོད་པ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ།།ཞསེ ་སོགས་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་གསུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གིས་ཞལ་ནས། གང་ཞིག་རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་གིས་སྙུང་བར་གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་འདག་ཅིང་ལྷ་དང་མིའི་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྙུང་བར་གནས་པ་ལན་བརྒྱར་བྱས་ན་རྒྱུན་དུ་ ཞུགས་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་བད་ེ བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཉརེ ་ལྔ་བྱས་ན་ཕིར་འོང་བ་དང་ཆ་ མཚུངས་ཤིང་། བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁིའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ལྔ་བཅུ་བྱས་ནས་ཕིར་མི་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་། བསྐལ་བ་ཁི་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ།།ངསེ ་པར་བདེ་བ་ཅན་དུ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ རོ། །འདི་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་ཀི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་གི་སྒྲིབ་པ་འདག་པར་ 131 / 262

འགྱུར་རོ༑ ༑ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཡིད་ཀི་སྒྲིབ་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཟས་མ་ཟོས་པས་ཡི་ དྭགས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་ པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མ་ཡེངས་བར་གནས་པ་ནི་དམལ་བའི་སྐྱ་ེགནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ།།ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་དང་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བར་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་རོ།།ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་མགྲིན་པ་སྨྲ་ལེ་བད་ེ ཞིང་བརོད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མ་ཡེངས་པས་ཡིད་གཞུངས་ཤིང་སེམས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། ། ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་གསརེ ་གི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ།། ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཤེས་བྱའི་ གནས་ལ་བོ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། ། ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་ རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་སངས་རྒྱས་ཀི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་ པས་མངོན་པར་ཤསེ ་པ་ལྔ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ེ ལྟ་བུའི་བསྙུང་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་པས་ཀང་བསྐལ་པ་བཞི་ ཁིའི་སིག་སྒྲིབ་དག་པར་གསུངས་ཏེ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཚེས་བརྒྱད་དམ། བཅུ་འམ། བཅོ་ལྔ་ ལ་བསྙུང་བར་གནས་ཏ།ེ སོམ་པ་ཡང་དག་པར་བངས་ནས་ཆོས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགིས་ཏེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བདག་རསེ ་སུ་དན་པར་བྱས་ནས་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་ འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བ་ལགས་སོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་མིང་འཛིན་པ་ནི་དོན་མཆིས་ཏ།ེ སངས་རྒྱས་བྱ་ེབ་ཕག་འབུམ་གི་ བས་ལྷག་ལགས་སོ། ། བདག་གི་མིང་འཛིན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཕིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ལ་སྐྱེས་པར་འགྱུར། བྲོ་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀིས་ཉེས་པ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་ བར་འགྱུར་ལ། གང་ལ་ལ་ཞིག་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་བགིད་ན་དེ་དག་གི་སུག་པར་སངས་རྒྱས་ཀི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལགས་ ས།ོ།ཞསེ་པ་དང་།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་མིག་སྟོང་དང་ལག་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་ཞིབ་མོ་ལས།སུ་ཞིག་ གཟུངས་སྔགས་འདི་འཛིན་པ་དེས། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལ་བསབ་པའི་གཞི་བརྒྱད་གཟུང་སྟེ། གོས་གཙང་མ་བགོས་ལ་རིང་ བསྲེལ་དང་བཅས་པའི་མཆོད་རྟེན་གི་མདུན་དུའམ། སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་ཀི་སྤྱན་སྔར་ཙན་དན་དཀར་པོའི་དཀིལ་འཁོར་ 132 / 262

བགིས་ལ།དརེ ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་གཏོར་བར་བགི།བདུག་སོས་ཀང་བདུག་པར་བགི།མར་མེ་ཡང་ཕུད་པར་བགིའོ།། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བགིའོ། །དའེ ི་ཚེ་གཟུངས་སྔགས་འདི་ཡང་ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ བཟླས་བརོད་བགིས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དཀིལ་འཁོར་དེར་འདུག་སྟེ། མཚམས་ མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀི་སྒྲིབ་པ་མི་དགེ་བ་ཇི་སྙདེ ་མཆིས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱང་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀི་ ལས་རྣམས་ཀང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ༑ ༑སངས་རྒྱས་ཀི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྟོབས་ཀང་འཐོབ་བོ། །འོད་ཟརེ ་གིས་དབང་ བསྐུར་པའི་སྟོབས་ཀང་འཐོབ་བོ།།ས་དང་ཕ་རོལ་ཕིན་པ་གང་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་ཕན་ ཡོན་ལྷག་པར་ཆེ་ཞིང་། འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་རྒྱལ་བ་ཀུན་གི་སྙིང་རེའི་རང་གཟུགས་ཡིན་པས། ཉམ་ཐག་པའི་ འགྲོ་བ་རྣམས་ཐུགས་རེའི་ཤུགས་ཀིས་འགྲུབ་ཐག་ཉེ་བ་དང་། དམ་ཆོས་པད་དཀར་པོ་ལས། སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་ གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་སྙདེ་ཀི་རྡུལ་གི་གྲངས་དང་མཉམ་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་བསྙནེ་པ་དང་།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཚན་ཙམ་ འཛིན་པ་དང་།ད་ེལ་ཕག་ལན་ཅིག་ཙམ་བྱས་པ་ཕན་ཡོན་མཉམ་གསུངས།ད་ེལྟར་ད་རེས་ལན་གཅིག་ཐོབ་པའི་དལ་བའི་རྟེན་ བཟང་པོ་འདི་དོན་མེད་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་བཏང་བ་ཆོས་ཞིག་ཅི་ནས་ཀང་སྒྲུབ་དགོས། ཆོས་དེ་ཡང་ཚེ་འདིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ གཏན་ནས་མ་འདསེ ་པ་ཕི་མ་ཁོ་ནར་ཕན་པ་ངེས་པ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་པ་དང་ད་ེ ཡང་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཕ་ཡུལ་དུ་སོད་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་ ཀང་ཆོས་རྣམ་དག་འགྲུབ་པ་མི་སྲིད་པས་ཕ་ཡུལ་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་ནས་རྒྱལ་བ་གོང་མ་སྤྱི་དང་ཁད་པར་གོང་དུ་བསྟན་པའི་སྙུང་བར་ གནས་པའི་བ་མ་བརྒྱུད་པ་རྣམས་ཀིས་རྣམ་ཐར་བཞིན་དབེན་པའི་རི་ལ་བརྟནེ ་ནས་ཆོས་ཀི་ཕིར་དུ་དཀའ་བ་དང་དུ་བངས། ངལ་ བ་ཁད་དུ་བསད་ནས་བ་མ་དང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དབྱེར་མེད་དུ་བྱས་ནས་སྒོམ། སྙིང་པོ་ཡི་གེ་དྲུག་མ་དང་། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོ་ ག་དང་འབྲལེ ་བའི་གཟུངས་རིང་སོགས་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཅན་གི་སྙིང་པོ་དེ་དག་རྒྱུད་སེ་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་བཟླ་ཞིང་ ཡིད་ལ་དད་པ་ཤུགས་དག་པོས་ཀུན་ནས་སོང་སྟ་ེ ལྷ་སྐུ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གི་ རྣལ་འབྱོར་ལ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་མི་ཚེ་ཧིལ་པོ་དག་ེསྦྱོར་གིས་དུས་འདའ་བར་བྱས་ན།འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོས་ཞལ་གཟིགས་གསུང་གི་གནང་བ་ཐོབ་པ་དང་། ཕི་མ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཇི་སྐད་གསུང་པ་རྣམས་འཐོབ་ པར་འགྱུར་རོ།།དངེ་སང་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀིས་ཀང་སྙུང་གནས་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ན།དེ་ཡང་དགོས་པ་ཆེ་སྟ།ེཉ་སྟོང་དང་། ཚེས་བརྒྱད་དང་། ས་ག་ཟླ་བ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་གི་ཟླ་བ་སོགས་ལ་བཏུགས་ནས་སྙུང་གནས་བྱེད་ནས་དུས་ཁིམས་ལེགས་པར་ བསྲུང་།དེ་ཡང་མ་རྒན་སམེས་ཅན་ཐམས་ཅད་བད་ེབ་དང་ལྡན་པར་བྱ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་བྱདེ ་ནས།མྱུར་དུ་མངོན་པར་ རོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱའོ། ། དའེི་དོན་དུ་རང་ཉིད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པར་བྱས་ནས་སྙུང་གནས་ཚུལ་བཞིན་ 133 / 262

དུ་བསྲུང་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རང་གིས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སོང་ཤུགས་དག་ པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དང་པོ་གལ་ཆེ།ད་ེནས་བ་མ་དང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབྱེར་མེད་ཀི་དྲུང་ནས་སོམ་པ་ལེན།ཐུགས་ རེ་ཆེན་པོའི་སྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་ལན་གསུམ་རེ་དམ་པ་གོང་མའི་ཕག་ལེན་ལྟར་བཏང་ནས་ད་ེདུས་སུ་ཡང་བདག་བསྐྱདེ ་ཀི་དུས་སུ་ རང་ལྷ་བསྒོམ་པ་དང་། མདུན་བསྐྱདེ ་ཀི་དུས་སུ་དཀིལ་འཁོར་གཞལ་ཡས་ཁང་དངོས་སུ་བསྐྱེད་དེ། དའེ ི་དབུས་སུ་ཐུགས་རེ་ཆེན་ པོ་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་ལ་བདག་དང་སམེས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་ཚོགས་བསགས་པ་དང་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས་བར་བྱེད་ནས་དངོས་གྲུབ་ ཞུ་གསོལ་བ་བཏབ། ལྷ་སྐུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརན་ལྟ་བུ་ལ་སེམས་བཟུང་ནས་སྙིང་པོ་བཟླ། རྒྱུན་ དུ་གཟུགས་སུ་གང་སྣང་ཐམས་ཅད་ལྷ་སྐུའི་རྣམ་པ་དང་། སྒྲ་རུ་གང་གྲགས་ཐམས་ཅད་ཡི་ག་ེ དྲུག་མ་དང་གཟུངས་རིང་དང་ གཟུངས་ཐུང་གི་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་། དན་རྟོག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རེ་ཆེན་པོ་དབྱེར་མེད་པའི་འཁེར་སོ་གསུམ་པོ་འདི་ སྐྱ་ེབོ་མཆོག་དམན་ཀུན་གིས་ངོ་ཤེས་པར་བྱེད་ནས་སྙུང་གནས་མ་གྲོལ་བར་དུ་སེམས་ད་ེལ་བཏང་ནས་མ་ཡེངས་པར་བྱས་ན་ད་ེ ཙམ་མི་དཀའ་ཞིང་དོན་ཡང་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེའི་བར་དུ་གལ་ཆེ། ཐ་མར་སྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་རེ་རེ་རོགས་མཚམས་དང་རང་ཁུག་གི་ ཉིན་ཞག་ར་ེར་ེརོགས་མཚམས་ནས་རང་གི་གང་བསགས་པའི་དག་ེརྩ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་གྱུར་ཏ།ེ འཁོར་བའི་སྒྲོག་ ཐག་ཁིམ་གི་བྱ་བ་ངན་པ་ལས་མ་ཐར་བ་འདི་ཡི་ར་ེམུགད་འདི་ལས་མྱུར་དུ་ཐར་ཐབས་གནས་དབནེ ་པའི་རི་ཕུག་མི་སུ་དང་ཡང་ བཏུགས་འབྲལེ ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ནས་གྲུབ་ཐོབ་ཉི་མ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་མེད་གཡོག་མེད་བྱས་ནས་སྙུང་གནས་འདི་ཁོ་ ནར་ཐུགས་དམ་བྱདེ ་ནས་ཚེ་དང་སྒྲུབ་པ་མཉམ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཅི་མ་རུང་། ད་ེ ལྟར་བྱེད་ཐུབ་པར་ཤོག་ཐུབ་པ་ཞིག་ཅི་ནས་ ཀང་བྱའོ་སྙམ་དུ་སྨོན་ལམ་གཏབ།འཕེན་པ་བཏང་ནས་ད་རེས་སྙུང་གནས་སྲུང་བའི་དགེ་བ་འདིའི་མཐུ་ལ་བརྟནེ་ནས་སྨོན་ལམ་ གི་དེ་དག་འགྲུབ་པ་དང་། འགྲུབ་ནས་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ནི་ཐ་མར་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ནས་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ལྟ་བུ་སྙུང་གནས་ཚར་ནས་རེ་ཞིག་ཁིམ་དུ་མི་འགྲོ་ཀ་མེད་ གྱུར་ཀང་ཁིམ་འདི་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་དང་། ཁིམ་གི་མི་རྣམས་འཁོར་བའི་བཙོན་སྲུང་ལྟ་བུ། རང་གི་དགེ་བ་ཕན་བུ་རེ་དན་ ནས་ད་ཆོས་ཤིག་བྱེད་ཟེར་དུས་ནས། ད་ཆོས་མི་བྱེད་ཁོད་ཆོས་བྱས་ན་ངེད་རྣམས་ཅི་བྱེད་ཟེར་ནས་ཆོས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ འདུག་པས། བདག་འཁོར་བའི་བཙོན་དོང་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ལས་ཐར་ཐུབ་པ་ཞིག་ནམ་འོང་ན་སྙམ་དུ་ཡིད་སྐྱོ་ཤས་དང་མ་བྲལ་ བ་ཞིག་བྱས་ནས་སོད་ན། ནམ་ཞིག་ན་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པར་ཡིན་པས་རྒྱུན་དུ་བསམ་པ་ད་ེ ལྟ་བུ་གལ་ཆེ། ད་ེལྟར་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དང་རྒྱུན་དུ་གལ་ཆེ་བ་འདི་དག་ཙམ་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀིས་ཀང་ངོ་ཤེས་པ་བྱདེ ་ དགོས་པ་ཡིན།ད་ེམ་བྱས་ན་སྙུང་གནས་སྲུང་ཀང་དགོས་པ་ཆུང་།ད་ེལས་གཞན་མཚན་མའི་ལྷ་དྲུག་གསལ་བ་སོགས་ཁིམ་པ་ཕོ་ མོས་ཡིད་ལ་འཆུན་དཀའ་བས་ད་ེཙམ་རེ་བསམ་པས་ཀང་དོན་ཚང་སྟེ་འགྲོ།འདི་དག་ནི་སྙུང་གནས་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ཙམ་ བསྟན་པ་ཡིན་གི། ཆོ་གའི་དོན་བཤད་པ་སོགས་ནི་ལོགས་སུ་བྱ་བ་འདོད་ལ། སྙུང་གནས་ཀི་བ་མ་བ རྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་འདི་དག་ 134 / 262

ལ་ལྟོས་ནས་རང་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་རྟོགས་པ་བརསེ ་པ་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ། འཕགས་པ་ཐུགས་ རེ་ཆེན་པོའི་ཁད་ཆོས་ཀི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དན་པར་བྱོས་ལ་བ་མ་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབྱེར་མེད་པར་བྱས་ནས་གསོལ་བ་ བཏབ་ན།ཕན་ཡོན་ཆ་ེབ་འགྱུར་སྙམ་དུ་ལྷག་བསམ་དག་པས་འཚམས་སྦྱར་ཏ་ེཅུང་ཟད་བྲིས་པ་ཡིན་ནོ།། འདིར་སྨྲས་པ། གངས་རིའི་ལོངས་ཀི་དམུ་རྒོད་འགྲོ་བ་ཀུན། ། གངས་རིའི་མདངས་ལ་འགྲན་བཟོད་དགེ་བའི་ལམ། ། གངས་ཅན་མཁས་པའི་ཕག་བཞེས་མ་འཁྲུལ་བར། ། གངས་རིའི་མགོན་པོའི་ལྷ་ཡི་རྣལ་འབྱོར་དང་། ། འབྲེལ་བའི་སྒྲུབ་ཐབས་བསྙུང་བ་གནས་པ་ཡི། ། ཕན་ཡོན་ཁུངས་ལྡན་གཏམ་གི་བང་མཛོད་ལས། ། ལེགས་བཤད་གསེར་གི་ཕེང་བ་སེལ་ལེགས་སོ། ། དང་ལྡན་མགུལ་བ་མཛེས་པའི་རྒྱན་དུ་སྤུད། ། འདི་ཡི་དག་ེལེགས་ཆུ་ཤལེ ་གསར་བའི་ཁམས་ལས་ལགེས་གྲུབ་ལྷག་བསམ་འོད་དཀར་ཁོར་ཡུག་ཅན།། ཁུངས་ལྡན་གཏམ་སྙན་རི་བོང་གཟུགས་ཀི་ཆ་ཤས་མ་འདསེ ་དཔོད་ལྡན་མིག་ལ་ལྷག་པར་མཛེས། ། ཕན་བད་ེག་བུར་ཐིག་པའི་རྒྱུན་འཛག་འགྲོ་ཁམས་ས་མོས་འདབ་བརྒྱའི་ཕང་པ་ཁོང་ནས་གྲོལ།། 135 / 262

སྐུ་བཞིའི་སྦྲང་རྩིའི་དགའ་སྟོན་རྒྱས་ལ་འགྲོ་ཀུན་རང་དྲུག་ཅི་དགར་སྤྱོད་པའི་གླུ་དབྱངས་ལེན་གྱུར་ཅིག ། ཅེས་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀི་སྙིང་རེ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་གཞོན་ནུ་ཕག་ན་པད་དཀར་འཛིན་པའི་ཟློས་གར་ཅི་ཡང་ངོམས་པ་ འཕགས་མཆོག་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཞསེ་མཚན་ཙམ་རྣ་བར་ཐོས་བའི་པའི་དགེ་ལེགས་ཀིས་ཀང་འགྲོ་རྒྱུད་ལས་དང་ཉོན་ མོངས་པའི་དི་མ་སྟུག་པོ་རིང་དུ་བསལ་བར་མཛད་པ་དེ་ཉིད་ཀིས་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་བསྒོམ་བཟླས་བསྙུང་བར་ གནས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། དེ་དག་གི་བ་མ་བརྒྱུད་པར་རིམ་བྱོན་གིས་བསྙུང་བ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞསེ ་པ་ ལས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརེས་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་སྟོན་ནས་ཡིད་ཆསེ ་པའི་དད་པའི་རིན་ཆནེ ་བདུན་གི་གཏོང་ཕོད་ལ་སྐལ་ བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཅི་དགར་མགྲོན་དུ་བོས་ཤིག ལྷག་པར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཡ་ི ག་ེ དྲུག་མ་འདོན་པའི་ཕན་ཡོན་སོགས་ཀིས་གཏམ་སྙན་བསྐལ་བ་ཙམ་དུ་འབད་ཀང་ཐོས་པར་དཀའ་བའི་ལེགས་བཤད་གསེར་གི་ ཕེང་མཛེས་ཞེས་བྱ་བ་འདིའང་རང་ཉིད་ཡིད་དམ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཁོ་ན་ལ་མཆོག་ཏུ་མོས་ཤིང་བསྙུང་བར་ གནས་པའི་བ་མ་རྒྱུད་པ་རྣམས་ཀི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སྙིང་གི་ཁོང་ནས་དད་པའི་སྤུ་ལོང་རབ་ཏུ་གཡོས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་གཏམ་ ཞིག་བརོད་འདོད་རྒྱུད་མར་ཡོད་པའི་ཐོག་རང་གི་སོབ་མ་རྣམ་དཀར་གི་དད་པ་དང་མོས་པའི་ཡོན་ཏན་གིས་ཐུགས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་ ཕྱུག་པ་དག་ེ བའི་བཤེས་གཉེན་བཀ་ཤིས་ནས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བགིས་ན་ཀུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་ཞསེ ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྐུལ་བའི་ ངོར།མདོ་སྨད་༧བྲག་དཀར་སྤྲུལ་མིང་བོ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་འཛིན་སྙན་གྲགས་ཀིས་ཕུར་བུ་ཞསེ ་པ་ས་ཕོ་སེའུ་ལོ་མཆུ་ ཟླའམ། དཀའ་ཐུབ་ཀི་ཟླ་བའི་རོགས་པ་དང་པོའི་ཉིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བགིས་པའི་ཡི་གེའི་འདུ་བྱེད་སོར་རྩེ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ བའི་གར་མཁན་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རིགས་ལས་འཕོས་པ། རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཀི་བར་སྦྱོར་དང་བོད་སྐད་ཀི་བར་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་ལ་མཁས་ ཤིང་ཆུང་ངུ་ནས་འཇམ་མགོན་ཙོང་ཁ་པ་ཆནེ ་པོའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཐོབ་པ་དག་ེསོབ་བྱམས་པ་མཐུ་སྟོབས་ཀིས་བགིས་པའི་ དགེ་བ་འདིས་ཀང་རྒྱལ་བསྟན་སྤྱི་དང་ཁད་པར་འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཤར་ཙོང་ཁ་པ་ཆནེ ་པོའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ཕོགས་ཐམས་ཅད་དུ་དར་ཤིང་རྒྱས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག། །། 136 / 262

༄༅། །བསྙུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན། ན་མོ་ཨཪྱ ་ལོ་ཀི་ཤྭ་ར་ཡ། བསྙུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞལ་ནས། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་སྒྲུབ་ཐབས་འདི་གང་ནས་བཤད་སྙམ་ན། རྒྱུད་སེ་བཞི་ནས་བཤད་ཀང་མི་འགལ་ཏ།ེ པད་ད་བ་ཅན་གི་རྒྱུད་དང་། པད་ཅོད་པཎ་ཅན་གི་རྒྱུད་དང་། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་རྟོགས་བརོད་རྣམས་ནས་རྒྱུད་ ྲྭ སེ་བཞི་ཀ་དང་མཚུངས་པའི་རྒྱུད་ཡིན་ཅིང་། དགོས་སུ་གདོང་བཅུ་གཅིག་པའི་རིགས་སྔགས་ཀི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱུད་དང་། ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་ གཟུངས། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ཆེན་དང་། རྩ་བའི་གཟུངས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟནེ ་ནས་མཛད། གང་ཟག་གང་གིས་མཛད་ན། མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པ་དག་ེསོང་མ་དཔལ་མོས་མཛད།དགོས་པ་གང་གི་དོན་དུ་མཛད་ན།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ དང་སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་མཛད།ད་ེཡང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་འདི་རྣམས་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། ཕག་སྟོང་ནས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་ པོ་སྟོང་། སྤྱན་སྟོང་ནས་བསྐལ་བ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། བ་སྤུ་རེ་རེའི་རྩ་བ་ན་ཕོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ ཀི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། སྐུའི་ནང་ན་གསང་སྔགས་བ་ན་མེད་པའི་ལྷ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བཞུགས་པ་ལ། ཞལ་ དཀར་པོའི་ཞི་བའི་ལས་འགྲུབ། སེར་པོའི་རྒྱས་པའི་ལས་འགྲུབ། དམར་པོའི་དབང་གི་ལས་འགྲུབ། ལང་ཀུ་དང་འཐིང་ཀའི་མངོན་སྤྱོད་ཀི་ལས་འགྲུབ། འོད་དཔག་མེད་ནས་ས་བཅུ་པའི་ཕིན་ལས་ཏེ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ འགྲུབ། འདི་བསྒྲུབ་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་གཅིག་ལ་ཕག་བརྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ པར་འགྱུར་རོ། །ད་ེ ལྟ་བུས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྐུ་བསྒོམ་པ་དང་། སྐུ་གཟུགས་མཐོང་ བ་དང་། མཚན་ཐོས་པ་དང་། ཕག་མཆོད་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ནི། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཕག་མཆོད་ བྱས་པ་དང་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་གསུངས། འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ བྱེ་བ་ཕག་སྟོང་གི་མཚན་བརོད་ཅིང་ཡིད་ལ་དན་པ་དང་མཆོད་པ་བས། འགའ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཞལ་བཅུ་ 137 / 262

གཅིག་པའི་མཚན་བརོད་ཅིང་རེས་སུ་དན་པར་བྱས་ན། ད་ེཉིད་དང་ཡོན་ཏན་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ།། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་མཚན་བརོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀང་ཕིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པར་ འགྱུར་རོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ།། སྒྲབི ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀི་སིག་པ་ཐམས་ཅ ད་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་གིས་ བསྟན་པའི་རིགས་སྔགས་འདི། འཛིན་པ་དང་། ཀོག་པ་དང་། འདོན་པ་དག་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ་ཏ།ེ གང་ཟག་དེ་ནི་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལག་ མཐིལ་དུ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་གསུངས་སོ༑ ༑འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྐུ་བསྒོམ་ པས། གནས་སྐབས་སུ་གཟུགས་བཟང་བ་དང་། མཚན་དཔེའི་བརྒྱན་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །པད་ད་བ་ཅན་གི་རྒྱུད་ལས། ྲྭ རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྐུ་ཡིད་ལ་ བསམ་ཞིང་བསྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤསེ ་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བྱང་བ ར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀི་ ཞིང་དག་པ་ལ ་པད ་ལ་བརྫུས་ ཏ་ེ སྐྱེ་བར་འ གྱུ ར་རོ། །མཚན་ གིས་བརྒྱན ་པའི་ལུས་ཐོབ ་པར་ འགྱུར་རོ། ། ཞསེ ་གསུངས་སོ། །གཟུངས་སྔགས་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། གནས་སྐབས་སུ་དབྱངས་སྙན་པར་འགྱུར་རོ། །མཐར་ཐུག་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཀི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁི་བཞི་སྟོང་ནུས་པར་འགྱུར་ བ་དང་། ཡང་གཟུངས་བརོད་པས་སྒྲིབ་པའི་ཚོགས་མཐའ་དག་དག་པ་དང་། ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། གཟུངས་ལན་གཅིག་ བཏོན་པས་ཉན་ཐོས་ཀི་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་བཞི་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་ཀང་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། ། ལན་བདུན་བརོད་ན་ཚེ་རབས་བརྒྱར་བསགས་པའི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། ། 138 / 262

ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བརོད་ན་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་པ་འདག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ།།ལན་ བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་བརོད་བྱས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བར་འགྱུར། གཟུངས་འདི་དུད་འགྲོ་འཆི་ཁ་མའི་རྣ་ ལམ་དུ་བསྒྲགས་ན་ཤི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ། མིའི་འཇིག་རྟེན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྐྱེ་བའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་ འདི་སྲོག་ཆགས་དང་། བྱ་དང་ཉ་དང་རི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོར་གཏོགས་པ་གང་གི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ དུད་འགྲོའི་ལུས་ད་ེའཕོས་མ་ཐག་ཏུ།ལྷ་དང་མིའི་ལུས་མཆོག་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།།ད་ེབཞིན་དུ་གཟུངས་མཆོག་ཆེན་མོ་ ལས་ཀང་། ལྷ་དང་མི་གང་གིས་སྔགས་འདི་ཁ་ཐོན་བྱེད་པ་དེས། འབབ་ཆུའམ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཁྲུས་བྱས་ན། དརེ་སྲོག་ཆགས་གང་དག་གིས་ཁོན་པའི་ཆུ་དརེ་རེག་པ་ཐམས་ཅད་དེ་དག་གི་ལས་ཤིན་ཏུ་ལི་བ་རྣམས་བྱང་བར་འགྱུར་ རོ། །ཚེ་ཕི་མ་ལ ་སངས་རྒྱས་ཀི ་ཞིང་ཡོ ངས་སུ་ དག་པར་པད ོ་ལ་བརྫུས་ ཏ་ེ སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །མངལ་ནས་སྐྱེ་བ ་དང་། དོད་གཤེར་ ལས་སྐྱསེ ་པ་དང་།སྒོ་ང་ལས་སྐྱ་ེབའི་སྐྱ་ེབ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ།། གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་དང་། ཀོག་པ་དང་། བརོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རླུང་གི་རིགས་སྔགས་འཆང་བ་ལ། རིགས་པའི་ལས་ལི་ བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པའི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་གསུངས་སོ།།ཐུགས་སྟོང་ཉིད་ཏིང་ང་ེའཛིན་བསྒོམ་པས་གནས་སྐབས་སུ་མངོན་ཤསེ ་ལྔ་ཐོབ་ཅིང་མཐར་ཐུག་ཡེ་ ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། འོད་ཟེར་སོ་བསྡུ་བྱས་པས་གནས་སྐབས་སུ་གཞན་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་དང་། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀི་འོད་ཟརེ ་ ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱདེ་ཅིང་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀི་སྒོ་ནས་སམེས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་གསུམ་ གི་ས་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་འགོད་པར་འགྱུར་རོ། ། འདིའི་བསྙེན་ཚད་ལ་གཟུངས་རིང་ཁི་ཕག་བཞི། གཟུང་ཐུང་འབུམ་ཕག་གཅིག སྙིང་པོ་འབུམ་ཕག་ཐབེ ་ན་བསྙནེ ་ཚད་ སྐྱོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ེ ལྟར་བསྐྱེད་རོགས་དང་ལྡན་ཞིང་བསྙེན་པ་ཚད་དུ་སྐྱོལ་མི་ད།ེ མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་། རེག་པ་ཐམས་ཅད་ སངས་རྒྱས་པའི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་གང་གིས་བསྙུང་བར་གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ན་བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་འདག་ཅིང་ལྷ་དང་ མིའི་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བསྙུང་བར་གནས་པ་ལན་བརྒྱད་བྱས་ན་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཆ་དང་མཚུངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གི་ ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ཏུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཉརེ ་ལྔ་བྱས་ན་ལན་ཅིག་ཕིར་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁིའི་ 139 / 262

སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ལྔ་བཅུ་བྱས་ན་ཕིར་མི་ཡོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་བ་བྱེ་ཁི་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དང་ སྒྲིབ་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ༑ ༑ངསེ ་པར་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་བད་ེ བ་ཅན་གི་ཞིང་དུ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་ཞབས་དྲུང་དུ་ སྐྱ་ེབར་འགྱུར་རོ།།འདི་ལྟ་བུས་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་ཀི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ།།ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ ངག་གི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་གི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་ པས་ཡིད་ཀི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུ་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་ནས་ཟས་མ་ཟོས་པས་ཡི་དྭགས་ཀི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ རོ། ། ངག་སྨྲ་བ་བཅད་པས་དུད་འགྲོའི་ལུས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པའི་ཏིང་འཛིན་ཡན་ལག་མ་ ཡེངས་པས་དམལ་བའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ༑ ༑ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་ འོང་བར་འགྱུར་རོ།།ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་མགྲིན་པ་དང་།སྨྲ་ལེ་བད་ེཞིང་ངག་བརོད་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ།།སམེ ས་མ་ ཡེངས་པས་ཡིད་གཞུང་ཞིང་སེམས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མདོག་ལེགས་པར་ འགྱུར་རོ། ། ངག་བསྙུང་བར་གནས་ནས་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས།ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ངག་འཁལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ།།སེམས་རྩ་ེགཅིག་ ཏུ་གཏད་པས་ཆོས་དོན་མ་ལུས་པ་ཁོང་ཏུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས། ལུས་གསེར་གི་མདོག་ལྟ་བུར་མཛེས་ པར་འགྱུར་རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟ་བུར་སྙན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་ གནས་པས་ཤེས་བྱ་ལ་བོ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས། ལུས་ཀི་སྒོ་ནས་སྲོག་ གཅོད་པ་མ་བྱིན་ལནེ ་དང་།མི་ཚངས་སྤྱོད་ཀི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ།།ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས། ངག་གི་སྒོ་ནས་རྫུན་ཕ་མ་ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁལ་གི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་ པས་ཡིད་ཀི་སྒོ་ནས་བརྣབ་སམེ ས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟའི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་འདག་པར་འགྱུར་རོ།།ལུས་བསྙུང་བར་ གནས་པས་མཚན་བཟང་པོ་དང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས། གསུངས་ཚངས་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་རྩེ་གཅིག་པས་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། བསྙུང་བར་གནས་པའི་ཚེ་ལུས་ཚ་གྲང་གིས་ཉེན་པས་རླུང་དང་མཁིས་པ་བད་ཀན་གི་ནད་ཀིས་གདུང་བར་གྱུར་ན་ སེམས་ཅན་དམལ་བར་སྐྱེ་བའི་ལུས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ༑ ༑ངལ་ཞིང་དུབ་ལ་བཀེས་ཤིང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གིས་ཡི་དྭགས་སུ་ 140 / 262

སྐྱ་ེབའི་ལུས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ།།ད་ེལྟར་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པ་དང་ངག་སྨྲ་བ་བཅད་པ་དང་ཡིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་ཡེངས་ བའི་བསྙུང་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་ཀང་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ ལས།གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཚེས་བརྒྱད་དམ།བཅུའམ།བཅོ་ལྔ་ལ་བསྙུང་བར་གནས་པར་བགིས་ཏ་ེསོམ་པ་ཡང་དག་པར་བངས་ ནས་ཆོས་བཞིན་དུ་བགིད་དམ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་བདག་གིས་རེས་སུ་དན་པར་བྱས་ནས་ གཟུངས་འདོན་པར་བྱས་ན།བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་སོ།།ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ ལས། སུ་གང་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་བདག་གི་སད། ཚེས་བརྒྱད་དང་བཅུ་དང་ བཅོ་ལྔ་ལ་བསྙུང་བར་གནས་པར་བྱས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་བར་དུ་འཁོར་བར་གནས་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་འདག་པར་ འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་གསུངས་སོ།།རིགས་ཀི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་གིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ལ་དད་མོས་དང་ ལྡན་པའི་བསྙུང་བར་གནས་པར་བྱས་ན། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀི་ནང་དུ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་རིགས་མཐོ་ བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ༑ ༑མདོག་དཀར་ཞིང་གཟུགས་བཟང་བ་དང་། མོས་པ་དང་ལྟ་ བས་མི་ངོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དབྱངས་སྙན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་མང་བར་འགྱུར་རོ། ། བསྐལ་བ་བཟང་བར་འགྱུར་རོ། །དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་ རབས་དུ་མའི་སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། ། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་འགལ་བཤགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་ཉན་ཐོས་ཀི་རྩ་བ་བཞིའི་ལས་སྒྲིབ་བྱང་བར་ འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ། གར་སྐྱེ་གར་གནས་ཀང་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་ཆགས་དང་ཞ་ེ སང་དང་གཏི་མུག་དང་ང་རྒྱལ་དང་ཕག་དོག་ཤེས་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །དད་པ་དང་ཚུལ་ཁིམས་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་ གཏན་དང་ཤེས་རབ་དང་སོབ་པ་དང་སྙིང་རེ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་གདོན་དང་ཀླུ་གདོན་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་ཤ་ཟ་དང་བཙན་ དང་བདུད་དང་མ་མོ་དང་རྒྱལ་པོ་དང་བགེགས་རྣམས་ཀིས་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གདོན་ཐམས་ཅད་འཇོམ་པ་ལ་ གནམ་ལགས་ལོན་པའི་སྟངེ ་དུ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །རླུང་མཁིས་བད་ཀན་གི་ནད་འཇོམ་པ་ལ་བ་མོ་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་ འགྱུར་རོ། །དུག་ལྔའི་ནད་རྣམས་འཇོམ་པ་ལ་རོ་བསྟེག་ལ་མར་ཕོག་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །བུད་མེད་གང་དག་བསྙུང་བར་གནས་པ་ 141 / 262

ཚར་གཅིག་བྱས་ན། ཤི་འཕོས་ནས་ས་དང་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀིས་ཕོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱསེ ་ པ་གང་གིས་བསྙུང་བར་གནས་པ་ད་ེདག་ཤི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་བདེ་བ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།དུད་འགྲོ་ ཕོ་མོ་འཆི་བའི་ཚེ་གཟུངས་སྔགས་འདི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲག་ན་ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་དང་ས་དང་ པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།།མཐར་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།བསྙུང་བར་གནས་པའི་སྔོན་འགྲོའི་ཉིན་པར་མི་གཅིག་ལ་འཚོ་བ་ དངས་ན་ས་བརྒྱད་པའི་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་ལ་འཚོ་བ་དངས་བ་དང་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་གསུངས་སོ།། བསྙུང་བར་གནས་པ་ཚར་བའི་ཉིན་མི་གཅིག་ལ་འཚོ་བ་དངས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ལྔ་བརྒྱ་ལ་བསྙནེ ་བཀུར་བྱས་པའི་ བསོད་ནམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དེ་མུ་གེས་བསྐལ་བ་དང་ནད་ཀི་བསྐལ་པ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །མཚོན་གི་བསྐལ་ པའི་ནང་དུ་སྐྱ་ེབར་མི་འགྱུར་རོ།།ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ནོར་མང་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང་།འབྱོར་བ་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་རིང་བ་དང་ནད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། ། བསམ་པའི་དོན་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ས་ག་ཟླ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཟླ་བ་བརྒྱད་ཀི་བར་དུ་དཀར་ཕོགས་ཀི་ ཚེས་བརྒྱད་དམ་བཅོ་ལྔ་ལ་བསྙུང་བར་གནས་པ་མ་ཆགས་པར་བྱས་ན། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་བྱང་ཞིང་ འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ངསེ ་པར་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་བད་ེ བ་ཅན་དུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ བསྐྱེད་རིམ་གསལ་ཞིང་བསྒོམ་པས་འཆི་བའི་ཚེ་སྐུ་གཟུགས་བྱོན་ནོ།།གཟུངས་སྔགས་བཏོན་པས་མཐར་ཕིན་པའི་ཚེ་ཡི་ག་ེའབྱོན་ ནོ༑ ༑འཁོར་ལོ་སོ་བསྡུ་གསལ་བས་འཇའ་ཚོན་འབྱུང་ངོ་། །རོགས་རིམ་བརྟན་པའི་ཚེ་ཤ་རི་རམ་འབྱོན་ནོ། །སེམས་རྣམ་པར་དག་ པས་ས་གཡོ་བར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་དམ་ཚིག་གི་བསྲུང་ཚུལ་ནི། འཕགས་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས། སྤྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ དགོས་སུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་བོ་གཏད་ཅིང་སྐྱིད་སྡུག་ཐམས་ཅད་ཐུགས་རེ་ཆནེ་པོའི་བྱིན་རླབས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ དགོས། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀི་དམ་ཚིག་ལ་ཆོས་འདིའི་སྐོར་ཞུགས་ནས་ཉེས་པ་མེད་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོའི་བརྡུང་བརེག་བརེག་བཙོག་འཕོག་བཅོམ་ལ་སོགས་ལུས་ཀི་སྒོ་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུའི་བྱིན་རླབས་དང་ཐུགས་རེར་ཤསེ་པར་བྱེད་ཅིང་སིག་པ་འདག་པར་བསམ་ལ་དགའ་བ་ བསྒོམ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇོ་བོ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་སྐུ་མཚན་དཔེའི་བརྒྱན་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའི་སྐུར་བསྒོམ་ མོ། ། ཡང་སམེས་ཅན་ཕ་རོལ་པོས་མི་སྙན་པ་སྒྲོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདབེས་པ་དང་།ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་ཞིང་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ་ནི། 142 / 262

འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གསུང་གི་བྱིན་རླབས་དང་གསུང་དུ་ཤསེ ་པར་བྱ་ཞིང་སིག་པ་དག་པར་བསམ་པའི་དགའ་བ་ བསྒོམ་ཞིང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གཟུངས་སྔགས་གྲགས་སྟོང་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་བསྒོམ་མོ། །ཡང་རང་ལ་ ཉེས་པ་མེད་བཞིན་ཏུ་སམེ ས་ཅན་ཕ་རོལ་པོས་བསམ་ངན་གདུག་རྩུབ་གནོད་སམེ ས། ལོག་ལྟ་ཕག་དོག་གི་སྒོ་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ ཅད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཐུགས་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེ་ཅན་བསྒོམ། ད་ེལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གི་སྒོ་ནས།རང་ལ་གནོད་པ་བྱུང་བ་ལ།གནོད་སམེ ས་དང་། གནོད་ལན། ཞེ་འཛིན་དང་ངན་ལན་བྱས་ན། སྤྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་སང་པ་དང་། ཁད་པར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་གནོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྐུ་ གསུང་ཐུགས་ཀི་དམ་ཚིག་དང་འགལ་ཞིང་འཕགས་པའི་ཐུགས་ཀིས་ཁལེ ་ནས། ཐུགས་རེ་དང་བྱིན་རླབས་རྒྱང་རིང་དུ་འགྲོ་བས་ གཞན་ལ་གནོད་པའི་ལས་མཐའ་དག་སངས་དགོས།གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ནན་ཏན་བསྐྱདེ །གཞན་གི་སྡུག་ བསྔལ་རང་གི་ལེན་ཁུར་ཐུབ་པ་ལ་འབད་ཅིང་།བདག་གི་བད་ེདགེ་འགྲོ་ལ་སྦྱིན་ཅི་ཐུབ་ལ་འབད་དགོས།ཉིན་ར་ེལ་བསྐྱེད་རིམ་ ཐུན་རེ་མ་ཆགས་པར་བསྒོམ་གཟུངས་སྔགས་རབ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད། འབྲིང་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུ། ཐ་མ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་རེ་མ་ཆགས་པར་ འདོན། བདག་གིས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ཀི་བར་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བོས་མི་བཏང་ཞིང་འགྲོ་བ་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀི་ས་ལ་འགོད་པར་བྱའོ། ། བྱང་ཆུབ་སམེས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་ནུབ་མོ་ཉལ་དུས་ཆོས་སྐུའི་ངང་ཉལ་བ་དང་།ཐོ་རངེས་ལང་དུས་གཟུགས་སྐུར་ བཞེངས་བ་དང་། ཉལ་སར་འདུག་ཁར་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་བསྒོམ་པ་དང་། བཟའ་བཏུང་མཆོད་པར་བྱིན་གིས་བརླབ་ནས་རང་ ལུས་ལྷ་སྐུར་གསལ་བའི་ངང་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ། གོས་བགོ་བའི་ཚེ་གོས་ལྷའི་བྱིན་གིས་བརླབས་པར་བསམ་ནས་གོན་པར་ བྱའོ། །འགྲོ་འདུག་བྱེད་ཚེ་བསྐོར་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་སེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀི་ སེམས་དང་། ཆོས་སྤྱོད་ཀི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མ་བྲལ་བར་བྱའོ། །མདོར་ན་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ། བསྐྱེད་རོགས་ ཀི་ཉམས་ལནེ ་དང་མ་བྲལ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞལ་ནས་གསུངས་སོ། །ད་ེ ལྟར་འདི་ནི་གྲུབ་པའི་ དབང་པོ་མཆོག་གི དཔལ་མོའི་རྣམ་ཐར་ཞལ་ཁིད་ཀི་ལོ་རྒྱུས་ཉིད་གཞིར་བྱས། བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་གསུངས་རིན་ ཆེན་ཕེང་བ་ལས་འདི་བཀོད་པའོ།། །། 143 / 262

༄༅། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་སྨྱུང་གནས་སྒྲུབ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་སྐལ་ལྡན་ངལ་གསོ་ བཞུགས་སོ། ། ན་མོ་གུ་རུ་ལོ་ཀེ་ཤྭ་རཱ་ཡ།རབ་འབྱམས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་སྐུ་དང་ཞིང་།།གཅིག་བསྡུས་ཐུགས་རེའི་ཡ་ེཤེས་ཚད་མེད་ པས། །ནམ་མཁ འ་ཇི་སྲིད་འ ཁོ ར་བ་དོང་ནས ་སྤྲུ ག །ཕག་ན ་པད ས་བྱང་ཆུབ་ བར་དུ་སྐྱོངས ། ། འཇིག་རྟེན ་མགོ ན་པོ ་སྙིགས་དུ ས་ གདུལ་བྱའི་ངོར། །གང་འདུལ་སྐུར་བསྟན་དགེ་སོང་དཔལ་མོའི་ཞབས། །སྲོང་བཙན་ཀརྨ་ཀ་སོགས་རྩ་བ་དང་། །བརྒྱུད་པའི་བ་མ་ སྙིང་གི་ཟེའུ་འབྲུར་བཞུགས། །སྲིད་མཚོའི་སྡུག་བསྔལ་སྒྲོལ་བྱེད་ཆོས་ཀི་གྲུ། །བརྒྱ་ལམ་རེད་དཀའ་མདོ་སྔགས་ཟབ་མོའི་ བཅུད། །འབྲེལ་ཐོབ་ཙམ་གིས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་བཅད་པ། །སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཕན་ཡོན་མདོ་ཙམ་བཤད། །དེ་ལ་འདིར་ཐེག་ཆེན་ གསོ་སྦྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་སྨྱུང་གནས་ཀི་ཆོ་གས་འཕགས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཀི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་བརོད་པ་ལ། སྤྱིར་བསྟན་ པ་དང་།བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།འཕོས་དོན་ཅུང་ཟད་བརོད་པའོ།།དང་པོ་ལའང་གཞི་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ།ད་ེཉིད་ ཐགེ ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་དང་འབྲེལ་བ༑ སྨྱུང་གནས་དངོས། ཞར་བྱུང་གདན་གཅིག་འཆད་པ་སྟ་ེ བཞི་ལས། དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་སྲུང་བའི་ ཚུལ། མ་བསྲུངས་པའི་ཉེས་དམིགས། བསྲུངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། ། དའེ ི་དང་པོ་ལའང་གང་གིས་སྲུང་ན། རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་སོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྲུང་ན། དགེ་ བསྙེན་དགེ་ཚུལ་དག་ེསོང་གང་རུང་སྟེ་སོམ་ལྡན་ཞིག་གི་མདུན་ནས་སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སོམ་པའི་ཚིག་རྣམས་ རེས་ཟློས་ལན་གསུམ་བྱས་པའི་བརོད་པ་ཐ་མར་སོམ་པ་ཐོབ་པས་དེ་ནས་བརྩམས་སོམ་པ་མ་བཏང་བར། གནས་སྐབས་ནད་ གདོན་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་སོགས་ཀི་འཇིགས་སྐྱོབ་དང་།ལྷ་མིའི་བད་ེའབྲས་ལ་སྨོན་པ་ཙམ་གི་ལེགས་སྨོན་གཉིས་སུ་མ་སོང་བར་ ཁམས་གསུམ་ལས་ངསེ་པར་འབྱུང་ནས་མང་འདས་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་པས་ཟིན་ཏེ་དན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གི་སྒོ་ནས་བསྲུང་ བ་ནི་ཕི་མ་རྣམས་ལའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དུས་གང་གི་ཚེ་སྲུང་ན། ཟླ་བའི་དུས་ཆེན་བཞི་དང་། ཞག་གི་དུས་ཆེན་ཉ་སྟོང་བརྒྱད་ གསུམ་སོགས་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་དུས་འགྱུར་ཁད་ཅན་རྣམས་ལ་བབ་པའམ། ཆོས་སེམས་སྐྱེ་ཞིང་མཐུན་རེན་འཛོམ་ན་དེ་ཉིད་དུ འང་རུང་སྟེ། མིའི་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་ཅིང་ཕི་བཤོལ་ཁོ་ན་ཆོས་ཀི་བར་ཆད་དུ་ཆེ་བས་སོ། ། ད་ེ ཡང་ནངས་པར་ཟས་མ་ཟོས་པའི་གོང་སྐྱ་རངེ ས་ཤར་བ་ནས་སོམ་པ་བངས་ཏེ་སང་སྐྱ་རངེ ས་ཤར་བའི་ཚེ་བསྙནེ ་ གནས་གཏོང་བའི་དུས་མཚམས་ཡིན་པས་ད་ེབར་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་བསྲུང་།ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བ་སོགས་ཀི་ཚེ་ལན་གྲངས་སྦྲལེ ་བ་ ནའང་དེ་ལྟར་ལ་ལེན་ཚུལ་གཞན་ནས་གསལ་ལོ། །གང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ནི། ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་བསྙེན་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ བསམ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ། དངོས་པོ་གང་རུང་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ། བུད་མེད་སོགས་ལ་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། མིའི་ཆོས་བ་མ་ 144 / 262

གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྫུན་སྨྲ་བ་བཅས་རྩ་བ་བཞི་སོང་བ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག༤ མོས་འགྱུར་གི་ཆང་སོང་བ་བག་ཡོད་གི་ཡན་ ལག༡ ཉིན་གུང་ཡོལ་ནས་ཇ་སོགས་བཏུང་བ་ལ་རུང་ཆུས་ཤིན་ཏུ་ས་བར་བྱས་པ་མ་གཏོགས་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་བཟའ་ བཅའི་རིགས་གྱུར་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོ་ག་དང་མ་འབྲེལ་བར་རྩདེ ་མོའི་ཕིར་དུ་གར་རྩེ་༡ གླུ་ལེན་༢ རོལ་མོ་འཁོལ་བ་༣ གར་ སོགས་གསུམ། འཕོར་སྒེག་གིས་རྒྱན་ཕེང་འདོགས་པ་༡ སྨུག་རྩི་སོགས་ཁ་དོག་འཆང་བ་༢ ལུས་གོས་དི་ཞིམ་པའི་ཕིར་སོས་བྱུག་ པ་༣ ཕེང་སོགས་གསུམ། ཆོས་འཆད་པ་པོ་མ་གཏོགས་པར་རིན་པོ་ཆེ་དངོས་ཀིས་སམ། གསརེ ་ཤོག་སོགས་ཀི་རྒྱན་སས་པའི་ཁི་དང་། དར་ཟབ་ཐརེ ་ཕྲུག་གཅན་ལྤགས་རིགས་རིན་ཐང་ཆེ་ཞིང་ཁ་དོག་འཚེར་ པའི་སྟན་ཏ་ེཁི་སྟན་ཆནེ ་པོ།ཁྲུ་གང་ལས་ལྷག་པའི་མཐོན་པོ་བསྟེན་པ་བཅས།ད་ེལྟར་དུས་མིན་གི་ཟས།གར་སོགས་ཕེང་སོགས། ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་གསུམ་པོ་སོང་བ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་༣ སྟེ་བསོམས་པས་བརྒྱད་དང་། ཇོ་བོ་རེས་ད་ེ སྟེང་གུང་ ཚིགས་དཀར་གསུམ་ཁོ་ནར་སྤྱོད་པ་དང་། བག་ཡོད་ཀི་སད་དུ་ཆབ་ལེན་པ་གཉིས་བསྣན་པར་མཛད་དོ། ། གཉིས་པ་ནི།སྲོག་གཅོད་པས་ངན་སོང་གསུམ་དང་ཁད་པར་དམལ་བ་ཡང་སོས་སུ་སྐྱ༑ེ གལ་ཏེ་མིར་སྐྱསེ ་ཀང་ཚེ་ཐུང་། གཟུགས་ངན།ཤེས་རབ་འཆལ།རྟག་ཏུ་སྐྲག་ཅིང་ཁོ།ནད་མང་།མ་ངན་ཆེ།དགའ་བ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲལ།སྲོག་རེ་ར་ེབཅད་ པ་ལ་སྲོག་ལན་དགུ་བརྒྱ་གོ་དགུ་ནས་སུམ་བརྒྱའི་བར་མཆོག་དམན་ལ་ལྟོས་པ་འཇལ་དགོས་པར་གསུངས། མ་བྱིན་པ་བངས་པས་ དམལ་བ་ངུ་འབོད་དུ་སྐྱ།ེམིར་སྐྱསེ་ཀང་ལོངས་སྤྱོད་ཅུང་ཟད་ཀང་མི་ཆགས།གསར་དུ་མི་རདེ།ཡོད་པ་དང་བྲལ་ནས་དབུལ། གཞན་གིས་སང་ཞིང་འཚེ།མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་ངུ་འབོད་ཆེན་པོར་སྐྱ།ེམིར་སྐྱསེ་ཀང་སྐྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱར་མཛེ་མོ་དང་ དབང་པོ་མ་ཚང་ཞིང་མི་སྡུག་པའི་བུད་མེད་དང་མ་ནིང་ཁོ་ནར་སྐྱེ། ཉེར་འཚེ་དང་དགྲ་བོ་མང་། རྫུན་སྨྲས་པས་ཐིག་ནག་ཏུ་སྐྱ།ེ མིར་སྐྱེས་ཀང་ངག་ལྐུགསྙིང་རེ་མི་སྐྱ།ེཕག་དོག་ཆེ།དི་མི་ཞིམ།སྐྱ་ེབ་ཀུན་ཏུ་ཆོས་ཀི་དོན་མི་གོཆང་འཐུང་བས།ལགས་ཞུན་ཁོལ་ མ་འཐུང་བའི་ཚ་དམལ་དུ་སྐྱེས། མིར་སྐྱེས་ཀང་གཉིད་དང་གཏི་མུག་བརེད་ངས་ཆེ། བོ་གྲོས་དམན། འཇིགས་སྐྲག་དོགས་པ་ལྡན། ཕ་མ་མང་། ཁེལ་དང་ངོ་ཚ་མེད། ཕག་དོག་དང་སེར་སྣ་ཆེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉམས། གནོད་སྦྱིན་དང་ཁི་དང་སོན་པ་རྣམས་ཀི་ སྐྱ་ེབ་ལྔ་བརྒྱ་རེ་ལེན་པ་དང་། 145 / 262

ལྔ་ཀའི་ཐུན་མོང་དུ་ངན་སོང་གསུམ་གི་སྡུག་བསྔལ་ལན་གྲངས་མང་དུ་མོང་བ་སོགས་རང་བཞིན་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཞེས་ སོམ་པ་ཞུས་མ་ཞུས་གང་གིས་སྤྱོད་ཀང་ཉསེ ་པ་དེ་དག་མོང་བ་སྟེ།སོམ་པ་ཞུས་ན་མི་དགེ་བ་དེ་དག་སྤྱོད་ན་ཉེས་པ་འབུམ་འགྱུར་ གིས་ཆེ་ཞིང་། བཀའ་འདས་ཀི་ལྟུང་བ་ཕོགཕི་དོའི་ཁ་ཟས་སོགས་ལའང་ཉསེ ་པ་ཆེས་ཆེ་བ་མང་ཡང་སྨོས་ཀིས་མ་ལངས་སོ།། གསུམ་པ་ནི། སྤྱིར་རྩ་བཞི་ཆང་ལྔ་སོགས་མི་དགེ་བ་སངས་པས་ལྷ་མི་ཁད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། སྲོག་གཅོད་སངས་ པས་ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་མེད་པ་སོགས་གོང་གི་ཉེས་པ་ད་ེ རྣམས་ལས་ལྡོག་པའི་ཕན་ཡོན་དུ་མ་ཐོབ་ཚུལ་རྒྱས་པ་བསབ་པ་ལྔའི་ཕན་ ཡོན་གི་མདོར་གསལ་ལ།བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྙནེ ་གནས་ཀི་སོམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། གནས་འཇོག་གི་མདོ་ལས། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ན་གང་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཤིག་གནས་པ་ལ་གཅིག་ནི་ཇི་སྲིད་ འཚོའི་བར་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་། གཅིག་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྙེན་གནས་ལ་གནས་ན་དེ་གཉིས་བསོད་ནམས་གང་ཆེ་བར་ འགྱུར་ཞེ་ཞུས་པས། བཀའ་སྩལ་བ། གནས་འཇོག་འདི་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྲུང་བ་དང་། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ གཉིས་མཉམ་པ་མ་ཡིན་ནོ།།འདི་ལྟ་སྟེ་དཔརེ ་ན་འཛམ་བུའི་གིང་ན་དགྲ་བཅོམ་པ།སམེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པས་ གང་བ་ད་ེདག་ལ།གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ།ཨང་དང་།ཀཱ་ཤི་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཆནེ ་པོ་དྲུག་ཅུ་པོ་རྣམས།རོ་ རེ་དང་། ནོར་བུ་བཻཌཪྻ་སོགས་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀིས་བཀང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀི་སྟོབས་བསྐྱེད་ཅིང་འབུལ་ ཱུ བ་དང་། གཞན་ཡང་ཆོས་གོས་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་སོགས་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་བསྙནེ ་བཀུར་བྱས་པ་བས། གང་ བསྙེན་གནས་ལ་ལན་གཅིག་གནས་ན༑ སྔ་མ་དེས་ནི་བསྙེན་གནས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀི་བརྒྱ་ཡི་ཆ་དང་། སྟོང་གི་ཆ་ དང་།དཔ་ེདང་རྒྱུར་ཡང་མི་བཟོད་ད་ེདེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་།མཐུ་དང་།རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ།།གནས་འཇོག་ཁོད་འཕགས་པའི་ལམ་ ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་བསྙནེ་གནས་ལ་གནས་པར་གིས་ཤིགཆོ་འཕྲུལ་གི་ཟླ་བའི་དཀར་ཕོགས་ལ་ནན་ཏན་དུ་གིས་ ཤགི ལྷ་དང་མིའི་སྤྱད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་གིས་ཤིགཅེས་གསུངས་པ་ད་ེལ་དགོངས་ནས་དབྱིག་གཉེན་གིས།གང་ཞིག་དད་པའི་ སེམས་ཀིས་ལོ་བརྒྱར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། །གང་ཞིག་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁིམས་སྲུང་བའི་བསོད་ནམས་ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་ གསུངས་ཤིང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་། གང་ལྒཱ ་སོགས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ལྔ་ཡི་གྲངས་བུམ་པས་བཟུང་བར་ནུས་ཀི་བསྙེན་གནས་ཀི་ ཕན་ཡོན་ནི་ཚད་གཟུང་མི་ནུས་པ་དང་། བསྙེན་གནས་གཙང་མ་ལན་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ། ལན་གཉིས་ཀིས་ སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ། གསུམ་པས་འཐབ་བྲལ། ལན་བཞིས་དགའ་ལྡན། ལན་ལྔས་འཕྲུལ་དགའ། ལན་དྲུག་གིས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་ བྱེད་ཀི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མདོ་དེ་ལས་གསུངས།གདགས་པའི་མདོར་བསྙེན་གནས་ལན་གཅིག་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ཏུ་སྐྱ་ེབ་དང་བྱང་ 146 / 262

ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་སེ་སྣོད་སོགས་མདོ་སེ་མང་པོར་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ལྟུང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་འཕད། ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་པར་དག དའེ ི་ཕིར་སྨོན་ལམ་གང་བཏབ་འགྲུབ་པ་སོགས་དང་། ད་ལྟ་སྐྱབས་འགྲོ་མཆོད་འབུལ་བསབ་གཞི་བང་ བ་སོགས་དཀོན་མཆོག་ལ་འབྲེལ་བ་བཞག་པས་མ་འོངས་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་འདུས་པ་དང་པོར་སྐྱེ་བའང་བྱམས་པ་ལུང་བསྟན་གི་ མདོ་ལས། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་བ་དན་དང་། །དི་དང་ཕེང་བ་བྱུག་པ་ཡིས། །ཤཱཀ་ཐུབ་པ་མཆོད་བྱས་པས། །ང་ཡི་བསྟན་ལ་ ལྷགས་པ་ཡིན། །གུར་གུམ་ཆུ་ཡིས་གཏོར་བ་དང་། །ཙན་དན་གི་ནི་བྱུག་པ་ཡིས། །ཤཱཀ་ཐུབ་ལ་མཆོད་པ་ནི། །ཕུལ་བས་ང་ཡི་བསྟན་ ལ་ལྷགས།།རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ནི།།དག་ེའདུན་ལ་ཡང་སྐྱབས་སོང་ཞིང་།།དགེ་བའི་ལས་ཀང་བྱས་པ་ནི།།ང་ཡི་བསྟན་ ལ་ལྷགས་པ་ཡིན། །ཤཱཀ་སེང་གེའི་བསྟན་པ་ལ། །བསབ་གཞི་ཡང་དག་བངས་ནས་སུ། །ཇི་ལྟར་གསུང་བཞིན་བསྒྲུབས་པ་ནི། །ང་ཡི་ བསྟན་ལ་ལྷགས་པ་ཡིན།།དག་ེའདུན་ལ་ཡང་ཆོས་གོས་དང་།། ཞལ་ཟས་དང་ནི་བཏུང་བ་དང་། །སྙུན་གསོས་སྣ་ཚོགས་སྦྱིན་པ་རྣམས། །ཕུལ་བས་ང་ཡི་བསྟན་ལ་ལྷགས། །ཟླ་ཕེད་ཀི་ནི་ བཅུ་བཞི་དང་། །བཅོ་ལྔ་དེ་བཞིན་ཚེས་བརྒྱད་དང་། །ཆོ་འཕྲུལ་གི་ནི་ཟླ་ཕེད་ལ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་ལེགས་གནས་པའི། །བསྙནེ ་ གནས་གསོ་སྦྱོང་བྱས་པས་ནི། །ང་ཡི་བསྟན་ལ་ལྷགས་སོ་གསུངས། །ཞསེ ་གསུངས་པས་དའེ ི་ཤུགས་ཀིས་བད་ེ བ་ཅན་སོགས་རང་ གང་འདོད་ཀི་སངས་རྒྱས་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བའང་བསྙནེ་གནས་བསྲུངས་བས་འགྲུབ་པ་གཞུང་གསལ་དང་།ལྷས་ཞུས་པའི་མདོ་དང་། རྟོགས་བརོད་གཉིས་ཀར། བཅུ་བཞི་དང་ནི་བཅོ་ལྔ་དང་། །ཚེས་བརྒྱད་དང་ནི་གནམ་སྟོང་ལ། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་ བརྒྱད་པ་སྲུང་། །ང་ཉིད་ཅི་འད་དེ་འདར་འགྱུར། ། ཞསེ ་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན། ཤཱ་རིའི་བུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་རེ་ར་ེ བཞིན་དུ་གསུངས་པས་ལྷ་དབང་། དགྲ་བཅོམ། སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཡང་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སེན་རིང་གིས་ཞུས་པ་ལས།སྲོག་གཅོད་སངས་པས་རོ་རེའི་སྐུ་ཐོབ།༡ད་ེབཞིན་དུ་མ་བྱིན་ལེན་སངས་སོགས་ བདུན་པོས་རིམ་བཞིན་ཕག་ཞབས་ད་བས་འབྲེལ་ཞིང་གསརེ ་འཁོར་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན།༢དབང་པོ་ཚང་ཞིང་ལུས་ཡོངས་སུ་ རྒྱས།༣ ལགས་ཀིས་ཞལ་ཁེབས་ཤིང་གསུང་ཚངས་དབྱངས་དང་ལྡན།༤ ཚེམས་དཀར་མཉམ་བཞི་བཅུ་ཚང་ཞིང་ཟས་རོ་བྲོ་ བའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར།༥ ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དི་ཞིམ་པོ་ལྡངས། 147 / 262

༦ མཚན་བཟང་ཐམས་ཅད་ཚང་།༧ ཆོས་བསྟན་པ་སུམ་ཅུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་བཅས་དང ་།༨ མཆོད་འོས་ལ་ཕག་བྱས་ པས་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མངོན་པ་ཐོབ་པ་བཅས་གསུངས་ལ། གནས་སྐབས་ཀི་འབྲས་བུའང་ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་མདོར། ཡན་ ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཉིན་ཞག་གཅིགསྲུང་ན་མཚོན་གི་བསྐལ་པ་ལས་ཐར།གང་གིས་དག་ེསོང་ལ་ཨ་རུ་ར་རོག་པོ་གཅིག་ ཙམ་ཕུལ་ན་ནད་ཀི་བསྐལ་པ་ལས་ཐར། གང་གིས་ཟས་ནལ་ཟ་ེ གང་ཙམ་དག་ེ འདུན་ལ་ཕུལ་ན་མུ་གའེ ི་བསྐལ་པ་ལས་ཐར་བར་ འགྱུར་བར་གསུངས། གཞན་ཡང་ཕི་དོའི་ཟས་སངས་པས་ཚེ་རབས་གར་སྐྱེས་སུ་ལོ་ལེགས། བཟའ་བཏུང་དང་འདོད་དགུ་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་། གར་ཕེང་སངས་པས་གཟུགས་མཛེས། དི་ཞིམ་དབང་པོ་ཚང་བའི་ ལུས་མཆོག་ཐོབ། ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་སངས་པས་གཞན་གིས་བསྟོད་བཀུར་ཆེ། མལ་ཆ་དང་བཞོན་པ་མང་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་རྣམ་ གྲངས་དུ་མ་འབྱུང་བ་དེ་རྣམས་ནི་འདིར་བསྟན་སོ་ཐར་ལུགས་ཀི་བསྙེན་གནས་གཙང་མ་སྲུང་བ་ཙམ་ཁོ་ནའི་ཕན་ཡོན་དུ་ཤསེ་ པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་བསྙེན་གནས་དེ་རྒྱུད་སེ་འོག་མ་རྣམས་ནས་གསོ་སྦྱོང་གི་བརར་བཞག་པའི་ཐེག་ཆེན་སོམ་པ་དང་འབྲེལ་བ་ འཆད་པ་ལའང་། སྲུང་ཚུལ་ཉེས་དམིགས་ཕན་ཡོན་ནོ།། དང་པོ་ལའང་། སྲུང་བ་པོ་ནི། ཁིམ་པ་དང་རབ་བྱུང་གཉིས་ཀས་སོ། །སྲུང་ཚུལ་ནི། སོ་ཐར་སོམ་ལྡན་གི་དགེ་སོང་ཙམ་གིས་མི་ཆོག་པར་འདི་ཉིད་ཀི་སོམ་རྒྱུན་བར་མ་ཆད་པ་ཞིག་ལས་ཐོག་མར་སམེས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕིར་དང་ཞསེ་སོགས་གཞུང་ཚིག་དུམ་བུ་བདུན་གིས་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀིས་ཟིན་ངེས་པར་ བྱས་ནས་རེས་ཟློས་ལན་གསུམ་གིས་སོམ་པ་བངས་ནས། སར་ནམ་འདོད་དུས་རྟེན་དྲུང་ནས་རང་གིས་ལེན་པ་སོགས་གཞུང་ གསལ་ལྟར་ལ། སོམ་པ་དེ་སོ་ཐར་བཅས་རང་མིན་པར་ཐེག་ཆེན་སོ་ཐར་ཉེས་སྤྱོད་སོམ་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཡིན་པས། ཡན་ལག་ བརྒྱད་ནི་ཉིན་ཞག་སོགས་ཁས་བངས་རོགས་ནས་བཏང་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་ས་བོན་ནི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར་མི་བཏང་བས་དེ་ནས་ བརྩམས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཞན་ཕན་གི་སེམས་འབའ་ཞིག་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱའོ། །སོམ་པ་འདི་རྒྱལ་བུ་སྙིང་རེ་ཆེར་སེམས་ཀིས་ ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བངས་པ་དཀོན་བརྩེགས་ལས་གསུངས་པ་ད་ེ ཙམ་མམ་ལོ་ཟླ་ཅི་རིགས་པར་བངས་ཀང་ཆོག་པའང་དའེ ི་ ཤུགས་བསྟན་ཏུ་སྣང་ངོ་། ། 148 / 262

དུས་སྔར་དང་འད། བསྲུང་བྱ་རྣམ་གྲངས་གོང་ལྟར་ལ་འདིར་ནི་ཐེག་ཆེན་གི་སོམ་པའི་ཁད་ཀིས་ཡིད་ཀི་མི་དགེ་བ་གསུམ་ གཙོ་བོ་སོང་ལ། ལུས་ངག་གི་སང་བདུན་ཞར་བྱུང་སོང་བའི་ཕིར། སྲོག་གཅོད་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་མིའམ་མིར་ཆགས་པ་ནས་ཐ་ན་ གྲོག་སྦུར་ཡན་ཆད་དངོས་སུ་བསད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མ་མཐོང་བར་རོག་པས་བརིས་པའང་གཏི་མུག་དབང་ལས་བྱུང་ཕིར་བཤགས་ པ་མ་ཐངེ ་ན་སེམས་ཅན་བོས་སོང་གི་ལྟུང་བ་འབྱུང་བ་སོགས་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀར་དངོས་དང་ཕོགས་གཏོགས་ཕ་ཞིང་ཕ་བ་ནས་ བསྲུང་དགོས་ལ། ཁ་ཟས་ཀ་ར་བུ་རམ་སྦྲང་རྩི་ཞུན་མར་དང་འོ་ཞོ་ཕྱུར་ཁུ་ཇ་རྣམས་རུང་ཆུས་བསད་པ་དེ་ནམ་ལངས་ནས་མུན་ རུག་གི་བར་བསྟེན་ཏུ་རུང་ཞིང་།ད་ེའཕོས་གྲོ་ནས་འབྲས་སོགས་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཟས་སུ་གསུངས་པ་དེ་རིགས་ནམ་ལངས་ནས་ ཉིན་ཕེད་ཀི་བར་བསྟེན། དེ་ཕན་ཆད་ཅུང་ཟད་ཀང་བཟར་མི་རུང་བ་དང་ཁད་པར་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་ལ་ནི། ཤ་ཁག་གི་དི་ཙམ་ ཡང་འདསེ ་མི་རུང་སྟ།ེ །གང་པོའི་རྩལ་དང་སིན་ཆནེ ་དང་། །མ་ངན་འདས་དང་སོར་ཕེང་དང་། ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་ ཀང་། །ངས་ནི་ཤ་ཡང་རྣམ་པར་སྨད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་མདོ་སེ་དེ་རྣམས་སུ་ཤ་ཟོས་པའི་ཉེས་པ་དཔག་མེད་གསུངས་ཤིང་། འཇམ་དཔལ་གི་ལྟ་འདོད་མདོར་བསྟན་ལས་ཀང་། རས་ཐོབ་དོན་དུ་སྲོག་གཅོད་དང་། །བཟའ་བའི་དོན་དུ་རིན་འཇལ་བ། །གཉིས་ པོ་དག་ཀང་གསོད་པ་སྟེ། །ངུ་འབོད་ལ་སོགས་རྣམས་སུ་འཚེད། ། གང་ཚེ་རས་ཀིས་ཤ་ཉོས་པ། །ཁིམ་གནས་རྣམས་ལ་སིག་མེད་ན། །དེ་བཞིན་སྐུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ། །བྱས་ནའང་ཇི་ ལྟར་བསོད་ནམས་འགྱུར། །གསོད་པོ་ནོར་ལ་སྲེད་པ་དག །བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་འཚེད་པའོ། །ཟ་པོ་ཤ་ལ་སྲེད་པ་དག །བསྐལ་པ་བྱེ་ བར་འཚེད་པའོ། །ཤ་ཟ་བ་ཡི་མི་གང་ཞིག །དང་པོ་ཡི་དྭགས་འགྲོ་བ་སྟེ། །ཕི་མ་ངུ་འབོད་འགྲོ་བའོ། །ཞསེ ་དོན་བསྡུས་སུ་བསྟན་ ཅིང་། །ཤ་ཟའི་དི་ཚོར་བས་གནམ་ས་བར་གི་མི་སྣང་བའི་འགྲོ་བ་ཕ་མོ་རྣམས་ཤི་ལ་ཐུག་པར་བརྒྱལ་ཞིང་འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀང་ དངང་བ་དང་། སྐྱ་ེ བ་དུ་མར་མར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་ནི་མི་སྲིད་པས་མའི་ཤ་ཟ་བ་ཁེལ་ཆེ་བ་དང་། བསྟན་པ་ལ་མི་དད་ཅིང་ སྐུར་པ་འདབེས་པའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་དང་། ཕ་མེན་ལེ་སྤྱང་སོགས་སྐྱ་ེགནས་ངན་པ་དུ་མའི་མཐར་ངན་སོང་དུ་ལྷུང་སྟེ།མདོར་ན་ཤ་ཟ་བ་ནི་རྒྱལ་བའི་རེས་སོབ་མིན་ ལ། རྒྱལ་བ་ཉིད་དསེ ་སྟོན་པ་མིན་པར་གསུངས་ཤིང་། བཙོང་སྒོག་སོགས་ལའང་ཉསེ ་པ་དེ་དང་ཆ་འདར་སྣང་བས་བག་ཡོད་གལ་ གནད་ཀང་ཞར་བྱུང་དུ་འཕོས་པའོ། ། གཉིས་པ་མ་བསྲུངས་པའི་ཉེས་དམིགས་གོང་དུ་བསྟན་པ་དསེ ་ཤེས་ལ། ཁད་པར་བྱང་ཆུབ་དུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་ན་སངས་ རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པ་གསུང་རབ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་བསྡུས་མཉམ་མེད་དྭགས་པོས། གང་ལ་བྱང་ཆུབ་ མཆོག་གི་སེམས་ཤིག་མ་སྐྱསེ ་ན། ད་ེ ལྟར་སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཁོང་དུ་མི་ཚུད་ལ། ཐེག་པ་ 149 / 262

ཆེན་པོར་མ་ཚུད་ན་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མི་ཐོབ་བོ། །ཞེས་གསུངས། གསུམ་པ་ཕན་ཡོན་ཀང་གོང་གསལ་ཐུན་མོང་བ་ད་ེསྟེང་།བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་སྐྱསེ ་པས་སིག་པ་མྱུར་དུ་དགཚོགས་ ཡོངས་སུ་རོགས། རང་གཞན་དོན་གཉིས་འགྲུབ་ནས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་སོགས་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། དཔའ་སྦྱིན་ གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་ཀི་བསོད་ནམས་གང་། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་ བཀང་སྟེ།།དེ་ནི་ད་ེབས་ལྷག་པར་འགྱུར།། ཞསེ ་དང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། དག་ེ བ་གཞན་ཀུན་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་ནི། །འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀི་ལོན་ཤིང་རྟག་པར་ཡང་། ། འབྲས་བུ་འབྱིན་པས་མི་ཟད་འཕལེ་བར་འགྱུར།།དསེ་ནི་དུས་མཐའི་མེ་བཞིན་སིག་ཆནེ་རྣམས།།སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ ངེས་པར་སྲེག་པར་བྱེད། །ཅེས་སོགས་རྒྱ་ཆརེ ་འབྱུང་ངོ་། ། གསུམ་པ་སྨྱུང་གནས་དངོས་ལའང་བསྲུང་ཚུལ་ཉསེ་དམིགས་ཕན་ཡོན་གསུམ་གིས་འཆད་པའི་དང་པོ་སྲུང་བ་པོ་ནི། སྤྱིར་བཏང་བྱ་སྤྱོད་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཁོ་ནས་སྤྱད་བྱར་ཡིན་རུང་། བྱེ་བྲག་རིགས་ཀི་ལྷའི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་དབང་དུ་ནི་ སུས་ཀང་རུང་བ་དང་། ཁད་པར་གངས་ཅན་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གདུལ་བྱ་ཐུན་མིན་ཉིད་ཕིར། ལྷ་ དའེ ི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བར་མ་ཎི་འདོན་ཤེས་ཡན་ནས་བ་མེད་ཀི་རྣལ་འབྱོར་པ་མན་ཆད་བྱ་ེ བྲག་མེད་པར་འཇུག་པ་གོང་མ་ རྣམས་ཀི་ཕག་བཞསེ ་ཏེ་གདུལ་བྱ་འདུལ་ཐབས་ཁད་པར་འཕགས་པའོ། །སྲུང་ཚུལ་ནི༑ ལྷ་སྔགས་གང་ཡིན་དའེ ི་རེས་གནང་ རིགས་གཏད་བཀགས་ལུང་ཚང་མ་ཐོབ་ན་རབ། ཐ་ནའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་རིགས་ལ་མི་འཁྲུགས་པ་དང་། པདའི་རིགས་ལ་དོན་ ཞགས་ལྟ་བུ་རིགས་ཀི་གཙོ་བོ་ཞིག་གི་དཀིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་པ་ཞིག་ནི་ངེས་པར་དགོས་ལ།དངེ་སང་ཕལ་པ་རྣམས་སྨྱུང་གནས་ སོད་པའི་ཚེ་ནའང་བསབ་སོམ་སྦྱིན་པ་གཞིར་བཞག་ནས་སྐབས་དརེ་རུང་བའི་ཕིར་མདོ་གཟུངས་ཀི་བཀག་ལུང་། གཟུངས་སྔགས་རིང་ཐུང་གི་རསེ ་ཟློས་ལན་གསུམ་རེ་ཐོག་མར་བགིད་བཅུག་དགོས། ཕིན་ཆད་འཇུག་རུང་བའི་སད་དུ་སྨྱུང་གནས་གྲོལ་བའི་ཉིན་ལྷ་དའེ ི་རེས་གནང་ཞིག་མཛད་པའང་ཕག་ལེན་ནོ། །དུས་ནི་ གོང་སྨོས་ལྷ་སྔགས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ་ནའོ། ། 150 / 262

བསྲུང་བྱ་ནི། སྨྱུང་གནས་དངོས་གཞིའི་ནངས་མོ་ནམ་ལངས་ནས་བཟུང་། ཕིར་ནངས་དེ་ཚོད་ཀི་བར་ནས་འབྲུ་ཆུ་ཐིག་ ཙམ་ཡང་བཟའ་བཏུང་མི་རུང་། གཉིད་དང་གལ་བ་སྦྲིད་པ་འོག་རླུང་སོགས་ཤིན་ཏུ་བསམ་ཞིང་། གལ་ཏེ་ཤོར་ན་འཕལ་དེར་ གཟུངས་ཆུས་ཉེ་རེག་བྱ། བསྐྱེད་རོགས་ལ་བོ་མི་ངེས་པ་རྣམས་ཀིས་རྟོག་པ་འོག་འགྱུའང་ཤོར་མི་རུང་བས་དད་འདུན་སྙིང་རེ་ སོགས་དགེ་བསམ་ལ་བསྒྲིལ། ངག་གི་གཏམ་གངེ ་སོགས་ཅིའང་མི་རུང་བ་མ་ཟད་བསྐྱེད་རོགས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀིས་ངག་སྨྱུང་བར་ གནས་པ་ཞེས་འདོན་པའང་སྒྲ་བཅས་མིན་པའི་ཡིད་འདོན་བྱ་ཞིང་ཕག་བསྐོར་སོགས་ལུས་ཀི་ངལ་དུབ་ཀང་སང་སྟེ་ལྷ་སྔགས་ལ་ རྩ་ེགཅིག་ཏུ་གཞོལ།བསྐྱེད་རོགས་མི་ཤེས་པའམ་མི་བསྟན་ན་ད་ེལྟར་བྱས་ཀང་ཐ་མལ་དུ་བསད་པར་འགྱུར་བས་འདོན་བརོད་ སྔགས་བཟླས་ཕག་བསྐོར་སོགས་ཅི་ནུས་སུ་འབད། རབ་བྱུང་རྣམས་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་བགོ །གཞན་དག་ཀང་པགས་རིགས་ མིན་པའི་གོས་གསར་བ་གོན། ནངས་སྔ་ཡན་ལག་ལྔ་ཁྲུས་གཙོས་ཉི་མ་དེར་ཁྲུས་ལན་གསུམ་བྱ། ཕེང་ཐག་ཀང་ཀོ་ཐིག་མིན་པའི་རས་སྐུད་སོགས་ལ་བརྒྱུས། མདོར་ན་ལུས་དཀའ་ཐུབ། ངག་སྨྲ་བཅད། ཡིད་རྣམ་རྟོག་ གིས་མ་བསད་ཅིང་སྤྱོད་ལམ་གཙང་སྦྲ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་ནི། བྱ་སྤྱོད་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཙམ་གིས་སྨྱུང་བར་མ་གནས་ན་མི་རུང་སྟེ་ལྟ་སྒོམ་གི་གྲོགས་སུ་སྤྱོད་པ་གཞུང་ མཐུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དའེ ི་དམ་ཚིག་ཏུ་གསུངས་ཤིང་། དམ་ཚིག་མེད་ན་ཆོས་གི་རྩ་བ་རུལ་བས་གསང་སྔགས་ཉམས་ལེན་པ་སྐད་ བྱས་ཀང་དོན་འབྲས་མི་འབྱུང་ཞིང་ལོག་པའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་དང་། ཁད་པར་བཟའ་བཏུང་དང་སྨྲ་བ་མང་པོས་རྣམ་རྟོག་རགས་པ་ སེལ། དསེ ་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱདེ ། དསེ ་ཏིང་འཛིན་ལས་སུ་མི་རུང་ལ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྨྱུང་བར་གནས་པས་སྒོ་གསུམ་གི་ཉེས་ ལྟུང་ཕལ་ཆེར་རང་འགག་ཏུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ནི། སྤྱིར་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཉེས་པ་ད་ེ ལྡོག་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཐོབ་ཅིང་། ཁད་པར་རྒྱུད་སེའི་དགོངས་པ་བསྡུས་པའི་སྨྱུང་གནས་ཕན་ཡོན་ཆེན་མོ་ལས། རིགས་ཀི་བུའམ། རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་ གིས་སྨྱུང་བར་གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་དག་ཅིང་ལྷ་མིའི་མཆོག་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྱུང་ བར་གནས་པ་ལན་བརྒྱད་བྱས་ན་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དང་ཆ་མཐུན་ཞིང་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ རོ། །ཉེར་ལྔ་བྱས་ན་ལན་གཅིག་ཕིར་འོང་བ་དང་ཆ་མཐུན་ཞིང་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁིའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ལྔ་བཅུ་ བྱས་ན་ཕིར་མི་འོང་བ་དང་ཆ་མཐུན་ཞིང་བསྐལ་པ་ཁི་ཕག་བརྒྱད་ཀི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ༑ ༑སྨྱུང་གནས་ཚར་བརྒྱ་རྩ་ 151 / 262

བརྒྱད་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དག་པར་འགྱུར་ རོ། །ངསེ ་པར་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་དང་། གཞན་ཡང་ལུས་སྨྱུང་བར་གནས་པས་སྲོག་བཅད། མ་བྱིན་ལེན། མི་ཚངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་ དག ཡི་དྭགས་སུ་མི་སྐྱ།ེ ནད་གདོན་ཞི། གནས་སྐབས་སུ་གཟུགས་བཟང་གཟི་བརིད་ཆེ། མཐར་ཐུག་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ ཐོབ། ངག་སྨྲ་བ་བཅད་པས་རྫུན། ཕ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁལ་སོགས་ངག་གི་སྒྲིབ་པ་དག བྱོལ་སོང་དུ་མི་སྐྱ།ེ ནུས་པ་ཆ།ེ གནས་སྐབས་སུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་། ངག་འཁལ་ མི་འབྱུང་ཞིང་ངག་ཚངས་དབྱངས་དང་ལྡན། མཐར་ཐུག་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ཐོབ། ཡིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་ཡེངས་ པས་བརྣབ་སེམས།གནོད་སམེ ས་ལོག་ལྟ་སོགས་ཡིད་ཀི་སིག་སྒྲིབ་དགདམལ་བར་མི་སྐྱེ༑ཉམས་རྟོགས་འཆར།གནས་སྐབས་སུ་ བོ་རྣོ་ཡིད་གཞུངས་ཆོས་ཀི་དོན་གོ ། མཐར་ཐུག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཐོབ། སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཚེ་རང་ལུས་ཚ་གྲང་ནད་ཀིས་ཉནེ ་ན་དམལ་བར་སྐྱེ་བའི་ལས་བྱང་། བཀེས་སྐོམ་ངལ་དུབ་ཀིས་ཐང་ཆད་ན་ཡི་དྭགས་ཀི་སྐྱེ་སྒོ་ཆོད། གཉིད་རྨུགས་བྱིངས་འཐིབས་དན་པ་མི་གསལ་བའི་ཚེ་བོ་གསེང་ བསྟོད་པས་བྱོལ་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་བ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། ། བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཆེ་ཞིང་མཆོག་དམན་སུས་ཀང་ཉམས་ལེན་བད་ེབའི་གདན་གཅིག་གམ་མེ་གཅིག་ཆུ་གཅིག་ཏུ་གྲགས་པ་ ནི། སྲུང་བ་པོ་སུས་ཀང་རུང་ལ། སྲུང་ཚུལ་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ལས་སོམ་ལུང་ནོད་དེ། ཉིན་གུང་དུ་གོང་སྨོས་རུང་བའི་བཟའ་བཏུང་ རྣམས་ཕུད་མཆོད་ཆང་བུ་སོགས་གུང་ཚིགས་ཀི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བས་ངོམས་པར་ལོངས་སྤྱོད།ད་ེམ་གཏོགས་པའི་དུས་སྔ་ཕི་ནམ་ དུ་ཡང་བཟའ་བཏུང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར་དགེ་སྦྱོར་ལ་འབད་པའོ། ། དུས་ནི། སྤྱིར་ཟླ་བ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་དུས། ཟླ་བ་བཞི་པའི་ཚེས་ བརྒྱད་ལ་སྐུ་བལྟམས། བཅོ་ལྔར་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས། འགའ་ཞིག་གིས་བརྒྱད་ལ་མང་འདས་ཀི་དུས་སུའང་ངོས་འཛིན་ ནས་དུས་ཆེན་སུམ་འཛོམ་ཟརེ །དྲུག་པའི་ཚེས་བཞིར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་དུས། དགུ་པའི་བཅོ་ལྔར་ལྷ་བབ་ཞལ་བཞསེ་དང་ཉེར་གཉིས་དངོས་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་གྲགས་པ་བཅས་དུས་ཆེན་ བཞི་དང་། ཡང་བརྒྱད་དུ་བཞེད་པ་ལྟར་ན་ཧོར་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་དུ་བཞུགས། 152 / 262

གཉིས་པའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བརྒྱད་ཀི་བར་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། གསུམ་པའི་ཚེས་བཅོ་ལྔར་འབྲས་སྤུངས་སུ་དུས་འཁོར་ གསུངས། བཅུ་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ཐོ་རེངས་མང་འདས་ཀི་དུས་དེ། ད་ེ རྣམས་སུ་དགེ་སིག་གང་བྱས་འབུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡོངས་གྲགས་ དང་། ཕལ་ཆེར་ས་ཡ་ཕག་བརྒྱར་འགྱུར་བའང་གསུངས། ཟླ་བ་བྱུང་ངོ་ཅོག་གི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལྷའི་བུ་གཞོན་ནུ་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ དགེ་སིག་ཅི་བྱེད་ཉུལ་དུ་མཆི་སྟེ༑ དའེ ི་ཉིན་སངས་རྒྱས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མཚན་ནས་བརོད་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ སྔགས་བཟླ་ཞིང་ཟས་གཅིག་པ་སྲུང་ན་བསྐལ་པ་བཞི་བཅུའི་སིག་པ་བྱང་། རལ་གྲི་མདུང་ཐུང་གི་དམལ་བ་ལས་ཐར། ཚེས་བརྒྱད་ ལ་རྒྱལ་བུ་བེ་ཅོན་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ཚེ་རིང་ཐུང་ཉུལ་དུ་མཆི་སྟེ། དའེ ི་ཉིན་སངས་རྒྱས་སྨན་གི་བའི་མཚན་བརོད་སྔགས་བཟླས་ སོགས་ཀིས་བསྐལ་པ་སུམ་ཅུའི་སིག་པ་བྱང་། གཅད་གཏུབ་དམལ་བ་ལས་ཐར། ཚེས་བཅུ་བཞིར་གཤིན་རེའི་འཁོར་དབང་པོ་ འཆར་བྱེད་དགེ་སིག་གང་བྱེད་ཡི་གརེ་བྲི་བར་ཉུལ་དུ་མཆི་སྟ།ེདའེི་ཉིན་བསྐལ་བཟང་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་མཚན་ནས་བརོད་དེ་ ཕག་འཚལ་བས་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་བྱང་། ཆུ་ཚན་ཁོལ་མའི་དམལ་བ་ལས་ཐར། བཅོ་ལྔར་ལམ་རྒྱུད་ལྔའི་དེད་དཔོན་ཚངས་པ་ཀུན་རིག་སྔར་བཞིན་ཉུལ་ཏ།ེ དེའི་ ཉིན་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀི་མཚན་སྔགས་བརོད་པས་བསྐལ་པ་ཉིས་བརྒྱའི་སིག་བྱང་། གྲང་དམལ་དུ་མི་སྐྱེ། བཅོ་བརྒྱད་ ལ་གཤིན་རེ་ཆོས་ཀི་རྒྱལ་པོ་དག་ེ སིག་ཅི་བྱེད་ཉུལ་བའི་དུས་ཏེ། དའེ ི་ཉིན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཚན་དང་སྔགས་ བཟླས་པས་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུའི་སིག་བྱང་། རལ་གྲི་གདོང་གཡང་གི་དམལ་བ་ལས་ཐར། ཉེར་གསུམ་ལ་ལྷ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ ཉུལ་ཏེ།དའེི་ཉིན་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀི་མཚན་བཟུང་བས་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་བྱང་།ཡི་དྭགས་སུ་མི་སྐྱ།ེཉེར་ བཞིར་གཤིན་རེའི་འཁོར་དབང་པོ་ཐའེུ་ཤན་ཉུལ་ཏེ།དའེི་ཉིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཡི་སྙིང་པོའི་མཚན་དང་སྔགས་བཟླས་ པས་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་བྱང་། གཅོད་ཅིང་གཏུབས་པའི་དམལ་བ་ལས་ཐར། ཉེར་བརྒྱད་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཉུལ་བའི་ སྐབས་ཏེ། དའེི་ཉིན་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀི་མཚན་བརོད་པས་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུའི་སིག་བྱང་།དམལ་བ་ཐིག་ནག་ལས་ ཐར། ཉེར་དགུར་ཕོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཉུལ་ཏེ། དེའི་ཉིན་སངས་རྒྱས་སྨན་བའི་མཚན་བཟུང་བས་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་བྱང་། ཐལ་ ཚན་མེ་མུར་གི་དམལ་བ་ལས་ཐར། གནམ་སྟོང་ལ་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་ཉུལ་དུ་མཆི་སྟེ། དའེ ི་ཉིན་རྒྱལ་བ་ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་མཚན་ བཟུང་སྔགས་བཟླས་སོགས་ཀིས་བསྐལ།་པ་སྟོང་གི་སིག་པ་བྱང་། ཞིབ་མོར་འཇོམས་པའི་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ། །ད་ེ རྣམས་ནི་ དམིགས་བསལ་གི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་ཏེ། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་བྱང་སམེ ས་ར་ེ རེའི་མཚན་ཐོས་པ་དང་། ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་གཅིག་ བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ཀང་ཕོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གི་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀིས་བརོད་པར་མི་ནུས་པར་གསུངས། 153 / 262

ཟས་གཅིག་པ་ལན་གཅིག་བྱས་པས་ཀང་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་མུ་གེའི་བསྐལ་པ་ལས་ཐར། བསྐལ་པ་ཁིའི་བར་དུ་ བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། ལྷ་དང་མི་མ་ཡིན་གིས་སྐྱོབ་ཅིང་བྱ་བ་སྒྲུབ། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ། ཚེ་དཔལ་ བསོད་ནམས་སྙན་གྲགས་འཕལེ །མཐར་ཐུག་མི་གནས་པའི་མང་འདས་ལ་རེག་པ་སོགས་ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་ན་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པ་ ཆོས་ཀི་བབས་སུ་སྣང་བས་ལོ་རྒྱུས་རིང་པ་རྣམས་སུའང་། བཤན་པ་ཞིག་གིས་གདན་གཅིག་ལྔ་བཅུ་བྱས་པས་མི་དཔོན་ཆོས་ལྡན་ ཏུ་སྐྱསེ ་པ་དང་།མི་དྲུག་གཡོ་སྒྱུའི་བསད་པའི་བུད་མེད་ཅིག་གིས་གདན་གཅིག་སོ་དགུ་བྱས་པས་ཆོས་ལྡན་གི་མི་ལུས་ཐོབ་པ་དང་། ཡང་བུད་མེད་ཅིག་གིས་གདན་གཅིག་ཉེར་ལྔ་བསྲུངས་པས་དག་ེབཤེས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་སོགས་གཏམ་རྒྱུད་སོ་བསྐྱདེ ་ མང་དུ་སྣང་ཡང་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིག་ཐོབ་ཕིན་ཆད་དེ་ཁོ་ནས་དོན་ཚང་བས་མང་དུ་སྨོས་མི་དགོས་སོ། ། ད་ེ རྣམས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་སོ་སོའི་སྙིང་པོ་སོགས་རྒྱས་པར་གཞན་དུ་གསལ་བ་ལྟར་ལ། མདོར་བསྡུས་ནངས་སྔ་བར་ ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་བྱས་ཏེ་སོམ་པ་བང་།བཤེས་སིང་ལས།རྒྱལ་བས་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དག་ེའདུན་དང་།།གཏོང་དང་ཚུལ་ ཁིམས་ལྷ་རསེ ་དན་པ་དྲུག།རབ་ཏུ་བཀའ་སྩལ་ད་ེདག་སོ་སོ་ཡི།ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཀི་རེས་སུ་དན་པར་བགིད།།ཅེས་གསུངས་པ་ ལྟར་སྐྱབས་སེམས་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི། མདུན་ཀི་ནམ་མཁར་ཚེས་སོ་སོའི་ལྷ་དང་། བོད་སྤྱིའི་ལྷ་སྐལ་ཐུགས རེ་ ཆེན་པོའང་ཆབས་ཅིག་བསྒོམ་གལ་རྒྱལ་པོ་བཀའ་ཆེམས་ལས་གསུངས་པས་ཚེས་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀི་གཡོན་ཏུ་འགྲོ་འདུལ་ཕག་ བཞི་པར་བསྒོམས་ནས་དེ་དག་གི་མཚན་ནས་བརོད་ད་ེཕག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་ལན་བརྒྱ་སྟོང་གང་འགྲུབ་དང་།ས་ོ སོའི་གཟུངས་སྔགས་དང་ཡིག་དྲུག་ཅི་འགྲུབ་བཟླ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་འོད་ཟརེ ་འཕོས། བདག་དང་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ ཕོག་པས་སྒོ་གསུམ་གི་སིག་སྒྲིབ་དག་པར་བསམ།མཐར་སྣོད་བཅུད་འོད་དུ་ཞུ་ལྷར་ཐིམ།ད་ེཡང་དམིགས་མེད་དུ་བཞག་ནས་ དགེ་བ་བསྔོ། །དེ་ལྟར་ཐུན་བཞིའམ་དྲུག་གང་འགྲུབ་འབད། ཉིན་གུང་གདན་གཅིག་ཚུལ་བཞིན་བྱ། སྔོན་འགྲོ་དང་རེས་བཅས་ཉིན་ ཕེད་གཉིས་པོའང་སྨྱུང་གནས་ལྟར་ཐོན་ན་ལེགས། མ་འགྲུབ་ཀང་ཉིན་གཅིག་པོ་དསེ ་འཐུས་ལ། ད་ེ ལྟར་ཚེས་གཉན་སོ་སོའི་ངེས་ པ་སོགས་མདོ་སེ་ལས་འབྱུང་། གདན་གཅིག་དང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསབ་བྱ་ཐུན་མོང་བ་སྟེ། ཉམས་སུ་ལེན་ ཚུལ་གི་གོ་རིམ་དེ་རྣམས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཞལ་གདམས་ལས་འབྱུང་ངོ་། ། དངེ་སང་བསྟན་པའི་གཟུགས་བརན་ལ་སྤྱོད་པའི་དུས་མདོ་སྔགས་ཟབ་ཆོས་ཀི་ངེས་གསང་བ་ན་མེད་པ་རྣམས་ནི་མོས་ པ་ལམ་བྱེད་ཙམ་ལས་ཉམས་སུ་མི་ལནེ ། མཐུན་རེན་ཚང་ཞིང་རང་དབང་ཡོད་པའི་དུས་འདིར་ལམ་སྣ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་མ་བྱུང་ན་ནི་ རང་གིས་རང་བསླུས་པར་གདའ་བས་ཚེགས་ཆུང་ལ་དོན་ཆེ་ཞིང་ཁེ་ཆེ་ལ་ཉནེ ་ཆུང་བའི་ཆོས་སྤྱོད་འདི་འདར་ཐ་ན་འབྲེལ་འཇོག་ རེ་ཙམ་བྱུང་ན་སྙམ་པས་ཞར་འཕོས་སུ་སྨོས་པའོ།། 154 / 262

༈ རྩ་བའི་ས་བཅད་གཉིས་པ་ལའང་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྤྱིར་བསྟན། དེའི་སྒྲུབ་ཐབས་དཔལ་མོ་ལུགས་དང་འབྲེལ་ བའི་དོན་ཁད་པར་དུ་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་པ་ཉིད་དོན་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་སྤྲུལ་གཞི་སྟེ་ཆོས་ སྐུའི་ངོ་བོ་གཟི་བརིད་འོད་དཔག་མེད། ལོངས་སྐུ་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་པོ་གངས་ཆེན་མཚོ། སྤྲུལ་སྐུ་རྒྱུད་པད་ད་བ་ལས་གསུངས་པའི་ ྲྭ སེང་གེ་སྒྲ་སོགས་རིགས་བཅུའི་གཙོས་བྱ་ེབ་གྲངས་སྙེད།ཡང་སྤྲུལ་བསྐལ་བཟང་གི་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནམ་ མཁའ་དང་སམེ ས་ཅན་གི་ཁམས་ཇི་སྲིད་པ་ད་ེསྲིད་དུ་ཐུགས་རེའི་འཇུག་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་ལས་སྐུའི་ངོ་བོ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་ པ། གསུང་སྤྲུལ་ཡི་གེ་དྲུག་པ། ཐུགས་སྤྲུལ་ཡེ་ཤེས་གི་མགོན་པོ་ཕག་དྲུག་པ། ཡོན་ཏན་སྤྲུལ་པ་རྟ་མགྲིན། ཕིན་ལས་སྤྲུལ་པ་ འཇིགས་པ་བརྒྱར་སྐྱོབ་དང་སྒྲོལ་མ་དཀར་སྔོན་རྣམས་སྙིགས་དུས་ཀི་གདུལ་བྱ་སྤྱི་དང་། བོད་ཁ་བ་ཅན་འདུལ་བའི་ལྷ་མཆོག་གཙོ་ བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་དེ་དག་གི་ཁུངས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མདོ་རྒྱུད་ཉེར་གཅིག་ཏུ་གྲགས་པ་རྣམས་ལས་མཚན་ཐོས་པ་ཙམ་གི་ ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསུངས་པ་སོགས་སྨོས་ཀིས་མི་ལངས་ལ། མདོར་བསྡུས་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་གང་ང་ དང་འད་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སུ་གྱུར་ལ།ད་ེདག་ཀང་གནས་ གཅིག་ཏུ་བཞག་ཅིང་ན་བཟའ་དང་། བཤོས་དང་། མལ་སྟན་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀིས་བསྐལ་བར་ མཆོད་ཀང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ད་ེ དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སམེ ས་ དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་བགྲང་མི་ནུས་ན། རིགས་ཀི་བུ་གང་ང་གཅིག་པུ་འཇིག་ རྟནེ ་གི་ཁམས་འདི་ན་གནས་པས་ལྟ་ཅི་སྨོས།གང་འཇིག་རྟནེ ་ན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་མིང་དན་པ་དེ་དག་ནི་བད་ེབ་ དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། ། ད་ེདག་ནི་རྒ་བ་དང་།ན་བ་དང་།འཆི་བ་དང་།སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བ་ཡིན་ནོ།།ད་ེདག་འཁོར་བའི་ཐ་མ་ གཞན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་གོས་དཀར་པོ་དང་སྐྱ་བོ་བགོས་བཞིན་དུ་བྱ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ མགོགས་པ་དང་རླུང་གི་ཤུགས་འོང་བ་བཞིན་དུ་བད་ེབ་ཅན་གི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལས་ཆོས་ མངོན་དུ་ཉན་པའི་ཕིར་འགྲོའོ། །ཐོས་ནས་ཀང་དེ་དག་གི་ལུས་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞ་ེསང་དང་།གཏི་མུག་མི་འབྱུང་།རྒ་བ་དང་།ཤི་བར་མི་འགྱུར།ད་ེདག་གི་ལུས་ལ་བགྲེས་པར་མི་འགྱུར།མངལ་ན་ གནས་པའི ་སྡུག ་བསྔལ་བ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར ་ཏེ༑ ཆོས ་ཀི་རོ ས་བསྐྱོད་ནས ་དེ་ཉིད ་དུ་པད འི ་ནང་དུ ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་ཏེ། བྱང་ ཆུབ་ 155 / 262

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་ཡི་དམ་བརྟན་པོ་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཐར་པ་ལ་བཞག་གི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ད་ེ ན་རྟག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་གནས་སོ། །ཞསེ ་གསུངས། གཞན་ཡང་ འཕགས་པའི་མཚན་འཛིན་པས་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ནད་གདོན་མེ་ཆུ་དགྲ་རྐུན་དུག་མཚོན་གཅན་གཟན་སོགས་འཇིགས་པ་ བརྒྱད་དང་བཅུ་དྲུག་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་ཕན་ཡོན་འགའ་ཞིག་འོག་ཏུ་འབྱུང་ལ། མདོར་ན་གོང་སྨོས་རྒྱལ་བ་ཀུན་གི་སྤྲུལ་གཞི། ད་ལྟའང་ འགྲོ་དྲུག་གི་གནས་རྣམས་སུ་ཐ་ན་གྲུ་ཟམ། ཟས་སྨན། སྲིན་བུའི་གཟུགས་སོགས་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས་འགྲོ་དོན་རྒྱུན་ ཆད་མེད་པར་མཛད་བཞིན་པ་སྟེ། མདོ་རྒྱུད་ཀི་ཕན་ཡོན་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་བརོད་པ་དང་འད་བར་ ཤེས་པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་འདིར་བསྟན་དངོས་གཞི་འཆད་པ་ལ། ཕོགས་གང་དུ་གཏོགས་ཀི་ཁུངས་བསྟན། བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་མདོར་ བསྡུ།སྒྲུབ་དུས་བསྙེན་ཚད་སྤྱིར་བསྟན།ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད།རེས་དམ་ཚིག་བསྲུང་ཚུལ་ད་ེས་བཅད་ལྔ་ཡོད་པའི་དང་པོ་ ནི༑ སྤྱིར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མདོ་གཟུངས་དང་། བཀའ་གཏེར་གི་རྒྱུད་དུ་མ་ཡོད་ཅིང་རྒྱུད་སེ་བཞི་ཀ་དང་འབྲེལ་བ་ལས། འདིར་བྱ་རྒྱུད་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རིགས་གསུམ། འཇིག་རྟེན་པའི་རིགས་གསུམ་སྟེ་དྲུག་ཡོད་པའི་སྔ་མ་པདའི་རིགས་ སུ་གཏོགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལ་བརྟེན་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི།ད་ེཡང་འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་དངོས་ཀིས་རེས་སུ་བཟུང་བ་ནི་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ་སྟ།ེ ད་ེནི་ཨོ་རྒྱན་ རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ་ཞིག་ཁིམ་གི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས། ཁིམས་ཤིན་ཏུ་བཙུན་པར་ བཞུགས་ཀང་སྔོན་གི་ལས་ངན་སྨིན་ནས་མཛེ་བྱུང་སྟེ་ལུས་ལ་ན་ཚ་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དག་པོ་མོང་། ཕག་གཉིས་མཁིག་མ་ ནས་ཆད་དེ་ཁ་ཟས་ཀང་བསྙབས་མི་ཤེས་པར་དུད་འགྲོ་ལྟར་གསོལ་དགོས་པས། འཁོར་རྣམས་ཀིས་བས་མཐའི་རྩྭའི་སྤྱིལ་པོ་ ཞིག་ཏུ་བསྐྱལ་ནས་བཤུམ་ཞིང་བཞུགས་པའི་ནུབ་གཅིག་མནལ་ལམ་དུ། རྒྱལ་པོ་ཨིན་བྡྲ ་ཏིས་བྱིན་གིས་བརླབས་ཤིང་འཕགས་པ་ ྱཱུ སྒྲུབ་ན་མྱུར་དུ་མཆོག་འགྲུབ་པར་ལུང་བསྟན་པའི་ཕིར་ནངས་ནས་ཟུག་རྔུ་ཅུང་ཟད་ཞི་སྟ།ེ ཉིན་མོ་ཡི་གེ་དྲུག་པ་དང་། མཚན་མོ་ གཟུངས་རིང་ཐུང་བཟླས། ལོ་རྒྱུས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཁ་སརྦ་ཎིའི་ནགས་སུ་དཔལ་གི་སེང་གེ་བྱ་བའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གྲུབ་ཐོབ་ལས་ འདིའི་གདམས་ངག་ཞུས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པའང་བཤད། གང་ལྟར་སྐབས་ཤིག་ཏུ་སྒྲུབ་པས་སུན་ནས་ཐུགས་སྐྱོ་བ་ན་ མནལ་ལམ་དུ་འཇམ་དཔལ་གིས་ཞལ་བསྟན་ཏེ། ལི་ཁར་ཤིང་འཕེལ་དུ་སོང་ལ་འཕགས་པ་སྒྲུབས་ཤིག ལོ་ལྔ་ནས་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་ མ་དང་རྟོགས་པ་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར།གནས་དེར་ཕེབས་པའི་ལམ་དུ་པད་མཁའ་འགྲོ་བདུན་གིས་ ཕིན་ལས་ཞུས་ཏེ། ཤིང་འཕལེ ་རང་བྱོན་འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་མཆོག་མ་ཐོབ་པར་གདན་མི་སོ་བར་དམ་བཅས་ནས་གདན་གཅིག་ དང་སྨྱུང་གནས་སེལ་ཏེ་འཇིག་རྟནེ་མགོན་པོའི་བསྐྱདེ་རོགས་དང་གཟུངས་རིང་ཐུང་བཟླས་པས་ལོ་གཅིག་ནས་སྙུན་ལས་གྲོལ། 156 / 262

ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྒོ་དུ་མ་འཁྲུངས།སྐུ་ལུས་སོར་ཆུད།བདུད་དང་ཕོགས་སྐྱོང་བཅུ་སོགས་གགས་ལྟ་བ་ཀུན་རེ་བཙུན་གི་བསྐྱདེ ་ རིམ་དང་བྱམས་སྙིང་རེའི་དམ་འོག་ཏུ་ཆུད།ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད་ཀིས་ཆོས་འདིའི་སྲུང་མར་ཁས་བངས།ད་ེནས་དུས་ལན་གཅིག་དགེ་ སོང་མས་དགུང་ལོ་ཉརེ ་བདུན་བཞསེ ་པའི་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་གཅིག་ལ་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མས་ཞལ་བསྟན། ས་དང་པོ་ཐོབ། དུས་ གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་ཕིན་ལས་ཁོད་ཀིས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས། ཚེས་བརྒྱད་ལ་དོན་ཞགས་སོགས་ཀི་ཡའི་ ལྷ་ཕལ་ཆེར་ཞལ་གཟིགས། ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ། ཁོད་ཀིས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྒོ་ནས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་འགོད་པར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་གསུངས།བཅོ་ལྔའི་ཉིན་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་སྐུའི་ནང་རྒྱུད་སེ་བཞིའི་དཀིལ་འཁོར་དང་།བ་སྤུའི་ བུ་ག་ར་ེརེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བཀོད་པ་གཟིགས་པས་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལ་དཀའ་བ་སྤྱད་པས་དེ་ཙམ་མི་ མཇལ་བའི་ཡུས་གསོལ་བ་ན། ཁོད་ཀིས་དང་པོ་སྒྲུབ་པའི་འགོ་བརྩམས་ནས་འབྲལ་མེད་དུ་གནས་ཀང་ད་བར་ལས་སྒྲིབ་མ་ཟད་ པས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཆོས་བསྟན་ཤིང་བྱིན་གིས་བརླབས་པས་ས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་རོགས། འཕགས་ པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གོ་འཕང་བརེས་ཤིང་སྐུ་ལུས་ཀང་གསརེ ་གི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། ། ད་ེ ནས་སྔགས་སྤྱོད་ལ་ཞུགས་པས་མི་ཀུན་གིས་སྐུར་པ་བཏབ། དརེ ་མ་དད་པ་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ། ཁ་སར་པ་ཎིའི་དུས་ སྟོན་གི་ཁོམ་གསེབ་ཏུ་རང་གི་དབུ་གྲི་གུག་གིས་བཅད་དེ་འཁར་གསིལ་གི་རྩེར་བསྐྱོད་ནས་ནམ་མཁར་སིན་གསེབ་ཏུ་གར་མཛད། སར་ས་ལ་བབས་ཤིང་སྔ་མ་ལྟར་སོར་ཆུད་པ་མཛད་པས་དེར་འདུས་ཐམས་ཅད་དད་པ་ལ་བཀོད། དརེ ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ རྟོགས་པ་གསུངས་པ་ཙམ་གིས་དེ་རྣམས་དང་། ཡུལ་གྲུ་དའེ ི་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ནས་མཁའ་སྤྱོད་དུ་གཤེགས་པར་གྲགས་སོ། །ད་ེ ཡང་ཕི་ ལྟར་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ། །ནང་ལྟར་རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ། གསང་བ་རོ་རེ་ཕག་མོ་དབུ་བཅད་མ་དངོས་ཡིན་ལ། ཨིན་བྡྲ ་ཏིའི་ལམ་ལ ཀི་ཀ་ར་དང་གཅིག་པར་ཡང་བཤད་དོ། ། ྨྨ ༈ ད་ེ ཡིས་རེས་སུ་བཟུང་བ་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ནི། རྒྱ་གར་ནུབ་ཕོགས་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས། སྒྲ་ཚད་སོགས་ལ་ མཁས་པའི་གྲགས་པས་ཁབ་ཅིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཐོས་པ་མང་པོའི་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ན། ཐུགས་རླུང་གི་གེགས་ཤིག་བྱུང་སྟ་ེ ཅི་བྱས་ཀང་མ་ཕན་ནས་དག་ེསོང་མ་དཔལ་མོ་མཇལ་བར་ཕིན་པས་བྱིན་རླབས་མཛད་པ་ཙམ་གིས་སོས།ཁོད་ཀིས་སྔོན་བ་མ་ ཞིག་གི་ཐུགས་དཀྲུག་ཀང་དེའི་བཤགས་པ་བྱས་པས་ད་རསེ ་ནད་འདི་བྱུང་ཤིང་ང་དང་མཇལ་བ་ཡིན་གསུངས།ཞལ་བཅུ་གཅིག་ པའི་གདམས་པ་གནང་བས་ཕག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ད་ེཉིད་དུ་ཐོབ་བོ།། 157 / 262 ྱཱུ

༈ པཎི་ཏ་ཡེ་ཤེས་བཟང་པ་ོ ནི་རྒྱལ་རིགས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་སྔོན་ལས་གིས་སྐུ་སྟོད་དུ་ རྨ་སྲོལ་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་སྨན་བཅོས་དུ་མ་བྱས་ཀང་མ་ཕན། ལྷ་འདེའི་གནོད་པར་དོགས་ཏ་ེ གྲུབ་ཐོབ་ཅིག་ལས་གཤིན་རའེ ི་གཤེད་ ཀི་གདམས་པ་ཞུས་ནས་བསྒོམས་པས་སུམ་ལོགས་ཀིས་ཐུར་སོང་། སྐུ་ལུས་ཆུ་བུར་གིས་ཁབ། ཚ་རེག་ཟུག་རྔུ་མ་བཟོད་པར་རོང་ བུར་ཞུགས་ཀང་དོད་ཀིས་མཚོ་ཁོལ་ནས་ཆུ་བརེ་དགོས་པ་བྱུང་། གཉན་མེ་དབལ་ནག་པོ་ཞེས་པ་སྟེ། ནུས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ གཏུགས་ཀང་མ་ཕན་པར་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ལ་ཞུས་པས་དརེ ་འབྱོན་པར་རྩོམ་པ་ན། རེ་བཙུན་སྒྲོལ་མས། འདི་ནི་བ་མ་ཞིག་ལ་དམ་ ཉམས་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ཏ་ེཁོད་ཀིས་ཀང་གསོ་མི་ནུས་པས་དཔལ་མོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག་པའི་ལུང་བསྟན་བྱུང་བ་ལྟར། དགེ་སོང་མ་སྤྱན་འདེན་གི་གྲོགས་མཛད་དེ་དཔོན་སོབ་གཉིས་མཚོ་ཁར་ཕེབས་པ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་བྱིན་རླབས་མཛད་པ་ ཙམ་གིས་སྙུན་གཞི་མེད་དུ་དངས།དགེ་སོང་མ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་དངོས་སུ་མཐོང་།དརེ ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་གདམས་པ་ཉུང་ངུ་ ཞིག་གནང་། རྒྱུད་སྒྲུབ་ཐབས་རྒྱས་པ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ལ་ཞུས་ཏ་ེ ཟླ་བ་གསུམ་དུ་སྨྱུང་གནས་མཛད་ཅིང་བསྒོམས་པས་འཕགས་པའི་ སྐུར་དངོས་སུ་གྱུར་ཏེ་མཆོག་ཐོབ་བོ། ། ༈ བལ་པོ་པཎི་ཏ་པེ་ཉ་བ་ནི་རྒྱལ་རིགས་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕིན་པ་ཞིག་འཇམ་དཔལ་གིས་ལུང་བསྟན་ནས་རྒྱ་གར་དུ་ བྱོན། ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་ལ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གདམས་ངག་ཞུས་ནས་ལོ་ལྔར་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ལ་བསྙེན་སྒྲུབ་པ་མཛད་པས་ ཞལ་མཐོང་། མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་སྟེ་འཇའ་ལུས་སུ་གཤེགས་སོ། ། ༈ དའེ ི་སོབ་མ་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་ གྲགས་ཏེ་མཁས་དང་གྲུབ་པ་བརསེ་པ་མང་པོ་ལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ལུང་བསྟན་བྱུང་བས་ཞབས་ལ་བཏུད་པའི་ལོ་རྒྱུས་དུ་མ་ སྣང་། ཉིད་ཀིས་སྐྱིད་གྲོང་ལོ་ཀ་ེ ཤྭ་རའི་དྲུང་དུ་ཞག་བདུན་གསོལ་བ་བཏབ་པས། ལོང་བ་བརྒྱ་ལ་མིག་བྱིན། གཙུག་ལག་ཁང་བརྒྱ་བརྩིགས། ལམ་འཕང་བརྒྱ་སོལ། དགེ་སོང་བརྒྱའི་འཚོ་བ་དོངས། ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་དེ་རྣམས་འགྲུབ་སྟ་ེ མྱུར་དུ་འཚང་རྒྱ་བར་ འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཐོབ། དརེ ་དགེ་སོང་བཞི་སེ་ར་ེ ཁིད་ནས་བསོད་སྙོམས་མཛད་པས་སྐུ་བསོད་སྐྱེས་ཏེ་ཟང་ཟིང་འདུས། ལྷ་ཁང་བརྒྱ་ལྷག་བཞངེས།སྲོག་བསླུ་དང་མིག་བསླུ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་མཛད།ལམ་འཕང་དུ་མ་གསོས།དགེ་སོང་ཉིས་བརྒྱ་ཙམ་རའེི་ འཚོ་བ་སྦྱོར་བ་སོགས་དགེ་བ་རླབས་ཆེན་དཔག་མེད་འགྲུབ། དའེ ི་ཚེ་ལྷོ་རྒྱུད་ཀི་གྲོང་ཞིག་ཏུ་ཕེབས་པ་ན། བུད་མེད་ནད་མ་ཞིག་ གིས་བྱིན་རླབས་ཞུས་པར་གཏོར་མ་དང་བསྔོ་བ་ཡང་མཛད་ནས། ན་ཚ་སྔོན་གི་མི་དགེ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་བཟོད་པ་དང་བྱང་ 158 / 262

ཆུབ་ཀི་སམེ ས་སྒོམས་ཤིག་གསུངས་པས་མོ་དད་པ་སྐྱེས་ཏ་ེ མཆི་མ་བགས་བཞིན་ཏུ་ཚེ་སྔོན་མ་ལྟ་ཞོག ཚེ་འདིར་ཡང་སིག་པ་མང་ དུ་བྱས་ཡོད་ན་ཟརེ་བས།འོ་ན་སིག་པ་དན་ཚད་མཐོལ་བཤགས་གིས་དང་དག་པ་ཡིན་ནོ་གསུངས།དརེ་མོ་ན་ར།ེབདག་སྐྱིད་གྲོང་ དུ་ཚོང་དཔོན་ཕྱུག་པོ་ཞིག་གི་ཆུང་མ་ལ་ཕིན། བུ་ཞིག་ཡོད་པ་ལོ་བདུན་ལོན་པའི་ཚེ། ཚོང་དཔོན་བལ་ཡུལ་དུ་ཚོང་ལ་ཕིན་པ་ལོ་ གསུམ་དུ་མ་འཁོར། ཤུལ་དུ་སྐྱསེ ་མཆེད་ལེགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་དག་པོའི་དབང་གིས་སྐྱསེ ་པ་གཞན་དང་འགྲོགས་པའི་བུ་ ཞིག་སྐྱསེ ་པ་ད་ེབསད།ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀང་ཕདེ་མེད་དུ་སོང་བས།བུ་སྔ་མས།ངའི་ཕ་དེ་བྱུང་དུས་ཁོད་ལ་ཅི་འད་ཞིག་འོང་ ངམ་ཟརེ་བར།ངས་ཅི་བྱས་སྨྲས་ཏེ་རོག་ཐོ་ཞིག་བརྒྱབ་པས་མཆིན་ཁར་ཕོགཁ་ནས་ཁག་སྐྱུག་སྟེ་ཤི།དརེ ་ངེས་བུ་གཟའ་གདོང་ ཐུག་གིས་གུམ་བྱས་ནས་གཡོ་ཁམ་མང་པོ་ལབ། བ་མཆོད་ཞིག་ལ་དེའི་རྒྱུས་ཡོད་པས་དེའང་དུག་བླུད་ནས་བཀོངས། དེ་ནས་ཚོང་ དཔོན་ནོར་དཔག་མེད་བཅས་སེབ་པ་ན། གཡོག་མོ་ཞིག་གིས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ལོག་ཏུ་བཤད་པས། ཁོ་ན་རེ། དོ་ནུབ་མི་ཤེས་པ་ལྟར་ གིས། ནངས་པར་མིག་འདོན་ནོ་ཟརེ ་བ་མོས་ཕག་ཉན་བྱས་པས་ཚོར་ཏེ་འཇིགས་དགས་ནས་དུག་མང་པོ་ཆང་ལ་སྦྱར་ནས་ཚོང་ དཔོན་དཔོན་གཡོག་བརྒྱད།ཁིམ་མཚེས་སྐྱེ་པ་གཉིས།ཁོལ་མོ་གཉིས་བཅས་ལ་བླུད་པས་དེའི་ཐོ་རངེས་ནས་སྨྲ་མི་ནུས་པར་གྱུར་ ཏ་ེ ཞག་གཉིས་ཀི་ཁོངས་སུ་ཤི། བདག་ལྷོ་བལ་དུ་བྲོས། དའེ ི་ལ་ེ ལན་བདས་པས་ཕ་མིང་རྣམས་ཀང་ཕུང་དུ་བཅུག གཞན་ཡང་གཡོ་ ཟོལ་གི་སིག་ཅིའང་བགིས་ན་ཐུགས་རེས་བཟུང་འཚལ་ཟེར། དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བུད་མེད་ཅིག་ལ་འདི་འདའི་སིག་ཆེ་བ་ དགོངས་ཏེ་སྤྱན་ཆབ་མང་པོ་ཤོར། སྨྱུང་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་ཀང་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོ་བ་འཕགས་པས་དབུ་སྙུང་བཞེས་པ་ཡིན་ པས་འདི་ལ་ད་ེལས་དག་པའི་རེ་ས་གཞན་མེད་དགོངས་ཏེ་ལུང་ཕོགསྨྱུང་གནས་ཚར་བརྒྱད་བགིད་པར་བགོས།མོའི་ན་བའང་བ་ མའི་ཐུགས་རེས་ཅུང་བད་ེབ་དང་།ས་ག་ཟླ་བ་ལ་སྨྱུང་གནས་བྱས་པའི་ལན་གཅིག་གི་དགོངས་མོར་ཁ་སྐོམ་ནས་ཆང་འཐུང་།ཡང་ ལན་གཅིག་ལ་ལྟོགས་དགས་པས་ཞལ་ཟས་བཞི་ཕུལ་ཡོད་པའི་གཉིས་ཟོས། ད་ེ ལྟར་སྨྱུང་གནས་ཧྲུལ་པོ་ལན་གཉིས་དང་། གདན་ གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་བསྙནེ ་གནས་དྲུག་སྟེ། བརྒྱད་ཚར་ནས་རིང་པོ་མ་ཐོགས་པར་ཤིའོ། །ལན་གཅིག་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔས་ གཙང་སྟོད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིག་གསུངས་པའི་ཚེ་མི་ཐམས་ཅད་ཀིས་མཐོང་བར་ཙི་མར་དངོས་སུ་བྱུང་ནས་གྲུབ་རྟགས་ཤིག་ སྟོན་པར་ཞུས་པས་ཕག་མཐིལ་དུ་སྤྱན་ཁ་ཧིག་ཧིག་པ་ཀུན་གིས་མཐོང་། ཁ་ཅིག་གིས་བཅུ་གཅིག་ཞལ། འགྲོ་འདུལ་ཕག་བཞི་པ། ྤྱ ཁ་སར་ཎི་ལ་སོགས་དངོས་སུ་མཐོང་། ཁོ་ཡང་དད་དེ་ཆོས་འདིའི་སྲུང་མར་ཁས་བངས་སོ། །དའེ ི་ཚེ་མི་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དད་ནས་ སིག་བཤགས་ཕུལ་བ་མང་པོ་བྱུང་བ་ན་དག་ེསོང་ཞིག་གིས།ན་ནིང་རྒན་མོ་མི་བཅོ་ལྔ་བསད་པ་དེ་ཤི་བར་ཐོས་པས་གར་སྐྱེ་ཞུས་ པར། ཞལ་འཛུམ་མཛད་དེ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་སྨྱུང་གནས་འདི་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་ཀང་ནུས་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བར་འདུག བུད་ མེད་དེ་རྒྱ་གར་ཤར་ཕོགས་ན་བྲམ་ཟ་ེ འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གི་བུར་སྐྱསེ ་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་མང་པོ་ཅན་དུ་གདའ། སྔོན་སྨྱུང་གནས་ བྱེད་ལོ་དེས་མི་ལུས་ཐོབ་ཀང་། ཁ་སྐོམ་ནས་ཆང་འཐུང་བས་ཤེས་པ་མཐོ་དམན་ཅན། ཞལ་ཟས་ཟོས་པས་གཟུགས་ངན་པ་ཞིག་ཏུ་ སྣང་།སྐྱ་ེབ་དེར་སྤྱར་རས་གཟིགས་ལ་ཡི་དམ་བྱེད་ཅིང་ཚེ་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འདུགསྨྱུང་གནས་རྣམ་དག་ ཚར་བརྒྱད་བྱས་ཤིང་།འཕགས་པའི་མཚན་བརྒྱ་རྩ་ར་ེབརོད་དེ་ཕག་འཚལ་ན་ངེས་པར་བད་ེབ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཕིར་མི་ 159 / 262

ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་ཅིང་། མཐར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལ། ལན་གཅིག་གིས་ཀང་ངེས་པར་ངན་འགྲོའི་སྒོ་བཅད་པར་ འགྱུར། ཆོས་འདི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀི་སྒྲུབ་ཐབས་ཡིན་པས་ཀུན་གིས་འདི་ལ་བསབ་པར་ བྱའོ།།ཞསེ ་ཀང་གདམས་པར་མཛད་དོ།། ༈ གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་ནི། མངའ་རིར་འཁྲུངས་པའི་མཚན་ཡིད་འཕོགས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགུང་ལོ་ཉརེ ་དྲུག་ཚུན་ལ་ མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་གི་གྲགས་པ་ཐོན། དརེ ་མནལ་ལམ་དུ་སྒྲོལ་མས། རིགས་ཀི་བུ། མང་ཡུལ་དུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བྱོན་ཡོད་པས་དརེ ་སོང་དང་དོན་གཉིས་ འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་བྱོན་པས་བྱང་སེམས་ཟླ་རྒྱལ་དང་མཇལ། ཕག་རྟནེ ་བཏང་ནས་སྒྲུབ་ས་ལ་དོན་ཆེ་ བ༑ངན་སོང་དང་གཏན་གསེ ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཤིག་ཞུ་བྱས་པས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གདམས་ངག་གནང་།བ་མའི་བཀའ་ལྟར་ བྱང་ཕོགས་ད་ཀྷཱ ིའི་གངས་སུ་རྩམ་པ་བྲེ་ལྔ་ལ་རླུང་ནོན་མཛད། སྨྱུང་གནས་དང་བཅུད་ལེན་ཁོ་ནས་མི་སུས་ཀང་མ་ཚོར་བར་ལོ་ བདུན་བཞུགས་པས་ཕག་མཐིལ་ལ་ཉི་ཟེར་ཐལ་བྱུང་དུ་འཆར་བ་སོགས་འབྱུང་བཞི་དེངས་པའི་མཚན་མ་བརསེ ། རྟ་སྒོའི་ལྷ་ བཙན་འབུམ་རེས་ཆོས་སྐྱོང་དུ་ཁས་བངས། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ཏ་ེ ཉི་ཕུག་ཏུ་ཕབེ ས་ནས་སྤྲུལ་པའི་བཟོ་བོ་དུ་མས་གཙུག་ལག་ ཁང་དང་ཇོ་བོའི་སྐུ་བཞངེས་ནས་གདན་ས་བཏབ་པས་མཚན་ཡང་ཉི་ཕུག་པར་གྲགས།རེ་ཞིག་སྨྱུང་གནས་མཛད་པའི་ནམ་ཕེད་ སྤྱན་བུད་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའི་སྙུང་ཟུག་བྱུང་བར།མི་དཀར་པོ་ཞིག་གིས།ཁོད་ཀི་སྐྱ་ེབ་ལྔ་བརྒྱའི་གོང་དུ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕོགས་སུ་མཉན་ པར་སྐྱེས་ཏེ་གྲུ་སྐྱས་ཉ་བོ་ཆེའི་མིག་བཅར་བའི་རྣམ་སྨིན་གི་ཐ་མ་ཡིན་ཟེར། ཡང་ལན་གཅིག་ཞལ་འགྲམ་གཡས་སྐྲངས་ནས་ཟུག་ རྔུའི་མི་བཟོད་པ་ལའང་སྔ་མ་ལྟར། སྐྱ་ེ བ་དགུ་བརྒྱའི་གོང་དུ་མ་ཧེའི་འགྲམ་པ་རོས་བཅག་པའི་རྣམ་སྨིན་ཐ་མ་ཡིན་ཟེར། དརེ ་འགྲོ་ དོན་དཔག་མེད་མཛད། དུས་རྒྱུན་དུ་སྨྱུང་གནས་ཁོ་ན་དང་། སྐུ་ཁམས་ངན་དུས་ཀང་དུས་བཟང་གསུམ་ལ་མ་ཆག་པར་གནང་། སྐྱ་ེ བ་ད་ེའཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ནུབ་ཕོགས་བདེ་ལྡན་ཞིང་དུ་བྱང་ཆུབ་བརསེ་པར་ལུང་བསྟན་ཐོབ།དགུང་ལོ་དོན་བདུན་བཞསེ ་པའི་ཚེས་ བརྒྱད་ཅིག་ལ་སྨྱུང་གནས་ངག་བཅད་གནང་བཞིན་ཉི་མ་ཕེད་ཡོལ་དུ་གཤགེས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཅིང་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་མཐའ་ ཡས་སོ། ། ༈ སྲུ་བ་རོ་ར་ེ རྒྱལ་པོ་ནི། སྲུ་ཡུལ་སྒང་དུ་འཁྲུངས། མཚན་ཚུལ་ཁིམས་དཀོན་མཆོག་ཏུ་བཏགས། ལས་སད་དེ་དགུང་ལོ་ བདུན་པ་ནས་གྲུབ་ཐོབ་པ་དང་མཇལ། རིམ་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་། ཐགེ ་པ་རིམ་པ་གསུམ་ལ་མཁས་ཤིང་བཙུན་པའི་མཆོག་ཏུ་ བཞུགས། 160 / 262

ཁོད་མི་གཅིག་ལ་ཆོས་གཅིག་གིས་ཆོག་པ་སྟེར་གསུངས་ནས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་གདམས་ངག་གནང་། མ་ཤིའི་ བར་དུ་སྨྱུང་གནས་བགིད་པའི་དམ་བཅའ་ཕུལ་ཏ་ེལོ་ཧིལ་པོ་ལྔར་བཅག་མལ་གཅིག་ཏུ་སྨྱུང་གནས་མཛད་པས་ལོ་སོ་དྲུག་ཏུ་འགྲོ་ བའི་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་འཕགས་པས་ཞལ་གཟིགས་ཏ་ེཉིད་ཀི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་བྱིན་གིས་ བརླབས། མངོན་ཤསེ ་རྗུ་འཕྲུལ་འགྲོ་དོན་བསམ་གིས་མི་ཁབ། འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ཁོ་ན་མཛད། ཤ་ཆང་ལག་ཐོག་ཏུ་བཞསེ ་མ་ མོང་།སྨྱུང་གནས་ཆག་མེད་དུ་གནང་ཞིང་མཐར་སྐུ་གཤེགས་པའི་གདུང་རྣམས་རིང་བསྲལེ ་དུ་གྱུར་པ་མཆོད་རྟནེ་དུ་བཞུགས་ པས་ད་ལྟའང་གསོལ་བ་བཏབ་ན་འཕལེ ་གདུང་འབྱོན་པར་གྲགས་སོ། ། ༈ ཞང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་ནི། ཁོ་ཕུར་འཁྲུངས་པའི་ཚེ་ས་གཡོ་བ་དང་འབྲུག་སྒྲོག་པ་སོགས་ཀིས་ཡབ་མེས་ཀི་དགྲ་ཞིག་ ཡོད་པ་འཇིགས་པས་མཚན་དེ་སྐད་གྲགས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ས་སྐྱ་སོགས་སུ་ལུང་རིག་གི་གྲྭ་བསྐོར་མཛད་པས་མཁས་པའི་སྙན་པས་ཁབ། བཀའ་གདམས་ཀི་རྣམ་ ཐར་ཤིན་ཏུ་གཙང་ཞིང་གྲྭ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་འདུས་པའི་ཆོས་སེ་སྐྱོང་བ་ལ་སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་ཏ།ེ བྱང་སེམས་སྤྲུལ་པའི་དྲུང་ནས་ ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གདམས་སྐོར་ཞུས། སྨྱུང་གནས་མཛད་ནས་ལོ་གསུམ་དང་ཟླ་བ་བཞི་སོང་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ནུབ་ཀི་ཆ་དང་ པོར་སྒྲོལ་མ་ཕག་འཚལ་ཉརེ་གཅིག གཉིས་པར་སྨན་བ་མཆེད་བརྒྱད། གསུམ་པར་འཕགས་པ་ལ་བྱ་སྤྱོད་ཀི་ལྷ་མང་པོས་བསྐོར་བ་ཞལ་གཟིགས། དབང་ བསྐུར་བྱིན་གིས་བརླབས།བུ་ཁོད་དད་ཟས་དང་གཤིན་ཟས་མ་ཟ་བར་རི་ཁོད་དབེན་པ་བསྟེན་ལ་ནུས་ན་བཅུད་ལནེ་གིས།མི་ ནུས་ན་བསོད་སྙོམས་ཀིས་ལ་སེམས་ཅན་གི་དོན་མཛོད་ཅེས་ལུང་བསྟན། དེར་བ་མའི་བཀའ་ལྟར་གདན་ས་ལོ་གསུམ་མཛད་གྲུབ་ འཕལ་ན་བཟའ་དང་བཞུགས་གདན་ཡོད་པ་སོངས་དག་མཛད། ལུང་པའི་ཕུ་ར་གསེབ་ཅིག་ཏུ་སུས་ཀང་མ་མཐོང་བར་སྨྱུང་གནས་ ཟླ་བ་གསུམ་མཛད་པས་ཚད་ནད་དག་པོ་ཞག་བདུན་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ད་རང་ཤིའམ་སྙམ་པ་ན་ཐོ་རེངས་མནལ་ཟ་ཟི་ཞིག་ལ་སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀིས།ཁོད་ཀི་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་གོང་རྒྱ་གར་ཏུ་ཉ་བ་ཞིག་ལ་སྐྱསེ ་ཏེ་ཉ་རྣམས་གསོན་པོར་ཆུ་ཚན་ཏུ་བཙོས་ནས་ཟོས་པས་ ཆུ་ཚན་ཁོལ་མའི་དམལ་བར་ལོ་གྲངས་དུང་ཕྱུར་སྡུག་བསྔལ་མོང་བའི་ཚེ་བདག་གི་འོད་ཀིས་རགེ་པས་མིར་སྐྱསེ་ནས་སྐྱེ་བ་བཅུ་ དྲུག་བརྒྱུད་པའི་ཚེ་ང་ལ་འབྲེལ་བ་བཞག་པས་ད་རེས་རེས་སུ་བཟུང་ཞིང་ནད་འདིས་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་དག་པ་ཡིན་གསུངས་ཏེ་ ཕག་གིས་བྱབ་པས་སྙུན་ལས་གྲོལ།ད་ེནས་ཀང་དཀའ་བ་སྤྱད་དགས་པས་རླུང་ལངས་ཏེ་ཞག་བདུན་ཏུ་ཐུགས་དན་མ་བྱུང་བ་ལ་ སེན་མའི་ཐལ་བ་ཆུར་སྐོལ་བ་དང་། རེས་ཟྭ་ཚོང་། རེས་ལུག་རིའི་སྣ་བ་ལུད་སྐམ་བོས་ཀང་རླུང་ནོན་མཛད། ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀང་ མ་གསོལ་བར་ཟླ་བ་བདུན་བཞུགས་པ་སོགས་ལོ་གསུམ་ལ་དཀའ་བ་སྤྱད་ནས་འཕགས་པའི་བསྐྱདེ ་རོགས་བསྒོམས་པས་གྲུབ་པ་ 161 / 262

བརེས་ཏེ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ་དང་། ཆུ་བོ་གེན་དུ་ཟློག་པ་སོགས་རྗུ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་དུ་མ་བསྟན། གཤེགས་པའི་ཚེ་རིང་བསྲལེ ་བྲེ་ དོ་དང་ཐུགས་ལགས་བྱོན་པ་གདུང་རྟེན་གཉིས་སུ་བཞུགས་སོ། ། ༈བྱང་པ་མཁན་ཆནེ ་རྩི་འདུལ་བ་ནི།གཞོན་ནུ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བྱམས་ཆོས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་སྦྱངས་པ་ ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་མཁས་ཤིང་བཙུན་པའི་མཐར་ཐུག མཚན་ཐུགས་རེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གྲགས། ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དི་དོ་ལམ་རེར་ཁབ། སྐུ་ བསོད་ཆེ་བས་གྲྭ་བ་སྟོང་ཕག་རེ་འདུས་པའི་དགེ་འདུན་གི་སེ་འཛུག་པ་སོགས་དགེ་བ་རླབས་ཆེན་དུ་མ་མཛད། སྒྲོལ་མས་ལུང་ བསྟན་པ་ལྟར་མདོག་སོད་དུ་ཞང་སྟོན་རིན་པོ་ཆ་ེལས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས་ཏེ་སྨྱུང་གནས་སྟོང་ཕག་གཅིག་དམ་ བཅའ་མཛད་ནས་སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ས་ག་ཟླ་བའི་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་བྱིན་གིས་བརླབས་ནས་ གྲུབ་པ་བརེས། སེམས་ཅན་དུ་མ་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད། གཤེགས་མ་ཐག་ཏུ་བྱམས་པའི་དྲུང་ནས་བདེ་བ་ཅན་དུ་ཕབེ ས་པར་གྲགས་ པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་རྣམ་ཐར་བརོད་ལས་འདས་སོ། ། ༈ ཆོས་རྒྱལ་བདེ་བ་ཅན་པ་ནི། འཁྲུངས་ཡུལ་མདོག་སོད། མཚན་ཤཱཀ་བྱང་ཆུབ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཐོས་བསམ་ལ་བརྩོན་ཞིང་ཁད་པར་འདུལ་བ་ལ་མཁས། སྨན་བ་དང་སྒྲོལ་མ་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པས་ འཕགས་མས་ལུང་བསྟན་ཏེ་རྩི་འདུལ་བའི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་ཁིད་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས། གྲངས་བསྙེན་ཉེར་ གཅིག་དེར་མཛད་ནས་སར་ཕེབས་ཏེ་མདོག་སོད་ཀི་གདན་ས་བཏབ་པས་སྐུ་བསོད་སྐྱེས་ཏ་ེལོ་་རེ་ལ་ཕར་འདུལ་གི་བཤད་གྲྭ་ ཚར་ཉི་ཤུ་ཙམ་རེ་བྱུང་། སྨྱུང་གནས་སྟོང་ཕག་གཅིག་གི་དམ་བཅའ་མཛད་ནས་སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ཚེས་བརྒྱད་ཀི་དངོས་གཞིའི་ ནུབ་མོ་དག་སྣང་དུ་པོ་ཏ་ལར་ཕེབས། བཀོད་པའི་ཁད་པར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་གཟིགས། འཕགས་པས་ལུང་བསྟན་བྱིན་ གིས་བརླབས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་སྒོ་དུ་མ་འཁྲུངས། ད་ེ ཕིན་ཆད་ནས་གྲུབ་རྟགས་མངོན་ཤེས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་སམེ ས་ཅན་གི་ དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་དེ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་རི་བོ་ཏ་ལར་གཤེགས་སོ། ། ༈ མཁན་ཆེན་ཆུ་བཟང་པ་ནི། མུས་ལྡང་དཀར་དུ་འཁྲུངས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཚན་བྱང་ཆུབ་འབར་ཏེ་མཁས་པའི་སྒོ་ ནས་བསྟན་པའི་བྱ་བ་མཐར་ཕིན། འཕགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་མདོག་སོད་པའི་དྲུང་དུ་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས། བ་མའི་བཀའ་ བཞིན་དེ་ཉིད་དུ་སྨྱུང་གནས་མཛད་པས་སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་དངོས་གཞིའི་ནུབ་མོ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ལ་བཀའ་ གདམས་བརྒྱུད་པས་བསྐོར་བ་ཞལ་གཟིགས། སྒྲུབ་ཡུན་རིང་ཡང་ད་བར་མ་མཇལ་བའི་ཡུས་གསོལ་བས། ཁོད་དང་སྐད་ཅིག་ཀང་ མ་བྲལ་བར་ཡོད་དང་པོ་ལུང་བསྟན་དུས་སུ་འདི་བདུད་ཀི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་ཟོས་པ་དསེ ་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་གསུངས་ 162 / 262

ནས་བྱིན་གིས་བརླབས།སེམས་ཅན་གི་དོན་དཔག་མེད་གིས་ཤིག་པའི་ལུང་བརེས་ཏེ།ད་ེནས་བཟུང་འཕགས་པ་དང་མི་འབྲལ་ བར་བཞུགས་ཤིང་བསོད་སྙོམས་ལ་བརྟེན་པའི་དགེ་འདུན་སུམ་བརྒྱ་རེའི་འཚོ་བ་སྦྱར་བ་སོགས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་མཐའ་ཡས་ མཛད། སྨན་བའི་ཆོ་གའི་ཚེ་སྨན་བ་མཆེད་བརྒྱད་ཞལ་གཟིགས། གནོད་སྦྱིན་སེ་དཔོན་རྣམས་ཀིས་ལྷའི་བདུད་རྩི་དངས། གནས་ ཆོག་མཛད་པ་ན་གནས་བརྟན་རྣམས་དངོས་སུ་བྱོན་པ་སོགས་ངོ་མཚར་མཐའ་ཡས། ལན་གཅིག་ཆོས་གསུངས་པའི་ཚེ་ད་སྟེ་ལོ་ སུམ་བརྒྱ་ཙམ་ན་གནས་འདིར་དུས་རྟགས་གསུམ་འོང་། དེའི་ཚེ་ངའི་ཆོས་འདི་སྒྲུབ་ས་བ་ཡིན་པས་ནན་ཏན་གིས་ཤིག ལས་ངན་ སིག་པའི་ཕགས་ཤིང་ཡིན་ནོ་གསུངས། རེ་ཞིག་ན། ད་ང་འགྲོ་བས་ངའི་རྒྱགས་ལྷག་མ་གང་ཡོད་ཀིས་དགེ་བ་གཞན་བྱ་མི་དགོས། སྨྱུང་གནས་འཚོགས་པའི་མི་རྣམས་ལ་ འབྱོར་ན་གདན་གཅིགམ་འབྱོར་ན་ཐོར་ཐུག་རེ་དོངས།དའེ ང་མ་འབྱོར་ན་མེ་ཤིང་དུམ་པ་རེའི་གཞི་གིས་དང་འདི་ཁོ་ན་བསོད་ ནམས་ཆེ་བ་ང་ལ་འཕགས་པས་དངོས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན། མིའི་ཟརེ ་ལོ་ཙམ་མ་ཡིན་ཁོང་གིས་རྫུན་མི་གསུངས་ཞེས་སོགས་ གདམས་པར་མཛད་ནས་སྐུ་གཤེགས་ཏ་ེ པུར་ཞག་བདུན་བཞུགས་ན་འཇའ་ལུས་སུ་ཡལ་རྒྱུ་ལ། ཞག་གསུམ་ན་བྱིས་པ་ལོ་བདུན་ པའི་ཚོད་ཙམ་གྱུར་པ་བུ་ཆེན་ཞིག་གིས་མཐོང་སྟ་ེ རྟེན་སྐལ་མ་ཐོབ་དོགས་པས་སྐུ་གདུང་བཞུས་པ་རིང་བསྲེལ་གི་ཕུང་པོར་གྱུར་ ཏོ། ། ༈ ཆོས་རེ་ཤསེ ་རབ་འབུམ་ནི། གཙང་དུ་ཡ་མཚན་པའི་ལྟས་བཅས་སྐུ་འཁྲུངས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སོབ་གཉེར་སྦྱངས་པས་དཀའ་བཞི་མཁེན་ནས་གྲྭ་སྐོར་མཛད། སྔགས་རྒྱུད་དུ་མ་མཁེན་ཅིང་སྦྱོར་དྲུག་ བསྒོམས་པས་རྟགས་བཅུ་རོགས།མངོན་ཤསེ ་ལྔ་ཐོབ་པར་གྲགས།འཇམ་དཔལ་དམར་པོ་ཞལ་གཟིགས།རེ་བཙུན་མས་ལུང་ བསྟན་པ་ལྟར། ཆུ་བཟང་པ་ལས་འཕགས་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུས་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་སྨྱུང་གནས་མཛད་པས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་ལ་ འཇིགས་པ་བརྒྱད་སྐྱོབ་ཀིས་བསྐོར་བ་གཟིགས་ཏ།ེ ད་ེནས་བཟུང་འཕགས་པ་དང་འབྲལ་མེད་དུ་གྱུར།ཤེས་རབ་ཀི་རྩལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང་བཤད་སྒྲུབ་ཀི་སྒོ་ནས་བསྟན་ འགྲོའི་དོན་དཔག་མེད་མཛད་དེ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་མ་བྱུང་ངོ་། ། ༈ རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ནི། གཙང་བྲག་སྐྱར་ས་གཡོ་ཞིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བབ་པ་སོགས་ངོ་མཚར་དང་ བཅས་ཏེ་སྐུ་བལྟམས། བར་འཕོད་ཙམ་ཉིད་ནས་བདག་ལས་གཞན་གཅེས་ཀི་ཐུགས་བཅོས་མིན་དུ་འཁྲུངས། སྐབས་ཤིག་ཕྱུགས་ 163 / 262

ལུག་སྐྱོང་བཞིན་པར་སྔོན་གི་ལས་འཕོ་སད་དེ་ཆོས་བྲོས་ལ་བྱོན། བསབ་སྦྱང་ཆེར་མཛད། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚེ་ནའང་མེ་ཏོག་གི་ ཆར་སོགས་ལྟས་ཡ་མཚན་དུ་མ་བྱུང་། མཚན་བཟང་པོ་དཔལ་དུ་གསོལ། དབུ་ཕར་འདུལ་མཛོད་ཀི་གཞུང་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་རིག་པའི་གྲགས་པས་ ཁབ་སྟེ་བོ་དོང་ཨེའི་གདན་ས་མཛད། ས་སྐྱ་དཔལ་ལྡན་བ་མ། བུ་དོལ་གཉིས། སངས་རྒྱས་དབོན། རིན་ཆེན་གིང་པ། དཔང་ལོ་ཆེན་ པོ་སོགས་བ་མ་བཞི་བཅུ་ཙམ་བསྟེན་ནས་རྒྱ་ཆོས་བོད་དུ་འགྱུར་བ་གངས་ཅན་དུ་ཡོད་དོ་ཅོག་གསན་པ་མཐར་ཕིན། འགྲན་ཟླ་ བྲལ་བའི་ཡོངས་འཛིན་གཉིས་ལས་མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་ལ་ཐེག་ཆེན་བོ་སྦྱོང་ཞུས་ཏེ་བསྒོམས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་ རྣམ་གཉིས་གཞུང་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་ཐུགས་སུ་འཁྲུངས་ནས། མཛེ་སང་བྱུང་ཚད་ཀི་ཤིག་ནད། ནད་གདོན་ཟུག་གཟེར་ལ་སོགས་སྙིང་ར་ེ བའི་སམེ ས་ཅན་གཟིགས་སོ་ཅོག་གི་སྡུག་ བསྔལ་དེ་ཉིད་དུ་དངོས་སུ་བཞསེ ་ཤིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་ཕི་གཉིས་ཀའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་མཛད། ཐུགས་བསྐྱེད་ ཆེན་མོ་གསན་པའི་ཚེ་ས་གཡོས་འཇའ་འོད་སོགས་ཡ་མཚན་དཔག་མེད་བྱུང་། ཆོས་རེ་ཤེས་རབ་འབུམ་པ་ལས་སྦྱོར་དྲུག་གསན་ པས་རྟགས་བཅུ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་རོགས་ཏ་ེགྲུབ་རྟགས་ཐོན་ཀང་།བ་མས་འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་ཉིད་སྐྱ་ེབ་དུ་མའི་ལྷ་སྐལ་ དུ་དགོངས་ནས་ཀླུ་སྒྲུབ། ཙན་གྡྲ ོ་མཱི། དཔལ་མོ་སོགས་ལུགས་སྲོལ་དུ་མའི་དབང་ཁིད་སྒྲུབ་ཐབས་གནང་། གདན་སའི་ཆོས་དཔོན་ ཀང་དཔང་ལོ་ཆེན་པོར་ཞུས་ནས་དགུང་ལོ་ཞེས་གསུམ་པ་ལ་དངུལ་ཆུ་ཆོས་རོང་གི་དབེན་པར་གཤེགས་ཏེ་ཉ་ེགནས་མ་གཏོགས་ སུ་ཡང་མི་མཇལ་བའི་སྐུ་མཚམས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་སྨྱུང་གནས་དང་བོ་སྦྱང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཉམས་བཞེས་དང་། ཉིན་རེ་ཕག་བསྐོར་ བརྒྱ་རྩ་རེ་སོགས་མདོ་སྔགས་ཆོས་སྤྱོད་བཅད་ཁིགས་ཀང་ཕལ་པའི་བོས་མི་འཁྱུད་པ་མཛད་པས་ཟླ་བ་དྲུག་ནས་ཞལ་བཅུ་གཅིག་ པ་ལ་དོན་ཞགས་ལྷ་ལྔ་སོགས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ལྷ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་བ་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་བྱིན་གིས་བརླབས་ པས་འཕགས་པ་དང་དབྱེར་མི་ཕེད་པའི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེ་ཁད་པར་ཅན་འཁྲུངས་ཏ།ེརེ་རང་བྱུང་བའི་བུ་ཆེན་ཏའེོ་རྟོགས་ལྡན་ གིས། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བྱས་ཀང་གང་ལ་བྲིས་པའི་དཀར་པོ་དེ་ལ་ཟརེ ་བ་མིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུའི་ འདུ་ཤེས་མངའ་ཞིང་སྟོང་ཉིད་སྙིང་ར་ེ ཀོང་དུ་གྱུར་པ་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་འད་བ་ལ་ཟརེ ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པས་མཚོན་ནོ། ། རྟག་ཏུ་རང་སྐྱོན་ཁོ་ནར་རྟོག་ཅིང་གཞན་སྐྱོན་མི་རྟོག་པས་མཆོག་དམན་ཀུན་གི་ཡོན་ཏན་གེང་བ་འབའ་ཞིག་ལྷུར་མཛད། ཆོས་བརྒྱད་གཏན་ནས་མི་མངའ། བྱམས་པའི་མཐུ་ཡིས་དྲུང་དང་ཉེ་བའི་མི་ཕྱུགས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གིས་དུལ་ཏེ། རི་དྭགས་ དང་གཅན་གཟན། བྱིའུ་དང་བྱི་ལ། ཁི་དང་སང་པོ་སོགས་ཀང་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་སང་བའི་སེམས་བརེད་པ་ལྟར་ འབོལ་ཤིག་གེ་འགྲོ། བཞུགས་གདན་ན་བཟའ་ཚུན་ཆད་ཀང་གཞན་ལ་སྟེར་བ་སོགས་ཕར་ཕིན་དྲུག་ལ་ཆད་མེད་དུ་སྤྱོད་དེ། 164 / 262

མདོར་ན། བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། །བརྟན་པ་ཉིད་དང་ལག་བརང་དང་། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་འགྲལེ ་བ། །འདི་དག་བོ་ ལྡན་རྣམས་ཀི་རྟགས། ། ཞསེ ་པ་མངོན་དུ་གྱུར། སེམས་བསྐྱེད་སོགས་ཆོས་གར་གསུང་དུ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་བབ། ཞལ་ནས། ཇོ་བོ་ ཡབ་སྲས་ཀི་དུས་སུ་སེམས་བསྐྱདེ་ཀི་ཆོས་འདི་བཀའ་དོགས་པས་དུས་ཕིས་ཀང་འདི་འབོག་པ་ཉུང་བས་བྱང་ཆུབ་སམེས་རྒྱུད་ལ་ སྐྱསེ ་པ་མང་པོ་མ་བྱུང་། ད་ནས་བཀའ་ཡང་དུ་བཏང་བ་ཡིན་པས་ཉིད་ཅག་འབོག་ནུས་པ་ཀུན་གིས་ཕོག་ཅིག་ཅེས་གསུངས། ན་ བཟའ་དང་གཟིམ་ཁང་དུ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དིས་ཁབ། བཤེས་གཉེན་དང་བུ་སོབ་དུ་མས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སྐུར་ཡང་ཡང་མཇལ། རྨི་ལམ་སྒྱུ་ལུས་མངོན་ཤསེ ་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ།སོ་ཐར་དང་བྱང་སམེས་ཀི་སོམ་པ་ཕོག་པ།འཆད་རྩོམ་མཛད་པ།དབེན་པ་ བསྟེན་པ། གྲུབ་ཐོབ་ཀི་སོབ་མ་ཐོན་པ་སོགས་རེ་རེ་ལ་བལྟས་ཀང་སྐུ་ཚེ་རིལ་པོར་དེ་ཁོ་ན་མཛད་པ་འད་བར་ཡོད། སྐབས་དེའི་བོད་ཀི་ཆེ་དགུ་དང་།སྐད་རིགས་མི་གཅིག་པའི་སྐྱ་ེབོ་གྲངས་ལས་འདས་པ་མཐོང་ཐོས་དན་རེག་ཐམས་ཅད་ བྱང་ཆུབ་ཀི་སར་སྨིན་པ་དང་གྲོལ་བར་མཛད་ནས་བྱ་ལོ་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུའི་དགོངས་མོར་ཆོ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་ ཏ་ེའཕགས་པའི་ཐུགས་ཀར་ཐིམ་མོ།།རེ་ད་ེལ་མཁས་གྲུབ་གི་སོབ་མ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་བྱོན་པའི་ནང་ནས་ཇོ་གདན་དཀོན་ མཆོག་བཟང་པོ་ནས་སྙག་ཕུ་མཁན་ཆེན་སོགས་བརྒྱུད་དེ། གར་དབང་ལྔ་པའི་ཡིག་ཆ་ལ་ཆགས་མེད་ཞབས་ཀིས་གསལ་ཀ་མཛད་ པ་ཀ་ྶཾཚང་ལུགས་སྲོལ་ད་ལྟའང་རྒྱུན་བཞུགས་པ་སོགས་བོད་གངས་ཅན་གི་གྲུབ་མཐའ་ཀུན་ལ་རྒྱལ་སྲས་ཞབས་ཀི་སོབ་ཚོགས་ ལས་གསེ ་པའི་རྒྱུན་ཁོ་ན་དར་ཆེ་ཞིང་། རེ་རིག་པ་འཛིན་པའི་ཡིག་ཆ་ནི་ཇོ་ནང་གི་སྲོལ་ཀ་དང་འབྲལེ ་བ་སྟེ། ད་ེ ནི་བྲག་དཀར་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་ཡབ་སྲས་ནས་འཇམ་མགོན་གྲོལ་མཆོག་དང་། ཀུན་སྙིང་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཀི་སྐྱེས་ བུ་ཆེས་ཆེ་བ་དག་ལས་བརྒྱུད་པ་སྟེ། རྣམ་ཐར་ནི་སྨོས་ཀིས་མ་ལངས་ལ། ད་ལྟའི་བར་དུ་བྱིན་རླབས་ཀི་ཚན་ཁ་མ་ཉམས་པ་ཤེས་ པར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ལས་སྒྲུབ་པའི་དུས་ནི། སྤྱིར་གོང་གསལ་གི་ཟླ་ཞག་འགྱུར་ཁད་ཅན་རྣམས་སྐབས་སུ་གང་བབས་ཀང་རུང་ལ། ཁད་པར་ས་ག་ཟླ་བར་དཔལ་མོ་ཉིད་དང་། བརྒྱུད་པའི་བ་མ་ཕལ་ཆེར་ཀང་གྲུབ་པ་བརེས་ནས་བྱིན་གིས་བརླབས་པའི་དུས་ཁད་ པར་ཅན་ཡིན་པས་དརེ ་སྨྱུང་གནས་བྱས་ན་བར་ཆད་མི་འབྱུང་ཞིང་དངོས་གྲུབ་མྱུར་བར་གསུངས།བསྙེན་པའི་ཚད་ལ་དུས་ བསྙེན་ནི། སྨྱུང་གནས་ལན་བརྒྱད་ལ་སྔོན་དངོས་རེས་དང་འབྲེལ་བའི་ཉིན་ཞག་ཕེད་དང་བཅུ་བདུན་ཏེ་དེང་སང་དཀར་པོ་ཆ་ བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་འདིའོ། །གྲངས་བསྙེན་ནི་གཟུངས་རིང་ཁི་ཕག་བཞི། གཟུངས་ཐུང་འབུམ་ཕག་གཅིག སྙིང་པོ་འབུམ་ཕག་དྲུག ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོའི་གཟུངས་སྟོང་ཕག་གཅིག་ས་བཅུ་པ་དང་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ཅི་རིགས་བཟླ་བར་གསུངས་ 165 / 262

ས༑ོ ༑རྟགས་ཀི་བསྙེན་པ་ནི་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་དུ་གསལ་བ་ལྟར་མཚན་མ་མ་བརེས་བར་དུ་སྟེ་གྲངས་ངེས་མེད་དོ།། བཞི་པ་ད་ེ ལྟར་བསྒྲུབས་པའི་ཕན་ཡོན་ལའང་། དང་པོ་འཕགས་པས་དམ་བཅས་པའི་གནད་ཀིས་འབྲལེ ་པ་བཞག་ན་མི་ བསླུ་བའི་ཚུལ་ནི་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ཐུགས་རེ་ཐོགས་མ་མི་མངའ་བའི་གཟུངས་ལས།བཅོམ་ལྡན་འདས་སམེ ས་ཅན་གང་ལ་ལ་ ཞིག་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིག་སྔགས་འདི་འདོན་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དག་གལ་ཏེ་ངན་འགྲོ་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ལྟུང་བར་གྱུར་ན། བདག་ནམ་ཡང་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགིའོ།།ད་ེབཞིན་དུ།གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ བར་མ་གྱུར་ན་བདག་ནམ་ཡང་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགིའོ། །གལ་ཏ་ེ ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སོབས་པ་ཚད་མ་ མཆིས་པ་སྙེད་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན་བདག་ནམ་ཡང་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགིའོ། །གལ་ཏེ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྨོན་ པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་ན་སྙིང་ར་ེ ཆེན་པོའི་སམེ ས་ཀི་གཟུངས་ཞེས་མི་བགི་ལགས་ཏེ། མི་དགེ་བ་ རྣམས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མ་བགིས་པ་ནི་མ་གཏོགས་ལགས་སོ། །བུད་མེད་གང་ལ་ལ་ཞིག་བུད་མེད་ཀི་ལུས་ཀིས་ཡོངས་སུ་ སྐྱོ་ནས་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་གང་ལགས་པ་དེས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་སམེས་ཀི་གཟུངས་ཀི་ཚིག་འདི་འདོན་ཤིང་ ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀི་དངོས་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་གྱུར་ཏ།ེསྐྱསེ་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན་བདག་ནམ་ཡང་ མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགིའོ།།ཐ་ེཚོམ་གི་བསམ་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བསྐྱདེ ་པར་གྱུར་ན་གདོན་མི་འཚལ་བར་གང་ སྨོན་པའི་འབྲས་བུ་ད་ེ མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ། །སམེ ས་ཅན་གང་ལ་ལ་ཞིག་དགེ་འདུན་གི་ཞལ་ཟས་དང་དཀོར་ འཕོག་ཅིང་ཆུད་གསོན་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་སྟོང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དག་ལ་འགོད་པས་མཐོལ་ཞིང་བཤགས་ ནའང་འབྱང་ཞིང་ཚངས་པར་མི་འགྱུར་མོད་ཀི། འོན་ཀང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིག་སྔགས་འདི་བཏོན་པ་ཙམ་གིས་དེ་དག་ཡོངས་ སུ་འབྱང་བར་འགྱུར་བ་ལགས་ཏེ༑ དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་ཞལ་ཟས་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་དཀོར་ནོར་འཕོག་ཅིང་ཆུད་ གསོན་པ་དེ་དག་ནི་ཕོགས་བཅུའི་སྟོན་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱན་སྔར་བཤགས་ན་གདོད་ཡོངས་སུ་འབྱང་བར་འགྱུར་ ལགས་ལ། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་འདི་འདོན་པའི་ཚེ་ཕོགས་བཅུའི་སྟོན་པ་རྣམས་དེར་གཤེགས་ནས་དབང་མཛད་པར་ འགྱུར་བས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྒྲིབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀང་ཡོངས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་མཚམས་མ་མཆིས་པ་ ལྔ་དང་། གང་ཟག་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་དང་། གསོ་སྦྱོང་བཤིགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁིམས་བཤིགས་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་བཤིགས་པ་ དང་། གཙུག་ལག་ཁང་བཤིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དགེ་འདུན་གི་དཀོར་བརྐུས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སུན་པར་བགིས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ སིག་པའི་ལས་ལི་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འབྱང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། ། 166 / 262

རིག་སྔགས་འདི་ལ་ཐ་ེཚོམ་འཚལ་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་ནི་མ་གཏོགས་ཏ།ེ ཐེ་ཚོམ་འཚལ་བར་གྱུར་ན་ཐ་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ ཆུང་ངུའི་ལས་ཡང་བ་ཙམ་ཡང་ཡོངས་སུ་འབྱང་བར་མི་འགྱུར་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལི་བ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ་ལགས། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ ལི་བ་དག་ཡོངས་སུ་འབྱང་བར་མི་འགྱུར་མོད་ཀི། འོན་ཀང་བྱང་ཆུབ་ཀི་རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་བགིད་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །ཞེས་དང་། གཞན་ལས་ཀང་འདི་སྐད་དུ། འཁོར་བའི་བཙོན་དོང་ཉམ་ང་བར་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་བདག་གིས་དངས་ནས་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་བཀོད་པར་བགིའོ། ། འཁོར་བ་དོང་སྤྲུག་གི་ཕིན་ལས་བསྒྲུབ་པར་བགིའོ། །བདག་གི་གདོང་བཅུ་གཅིག་གིས་རྟག་ཏུ་ལྟ་ཞིང་ལག་པ་སྟོང་གིས་ བྱབས་པར་བགིའོ། །རིགས་ཀི་བུའམ། རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་དག་ཚེས་བརྒྱད་དམ་བཅོ་ལྔའི་དུས་ལ་བབ་པའི་ཚེ། སྨྱུང་བར་གནས་ པའམ། བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པ་དག་གིས་ཀང་རུང་སྟེ། བདག་གི་མིང་ནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀི་བར་དུ་བརོད་ཅིང་ཕག་འཚལ་བར་ བྱེད། ཡིད་ལ་སེམས་པར་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་དསེ ་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་བྱས་ཀང་།དེ་ངསེ ་པར་དངས་ནས་བད་ེབ་ཅན་གི་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་སུ་ སྐྱ་ེ བར་བགིའོ། །ཡིད་ལ་སམེ ས་པར་བྱདེ ་ན༑ སེམས་ཅན་དསེ ་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་བྱས་ཀང་ངེས་པར་དངས་ནས་བདེ་བ་ ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་བགི་སྟ།ེ ངན་སོང་དང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་གནས་མ་མཆིས་གོ་སྐབས་མ་མཆིས་སོ། །གལ་ ཏ་ེ སམེ ས་ཅན་དེ་ངན་འགྲོར་སོང་ན། བདག་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཞསེ་དམ་བཅས་ཏ།ེའཕགས་པ་རྣམས་ནི་བདེན་ཚིག་གྲུབ་པས་ནམ་མཁའ་གཞན་དུ་གྱུར་ཀང་དམ་བཅས་པ་མི་བསླུ་བ་ དང་། ངེས་པར་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་དབང་བཅུ་བརསེ ་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། ། གཉིས་པ་སངས་རྒྱས་གཞན་ལས་ཀང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཐུགས་རེ་ཆེ་སྟེ། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། གང་ལ་ ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མའི་མཚན་ནས་བརོད་ཅིང་ཡིད་ལ་བསམ་པ་དང་། གཞན་ཡང་འགའ་ཞིག་ གིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་དུ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས།བདག་གི་མིང་ནས་བརོད་ཅིང་རསེ ་སུ་དན་པར་གྱུར་ན་དེ་གཉིས་ཀི་ཡོན་ཏན་ མཉམ་ཞིང་མཚུངས་ལགས་སོ།། 167 / 262

བདག་གི་མིང་ནས་བརོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀང་ཕིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་འཐོབ་པར་འགྱུར། བྲོ་ནད་ཐམས་ཅད་དང་ བྲལ་བར་འགྱུར། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་བར་འགྱུར། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀི་ནོངས་པ་ཞུ། བྱང་བར་འགྱུར་ན་བདག་གིས་བསྟན་པའི་རིག་སྔགས་འདི། ལེན་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། ཀོག་པ་དང་། འདོན་པ་དང་། ཅི་སྐད་ བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ་ལགས་ཏ།ེ གང་ཟག་དེ་དག་ནི་བ་ན་མ་མཆིས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལག་མཐིལ་དུ་ མཆིས་པ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་ལགེས་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བགི་ལགས་སོ།།ཞསེ ་གསུངས་ཤིང་ཁད་པར་སྙིགས་མའི་ འགྲོ་བ་སྤྱི་དང་གངས་ཅན་གི་གདུལ་བྱ་ལ་བྱིན་རླབས་ལྷག་པར་མྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལྟར། སྔོན་ཐུགས་བསྐྱདེ ་པའི་ཚེ་ ནའང་། ཁད་པར་དུ་སྙིགས་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་པའི་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རགས་ཤིང་མི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་། འཕགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདབེ ས་པ་དང་། ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་བཤིགས་པ་ དང་། ཚུལ་ཁིམས་འཆལ་ཞིང་ཉམས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་ནོར་བརྐུས་པ་དང་།ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དག་ེའདུན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་།ཉ་པ་དང་།ཕག་ པ་དང་། བཤན་པ་ལ་སོགས་པའི་སིག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་བདག་གི་མིང་བརོད་པ་དང་གཟུངས་སྔགས་འདེན་པ་དེ་དག་ གི་འདནེ ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིགསྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་དམ་པར་གྱུར་ཅིག།གིང་དང་དཔུང་གཉེན་དམ་པར་གྱུར་ཅིགཅེས་སོགས་ དམ་བཅས་ཤིང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་རིགས་ལས་ཀང་བཅུ་གཅིག་ཞལ་ཉིད་རྩ་བའི་ལྷ་ཡིན་པ་དང་། མ་འོངས་སྙིགས་དུས་ཀི་ གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་དམ་བཅས་པས་བྱིན་རླབས་ཆེ་བ་བྱང་སེམས་པས་གསུངས་ཏེ།དའེ ང་ཆོ་ག་ཞིབ་མོ་ལས།འདི་ལྟར་བདག་ མ་འོངས་པའི་དུས་ན། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་།བད་ེབ་དང་།ཞི་བར་བགིད་ནུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན།ད་ངེས་པར་བདག་གི་ལུས་ལ་ལག་པ་ སྟོང་དང་། མིག་སྟོང་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་གྱུར་ཅིག ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་མོད་ལ་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དུ་གྱུར་ཏ།ེ སངས་རྒྱས་ རྣམས་ཀིས་དབང་བསྐུར་ཞིང་ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་བར་གསུངས་ལ། རྒྱུད་པད་དརྲྭ། ཕིས་ནི་འདེན་པ་ཤཱཀ་ཞསེ ། །མི་ མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འཁྲུངས་ཚེ། །མི་ཡུལ་ལས་ཀང་ཁད་པར་དུ།།ཡི་དྭགས་པྲེ་ཏ་སྟེ་བོད་མཆན།གིང་དུ་སྐྱསེ ་པ་འགའ།།བསྟན་ལ་འདུད་འཕལེ ་བྱ་བའི་ ཕིར། །མཚན་མོ་མུན་ནག་སིན་རུམ་དུ། 168 / 262

སྐད་ཅིག་གོག་འགྱུ་ཅི་ལྟ་བར། །རིག་སྔགས་འཆང་བ་གདོང་བཅུ་གཅིག ཡན་ལག་སྟོང་དང་ལྡན་པ་ལ། སྤྱན་ནི་ཆིག་སྟོང་ སུམ་ཅུ་པའི།།མཚན་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་འབྱུང་འགྱུར།།དེ་ཚ་ེསྐལ་ལྡན་ལ་ལ་ཞིག།མཚན་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་འབྱུང་འགྱུར།།ད་ེཚེ་ སྐལ་ལྡན་ལ་ལ་ཞིག །མཚན་ནས་བརོད་ཅིང་སྐུ་ལ་མོས། ། རིག་སྔགས་ཟློས་པ་པོ་གང་ཞིག།འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ཀུན་འགྲུབ་ཅིང་།།ཕི་ནས་ཡ་ེཤེས་ཉིད་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་འདས་ པའི་བསྐལ་པར་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཅེས་པས་མགོན་པོ་ཉིད་ལ་ལུང་བསྟན་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པར་སྣང་ངོ་། ། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། གངའི་ྒཱ ཀླུང་བརྒྱའི་སངས་རྒྱས་ཀི། །མཚན་ནས་བརོད་ཅིང་བསྟོད་པ་བས། །རིགས་ཀི་བུའམ་བུ་ མོ་གང་། །བདག་གི་མིང་བརོད་དན་བྱེད་ཅིང་། །རིག་སྔགས་རྒྱུན་ཏུ་བརོད་ན་ད།ེ །མྱུར་དུ་མཆོག་དགའི་ས་ཐོབ་ཅིང་། །ལག་པའི་ མཐིལ་ནས་མཐོང་བ་ལྟར། །བ་མེད་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་འབྱུང་། །ཞསེ ་དང་། དམ་ཆོས་པད་དཀར་དུ། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་སྙདེ་འཚོ་ཞིང་གཞསེ་པ་ལ་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀིས་བསྙནེ་བཀུར་བྱེད་ཅིང་མཚན་ནས་ བརོད་ད་ེཕག་འཚལ་བ་དང་།གང་ཞིག་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཚན་ལན་གཅིག་བརོད་ཏེ་ཕག་ལན་གཅིག་བྱས་པའི་བསོད་ ནམས་དག་མཉམ་པར་གསུངས་ཤིང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པར། རིགས་ཀི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔརེ ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཕག་བཅུ་གཉིས་དང་མཉམ་པ་ལ། ན་བཟའ་དང་། བཤོས་དང་། མལ་ སྟན་དང་།ན་བའི་རནེ་གི་སྨན་གི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀིས་བསྙནེ་བཀུར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་ནི།བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་སྐྲའི་ཉག་མ་གཅིག་ལ་གནས་པའི་བསོད་ནམས་དང་མཉམ་མོ། །ཞསེ ་གསུངས་པས་ མཆོད་བསྟོད་བསྙནེ་སྒྲུབ་བགིས་པའི་ཕན་ཡོན་ཀང་གཞན་ལས་ཆེས་ཆེ་བར་གྲུབ་བོ།། གསུམ་པ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལས་ཀང་སྔགས་ཀི་དཀིལ་འཁོར་འདི་ལྟ་བུར་ཞུགས་ནས་སྒྲུབ་པ་པོ་ཉིད་དངོས་གྲུབ་ཆེས་ མྱུར་བས་ཁད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལུང་དུ་མ་དང་། རྒྱུད་པད་ད་བ་ལས་ཀང་། སྔགས་དང་རས་དང་ཕག་རྒྱའི་རིམ། །སྣ་ཚོགས་ཀིས་ ྲྭ ནི་དོན་མཛད་ཕིར། །ཐགེ ་པ་ཀུན་ལས་ཁད་པར་དུ། །སྔགས་ཀི་ཐེག་པ་ཁད་པར་འཕགས། །ནན་ཏན་སྒྲུབ་པ་སྨོས་ཅི་ དགོས། །སྔགས་དང་ཕག་རྒྱ་འཆང་བས་ཀང་། །ནད་དང་གདོན་སལེ ་བསྐལ་བ་ཡི། །སྒྲིབ་རྣམས་འབྱང་བས་ཁད་པར་འཕགས། ། དབུལ་བོ་རིགས་དང་དམན་པ་ཡང་། ཞུགས་མ་ཐག་ནས་བད་ེ ལྡན་ཞིང་། །ཅུང་ཟད་གྲུབ་ནས་ནུས་མཐུ་ནི། །དཔག་མེད་ འབྱུང་བས་ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་གསུངས་སོ། ། 169 / 262

བཞི་པ་གཟུངས་རིང་ཐུང་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། རྒྱུད་པད་ད་བ་ལས། རིག་སྔགས་སྙིང་པོ་གདོང་བཅུ་གཅིག །མཐུ་ ྲྭ ཆེན་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། །འགྲོ་ལ་སྨན་ཅིང་བད་ེ བ་དང་། །ནད་ཀུན་སེལ་བྱེད་སིག་ཀུན་སྦྱོང་། །རྨི་ལམ་མཚན་མ་ངན་ཀུན་སལེ ། ། དུས་མིན་འཆི་དང་ངན་སམེ ས་ཟློག །རྩོད་འཁྲུགས་བདུད་དང་དོན་བགགེ ས་ཞི། ། འཇིག་རྟེན་སྨོན་པ་ཀུན་འགྲུབ་ཅིང་། བདུད་དང་བར་ཆད་མཚོན་ཆའི་ནད། །བཙོན་རར་བཅུག་དང་མཚོན་ཆས་ བསྩལ། །ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ས་གཡོས། །དུག་དང་བྱད་སྟམེ ས་རོ་ལངས་དང་། །ཆོམ་རྐུན་མི་མ་ཡིན་རྣམས་གནོན། །རིག་སྔགས་ འདི་ཡིས་བསྲུངས་པ་དང་། །ལེན་འདི་ཁ་ཏོན་བཤད་སོགས་རྣམས། །བརྩོན་ལ་ལྷར་བཅས་གནོད་པ་མེད། །སྔོན་གི་ལས་དག་ཡོད་ པ་ཡང་། །བྱང་ཞིང་བསྲབས་ཏེ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞསེ ་སོགས་དང་། གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཕག་འཚལ་མཆོད། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ ཞིང་སིག་པ་བཤགས། །མངོན་པར་དགའ་ཞིང་གསང་སྔགས་འདི། །ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བརོད་པ་ལ། །ཕོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མ་ ལུས་པ།།མཚུངས་པར་ཡི་རངས་ལགེས་སོ་སྦྱིན།།རྩ་བ་བཞི་དང་མཚམས་མེད་ལྔ།།མ་ལུས་སིག་ཀུན་བྱང་བར་འགྱུར།།ཞསེ ་ དང་།ཡང་།རྟག་ཏུ་ནང་པར་སྔར་ལངས་ནས།།ཆོས་བཞིན་ཏུ་ནི་དག་ེབགིས་ཏ།ེ།བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་གང་བརོད་པ།།ཚེ་འདིར་ཕན་ ཡོན་བཅུ་ཐོབ་འགྱུར། །རྟག་པར་ལུས་ལ་ནད་མེད་དང་། །ལྷ་དང་སངས་རྒྱས་ཀུན་གིས་སྲུང་། ། ནོར་འབྲུ་རིན་ཆེན་གོས་རེད་དང་། །དགྲ་སང་དུལ་ཞིང་འཇིགས་མེད་དང་། །བཟའ་རྣམས་བཀུར་ཞིང་རིགས་བཙུན་ ཐོབ།།དུག་དང་འད་ེགཤིན་གདོན་བྲལ་དང་།། ལུས་ལ་དི་ཞིམ་ཀུན་དགའ་དང་།།བསམ་ངན་མི་སྙན་རོད་བྱདེ ་དང་།།རིམས་ནད་བྲལ་ཞིང་དགང་ས་དང་།།དུས་མིན་ འཆི་བ་སངས་པར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞི་ཐོབ་སྟེ། །འཆི་ཁར་སངས་རྒྱས་ཞལ་མཐོང་དང་། །མཁའ་ལ་འོད་འབྱུང་ ལྷས་མཆོད་དང་། །ནམ་ཡང་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་ཞིང་། །བད་ེ བ་ཅན་ནམ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ༑ ༑འདི་འཛིན་སངས་རྒྱས་བྱང་སམེ ས་ ཀི། །རྣམ་པར་ཐར་བའི་ཆོས་སྒོ་འཐོབ། ། ཞསེ ་སོགས་གསུངས་ལ། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྙིང་པོ་གདོང་བཅུ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ འདི་ནི།སངས་རྒྱས་བྱ་ེབ་ཕག་བཅུ་གཅིག་གིས་གསུངས་པ་ལགས་ཏེ།དེ་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྨན་པ་དང་།ནད་ཐམས་ཅད་ རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགིད་པ་དང་། སིག་པ་དང་བཀ་མི་ཤསེ ་པ་དང་རྨི་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཟློག་པར་བགིད་པ་དང་། དུས་མ་ཡིན་ 170 / 262

པར་འཆི་བ་ཐམས་ཅད་ཟློག་པར་བགིད་པ་དང་།མ་ཞུགས་པ་རྣམས་དད་པ་དང་།བགེགས་དང་ལོག་འདནེ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་ བགི་བའི་སད་དུ་བཤད་པར་བགིའོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་སྙིང་པོ་འདིས་བསྲུང་ཞིང་ཞི་བར་བགིས་པ་ལ་འགལ་བར་བགིད་པ་ད་ེནི་ ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་མ་མཆིས་ཏ།ེ སྔོན་གི་ལས་ཀི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ༑ ༑ཞེས་དང་། ནངས་པར་ ལངས་ནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏོན་ན་ཚེ་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། བྲོ་ནད་མ་མཆིས་ པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། ནོར་དང་འབྲུ་རྣམས་འབད་མེད་དུ་རེད་པ་དང་། དགྲ་ ཐམས་ཅད་ཐུལ་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་རྣམས་བྱམས་པ་དང་། དུག་དང་། དབྱིག་དུག་དང་། རིམས་ཀིས་མི་ཚུགས་པ་དང་། མེ་དང་། ཆུ་ དང་། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བས་དུས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ། ། གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཆི་བའི་དུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ དང་།ངན་སོང་རྣམས་སུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་།ཡ་ང་བ་མ་སངས་པར་འཆི་བའི་དུས་མི་བྱེད་པ་དང་།འད་ིནས་ཤི་འཕོས་ནས་འཇིག་རྟེན་ གི་ཁམས་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ།།ཞེས་སོགས་དང་།ལན་གཅིག་བརོད་པས་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཞི་པོ་དག་ཀང་ བྱང་བར་འགྱུར། མཚམས་མ་མཆིས་པ་ལྔ་པོ་དག་ཀང་མ་ལུས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་ བགིད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ། ད་ེ དག་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིགས་འབུམ་ཕག་དུ་མ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱདེ ་པར་འགྱུར་བ་ ལགས་ན། བཟླས་བརོད་བགིད་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ་ཏེ་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་རོགས་པར་ བགིའོ།།ཞསེ ་སོགས་གསུངས་ལ།རིག་སྔགས་སྙིང་པོ་ལས།གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཟླ་བ་ཕེད་ཀི་ཚེས་བཅུ་བཞིའམ་བཅོ་ལྔ་ལ་སྨྱུང་ བ་བགིས་ཏེ། སོམ་པ་ཡང་དག་པར་བངས་ནས་ཆོས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགིས་ཏེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བདག་རེས་སུ་ དན་པར་བགིས་ནས་རིག་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་བསྙིལ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །ཞསེ ་ གསུངས་ཤིང་། ཡང་པད་དའི་རྒྱུད་ལས། རིག་སྔགས་འདི་གསུངས་པའི་རེས་སུ། རྩ་བའི་སྙིང་པོ་སྟོང་བརོད་པས། །དངོས་གྲུབ་ཅི་དང་ཅི་ ྲྭ འདོད་འགྲུབ། །ཅེས་དང་། རྩ་བའི་རིག་པ་དེའི་རེས་ཐོག་ཏུ་གསུངས་ནས་ཆོ་གའི་ཚུལ་ཡང་ཞིབ་པར་བསྟན་ཅིང་འདི་སྐད་དུ། མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་གི།སྔགས་གང་བརོད་པ་ཙམ་ལ་ཡང་།།གཤིས་ངན་ཤི་བ་བཅོ་ལྔ་མེད།།སྐྱ་ེབཟང་ བཅོ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མུ་གེ་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་དང་། །དུག་དང་མཚོན་དང་གཡུལ་འགེད་དང་། །སྟག་སོགས་སྦྲུལ་སོགས་གཅན་ གཟན་གདུག །དུག་ཅན་ཟས་དང་མེ་ཆུས་འཆི། །སྲོག་ཆགས་མདུན་དུ་ཉལ་ཉེས་དང་། །གཡེང་བྱེད་དང་ནི་ལྷ་འདེས་གཙེས། གསོར་མི་རུང་དང་བདག་ལེ བ་རྣམས།། 171 / 262

ད་ེ ལ་ནམ་ཡང་མི་འཇིགས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆོས་ལྡན་ཡུལ་སྐྱསེ ་ཞིང་། །འཕགས་པ་བཞུགས་དང་དུས་བཟང་ཡུལ། །བཤེས་ གཉནེ ་བཟང་དང་དབང་པོ་ཚང་།།དགེ་ལ་དགའ་ཞིང་ཚུལ་ཁིམས་ལྡན།།བྲན་ཁོལ་བཟང་ཞིང་ནོར་མང་རྟོག།གཞན་གིས་བཀུར་ ཞིང་དགོས་འདོད་སྦྱོར། །སེམས་བདེར་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བས་སྲུང་། །སངས་རྒྱས་ཞལ་མཐོང་དོན་ཟབ་བརྟགས། །གཞན་ཡང་ དམན་ལ་བྱམས་སམེ ས་བསྐྱེད། ། སྙིང་ར་ེམཆི་མ་འཁྲུགས་པ་དང་།།ཡོན་ཏན་དན་ནས་སོ་བ་དང་།།དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་དང་།།ཕུལ་དུ་བྱུང་ བའི་བོ་གྲོས་འཕལེ ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྲལ་དང་། །བཀའ་ལུང་སེ་སྣོད་དད་པ་རྣམས། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར། །ཞསེ ་དང་། རྒྱུད་པད ་ཅོ ད་པན་ལས། སྔགས་འ དི་འདོན ་པ་བགི ད་པའི་ རིགས་ཀི་བུའམ ་རིགས་ཀི ་བུ་མོ ས་ལན་ཅི ག་བ རོད་ དམ་དན་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱས་སམ་ལུས་ལ་བཅངས་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་། ད་ེ དང་ཉེ་བའི་སིག་པའི་ལས་བྱང་ཞིང་སམེ ས་ཅན་ དམལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོའི་སྐྱ་ེགནས་སུ་མི་སྐྱ་ེཞིང་མི་ཁོམས་པ་བརྒྱད་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པར་མི་འགྱུར་ རོ། །གཅན་གཟན་དང་། འགྱུསྲིན་པོ་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་དང་། ནད་དང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་ར་རོ། །ཞསེ ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་ གསུངས་ལ། སྤྱིར་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ངམ། ནམ་མཁའ་རྒྱལ་པོ་ལ་རྣམ་འགྱུར་དང་སྙིང་པོ་མི་འད་བ་མང་དུ་མཆིས་ཀང་། དཔལ་མོ་ ལུགས་ཀིས་བཟླ་བྱའི་གཙོ་བོ་གདོང་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་རིང་ཐུང་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་མགྲིན་སྔོན་ཅན་གི་གཟུངས་ཉིད་རྩ་ བའི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོར་གསུངས་པ་ལྟར་ཀླུ་སྒྲུབ་ཐབས་ཀང་ད་ེ ལ་བསྟེན་ཅིང་། དའེ ི་ཕན་ཡོན་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ལས་འཕགས་ ཞབས་གིས་བསྡུས་པ་ནི། གཟུངས་འདི་ལན་ཅིག་བརོད་པས་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཞི་བྱུང་བ་ཡང་མ་ལུས་པར་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ། ། འདི་འཛིན་པ་དེ་ལ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྤྱན་སྟོང་གི་ཐུགས་རེས་གཟིགས་ཤིང་ཕག་ སྟོང་གིས་བསྐྱབ་པར་འགྱུར་རོ།།མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་དེ་དང་ཉ་ེབ་ལྔ་དང་དགེ་འདུན་གི་དཀོར་རྐུ་འཕོག་བྱས་པ་རྣམས་ཀང་ ལན་ཅིག་བརོད་པས་མ་ལུས་པར་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། ། གཤིས་ངན་ཏུ་འཆི་བ་བཅོ་ལྔ་མི་འབྱུང་ཞིང་།སྐྱ་ེབ་བཟང་པོ་བཅོ་ལྔ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ།།སུས་སྙིང་པོ་འདིའི་མིང་ཐོས་ པ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མའི་སྐྱ་ེའཆིའི་ལས་བསགས་པ་ལི་བ་རྣམས་ཀང་བྱང་བར་འགྱུར་ན་བརོད་ཅིང་འཛིན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས།རྒྱུན་མི་ འཆད་པར་གཟུང་ན་ས་བཅུའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ་དཀའ་བ་མེད་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་བསོད་ནམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཞསེ ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་ 172 / 262

གསུངས་པས་ཕན་ཡོན་བསྐྱདེ ་པའི་ཕིར་གཟུངས་འདིའང་ལན་གྲངས་ཁ་ཤས་བཟླ་ཞིང་། དེ་ཡང་། བདག་གི་སོབ་དཔོན་འོད་ དཔག་མེད་རྟག་ཏུ་དན་པར་བགིའོ།།དེ་ནས་གསང་སྔགས་འདི་བརོད་པར་རིགས་སོ།།ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར་བྱའོ།། ལྔ་པ་ཡིག་དྲུག་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྤྱིར་རྒྱུད་སེ་བཞི་ཀ་ནས་གསུངས་སོ་ཅོག་གི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཐམས་ ཅད་ཀི་ཡང་སྙིང་ཡིག་དྲུག་ཉིད་ཡིན་པས་སོ་སོར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་ཐམས་ཅད་ཀང་ད་ེཁོ་ན་ལ་ཚང་བར་འགྱུར་ཏེ།པད་ཅོད་ པན་ལས། ད་ེ རྣམས་ཀི་སྔགས་བསྡུས་པ་ནི། ཨོཾ་མ་ཎི་པདེ་ཧཱུྃ་ཞེས་པའོ། །འདིས་ནི་རིགས་གསུམ་གི་བདག་པོར་འགྱུར་ཏེ་ཕན་ཡོན་ ཱུ ནི་དེའོ།།ཆོས་ཀི་སྐུ་དང་གཟུགས་ཀི་སྐུའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་དང་།ཁད་པར་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པར། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དབང་པོའི་སྙིང་པོ་དམ་པའོ། །གང་ཡང་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འཛིན་ ཅིང་ཟློས་པའི་སེམས་ཅན་ནི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་སྟ།ེ དེ་དག་ཟློས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་མ་ སྙདེ ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། ། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་རྡུལ་ཕ་རབ་དང་མཉམ་པ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་སྒོ་ན་གནས་པར་འགྱུར་ རོ།།གཞན་ཡང་ལྷའི་སེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་ལྷའི་བུ་དག་འདུ།རྒྱལ་པོ་ཆནེ ་པོ་བཞིས་ནི་ཕོགས་བཞི་ནས་སྲུང་།ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ དང་ཀླུ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕག་དུ་མས་ནི་ཡོངས་སུ་སྲུང་། ས་བའི་གནོད་སྦྱིན་དག་ནི་བ་གབ་མེད་པར་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དའེ ི་བ་སྤུའི་ཁུང་ བུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་བཞུགས་ཏ།ེ ཁོད་ཀིས་རིགས་རུས་བདུན་བརྒྱད་ཚུན་ཆད་དུ་ཡིད་བཞིན་གི་ནོར་བུ་ ཐོབ་པར་བྱས། ལུས་ཀི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀང་ཕིར་མི་ལྡོག་པར་བཀོད་པར་བྱས་ཏ་ེ ལེགས་སོ་ལགེ ས་སོ་ཞེས་སྦྱིན་པར་ མཛད་དོ། །ལ་ལ་ཞིག་གིས་ལུས་ལ་འཆང་ན་ད་ེ ནི་རོ་རེའི་ལུས། རིང་བསྲལེ ་གི་མཆོད་རྟེན། རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། ། གང་ཞིག་འདི་ཟློས་པ་དེ་ནི་སོབས་པ་མི་ཟད་ཅིང་ཡ་ེཤསེ ་ཀི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་ལ་སྙིང་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏ་ེཉི་མ་ར་ེར་ེཞིང་ ཕར་ཕིན་དྲུག་ཡོངས་སུ་རོགས་ནས་རིག་འཛིན་གིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀང་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་ འགྱུར་རོ། །དའེ ི་ལག་གིས་རེག་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པར་འགྱུར་རོ། །སམེ ས་ཅན་གང་དག་ཐ་ན་དུད་ འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པས་ཀང་མཐོང་ངམ།དའེི་ཡིད་ཀིས་སེམས་པར་བྱེད་ན་དེ་དག་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་འཛད་དེ་སྲིད་ པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔར་འགྱུར་རོ། ། ཞསེ ་སོགས་དང་། ཡང་། རྡུལ་ཕ་རབ་ཀི་རྡུལ། རྒྱ་མཚོའི་མཆིང་གི་བྱེ་མ། གིང་བཞི་པའི་ཆུའི་ཐིགས་པ་དང་འབྲུ་དང་སྤུའི་ ཚོགས་དང་ཐང་ཤིང་གི་ལོ་མ་ཇི་སྙདེ ་ཡོད་པ་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཆར་བབ་པའི་ཐིགས་པར་ར་ེ ར་ེ ནས་ད་ེ བཞིན་ གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤསེ ་ཀིས་བགྲང་ནུས་ལ།ཡི་གེ་དྲུག་པ་ལན་གཅིག་བཟླས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་བགྲང་མི་ནུས་པ་དང་།གིང་བཞི་ 173 / 262

པའི་སམེས་ཅན་ཐམས་ཅད་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དའེི་བསོད་ནམས་ལས་ཀང་ཡིག་དྲུག་ལན་གཅིག་བཟླས་པས་ཆེ་ བ་སོགས་གསུངས་ལ། གཞན་ཡང་ཡི་ག་ེ དྲུག་པའི་རིག་སྔགས་འདིར་འཇུག་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཀི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁི་བཞི་སྟོང་འདིར་ འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། ། སངས་རྒྱས་ཀི་སྐུ་རྡུལ་ཕ་རབ་དང་མཉམ་པ་ལྷའི་གསརེ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅིང་རིང་བསྲེལ་འཇུག་པ་ དའེ ི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཡི་ག་ེ དྲུག་པའི་འབྲུ་གཅིག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ་ཡོན་ཏན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པོ། ། འདི་ཟློས་པར་བྱེད་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་གཞན་རྣམས་ནི་ཕུབ་མ་དང་ མཚུངས་ལ་འདི་ནི་འབྲས་ཀི་སྙིང་པོར་གྱུར་པའོ། །ཞསེ ་སོགས་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བསྔགས་པའི་དོན་བསྡུས་རྒྱལ་པོ་ བཀའ་ཆེམས་སུ འང་གསལ་ཞིང་། སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཞལ་གདམས་ཀི་སྒྲུབ་སྐོར་རྣམས་སུའང་ཡིག་དྲུག་ཁོ་ན་གཙོ་བོར་མཛད་ ལ།མདོར་ན་ངག་ཏུ་བཟླ་བྱའི་སྔགས་ཤིག་ལ་ཡིག་དྲུག་འད་བའི་ཕན་ཡོན་ཆ་ེབ་གཞན་ན་མེད་པས་འདི་ཁོ་ན་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་ པར་རིགས་སོ༑ ༑ དྲུག་པ་བ་མ་རྣམས་ཀིས་མན་ངག་གི་ཚུལ་དུ་ཁ་བསྐང་བའི་གཟུངས་ལས། ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོ་ལའང་ལྷ་སྔགས་ཀི་ རྣམས་གྲངས་མི་འད་བ་འབྱུང་ཡང་།ཕན་ཡོན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་གཟུངས་སུ་ཐམས་ཅད་ཚང་བས།ད་ེནི་དེ་ ཉིད་ལས། རིགས་ཀི་བུའམ་བུ་མོ། འཁོར་བཞི་པོ་གང་སུ་ཡང་རུང་བས་འབྲས་བུ་མོད་ལ་ཐོབ་པར་འཚལ་བས། ཡིད་བཞིན་ནོར་ བུའི་ཕག་རྒྱ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བགིའོ། །ཚེས་གྲངས་རྒྱུ་སྐར་སྦྱར་མི་འཚལ། །སྨྱུང་བའི་ཆོ་ག་བགི་མི་འཚལ། ། ཁྲུས་དང་གོས་གསར་བགོ་མི་འཚལ།།ད་ེབཞིན་སྒྲུབ་པའི་ཆོ་ག་མེད།།བཀགས་པ་ཉིད་ཀིས་འགྲུབ་འགྱུར་ཏེ།།བཟླས་ བརོད་ཙམ་གིས་ཐ་ེཚོམ་མེད།།ལས་ནི་སྟོང་དང་བརྒྱ་ཡང་བགིད།།འདི་དང་མཚུངས་པའི་རིག་སྔགས་མེད།།སྔོན་གི་སིག་སྒྲིབ་ཟད་ འགྱུར་ཏེ། །བཏབ་པ་ཙམ་གིས་མནར་མེད་པར། །འཆི་བའི་སིག་པ་འཕལ་དུ་དག །ཅེས་དང་། མཚམས་མེད་པའི་སིག་པ་མ་ལུས་ པ་ཟད་པར་འགྱུར། ནད་ཐམས་ཅད་དང་། རིམས་དང་། བྱད་སྟེམས་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གདོན་ཐམས་ ཅད་ལས་ཐར་ཞིང་ཕིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར། དུག་དང་། མཚོན་དང་། མེ་དང་། ཆུ་དང་། ལེ་འབབ་པས་མི་ཚུགས། ཆོམ་རྐུན་ དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། དགྲ་དང་། དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་། རྨི་ལམ་ངན་པ་མི་རྨི། འཐབ་པ་དང་རྩོད་པ་ 174 / 262

ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར། ལན་བརྒྱ་རྩ་བཟླས་པས་དེའི་ཉིན་མོར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་མངོན་སུམ་དུ་སྟོན་ཏ་ེ དབུགས་འབྱིན་ཅིང་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བར་བགིད། འོད་དཔག་མེད་སོགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གི་ ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དང་། རི་བོ་ཏ་ལའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་ཀང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། ། འཆི་ བའི་ཚེ་འ ཕགས་པ་མངོ ན་སུམ ་དུ་མཐོང་ ཞིང་སངས ་རྒྱས ་ཀི་ཞིང ་དུ་པད ་ལས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཚེ་ར བས་ ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དན་པ་དང་། རྟག་ཏུ་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ སོགས་གསུངས་སོ། །ས་བཅུ་པའི་གཟུངས་རིགས་བཅུ་པོ་འབུམ་ཕག་རེ་བཟླས་པས་ས་དང་པོ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ཐོབ་པ་སོགས་ ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེན་སྨོས་གིས་མ་ལངས་པས་དེའི་ཁུངས་དོན་ཞགས་ཀི་རྟོག་པ་ཆེན་མོར་གསལ་ཞིང་། པདོ་ཎི་ཥའི་ཕན་ཡོན་མདོར་ བསྡུས་ནི།གང་གིས་གསང་སྔགས་ཡི་ག་ེབཅུ་པ་འབུམ་བཟླས་བརོད་བགིས་ན་ས་བཅུ་ལ་གནས་ཤིང་ཕིར་མི་ལྡོག་པར་དོན་ཡོད་ པའི་པད་གཙུག་ཏོར་གི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མི་བྱའོ། །ཡིག་འབྲུ་རེ་ར་ེ ཙམ་བཟླས་པས་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་ བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ཆེས་ངལ་ཞིང་དུབ་པར་སྒྲུབ་ན་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་དགོས། ཉིན་ཞག་གཅིག་སྨྱུང་བར་གནས་པའམ། གང་ལ་ལ་ སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དུ་སྙིང་པོ་འདི་ལན་ཅིག་དན་ན། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱེད་པ། མནར་མེད་དུ་ཚེ་བསྐལ་པར་གཞོལ་བ་ཡང་རྣམ་ པར་དག་ཅིང་། སིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད། ནམ་ཡང་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་ཞིང་ཚེ་རབས་དན་པར་འགྱུར། བསྐལ་པ་ འབུམ་ཕག་དུ་མ་ར་ེར་ེབཞིན་དུ།འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་དང་།མངོན་པར་དགའ་བ་དང་།བདེ་བ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་ལ་ སོགས་པར་སྐྱེས་ནས་བད་ེབ་མོང་བར་འགྱུར།ཉིན་ར་ེབཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་ལན་བདུན་བདུན་བརོད་ ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར།ཚེ་བརེས་ནས་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་ཏིང་ ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཕག་དུ་མ་དག་ཀང་ཐོབ་པར་འགྱུར། བྱེ་མ་གཙང་མ་ལ་བསྔགས་ནས་རོའམ་རུས་པའམ་དུར་ཁོད་དང་པུར་ཁང་ སོགས་སུ་གཏོར་ན་བསབ་སོམ་རལ་བ་ལ་སོགས་པས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརེས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར། གྲོ་ག་ལ་བྲིས་ནས་མཆོད་རྟནེ ་གི་ནང་དུ་བཅུག་ན་དེའི་གྲིབ་མས་ཕོག་པའི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར།དུང་ལ་སྔགས་ཏེ་རི་མཐོན་པོར་བུས་པའི་སྒྲ་སོམ་པ་ལ་ཞུགས་པས་ཐོས་ན་ཕིར་མི་ལྡོག་པར་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཐ་མལ་པ་སུས་ཐོས་མཐོ་རིས་སུ་གཞོལ་བར་འགྱུར།ཙནྡན་ལ་སྔགས་ཏ་ེདགེ་འདུན་གི་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས་མང་ པོ་འཚོགས་པའི་དབུས་སུ་བདུགས་ན་དི་མ་ནམས་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རོགས་ཤིང་། ཆོས་གོས་ལ་བདུགས་ ནས་གོན་ན་གང་ཟག་དེའི་སིག་པ་དང་སྒྲིབས་པ་ཟད། སྲང་ཁར་བདུགས་ན་འཐབ་རྩོད་དང་ཡམས་ནད་ཆད། འབྲོག་ཏུ་བདུགས་ ན་དགྲ་རྐུན་གཅན་གཟན་བཅིངས། 175 / 262

རིམས་ནད་སོགས་ལ་བདུགས་ན་ནད་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། ། སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ནི།ད་ེཉིད་ལས།སངས་རྒྱས་ཀུན་གིས་དེ་ནི་ཡིད་ལ་མཛད།།དེ་ལ་བདུད་ཀིས་གགས་ནི་ རདེ ་མི་འགྱུར། །ད་ེ ཡི་ལས་ཀི་སྒྲིབ་པ་མྱུར་དུ་འབྱང་། །སོབས་པ་མཐའ་ཡས་རྣམས་ཀང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞསེ ་སོགས་ཕན་ཡོན་ དུ་མ་གསུངས་ལ། འདི་ནི་ཞལ་བལྟ་ཞིང་གསུང་ཐོས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཚོགས་མྱུར་དུ་སྦྱོང་བའི་དགོས་པ་ཁད་པར་ཅན་དང་འབྲལེ ་ བ་ཞིག་གོ། ། ད་ེ ལྟར་བསྙེན་པ་རྣམས་གྲངས་ཐམེ ་ཞིང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་ད་ེ མཐོང་ཐོས་དན་རེག་འབྲེལ་ ཚད་དོན་ལྡན་དུ་གསུངས་ཏ།ེ མདོ་བཏུས་ལས། གལ་ཏེ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་འདི་འདོན་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ད་ེདག་ཆུ་ཀླུང་ངམ་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ཏ་ེཁྲུས་ བྱས་པའི་ཆུས་ལུས་ལ་རེག་པའི་དརེ ་གནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སིག་པའི་ལས་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལི་བ་ཡོངས་སུ་བྱང་ནས་ ཞིང་དག་པར་པད་ལས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ཁ་ཏོན་ཏུ་བྱེད་པ་དང་འཆང་བ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་འགྲོ་བའི་ ཚེ་རླུང་ལངས་ཏེ་གང་ཟག་དའེི་ལུས་དང་གོས་ལ་རགེ་པའི་རླུང་དེ་ཕོགས་གཞན་དུ་སོང་ནས་སམེས་ཅན་གང་གི་ལུས་ལ་རེག་ཀང་། ད་ེདག་གི་སིག་སྒྲིབ་ལི་བ་མ་ལུས་པ་བྱང་ནས་ངན་སོང་གསུམ་གི་རྣམ་སྨིན་མི་མོང་ཞིང་རྟག་པར་སངས་རྒྱས་ཀི་སྤྱན་སྔར་སྐྱ་ེབར་ འགྱུར་ན་འདོན་པ་དང་།ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་དག་གིས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པར་རིག་པར་བྱའོ།།ཞསེ ་དང་། བྱང་སམེ ས ་པས། གཟུངས་སྔགས་འདི་རྣམས་དུད་འགྲོ་ཕོ་མོ་འཆི་བའི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་ན་ལྷ་མིའི་ལུས་ཐོབ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་ཀི་ས་བོན་ཐེབས་ཏེ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། ། བདུན་པ་ཆོ་ག་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། རྒྱུད་པད་དརྲྭ། བཅུ་བཞི་འམ་ནི་བཅོ་ལྔ་དང་། ། ཁད་པར་དུ་ནི་ཚེས་བརྒྱད་ལ། གསོ་སྦྱོང་སྐུ་ཡི་མདུན་དུ་བང་། །སྐྱོན་མེད་ཙནྡན་དགར་སོགས་ཤིང་། །རིགས་བཟང་ལས་ བྱས་སྐུ་གཟུགས་སམ།།ཡང་ན་ས་རོ་རིན་ཆནེ ་སོགས།།བཟང་ལས་བད་ེབར་གཤེགས་གཟུགས་བྱ།།ཡང་ན་རིས་སུ་བྲིས་ཀང་ རུང་། །སྐུ་གཅིག་པོའམ་ལྷ་ཚོགས་ཀི། །དཀིལ་འཁོར་རྒྱས་པར་བྱས་པ་ལ༑ ༑མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་དམིགས་བྱས་ན། །མྱུང་དུ་ མངོན་སུམ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞསེ ་དང་། ཡོན་ཏན་ཀུན་གིས་བརྒྱན་པ་ཡི། །བུམ་པ་ཆུ་དང་བཅས་པ་ལ། ། 176 / 262

སྔགས་བརོད་པས་ནི་འདོད་དོན་ཀུན།།འགྲུབ་འགྱུར་ཐེ་ཚོམས་མི་བྱའོ།།ཞསེ ་བུམ་ཆོག་དང་ཞར་བྱུང་ཕན་ཡོན་བཅས་ བསྟན་པ་དང་། ཆོ་ག་ཞིབ་མོ་ལས། སུ་ཞིག་གཟུངས་སྔགས་འདི་འཛིན་པ་དསེ ། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལ་བསབ་པའི་གཞི་ བརྒྱད་བཟུང་སྟེ། གོས་གཙང་མ་བགོས་ལ་རིང་བསྲེལ་དང་བཅས་པའི་མཆོད་རྟེན་གི་མདུན་དུའམ། སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་ཀི་ སྤྱན་སྔར་ཙན་དན་དཀར་བོའི་དཀིལ་འཁོར་བགིས་ལ།དརེ ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་གཏོར་བར་བགི།བདུག་པས་ཀང་བདུགས་པར་ བགི། །མར་མེ་ཡང་བུད་པར་བགིའོ། ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བགིའོ། །གཟུངས་སྔགས་འདིའང་ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་བརོད་ བགིས་ན། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དཀིལ་འཁོར་དརེ ་འདུག་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ ཀི་སྒྲིབ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀི་ལས་རྣམས་ཀང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འོད་ཟེར་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་སྟོབས་ཀང་འཐོབ་བོ། །ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་ ཡང་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་གསུངས་པའང་རྒྱུད་རིགས་མཐུན་པའི་དབང་གིས་ཆོ་ག་འདིའི་ཡང་ལུང་ཁུངས་སུ་ འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ། ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་གཟུངས་ལས། གང་ལ་ལ་ཞིག་རྟག་པར་སོས་སམ་མེ་ཏོག་སྙིམ་པ་གང་ཙམ་སྐུ་གཟུགས་ཀི་མདུན་ དུ་གཏོར་ནས་གཟུངས་འདོན་པར་བགིད་ན། སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀི་ཡོན་ཏན་དང་སྙིང་རེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར།མཐར་གིས་མཐུ་ཆནེ་ པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། ། ཞསེ ་དང་། རྒྱུད་པད་དརྲྭ། ནད་དང་འཕོད་པའི་སྨན་རྣམས་ལ། །སྔགས་བཟླས་བཟའ་འམ་བྱུགས་པ་འམ། བདུགས་པ་ ཙམ་ཡང་གནོད་པ་སེལ།།སྲད་བུ་འམ་ནི་གོས་དག་དང་།།ཕག་རྒྱས་གདགས་ཀང་ད་ེབཞིན་ནོ།།ཞསེ ་པའི་ལས་ཚོགས་དང་། ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། ཆབ་ལ་ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སྔགས་ཏེ་ལུས་ལ་གཏོར་ན་སྒྲིབ་པ་དང་བགེགས་ཐམས་ ཅད་ངང་གིས་བྱང་ནས་སྨོན་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། ། 177 / 262

ཞསེ ་གཟུངས་ཁྲུས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་། བྱང་སེམས་ཟླ་རྒྱལ་གི་ཞལ་ནས་ཕན་ཡོན་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་གསུངས་པའི་གཤམ་ དུ། སྐྱསེ ་པ་རྣམས་ཀིས་འདིའི་སྨྱུང་གནས་ལན་གཅིག་བྱས་པས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱ།ེ བུད་མེད་རྣམས་ཀིས་སྨྱུང་གནས་ལན་གཅིག་ བྱས་པས་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀིས་ཕོགས་ཏེ་ས་དང་བོའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ། སྨྱུང་གནས་སྔོན་འགྲོ་གདན་གཅིག་གི་ཉིན་མི་གཅིག་ལ་འཚོ་ བ་དངས་ན་ས་བརྒྱད་པའི་བྱང་སེམས་ལ་འཚོ་བ་དངས་པ་དང་བསོད་ནམས་མཉམ་ཞིང་། སྨྱུང་གནས་ཚར་བའི་ཕིར་ནང་མི་ གཅིག་ལ་འཚོ་བ་དངས་ཀང་རང་སངས་རྒྱས་ལྔ་བརྒྱ་ལ་དངས་པ་དང་འད། གསོ་སྦྱོང་བངས་པ་ཙམ་ལ་དངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ དངས་པའི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་པ་དང་། སྦྱིན་བདག་དེ་ངན་སོང་གསུམ་དང་། ནད་མཚོན་མུ་གེའི་བསྐལ་པར་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞིང་། ཚེ་ རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་མང་དུ་འབྱུང་བར་ གསུངས་སོ། ། ད་ེདག་ལའང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་སྟ།ེ ཐ་ེཚོམ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཅིའང་མི་འགྲུབ་པ་སྔགས་རྒྱུད་སྤྱི་ དང་གོང་དུ་དངས་པའི་ལུང་ལས་གསལ་ལོ། ། བརྒྱད་པ་བསྐྱདེ ་རོགས་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི།སྤྱིར་སྦྱིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁིམས་སོགས་ཕར་ཕིན་དྲུག་ཕི་རིམ་བཞིན་དུ་ ཕན་ཡོན་ཆེ་བས། ཤེས་རབ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། ཁམས་གསུམ་གི་སམེ ས་ཅན་ ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ལམ་དུ་བཀོད་པ་བས།གང་གིས་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་ཏ་ེདབེན་པའི་ཕོགས་སུ་གོམ་པ་བདུན་བོར་ བ་བསོད་ནམས་ཆེའོ།།ཞསེ ་དང་།ད་ེཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པའི་མདོ་ལས།ཤཱ་རིའི་བུ།གང་གིས་བསྐལ་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་ཉན་པ་ བས། སེ་གོལ་གཏོགས་པའི་ཡུན་ཙམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕལེ ་ལོ། །ཞསེ ་དང་རྟོགས་ པ་ཆནེ་པོ་ལས།ཐངེས་གཅིག་བསམ་གཏན་ཐུན་ཞུགས་ན།།ཁམས་གསུམ་གང་བའི་མི་རྣམས་ལ།།སྲོག་བྱིན་པས་ནི་དེ་དོན་ ཆེ། །ཞསེ ་སོགས་བརོད་ལས་འདས་པར་གསུངས་ཤིང་། ད་ེ ཐམས་ཅད་ལས་ཀང་སྔགས་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་རྩ་ཅུང་ཟད་རེ་ ཕན་ཡོན་ཆེ་སྟེ༑དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་ལས།གདོལ་བ་སིག་མ་མཁན་སོགས་དང་།མཚམས་མེད་ལྔ་ནི་བྱདེ ་པ་ཡང་།སྔགས་ཀི་སྤྱོད་ པ་རསེ ་སྤྱད་ན། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འཚང་རྒྱ་འགྱུར། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར། འདུས་བྱས་ཀི་དགེ་རྩ་ཞིག་ཡིན་ཀང་ཆགས་བྲལ་གི་ལྷ་ སྐུ་བརྒྱ་རྩ་ལས་སྔགས་སུ་གསུངས་པའི་ལྷ་སྐུ་གཅིག་བཞེངས་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་པ་དསེ ་འགྲ་ེ ཞིང་། ཞུ་བ་དའེ ི་ཁད་ པར་ཅན་གི་བསྐྱདེ ་རོགས་སྒོམ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་མང་དུ་སྨོས་ཅི་འཚལ།ངེས་པར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མྱུར་དུ་ཟད་ ཅིང་། མཆོག་ཐུན་མོང་གཉིས་ཀ་ཚེ་འདིའམ་བར་དོ་ལས་མི་འགངས་བར་ཐོབ། གནས་སྐབས་སུའང་ལུས་ལ་བདེ་བ། ངག་ལ་ནུས་ པ། སེམས་ལ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར། འཆི་བའི་ཚེ་འཇའ་འོད་རིང་བསྲལེ ་ས་གཡོས་འབྱུང་། ཁད་པར་དུ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ ཉིད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་ངོ་བོ་ཡིན་ཕིར་ད་ེབསྒོམས་པས་དཀིལ་འཁོར་འཁོར་ལོ་མ་ལུས་པ་བསྒོམ་པར་འགྱུར།ཞལ་གི་ཁ་ 178 / 262

དག་བཞིས་འཕིན་ལས་བཞི་འགྲུབ་པ་དང་།ཕག་རེ་རེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕན་ཡོན་མི་འད་བ་རེ་ར་ེསོགས་མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་ ས།ོ །ད་ེདག་ནི་རྒྱུད་གཟུངས་དག་གི་དཀྱུས་སུ་བསྟན་པའི་སྨྱུང་གནས་དང་གཟུངས་སྔགས་ཆོ་གའི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་ཏེ།བ་ མ་གོང་མའི་མན་ངག་གི་ཕག་བཞསེ་སྒྲུབ་མཆོད་ལུགས་ལ་ནི།དའེི་སྟངེ་དུ་ཕན་ཡོན་ལྷག་པོ་དུ་མ་འབྱུང་སྟེ།ཡན་ལག་བདུན་པོ་རེ་ རེའི་ཕན་ཡོན་ཀང་བརོད་ཀིས་མི་ལངས་པའི་ཕིར་རོ། ། ལྔ་པ་རསེ ་ནི། སྤྱིར་གསང་སྔགས་ཀི་སྲོག་དམ་ཚིག་ཡིན་པས་ད་ེ མ་བསྲུངས་ན་སྔགས་ཀི་འབྲས་བུ་མི་འགྲུབ་ཀི་སྟེང་དུ་ ཉེས་དགུ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཕི་གཉིས་ཀར་འབྱུང་ལ། བསྲུང་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ཐོབ་སྟ།ེདའེང་།གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ།བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱདེ་པ། རང་རིགས་ཀི་དཀིལ་འཁོར་དུ་དབང་བསྐུར་ནོད་པ་གཞིར་བཞག་ནས། འདིར་བྱ་རྒྱུད་རང་ལུགས་ཀི་དམ་ཚིག་གསང་བ་སྤྱི་རྒྱུད་ ཀི་རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི། ལེགས་གྲུབ་ནས་གསུངས་པའི་རིགས་དང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ཀི་ལྔ་པོ་སོགས་བསྲུང་དགོས་ཀང་བྲིར་མ་ ལངས་པས་གཞན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། ཁད་པར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་དམ་ཚིག་ཏུ། བྱང་སེམས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་གདམས་ཀི་ སྙིང་པོ་ནི། རང་ལ་ཉསེ ་པ་མེད་བཞིན་ཏུ་ཕ་རོལ་པོས་ཁོ་བ་དང་། གཤ་ེབ་དང་།རེག་པ་དང་།མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སར་ལན་མི་ལྡོན་པའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པས།ལུས་ཀིས་རོག་ བཙོག་འཕོག་བཅོམ། ངག་གིས་ཚིག་རྩུབ་སྐུར་འདེབས། ཡིད་ཀིས་ཕག་དོག་གནོད་སམེ ས་གང་བྱུང་ཡང་འཕགས་པའི་སྐུ་གསུང་ ཐུགས་ཀི་བྱིན་རླབས་དང་རང་གི་སྒྲིབ་སྦྱོང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། མདོར་ན་སྐྱིད་སྡུག་ཅི་བྱུང་ཡང་འཕགས་པ་ཉིད་ལ་བོ་ལིངས་ཀིས་ བསྐྱུར། རང་དང་སེམས་ཅན་ཀུན་ཀི་ལུས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ། ངག་ཡི་གེ་དྲུག་མ། ཡིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེ་ཟུང་ འཇུག་བསྒོམ་ལ། གནོད་ལན་ཕན་གདགས་གཞན་ཕན་འབའ་ཞིག་གི་བསམ་སྦྱོར་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་ན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀི་དམ་ ཚིག་དང་འགལ་ཞིང་འཕགས་པའི་ཐུགས་ཀིས་ཁལེ་ནས་བྱིན་རླབས་རྒྱང་རིང་དུ་འགྲོ་བས་དེ་རྣམས་དང་མ་འགལ་བ་དང་། གཞན་གི་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་ལེན།བདག་གི་བདེ་དག་ེགཞན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་བསབ།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཁོ་ནས་ སངས་རྒྱས་ཀི་ས་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ་དགེ་བའི་ལས་བགིད་དོ་སྙམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་ངང་།ཉིན་ར་ེལ་ འཕགས་པའི་བསྐྱདེ ་རིམ་ཐུན་རེ།གཟུངས་སྔགས་རབ་བརྒྱ་རྩ།འབྲིང་ཉེར་གཅིགཐ་མའང་བཅོ་ལྔ་རེ་མ་ཆག་པར་འདེན་ཞིང་། སྤྱོད་ལམ་རྣམ་བཞི་རང་ཉིད་གང་ལ་གོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བསྲ་ེབས་དགེ་སྦྱོར་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལྟ་བུས་ཚོགས་གཉིས་ཡར་ལྡན་ ཏུ་སེལ་བར་བྱའོ། ། 179 / 262

རྩ་བའི་ས་བཅད་གསུམ་པ་གལ་ཆེའི་འཕོས་དོན་ནི།དའེང་དུས་གསུམ་གི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཡོངས་སུ་མ་ བཟུང་བའི་བདག་ཅག་སྙིགས་མའི་འགྲོ་བ་མགོན་མེད་རྣམས་བསྐྱབ་པའི་སད་དུ། སྟོན་པ་ཤཱཀའི་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་རེ་ཅན་འདིས་ བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་དུ་མར་ཆོས་ཚིག་བཞི་བ་རེའི་དོན་དུ་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་ལྟོས་མེད་དུ་དོར་བ་སོགས་དཀའ་བ་གྲངས་ མེད་པ་སྤྱད་ནས་བྱང་ཆུབ་བརསེ ་ཏེ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་སྙེད་ཅིག་ལས། ཐ་ན་ཚིག་བཞི་པ་གཅིག་ གི་དོན་ཙམ་ལག་ལེན་དུ་མ་ཐེབས་ན་རང་ཅག་རེས་འཇུག་རྣམས་ཀིས། སྟོན་པ་བཀའ་དིན་ཅན་དེ་མི་མཉེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་པས། དསེ ་ན་ཐོག་མར་ཆོས་འཆད་ཉན་གལ་ཆེ་ལ་དེའི་ཕན་ཡོན་ཀང་། བྱམས་པ་སེང་གེའི་མདོ་ལས། གངའི་ྒཱ བྱེ་སྙདེ ་འཇིག་རྟེན་གསརེ ་ དག་གིས།།བཀང་སྟ་ེགང་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས།།དུས་ངན་ཚེ་ན་ཚིགས་བཅད་གཅིག་འཆད་པ།།ད་ེཡི་ཕན་ཡོན་ཇི་འད་སྔ་མར་ མེད། །ཅེས་དང་། རྒྱན་སྟུག་ལས།འཇམ་དཔལ་ཕོགས་གང་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་འདུག་གམ།ད་ེམཐོང་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱང་བར་འགྱུར་ རོ། །ད་ེ ལ་མཆོད་པ་ཡང་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆོས་སྨྲ་བ་དེས་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་སྤྱོད་ཀང་སམེ ས་འཁྲུགས་པར་མི་བྱའོ། །ཞསེ ་དང་། ཆོས་ཐོས་པས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་བཅད་ཅིང་མང་འདས་ཀི་ས་བོན་བཞག་སྟེ།ད་ེཕིན་ཆད་ཆོས་རྟོགས་པའི་བོ་གྲོས་ཅན་ཁོ་ ནར་སྐྱེ་བ་སོགས་མང་དུ་གསུངས།གཞན་ཡང་ཟུང་གི་མདོ་ལས།གང་དག་ང་ཡི་བསྟན་པ་ལ།།སྦྱནི ་པ་སྒྲ་ཙམ་བྱིན་པ་ནི།། བསྐལ་པ་སྟོང་ཕག་བརྒྱད་ཅུ་རུ།།ལོངས་སྤྱོད་ཆ་ེཞིང་ནོར་ཡང་མང་།།ཞསེ ་སོགས་སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་དེ་ལས་ ཀང་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུང་བ་མཆོག་སྟ།ེམཛངས་བླུན་ལས།གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དའེི་བསོད་ནམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་སྟ།ེབདག་གི་ བུའམ་བུ་མོའམ་བྲན་ཁོལ་གང་ཡང་རུང་བ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གནང་ངམ། བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་དའེ ི་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་ མེད་དོ། ། སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ནི་ཟད་མཐའ་ཡོད་ཀི་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བསམ་གིས་མི་ ཁབ་སྟེ། མ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་བསོད་ནམས་ཟད་མི་ཤེས་སོ། །ཞསེ ་གསུངས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚུལ་ཁིམས་སྲུང་བའི་ ཕན་ཡོན་ནི་བརོད་ལས་འདས་ཤིང་། དེའང་སྔོན་བསྟན་པ་མ་ཉམས་པའི་སྐབས་བསབ་གཞི་རོགས་པ་ལོ་དུ་མར་བསྲུངས་ཤིང་ སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཀང་། བསྟན་པ་ནུབ་ཀ་དངེ་སང་ལྟ་བུར་བསབ་པ་སྣེ་གཅིག་ཙམ་མམ།སེམས་ཀི་ཉོན་མོངས་ཅུང་ཟད་རེ་བཅོམ་ནུས་ན་ཕན་ 180 / 262

ཡོན་ཆ་ེབར་གསུངས་ཏེ།ཏིང་རྒྱལ་ལས་ཀང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གངའི་ྒཱ བྱེ་སྙེད་དུ། །དང་བའི་སེམས་ཀིས་ཟས་དང་སྐོམ་རྣམས་དང་། །གདུགས་དང་བ་དན་མར་མེའི་ཕེང་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་རིམ་གྲོ་བྱས། །གང་ཞིག་དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་ འཇིག་པ་དང་།།བདེ་བཤེགས་བསྟན་པ་འགག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ།།ཉིན་མཚན་དུ་ནི་བསབ་པ་གཅིག་སྤྱོད་པ།།ད་ེནི་དེ་ལས་བསོད་ ནམས་ཁད་པར་འཕགས།།ཞསེ ་པ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ཆ་ེརུང་དེང་སང་གི་རབ་བྱུང་ཕལ་མོ་ཆེ་སོམ་པ་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱདེ་པས་ངན་ འགྲོར་འགྲོ་ཞིང་ཁིམ་པ་རྣམས་དད་པའི་སམེ ས་ཀིས་ལྷར་སྐྱེ་བ་སོགས་སྙིང་ར་ེ པད་དཀར་ལས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏ།ེ ཀུན་དགའ་ བོ།ད་ེན་ཁིམ་པ་གང་དག་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་དེ་དག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་ཕལ་ཆེར་དགའ་ལྡན་གི་ལྷའི་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་རོ། ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་དག་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་ད་ེ དག་ནི་ཕལ་ཆེར་ལོག་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དའེ ི་ཅིའི་ཕིར་ཞེ་ན། ད་ེ དག་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་སོམ་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕིར་རོ། །ཞསེ ་པའི་ལུང་དོན་འདི་ལ་སྐྱི་ཟ་བས་འདུན་པ་ དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བག་ཡོད་པ་སྟེ་གནས་གསུམ་ལ་ཐ་ན་ཆུ་ཚོད་རེ་ཡང་སོབ་པ་ཅི་ནས་གལ་ཆེ་ཞིང་། ཡང་མདོ་དེ་ལས། ཕི་མའི་དུས་དམ་པའི་ཆོས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ན་གང་དག་ངའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བུའི་ལག་ནས་བཟུང་སྟེ་ཆང་སྐྱོག་ གང་གི་ཕིར་ཆང་མའི་ཁིམ་དུ་འཁམ་ལ། ངའི་ཆོས་ཀི་རེས་སུ་སོབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀང་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་ མ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། ། ཞསེ ་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀི་སྨོན་ལམ་གི་མཐུ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པས་འབྲལེ ་ཚད་དོན་ལྡན་གི་ཚུལ་ད་ེ ལྟ་ལགས་ན། བསྟན་པ་ ལ་ཞུགས་ནས་བསབ་པ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་བསྲུང་བའང་དོན་ཆེན་པོའོ། །དེ་བཞིན་ཏུ། ཡུལ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ འབྲེལ་བའི་དགེ་རྩ་ཡང་བསམ་གིས་མི་ཁབ་སྟེ།སྐུ་གཟུགས་ལེའུར།མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀང་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ དད་པ་རེད་དེ་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ན་ལས་དེས་སེམས་ཅན་དམལ་བ་མོང་བའང་ཆུང་ངུ་མོང་སྟེ་ཐེག་པ་གསུམ་གང་ཡང་རུང་བས་ ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་དང་། བསམ་པ་དག་ན་རྒྱུ་ཡང་རབ་རིན་པོ་ཆེ། ཐ་མ་འཇིམ་པའམ་རྩིག་ངོས་ལ་སེན་མོའི་ བྲིས་པ་ཚུན་ཁད་མེད་ཚུལ་མདོ་དེ་དང་། དམ་ཆོས་པད་དཀར་ལས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏ།ེ བྱིས་པ་རྩེད་མོར་དགའ་དང་དེ་དག་ 181 / 262

ཏུ།།གང་གིས་རྒྱལ་བ་ད་ེཕིར་མཆོད་རྟེན་དག།བྱེ་མ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་བྱས་པ་ཡིས།།ད་ེདག་གིས་ཀང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ འགྱུར།།ཞསེ ་དང་།རོ་ཉེ་དང་ནི་ལགས་སམ་ས་ལའང་རུང་།།བད་ེགཤེགས་རྣམས་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་པ་དང་།། གང་དག་ལ་ལ་ད་ེ ན་སོབ་པའི་ཚེ། །རྩདེ ་མོའི་ཕིར་དང་གསང་བ་བྱེད་པ་ན། །རྩིག་ངོས་ཤིང་བུ་སེན་མོས་གཟུགས་བྲིས་ པ།།ད་ེདག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ༑༑དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་ཅན་དུ་འགྱུར།།ད་ེདག་ཐམས་ཅད་སྲོག་ཆགས་བྱེ་ བ་སྒྲོལ།།ཞསེ ་སོགས་དང་།རྨད་བྱུང་དང་ཁང་བརྩེགས་མདོ་གཉིས་ཀར།སྟོང་གསུམ་གི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གི་རང་བཞིན་ དུ་བྱས་ཏ་ེཕོགས་བཞིའི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་རྣམས་ལ་ཕུལ་བ་བས།སངས་རྒྱས་ཀི་མཆོད་རྟེན་ཐ་ན་འཇིམ་པ་ལ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་ བྱེད་ཅིང་སྲོག་ཤིང་ཁབ་ཙམ་བཙུགས་པ་དང་། སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་ལ་རིང་བསྲལེ ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་བཙུག་པས་བསོད་ ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་ཤིང་། རིང་བསྲལེ ་ནི་གཟུངས་ཆེན་སེ་ལྔའི་ཤོག་དིལ་ལ་སོགས་པའང་ཡིན་ཞིང་། གསུང་རྟནེ་གེགས་བམ་བཞངེས་པའི་ཕན་ཡོན་ཀང་གསུང་རབ་སྤྱི་དང་ཤེར་ཕོགས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་དོན་བསྡུས། མདོ་སྡུད་པར།ལ་ལས་བདེ་བཤགེས་ཡོངས་སུ་མ་ངན་འདས་པ་ཡི།།མཆོད་རྟནེ་རིན་ཆེན་བདུན་ལས་བྱས་ཤིང་མཆོད་བྱེད་ལ།། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དེ་དག་གང་ཡྒཱི།།བྱེ་མ་སྙེད་ཀི་བྱ་ེབ་ཕག་སྟོང་ཞིང་བཀང་སྟེ།།ཡོངས་སུ་བརྟག་བཟུང་ ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་ན། །སམེ ས་ཅན་ཇི་སྙེད་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀིས། །ལས་གཞན་མི་བྱེད་ལྷ་ཡི་མེ་ཏོག་སོས་ རབ་དང་། །བྱུག་པས་དུས་གསུམ་བསྐལ་པའམ་ད་ེ བས་ལྷག་མཆོད་ལ། །གང་ཞིག་གང་ལས་རྣམ་འདནེ ་སྟོབས་བཅུ་འབྱུང་འགྱུར་ བ། །བདེ་བར་གཤེགས་ཀི་ཡུམ་འདི་གེགས་བམ་ལ་བྲིས་ཏ།ེ །འཆང་ཞིང་མེ་ཏོག་བྱུག་པས་བསྟི་སྟང་བྱེད་གྱུར་ན༑ ༑མཆོད་རྟེན་ བྱས་མཆོད་བསོད་ནམས་དསེ ་ནི་ཆར་མི་ཕོད།།ཅེས་དང་།ལ་ལས་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་སྙེད་ཞིང་རྣམས་ན།།སམེ ས་ཅན་ཇི་སྙེད་ འཁོད་ཀུན་དགྲ་བཅོམ་ཉིད་བཏུལ་བས། །གང་གིས་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕིན་འདི་ཡིག་བྲིས་ཏ།ེ །སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་གེགས་བྱིན་ བསོད་ནམས་ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་སོགས་འབྱུང་ཞིང་། དར་ཅོག འཁོར་ལོ། རོ་འབུམ་སོགས་ཀང་འདིའི་ཁོང་དུ་བསྡུའོ། །ད་ེ དག་ལ་མཆོད་བསྟོད་བསྙེན་བཀུར་བགིས་པའི་ཕན་ཡོན་ཀང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་གསུངས་ལ། མདོར་བསྡུས་པད་དཀར་དུ།བད་ེགཤེགས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག།མཆོད་ཕིར་སིལ་སྙན་བརྡུངས་པའི་སྒྲ་བྱང་ ངམ། །མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་གིས་ནི་མཆོད་པ་དང་། །བདེ་གཤེགས་སྐུ་ནི་རྩིག་ངོས་བྲིས་པ་ལ། །འཁྲུགས་བཞིན་པ་ཡིས་སམེ ས་ཀིས་ བལྟས་ན་ཡང་།།ད་ེདག་རིམ་གིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་མཐོང་།།མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་གང་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར།།ཡང་ན་མགོ་བོ་སྐད་ཅིག་ བཏུད་པ་དང་། །གཡངེ ་བའི་སེམས་ཀིས་སངས་རྒྱས་ཕག་འཚལ་ཞསེ ། །ཚིག་ནི་ལན་འགའ་བརོད་པར་བྱས་ན་ཡང་། །ད་ེ དག་ཀུན་ 182 / 262

གིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་ཐོབ། །ཅེས་དང་། སྙིང་རེ་པད་དཀར་ལས་ཀང་དེ་མཚུངས་ཤིང་། འདི་ལྟར། ངའི་ཕིར་མཆོད་རྟེན་བྱས་ པ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག གང་དག་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་ཐ་ན་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་འཐོར་ན། དགེ་བ་དེ་ཡི་ འབྲས་བུས་མ་ངན་ལས་འདས་པར་ང་སྨྲའོ། ། ཞསེ ་དང་། སེམས་ཅན་མ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐལ་པ་མེད་པར་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ཏེ་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་ མཁའ་ལ་འདོར་བ་དང་།ཐ་ན་དུད་འགྲོ་ཞིག་གིས་ཀང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་དན་པ་སྐད་ཅིག་རདེ ་ན་དེའང་བྱང་ཆུབ་ཀི་ རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་། གང་ལ་ལ་ང་རེས་སུ་དན་ནས་ཆོས་གི་ཤུགས་ཀིས་མཆི་མ་ཕྱུང་བའམ། སྤུ་ཟིང་ཞསེ ་བྱེད་པའམ། ཤུགས་རིང་འབྱིན་པ་དེ་དག་ནི་ནམ་ཡང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ དུ་མི་འགྲོའོ། །ཞེས་དང་། མཐའ་འཁོབ་དད་པ་མེད་པའི་མི་རྣམས་ཀིས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་དང་མཆོད་རྟནེ ་མཐོང་ནས་སམེ ས་ཅུང་ཟད་ དགའ་བའང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བ་སོགས་ཚད་མེད་པར་གསུངས་ལ། ཁད་པར་ཕག་བྱས་པས་རང་ལུས་འོག་ཏུ་ཆུད་པའི་སའི་རྡུལ་ གི་གྲངས་མཉམ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ནས་མཐར་མ་ངན་འདའ་བ་སོགས་དང་། བསྐོར་བ་ལའང་ཕན་ཡོན་དེ་ བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མདོར། འཇིག་རྟེན་མགོན་གི་མཆོད་རྟེན་ལ། ། མི་གང་བསྐོར་བ་བྱདེ ་པ་ཡི། །བསྔགས་པ་བསྐལ་བ་བྱ་ེ བར་ཡང་། །བརོད་པས་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །གང་ཞིག་སངས་ རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བསམ་ཡས་བསྟི་སྟང་བྱས་པ་བས། །གང་ཞིག་ཕི་དུས་མི་བཟད་བསྐལ་པ་འདི་ ལ་ནི།།མཆོད་རྟེན་ཕག་འཚལ་ད་ེཡི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ངོ་།། ཞསེ ་སོགས་དང་། མར་མེའི་ཕན་ཡོན་ཀང་། ད་ེ ལས། གལ་ཏེ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །ཡུངས་འབྲུ་དག་ གིས་ཕྱུར་བུར་གང་གྱུར་པ། །བགྲང་བ་དང་ནི་གཞལ་ཞིང་བརོད་པར་ནུས། །བདེ་གཤེགས་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་ད་ེ ལྟ་མིན། །ཞསེ ་ དང་།མར་མེ་འབུལ་བའི་མདོར་ཡང་།ཐ་ན་སྲིན་བུའི་འོད་ཙམ་གི་མར་མེས་མཆོད་རྟེན་གི་བང་རིམ་གཅིག་སྣང་བས་ཀང་ཡེ་ཤསེ ་ ཀི་ཕུང་པོ་རོགས་པ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ལ།ད་ེབཞིན་ཏུ།ལས་རྣམ་འབྱེད་ལས།དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ།ཕག་ འཚལ་བ།ཕག་དར་བྱས་པ།མེ་ཏོག་བདུག་སོས་མར་མེ་དི་ཆབ་ན་བཟའ་སིལ་སྙན་སོགས་ཕུལ་བ་ལ་ར་ེརེ་བཞིན་གནས་སྐབས་ མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་ཆེས་ཆེ་བ་བཅུ་བཅུ་གསུངས་ཤིང་། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལར། སངས་རྒྱས་ཀི་བསྔགས་པ་བརོད་པ། འཆི་ཁར་ སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སྐུ་གཟུགས་བསྟན་པ་སོགས་ཀི་ཕན་ཡོན་ཀང་དུ་མ་འབྱུང་ངོ་།།ད་ེཡང་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་ བཞུགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་། ད་ེ ལྟ་མཆོད་རྟེན་ནམ་སམེ ས་ཀིས་སངས་རྒྱས་དམིགས་ནས་མཆོད་པ་གཉིས་བསོད་ནམས་ལ་ཁད་ པར་ཅུང་ཟད་ཀང་མེད་པ་མེ་ཏོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་དང་། མང་འདས་ཆེན་པོར་ཡང་གསུངས་ཏ།ེ དགའ་བོ་སངས་རྒྱས་མངོན་ 183 / 262

སུམ་དུ་བཞུགས་སམ། མ་ངན་ལས་འདས་ཀང་རུང་། གང་གིས་དད་པའི་སམེ ས་ཀིས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་ཕག་འཚལ་ཏ་ེ མཆོད་པ་བྱས་ན།སྐྱསེ ་བུ་དེ་གཉིས་ཀིས་བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་ནི་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་རིགས་པར་བྱའོ།།ཞསེ་གསུངས། གཞན་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཕུང་པོའི་མདོར། སྟོང་གསུམ་གི་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ལ། ད་ེ རེ་རསེ ་ ཀང་རྒྱ་མཚོའི་མར་ཁུ།རི་རབ་ཀི་སོང་བུ་བྱས་ནས་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་འབུལ་བ་བས།ཁིམ་ནས་རབ་ ཏུ་བྱུང་བའི་སོམ་ལྡན་ཞིག་གིས་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་གིས་བསྐུས་པའི་མར་མེའི་སོང་བུ་ཕུལ་བ་དང་།ཡང་།འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ད་ེདག་ རེ་རསེ ་འཛམ་བུའི་གིང་ཐམས་ཅད་མ་ེ ཏོག་གིས་བཀང་སྟེ་འབུལ་བ་བས། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་མེ་ཏོག་གཅིག་ཕུལ་ན་བསོད་ནམས་དེ་ ལ་བསོད་ནམས་སྔ་མ་དསེ ་བརྒྱ་ཡི་ཆ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས།རྒྱའི་ཕར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ།།ཞསེ་དང་།ད་ེལས་ ཀང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀིས་ཟིན་པ་དང་། དམིགས་མེད་ཀིས་ཟིན་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཕན་ཡོན་ཆ་ེ སྟ།ེ མེ་ཏོག་བརྩེགས་པར། གང་ ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལོ་སྟོང་ཕག་ཚང་བར་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀིས་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་བས། མ་ངན་ལས་འདས་ པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་བང་སམེ ས་ཀི་ཟིན་ནས་མེ་ཏོག་གམ། སོས་སམ། མར་མེ་གཅིག་ཙམ་མམ། ཆུ་སྙིམ་པ་གང་འཐོར་ནས། ད་ེ བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།།ཞསེ ་སྨྲས་ན་ད་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕག་སྟོང་དུ་ཡང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་གནས་ མེད་དོ། །ཞསེ ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཕུང་པོའི་མདོར། སྲིད་པ་གསུམ་གི་སམེ ས་ཅན་དེ་དག་རེ་རེས་མཆོད་རྟནེ ་རི་རབ་ཙམ་ར་ེ རེ་བྱདེ ་ ལ། སོ་སོ་ནས་བསྐལ་བ་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་དུ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལས། ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ཉིད་ཀི་སམེ ས་དང་མ་བྲལ་བས་མེ་ཏོག་ གཅིག་འཐོར་ན་སྔ་མ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་བསྐྱདེ ་པར་གསུངས་ཤིང་།བྱམས་པ་འཇུག་པའི་མདོར་ཡང་དེ་དང་ མཚུངས་པར་གསུངས་སོ། །ད་ེ ལྟར་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀི་བང་དོར་ཁོ་ན་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བས་ཐོས་ བརྩོན་ནུས་པ་དག་ལ་བསྐྱར་བཟློས་མ་དགོས་ཀང་།བོ་དམན་དག་གིས་གོ་བད་ེབའི་སད་དང་།སྙིང་རེ་པད་དཀར་ལས། ཀུན་དགའ་བོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསྒྲུབས་པ་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་འདི་ནི་གནས་གསུམ་གིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། མ་དད་པ་དང་། མི་སྒྲུབ་པ་དང་། མི་སྟོན་པའོ། ། ཞསེ ་དང་། མདོ་གཞན་ལས་ཀང་། བསྟན་པ་འཇིག་པའི་ཚེ་ཐ་ན་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཙམ་འཆད་པས་ཀང་ཆོས་ལ་བྱ་བ་ བྱས་པར་གསུངས་པའི་སད་དང་།དག་ེརྩ་ཡོངས་འཛིན་གི་མདོར།བསྟན་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་འཇིག་པའི།།ཆོས་ལ་མི་བད་ེཉརེ ་གནས་ ཚེ། །གུས་པར་བྱེད་དེ་ཆོས་སྲུང་ཞིང་། །ལུས་དང་ངག་དག་བོར་གྱུར་ལ།། ད་ེབཞིན་ཆོས་ནི་འཛིན་བྱེད་པ།།ད་ེདག་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དག།ལྷ་རྣམས་ཀིས་ནི་བསྲུང་བར་འགྱུར།།སངས་རྒྱས་ རྣམས་ཀིས་བྱིན་གིས་བརླབས།།དསེ་ནི་ཀུན་ཏུ་བསྲུངས་བྱས་པ།།ད་ེདག་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར།།ཞསེ ་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེ་ 184 / 262

ཞིང་། ཡང་མདོ་ལས། མཚམས་མེད་ལྔ་ནི་བྱས་པ་བས། །དགོངས་དོན་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །གང་གི་བོས་ནི་མ་རིག་ པར།།ལོག་པར་བཤད་པ་སིག་པ་ལི།།ཞསེ ་ཆོས་ལ་མི་མཁས་པས་ཆོས་བཤད་ན་ཕན་པ་ལས་ཉེས་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་བས་དེ་དག་ ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕིར་དང་།དམ་ཆོས་འཛིན་སྐྱོང་ཞེས་པའང་རང་ཉིད་བསབ་པ་ལ་བརྩོན་ཞིང་གཞན་དག་ད་ེལ་བསབ་ཏུ་ འཇུག །ཁིམ་པ་རྣམས་དད་པ་ལ་བཀོད་པ་དེ་ཡིན་པས་དའེ ི་ཕིར་བཤད་པ་འདིའང་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ནི་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་ པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རོགས་པ་འཚང་རྒྱའོ། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་བཤེས་གཉེན་གི་བྱ་བ་ཡང་འདིས་འགྲུབ་པར་ ཡོད་པས་འཆད་ཤསེ ་པ་རྣམས་ཀིས་འཆད། དཔོད་ཤེས་པ་རྣམས་ཀིས་གཟིགས་རྟོག་རེ་གནང་བ་ཅི་ནས་གལ་ཆེ་བ་ཡོད་ཅིང་། མ་ བཅས་པ་ནི་མི་བཅའ། བཅས་པ་ནི་མི་གཞིག་ཅེས་ཆེད་དུ་བསྔགས་པ་ལྟར་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀིས་བཅས་པའི་བསབ་གཞི་འདི་འདར་ བག་ཡོད་ཀིས་བསབ་ན་ལྟར་སྣང་གི་ཆོས་སྤྱོད་དང་མི་མཉམ་ཞིང་། གཞུང་དམ་པར། དོན་གི་དབང་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་ཉི་ཚེ་ བཏུས་ཏ་ེགཏམ་དུ་ཡང་བརོད་ན་མདོ་སེས་མཐའམ་རུངས་པར་མི་འགྱུར་བར་རེས་སུ་གནང་བ་ལྟར།གོ་བད་ེདང་ཚིག་ཚོགས་ ཉུང་བ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནས་ལུང་སྦྱོར་རྣམས་ཀང་ཚིག་སྣ་བསྟུངས་ཤིང་དོན་གི་གནད་ཚང་བར་བྱས་པ་ལགས་སོ། ། རྣམ་དཀར་བདེན་ཚིག་ཛམ་ནཱ་དའི་ལྟེར། ། ྦུ ཡིད་ཆསེ ་མདོ་རྒྱུད་ལུང་གི་རྩིབས་སྟོང་བཀ།། མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་འདི། ། སྲིད་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཟློག་པའི་སྐྱསེ ་སུ་སྦྱིན།། ད་ེབྱུང་དག་ེབས་མཁའ་ཁབ་འགྲོ་བ་ཀུན།། ལྷག་བསམ་ཐབས་སྟོབས་སྨོན་ལམ་ཏིང་འཛིན་སོགས། ། 185 / 262

རྣམ་ཐར་སྤྱོད་ཡུལ་འཇིག་རྟནེ ་དབང་ཕྱུག་དང་།། དབྱརེ ་མེད་འཁོར་བ་དོང་ནས་སྤྲུག་པར་ཤོག ། ཅེས་ཟབ་མོའི་ཆོས་འདིར་འདུན་པ་ལྷུར་ལེན་ཟླ་སྤྲུལ་པས་འགྲོ་དོན་ཕོགས་མེད་སལེ་བའི་ཆེད་དུ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་ དང་ཕན་ཡོན་བཅས་འདི་ལྟར་དགོས་ཞསེ ་བསྐུལ་ངོར་སི་ཏུ་བས་སྔོན་བྱོན་དམ་པ་རྣམས་ཀི་གསུང་ལས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་དཔལ་ སྤུངས་ཆོས་འཁོར་གི་ཡང་དབེན་དུ་བཀོད་པ་འབྲེལ་ཚད་རོགས་སངས་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག། །། ༈ ཨོཾ་སྭ་སྟི། རབ་འབྱམས་ཕོགས་དུས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀི། ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་འཕིན་ལས་མ་ལུས་པ། ། གཅིག་བསྡུས་གངས་ཅན་མགོན་པོ་པད་དཀར་འཆང་། ། རྣམ་འདནེ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོས་དགེ་ལེགས་སྩོལ།། འཕགས་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་ལས། ། ཁིམ་པའི་ཆོས་སྐལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས། ། གསོ་སྦྱོང་སྨྱུང་གནས་སྲུང་ཚུལ་ཕན་ཡོན་རྣམས། ། བསམ་བརོད་ལས་འདས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་། ། ད་ེ ལྟའི་ལམ་བཟང་སྙིགས་དུས་ཚེ་ཐུང་འདིར། ། 186 / 262

ཉམས་སུ་ལེན་གང་ངན་འགྲོ་སྒོ་ཁགེ ་ཅིང་། ། མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཐར་པའི་ཁང་བཟངས་སུ། ། བགྲོད་ཐབས་ཟབ་ཆོས་པར་དུ་བསྐྲུན་པའི་མཐུས། ། རྒྱལ་བསྟན་ཡུན་གནས་བསྟན་འཛིན་ཞབས་པད་བརྟན། ། དགེ་འདུན་ཐུགས་མཐུན་བཤད་སྒྲུབ་འཕལེ ་བ་དང་།། ཆབ་སྲིད་བརྟན་ཅིང་འགྲོ་ཀུན་བད་ེབར་ཤོག། ཇི་སྲིད་འཁོར་བའི་ཕི་མཐའ་མ་སྟོངས་བར། ། ད་ེ སྲིད་བདག་གིས་སྒོ་གསུམ་བགི་བ་རྣམས། ། མཁའ་མཉམ་ཡིད་ཅན་སྲིད་མཚོའི་དུཿཁ་ལས། ། ཡོངས་སྒྲོལ་རྒྱལ་སྲས་མཛད་དང་ལྷན་སྤྱོད་ཤོག ། བ་མ་མཆོག་གསུམ་ཐུགས་རེའི་བྱིན་རླབས་དང་། ། རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྱུང་སླུ་མེད་བདེན་སྟོབས་མཐུས། ། ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་སྨོན་གནས་ཅི་མཆིས་པ། ། 187 / 262

བདེ་བག་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག ། ཅེས་པ་འདིའང་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་མེ་ཁི་ལོ་རང་ཉིད་བགྲང་བྱ་བཅུ་ཕག་ལྔར་སོན་པ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་པའི་ཡར་ཚེས་སྟོན་ པས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་དུས་ཆེན་ཉིན་སྐྱིད་ཤོད་སྐུ་འབུམ་ཐང་དུ་དིང་རི་བ་ཆོས་རྒྱན་ནས་རྒྱུ་སྦྱོར་ཞུས་དག་ཆབས་ཅིག་གིས་ འཁུར་བངས་ཏེ་དག་ེབསྔོའི་བར་བྱང་སྨོན་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་བ་དགེ་ལེགས་འཕལེ །།།། 188 / 262

༄༅། །བསྙེན་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་བསབ་བྱ་ཕོགས་བསྒྲིགས་བཞུགས། ཉོན་དང་སྐལ་ལྡན་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །བསྙུང་བར་གནས་པ་ལན་གཅིག་ཙམ། །བསྲུང་ན་བསྐལ་བ་བཞི་ཁི་ཡི། །འཁོར་བ་ཕི་རུ་ བསྙིལ་བར་འགྱུར། །མཚམས་མེད་ལྔ་དང་ལུས་སྒྲིབ་ཀུན། །བྱང་ཞིང་ཕིར་མི་ལྡོག་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་སར་གནས་ འགྱུར། །སྐྱེ་བ་དམན་པའི་བུད་མེད་ཀིས། །བསྙུང་གནས་ལན་གཅིག་ཙམ་བསྲུང་ན༑ ༑ཤི་འཕོས་གྱུར་ཚེ་ས་དང་པོ། །གནས་པའི་ བྱང་སམེས་སྐྱསེ ་བུ་རུ།།གྱུར་ནས་འཁོར་བར་རྒྱབ་ཕོགས་འགྱུར།།ད་ེཕིར་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་ཀུན།།བསྙུང་གནས་བསྲུང་ལ་འབད་ པར་གིས། །བསྙུང་གནས་བསྲུང་བའི་གང་ཟག་ལ། །ནང་བར་འཚོ་བ་ཞིག་དངས་ན། །ས་བརྒྱད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །འཚོ་ བ་དངས་དང་མཉམ་པ་ཡིན། །གསོ་སྦྱོང་བང་མཚམས་ལ་དངས་ན། །དགྲ་བཙོམ་པ་ལ་དངས་དང་མཉམ།། ད་ེཕིར་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་ཀུན།།རང་གིས་བསྲུང་བར་མི་ནུས་ཀང་།།གཞན་གིས་སྲུང་ལ་ཞབས་དོག་སྒྲུབས།།བསྙུང་གནས་ བསྙེན་ཚད་སོང་བའི་མི།།སྤྱན་རས་གཟགིས་དང་མཚུངས་པས་ན།།མི་ད་ེམཐོང་ཚད་ཁ་རླངས་དང་།།འདསེ ་པའི་རླུང་དེ་ཕོག་ ཚད་ཀུན། །རི་མགོ་མཐོན་པོའི་རྩརེ ་ཕིན་ན། །མི་དེ་མཐོང་ཚད་སམེ ས་ཅན་རྣམས། ། ངན་སོང་གནས་སུ་ལྟུང་མི་འགྱུར། །མི་ད་ེ ཆུ་ལ་བརྒལ་བའི་ཆུ། །འཐུང་ཚད་མི་དའེ ི་གྲིབ་མ་ཀུན། །ཕོག་ཚད་དེ་ལ་རེག་ ཚད་ཀིས།།སེམས་ཅན་ངན་སོང་ལས་ཐར་ཞིང་།།བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།དེ་ཕིར་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་ཀུན།།བསྙུང་གནས་མང་ པོ་བསྲུང་བ་ཡིས། །མི་ད་ེ སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་སུ། །ལྟོས་ལ་ཟས་གོས་ལ་སོགས་པའི། །འབྲེལ་བ་ལེགས་པོ་འཇོག་པར་ གིས། །ཞེས་བསྙུང་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་འདི་ཡང་། དད་ལྡན་ཡོངས་ལ་ཕན་ཕིར་རྒྱུད་དང་བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ལ་འཕགས་ པས་དངོས་སུ་གསུངས་པ་དང་། བ་མ་གོང་མའི་གསུང་སྒྲོས་དང་མཐུན་པར་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གིས་སྨྲས་པའོ།། །། ༈ བསྙེན་གནས་སོམ་པ་འདི་ཉིད་ནི། །ཚེགས་ཆུང་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ། །བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ཅུང་ཟད་ཙམ། །བཤད་ ཀིས་ཁིམ་པ་ཕོ་མོས་ཉོན།།ཚེས་གྲངས་བརྒྱད་ལ་བསྙནེ ་གནས་ཀི།།སོམ་པ་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་གྱུར་ཅན།།གཅོད་གཏུབ་དམལ་བ་ ལས་ཐར་ནས། །བསྐལ་པ་སུམ་ཅུའི་སྒྲིབ་པ་བྱང་། །བཅོ་ལྔའི་ཉིན་པར་བསྙེན་གནས་ཀི། །སོམ་པ་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་གྱུར་ན། །གྲང་ བའི་དམལ་བ་ལས་ཐར་ནས། །བསྐལ་པ་སུམ་ཅུའི་སིག་པ་བྱང་། །གནམ་སྟོང་ཉིན་པར་བསྙེན་གནས་ཀི། ། སོམ་པ་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་གྱུར་ན། །ཚ་བའི་དམལ་བ་ལས་ཐར་ནས། །བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡི་སིག་པ་བྱང་། །དེ་ཕིར་ཁིམ་པ་ དད་ཅན་ཚོ། །བསྙེན་གནས་སོམ་པ་ཅི་ཐུབ་སྲུང་། །བསྙེན་གནས་མ་བསྲུང་གནས་སྐབས་སུ། །མར་ཁུ་རྒྱ་མཚོ་ཙམ་ཞིག་ལ། ། 189 / 262

སོང་བུ་རི་རབ་ཙམ་པ་ཞིག །བཙུགས་ནས་མར་མེ་ཕུལ་བ་བས། །སོམ་པ་བསྲུང་བའི་ཉི་མ་དེར། །མར་ཁུ་ཐིག་པ་ཙམ་ ཞིག་ལ།།སོང་བུ་ཁབ་རྩ་ེཙམ་པ་ཞིག།བཙུགས་ནས་མར་མེ་ཕུལ་བ་ད།ེ།ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན།།བསྙེན་གནས་བསྲུང་བའི་ཉི་ མ་དེར། །ཚོགས་བསགས་རྒྱ་ཆེན་བྱས་གྱུར་ན། །ཕི་མ་འདོད་ཁམས་ལྷ་རུ་སྐྱ།ེ ། ཚོགས་བསགས་འབྲིང་ཙམ་བྱས་གྱུར་ན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མི་རུ་སྐྱ།ེ །ཚོགས་བསགས་ཅུང་ཟད་བྱས་ན་ཡང་། །ཕི་མ་མི་ ལུས་གཙང་མ་ཐོབ།།ད་ེཕིར་སོམ་པ་བསྲུང་བའི་ཉིན།།ཚོགས་བསགས་ཀིས་ཤིག་དད་ཅན་ཚོ།།ད་ལྟ་མི་ལུས་ཐོབ་པ་སྔོན།།ཚུལ་ ཁིམས་བསྲུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན།།ད་ལྟ་གཟུགས་བྱད་བཟང་བ་སྔོན།།བཟོད་པ་སྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན།།ད་ལྟ་ལོངས་སྤྱོད་ཆ་ེབ་ སྔོན།།སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན།།ད་ཡང་ད་ེལྟར་བྱས་གྱུར་ན།།ཕི་མར་ད་ེའད་འབྱུང་བ་ཡིན།།ད་ེཕིར་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ ཚོ། །ཁ་ལ་ཉན་ན་དེ་ལྟར་མཛོད། །ད་ཡང་ཁིམ་པ་ཕོ་མོས་ཉོན། །ན་ན་བསྙེན་གནས་སོམ་པ་སྲུངས། །མ་ཐུབ་བཞག་ན་འཆོར་བ་ མིན། །ན་བ་སོས་ནས་མ་བསྲུང་ན། །སོམ་པ་འཆོར་བས་སྲུང་བ་གིས། །བརེད་ནས་རྩྭམ་པ་སོགས་ཟོས་ཀང་། །བཤགས་ཏེ་བསྲུང་ན་ ཉེས་པ་མེད། །ཚོགས་ཀི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཚེ། ། ཟོས་ན་སོམ་པ་འཆོར་བ་མིན། །ཟོས་རེས་སྔར་ལྟར་མ་བསྲུང་ན། །སོམ་པ་འཆོར་བས་སྲུང་བར་མཛོད། །ཅེས་འདི་ཡང་ ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གིས་ཁིམ་པ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པའོ། །དགའེ ོ།། །། ༄༅། །བ་མ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །འོ་དེ་རིང་གི་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ལེན་པ་ནི། སྐྱབས་སམེ ས་ མཎལྜཱ་སོགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དགོངས་གསོལ་སོང་རེས། ཇི་ལྟར་སྔོན་གི་སོགས་ཀི་འབྲུ་འགྲེལ་ཅུང་ཟད་བཤད་ན། ཇི་ལྟར་ན་ དུས་སྔོན་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རེས་སུ་མཐུན་པར་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། ལས་ ཉོན་གི་དགྲ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་མཁེན་ཅིང་། མ་རིག་ པའི་གཉིད་ལས་སངས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པས་སངས་རྒྱས་ཏ།ེ སྔོན་སྲིན་མོའི་གིང་དུ་ འཁམས་པའི་དེད་དཔོན་སེངེ་སོགས་ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཚེའི་དུས་བྱེད་དུ་ཉེ་བ་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་སིན་གི་ཤུག་ཅན་གིས་ཐོག་གི་འཇིག་ པ་ལས་བསྐྱབས་ཏེ་འཛམ་བུའི་གིང་དུ་ཕིན་པ་ལྟར་སྟོན་པས་གནང་བའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀི་ཚུལ་ཁིམས་སོགས་བསབ་པ་སྣ་ གཅིག་བསྲུང་བ་ཡན་ཆད་འཁོར་བའི་སྲིན་གིང་ནས་དྲུང་དུ་ཕིན་པས་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟ་བུ། བརྒྱ་བྱིན་གྲི་འཁོར་ལོ་རི་སོགས་ འཕེན་པས་ལྷ་མིན་གི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་འཁོར་བའི་གཡུལ་དང་བདུད་ཀི་དཔུང་ རྣམས་ཕམ་པར་མཛད་པས་གང་པོ་ཆེན་པོ།རང་དོན་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་ཆེན་པོ་བྱས་ཤིང་།ད་ེཡང་བྱེད་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་ 190 / 262

པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་བྱས་ལ། སྡུག་བསྔལ་གི་ཁུར་མ་ལུས་པ་བོར་ཞིང་། དང་པོ་གཞན་དོན་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ་བསྐལ་པ་མང་པོར་ ཚོགས་བསགས་ཀང་འབྲས་བུ་རང་གི་དོན་སང་རྟོགས་མཐར་ཕིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་རེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པ་རྣམ་པ་ཀུན་ ཏུ་སྦྱོར་བའི་སྲེད་ལནེ ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་གཏན་ནས་ཟད་པ། བསླུ་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བཀའ་དང་། ངོ་བོ་ཡེ་ནས་རྣམ་ པར་དག་ཅིང་གོ་བུར་སྒྲིབ་གཉིས་ཀི་དི་མ་ལས་ལགེས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐུགས་དང་།མ་རིག་པའི་འཆིང་བ་ལས་ལེགས་ པར་གྲོལ་ཞིང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་ཤསེ ་རབ་ཅན་རྒྱལ་བ་ད་ེདག་གིས་།སེམས་ཅན་ཉི་ཚེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མཐའ་ཡས་ པའི་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དང་། ད་ེ ཡང་གནས་སྐབས་སུ་ཕན་པ་དང་མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཕིར་དང་། གནས་ སྐབས་ཀི་ཕན་པ་ལ་བཀེས་ཤིང་སྐོམ་པས་གདུང་བའི་མུ་ག་ེདང་།རླུང་མཁིས་བད་ཀན་སོགས་ཀི་ནད་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕིར་དང་། མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་བ་ལ་ཡང་རིགས་ཅན་གསུམ་གི་ཁམས་དབང་བསམ་པའི་དབྱ་ེབས་ཐེག་པ་རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཀི་ཕོགས་ཀི་ ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡོངས་སུ་རོགས་ཏ་ེམ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕིར་དང་།མཐར་ཐུག་ཉན་རང་གི་ བྱང་ཆུབ་ལས་དངས་ཏ་ེརིགས་ཅན་གསུམ་གི་གདུལ་བྱ་མཐའ་དག་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་ཐོབ་པར་ བྱེད་པའི་ཕིར་གསོ་སྦྱོང་ཡང་དག་པར་མཛད་པ་ད་ེ བཞིན་དུ་བདག་མིང་འདི་ཞསེ ་བགི་བས་ཀང་ཀུན་སོང་ད་ེ ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་དགེ་ ཚོགས་གསོ་ཞིང་ཉསེ ་ལྟུང་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བངས་ཏེ་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གི་དགྲ་ བཅོམ་པ་རྣམས་ཀིས་སྲོག་གཅོད་སོགས་ཉསེ ་སྤྱོད་མཐའ་དག་རྟག་ཏུ་སངས་པ་ལྟར།ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀི་བསྲུང་བྱ་རྣམས་ཤེས་ བཞིན་དུ་བསྲུང་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཚིག་རེས་དོན་དན་དུ་མཛོད་ཅིགདགའེོ།། ༈ ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་མགོན་པོ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས། །རིགས་ཀི་བདག་པོར་ཐོབ་ནས་འགྲོ་ཀུན་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་ ལམ་བཟང་གསལ་མཛད་པ། །རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །མཉམ་མེད་གཙུག་གི་རྒྱན་གཅིག་ཀཿདམ་པ། །ཀུན་ཏུ་འོད་ཀི་ ས་བརསེ ་གཙང་སྟོན་པ། །ཐམས་ཅད་མཁེན་དངོས་དཔལ་ལྡན་བྱམས་པ་འབུམ། །བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་གསུམ་ལ་གསོལ་བ་ འདབེ ས། །ཡོངས་རོགས་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་བསོད་ནམས་འབུམ། །བསྐྱེད་རོགས་དགོངས་པ་མཐར་ཕིན་ཡེ་ཤསེ ་ འབུམ།།གསང་གསོའི་བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་བྱང་ཆུབ་དཔལ།།བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་གསུམ་ལ་གསོལ་བ་འདབེས།།ཞསེ་ཀཿཐོག་སྐུ་ འབུམ་དུ་བཞུགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དྲུང་ནས་ཞབས་བསྐོར་མཛད་ཚེ་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་པའོ།། ༈ འོ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་མཁེན་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ།དའེི་ཆེད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསོ་སྦྱོང་བང་ནས་བསྲུང་བར་བྱ་སྙམ་པའི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སམེས་ བསྐྱེད་པ་དང་བཅས་ཏ་ེགསན་འཚལ།ད་ེཡང་དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་བསྲུང་བ་ནི་ཐེག་དམན་གི་དུས་ན།བསྙེན་ གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་ཞེས་ཁིམ་པས་དུས་སུ་བསྲུང་བྱ་དང་།ད་ེཉིད་ཐེག་ཆེན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་ཀིས་ཟིན་པའི་ 191 / 262

སྒོ་ནས་ཉམས་སུ་བང་ན་ཉསེ ་སྤྱོད་སོམ་པའི་ཚུལ་ཁིམས་སུ་འགྱུར་ཞིང་།འདིར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་བསྐྱདེ ་རིམ་ ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བར་ཉམས་སུ་བང་ན་གསང་སྔགས་བྱ་བའི་རྒྱུད་ཀི་དཀའ་ཐུབ་དང་སོམ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་པ་ ཡིན། དེ་ཡང་སྔོན་གི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀི་མཛད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ། དེ་ཉིད་རང་རྒྱུད་ལ་ཁིམས་སུ་བཅའ་ཞིང་། ད་ེལས་མི་འདའ་བར་སོམ་པས་ཚུལ་ཁིམས་སམ་སོམ་པ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན་པས་ཇིི༵་ལྟརི༵་སྔྔོོ༷ན་གིི༵ཞེས་པ་ལ་སོགས་རིམ་བཞིན་ འབྲུ་འགྲེལ་ཅུང་ཟད་སྨོས་ན། དེ་ཡང་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རེས་སུ་མཐུན་པར་གཤེགས་ པས་ནི༵་དྔོེ༷་བཞིི༵ན་གཤི༵གེ ས་པི༵། བདུད་བཞིའི་དགྲ་དང་ཕལ་བས་ན་དག ་བཅོི༵མ་པི༵། སང་རྟོགས་ཀི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་རོི༵གས་ཤིང་མ་རིག་པའི་གཉིད་འཐུགས་ལྟ་བུ་སངས་ལ་ཤསེ་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ལ་བོ་གྲོས་རྒྱས་པས་ནྔོ༷་ཡི༵ང་དགི༵་པརི༵་རོི༵གས་པི༵འི་སི༵ངས་རསི༵།དཔརེ་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་རྟ་ཅང་ཤསེ ་དེ་དག་ ནི་དགྲའི་གཡུལ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པ་ན་གང་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ནས་འཇུག་རང་སྲོག་ཡལ་བར་དོར་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་བསྲུང་ བ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པའི་ལམ་མ་ནོར་བ་སྟོན་ཅིང་གཞན་དོན་ཁོ་ན་ལྷུར་མཛད་ ི༵ པས་ན་ར་ཅངི༵་ཤེསི༵་ལ་བི༵ ། ནི༵ྦུ མ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མ་བཅོལ་བཞིན་དུ་ཕན་འདོག་པའི་ཐུགས་རེ་ ཆེན་པོའི་ཁུར་བསྣམས་ཤིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བ་ན་མེད་པའི་དོན་སྟོན་པས་ན་གགྔོ༷་པྔོོ༷་ཆྔོེ༷ན་པོྔོ༷་རང་དོན་མཐར་ཕིན་པས་ན་བ་བི༵་བྱསི༵་ ི༵ ཤིངི༵་། གཞན་དོན་ལྷུར་ལེན་པས་ན་བྱེདི༵་པི༵་བྱེི༵ད་པི༵། ལས་ཉོན་གི་སྒྲིབ་པ་སང་པས་ན་ཁརི༵ྦུ་བིོ༵ར་བི༵། མ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་ འཕང་བས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་ན་སྲིི༵ད་པི༵་ཀུནི༵་ཏ་སྦྱི༵ྦུ ོརི༵་བི༵་ཡོི༵ངས་ས་ཟི༵ྦུ ི༵ད་པི༵། ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྟོན་པས་ ན། ཡི༵ང་དི༵ག་པའིི༵་བཀི༵འ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བཅད་པས་ན་ལིེ༵གས་པི༵ར་རྣམི༵་པི༵ར་གྲོལི༵་པའིི༵་ཐུགི༵ས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ མཁེན་པའི་ཡ་ེ ཤེས་མངའ་བས་ན་ལེི༵གས་པི༵ར་རྣམི༵་པརི༵་གྲོལ་བའི་ཤི༵སེ ་རབི༵་ཅནི༵། དི༵་ེ དགི༵་གིི༵ས་ཞེས་པས་ནི་གང་གིས་རེས་སུ་སོབ་ པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན། དའེ ི་རེས་སུ་ཇི་ལྟར་སོབ་པའི་ཀུན་སོང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་བསྟན་པར་བཞེད་ཅིང་ རང་དོན་ཡལ་བར་དོར་བས་ན་སི༵མེ ས་ཅི༵ན་ཐམི༵ས་ཅི༵ད་ཀིི༵་དོི༵ན་གི་ཕིར་དང་། གནས་སྐབས་མངོན་མཐོ་ལ་འགོད་པས་ན་ཕི༵ན་པི༵ར་ བ་བི༵འི་ཕིར་དང་། མཐར་ཐུག་ངེས་ལགེ ས་ལ་འགོད་པས་ན་གྲོི༵ལ་བི༵ར་བ་བི༵འི་ཕིི༵ར་དི༵ང་། སེར་སྣའི་ལས་འབྲས་སྦྱངས་པས་ན་མ་གི༵ྦུ ིེ༵་ ིི༵༵ མིེ༵ད་པི༵ར་བ་བའིི༵་ཕིི༵ར་དི༵ང་། ཞེ་སང་གི་རྒྱུ་འབྲས་སྦྱངས་པས་ན་ནི༵ད་མིེ༵ད་པི༵ར་བ་བའིི༵་ཕིི༵ར་དི༵ང་། ལམ་བང་ཆབི༵ྦུ་ཀིི༵་ཕིོ༵གས་ཀིི༵་ཆོི༵ས་ ིིིི༵༵༵༵ རམས་ཡོི༵ངས་ས་རི༵ྦོུགི༵ས་པི༵ར་བ་བི༵འི་ཕིར་དང་།འབྲས་བུ་བ་ནིི༵༵་མདེ ི༵་པི༵་ཡངི༵་དགི༵་པི༵ར་རོགི༵ས་པའིི༵་བང་ཆབི༵ྦུ་ངིེ༵ས་པི༵ར་རྟིོ༵གས་པི༵ར་བ་ ིིི༵༵༵ བི༵འི་ཕིརི༵་དངི༵་། ཇི་སྐད་དུ། ཨོ་རྒྱན་སངས་རྒྱས་གཉིས་པའི་ཞལ་ནས། དགེ་བ་མཐའ་དག་ཡང་དག་གསོ་བ་དང་། །སིག་པ་མ་ལུས་ རྣམ་པར་སྦྱོངས་པ་སྟེ། །དགེ་གསོས་ཕིར་དང་སིག་པ ་རྣམ་སྦྱོངས་ཕིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསོ་སྦྱོང་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞསེ ་ གསུངས་པ་ལྟར་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ཇི་ལྟར་བང་ཞིང་བསྲུང་བ་ད་ེ ལྟར་དུ་བདག་གིས་ཀང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དང་ ཕན་པ་དང་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་དེ་དག་གི་ཕིར་དུས་ད་ལྟ་ནས་བཟུང་སྟེ་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ 192 / 262 ི༵

པའི་སོམ་པ་བངས་ནས་མ་ཉམས་པར་ཚུལ་བཞིན་ཏུ་བསྲུང་བར་བགིའོ་སྙམ་པས་འདི་བཞིན་རེས་ཟློས་མཛོད། ཇིི༵་ལྟརི༵་སྔོན་གི་སོགས་ད་ེ ཡང་དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་ཞསེ ་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་བཞི། བག་ ཡོད་ཀི་ཡན་ལག་གཅིག བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་རྣམས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་རང་རྒྱུད་ཀི་ཉསེ ་སྤྱོད་རྣམས་སོམ་པར་ ི༵ བྱེད་པ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་བཞི་ནི་སོམ་ཐམས་ཅད་ཀི་རྩ་བ་ཡིན་པས་ན་ར་བི༵་བཞིི༵་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་ཡང་མིའི་འགྲོ་བ་ལྟ་ཅི་ ཐ་ན་སྲོག་ཆགས་སུ་གཏོགས་པ་ཤིག་སྲོ་ཡན་ཆད་ཀི་སྲིོ༵ག་མིི༵་གཅོད་པ་དང་གཅིག གཞན་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་རྒྱུ་རས་ཆེན་ པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཐ་ན་ཁབ་རྐུད་པ་ཟས་ཁམ་གཅིག་ཀང་མི༵་བྱིི༵ན་པི༵་མིི༵་ལི༵ནེ ་པ་དང་གཉིས། ཕོ་མོ་གཉིས་སད་ད་ེ འཁིག་པའི་བདེ་བ་དོན་ དུ་གཉརེ ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཆགས་སེམས་ཀིས་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི་མིི༵་ཚི༵ངས་སྤྱོད་སངས་པ་དང་གསུམ། རང་ལས་ ལམ་གི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀང་ཡོན་ཏན་ཡོད་པར་རྫུས་པའི་མི་ཆོས་བ་མའི་རྫུན་ཆེན་པོ་ལྟ་ཅི། ཐ་ན་ཀུ་རེ་དང་རྩདེ ་མོའི་ཕིར་ཡང་ གཞན་བསླུ་བར་བྱེད་པའི་རན་ྡྷུ མིི༵་ས་བི༵ ་སྟེ་བཞི་ཡིན། བག་ཡོད་ཀི་ཡན་ལག་གཅིག་ནི། ཆི༵ང་སོངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་མ་སང་ན་རང་ རྒྱུད་བག་མེད་པར་འགྱུར་ཞིངི༵་ཆང་གིས་མོས་ནས་བང་དོར་གི་གནས་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་ཤིང་རང་ཉིད་ཀིས་སོམ་པ་བང་བ་ཡང་ བརདེ་ནས་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པས་སོམ་པ་གང་ཡང་བསྲུང་མི་ནུས་པས་ན་གྲོ་ནས་སོགས་འབྲུའི་ཆང་དང་སྦྲང་དང་མེ་ཏོག་སོགས་ གཞན་ཕབ་དང་སྦྱར་བ་བཅོས་པའི་ཆང་དང་། གཞན་ཡང་ཤིང་ཏོག་དང་རྩ་བ་ལ་སོགས་མོས་པར་བྱེད་པའི་བཟའ་བཏུང་ཐམས་ ཅད་སངས་དགོས་པ་ད་ེཡིན།བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་ནི།རང་ཉིད་སོམ་ལྡན་ཡིན་པའི་དན་པ་གསོ་བའི་ཆེད་དུ་ཁིམ་ན་ གནས་པས་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་དག་བརྟུལ་ནས། རྒྱལ་སྲས་ཀི་མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོའི་རསེ ་སུ་ཞུགས་པས་བརྟུལ་ཞུགས་ ཏ།ེའཕོར་སྒགེ་དང་།མཛེས་ཆོས་ཀི་བསམ་པས་ག་བུར་དང་ཙནནྡ་སོགས་དི་ཞིམ་པོ་ལུས་ལ་བཀུ་བ།མེ་ཏོག་དང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ སོགས་པའི་ཕེང་བས་ལུས་ལ་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ།ད་ེམ་ཡིན་པའི་རྣ་ཆ་དང་གདུ་བུ་སོགས་སངས་པ་ནི།རྒྱནི༵་གིི༵་རིགས་གསུམ། རྩདེ ་མོ་དང་བཞད་གད་ཀི་ཆེད་དུ་ལུས་ཀི་ཡན་ལག་གཡོ་བ་དང་། ངག་གི་གཏམ་སྣ་ཚོགས་སྨྲ་བ་སོགས་སོང་བ་ནི། གར་གི་རྣམ་པ་ རྩ་ེ བ་དང་། དེ་བཞིན་འགྱུར་ཁུག་དང་འདགེ ས་འཇོག་དང་ལྡན་པའི་ངག་གིས་གླུ་ལེན་པ། པི་ཝྶཾ་དང་གིང་བུ་སོགས་རོལ་མོ་འབུད་ དཀོལ་བྱེད་པ་རྣམས་སོང་པ་རྩིེ༵ད་མིོ༵འི་རིགི༵ས་བྱིེ༵ད་གསམི༵ྦུ། དུས་མ་ཡིན་པ་ཉི་མ་ཡོལ་ཕན་ཆད་སྐོམ་པའི་གདུང་བ་སལེ ་བའི་ཆུ་དང་ཇ་སོགས་བཏུང་བ་ལས་བཀསེ ་པ་སེལ་བར་བྱེད་ པའི་ཟན་དང་ཆན་ཡོས་ཤིང་ཏོག་ལ་སོགས་བཟའ་བཅའ་རྣམས་ལོངས་མི་སྤྱད། གྲུ་གང་ལས་ལྷག་པའི་ཁིི༵་སྟནི༵་མཐོི༵ན་པོི༵། །རང་ བཞིན་ཕལ་པར་མི་འོས་པའི་དར་གོས་དང་སྟག་གཟིག་གི་སྟན་སོགས་ཁི་སྟན་ཆནེ ་པོ་ལ་མི་འདུག་པ་རྣམས་ལས། གར་སོགས་ རྩདེ ་མོའི་རིགས་གསུམ་དང་། ཕེང་སོགས་རྒྱན་གི་རིགས་གསུམ་པོ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་སྟེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་ཇི་སྲིད་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ་མི་ཉམས་པར་བསྲུང་བར་བགིའོ། ། 193 / 262

སྙམ་པས་འདིའི་རེས་ཟློས་མཛོད།དངེ ་ནས་སྲོི༵ག་གཅིོ༵ད་སོགས༴ད་ེལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁིམས་དེ་ཉིད་མཐར་ཕིན་པར་བྱ་བའི་ ཆེད་དུ་འཕགས་པ་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་གི་སྙིང་པོའི་གཟུངས་ལས་བྱུང་བ་ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་དག་གི་ གཟུངས་འདི་བཟླས་པས་དུས་གསུམ་གི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱུད་ལ་རོགས་པར་ བྱེད་པ་དང་། སྔོན་ཆད་ཚུལ་ཁིམས་འཆལ་བའི་ཉསེ ་པ་ཐམས་ཅད་དག་པར་བྱེད་ཅིང་ཕིན་ཆད་མི་ཉམས་པར་བྱདེ ་པ་སོགས་ཕན་ ཡོན་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་སྔགས་འདིའི་རེས་ཟློས་མཛོད།།ཨོཾ་ཨ་མོ་གྷ་སོགས་དང་དེ་ནས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་བྱམས་པས་ བྱང་ཆུབ་ཀི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཚེ་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་བསམ་པ་དག་པོའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལ་བརྟནེ ་ནས་ལམ་ བདེ་བ་དང་འཇུག་པ་བད་ེབ་བསྐལ་པ་མང་པོའི་ཚོགས་རོགས་པར་མཛད་པ་བྱམས་པའི་སྨོན་ལམ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་བྱདེ ་པའི་སྨོན་ལམ་རེས་ཟློས་མཛོད།ཁིམས་ཀི་ཚུལ་ཁིམས་སོགས་དང་༴དཔལ་མགོན་ འཕགས་པ་ཀླུ་གྲུབ་ཀི་ཞལ་ནས། གསོ་སྦྱོང་འདོད་སྤྱོད་ལྷ་ལུས་ཡིད་འོང་པ། །སྐྱསེ ་པ་བུད་མེད་རྣམས་ལ་རྩོལ་བར་བགིད། །ཅེས་ གསུངས་པ་ལྟར་སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་དང་བཅས་པས་བསྙེན་གནས་ལན་ར་ེ བསྲུང་བ་རྣམས་ཀང་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གི་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། བསྙེན་གནས་ཅུང་ཟད་ཉམས་པ་རྣམས་ཀང་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་ བཞིའི་ལྷ་གནས་སུ་སྐྱེསབས་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གསུངས་ཤིང་།ད་ེལས་ཀང་ཁད་པར་དུ་ཟླ་བ་སྒྲོན་མེའི་མདོ་ལས།གང་་ ཞིག་བསྐལ་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པར།།རྒྱལ་བ་བྱ་ེབ་མང་ལ་མཆོད་བྱས་ལས།།གང་ཞིག་དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་དང་།།བདེ་ གཤེགས་བསྟན་པ་འགག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། །ཉིན་མཚན་དུ་ནི་བསབ་པ་གཅིག་སྤྱོད་པ༑ ༑དེ་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་འཕས་པར་ གསུངས། །ཞསེ ་པ་ལྟར་སྔོན་བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཡུན་རིང་པོར་སོམ་པ་བསྲུང་པ་ལས་ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་མཐར་ཐུག་ པའི་སྐབས་འདིར་ཉིན་མཚན་གཅིག་ཏུ་སོམ་པ་སྣ་གཅིག་བསྲུང་བ་ཕན་ཡོན་ཆེ་ཞིང་། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་ཀིས་ཟིན་པའི་ སོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཚད་གཟུང་མེད་ཅིང་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། ཁད་པར་ད་ རེས་ཀི་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་རོ་རེ་ཐེག་པའི་ལྷ་དང་སྔགས་ཀི་རྣལ་འབྱོར་ཟབ་མོ་དང་འགྲེལ་བར་ཉམས་སུ་བང་པས་ཚེ་འདིར་ རིག་འཛིན་གི་གྲལ་དུ་འཁོད་ཅིང་། ཇི་ཙམ་འགོར་ཡང་མི་ཚེ་བཅུ་དྲུག་ལས་མི་འགང་བར་ཕག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དགའ་བ་བསྒོམ་ཞིང་ད་ེལྟ་བུའི་དགེ་བ་དེ་ཡང་མཇུག་བསྔོ་བས་རྒྱས་མ་ཐབེ ་ན་ཁོང་ཁོ་སོགས་རེན་ འགའ་ཞིག་གིས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དེས་ན་དག་ེ རྩ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བ་འདིའི་རསེ ་ཟློས་མཛོད། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་སོགས་བསྔོ་བས་མཐའ་བརྒྱན་པར་བྱའོ།། །། 194 / 262

༄༅། །ཐགེ ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པའི་ཕན་ཡོན་བཞུགས་སོ། ། ན་མོ་གུ་རུ།འདིར་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་ཕན་ཡོན་མདོ་ཙམ་འཆད་པ་ལ།སྤྱིའི་ཕན་ཡོན།སོ་སོའི་ཕན་ཡོན།ད་ེདག་གི་ དགོས་པ་དཔད་པའོ།།དང་པོ་ལ་གསུམ་ལས།དང་པོ་དུས་ཀི་སྒོ་ནས་ཕན་ཡོན་ཆ་ེབ་བསྟན་པ་ནི།ཏིང་ངེ་འཛིན་གི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ ལས། གང་གིས་བསྐལ་བ་གངའི་ྒཱ བྱེ་སྙེད་དུ། །དངས་བའི་སེམས་ཀིས་ཟས་དང་སྐོམ་རྣམས་དང་། །གདུགས་དང་བ་དན་མར་མེའི་ འཕེང་བ་ཡིས།།སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕག་ཁིག་རིམ་གྲོ་བྱས།།གང་གིས་དམ་ཆོས་རིན་ཆནེ ་འཇིག་པ་དང་།། བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འགག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། །ཉིན་མཚན་དུ་ནི་བསབ་པ་གཅིག་སྤྱོད་ན། །བསོད་ནམས་དེ་ནི་དེ་བས་ ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་བསྟན་པ་མ་ཉམས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ལ། བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་ བྱེ་མའི་གྲངས་སྙདེ ་དུ་ཟས་སྐོམ་སོགས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཚུལ་བཞིན་མཆོད་པ་ལས། བསྟན་པ་ཆེས་ཆེར་ཉམས་དམའ་ བའི་དུས་ངན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཐ་ན་བསབ་པ་སྣ་གཅིག་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཙམ་དུ་བསྲུང་ན་ཕན་ཡོན་ཆསེ ་ཆེ་བར་གསུངས་པས། གསོ་ སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ལན་གཅིག་ཙམ་བསྲུང་ནའང་བསོད་ནམས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཞིག་ཤུགས་ཀིས་འབྱུང་ལ་ཇི་ཙམ་དུ་བསོད་ ནམས་འབྱུང་བ་དེ་ཙམ་དུ་བད་ེབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རིམ་གིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས།བསམ་ཤེས་ན་ཡིད་བཞིན་གི་ནོར་བུ་བྱེ་ བ་ཕག་ཁིག་རེད་པ་ལས་ཀང་། དུས་ངན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་བང་རྒྱུ་བྱུང་ན་ཆེས་སྐལ་བ་བཟང་ཞིང་ དོན་ཆེ་བ་ལགས་སོ༑༑གཉིས་པ་ཡུལ་གི་སྒོ་ནས་ཕན་ཡོན་ཆ་ེབ་ནི།དག་པའི་ཞིང་རྣམས་སུ་དགེ་རྣམ་དག་བསྐལ་བའི་བར་དུ་ བསྒྲུབ་པ་ལས། མ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་འདི་ལྟ་བུར་དགེ་བ་སྣ་གཅིག་སེ་གོལ་གཏོག་པའི་ཡུན་ཙམ་དུ་བསྒྲུབ་ན་བསོད་ནམས་ཆེས་ ཆེ་བར་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲལེ ་དང་བཅས་པ་ནས་ལན་གཅིག་མིན་པར་གསུངས་ཏེ༑ ད་ེ ལྟར་ན་མ་དག་པའི་ནང་ནས་ཀང་ ཆེས་མ་དག་པའི་ཡུལ་ཕོགས་འདི་ལྟ་བུར་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བང་ནས་ཐ་ན་སེ་གོལ་གཏོགས་པའི་ཡུན་ཙམ་ དུ་བསྲུང་ནའང་བསོད་ནམས་མཐའ་ཀས་ཏ།ེ གཟུགས་སུ་གྲུབ་ན་སྟོང་ཆེན་ཀི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་ཡང་ཤོང་དཀའོ། ། གསུམ་པ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ལ་དགུ་སྟེ། དང་པོ་མི་མིན་གི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྔོན་རྒན་མོ་ ཞིག་གིས་ཉིན་གཅིག་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བངས་ནས།དའེི་མཚན་མོ་ནམ་ཕདེ་ཙམ་ན་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གི་ བང་ཆེན་དུ་མི་ནག་ཅན་ཞིག་ལ་ལྟོ་བསྐྱལ་བར་ཕིན་པས་ལམ་དུ་མི་མ་ཡིན་ཁག་གསུམ་དང་ཕད་ཀང་གགས་མ་རེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ འདུལ་བ་ལུང་ལས་གསུངས་པ་ལྟར།ཁས་བང་པའི་སོམ་པ་བསྲུང་བའི་རིགས་ལ་མི་མ་ཡིན་གང་གིས་ཀང་གགས་མི་རདེ ་པ་རྟནེ ་ འབྲེལ་གི་ཆོས་ཉིད་དེ། ཚུལ་ཁིམས་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་གདུག་ཀླུ་ཆེན་ནག་པོ་ཡང་། །ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་ ལ་གནོད་མེད་གཞན་ཅི་སྨོས། །ཞསེ ་མི་མིན་གི་ནང་ནས་གདུག་རྩུབ་ཆེ་ཤོས་ཀླུ་བདུད་ནག་པོས་ཀང་སོམ་ལྡན་ལ་གནོད་མི་ནུས་ན་ 195 / 262

གཞན་གིས་ལྟ་ཅི་སྨོས་པར་གསུངས་པའི་ཕིར་རོ། །ད་ེ ལྟར་བྱས་ན་ཕིའི་གནོད་པ་བསྲུང་བའི་ཐབས་སུ་ནང་གི་སོམ་པ་བསྲུང་བ་ ཉིད་མན་ངག་གི་མཆོག་གོ ། གཉིས་པ་ལྷ་རྣམས་ཀི་སྲུང་སྐྱོབས་མཛད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། རང་གིས་ཁས་བང་བའི་སོམ་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྲུང་ན། དཀར་ཕོགས་ལ་དགའ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཀིས་ཉིན་མཚན་གཡལེ་མེད་དུ་སྲུང་སྐྱོབས་མཛད་པར་མདོ་མང་པོ་ནས་གསུངས་པས་གསོ་ སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པར་དེ་སྲིད་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀིས་སྲུང་སྐྱོབ་མཛད་པར་ཐེ་མི་ཚོམ་མོ། །གསུམ་པ་དགེ་བ་གང་བྱས་ སྟོབས་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྤྱིར་སོམ་པ་དང་མི་ལྡན་པས་མར་ཁུ་རྒྱ་མཚོ་ཙམ་ལ་སྙིང་པོ་རི་རབ་ཙམ་བཙུགས་ཏེ་དཀོན་མཆོག་ གསུམ་ལ་ཕུལ་བ་བས་སོམ་ལྡན་གིས་མར་ཁུ་ཐིག་པ་གཅིག་ལ་སྙིང་པོ་ཁབ་རྩ་ེཙམ་བཙུགས་ཏེ་ཕུལ་ན་བསོད་ནམས་ཆེས་ཆེ་བར་ གསུངས་པས། གསོ་སྦྱོང་མ་བང་པར་དགེ་རྩ་མང་པོ་བསྐལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལས། གསོ་སྦྱོང་བང་ཏེ་དག་ེ རྩ་སྣ་གཅིག་ཡུན་ཙམ་དུ་ བསྒྲུབ་ན་བསོད་ནམས་ཆསེ ་ཆེ་བར་མངོན་ནོ།། བཞི་པ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཚད་འགྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྤྱིར་ཚུལ་ཁིམས་དག་པས་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ གདོན་མི་ཟ་བར་འགྲུབ་པར་གསུངས་པས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བང་ནས་མ་ཉམས་པའི་རང་ལ་སྨོན་ལམ་ བཏབ་ཚད་འགྲུབ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། ། ལྔ་པ་ལྷ་མིའི་རྟེན་བཟང་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལན་གཅིག་ཙམ་བསྲུང་བས་ཀང་ལྷ་ དང་མིའི་ལུས་རྟནེ ་ཁད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་གསུངས་ཤིང་། ད་ེདང་མཐུན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀང་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ་བྲིར་མི་ལང་ངོ་།། དྲུག་པ་བྱམས་པའི་བསྟན་པ་དང་མཇལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ། །གང་གིས་དད་པས་ ཆོས་མཉན་ཅིང་། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་པ། །ང་ཡི་འཁོར་དུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར། །ཞསེ ་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བསྲུང་ན༑ བྱམས་པའི་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བར་བྱམས་པ་རང་ཉིད་ཀི་ཞལ་གིས་བཞསེ ་པས། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་རེ་བཙུན་བྱམས་པའི་བསྟན་པ་ དང་མཇལ་ནས་འཁོར་བ་མཐའ་ཅན་དུ་བྱ་བར་འདོད་ནའང་ཐགེ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བངས་ནས་བསྲུང་བ་འབད་རིགས་ ས།ོ །གལ་ཏ་ེ བསྙནེ ་གནས་དང་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་གཉིས་མི་གཅིག་པས་བསྙེན་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་གསོ་སྦྱོང་ལ་སྦྱོར་བར་མི་ རིགས་སོ་སྙམ་ན།མ་ཡིན་ཏེ་བསྲུང་བྱའི་ཡན་ལག་མང་ཉུང་དང་།ངོ་བོ་འད་བས་བསྙནེ ་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་གསོ་སྦྱོང་ 196 / 262

ལས་འབྱུང་བར་མ་ཟད། ཆེད་དུ་བྱ་བ་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་མ་དམིགས་སོགས་ཀི་ཁད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་བསྙེན་ གནས་ལས་ཀང་འདི་ཉིད་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་ཏེ་རིགས་པས་ཀང་འཐད་པའོ། ། བདུན་པ་ལྷ་མི་ཀུན་གིས་མཆོད་འོས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཉ་སྙོང་བརྒྱད་གསུམ་ལ་བསྙེན་གནས་བསྲུང་བའི་མི་དེ་ བརྒྱ་བྱིན་དང་འད་ཞེས་གསོལ་བ་ལ།སྟོན་པས་ཁོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིགད་ེནི་ང་དང་འད་ཞེས་གསུངས་སོ།།ད་ེལྟར་སོམ་པ་མ་ བང་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཐ་ཤལ་ཁི་དང་འད་བ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སོམ་པ་བངས་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་མ་ཉམས་པ་ད་ེ སྲིད་དུ་ སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དང་འད་བར་ལྷ་མི་ཀུན་གིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར་འོས་སུ་གྱུར་པས། སོམ་པ་ཡོད་མེད་ཀི་བར་ན་མཆོག་དམན་ གི་ཁད་པར་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་ཤེས་དགོས་སོ། ། བརྒྱད་པ་བྱ་ས་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། བཟླས་བརོད་དང་ནི་དཀའ་ཐུབ་དག །ཞསེ ་སོགས་གསུང་པ་ལྟར། བཟླས་བརོད་དང་ དཀའ་ཐུབ་སོགས་དགེ་སྦྱོར་གཞན་དག་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སམེས་མ་ཡངེས་བ་གཙོ་བོར་དགོས་ཀི།གཞན་དུ་བཤད་ ཚོད་དང་མཐུན་པའི་ཕན་ཡོན་མི་འབྱུང་བས་ངལ་བ་དོན་མེད་དུ་འགྲོ་ལ། འདིར་ནི་དེ་དང་མི་འད་བར་དང་པོར་ལེན་དུས་སུ་ སེམས་གཏད་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱུང་ཕིན།དེ་རསེ་སུ་གཡངེ་ཀང་ཕན་ཡོན་ལ་ཀེགས་སུ་མི་འགྱུར་བས།དགེ་སྦྱོར་གཞན་ལས་འདི་ཉིད་ བྱ་ས་ཞིང་བསྲུང་བྱ་ཉུང་བ་དང་། བསྲུང་ཡུན་ཐུང་བས་འགོ་འདོན་པར་ཡང་ས་བ་སོགས། མདོར་ན་བདག་དང་བདག་ལྟ་བུའི་ ཉམས་ལནེ་ལ་འདི་ལས་བྱ་ས་བ་དང་དོན་ཆེ་བ་མ་མཆིས་སོ།། དགུ་པ་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ལྷའི་དབང་པོའི་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཚེས་ བརྒྱད་དག་དང་བཅོ་ལྔ་དང་།།ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ལ།།བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་པས།།ད་ེནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ འགྱུར།།ཞསེ ་དང་།གཞན་ཡང་ད་ེའད་བ་མཐའ་ཡས་ཏ་ེབྲིར་མི་ལང་ངོ་།། ༈ གཉིས་པ་སོ་སོའི་ཕན་ཡོན་ལ། གནས་སྐབས་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་། མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དང་པོ་ལ་སང་བྱ་བརྒྱད་ སང་བའི་ཕན་ཡོན་བརྒྱད་ད།ེ སྲོག་གཅོད་པ་སང་པས་ཚེ་རབས་སུ་ཚེ་རིང་ཞིང་ནད་མི་འབྱུང་། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སང་པས་ཚེ་ རབས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་ཅིང་།ད་ེཡང་གཞན་གིས་གནོད་པ་མེད་པར་རང་དབང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ རོ། །མི་ཚངས་སྤྱོད་སང་པས་ཚེ་རབས་སུ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་ཁ་དོག་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །རྫུན་སང་པས་ཚེ་ རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་མི་བསླུ་ཞིང་རང་གི་ཚིག་བཙུན་པར་འགྱུར་རོ།། 197 / 262

ཆང་སང་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དན་ཤེས་བསྟན་ཅིང་དབང་པོ་གསལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་སང་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་བསྟོད་ཅིང་ བཀུར་བ་དང་། མལ་སྟན་བཟང་ཞིང་བཞོན་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་མ་ཡིན་པའི་ཟས་སང་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ བཟའ་བཏུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཐོབ་ཅིང་། ལོ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །དི་དང་ཕེང་བ་སོགས་སང་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ ལུས་ལ་ད་ི ཞིམ་པ་འབྱུང་བ་དང་། མདོག་ལགེ ས་ཤིང་དབྱིབས་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །གར་དང་གླུ་ལ་སོགས་པ་སང་པས་ཚེ་ རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་སེམས་དུལ་བ་དང་། ངག་དགེ་བ་སྟེ་ཆོས་ཀི་སྒྲ་དབྱངས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། གཉིས་པ་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་ལའང་བརྒྱད་ལས། སྲོག་གཅོད་སང་པས་འབྲས་བུར་རོ་རེའི་སྐུ་འགྲུབ། མ་བྱིན་ལེན་ སང་པས་འབྲས་བུར་ཕག་ཞབས་ཀི་མཐིལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་པ་འགྲུབ། མི་ཚངས་སྤྱོད་སང་པས་འབྲས་བུར་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ ཚང་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར། རྫུན་ཚིག་སང་པས་འབྲས་བུར་ཞལ་གི་དཀིལ་འཁོར་ཁེབས་པའི་ལགས་དང་ཚངས་པའི་དབྱངས་ ལྟར་སྙན་པའི་གསུང་འགྲུབ། ཆང་སང་པས་འབྲས་བུར་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་སྐུ་དང་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་འགྲུབ། དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་སང་པས་འབྲས་བུར་ཚེམས་བཞི་བཅུ་ཚང་ཞིང་ཐགས་བཟང་བ་འགྲུབ། དི་དང་ཕེང་བ་སོགས་ སང་པས་འབྲས་བུར་སྐུ་ལ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དི་ངད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཁབ་པ་འགྲུབ། གར་དང་གླུ་སོགས་སང་པས་ འབྲས་བུར་སྐུ་ལ་མཚན་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་འགྲུབས། ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་སང་པས་འབྲས་བུར་ཆོས་ཀི་ སྟན་གསུམ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སེན་རང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་བྲིས་པའོ། ། གསུམ་པ་དོགས་པ་དཔད་པ་ལ་བཞི། ཉིན་ཞག་མ་ཚང་བར་ལེན་དུ་རུང་མི་རུང་དཔད་པ་དང་། ཉིན་ཞིག་ཕན་ཆད་དུ་སྐྱེ་ མི་སྐྱ་ེདཔད་པ།ཉིན་ཞག་མང་པོར་དུས་གཅིག་ལ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་མེད་དཔད་པ།གཅིག་ཉམས་པས་གཞན་བསྲུང་འོས་མི་འོས་ དཔད་པའོ།།དང་པོ་ནི།མཛོད་རང་འགྲེལ་ལས།ད་ེལྟར་བྱས་ན་བཤན་པ་དང་བྱི་བོ་བྱདེ ་པ་དག་གིས་མཚན་ཡོ་དང་ཉིན་མོར་ བསྙེན་གནས་བང་པ་དག་ཀང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་རུང་ངོ་།།ཞསེ་ཉིན་ཞག་ཕེད་ཙམ་དུ་བསྙནེ་གནས་བང་ནས་བསྲུང་ནའང་ དགག་བྱ་མེད་ཅིང་དགོས་པ་ཆེ་བར་གསུངས་པས། རབ་ལ་ཉིན་ཞག་ཧིལ་པོར་བསྲུང་གང་ཐུབ་བྱེད་ཅིང་། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་མི་ནུས་ན་ ཉིན་ཞག་ཕདེ ་ཙམ་དང་ཐ་ན་ཆུ་ཚོད་ཕདེ ་ཙམ་དུའང་ལེན་དུ་རུང་ལ།ཇི་ལྟར་བངས་པའི་ཚུལ་ཡང་།གནས་བརྟན་བྱང་ཆུབ་ 198 / 262

བཟང་པོས། ཉིན་མོ་ཙམ་དུ་ཡང་དག་པར་ལེན་ན། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་ཉི་མ་མ་ནུབ་གི་བར་དུ་ཞེས་དུས་ཚོད་ཡོངས་སུ་ བཅད་པར་བྱའོ། ། ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར་སྟེ། མཚན་མོ་ཙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ལེན་པ་སོགས་ཀང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་ནི་ཐེག་དམན་ལྟར་ན་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་ནི། ཉིན་ཞག་གཅིག་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་པས། ཉིན་ཞག་ཕན་ ཆད་དུ་བངས་ཀང་མི་སྐྱེ་ཞིང་ཉིན་ཞག་མ་ཚང་ནའང་མི་སྐྱ་ེལ།འོན་ཀང་ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན་ད་ེདང་མི་འད་བར་རོགས་བྱང་གི་བར་ དུ་བངས་ཀང་སྐྱེ་བར་བཞེད་པ་སྟེ། རྒྱལ་ཚབ་རེས་མཛད་པའི་ཀུན་གཏུས་རྣམ་བཤད་ལས། བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་ཉིན་ཞག་རེ་ མ་གཏོགས་མི་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་སེ་པ་ཁ་ཅིག་གི་ལུགས་ཡིན་པས་ཕིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞསེ ་དང་། དགསེ ་ རོར་ལས་ཀང་། དང་པོ་གསོ་སྦྱོང་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞསེ ་གསུངས་ཤིང་། དའེ ི་དོན་འཆད་པ་ནི། མ་ཻ ཏི་པས་དང་པོ་གསོ་སྦྱོང་སྦྱིན་པ་ནི། བཙུན་པའམ་སོབ་དཔོན་དགོངས་སུ་གསོལ། བདག་དག་ེ བསྙེན་མིང་འདི་ཞེས་བགི་བས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀི་བར་དུ་ཞསེ ་སོགས་གསུངས་པ་དང་།ཀུན་མཁེན་འཇམ་དབྱངས་ བཞད་པས་ཀང་།བྱང་ཆུབ་བར་དུ་བངས་བའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྙནེ ་གནས་ཀི་ཆོ་ག་ཡང་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་བཤད་ཅེས་ གསུངས་པའི་ཕིར་རོ།།ད་ེལྟར་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་རོགས་བྱང་བར་དུ་བངས་པས་སྐྱ་ེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ནི་དེ་བས་ཀང་སྐྱེ་ སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་དང་འབྲེལ་དགོས་པའི་གནད་ལ་བསམ་ནའང་ཤསེ ་ནུས་སོ༑ ༑ གསུམ་པ་ནི། བསྙནེ ་གནས་ཀི་སོམ་པ་ཉིན་ཞག་རེ་མ་གཏོགས་མི་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ཐགེ ་དམན་གི་ལུགས་ལ་ཡང་། ཉིན་ ཞག་མང་པོ་དུས་གཅིག་ལ་ལེན་དུ་རུང་བ་སྟེ༑ ཐུབ་བསྟན་བྱི་དོར་ལས། དེས་ན་བསྙེན་གནས་ཉིན་ཞག་གི་མཐའ་ཅན་དུ་ངེས་ ཀང་། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ལ་ཟླ་བ་ཕེད་བར་མ་ཆད་དུ་བསྲུང་པ་དུས་གཅིག་ལ་བང་དུ་རུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཉིན་ཞག་གཅིག་ པའི་སོམ་པ་ལན་བཅོ་ལྔའི་བར་དུ་བཟླས་ཏེ་བངས་པ་ཡིན་པས་ཉིན་ཞག་གི་སོམ་པར་མི་འགྱུར་བར་སྐྱོན་མེད་དོ། ། ཞསེ ་དང་། མཛོད་འགྲེལ་ལས་ཀང་། ཟླ་བ་ཕེད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉིན་ཞག་བཟླས་པས་སོགས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕིར་ རོ།།ད་ེཇི་ལྟར་ལེན་པའི་ཚུལ་ཡང་།ཚེས་གཅིག་ནས་ཇི་སྲིད་བཅོ་ལྔའི་བར་དུས་ཞེས་ཆོ་ག་ཁ་བསྒྱུར་ནས་དང་།ལོ་གཅིག་གི་ཉ་ སྟོང་བརྒྱད་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ལེན་པར་འདོད་ནའང་། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་ལོ་གཅིག་གི་ཉ་སྟོང་ཚེས་བརྒྱད་གསུམ་ བྱུང་ངོ་ཅོག་ལ་ཞསེ་པ་ལྟ་བུས་ཁ་བསྒྱུར་ནས་ལེན་དགོས་པར་བཞེད་ལ།དསེ ་གཞན་ཡང་ཤེས་དགོས་པ་ཡོད་དོ།། 199 / 262

ད་ེལྟར་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་ཉིན་ཞག་མང་པོ་དུས་གཅིག་ལ་ལེན་དུ་རུང་ན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ནི་ད་ེབས་ཀང་སྨོས་ མི་འཚལ་བས་ཇི་སྲིད་དུ་སྲུང་བར་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལནེ ་རུང་ལ།འོན་ཏེ་ཉིན་ར་ེབཞིན་གསར་དུ་ལེན་ཐུབ་ན་ནི་དན་ཤེས་ བརྟན་པ་སོགས་ཀི་དགོས་པ་མང་བས་ཆེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། བཞི་པ་ནི། བསབ་གཞིའི་གཙོ་བོ་གཅིག་ཉམས་ཕིན་དེ་ནས་གཞན་བསྲུང་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ སྙམས་ན། ཡོད་དེ་སྔོན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་མ་ཉམས་པར་བསྲུངས་པས་མི་ཡུལ་གི་རྒྱལ་པོར་ སྐྱསེ ་གཅིག་གིས་ཆུང་མས་ངོ་མ་ཆོག་པར་ཕི་དོའི་ཁ་ཟས་ཟ་དགོས་བྱུང་བས། མི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་མ་ཐུབ་ཀང་། ཡན་ལག་ལྷག་མ་བསྲུང་ པས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྐྱེས་ཏེ་མཐར་གིས་གཉིས་ཀས་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་གང་བསྲུངས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། གང་མ་ བསྲུང་བའི་ཉེས་དམིགས་གཉིས་སོ་སོར་མ་འཆོལ་བར་འབྱུང་བས། གཅིག་ཤོར་ཡང་གཞན་རྣམས་བསྲུང་གང་ཐུབ་བྱེད་ཅིང་། གཅིག་པོ་དེ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བོས་བཏང་མི་དགོས་ པར། གང་བསྲུང་ཐུབ་པའི་དུས་རྣམས་སུ་ངེས་པར་བསྲུང་འོས་པ་སྟེ། ཐ་ན་བསབ་པ་སྣ་གཅིག་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཙམ་དུ་ བསྲུངས་པའང་། ཕན་ཡོན་དཔག་གིས་མི་ལང་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་རྣམས་བཤད་ཟིན་པ་ལྟར་ལགས་པའི་ཕིར་རོ། །འོན་ཏེ་ ཉེས་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ཙམ་གིས་བསྲུང་པའི་ཕན་ཡོན་མི་འབྱུང་བས། དུས་འདི་ནས་འདིའི་བར་དུ་བསྲུང་སྙམ་པའི་འཕེན་པ་རེ་ སྔོན་དུ་བཏང་དགོས་སོ་མདོར་ན་རང་གིས་རང་མ་བསླུས་པ་ཞིག་བྱེད་བསམ་ན།སྒོག་པ་ཆེ་ཟ་ཆུང་ཟའི་དཔེར་མི་བྱདེ ་པར། བསྲུང་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་ན། བསབ་པ་སྣ་གཅིག་ཙམ་ལས་མ་ཐུབ་ཀང་བསྲུང་དགོས་ཤིང་། བསྲུང་དུས་ཀི། དབང་དུ་བྱས་ན་ཡུད་ཙམ་ཞིག་ལས་མ་ ཐུབ་ཀང་བསྲུང་དགོས་སོ།།འདི་བྲིས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིས།།དག་ེབ་དེས་ཀང་འགྲོ་བ་ཀུན།།བསབ་གཞིའི་ཐམེ ་སྐས་ལ་བརྟེན་ ནས། ། བྱང་ཆེན་ཁང་བཟང་འཛེགས་པར་ཤོག །ཅེས་པ་འདི་ཡང་ལམ་མིང་ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས་པས་ཟིན་བྲིས་སུ་བཏབ་ པའོ། ། 200 / 262

༄༅། །ཐགེ ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་ཆོ་གའི་ཚིག་འགྲལེ ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་བཞུགས་སོ། ། བ་མ་དང་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དབྱརེ ་མ་མཆིས་པའི་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ༑༑སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་རེས་སུ་བཟུང་དུ་ གསོལ།འདིར་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་གན་ལ་གནང་བ་ལ།།ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀི་རྟེན་གི་དྲུང་དུ་བངས་པ་ལ།ད་ེརེས་ཞོག་ པ་ལ་ལག་རིས་མ་མཐོང་ཙམ་ལ་སོབ་མ་རྣམས་བཀུག་ལ་ཕག་འཚལ་ནས་མདུན་དུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏ་ེའདུག་ཏུ་བཅུག་ལ་འདི་ལྟར་ བརོད། འོ་རང་ཅག་རྣམས་ཀིས་རེད་པར་དཀའ་ཞིང་རེད་ན་དོན་ཆེ་བའི་དལ་འབྱོར་གི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཐོབ། མཇལ་བར་དཀའ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཇལ་བ་འདི་འད་ད་རསེ ་ཙམ་ཞིག་ཡིན།དེས་ན་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་ ལ་མ་ཆགས་པར་འཇིག་རྟེན་ཕི་མ་ཕན་ཆད་ཀི་དོན་རྣམ་པར་དག་པ་བསྒྲུབ་དགོས།དའེི་ཚུལ་ནི་རང་ཉིད་ལ་བདེ་འདོད་ཇི་ཙམ་ ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀང་བད་ེ བ་མི་འདོད་པར་མེད་ཅིང་། རང་ཉིད་ལ་ནད་ཕ་མོ་ཙམ་གི་སྡུག་བསྔལ་བྱང་ བ་ཡང་མི་བཟོད་ན་སེམས་ཅན་ཕལ་ཆེར་ངན་སོང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བར་མཚམས་མེད་པས་མནར་ཞིང་ཉམ་ཐག་ པ་འདི་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་སྐྱ་ེའཆི་ཤི་འཕོས་ནས་ངོ་མ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས།དོན་དུ་ཡང་ཡང་དིན་གིས་བསྐྱང་པའི་མ་ཤ་སྟག་ ཡིན་འདུག་པས་ད་ེ རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཤིག་བྱ་དགོས་དསེ ་ན་བདག་གིས་མ་རྒན་འདི་རྣམས་ཀི་དོན་དུ་ རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཞིག་ཐོབ་པར་བྱ། དའེི་ཆེད་དུ་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བངས་ལ་དུས་ད་ནས་བཟུངས་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ་ལེགས་པར་བསྲུང་ སྙམ་པར་མཛོད།ད་ེཡང་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་།གསོ་སྦྱོང་གི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་གཉིས་སང་བྱ་བརྒྱད་སོང་དགོས་ པ་ཙམ་དུ་བཚུངས་ཀང་ཁད་པར་གཞན་ཤིན་ཏུ་ཆ་ེསྟ།ེ དང་པོར་གང་ནས་བཤད་པའི་ཁུངས་མི་གཅིག་པ་ནི།བསྙེན་གནས་ཀི་ཆོ་ ག་བྲམ་ཟ་ེ གནས་འཇོག་གི་མདོ་ནས་གསུངས་ལ། ཐགེ ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་ནི་དོན་ཞགས་ཞིབ་མོའི་རྒྱུད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། གཉིས་པ་ལེན་པའི་རྟནེ་ཡང་མི་འད་སྟེ།བསྙེན་གནས་ནི་རབ་བྱུང་གིས་བང་དུ་མི་རུང་ལ།གསོ་སྦྱོང་ནི་དགེ་སོང་རོ་རེ་ འཛིན་པས་ཀང་བང་ཆོག་པ་ཡིན། གསུམ་པ་ལེན་པའི་བསམ་པ་ཡང་མི་འད་སྟེ། བསྙེན་གནས་ནི་རང་དོན་ཁོ་ནར་མང་འདས་ཐོབ་ འདོད་ཀི་བསམ་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ལ།གསོ་སྦྱོང་སོམ་པ་ནི་ངསེ ་པར་གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་འདོད་དགོས་པ་ཡིན། བཞི་པ་ཆོ་ག་ཡང་མི་འད་སྟེ། བསྙེན་གནས་ནི་གནས་འཇོག་གི་མདོ་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་གི་དགོངས་གསོལ་སྐྱབས་འགྲོ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་ལེན་དགོས་ ལ། གསོ་སྦྱོང་ནི་དོན་ཞགས་རྒྱུད་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་གི་ཕོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའི་དགོངས་གསོལ་ 201 / 262

སྔོན་དུ་བཏང་ནས་སྔོན་གི་རྒྱལ་བ་རྣམས་དཔེར་བྱས་ནས་རང་ཉིད་ཀིས་ཀང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་ཁས་ལེན་ལན་གསུམ་བྱས་ པའི་སྒོ་ནས་ལེན་དགོས་པའི་ཕིར། ལྔ་པ་ཐོབ་བྱའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་འད་བ་ཡོད་དེ། བསྙེན་གནས་ལ་སམེ ས་བསྐྱདེ ་པ་ལྟར་ཐགེ ་ ཆེན་\'7bཐེག་ཆེན་གང་གིས་རང་དོན་དུ་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་བངས་ནས་སྲུངས་ཚེ་ཐེག་དམན་མང་འདས་འབྱུང་བར་ གསུངས་བ་དང་། ཐགེ ་ཆེན་གང་ཟགགི་སམེ ས་བསྐྱདེ ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བསྙནེ ་གནས་ཀི་སོམ་པ་བངས་ཏ་ེ བསྲུང་ན་ཐེག་ཆེན་ མང་འདས་སུ་འབྱུང་བར་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ།།ཞསེ ་པ་ནི་མཆན་ནོ།།\'7dཐགེ་དམན་གི་མང་འདས་གཉིས་ཀ་འབྱུང་ལ། གསོ་སྦྱོང་ལ་ནི་མ་ཉམས་ན་ངེས་པར་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བའི་ཕིར། དསེ ་ན་མི་འད་བའི་ཁད་པར་མང་དུ་ཡོད་ཀང་འདིར་ ལྔར་བསྡུས་པ་ཡིན་ཅིང་།དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ལནེ ་ལ།ཐོག་མར་བ་མའི་དྲུང་དུ་ངེས་པར་ལནེ་དགོས་པ་ཡིན་ པས་སོམ་པ་ཞུ་བའི་ཡོན་དུ་མཎལ་འབུལ་དུ་བཅུག དངོས་གཞི་ལ་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་ལེན་པ་དངོས་དང་། བསབ་པ་བརོད་ནས་ སོམ་པ་བསྲུང་ཚུལ། གསོ་སྦྱོང་གི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་སོམ་པ་ལེན་པ་ལ༑ མཐུན་དཔེར་བརོད་པ་དང་། དགོས་དོན་སོམ་པ་ལེན་པ་གཉིས ། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་སྔོན་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། ཞསེ ་པ་ནས། གསོ་སྦྱོང་ངེས་པར་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞསེ ་པའི་བར་གིས་སྟོན་ལ། ད་ེ ཡང་དཔ་ེ ཇི་ལྟར་ན། སྔོན་གི་ཞསེ ་པ་འདས་པའི་དུས་དང་། ད་ེ བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀི་རང་བཞིན་ སྟོང་པ་ཉིད་ཀི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤསེ ་གཤེགས་པའམ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ན་ད་ེལྟར་བྱས་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་དགྲའི་གཙོ་བོ་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཡིན་ ལ།ད་ེཉིད་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རོ་རེས་མ་ལུས་པ་སངས་པའམ།བཅོམ་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་པ་དང་།ཡང་དག་ པར་རོགས་པ་ཞེས་པ་ནི༑ ཡང་དག་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀི་ཚོགས་གཉིས་ལ་དབང་ཞིགང་དེ་དག་མ་ཚང་མེད་པར་ ཡོངས་སོ་རོགས་པས་ན་ཡང་དག་པར་རོགས་པ་ཞེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་རོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི། མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སངས་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁེན་པའི་ཡེ་ ཤེས་གཉིས་ཀིས་ཤསེ་བྱའི་གནས་ཀུན་ལ་ཉི་མའི་འོད་ཟརེ་ལྟར་ཁབ་ཅིང་ཡོན་ཏན་གི་ཆ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པསསངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ དང་།རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟ་བུ་ཞསེ ་སྔོན་དེད་དཔོན་སེང་གེ་ཞེས་པ་ཞིག་ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་གྲུ་བོ་ཆེར་ཞུགས་ནས་རྒྱ་མཚོར་ ནོར་བུ་ལེན་དུ་སོང་བ་ན། རླུང་གིས་སྲིན་པོའི་ཡུལ་དུ་ཁེར་ནས། དརེ ་བུད་མེད་རྣམས་དང་ཁིམ་ཐབས་བྱས་ནས་བུ་དང་བུ་མོ་མང་ དུ་འཕེལ་བ་དེའི་ཚེ་དེད་དཔོན་སངེ ་གེ་ལྷོ་ཕོགས་ཀི་རིའི་ངོས་སུ་སོང་བས། 202 / 262

གྲོང་ཁེར་ལགས་རི་ནག་པོས་བསྐོར་བ་ཞིག་མཐོང་བ་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་ཞིག་མིའི་གཟུགས་སུ་བསྟན་ནས་སྨྲས་ པ། ཀ་ཡེ་དེད་དཔོན་མཁེན་པར་མཛོད་ཅིག བུད་མེད་དག་ནི་མི་མ་ཡིན་ཏེ་སྲིན་མོའོ། ། ཁེད་ཅག་རྣམས་ཀི་སྔོན་དུ་འཛམ་བུ་གིང་ནས་ཚོང་བ་ལྔ་བརྒྱ་རླུང་ལོག་ནས་འདི་དག་གི་ནང་དུ་ཆུད་པས་བུད་མེད་འདི་ དག་དང་ཁིམ་ཐབས་བྱས་ཏེ་ནགས་པ་ན། ཚོང་པ་ཁེད་རྣམས་སབེ ་པའི་མོད་ལ་ཚོང་བ་དེ་དག་གི་བུ་དང་བཅས་པ་གྲོང་ཁེར་ ལགས་རི་ནག་པོས་བསྐོར་བ་འདིར་བཅུག་ནས་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀིས་རིམ་བཞིན་ཟ་བར་བྱེད་དོ༑ ༑ཕི་མའི་ཚོང་བ་འབྱུང་བ་ན་ཚོང་ བ་ཁེད་རྣམས་ཀང་ད་ེབཞིན་དུ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས།ད་ེདཔོན་ན་རེ།ད་ེའདི་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཡོད་དམ་སྤྲུལ་པའི་མིས་ སྨྲས་པ་ཐབས་ཡོད་དེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གི་གནས་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་ངང་བ་སིན་གི་ཤུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པས།ད་ེཉིད་དཔིད་ ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་པར་འདབ་ཆགས་ངང་བ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་འོངས་ཏ།ེ གིང་འདིར་བབས་ནས་རྩྭ་ཟ་ཞིང་ཆུ་ འཐུངས།རིན་པོ་ཆེའི་བྱེ་མ་ལ་འད་ེལྡོག་བྱདེ ་ཅིང་མིའི་སྐད་དུ།ཀ་ཡེ་འཛམ་བུའི་གིང་དུ་འགྲོ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ངའི་རྒྱབ་ཏུ་ ཞོན་ཅིག བདག་གི་རྔ་མ་དང་རྔོག་མ་སྤུ་ཉག་རེ་ལ་ཟིན་ནས་ཕི་མིག་མི་བལྟ་བ་རྣམས་ནི་བདག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གི་མཐུས་ཐར་བར་ འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་སྨྲས་པ་དང་། ད་ེནས་དེ་དཔོན་སངེ ་གེའི་ཚོང་བ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ་ན།ཚོང་བ་དག་མཁེན་པར་མཛོད་ཅིགབུད་མེད་འདི་དག་ནི་མི་མ་ ལགས་ཀ་ིསྲིན་མོར་འདུག་སྟ།ེ བདག་ཅག་རྣམས་ཀི་སྔོན་དུ་ཚོང་བ་ལྔ་བརྒྱ་བུ་ཚ་དང་བཅས་པ་ཁིམ་ཐབ་ཏུ་གནས་པ་ལ།བདག་ ཅག་རྣམས་འདིར་ལྷགས་པ་དང་། སྔ་མའི་ཚོང་བ་རྣམས་འདི་དག་གིས་ཟ་བར་བྱེད་དོ༑ ༑ཕི་མའི་ཚོང་བ་བྱུང་བ་ན་བདག་ཅག་ རྣམས་ཀང་སྔར་བཞིན་ཟ་བར་བགིད་དོ། ། ཞསེ ་སྨྲས་པ་ན། ཚོང་བ་དེ་དག་འཇིགས་ཤིང་སྔངས་ནས། དདེ ་དཔོན་ཆེན་པོ་ད་ེ ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཡོད་དམ་སྨྲས་ པས།ཐབས་སྔར་བཞིན་བསྙད་པ་ན་ཚོང་པ་ད་ེདག་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་པར་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གི་རིང་འགྲམ་ནས་བསྒུག་པས། ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་བཞིན་རྟ་དེ་བྱུང་བས་མི་དེ་དག་ཕལ་ཆེར་རྒྱབ་ཏུ་ཞོན་འགའ་ཞིག་རྔ་མ་དང་རྔོག་མ་སྤུ་ཉག་རེ་ཟིན་པ་ཚུན་ཆད་རྟ་ དའེ ི་རྫུ་འཕྲུལ་གི་མཐུས་འཛམ་བུའི་གིང་དུ་ཐར་རོ། ། 203 / 262

ད་ེནས་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀིས་བརྡུག་སྟེ་ཚོང་བ་ཁེད་རྣམས།བདག་ཅག་རྣམས་ལ་མི་ཆགས་ཀང་བུ་དང་བུ་མོ་འདི་རྣམས་ སྙིང་མི་ར་ེ བ་ཨ་ེ ཡིན་ཞསེ ་སྨྲས་པ་དང་། ཚོང་གཡོག་འགའ་ཞིག་བུ་དང་ཆུང་མ་དང་བུ་མོ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པས་ཕི་མིག་བལྟས་ པ་རྣམས་ས་ལ་ལྷུང་བ་དང་། རྟ་ལ་མ་འཇུས་པར་འདུག་པ་རྣམས་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀིས་མཐོང་ནས་ཁེད་རྣམས་གང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་ ཟརེ ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀིས་ཟོས་སོ། །ད་ེ དག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཡིན་ལ། དོན་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སྡུག་ བསྔལ་དང་། འཇིགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་དང་། མི་ཤེས་པའི་དོགས་པ་རྣམས་པ་བཞི་སང་སྟེ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་ཉམ་ང་ ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གིས་འཇིགས་པ་རྣམས་ཐར་བའི་གིང་དུ་བགྲོད་པར་བྱདེ ་པ་ལ་ད་ེ འདའི་རྟ་ཅང་ཤསེ ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ པའོ། །གང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་གང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀི་གཙོ་བོ་སྟེ་དཔེར་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་གང་པོ་ཆེན་ལ་ས་ལ་རབ་བརྟན་ཞསེ ་བྱ་ བ། དཔག་ཚད་དུ་མའི་ལུས་ཅན་མགོ་དབུས་མར་བརྒྱ་བྱིན་དང་། མགོ་གཞན་རྣམས་ལ་ཉེ་དབང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། རྒྱབ་ཏུ་ ལྷ་གཞན་རྣམས་འཁོད་ད།ེ སྣ་ཞགས་ནས་གནམ་ལགས་རལ་གྲིའི་འཁོར་ལོ་དང་རི་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་པ་ནས་བརྒྱར་ འཕགས་པ་རྣམས་འཕེན་པས་ལྷ་མ་ཡིན་གི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་ཅིང་ཕམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་གཡུལ་དང་བདུད་ཀི་ དཔུང་རྣམས་ཕམ་པར་བྱེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ེདང་འད་བས་ན་གང་པོ་ཆེན་པོ་ཞསེ ་པ་དང་།བྱ་བ་བྱས་པ་ ཞསེ་པ་ནི།སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚུལ་ཁིམས་དང་།ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤསེ ་རབ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རོགས་ཤིང་ཆེད་དུ་ བྱ་བ་སམེ ས་ཅན་གཞན་དོན་དུ་ཆོས་ཀི་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱས་པས་ན་དེ་ལྟར་བྱའོ། ། བྱེད་པ་བྱས་པ་ནི། གང་ལ་གང་འདུལ་གི་སྒོ་ནས་སམེ ས་ཅན་གི་དོན་འབད་མེད་དུ་ལྷུན་གིས་གྲུབ་པའི་ཕིན་ལས་ཀི་བྱེད་ པ་ལྡན་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱས་པས་སོ། །ཁུར་བོར་བ་ཞསེ ་ཕུང་པོ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། དམ་བཅས་པ་དང་། སྦྱོར་བ་རྩོམ་པའི་ཁུར་རྣམས་བོར་བ་སྟེ་དོར་བས་སོ། །རང་གི་དོན་རེས་སུ་ཐོབ་པ་སོབ་ལམ་དུ་གཞན་དོན་ཁོ་ནར་རྒྱལ་ སྲས་ཀི་དཀའ་སྤྱད་ལྷུར་བངས་པས་མི་སོབ་པའི་ལམ་གི་དུས་སུ་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་རེས་ སུ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་གི་དོན་རྣམ་པར་མི་རྟོགས་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་མཛད་པས་སོ། ། སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཞསེ ་ལས་ཉོན་གི་དབང་གིས་སྲིད་པའི་གནས་ཉམ་ང་བར་དུས་ཀུན་ཏུ་བར་ མཚམས་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁོ་ང་རྒྱལ་མ་རིག་པ་ཐ་ེཚོམ་ལོག་ལྟ་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་ཕག་དོགསེར་སྣ་ དགུ་པོ་གཏན་མེད་དུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་སོ། །ཡང་དག་པའི་བཀའ་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ ཡང་དག་པ་སྟེ་ཕིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བྱིན་གིས་བརླབས་པ་དང་། རེས་སུ་གནང་བའི་བཀའི་ བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐུགས་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཤསེ ་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་འཆང་བ་ 204 / 262

ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་སང་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐུགས་ཀི་ཡོན་ཏན་གི་གཙོ་བོ་སང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་མངའ་བས་སོ། ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་ཤསེ ་རབ་ཅན་དེ་དག་གིས་ཞེས་སོགས་ཀི་དོན་ནི་ཉོན་སྒྲིབ་ལེགས་པར་སངས་ཤིང་ཤེས་སྒྲིབ་ ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཀི་གཙོ་བོ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མཐར་ཐུག་སྟེ། ད་ེ ལྟ་བུའི་སངས་ རྟོགས་ཕུན་ཚོགས་གཉིས་ཀི་བདག་ཉིད་ཅན་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྔོན་ཇི་སྙདེ ་ཅིག་བྱུང་ཟིན་པ་དེ་དག་གིས། སེམས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ཀི་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གི་སྙིང་པོར་འགྱུར་བའི་ཕིར་དང་།ད་ེཡང་གནས་སྐབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ གསུམ་གིས་མནར་བ་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕིར་དང་། མཐར་ཐུག་ཏུ་ཤསེ ་པས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕིར་དང་། དེ་ཡང་ གནས་སྐབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བྱ་ེ བྲག་གང་ལ་ཕན་པར་བྱ་སྙམ་ན། འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་དབུལ་ཞིང་འཕོང་པའི་སྡུག་བསྔལ་གི་རྒྱུ་ མུ་གེ་སོགས་རྒྱུན་བཅད་དེ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕིར་དང་། རླུང་མཁིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སམེ ས་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ འབྱུང་འཁྲུག་གི་ནད་རྣམས་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕིར་དུ་ཕན་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཤེས་རྒྱུད་ཇི་ལྟ་བུས་གྲོལ་བར་བྱ་སྙ མ་ན།དན་པ་ཉ་ེབར་བཞག་པ་བཞི་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཀི་ཕོགས་ཀི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་རྣམས་རང་གཞན་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོངས་སུ་ རོགས་པ་སྟེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་གྲོལ་བའི་ཕིར་དང་།བ་ན་མེད་པ་སྟ་ེགོང་ན་མེད་པའི་ཚོགས་གཉིས་ཡང་དག་པར་རོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་ད་ེཉིད་ངེས་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕིར་སོབ་པ་ལམ་གི་དུས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསོ་ སྦྱོང་གི་ཉམས་ལེན་མཛད་པ་ད་ེབཞིན་དུ་ཞེས་པའོ།། གཉིས་པ་དགོས་དོན་སོམ་པ་ལེན་པ་ནི། བདག་མིང་འདི་ཞེས་སོགས་ཀི་དོན་ནི་བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགི་བས་ཀང་དུས་ འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་ལ་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀི་ ཆོས་ད་ེ རྣམས་ཡོངས་སུ་རོགས་ཏེ་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱས་པའི་ཕིར་ཐགེ ་པ་ཆནེ ་པོའི་དག་ེ རྩ་གསོ་ཞིང་སིག་པ་མི་ དགེ་བའི་ཕོགས་སྦྱོང་བར་བྱདེ་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སོམ་པ་ཡང་དག་པ་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པ་རང་རྒྱུད་ལ་ལགེས་ པར་བང་བའམ། ཐོབ་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པས་ད་ེ ལྟ་བུའི་ བསམ་པ་ལེགས་པར་བར་སད་ལ་སྔོན་དུ་བཟློས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་བཟློས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་བ་མའི་རེས་སུ་བཟློས་ [ སྒོ་]དགོས་ནས། ཕོགས་བཅུར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་ཞེས་པ་ནས་གསོ་སྦྱོང་ཡང་དག་པར་བང་བར་བགིའོ་ཞེས་ལན་གསུམ་ཆད་ ལྷག་མེད་པར་བརོད་ཅིང་དེ་དག་གི་ཚེ་ནའང་བ་མའམ་རྟེན་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དངོས་ཀི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་སྟངེ ་གི་ནམ་ མཁའ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་སོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བཞུགས་པར་མོས། ཚར་གསུམ་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་རང་རྒྱུད་ལ་ 205 / 262

ཐགེ་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་བྱུང་སྙམ་པའི་བོ་དང་དགའ་བ་བསྒོམ་དུ་བཅུག་ཐབས་ལེགས་བྱ།གཉིས་པ་ བསབ་པ་བརོད་ནས་སོམ་པ་བསྲུང་ཚུལ་ལ། དེ་ཡང་སོམ་པ་ཐོབ་པ་ཙམ་གིས་མི་ཆོག་གི་དེ་མི་ཉམས་པའི་ཐབས་སུ་སང་བྱ་ངོས་ ཟིན་པར་བྱ་ནས།ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྲུང་དགོས་ལ་འོ་ན་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་ད་ེགང་ཞ་ེན།རྩ་བ་བཞི་སོང་བ་དང་། ཡན་ལག་བཞི་སོང་བ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །ད་ེ ལ་དང་པོ་སྲོག་གཅོད་སོང་བའི་ཡན་ལག་ནི། དངེ ་ནས་སྲོག་གཅོད་མི༴ ཞསེ ་པས་བསྟན་ ཅིང་དའེ ི་བསབ་བྱ་ནི་སྲོག་གཅོད་ཀི་གཞི་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་ནོ། །བསམ་པ་གསུམ་ལ་འདུ་ཤེས་ནི། དརེ ་འདུ་ཤས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དུག་གསུམ་གང་རུང་ངོ་། །ཀུན་སོང་ནི་གསོད་འདོད་ཀི་བོའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དུག་ མཚོན་སྔགས་སོགས་ཀི་སྒོ་ནས་སོ།།མཐར་ཐུག་ནི་རང་གི་སྔ་རོལ་དུ་ཤི་བའོ།།ཚིག་དོན་ནི་དངེ་ནས་བཟུང་སང་གི་ཉི་མ་མ་ཤར་ གི་བར་དུ་མི་ནས་དུད་འགྲོ་ཕ་མོ་ཚུན་གི་སེམས་ཅན་སྲོག་གཅོད་པར་མི་བྱ་ཞེས་ཁས་བངས་པས་དོན་ནོ། ། གཉིས་པ་མ་བྱིན་ལནེ་སོང་བའི་ཡན་ལག་ནི།གཞན་གི་ནོར་ཡང་༴ཞསེ་པ་སྟེ། གཞི་ནི་གཞན་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་རས་སོ། །བསམ་པ་ལ་གསུམ་ལས་འདུ་ཤེས་དང་ཉོན་མོངས་གཉིས་སྔར་ལྟར་ ལ། ཀུན་སོང་ནི་མ་བྱིན་ཀང་ལེན་པར་འདོད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་སྟོབས་དང་འཇབ་བུ་དང་གཡོ་ཐབས་ཀི་སྒོ་ནས་སོ། །མཐར་ཐུག་ནི་ ཐོབ་བོ་སྐྱེས་པའོ། །ཚིག་དོན་ནི་གཞན་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་ནོར་རིན་ཐང་ཚང་བ་ནས་ཐ་ན་ཁབ་སྐུད་ཙམ་ཡང་མ་བྱིན་པར་ ཡང་བངས་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་སོ། ། ཡན་ལག་གསུམ་པ་ནི། འཁིག་པའི་ཆོས་ཀང་མི༴ ཞསེ ་པ་སྟེ་གཞི་ནི། མ་ལ་སོགས་བགྲོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཁ་དང་ གཤང་ལམ་སོགས་ལམ་མ་ཡིན་པ། སྦྲུམ་མ་དང་བསྙནེ ་གནས་སོགས་ལ་གནས་པའི་དུས་མ་ཡིན་པ་དང་། བ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་ གི་རྟནེ ་གི་དྲུང་སོགས་གནས་མ་ཡིན། འདུ་ཤསེ ་མ་འཁྲུལ་བར་འད་ལ། ཉོན་མོངས་ནི་དུག་གསུམ་མོ། །ཀུན་སོང་ནི་འཁིག་པ་སྤྱོད་ འདོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དའེ ི་དོན་ལ་རྩོལ་བ་བྱས་པའོ། །མཐར་ཐུག་གཉིས་སད་ནས་བདེ་བ་མོང་བའོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི་ཕོ་མོའི་དབང་ པོ་གཉིས་སད་པའི་འཁིག་པའི་ཆོས་དང་དའེི་ཕོགས་གཏོགས་ཀི་རིགས་ཀང་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་ཞསེ་སོ།། བཞི་པ་རྫུན་སྨྲ་སོང་བའི་ཡན་ལག་ནི། རྫུན་གི་ཚིག་ཀང་༴ ཞེས་པའི་གཞི་ནི་མིག་ཤེས་མཐོང་བ། རྣ་ཤསེ ་ཐོས་པ། བྱེ་བྲག་ བྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་དང་དེ་ལས་ལྡོག་པ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་ནི་བརོད་པའི་གཞི་དང་།ཕ་རོལ་དའེི་དོན་གོ་བ་གོ་བྱའི་ཡུལ་ ལོ༑ ༑འདུ་ཤསེ ་ནི་མཐོང་བ་ལ་མ་མཐོང་བ་སོགས་སུ་བསྒྱུར་བའོ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དུག་གསུམ་གང་རུང་ངོ་། །ཀུན་སོང་འདུ་ཤེས་ 206 / 262

བསྒྱུར་ཏེ་སྨྲ་འདོད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་རང་གིས་སྨྲས་པའམ་སྨྲར་བཅུག་པ་དང་ཅང་མི་སྨྲ་བར་དང་དུ་ལེན་པའོ། ། \'7bམིག་རྣ་ གཉིས་ལ་རྫུན་གསུམ།ཤའི་རྫུན་གཅིགསྣ་ལེ་ལུས་ཤསེ ་རྫུན་གཉིས།གཅིག་ཏུ་བསོམ་ན་དྲུག ཡིད་ཤེས་བཟུང་ལ་གཉིས་བརྒྱད་དོ།།བྱེ་བྲག་བྱེད་པ་བཞི།ད་ེལས་ལྡོག་པ་བཞི།ཁོན་བསོམ་པའི་བརྩི་ན་མིག་གི་མཐོང་ བ་རྣ་བས་ཐོས་པ་གཉིས་སུ་བསྒྲང་བ། སྣའི་དི་མོང་བ་ལེའི་རོ་ལུས་ཀིས་རེག་བྱ་ཚོར་བ་གསུམ་བསོམ་ནས་གསུམ། ཡིད་ཀི་ཤེས་པ་ དང་གཅིག་བསྣན་ནས་བཞི།བྱེ་བྲག་གི་བྱེད་པའི་རྫུན་བཞིའོ།།ད་ེལས་ལྡོག་པ་བཞི་ནི་མ་མཐོང་མ་ཐོས་གཉིས།སྣ་ཤེས་ལུས་ཤེས་ མ་མང་དང་གཅིག་མི་ཤེས་པ་རྫུན་དང་གཅིག་བསྣན་ནས་བཞིའོ། །གཉིས་ཀ་བསོམ་ན་[མཐོང་བ་] བརྒྱད་དོ། །\'7d མཐར་ཐུག་ཕ་རོལ་པོས་དོན་གོ་བའོ། །ཚིག་དོན་ནི་མི་ཆོས་བ་མ་ནས་ཐ་ན་བཞད་གད་ཙམ་གི་ཕིར་དུ་ཡང་རྫུན་གི་ཚིག་ ཆེ་ཕ་མཐའ་དག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་པ་དང་། གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་སོམ་པ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སྐྱོན་ནི་མང་པོ་ཉེར༴ ཆང་ནི་ཡོངས་སུ༴ ཞསེ ་པ་ཡིན་ལ་དོན་ནི་ཉེས་སྐྱོན་མི་དགེ་བ་ནི་མང་པོ་ཞིག་ཉ་ེ བར་རམ་ངེས་པར་རང་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་པ་སྟེ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ རེན་ཕབ་དང་སྦྱར་བའི་ཆང་ནི་མོས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། སྤྱིར་རབ་བྱུང་རྣམས་ཀིས་ནི་རྩྭའི་ཟིལ་བ་ཙམ་ཡང་འཐུང་བར་མ་ཟད་ གསོ་སྦྱོང་གི་སྐབས་འདིར་ཁིམ་པ་རྣམས་ཀིས་ཀང་ཡོངས་སུ་སང་བར་བྱའོ། །ཞསེ ་སོ། །ཡན་ལག་གཉིས་པ། ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ༴ ཞསེ ་ པ་སྟ་ེགསེར་དངུལ་ཙན་དན་ཨ་ཀར་རུ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱས་པའི་ཁི་ཆེན་པོ་དང་ཟ་འོག་དང་སྟག་ གཟིག་སགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟན་ཆནེ ་པོ་དང་། རྒྱུ་དེ་གཉིས་ཀི་ཁི་དང་སྟན་ཁི་རང་གྲུ་གང་ཡན་ཆད་ཀི་མཐོན་པོའི་སྟངེ ་དུ་ འདུག་པར་མི་བྱའོ།།ཞསེ ་སོ།། ཡན་ལག་གསུམ་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུས་མ༴ ཞསེ ་པ་ནི་སྤྱིར་རབ་བྱུང་རྣམས་སྐྱ་རེངས་ཤར་ནས་ཉི་མའི་ཕེད་བར་དུ་ནི་ དུས་རུང་གི་ཟས་བཟའ་བཏུང་ཞིང་། སྐབས་འདིར་གོང་དུ་བསྟན་པའི་སང་བྱ་རྣམས་སོང་དགོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་གོང་དུ་དཀར་ གསུམ་ལ་བརྟནེ ་པའི་གདན་གཅིག་ཏུ་བཟའ་བ་མ་གཏོགས། ཉིན་ཕེད་ནས་སྐྱ་རེངས་མ་ཤར་བར་དུ་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་སང་ བར་བྱ་ཞསེ ་པའོ།།ཡན་ལག་བཞི་པ་ནི་དི་དང་ཕེང་བ༴གར་དང་གླུ་སོགས༴ཞེས་པ་ནི་ཆགས་སེམས་ཀིས་སོས་དང་ཛྭ་ཏི་གུར་ གུམ་མེ་ཏོག་གི་དི་ལ་སོགས་པ་ཆེད་དུ་སྣོམ་པ་དང་གཡུ་བྱི་རུ་མུ་ཏིག་དང་མེ་ཏོག་སོགས་ཀི་ཕེང་བ་དང་གསེར་གཡུ་ལ་སོགས་པའི་ ཅོད་པཎ་གི་རིགས་ཏ་ེ སྔར་མེད་པས་རྒྱན་གསར་བ་ལུས་ལ་འདོགས་པ་དང་། ཉམས་དགའ་བའི་ཕིར་དུ་རང་སྟབས་དང་ལག་ སྟབས་བྲོ་བརྡུང་བ་སོགས་གར་དང་།རྩེད་མོའི་ཕིར་དུ་དབྱངས་འཐནེ ་པ་གཞས་གཏོང་བ་སོགས་གླུ་དང་།གཞན་ཡང་སྒེག་པའི་ ཕིར་ལི་ཁི་དང་མཚལ་རྒྱ་སྐེགས་ལ་སོགས་པའི་སྨུག་རྩི་འཆང་བ། འབྲུ་མར་དང་སྨན་གི་ལྡེ་གུ་སྦྱར་བའི་བྱུག་པ་ལུས་ལ་བྱུགས་ སོགས་ཀང་ཡོངས་སུ་སང་བར་བྱའོ།།ཞསེ ་སོ།།དཀོན་མཆོག་མཆོད་པའི་གླུ་གར་དང་རོལ་མོ་བྱདེ་པ་རིགས་ལྔའི་ཅོད་པཎ་ 207 / 262

འདོགས་པ། ཆོས་འཆད་པའི་ཕིར་ཁི་སྟན་མཐོན་པོར་འདུག་པ་ནི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་བསོད་ནམས་ཀི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བར་ གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ན་ཡ་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཡང་། ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་རྟག༴ ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་སྟེ་དའེ ི་དོན་ནི། ད་ེ ཡང་དཔེ་ཇི་ལྟར་དུ་བསྲུང་སྙམ་ན། སྔོན་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀིས་དུས་རྟག་ཏུ་སྲོག་གཅོད་པའི་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་ཉེས་པ་ རྣམས་ལུས་ངག་གིས་མི་བྱེད་ཅིང་སམེ ས་ཀིས་ཚུལ་བཞིན་བསྲུངས་བ་ལྟར། བདག་གིས་ཀང་དེ་བཞིན་དུ་དུས་ད་ནས་བཟུང་སང་ གི་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་སྲོག་གཅོད་པ་སོགས་སང་བྱ་བརྒྱད་སང་བར་བྱའོ། ། ད་ེལྟར་སངས་ཏེ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་བ་ལ་བརྟནེ ་ནས་བ་ན་མེད་པའི་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀི་གོ་འཕང་ མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མང་འཁྲུག་སེམས་ཅན༴ ཞེས་ཚིག་གཉིས་ཀི་དོན་ནི། ད་ེ ལྟར་རོགས་བྱང་ཐོབ་ ནས་ཀང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གི་རྦ་རླབས་མང་དུ་འཁྲུག་ཅིང་མི་བཟོད་པས་མནར་བའི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟེན་གི་མ་རྒན་འདི་རྣམས་ སྐྱ་ེརྒ་ན་འཆིའི་སྲིད་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་བདག་གིས་སྒྲོལ་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་སམེ ས་བསྐྱདེ ་པའི་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་ཀིས་ རོགས་བྱང་འཐོབ་པར་སྨོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་སྲིད་པ་ལས་སྒྲོལ་བར་སྨོན་པ་གཉིས་ག་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་དེ་རྣམས་ལ་ ནན་ཏན་དུ་བསབ་དགོས་ཞེས། ལེགས་པར་བར་སད་ནས་དེང་ནས་སྲོག་གཅོད་མི་བྱ་ཞིང་། ཞེས་པ་ནས་སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་ བར་ཤོག ཞསེ ་པའི་བར་ལན་གཅིག་རེས་ཟློས་བྱ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡན་ལག་དང་པོ་བཞི་ནི་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་དང་། ཆང་སོང་བ་ བག་ཡོད་ཀི་ཡན་ལག་དང་། ལྷག་མ་གསུམ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་ཏུ་འདུ་ཞིང་། ད་ེ རྣམས་བསྲུང་བར་ཁས་བངས་བག་མེད་དུ་ སྤྱོད་ན་མ་བསྲུང་བའི་ཉེས་དམིགས་ཀི་བར་རྫུན་གི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས་དན་ཤསེ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཚུལ་བཞིན་བསྲུངས་ དགོས་སོ། །དེ་ནས་ཚུལ་ཁིམས་སྔར་ཉམས་པ་རྣམས་གསོས་ཤིང་སར་ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཁིམས་རྣམ་ དག་གི་གཟུངས་ལན་གསུམ་གི་བར་རེས་ཟློས་དང་། ད་ེ ཉརེ ་གཅིག་གི་བར་མཉམ་དུ་འདོན་དགོས་ཤིང་དེ་ཡང་སྔགས་དོན་ནི། ཨོཾ་ ནི་སྔགས་ཀི་མགོ་འདནེ ་དང་། ཨ་མོ་གྷ་དོན་ཡོད་པ། ཤི་ལ་ཚུལ་ཁིམས། སྶཾ་བ་ར་ནི་ཚོགས། བ་ར་བ་ར་ནི་རྒྱས་པ་རྒྱས་པ། མ་ཧ་ནི་ཆེན་པོ། ཤུད་ནི་དག་པ། ས་ཏྭ་ནི་སེམས་དཔའ། པད་ནི་སྐད་རང་སོར། བི་ནི་རྣམ་པར། བྷུ་ཥི་ཏ་ནི་བརྒྱན་པ༑ བྷུ་ཛ་ནི་ཕག དྷ་ར་དྷ་ར་ནི་འཛིན་པ་ འཛིན་པ།ས་མན་ཏ་ནི་ཀུན་ནས།ཨ་བ་ལོ་ཀི་ཏ་ེནི།སྤྱན་རས་གཟིགས་ཏ་ེབསོམས་ན་དོན་ཡོད་པ་ཡི་ཚུལ་ཁིམས་ཚོགས།། 208 / 262

རྒྱས་རྒྱས་སམེ ས་དཔའ་དག་ པ་ཆ།ེ །པད ས་རྣ མ་པར་བརྒྱན ་པའི་ཕ ག །འཛི ན་འཛིན་ཀུ ན ་ནས་སྤྱན་རས ་གཟིགས་ཞསེ ་ པའོ། ། གསུམ་པ་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་ལ། བསབ་པ་ཉམས་པའི་ཉེས་དམིགས་ཞོར་ལ་བཤད་པ་ དང་། བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་དངོས་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་འདུལ་བ་ལུང་ལས། འདི་ན་ལ་ལའི་རྒྱལ་པོའི་ཚིག་ཆེན་ ལས། །ལན་འགར་འདས་ཀང་ཆད་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལུང་ཚུལ་མིན་འདའ་བྱདེ ་ན། །དུད་འགྲོར་འགྲོ་འགྱུར་ཨ་ེ ལའི་འདབ་ཀླུ་བཞིན། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ནི། སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཆོས་གསུང་པའི་དུས་ཤིག་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ ཨ་ེལའི་འདབ་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་ཆ་ལུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་ཉན་དུ་བྱུང་བ་ན།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཁོད་ སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལ་རྨ་འབྱིན་པར་མ་ཟད་ང་ཡི་བསྟན་པ་ལ་རྨ་འབྱིན་ནམ་རང་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་ཉོན་ཅིག་ གསུངས་པས་ཕིར་ཉིན་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་འོང་ཞིང་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀི་སོང་པོ་དཔག་ཚད་ཙམ་མགོ་ལ་སྐྱསེ ་པ་ཤིང་ད་ེརླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ ན་ཀད་པའི་གཏིང་དཀྲུགས་ནས་འགུལ་བ་མགོ་བོ་སྟོན་པའི་སྐུ་དྲུང་དུ་སབེ་པ་ན་མཇུག་མ་གྲོང་ཁེར་རོ་འཇོག་ནས་འོངས་བ་ཞིག་ བྱུང་བས་འཁོར་རྣམས་སྐྲག་ནས་བྲོས་སོ། །སྟོན་པས་ཁེད་རྣམས་མ་འཇིགས་ཤིག ཁ་སང་གི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་ སྤྲུལ་ནས་ཆོས་མཉན་པ་དེ་ཡིན་གསུངས། དའེ ི་ལོ་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་ལགས་ཞུས་པས། འད་ི སྔོན་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལ་ དགེ་སོང་བྱས་ནས་ཤིང་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀི་སོང་པོ་ལ་བསྐོར་བ་བྱས་པས། ལན་ཅིག་ཡལ་ག་ལ་མགོ་བརབ་པ་ལ་སེམས་འཁྲུགས་ཏེ་ བསབ་པ་ཁད་དུ་བསད་ནས་ཤིང་དའེི་ཡལ་ག་བཅད་པས་སྦྲུལ་འདིར་སྐྱེས་སོ།། ཞསེ ་གསུངས་པས་ཉསེ ་དམིགས་འདི་དག་ལ་བསམ་ནས་བསབ་བྱ་ཕ་མོ་ནས་ལེགས་པར་བསྲུང་དགོས་སོ། ། གཉིས་པ་བསབ་བྱ་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་དངོས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསོ་སྦྱོང་གི་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་བའི་ཕན་ ཡོན་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བརྒྱད་ལས་སྲོག་གཅོད་པ་སངས་བའི་ ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚེ་རིང་བ་དང་། ནད་མེད་པ་དང་། གཟི་བརིད་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སངས་ པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གཞན་གིས་གནོད་པ་མེད་ པར་འགྱུར་རོ། །འཁིག་སྤྱོད་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་ཁ་དོག་མཛེས་པ་དང་དབང་པོ་ ཡོངས་སུ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྫུན་སྨྲ་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་བསླུ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། དའེི་ངག་ལ་ཐམས་ཅད་ཀིས་བརྩི་བར་འགྱུར་རོ།། 209 / 262

ཆང་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དན་ཤེས་བརྟན་པ་དང་། དབང་པོ་གསལ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁི་སྟན་ཆེ་མཐོ་སངས་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་གིས་བསྟོད་ཅིང་བཀུར་བ་དང་། མལ་སྟན་ བཟང་ཞིང་བཞོན་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་མིན་ཁ་ཟས་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོ་ལེགས་པར་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་བཟའ་བཏུང་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དི་དང་ཕེང་བ་རྒྱན་སངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། །ཚེ་རབས་ཐམས་ ཅད་དུ་ལུས་ལ་དི་ཞིམ་པོ་འབྱུང་བ་དང་། མདོག་ལེགས་ཤིང་དབྱིབས་མཛེས་པ་མཚན་བཟང་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་དང་། གར་དང་གླུ་ སོགས་སངས་པས། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ཤེས་རྒྱུད་དུལ་བ་དང་། ངག་ཆོས་ཀི་སྒྲ་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་སྒྲོགས་པར་འགྱུར་ རོ། ། གཉིས་པ་ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད་ཡོད་ད།ེ ས་ལྟར་དགེ་བའི་རྟནེ ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན། མི་ ཁོམ་པ་བརྒྱད་སོང་ཞིང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན། ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཁེགས་ཤིང་ལྷ་མིའི་ལུས་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན། ཡོན་ཏན་ ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་བའི་ཕན་ཡོན། སྦྱིན་པ་ལས་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན། སངས་རྒྱས་ མཆོད་པ་ལས་ཀང་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན།བྱམས་པའི་འཁོར་གི་ཐོག་མར་སྐྱ་ེབའི་ཕན་ཡོན།ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ལྷ་མིའི་ ལུས་ཐོབ་སྟེ་རིམ་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་བ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་ཚུལ་ཁིམས་ནི་ས་ གཞི་དང་འད་སྟེ།གང་དུ་ས་གཞི་ཆགས་པ་དེར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བརྟནེ ་པའི་གཞི་དང་རྩི་ཤིང་དང་ལོ་འབྲས་རྣམས་བསྐྱདེ ་པའི་ གནས་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུང་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་དལ་འབྱོར་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ།ད་ེལ་བརྟནེ ་ནས་བཤེས་ གཉནེ ་དམ་པ་དང་འཕད་ཅིང་།ཐོས་བསམ་བསྒོམ་གསུམ་ལ་སྨོན་པ།ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་མཐོ་རིས་ཀི་མངོན་མཐོ་དང་། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀི་གཞི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་གསུངས་པའི་ཕིར། གཉིས་པ་ནི། ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་ན་མི་ཁོམ་པའི་གནས་ བརྒྱད་སོང་ཞིང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དལ་འབྱོར་གི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཡང་རྒྱུ་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བ་ལ་བརྟནེ ་ནས་ ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕིར། གསུམ་པ་ནི༑ གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཁེགས་ ཤིང་ལྷ་མིའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། དའེི་གཏམ་རྒྱུད་ནི།འཇིག་རྟནེ་གི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ་ཞསེ ་བྱ་བ་གཅིག་ན་དེ་བཞིན་གཤགེས་པ་སངས་རྒྱས་ ལེགས་མཐོང་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མི་ཐམས་ཅད་ནི་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ལ་ བསབ་བཅུག་པས། འགའ་ཞིག་ནི་ལྷ་དང་མིའི་ཐོབ་ས་ལ་བཀོད་དོ། །འགའ་ཞིག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་ས་ལ་བཀོད་དོ། ། 210 / 262

འགའ་ཞིག་ནི་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་དོ།།དའེི་ཚེ་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གསོ་སྦྱོང་འཕགས་ཞསེ ་བྱ་ བས།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལས་གསོ་སྦྱོང་ཡང་དག་པར་བངས་ནས་སྟངེ ་གི་ནམ་མཁར་འཕགས་ཏེ་གིང་བཞིའི་མི་རྣམས་ལ་ དུས་བཟང་པོ་ལ་བབ་པའི་ཚེ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཁིམས་བཅས་ཏ།ེ ད་ེ རྣམས་ཀིས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་པ་དའེ ི་ཚེ་ངན་སོང་གསུམ་དང་ལོག་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ བཅད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར། མཐོ་རིས་ནི་ལམ་པོ་ཆེའི་སྲོལ་ལྟར་ཕེ་ནས་གིང་བཞིའི་མི་ཤི་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྣམས་ཀི་ནང་དང་། རྒྱལ་ རིགས་ཆ་ེབ་དང་།སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་།མཚེ་མ་དང་།དགའ་ལྡན་དང་།འཕྲུལ་དགའ།གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱདེ ་དེ་མི་དང་ ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱསེ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལེགས་ཤིང་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེ་སྣོད་ལས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་བསྐལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གོང་རོལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་གཟི་བརིད་སྟོབས་ ཞསེ་བྱ་བ་འཇིག་རྟནེ་དུ་བྱུང་ནས་སམེས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སོམ་པ་ལ་བཀོད་པ་ལས།ལ་ལས་ བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཐོབ། ལ་ལས་རང་སངས་རྒྱས། ལ་ལས་རྒྱུན་ཞུགས། ཕིར་འོང་། ཕིར་མི་འོང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ མངོན་དུ་བྱས་སོ། ། ལ་ལ་དག་གིས་ཆོས་ཀི་མིག་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཐོབ། ཐ་མ་རྣམས་ཀང་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ལ་བཀོད་པ་བྱས་སོ། ། ད་ེནས་སངས་རྒྱས་ད་ེམ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བར་དུ་བསྟན་པ་གནས་པའི་མཐར་བསྟན་པ་ནུབ་ པར་ཉ་ེབའི་དུས་ཀི་ཚེ།འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་དེར་ཆོས་ལྡན་ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་གི་ གསུང་རྣམས་ལ་བལྟས་པས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་མཐོང་སྟ་ེ ཡུལ་དེའི་དགེ་སོང་དང་བྲམ་ཟེ་མཐའ་དག་ བསྡུས་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞལ་ནས་གསུང་བ་དེ་ཤེས་པར་གིས་ལ་ང་ལ་བྱིན་ཅིག དེ་མ་རེད་ ན་ཆད་པའི་ཆས་བྱདེ ་པ་ཡིན་ནོ།།ཞསེ ་སྨྲས་པ་དང་།དེ་རྣམས་འདུས་ནས་སུས་ཤེས་ཞེས་གེང་བས་ཐམས་ཅད་ཀིས་མིང་ཡང་མ་ ཤེས་པར་སྐྲག་པས་ཕོགས་ཐམས་ཅད་དུ་བཙལ་ཀང་མ་རེད་པའི་ཚེ། རྒན་མོ་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་བུ་མོར་གྱུར་བའི་ཚེ་ བདག་གིས་ཕས་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བར་བྱེད་ལ། བདག་གི་ཁིམ་ན་ཀ་བའི་ནང་དུ་ གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆོ་གའི་མདོ་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དེ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། ཀ་བ་ད་ེ ལ་བལྟས་པས་ནང་ཁོང་སྟོང་དུ་བརོས་ནས་སྒོ་ཤིང་གྲུ་བཞི་པ་གཅིག་གིས་བཀག་པར་རིག་སྟེ་བརོས་པ་ན། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ ཆོ་ག་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་གགེ ས་བམ་ཆུང་ངུ་ཞིག་བྱུང་། གགེ ས་བམ་ད་ེ དགེ་སོང་དང་བྲམ་ཟ་ེ རྣམས་ཀིས་གདན་དངས་ཏེ་རྒྱལ་ པོ་ལ་ཕུལ་བས་རབ་ཏུ་དགེས་ནས་ད་ེ དག་ལ་བསྙནེ ་བཀུར་ཆེན་པོ་བྱིན་རྒན་མོ་དེ་ལ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བྱིན་ནས། རྒྱལ་པོ་ 211 / 262

འཁོར་བཅས་ཀིས་དུས་བཟང་པོ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་སོམ་པ་བསྲུང་བར་ཁིམས་བཅས་པས་མི་དེ་དག་དུས་ བཟང་པོར་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་ཤིང་། མི་རྣམས་ཀིས་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུང་པའི་མཐུས་ལྷ་གནས་སུ་ལྷ་ རྣམས་འཕལེ ་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར་བ་ན་ལྷ་ད་ེ དག་དགའ་བར་གྱུར་ནས་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་རྣམས་སུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་བབས་པ་དང་། ནད་ཡམ་དང་འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཏེ།འཛམ་བུ་གིང་གི་མི་ད་ེདག་ནི་ངན་སོང་གི་སྒོ་མཐའ་དག་བཅད་པར་ གྱུར་ཅིང་། ཤི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། འཐབ་བྲལ་དང་། དགའ་ལྡན་གི་ལྷ་རྣམས་དང་བསྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞསེ ་པ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བར་གསུངས་པའི་ཕིར། བཞི་པ་ནི། ཚུལ་ཁིམས་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མདོ་ལས། ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་ སངས་རྒྱས་འབྱུང་དང་འཕད། །ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་རྒྱལ་རྣམས་ཀུན་ཀི་མཆོག །ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་དི་ངད་བྱུགས་པ་ཡིན། །ཚུལ་ ཁིམས་གདུང་བ་སལེ ་བ་བསིལ་བའི་ཆུ། །ཚུལ་ཁིམས་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཀིས་བསྟོད། །ཚུལ་ཁིམས་དག་གིས་འགྲོ་བ་དམ་པ་ མནོས།།ཞསེ ་སོགས་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པས་ཕྱུག་པར་གསུངས་པའི་ཕིར། ལྔ་པ་ནི། མི་ཚེ་རིང་བོས་ལོ་བརྒྱའི་བར་ལ་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ལས། ཉི་མ་གཅིག་ལ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུང་བ་བསོད་ནམས་ཆེ་སྟ༑ེ སོབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གིས།གང་ གིས་དད་པས་སེམས་ཀིས་ནི། ། ལོ་བརྒྱར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། །གང་གིས་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁིམས་ནི། །བསྲུང་པའི་བསོད་ནམས་ ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་ཕིར། དྲུག་པ་ནི། མདོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། གང་ཞིག་བསྐལ་བ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ སྙེད་དུ་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་རས་ཀིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ལས། དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་ པའི་ཚེ་ན་ཉིན་གཅིག་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་ན་སྔ་མ་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་དེས་ཕི་མ་ཚུལ་ཁིམས་དའེི་བསོད་ ནམས་བརྒྱའི་ཆར་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བར་གསུངས་པའི་ཕིར།བདུན་པ་ནི་ཤཱཀ་ ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་འདི་ལ་དད་པས་ཆོས་མཉན་པ་དང་། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུངས་བྱམས་པ་ཉིད་ཀི་འཁོར་དུ་ སྐྱ་ེབར་འགྱུར་ཏེ།བྱམས་པ་རང་གི་གསུང་ལས།ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ།། དད་པས་གང་གིས་ཆོས་བསྟན་ཅིང་། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་པ། ། 212 / 262

ང་ཡི་འཁོར་དུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར། །ཞསེ ་སོགས་གསུངས་པའི་ཕིར། བརྒྱད་པ་ནི། ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ལྷ་དང་མིའི་རྟེན་མཆོག་ རིམ་པར་ཐོབ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན ་ཏེ། སྔོན་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀ་ཐུབ་པ་འདི་ཉིད་ཡུལ་བད་ེ ལྡན་ཞེས་ པ་ནས་རྒྱལ་པོ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་བ་ན།རྒྱལ་པོ་དེ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་ར་ེདང་།དགའ་བ་སོགས་ཚད་མེད་པ་ བཞི་ལ་གནས་པའི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་པའི་མཐུས་ཡུལ་ཁམས་ཀུན་ཏུ་དག་ེཞིང་བཀ་ཤིས་པ།ཕན་ཚུན་གནོད་པ་མེད་པར་བསྟོད་ དོ། ། དའེི་ཚེ་གནོད་བཞིན་ཤ་ཟ་སྤུན་ལྔ་གནོད་སྦྱིན་གི་བདག་པོས་ཆད་པ་ཕོག་སྟེ།རྒྱལ་པོ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀི་ཡུལ་ག་ལ་བ་ དརེ་སོང་ནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་བྲམ་ཟེའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་སྟེ་ཡུལ་དརེ ་བ་ལང་རི་བོ་ཞིག་དབྱུག་པ་དང་སྟ་ར་ེགཡས་ལོགས་སུ་ བཞག་ནས་སྐུད་པ་འཁལེ ་བ་གླུ་ལེན་པ་གཅིག་དང་འཕད་པས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། སྲིན་པོ་རྣམས་དང་འདེ་རྣམས་ནི་ མ་རུང་བ་ཡིན་པས་ཁེད་ཀིས་མ་ཐོས་སམ།འཇིགས་པའི་ས་ན་གྲོགས་ཀང་མེད་པར་སྲིན་པོ་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕིར་མི་འཇིགས།ཞསེ ་ ད་ེསྐདསྨྲས་པ་དང་།རི་བོ་ད་ེབགད་ད་ེསྨྲས་པ་རྒྱལ་པོ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀིས་ནི།།འགྲོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་གྱུར་བས།།ལྷ་ཡི་ དབང་པོ་དག་གིས་ཀང་།།འདི་དག་གནོད་པར་མི་ནུས་ན།།ཤ་ཟ་རྣམས་ཀིས་ག་ལ་ནུས།།ཞེས་སྨྲས་པ་གནོད་སྦྱིན་ད་ེདག་གིས་ སྨྲས་པ། ཁེད་རྣམས་ལ་མི་མ་ཡིན་གིས་གནོད་པར་བྱ་མི་ནུས་པའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་མཐུ་ཇི་ལྟ་བུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། རི་བོས་སྨྲས་པ། ངེད་ཀི་རྒྱལ་པོའི་མཐུ་ནི་བྱམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་མོད་ཀི།ད་ེབས་ཁེད་ཅག་གྲོང་ཁརེ ་དུ་སོང་ཞིག་དང་།རྒྱལ་པོ་དའེི་ཡོན་ཏན་ མཐོང་བར་འགྱུར་རོ།།ཞསེ ་སོ།།དནེས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཕོ་བྲང་དུ་སོང་སྟེ།རྒྱལ་པོ་བྱིན་པ་ལ་དགའ་བར་ཤསེ ་ནས་ ད་ེདག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཟའ་བ་བསངས་སོ།། རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་རྒྱལ་པོ་འོས་པ་རྣམས་ཁེར་ནས་དེ་དག་ལ་བྱིན་པས། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་ན་ར།ེ ཁ་ཟས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀིས་མི་ཟའོ། །ཞསེ ་ལེན་དུ་མ་བཏུབ་བོ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀིས་སྨྲས་པ། མི་ཤ་མི་ཁག་དོན་ མོ་ནི་བདག་ཅག་རྣམས་ཀི་བཟའ་བཏུང་ལེགས། ཞསེ ་སྨྲས་ནས་ལུས་འཇིགས་པའི་གཟུགས་བསྟན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དེས་སྙིང་རེ་ སྐྱསེ་ནས་ད་ནི་བདག་གི་ལུས་སྦྱིན་པའི་དུས་ལ་བབས་སོ་སྙམ་དུ་རྩ་གཏར་བའི་སྨན་པ་རྣམས་བོས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་ ཏོ། །དའེ ི་ཚེ་བོན་པོ་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀིས་མི་བཟོད་པར་ཏབ་ཏབ་པོ་གྱུར་ཏོ༑ ༑ལྷ་འདི་ལྟ་བུ་མི་མཛད་པར་ཞུ། གལ་སྟེ་འདི་ རྣམས་ལ་ཤ་ཁག་དགོས་ན་བདག་ཅག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱ་ཡི། ལྷ་ནི་བདག་ཅག་གི་མགོན་ལགས་པས་ཞེས་གསོལ་བ་ན༑ རྒྱལ་པོས་ སྨྲས་པ། གནོད་སྦྱིན་འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཤ་ཁག་བསངས་པ་ཡིན་གི་ཁེད་རྣམས་ལ་སོང་བ་མ་ཡིན་པས་ངེས་པར་བདག་གིས་ སྦྱིན་རིགས་སོ་ཞསེ་གསུངས་ནས་རྩ་ཆེན་ལྔ་ལ་གཏར་ཏེ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལ་ང་ཡི་ལུས་འདི་ཇི་བདརེ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིག་ཅེས་རྒྱལ་ 213 / 262

པོའི་སྐུ་ཁག་འཐུང་དུ་བཅུག་གོ།སྐུ་ཤ་བཅད་ཅིང་ད་ེལ་བྱིན་ནོ།། ད་ེནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕག་འཚལ་ནས་སྨྲས་པ།ཁེད་ཀིས་རྩོལ་བ་འདི་ལྟ་བུས་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་ ཕན་པར་འཚལ་བས་གནོད་པ་བྱས་པ་འདི་དག་བཟོད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་པ་ན། རྒྱལ་པོས་གསུངས་པ། ཚེས་བརྒྱད་ དང་ནི་བཅོ་ལྔའི་དུས་ཀི་ཚེ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་གནས་པར་གིས་ཞསེ་གསུངས། ད་ེནས་གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་བགིའོ་ཞེས་ཕག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། གནོད་སྦྱིན་དེ་དག་གིས་ཀང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བྱང་ཆུབ་ཀི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ པའི་ཚེ་ན་ཡང་འཁོར་ཤ་སྟག་ཏུ་སྐྱསེ ་ཤིང་།ཕིས་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཡང་སྟོན་པའི་འཁོར་གི་ཐོག་མ་ལྔ་སེ་བཟང་པོར་སྐྱསེ ་ཏེ་ དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ལ།དརེ་མ་ཟད་མཐར་ཐུག་རོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏ།ེ ལྷས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླཽའུ་ཤི་ཀ་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྲུངས་པས་དེ་ནི་ལྷའི་ ལུས་ཐོབ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏ།ེ ཚེས་བརྒྱད་དང་བཅོ་ལྔ་དང་། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ ལ།།བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་པས།།དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར།།ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་།གཞན་ཡང་སངས་ རྒྱས་ཀི་གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཡང་སྔོན་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ ཁིམས་བསྲུངས་པས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏ་ེ ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སེན་རིང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ གསོལ་ཏེ་ཀེ་བཅོམ་ལྡན་ཀིས་སྔོན་ལས་ཅི་ཞིག་བསགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་སྐུ་རོ་རེའི་ལུས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཞེས་པ་ ནས་དབུའི་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མངོན་ཅིང་འཕགས་པར་གྱུར། ཞསེ ་པའི་བར་སོ་སོར་ནས་དི་བ་ཞུས་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ་བྲམ་ཟ་ེ ཆེན་པོ་སྐུ་རོ་རེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱ་ེ བར་སྲོག་གཅོད་སངས་པ་ལས་དའེ ི་འབྲས་ བུ་ཡིན་ནོ། །ཕག་གསརེ ་གི་འཁོར་ལོ་རྩིབ་སྟོང་དང་ལྡན་པས་བརྒྱན་ཅིང་སོར་མོ་རིང་ལ་ད་བས་འབྲེལ་བར་གྱུར་པ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་ ྲྭ མའི་སྐྱེ་བར་མ་བྱིན་ལེན་སངས་པ་དའེི་ཕན་ཡོན།དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཚང་ཞིང་ལུས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་ནི།ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་ ལོག་གཡེམ་སངས་པས་དའེི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ།། ཡན་ལག་གིས་ཞལ་གི་དཀིལ་འཁོར་ཁེབས་ཤིང་གསུངས་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་ མའི་སྐྱེ་བར་རྫུན་སྨྲ་བ་སངས་བ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་གསལ་ཞིང་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ ནི། 214 / 262

ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར འབྲས་བུའི་ཆང་དང་བཙོས་པའི་ཆང་དང་། མོས་པར་འགྱུར་བ་བག་མེད་པ་སངས་བ་ལས་ དའེ ི་འབྲུས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚེམས་བཞི་བཅུ་ཚང་ཞིང་མཉམ་པ་ལ་དཀར་ཞིང་ཞལ་ཟས་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ པ་ནི༑ ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྐྱེ་བར་ཚེ་དེའི་འབྲུ་བུ་ཡིན་ནོ། །དུས་མིན་ཁ་ཟས་སངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན། སྐུ་ལ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་དི་ཞིམ་ པོའི་སོས་ཀིས་སྐུས་ཡོངས་སུ་ཁབ་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མར་ཕེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་ཁ་དོག་འཆང་བ་རྣམས་སངས་པའི་ འབྲུ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་མཚན་བཟང་ཐམས་ཅད་ཀིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་ནི༑ ཚེ་རབས་སྔ་མར་གླུ་དང་གར་དང་རྒྱན་རྣམས་སངས་ པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། ། ཆོས་ཀི་སྟན་གསུམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མར་ཁི་སྟན་མཐོན་པོ་དང་ཁི་སྟན་ཆེན་པོ་སངས་པའི་ འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དབུའི་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མངོན་ཞིང་འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། ཚེ་རབས་སྔ་མར་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་། བ་མ་དང་། སོབ་དཔོན་དང་། མཁན་པོ་ཡོན་གནས་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ལྔས་ས་ལ་གཏུགས་ཏ་ེ ཕག་འཚལ་ནས་མཆོད་པ་ལས་དའེ ི་ འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ།།ཞསེ ་སོགས་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་གསུངས་པ་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཀོད་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་ རྒྱས་པར་ནི་ཡི་གེས་འཇིགས་ནས་མ་བྲིས་ལ། འདི་དག་ཏུ་བྲིས་པའི་ཕན་ཡོན་ཕལ་ཆེར་དངོས་སུ་བསྙེན་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་དུ་ བཀོད་ནའང་སོམ་པ་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་མཐའ་ཅན་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུངས་དགོས་པར་མཚུངས་པས་གསོ་སྦྱོང་ཕན་ཡོན་དུ་དོན་ གིས་གནས་པས་ནོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དསེ་ན་ཕན་ཡོན་དེ་དག་ལ་བསམ་ནས་བྱ་ས་ཞིང་དོན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་འདི་ཉིད་ཇི་མི་སྙམ་དུ་ཡལ་བར་མི་དོར་བར་ དལ་འབྱོར་ཐོབ་པ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཅི་ནས་བྱས་དགོས་སོ། །ད་ེ ལྟར་རྒྱས་བསྡུས་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་བར་ལེགས་པར་ སད་དེ༑ ཁིམས་ཀི་ཚུལ་ཁིམས་སྐྱོན་མེད་ཅིང་༴ ཞསེ ་དང་། སྟོན་པ་བ་ན་མེད་པའི་བསྟན་པ༴ ཞེས་དང་། བདག་གིས་ཇི་སྙདེ ་ བསགས་པའི་དག་ེ བ༴ ཞསེ ་ཤ་ླཽ ཀ་གཅིག་མཉམ་དུ་བརོད་དེ་རེས་མཎལ་འབུལ་དུ་བཅུག་ཕག་འཚལ་ནས་རང་གནས་སུ་གཏོང་ ངོ་། །ཡིག་ཆ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གོང་དུ་བསབ་བྱ་ལན་གསུམ་བརོད་པར་གཤད་ཀང་བདག་གི་བ་མ་རྣམས་ཀི་ཕག་ལེན་ལ་ལན་ཅིག་ གིས་ཆོག་པར་དེ་བཞིན་བྱའོ།། ད་ེ ལྟར་ཐེག་ཆེན་གསོལ་སྦྱོང་གི་ཚིག་འགྲལེ ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་འདི་ཉིད་རང་འདའི་བླུན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་རེ་ སྲིད་དམ་སྙམ་པས་ཀུན་ནས་བསངས་ཏེ་དབེན་གནས་ཆུ་བཟང་རི་ཁོད་དུ་དགེ་སོང་ཉ་ཛ་ནྙཱ ་པ་རའི་མིང་གིས་སུག་བྲིས་བགིས་ པས་ནོངས་པ་མཆིས་ན་ཤེས་རབ་ལྡན་པས་སར་ཡང་འཆོས་པར་མཛོད་ཅིག། །། 215 / 262

216 / 262

༄༅། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་དུས་ཁིམས་བཤད་པ་ཐར་ལམ་འཇུག་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་བ ཞུགས། ན་མོ་གུ་རུ་སརྦ་བུདྷ་བོ་དི་ས་ཏྭ་ཡེ། སྐལ་བཟང་ཐར་བར་བགྲོད་པའི་མིག་གཅིག་པུ། ། ཐགེ ་མཆོག་ལམ་གནད་སྟོན་པའི་སྒྲོན་མེ་ཆེ། ། རབ་འབྱམས་རྒྱལ་ཀུན་ཕིན་ལས་བྱེད་པོ་རུ། ། རྣམ་འཕྲུལ་རེ་བཙུན་བ་མར་ཕག་འཚལ་ལོ། ། ཕུན་ཚོགས་ཞི་བ་དམ་པའི་ལྡིང་ཁང་ནས། ། ཚངས་དབྱངས་ཆོས་ཀི་རྔ་སྒྲ་ལེགས་བསྒྲགས་པས། ། ལུས་ཅན་ཕན་བདའེི་དགའ་སྟོན་ལ་འབོད་པ།། ཐུབ་དབང་ལྷ་ཡི་ལྷ་ལ་མགོས་ཕག་འཚལ། ། གང་གི་མཚན་སྙན་རྣ་བར་ལྷུང་བས་ཀང་། ། ཁོ་སོགས་ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཞི་མཛད་ཅིང་། ། བྱམས་དང་སྙིང་རེའི་སྣང་བ་རྒྱས་མཛད་པ། ། 217 / 262

འཕགས་མཆོག་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། ། འདི་ན་ཐེག་ཆེན་ལམ་དང་འབྲེལ་བ་ཡི། ། དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ། ། མི་ཤེས་རང་དང་སྐལ་མཉམ་རྣམས་ཀི་དོན། ། ཅུང་ཟད་འདི་རུ་བཤད་ཀི་གུས་པས་ཉོན། ། ད་ེཡང་ཇི་སྐད་དུ།སོབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཙན་གྡྲོ་མིའི་ཞལ་སྔ་ནས།ཟླ་བ་ཡར་གི་ངོ་ལྟར་ཡོན་གསལ་བར་རོགས།ཉེས་པའི་ མུན་པ་སལེ་མཛད་གཅིག་པུ་ཡིད་དུ་འོང་། །འཇིག་རྟེན་ཕན་ལ་བརྩོན་པ་རབ་ཏུ་གསོལ་བ་འབྱུང་། དེ་ཤར་ཟླ་བ་བཞིན་ཏུ་འགྲོ་བ་བསིལ་བར་མཛད། ། ཞསེ ་ གསུངས་པ་ལྟར་སྨྲ་བའི་ཟླ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ཐབས་མཁས་ཤིང་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོར་མངའ་བ་ན།ེ སྐྱེས་དགུ་མ་རིག་པའི་ མུན་པ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་གི་ཚ་གདུངས་མི་བཟད་པས་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་ལ་རེས་སུ་བརྩེ་བས། དམ་ཆོས་བདུད་རྩིའི་ སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་སོ་བར་མཛད་པ་རྣམས་ཀི་བསྟན་དོན་ལམ་གི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུ་ན། མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཚུལ་གཉིས་སུ་འདུ་ཞིང་དེའི་ནང་ནས་ཀང་ཐར་བ་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁེན་ པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟ་ེགཉིས་ལས།འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསོ་སྦྱོང་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐགེ་ཆེན་ལམ་གི་རྩ་བ་དམ་པ་གསུམ་བཤད་པ་དང་། དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དངོས་བཤད་པ་དང་། དའེ ི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཀུན་མཁེན་ ཀོང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀིས། སྦྱོར་བ་སམེ ས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད། །རེས་ལ་བསྔ་ོ བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི། །ཐར་ ལམ་བསྒྲོད་པའི་གཅེས་པ་རྣམ་གསུམ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ལྟར། དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་དག་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་རྩ་ཐབས་ ཀིས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་སམེས་བསྐྱེད་དམ་པ་དང་།བར་དུ་དགེ་བ་རེན་གིས་མི་བཤིགས་པར་བྱདེ ་པས་དངོས་གཞི་ དམིགས་མེད་དམ་པ་མཇུག་ཏུ་དགེ་བ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པས་རེས་སུ་བསྔོ་བ་དམ་པ་སྟ།ེ དེ་གསུམ་གིས་རྩིས་ཟིན་པ་ 218 / 262

ཞིག་ངསེ་པར་དགོས་པས། དའེ ི་དང་པོ་ནི། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། རྩ་བ་སྨན་དུ་མཆིས་ན་མྱུ་གུའང་སྨན། །རྩ་བ་དུག་ཡིན་མྱུ་གུ་སྨོས་ཅི་ དགོས། །བསམ་པ་དག་ེ དང་མི་དགའེ ི་བྱ་ེ བྲག་ལས། །དགེ་སིག་གཟུགས་བརན་ཆེ་ཆུང་རེས་མི་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཀུན་ སོང་གཙོ་ཆེ་བས་ཐོག་མར་བོ་བཅོས་པ་འདི་གལ་ཆེ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དང་པོ་རང་གི་སེམས་བརྟགས་ནས། །བརྟན་པའི་ རིགས་པ་ལྡན་པར་བྱ། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་ཕིར་རོ། །ད་ེ ཡང་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་དགེ་བའི་ཀུན་སོང་བཅོས་ དགོས། ད་ེ ལས་ཀང་ཐགེ ་དམན་གི་བོ་ཆུང་རང་དོན་ཡིད་བྱདེ ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྐྱསེ ་བུ་ཆེན་པོའི་ཀུན་སོང་རྒྱུད་ལ་བརྟནེ ་དགོས། ད་ེལའང་།བཅོས་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས།འདིར་རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་ལྡན་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ལ།དང་པོ་རྣམ་ པར་ཤསེ ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲལེ ་ལས། རྣམ་ཤེས་མིན་པ་རྣམ་ཤེས་ཀི། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་ཕིར་ཡང་གྲུབ། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟར། ཐུག་མེད་ཀི་རིགས་པས་གཞལ་ན་བོ་ཐུག་མེད། བོ་ཐུག་མེད་བཞིན་ལུས་ཐུག་མེད། ལུས་ཐུག་མེད་བཞིན་མ་ཐུག་མེད་ཀི་ཚུལ། བཤེས་སིངས་ལས།མ་ཡི་ཐུག་མཐའ་རྒྱ་ཤུག་ཚིག་གུ་ཙམ།།རིལ་བུ་བསྒྲངས་ཀང་ས་ཡིས་ལང་མི་འགྱུར།།ཞེས་པ་ལྟར་སམེ ས་ ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མར་གྱུར་པའི་གྲངས་བགྲང་མི་ནུས་པར་མ་ཟད།ད་ལྟའི་སྐྱ་ེབ་འདིའི་མ་དང་ཕི་མོ་དང་ཡང་ཕི་སོགས་ཀི་ཡ་ མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་གྱུར་ནས་ས་ཆེན་པོ་རྡུལ་དུ་ཕབ་ནས་རིལ་བུ་དིལ་བའི་གྲངས་ཀིས་ཀང་འདང་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། གཉིས་པ་དིན་དན་པ་ནི། བཤེས་སིངས་ལས། རེ་རེས་རྒྱ་མཚོ་བཞི་བས་ཆེས་ལྷག་པའི། །འོ་མ་བཏུང་སྟེ་ད་དུང་སོ་སོ་ ཡ།ི །སྐྱ་ེབོའི་རེས་སུ་སྤྱོད་པའི་འཁོར་བ་པས།། ད་ེབས་ཆོས་མང་བ་ཞིག་བཏུང་འཚལ་ལོ།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཐོག་མར་མངལ་དུ་བཟུང་བར་དུ་ནུ་ཞོ་བསྣུན།ཐ་མར་ གྲང་པ་བསྒྲུབ། སོར་བཅུའི་ཁ་ལ་མོང་། འཇམ་པའི་གོས་བསྐོན། ཞིམ་པོའི་ཟས་སྦྱིན་བྱམས་པའི་མིག་གིས་བལྟ། བརྩེ་བའི་ངག་ གིས་འབོད།ཕན་པའི་བྱ་བས་བསྐྱངས་པ་སོགས་དིན་ཆེན་པོ་བཞིའམ་ལྔས་གསོས་བསྐྱེད་བྱས་ཤིང་།མས་བུ་ལ་བརྩེ་བ་ད་ེནི་མི་ཁོ་ ན་མ་ཡིན་ཏ།ེ རང་ཉིད་ཤིན་ཏུ་བླུན་ཅིང་ཉམ་ཆུང་བའི་བྱ་དང་བྱེའུ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཡིད་མ་རུང་བའི་གཅན་གཟན་འཕར་སྤྱང་ལྟ་ བུས་ཀང་། རང་རང་གི་བུ་རྒྱུད་ལ་གཅེས་སས་དང་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་པ་འདི་ལྟར། ད་རེས་ལན་ཅིག་ཙམ་མ་ ཡིན་པར་ཐོག་མེད་ཀི་དུས་ནས་ཡང་ཡང་དིན་གིས་བསྐྱངས་པའི་དིན་ཆེན་ཤ་སྟག་གོ ། གསུམ་པ་དིན་གཟོ་བ་ནི། སོབ་སིང་ལས། ཉེ་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཁོང་དུ་ཆུད་གྱུར་ཅིང་། །ཀླུང་གི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུར་ སྣང་བཞིན་དུ། །སྐྱསེ ་ཤིང་འཕོས་པའི་ངོ་མ་ཤེས་པ་དེ་བོར་ནས། །གལ་ཏ་ེ གཅིག་ཐར་བྱེད་ན་དེ་ལས་ཁེལ་བོར་མེད། །ཅེས་པ་ 219 / 262

ལྟར།དིན་ཆེན་གི་འགྲོ་བ་ཕ་མ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཚུད་པ་ཤསེ ་བཞིན་དུ།ལྟོས་མེད་དུ་ བོར་ནས་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཐར་བའི་བདེ་བ་ཙམ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི། སྔོན་ཕན་བཏགས་པ་མི་དན་པས་བྱས་པ་མི་ཤེས་པ། ད་ེལ་ཕན་ལན་མི་འཇལ་བས་བྱས་པ་མི་གཟོ་བ་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་པ་ཡིན།སེམས་ཅན་ཁོ་རང་ཚོ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ཚོད་ཀིས་ ཕན་འདི་མ་བཏགས་བྱ་བ་དང་། གནོད་པ་འདི་ལས་མ་བསྐྱབ་བྱ་བ་མེད་པས། ད་ལྟ་རང་ར་ེ རྣམས་ཀང་དལ་འབྱོར་གི་མི་ལུས་ ལོན། མཚན་ལྡན་གི་བ་མ་མཇལ། ཐུགས་རེས་རེས་སུ་བཟུང་། སང་བང་གི་མིག་ཕསེ ། བྱང་ཆུབ་གསུམ་གང་འདོད་ཀང་བསྒྲུབ་ཏུ་ ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཆེད་དུ་བྱ་བ་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་མི་བརྩོན་ན།དེ་དག་གི་ར་ེལྟོས་སུ་ལ་འཆའ།ད་ེདག་གི་ མགོ་འདེན་སུས་བགིད་སྙམ་དུ་ཡང་ཡང་བསམ། བཞི་པ་ཡིད་འོང་གི་བྱམས་པ་ནི། ནམ་མཁས་གར་ཁབ་ཀི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་པའི་བོ་ གཤའ་མ་གཅིག་ཅི་སྐྱེར་བསྒོམ་པས། སེམས་ཅན་ཡིད་འོང་གི་རྣམ་པར་མཐོང་ནས་ཕ་བསད་ཀི་ཤན་པ་དང་འཕད་ཀང་སྔར་ འདིས་ཀི་མཛའ་བོ་དང་འཕད་པ་ལྟ་བུར་བྱམས་པའི་ཤུགས་ཀིས་མིག་ནས་མཆི་མ་འཁྲུགས་པའམ། ལུས་ཀི་བ་སྤུ་ལྡང་བར་བྱེད་ ན་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། ། ལྔ་བ་བརྩེ་བའི་སྙིང་ར་ེནི།བཤད་མ་ཐག་པའི་ཡིད་འོང་གི་བྱམས་པ་ད་ེཉིད་ཡང་ཡང་བསྒོམ་པས་ཇི་ཞིག་ན།སེམས་ཅན་ རྣམས་སྡུག་བསྔལ་སྤྱི་དང་བྱ་ེ བྲག་གིས་ནོན་ཅིང་ཉམ་ཐག་པ་མཐོང་ནས་སྙིང་རེ་ཤས་མི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་དག་རྣམས་སྡུག་ བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའོ། ། དྲུག་པ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ནི། ད་ེ ལྟར་བྱམས་སྙིང་རེ་གཉིས་ལ་གོམས་པས་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀི་བོ་གཏན་ནས་མི་སྐྱ་ེ ཞིང་། སེམས་ཅན་མཐའ་དག་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བ་དང་། བདེ་བ་ལ་བཀོད་ཐབས་བདག་གཅིག་པུས་བྱདེ ་སྙམས་པ་ སྐྱསེ ་བུ་ཆེན་པོའི་ཀུན་སོང་། གཞན་ཕན་དོན་གཉརེ ་ལ་མོང་བ་ཐོབ་པའོ། ། བདུན་པ་རང་འབྲས་བ་མེད་ནི། སེམས་ཅན་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་སྔོན་དུ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་དགོས། ད་ེ མ་ཐོབ་བར་ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་རང་གིས་སམེ ས་ཅན་གཅིག་ཙམ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་མི་ནུས་པས། རྒྱུ་མཚན་ད་ེ བས་ན་ སེམས་ཅན་གཞན་དོན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁེན་པ་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ བྱང་ཆུབ་དོན་གཉེར་ལ་མོང་བ་ཐོན་པའོ། །དེ་ནི་ཟུར་གིས་སམ་དོན་གིས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕིར། །ཡང་དག་རོགས་པའི་བྱང་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕིར་རོ། །ད་ེ 220 / 262

ལྟ་བུའི་སམེ ས་བསྐྱེད་ཀིས་རྩིས་ཟིན་ན། དག་ེ བ་རྒྱ་ཆ་ེ ཆུང་གང་ཡིན་ཀང་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་ངོགས་སུ་འགྱུར་བ་ ཡིན་པས། རང་རེ་རྣམས་ཀིས་ཀང་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་མི་འདོད་ན་མ་གཏོགས། ཐོབ་པར་འདོད་ཕིན་ཆད་མེད་ཁ་ མེད་ཡིན་པའི་ཕིར་ན། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་བསྒོམ་པ་གལ་ཆེའོ། ། གཉིས་པ་བར་དུ་དགེ་བ་རེན་གིས་ནི་མི་བཤིག་པར་བྱདེ ་པའི་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་ནི།མདོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་ པོ་ལས། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་རློན་པའི་སོང་པོ་དག ། སྙིང་པོ་འདོད་ཕིར་སྐྱསེ ་བུས་ད་ེགཤེགས་ཀང་།།ནང་དང་ཕི་རོལ་ཀུན་ན་སྙིང་པོ་མེད།།ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་ བཞིན་ཤེས་པར་གིས། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་བདེན་པར་མེད་དེ། དབུ་མ་རྩ་ བའི་ཤེས་རབ་ལས།རྟནེ ་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་གཏོགས་པའི།།ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།།ད་ེཕིར་སྟོང་ཉིད་མ་གཏོགས་ པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། ཞསེ ་གསུངས་པའི་ཕིར། མདོར་ན་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཆར་སྒོ་ཐམས་ཅད་སྣང་ཡང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། བརྟགས་ན་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ། བདེན་རྫུན་ལོག་ཤེས་ཀིས་བསྐྱེད་པའི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ། མངོན་ཞེན་བག་ཆགས་ཀིས་བསྐྲུན་པའི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། གཉིས་སྣང་ འཁྲུལ་ཤསེ ་སུ་ཤར་བའི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ།ནང་གི་འཁྲུལ་རྟོག་གི་རང་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་གཟུགས་བརན་ལྟ་བུ།མེད་ལ་ཡོད་པར་ སྣང་བའི་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ། འགྲོ་འོང་གཉིས་སུ་མི་དམིགས་པའི་དི་ཟའི་གྲོང་ཁེར་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ངང་ཚུལ་ཤེས་ནས་དག་ེ རྩ་སྟོང་ ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀིས་ཟིན་ན་བདནེ ་ཞེན་གིས་བཅིང་བའི་ཉེས་ཚོགས་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་དག་ེ བ་གོང་འཕལེ ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པས་རསེ ་སུ་བསྔོ་བ་དམ་པ་ནི། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བདག་ ཏུ་ལྟ་བས་འདར་བའི་རྣམ་དཀར་ཡང་། །སྲིད་པར་ལན་གཅིག་མཐོ་བའི་ཆོ་ངེ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བའི་གསེར་འགྱུར་རྩིས་ཐོབས་ པ༑༑འདི་ནི་སྟོན་པ་གཞན་གི་ལུགས་ལ་མེད།།ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར།དག་ེབ་གང་ཞིག་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་བ་ན་མེད་པའི་ བྱང་ཆུབ་ཏུ་མ་བསྔོས་ན། ལྷ་དང་མིའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་སྨོན་པ་ཙམ་གིས་རྣམ་སྨིན་ཉུང་ངུར་ཟད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་ན༑ སོབ་ དཔོན་ཨཪྱྱཱ་དེ་ཝས།བསྔོ་བ་མི་ཟད་ལམ་པ་དེ།།སེལ་དང་བསྒྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཅན།།ཟླ་བ་ཡར་གི་ངོ་བཞིན་ནོ།།ཞསེ ་གསུངས་ པ་ལྟར་ཟུར་གསུམ་དང་ལྡན་པས་ན། བསྔོ་བ་བྱེད་དགོས་པས། དའེ ང་གང་བསྔོ་ན་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་མཐའ་དག 221 / 262

གང་དུ་བསྔོ་ན་མཁའ་ཁབ་ཀི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བ་ན་མེད་པ་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེ་འཐོབ་པའི་ཕིར་ དུ་བསྔོ འོ་སྙམ་པའི་འདུན་པ་དང་བཅས་བསྔོ་བའི་ཚིག་རྣམས་བརོད་དགོས། དའེ ང་བསྔོ་བ་པོ་བདག་བསྔོ་རྒྱུའི་དག་ེ བ། བསྔོ་བའི་ ཡུལ་ཏེ་འཁོར་གསུམ་དམིགས་པ་མེད་པའི་རྩིས་ཟིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། དེ་ལྟར་བསྔོ་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ན། བོ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས།ཇི་ལྟར་ཆུ་ཐིག་རྒྱ་མཚོ་ཆེ་ནང་ལྷུང་།།རྒྱ་མཚོ་མ་སྐམ་བར་དུ་ད་ེམི་འཛད།།ད་ེ བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་བསྔོས་དགེ་བ་ཡང་། །བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར་དུ་ད་ེམི་ཟད།།ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར།གཞན་དོན་དུ་བསྔོ་བའི་རྒྱས་བཏབ་ན་དགེ་རྩ་དེ་བྱང་ཆུབ་ སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་བར་དུ་མི་ཉམས་པར་གོང་འཕལེ ་དུ་འགྲོ་བར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐགེ ་ཆེན་ལམ་གི་རྩ་བ་དམ་པ་གསུམ་ མདོར་བསྡུས་ཙམ་བཤད་པ་སོང་ནས། ༈ གཉིས་པ་དུས་ཁིམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དངོས་བཤད་པ་ལ། གང་ལས་བང་བ་ཡུལ་གི་མཚན་ཉིད། གང་གིས་བང་ བའི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད། ཇི་ལྟར་བང་བའི་ཚུལ། ད་ེ ལྟར་བསྲུང་བའི་བསབ་བྱ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་གང་ལས་བང་བ་ཡུལ་གི་ མཚན་ཉིད་ནི། ཡོད་ན་གང་ཟག་དང་། མེད་ན་རྟེན་གསུམ་གི་མདུན་ནས་ལེན་དགོས་ལ༑ གང་ཟག་ཀང་རབ་དགེ་སོང་ཁིམས་ལྡན་ དང་།མིན་ན་ཁིམ་པ་གསོ་སྦྱོང་ལ་གནས་པ་ལས་ཀང་ལནེ ་ཆོག་པའི་ཚུལ།དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀིས།དགྲ་བཅོམ་ ཚུལ་ཁིམས་རེས་སུ་བྱེད་པ་ཡི། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན། ། གསོ་སྦྱོང་འདོད་སྤྱོད་ལྷ་ལུས་ཡིད་འོང་པ།།སྐྱསེ ་པ་བུད་མེད་རྣམས་ལ་རྩོལ་བར་བྱེད།།ཅེས་གསུངས་སོ།། གཉིས་པ་གང་གིས་བང་བའི་གང་ཟག་ནི། གིང་གསུམ་གི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དག་ལ་ཡིན་གི། གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཏ།ེ གཞན་ལ་བསྙནེ ་གནས་ཀི་སོམ་པ་མེད་པའི་ཕིར་རོ༑༑ གསུམ་པ་ཇི་ལྟར་བང་བའི་ཚུལ་ལ། སོབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གིས། སོམ་པ་ཀུན་ལ་ཡོད་མོད་ཀང་། །སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ ལ་མེད། །ཅེས་པས་སྟོན་པ་ལམ་གྲོགས་ཀི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོས། ཡུལ་གི་ཁད་པར་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ་ལ༑ དུས་ཀི་ཁད་པར་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་ཀི་བར་དུ། ཀུན་སོང་གི་ཁད་པར་རང་དོན་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། མ་གྱུར་འགྲོ་བ་ མཐའ་དག་འཇིགས་རུང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བའི་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་དགོས་ཏེ༑ སོབ་ 222 / 262

དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས། དག་ེ བསྙེན་གསུམ་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བ། །ད་ེ ནི་སོམ་བརྒྱད་རྩ་བ་ཡིན། །ཞསེ ་གསུངས་པའི་ཕིར་རོ། །ད་ེ ལྟར་ སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སོམ་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། ཁད་པར་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལེན་དགོས་ཏེ༑ མངོན་པ་མཛོད་ལས། དམའ་བར་འདུག་སྨྲས་བཟླས་པ་ཡི། །མི་བརྒྱན་ནམ་ནི་ལངས་བར་དུ། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་ཚངས་པར་ནི། ནང་པར་གཞན་ ལས་ནོད་པར་བྱ། ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར། ཡུལ་གི་ཁད་པར་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་ལ་གནས་པ་དང་། དུས་ཀི་ཁད་པར་ དུས་ད་ེརིང་ནས་སང་ཉི་མ་མ་ཤར་གི་བར་དུ་སྟེ༑ཉིན་ཞག་ཕག་གཅིག་གོ།དུས་ཚོད་ཀི་ཁད་པར་ནང་སྔ་མོས་ཁ་ཟས་ལ་ལོངས་ མ་སྤྱད་པའི་སྔ་རོལ་མ་གཏོགས། ཁ་ཟས་ཟོས་ནས་སོམ་པ་ལེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱན་གི་ཁད་པར་རྣལ་མའི་གོས་རྒྱན་མ་གཏོགས་གོས་རྒྱན་གསར་བའི་ཕེང་བས་མི་བརྒྱན་པ་དང་། བཟླས་པའི་ཁད་པར་ སོམ་པ་ལེན་ཡུལ་གི་བརོད་པའི་རེས་སུ་ཟློས་པ་མ་གཏོགས། མཉམ་དུ་བརོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡན་ལག་གི་ཁད་པར་འོག་ནས་ འཆད་འགྱུར་ལྟར་དང་།ཐོབ་མཚམས་ཀི་ཁད་པར་བརོད་པ་གསུམ་པའི་མཇུག་ཏུ་ཐོབ་ཤེས་དང་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི་བོ་བསྐྱདེ ་ དགོས་ཀི། མ་བསྐྱེད་ན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བས། ད་ནི་རྒྱུད་ལ་སོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྲུང་དགོས་སྙམ་པའི་དམ་ པ་བཅའ་བཟུང་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། ། བཞི་པ་ད་ེ ལྟར་བསྲུང་བའི་བསབ་བྱ་ལ། བཤེས་སིངས་ལས། འཚེ་དང་ཆོམ་རྐུན་འཁིག་པ་རྫུན་དང་ནི། །ཆང་དང་དུས་ མིན་ཟས་ལ་ཆགས་པ་དང་། །མལ་སྟན་མཐོ་ལ་དགའ་དང་གླུ་དག་དང་། །གར་དང་ཕེང་བའི་ཁད་པར་རྣམ་སོངས་ཤིང་། །ཞསེ ་ གསུངས་པ་ལྟར། བསྲུང་བྱའི་རྣམ་གྲངས་བརྒྱད་ཡོད་ལ། དའེ ང་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་བཞི། བག་ཡོད་ཀི་ཡན་ལག་གཅིག་ བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་དང་བརྒྱད་དོ། ད་ེ སྐད་དུའང་། མངོན་པ་མཛོད་ལས། ཚུལ་ཁིམས་ཡན་ལག་བག་ཡོད་ པའི།།ཡན་ལག་བརྟུལ་ཞུགས་ཡན་ལག་སྟ།ེ།བཞི་གཅིག་གསུམ་རིམ་གོ་རིམ་བཞིན།།ཞསེ་སོ།ད་ེཡི་དང་པོ་རྩ་བ་བཞིའམ་ཚུལ་ ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་བཞི་ནི༑ སྲོག་གཅོད་པ་སོང་བ་དང་། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སོང་བ་དང་། མི་ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་སོང་བ་རྫུན་སྨྲ་བ་ སོང་བའོ། །དང་པོ་སྲོག་བཅོད་པ་སོང་བ་ནི། གཙོ་བོ་མིའམ། མིར་ཆགས་པ་གསོད་པ་དང་།ད་ེབཞིན་དུ་དུད་འགྲོའི་རིགས་དང་།ཐ་ན་ཤིག་དང་སྲོ་མ་ཡན་ཆད་ཀི་སྲོག་རང་གིས་ གཅོད་པ་དང་། གཞན་ལ་གསོད་དུ་བཅུག་པ་དང་། འཆི་བའི་བསྔགས་པ་བརོད་པ་སོགས་ལྟ་ཅི།ཕོགས་མཐུན་རོ་དང་དབྱུག་པ་སོགས་ཀིས་བརྡུང་བརེག་ཙམ་ཡང་མི་བྱདེ ་ པ་དང་། གཉིས་པ་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སོང་བ་ནི། 223 / 262

སེམས་ཅན་གཞན་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་རྒྱུ་རས་རིན་ཐང་ཚངས་བ་རྐུ་འདོད་ཀི་བསམ་པ་དང་བཅས་རང་གིས་ བརྐུས་པའམ། གཞན་ལ་བརྐུར་བཅུག་ནས་རང་ལ་ཐོབ་བོ་སྐྱེས་པ་འཇབ་བུས་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་དང་། ཁ་ཕག་དང་བཙན་སྟོབས་ ཀིས་འཕོག་པ་དབང་གིས་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་དང་བྲེ་ཁ་དང་སྲང་ཁ་སོགས་ཚོང་གི་སྒོ་ནས་གཡོ་སྒྱུའི་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་ལྟ་ཅི། ཕོགས་ མཐུན་ཁབ་སྐུད་པ་སྦ་བ་ཙམ་ཡང་མི་བྱདེ ་པ་དང་། གསུམ་པ་མི་ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་སོང་བ་ནི། བརྟནེ ་བྱའི་ལུས་རོགས་པར་ཚངས་ པའམ། ཕེད་དུ་ལོངས་པ་ཡན་ཆད་ཀི་ཁ་དང་། བཤང་ལམ་དང་། མོའི་ཟག་བྱེད་གསུམ་གང་རུང་དུ་ཕོ་དབང་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ནས།དྲུད་ཅིང་རྩལ་ཏ་ེབད་ེབ་ལུས་ཀིས་མོང་ཞིང་ ཡིད་ཀི་བདག་གིར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི།ཕོགས་མཐུན་ཆགས་སམེ ས་ཀི་ཕན་ཚུན་དུ་བལྟ་བ་དང་།རང་གིས་གནས་སུ་ཡན་ལག་གིས་ཉུག་ པ་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པ་དང་། བཞི་པ་རྫུན་སྨྲ་བ་སོང་བ་ནི། བསམ་གཏན་གི་སེམས་མ་ཐོབ་བཞིན་དུ་བསམ་གཟུགས་ཀི་ཏིང་ང་ེ འཛིན་ཐོབ་པར་སྨྲ་བ་དང་།མངོན་ཤསེ ་མེད་བཞིན་དུ་མངོན་ཤེས་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་མི་ཆོས་བ་མའི་རྫུན་དང་།གཞན་བསླུ་སེམས་ ཀིས་ད་ེཡི་འདུ་ཤེས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའི་རྫུན་ཆེན་པོ་བཤད་པ་ལྟ་ཅི།ཕོགས་མཐུན་ཀུ་ར་ེདང་རྩདེ ་མོའི་ཕིར་དུ་མཐོང་བཞིན་དུ་ མ་མཐོང་ཞསེ ་དང་།མ་མཐོང་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞེས་པ་ཙམ་ཡང་མི་སྨྲ་བའོ།།ད་ེདག་རྣམས་དཔརེ་ན་ཤིང་སོང་པོའི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་ སོམ་པ་ཀུན་གི་རྩ་བ་ཡིན་པས་ན་རྩ་བ་བཞི་དང་། སྔོན་གི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀིས་མཛད་སྤྱོད་ཚུལ་དི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། རེས་འཇུག་རྣམས་ལ་ཁིམས་སུ་བྱས་པས་ན་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག་བཞིའོ། ། ལྔ་པ་བག་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་གཅིག་ནི་ཆང་སང་བ་སྟ།ེ དགའ་བ་ཅན་གི་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆང་འཐུང་བ་ལ་མངོན་ དགའ་བའི་མི། །རང་ལ་ཕན་དང་གཞན་ལ་བདེ་མི་ནུས། །རྨོངས་དང་མདོག་ངན་བྱེད་པ་ཆང་ཡིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཧ་ལའི་དུག་བཞིན་ ད་ེ མི་བཏུང་། །ཞསེ ་གསུངས་པས་ཉསེ ་དམིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཆང་གི་རིགས། གྲོ་འབྲས་སོགས་ལ་ཕབ་སྦྱར་བའི་ བཏུང་བའི་བྱེ་བྲག་འབྲུ་ཡི་ཆང་། བུར་ཤིང་གི་སོང་པོ་ལས་ཕབ་པ་བུར་ཆང་། མེ་ཏོག་གིས་ཕབ་པ་སྦྲང་ཆང་། རྒུན་འབྲུམ་སོགས་ འབྲས་བུ་ལས་ཕབ་པ་རྒུན་ཆང་སྟ་ེམདོར་ན་དབང་པོ་མོས་འགྱུར་གི་རིགས་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་རྩྭ་ མཆོག་ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོས་ཀང་མི་བཏུང་ངོ་།།ཞསེ ་གསུངས་པས་ཆང་བཏུང་བ་ལྟ་ཅི་ཕོགས་མཐུན་ཁ་དུད་དང་སྣ་དུད་རྣམས་ཀང་ སང་པའོ། །བག་ཡོད་མེད་ཀང་འདི་དག་བསྟེན་མ་བསྟེན་གི་རེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པས་ན། བག་ཡོད་ཀི་ཡན་ལག་གཅིག་གོ །ད་ེ ནས་བ རྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་ལས། དང་པོ་མལ་ཆེ་མཐོ་སོ་བ་ནི། བལ་ནག་འབའ་ཞིག་གིས་ནང་ཚངས་བྱས་པའི་སྟན་ དང་།ད་ེབཞིན་དུ་སྟག་གཟིག་གི་ལྤགས་པ་སོགས་རིན་ཐང་ཅན་གི་སྟན་ལ་འདུག་པར་མི་བྱ།བ་སོ་དང་གསེར་དངུལ་སོགས་རིན་ པོ་ཆའེ ི་ཁི་གྲུ་གང་ལས་དམའ་ཡང་མི་སོད་པ་དང་། རིན་ཐང་དམན་པ་ཤིང་ཁི་ཡིན་ཀང་གྲུ་གང་ལས་ལྷག་པར་མཐོ་མི་རུང་། རྒྱ་ 224 / 262

གར་གི་ཡུལ་ན་དུག་སྦྲུལ་གི་གནོད་ཡོད་པས་ཁི་རང་གྲུ་གང་མན་ཆད་གནང་ཡོད་ཀང་། བོད་གངས་ཅན་ན་དེ་འདའི་དམིགས་ བསལ་མེད་ཅིང་ཆོས་ཀི་ཕིར་དུ་མ་ཡིན་པས་གྲུ་གང་ཙམ་ལའང་མི་སོད། གཉིས་པ་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་སང་བ་ནི། རང་གིང་ གི་ཉི་མ་ཕདེ ་ཡོལ་ནས་བཟུང་ཕི་དོ་ཡིན་པས།ད་ེཕན་ཆད།བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་རྣམས་ལ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པའོ།། གུང་ཚིགས་ཀི་སྐབས་སུ་ཡང་ཤ་ཆང་སྒོག་གསུམ་སོགས་སང་ནས་དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་ལ་བརྟནེ ་ཅིང་འགྲང་ལྟོག་ གི་ཚོད་རིང་པར་ལྟར་བྱས་ཏ་ེརན་པ་ཙམ་ཏུ་བཟའ།ནང་སྔ་མོས་ཀི་ཐོར་ཐིགས་ཀང་ལུས་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་གསོ་བའི་ དོན་ཡིན་པ་ལ། དའེ ང་ཐིགས་པ་སའུ་ཁ་ངོའི་བཞིན་དོད་པ་ཙམ་ལས་མིན་པའོ། ། གསུམ་པ་གར་ཕེང་དྲུག་ནི།གར་སོགས་རྩདེ ་མོའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང་།ཕེང་སོགས་རྒྱན་གི་རིགས་སུ་ གཏོགས་པ་གསུམ་སྟེ་དྲུག་གོ །དང་པོ་ནི་གར་དང་གླུ་དང་རོལ་མོ་གསུམ། དེ་ཡང་རྒོད་བག་གི་བསམ་པས། ཟློས་གར་མཁན་གི་གར་ སྟབས་ལྟ་བུ་རྒྱུག་མཆོང་སོགས་བྱདེ ་པ་ལྟ་ཅི། དུས་སུ་མ་བབ་པར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟངས་སྟབས་ལྟ་བའང་ སང་བྱར་འགྱུར་བའི་གར་དང་། ད་ེབཞིན་དུ་ངག་གིས་བརོད་པའི་བཟློས་གར་གི་གླུ་ལྟ་བུ་ལེན་པ་ལྟ་ཅི།དཀོན་མཆོག་མཆོད་པའི་ཕིར་མ་ཡིན་པས་ཆོ་ གའི་གེར་དབྱངས་དང་ལྟ་འདོན་ཙམ་ཡང་སང་བྱ་དང་། ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དམག་རྔ་དང་དམག་དུང་སོགས་འབུད་བརྡུང་དཀོལ་ གསུམ་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི། སྐབས་སུ་མ་བབ་པར་སིལ་སྙན་དང་གིང་བུ་སོགས་ལྷ་ཆ་དང་མཆོད་ཆའི་རིགས་རྣམས་ཀང་འབུད་བརྡུང་ དཀོལ་གསུམ་མི་བྱདེ ་པའོ། ། གཉིས་པ་ཕེང་སོགས་ནི། ཕེང་བ་འདོགས་པ། སོས་ཉུག་པ་ཁ་དོག་འཆང་བ་གསུམ་མོ༑ ༑འཕོར་སྒེག་གི་བསམ་པས་རིན་ པོ་ཆསེ ་སྐེ་རྒྱན་སོགས་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཕེང་བ་བརྒྱུས་པས་མགོ་རྒྱན་སོགས་སྔར་མེད་གསར་དུ་འདོགས་པ་དང་། དི་ཞིམ་འདོད་ ཀིས་ལུས་ལ་རྒྱ་སོས་དང་ག་རྩི་སོགས་བྱུགས་པ་དང་། ཙནྡན་དང་ག་པུར་སོགས་ཐུམ་པོར་བྱས་ཏེ་འཆང་བ་དང་། མཛེས་པར་ འདོད་པས་པས་ལུས་ཀི་གདོང་བཀྲུས་ཏེ༑ དཀར་སར་དཀར་པོ་དང་། དམར་སར་དམར་པོའི་ལྡེ་གུར་བྱུགས་པ་དང་། རྒྱ་སྐགེ ས་ སོགས་ཀིས་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བའོ། །ད་ེ ལྟར་གར་ཕེང་དྲུག་པོ་ཡན་ལག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ལག་གསུམ་ མོ། །ཅིའི་ཕིར་བརྟུལ་ཞུགས་ལུགས་བརོད་ན། ཀཱ་རི་ཀཱ་ལས། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀིས། གླུ་གར་ལ་སོགས་བསྟེན་པ་དང་། གང་ལ་ དགེས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་བ།།དེགས་པའི་ཡན་ལག་སངས་ནས་ནི༑༑བརྟུལ་ཞུགས་གནས་ཞསེ ་བརོད་པ་ཡིན།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཁངེ ས་དེགས་ཀི་བོ་དང་ཁིམ་པ་མ་རབས་ཀི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ད་ེ བཏུལ་ནས། སྔོན་གི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀི་མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོའི་ 225 / 262

རེས་སུ་བཞུགས་པས་ན་བརྟུལ་ཞུགས་ཞསེ ་བྱའོ།། ད་ེ ལྟར་སོབ་དཔོན་པདས། མ་ཡེངས་ཏིང་འཛིན་ལྡན་པས་བཟླ། །གཞན་དུ་ཡེངས་བར་གྱུར་ན་ནི། །རྒྱ་མཚོ་འཇིངས་ཀི་ཕ་ བོང་བཞིན། །བསྐལ་བར་བཟླས་ཀང་འབྲས་མི་འབྱིན། །ཞསེ ་སོགས་རྒྱུད་མཐའ་དག་ན་ངག་བཅད་ཀི་ཕན་ཡོན་དང་། ངག་འཁལ་ གི་ཉེས་དམིགས་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པར་གསུངས་ཤིང་། ཁད་པར་བསྙེན་གནས་ཀི་སྐབས་འདིར་ངག་བཅད་དམ་པོ་དགོས་ཚུལ་ སྔོན་གི་དམ་པ་རྣམས་ཀིས་ཡང་ཡང་གསུངས་པས་ན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀིས། སྤྱིར་མཚམས་སྒྲུབ་ལྟ་ བུའི་སྐབས་རང་གི་མཚམས་གཡོག་སོགས་ལ་བར་སོད་ཐབས་[སོ་]ངག་ཙམ་གསུངས་ཀང་བསྙནེ་གནས་ཀི་སྐབས་སུ་ནི་ [ས་ོ ]ངག་བྱེད་ལོ་ཙམ་གིས་ང ག་བཅད་ཀི་གོ་ཆོད་པར་བརྩི་བ་རྣམས་རང་མགོ་རང་གིས་བསྐོར་བ་ཡིན་པར་གསུངས་པས་མཆོག་ དམན་ཀུན་གིས་བག་ཡོད་བསྟེན་འཚལ། ད་ེ ལྟར་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་འདུལ་ཁིམས་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྲུང་བ་ ལ། དན་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་གིས་རྒྱུད་བསམ་ནས་དཔྲལ་བའི་མིག་དང་ཁོང་པའི་སྙིང་ལྟར་བསབ་པ་གཅེས་སས་ཀི་སྒོ་ ནས་བསྲུང་བ་ནི་གནད་དམ་པའོ། ། ས་བཅད་གསུམ་པ་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་ལ། བྱམས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ། །དད་པའི་གང་ གིས་ཆོས་ཉན་ཅིང་།།བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་བས།།ང་ཡི་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།ཞསེ ་གསུངས་པས་བསྙེན་ གནས་ལན་གཅིག་བསྲུང་བས་ཀང་མ་འོངས་པ་ན།རྒྱལ་ཚབ་བྱམས་པའི་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བར་གསུངས་པ་དང་།ད་ེབཞིན་དུ་ཁང་བུ་ བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས།དངེ་སང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཞག་གཅིག་བསྲུང་ན་ཚེ་ལོ་བཅུའི་མུ་གེའི་བསྐལ་བ་ལས་ཐར་ བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་དང་། བྱང་སམེ ས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞལ་ནས། རིགས་ཀི་བུའམ། རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་གིས་བསྙུང་བར་ གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ན་བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་དག་ཅིང་ལྷ་དང་མི་ཡི་ལུས་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བསྙུང་བར་ གནས་པ་ལན་བརྒྱད་བྱས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་། ལན་ཉེར་ལྔ་བྱས་ན་ཕིར་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་ བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁིའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ལྔ་བཅུ་བྱས་ན་ཕིར་མི་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་པ་ཁི་ཕག་ བརྒྱའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕག་བརྒྱའི་ སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ལུས་དཀའ་བ་སྤྱད་ཅིང་ཟས་བཅད་པས་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ངག་སྨྲ་ བཅད་བྱས་པས་དུད་འགྲོའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ༑ ༑ཡིད་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་པས་དམལ་བའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་ འགྱུར་རོ། ། ཡང་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་དབྱིབས་ལགེ ས་པ་ཡིད་དུ་ཡོང་བར་འགྱུར་རོ། །ངག་སྨྲ་བཅད་ 226 / 262

བྱས་པས་མགྲིན་པ་དང་སྨྲ་ལེ་བདེ་ཞིང་བརོད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་མ་ཡེངས་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པས་ སེམས་གསལ་ཞིང་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ལ་བོ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་ཀི་སྒོ་ནས་སྲོག་ གཅོད་པ་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་སིག་སྒྲིབ་རྣམས་དག ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་གི་སྒོ་ནས་རྫུན་ཕ་མ་ ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁལ་རྣམས་སྨྲས་པའི་སིག་སྒྲིབ་དག ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཡིད་ཀི་སྒོ་ནས་བརྣབ་སེམས་གནོད་སམེ ས་ལོག་ ལྟ་རྣམས་བྱས་པའི་སིག་སྒྲིབ་དག གཞན་ཡང་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་པའི་སྐུ་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུའི་བརྒྱན་པའི་ལུས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀི་གསུང་ཚངས་པའི་དབྱངས་དངོས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་བརྒྱན་ པའི་གསུངས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀི་ཐུགས་ཀི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་ འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོགས་མང་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་ཡི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ལྷ་ཡི་ད བང་པོས་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ལ་གསོལ་བ། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བའམ། །ས་ག་ཟླ་བ་གང་རུང་གི །ཚེས་བརྒྱད་དང་ནི་བཅོ་ལྔ་ལ། །བསྙེན་གནས་ཡན་ ལག་བརྒྱད་བསྲུང་ན། །ད་ེ ནི་ལྷ་ཡི་ལུས་སུ་འགྱུར། །ཞསེ ་གསོལ་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀོའུ་ཤི་ཀ་ཁོད་ད་ེ སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱདེ ་དང་ལྡན་པས་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྲུང་བས།ལྷའི་ལུས་ཐོབ་པར་མ་ཟད། བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏ།ེ ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བའམ། །ས་ག་ཟླ་བ་གང་རུང་གི །ཚེས་བརྒྱད་དང་ནི་ བཅོ་ལྔ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སམེ ས་བསྐྱདེ ་དང་ལྡན་པས། །བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་ན། །ད་ེ ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ འགྱུར།།ཞསེ ་གསུངས་སོ།།ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས།གང་གི་བསྐལ་པ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པར།།བདེ་གཤེགས་བྱེ་བ་མང་ལ་ མཆོད་པ་བས། ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འཇིག་ལ་ཕོགས་པའི་ཚེ།།ཉིན་མཚན་དུ་ནི་བསབ་པ་གཅིག་སྤྱོད་པ།།ད་ེནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ བསགས་པར་གསུངས།།ཞསེ ་པས་སྔོན་བསྐལ་པ་ཡར་དར་གི་དུས་ཀི་ལོ་བརྒྱ་ཕག་གི་བར་ལ་ཚུལ་ཁིམས་བསྲུང་བ་བས།ད་ལྟ་ བསྟན་པའི་སྙིགས་མ་འདི་ལ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་ལ་བསབ་པ་སྣ་གཅིག་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ཆ་ེབར་གསུངས་པས་ན་ཐམས་ཅད་ཀི་ ཐུགས་དགའ་སོ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བསབ་པའི་གནས་མཐའ་དག་ཚད་ལྡན་ཚུལ་མཚུངས་བྱདེ ་པ་གལ་ཆ།ེ ད་ེ ལྟ་བསྙེན་གནས་ ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞསེ་སོ་ཐར་རིགས་བརྒྱད་ཀི་གཅིག་ཡིན་ནའང་རིན་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སམེས་ཀིས་རྩིས་ཟིན་པས་ཐེག་ཆེན་གི་ སོམ་པར་འགྱུར་ལ། ཁད་པར་ད་རསེ ་ཀི་སྐབས་སུ་ཡང་བསྐྱེད་རིམ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་འདི་དང་འབྲེལ་བར་ཉམས་སུ་བངས་བས་ གསང་སྔགས་བྱ་བའི་རྒྱུད་ཀི་དཀའ་ཐུབ་དང་སོམ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བའོ། ། 227 / 262

ད་ེ ལྟར་ན་གནས་སྐབས་སུ་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་དང་མཐར་ཐུག་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱེ་བ་བཅུ་དྲུག་ཙམ་ གིས་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀི་གོ་འཕང་འཐོབ་པ་ཡིན་པས། མཆོག་དམན་ཀུན་གིས་བསམ་པ་ས་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ནས་ལུས་ཀི་ཕག་ དང་བསྐོར་བ།ངག་གིས་ཇོ་བོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་རིང་དང་སྙིང་པོ་ཡི་གེ་དྲུག་མ་བཟླ་བར།ཡིད་ཀིས་ཏིང་ང་ེའཛིན་བྱམས་ སྙིང་ར་ེབད་ེསྡུག་གཏོང་ལེན་བྱེད་པ་སོགས་ལ་ཚད་འགྲོ་གནད་སྨིན་ར་ེམཛད་པའི་བཀའ་དིན་ཞུ་ལགས།དེ་ལྟར་ལེགས་བཤད་ བསབ་བྱ་འདི་འད་ཞིག།དགོས་ཞསེ ་ཆོས་མཐུན་གྲོགས་པོས་བསྐུལ་བའི་ངོར།།མ་བཟློག་ཙམ་དུ་སང་འཁམས་མདོ་མེད་པས།།ཅི་ དན་གང་དན་ཡི་གེའི་ལམ་དུ་བསེབས།།མ་ཤེས་དབང་སོང་འགལ་འཁྲུལ་ཉསེ ་པའི་ཆ།།ཅི་མཆིས་ཆོས་ཀི་སྤྱན་མངའ་རྣམས་ལ་ བཤགས། །དགེ་བས་བདག་དང་ཡིད་ཅན་མཐའ་ཀས་ཀུན། །ཕག་ན་པད་མོའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་ཤོག །གཞུང་ལུགས་མང་དུ་ ཤེས་ཀང་ང་རྒྱལ་རྒྱུ། །བསབ་སོམ་མང་དུ་ཐོབ་ཀང་རོ་བཞིན་དོར། །ཟབ་རྒུའི་གདམས་ངག་ཐོས་ཀང་རྒྱུད་དང་འགལ། །ཟོག་པོ་ ཡོང་འད་མ་བྱེད་སྐུ་ཚེ་རིང་། དགའེ ོ།། །། 228 / 262

༄༅། །བསྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་ཐར་པའི་ཐམེ ་སྐས་ཞསེ ་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། ན་མོ་ཨཪྱ་ལོ་ཀི་ཤྭ་ར་ཡ། ཨོཾ་སྭ་སྟི། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་བསྒྲུབ་ཐབས་འདི། འཕགས་པའི་དགེ་སོང་དཔལ་མོ་ལ་གནང་། དའེ ི་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་དང་། ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་ལ་གནང་། དསེ ་བ་མ་བེ་ཉ་བ་ལ་གནང་། དེས་བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ལ་ གནང་།དསེ ་གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་ལ་གནང་།དེས་སྲུ་བ་རོ་རེ་རྒྱལ་མཚན་ལ་གནང་། དསེ་ཞིང་དགྲ་འཇིགས་པ་ལ་གནང་།དསེ ་མཁན་རྩེ་འདུལ་བ་ལ་གནང་།དེས་མཁན་པོ་བད་ེབ་ཅན་པ་ལ་གནང་།དསེ ་ མཁན་ཆུ་བཟང་པོ་ལ་གནང་།དསེ་བ་མ་རིན་པོ་ཆ་ེཤསེ ་རབ་འབུམ་པ་ལ་གནང་།དསེ་རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གནང་།དསེ་ དཔལ་ལྡན་བུད་ཤྲྀ་ལ་གནང་། དསེ ་ཀུན་དགའ་བཟང་པོ་ལ་གནང་། དསེ ་ཀུན་དགའ་དབང་ཕྱུག་ལ་གནང་། དེས་སངས་རྒྱས་རིན་ ཆེན་ལ་གནང་།དསེ་དཀོན་མཆོག་ལྷུན་གྲུབ་ལ་གནང་།དསེ ་སངས་རྒྱས་སེང་གེ་ལ་གནང་།དེས་བོ་གྲོས་ཀུན་དགའ་ལུང་རིགས་ ལ་གནང་།དསེ་ཀུན་དགའ་ཚུལ་ཁིམས་ལ་གནང་།དསེ ་སངས་རྒྱས་དཔལ་བཟང་ལ་གནང་།དེས་སངས་རྒྱས་ཕུན་ཚོགས་ལ་ གནང་། དསེ ་དགེ་བའི་བཤེས་ གཉནེ ་མང་པོ་ལ ་གནང་། བ ་མ་ བརྒྱུད་རིམ་གཅི ག་ལ། རྒྱལ་ སྲས་ཐོག ་མེད་པད ་ འད་བ་ལ ། རྒྱ ལ་ སྲས་ནས་གྲུབ་ཐོབ་སོ་སོ་ནས་རྩ་བའི་བ་མའི་བར་བརྒྱུད་ཚུལ་སོ་སོར་སྣང་ངོ་། ། ན་མོ་གུ་རུ་བསྙུང་གནས་གདན་གཅིག་གི་ཕན་ཡོན་ནི་རྒྱ་གར་གི་གྲུབ་ཐོབ་ལ་བ་པས་ཞལ་ནས་ཁོམ་མང་པོ་འཚོགས་པའི་ ནང་དུ་གསུངས་པ་ལས་གདན་གཅིག་བསྙུང་གནས་ཤིན་ཏུ་ཕན་ཡོན་ཆ་ེགསུངས།བུད་མེད་གཅིག་གི་དོན་དུ་མི་རྟ་དྲུག་གི་སྲོག་ བོར་སྟེ་གདན་གཅིག་སུམ་ཅུ་སོ་དགུ་ཐོན་པ་ལ།དརེ་སྐྱེ་བ་འཕོས་ནས་དགེ་བཤེས་གཅིག་ཏུ་སྐྱསེ ་སོ།།ཡང་རྔོན་པ་གཅིག་གི་ གདན་གཅིག་བཞི་བཅུ་ཞེ་དྲུག་ཐོན་པས། དའེི་སྐྱ་ེབ་འཕོས་ནས་ཕྱུག་པོ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དུ་སྐྱསེ ་སོ།།ཡང་ཤན་པ་གཅིག་གི་གདན་གཅིག་བཞི་བཅུ་ཞེ་དྲུག་ཐོབ་ པས། དའེ ི་སྐྱེ་བ་འཕོས་ནས་ཕྱུག་པོ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དུ་སྐྱེས་སོ། །ཡང་ཤན་པ་གཅིག་གི་གདན་གཅིག་བརྒྱ་ཐོབ་པ་ལས་དད་པ་ཅན་ གི་ལས་དཔོན་གཅིག་ཏུ་སྐྱསེ ་སོ། །ཡང་གདན་གཅིག་ལ་ཤ་ཟ་འདོད་པས་ཕོ་རོག་བཅོམ་ནས་ཤ་ཟོས་པས་ཚེ་འཕོས་ནས་རང་ཤ་ རང་གིས་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དུ་སྐྱེས་སོ། ། ཡང་གདན་གཅིག་ལ་མི་གཅིག་གིས་ད་ེརང་ཁོད་ཀིས་གདན་གཅིག་བཤོལ།ང་ཡི་བང་ཆེན་གཅིག་ཏུ་བཏང་དགོས་བྱས་ པས།ཕོ་ཉ་བྱེད་དུ་བཅོལ་མི་དེས་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སེམས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་འཕོང་ལུས་བརྒྱ་བང་ཏ་ེབསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དུ་མུན་ 229 / 262

པ་ཆནེ ་པོའི་ནང་དུ་སྐྱསེ ་སོ། །གཞན་དུ་གནས་སྐབས་ན་མི་དེའི་བཀསེ ་སྐོམ་ལ་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཚེའི་བསྐྱལ་ལོ། །དེའི་ཕན་ ཡོན་ལ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་བོ།། ཉེས་དམིགས་ལ་འཛེམ་པ་གལ་ཆེ། གྲུབ་ཆེན་ཉི་མ་སྦས་པའི་ཞལ་ནས། བུད་མེད་གཅིག་གི་བུ་གཅིག་ལག་ཉེས་ལ་སོང་ ནས། དུད་འགྲོ་ཡང་མང་པོ་ལག་ཉསེ ་ལ་སོང་། བ་མ་བཟང་པོ་གཅིག་གིས་བཀའ་ཕབ་སྟ།ེ ཕིས་འགོད་པ་དག་པོ་བྱས་ཏེ། གདན་གཅིག་མོ་རང་གིས་རང་མོས་ཀིས་བརྒྱ་ དང་བརྒྱད་ཐོན་པ་ལས།མོས་ལུས་སང་ནས་ལྷོ་ཕོགས་དཔལ་གི་རི་ལ་འགྲོ་དོན་ནུས་པའི་བ་མ་བསོད་ནམས་འབྱུང་གནས་ཞསེ ་པ་ གཅིག་ཏུ་སྐྱསེ ་སོ། །ཡང་སྐྱེ་བོ་གཅིག་གིས་གདན་གཅིག་བསྲུང་ཚེ་དོ་ཟ་རྒྱུ་མི་ལ་ཤོར། དེ་ལ་བུད་མེད་ཞིག་གིས་དོ་དངས། དོ་ཁེར་ མི་དེ་ཡི་དྭགས་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་རིགས་ཅན་དུ་སྐྱསེ ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མོང་དགོས་བྱུང་གསུངས། དོ་དང་ས་མི་ད་ེ ཕྱུག་པོ་གཅིག་གིས་བུར་སྐྱསེ ་སོ། །ཡང་བུད་མེད་གཅིག་གིས་གདན་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བསྲུང་བས་ཕིའི་མོ་ལུས་སང་ནས་དག་ེ བཤེས་ཆོས་ ལ་སྤྱོད་པ་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དུ་སྐྱསེ ་སོ།།བ་མ་མར་ལོ་ཙ་བའི་ཞལ་ནས་གྲོང་ཆོག་གཅིག་གི་གྲལ་དུ་དཔོན་སོབ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ བཞུགས་པའི་གྲལ་དུ་བཞད་པ་གཅིག་མཛད་པ་ལ། དཔོན་སོབ་སྙིང་རྩེ་བའི་ཕག་འཚལ་ནས་བ་མ་རིན་པོ་ཆེ་བཞད་པའི་རྒྱུ་རེན་ ཅི་ལགས་ཞུས་པའི་ཆོས་འདི་རྒྱུ་ཆུང་ལ་ཕན་ཡོན་ཆ་ེབ་འདི་ལྟར་གསུངས།ངའི་ཉེ་བ་མོ་གཅིག་གི་ཉལ་ས་མ་ནོན་པའི།ཕོ་མོ་ལྔ་ ཙམ་ཉསེ་པ་ལས།མོའི་ཞེ་ཐག་པའི་སྒོ་ནས་གདན་གཅིག་ལྔ་བཅུ་དང་ཉ་སོམ་བརྒྱད།བསྙུང་གནས་དང་བསྙནེ་གནས་གཉིས་ལ་ དྲུག་ཅུ་ཐོན་པའི་ཤི་ནས་བྱང་ཤམ་བ་ལ་ནས་འདེན་སྟོན་ཆོག་པ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བར་སྣང་གསུངས། འགོད་པ་ལ་རག་ལས་པ་རེད། ཡང་མི་གཅིག་གི་ཕ་མ་ཤི་ཡང་ཆོས་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། བ་མ་རིན་ པོ་ཆ་ེཐོགས་མེད་པའི་དགོངས་ནས་བྱོན་ནས། མི་ཁོད་ཀིས་ཕ་མའི་དིན་ལན་བསབ་བསམ་ན་གདན་གཅིག་བསྙུང་གནས་ཀིས་གསུངས། མི་དེའི་ལགས་སོ་ཞུས་ནས་ གདན་གཅིག་སོ་ལྔ་བྱས་པས་ཕ་མའི་ཐར་པ་ཐོབ། ཁོ་རང་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ངོ་མཚར་ཆེ་གསུངས། ཡང་བ་མ་ སངས་རྒྱས་དཔའ་བའི་སོབ་མ་གཅིག་གིས་དཀོར་ལ་རློམས་སེམས་ཕག་དོག་བྱས་པས་དམལ་བར་འགྲོ་བར་གཟིགས་ནས་སོབ་ དཔོན་ཆེན་པོ་བེ་རོ་ཙ་ནས་གསུངས་དཀར་པོ་སྦྱངས་བ་ལ་གདན་གཅིག་བརྒྱད་དང་དྲུག་ཐོན་པའི་འགྲོ་དོན་ནུས་པ་འབྱུང་ གསུངས། དེས་བུད་མེད་གཅིག་གིས་ཞབས་ཏོག་བྱས། ཕིས་དེའི་མི་ལུས་གཙང་མ་ཐོབ་བོ། །ཡང་བུད་མེད་གཅིག་གིས་སོམ་ལུང་ མང་པོ་བངས་ཏེ་གདན་གཅིག་རང་གིས་བསྲུང་བ་དང་རོག་ལ་བསྲུང་དུ་བཅོལ་བ་དང་དྲུག་ཅུ་ཐོན་པས་ཐར་པ་ཐོབ། ཡང་རྒྱལ་ 230 / 262

སྲས་པའི་གྲྭ་བ་གཅིག་གིས་རྐུན་མ་མི་གཅིག་བསད་པས་བ་མའི་ལུང་བསྟན་མཛད་ནས་གདན་གཅིག་ངོ་ལོག་མེད་པ་བཞི་བཅུ་ཐོན་ པས་སིག་པ་དག་ནས་མཉམ་དུ་སངས་རྒྱས་གསུངས། ཡང་བ་མ་སྟག་བསྒོམ་པའི་གྲ་བ་གཅིག་གིས་གྲོང་གི་བུད་མེད་གཅིག་བསད་ པའི་སྙིང་རསེ ་བྱེད་པས་གདན་གཅིག་བརྒྱ་དང་གསུམ་བསྲུང་བ་མ་དམར་ཚང་བ་ལ་ཆོས་ཞུས་པའི་སྐྱ་ེ བ་འཕོས་ནས་འགྲོ་དོན་ ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྐྱསེ ་སོ༑༑བད་ེགཤེགས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་ནས་ཀང་གྲྭ་བ་ཀུན་འདུས་པ་ལ་མདང་ངའི་རྨི་ལམ་ལེགས་པོ་གཅིག་ བསོད་ནམས་གྲགས་པའི་རྨིས་གསུངས། ཅི་ལགས་ཞུས་པས་ཁོད་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བསམ་པ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་མི་སྣང་བས་ལན་ གསུངས།གྲ་བ་ད་ེལ་གདན་གཅིག་བརྒྱ་ལུང་ཕོག་པའི་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཐོན་ནས་ཤི་སྟེ།བལ་བོའི་སྟོད་དུ་དགོན་པ་གཅིག་གི་བ་ མར་སྐྱེས་སོ། ། ནུས་པ་ཆ་ེ སྔགས་ལ་མཁས་གསུངས། ཆོས་རེ་ཀརྨ་པཀི་ལ་རྒྱ་ནག་ཡུལ་དུ་བ་མའི་མིང་ཐོག་བ་མ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཤི་ གསོན་མང་པོའི་ཟས་ཟ་བ་གཅིག་ཆོས་རེ་ལ་མཇལ་བྱུང་བ་ལ་སོབ་མ་ཐིང་བ་ལ་བརྒྱ་ཁ་སྟོང་གི་འཚང་བ་གཅིག་རེད་ཚེ་འོ་བརྒྱལ་ ཁུར་བར་སྣང་བས། ངའི་ཁ་ལ་ཉོན་དང་ཐར་བ་ཐོབ་ཡོང་གསུངས། གུས་པའི་སྒོ་ནས་ཕག་བྱས། ཁོ་རང་ལ་གདན་གཅིག་བརྒྱ་བྱེད་ དུ་བཅུག་པས་ཉེས་བརྒྱ་ཐོན་པས་ཤི་གསོན་མེད་པར་འདནེ ་པའི་སྟོབས་ཅན་གཅིག་འབྱུང་གསུངས་སོ། །ཞེས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་ ནས་མ་གི་གྲོང་བར་ཀིས་བསྒོམ་མེད་བཤད་ལ་དགའ་བ་ལྷ་མཐོང་འདེ་མཐོང་བྱདེ ་པ།འཆི་བ་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཡང་མི་དན་པ་ ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་གཅིག་འདུག་སྟེ།ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འདུག་གསུངས།གསུང་དེ་ཐོས་པས་སྒོམ་པ་ཐོན་ཏ་ེཉ་བྱ་ེཚན་དུ་ བསྐྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བྱས་ཏེ།བ་མ་ཞུས་པས་གདན་གཅིག་སུམ་ཅུ་སོ་བརྒྱད་བསྲུང་བ་མ་འགའ་ར་ེལ་དོས་ཚོགས་གསང་དངས་ བས་སྐྱ་ེ བ་འཕོས་ནས་འབྲལེ ་ཚད་གང་ཡོད་ཤར་ཕོགས་མངོན་དགའི་ཞིང་དུ་སྐྱསེ ་སོ། །ཡང་མི་གཅིག་གིས་གདན་གཅིག་བསྲུངས་ ཏ།ེཆད་ལྟོག་སྐོམ་པའི་འཆི་ལ་ཁད་བྱུང་བས་བུད་མེད་གཅིག་གིས་ཆང་བླུད་པས་མི་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཆང་ལ་ཉསེ་པ་ཆེ་བའི་ཆད་ པ་བཅད་དགོས་ཟརེ་བའི་སངས་ཀིས་གཞན་ནས་ཆང་གི་ཉེས་པ་ཆེ་སྟ།ེད་ལན་ཆོས་བྱས་པས་དིན་ཡིན་པས་ཉསེ་པ་ཆུང་ གསུངས། དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོའི་ཞལ་ནས་གདན་གཅིག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདན་གཅིག་ཏུ་བྱེ་ལ་ཕག་དང་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡིན། ཟས་གཅིག་པོ་མ་གཏོགས་རྣམ་ཡིན་ཁ་ཟས་སོང་། ངག་ཁ་ཏོན་བཟླས་བརོད་མ་གཏོགས་ལོང་གཏམ་ཁ་འཁལ་ངག་འཁལ་སོངས། སེམས་རྩེ་གཅིག་མ་གཏོགས་པ་ཐ་ེ ཚོམ་སོམ་ཉི་སོངས། དའེ ི་ངང་ལ་གདན་གཅིག་མཛོད། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གིས་འཛམ་བུ་གིང་ བཀང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་བས་དགའ་གསུངས་སོ། ། ཆོས་འདི་ཁ་ཐེ་ལགས་འཕགས་བྱེད་མི་རྣམས་ཕ་མའི་དིན་ལན་སོད། ཐར་བ་ཐོབ་དཔལ་དང་ལྡན་ལོངས་སྤྱོད་འཕལེ ། ལྷ་འདེས་སོང་གྲོགས་བྱདེ ་པ་ཡིན་གསུངས།ཀུན་གིས་ཡིད་དུ་འོང་ལུས་ལ་ནད་མེད་དུས་མ་ཡིན་པར་མི་འཆི།མི་ནོར་ཟས་གསུམ་ འཕེལ་བསམ་པའི་དོན་ཆོས་བཞིན་དུ་འགྲུབ་འབྲེལ་བ་གང་ཡོད་སམེས་ཆོས་དང་འབྲེལ།སྒྲིབ་པ་བྱང་ཚོགས་གཉིས་རོགས་མཐར་ 231 / 262

ཐུག་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཡོན་ཏན་བཅོ་ལྔ་པོ། དེ་ལ་བསམ་ནས་བྱས་ན་གལ་ཆའེ ོ། །ཇོ་བོ་ཨ་ཏི་ཤ་ཡི་ཞལ་ནས། བསམ་ པ་བཟང་ན་ཅི་དང་ཅི་བྱས་ཆོས་སུ་འགྲོ་བར་སྣང་གསུངས། བཤགས་པ་བྱེད་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཡང་འདག་གསུངས། བསྔོ་ ཤེས་ན་ཚེ་འདས་དོན་དུ་བསྔོས་ཀང་ཐོབ།ལར་མི་བཟང་གཅིག་གིས་ཆོས་པ་མི་སེ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བ་ཡང་སྣང་གསུངས།ད་ེནས་ བསམ་པ་སེམས་བསྐྱདེ ་ལ་རག་ལས་མཛད།ད་ེལྟར་བསམ་ན་གལ་ཆ།ེ བ་མ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་དཔོན་སོབ་གཉིས་སྐྱེས་རང་འོག་ མའི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བྱོན་ཙམ་ན་བུད་མེད་གཅིག་གིས་འདིར་བཞུགས་ཟརེ་བའི་ནང་དུ་ཐལ་ནས་བུད་མེད་ནད་མ་གཅིག་ཡོད་པ་ལ་ ཕན་དུ་ར་ེནས་ནང་དུ་གདན་དངས་བསྙནེ ་བཀུར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱས་ཏེ་བུད་མེད་ད་ེསྐྲ་ལི་བ་མིག་གེན་དུ་བལྟ་མི་ནུས་པ་གྲ་ ལམ་དུ་ཉལ་འདུག་པ་ལ་བ་མས་བྱིན་རླབས་མཛད་ནས། ན་ཙམ་བྱ་བ་སྔོན་གི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ད་བཟོད་ པར་གསོལ་གསུངས་ནས་ཆོས་གསུངས་བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ་མཛད་པས་མོས་གུས་དང་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། གདོང་མཆི་མས་གང་ནས་བ་ མ་ལགས་བདག་སྔོན་གི་ལས་ཁོ་ན་མ་ཟད་ཀི་སྟེང་དུ། ད་ལྟ་ཡང་སིག་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་པ་ཡོད་ལགས། སིག་པ་བཤགས་པ་ ཞུས་ལེགས་ཟེར་བའི་དུས་ད་ལྟའི་སིག་པ་རྣམས་མིང་ནས་སྨོས་ལ་བཤགས་པ་གིས་གསུངས། བུད་མེད་བདག་གི་ཡུལ་ནས་སྐྱེས་ རང་ཡིན་ལེགས་ཚོང་དཔོན་གཅིག་གི་ཆུང་མ་བྱས་ནས་བུ་གཅིག་ཡོད་པ་ལོ་བདུན་ལོན་ནས་ཚོང་དཔོན་བལ་ཡུལ་དུ་ཚོང་ལ་སོང་ ནས་ལོ་གསུམ་གི་བར་དུ་མ་བྱུང་ནས། དའེ ི་ཤུལ་དུ་ང་རང་སྐྱེ་བཞིན་ལེགས་པས་གཞན་གི་རེན་དབང་དུ་སོང་ནས་སྐྱེས་པ་གཅིག་ དང་འགྲོགས་ནས་བུ་གཅིག་སྐྱེས་པ་ད་ེབསད་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀང་ཕེད་མེད་དུ་བཏང་།དེའི་རནེ ་ལ་བ་མཆོད་ཀང་བསད།ད་ེ ནས་ཚོང་དཔོན་འོང་ཤིན་ཡོད་ཟེར་ཞེས་ཚོང་དཔོན་གི་བུ་ན་རེ་ངའི་ཕ་དེ་འོང་པ་དང་མ་ཁོད་ལ་ཅི་འད་ཞིག་འོང་ཟརེ་བས་དའེི་ཅི་ བྱས་ཟརེ ་ནས་རོག་ཐོས་བརྒྱབ་པས་བུའི་མཆིན་ཁར་ཕོག་པའི་ཤི་བ་མ་ངའི་བུ་ད་ེབཟའ་ནང་ཚོང་དཔོན་ཤི་བས་ངུ་འབོད་སྨྲེ་ སྔགས་མང་པོ་བྱས། དསེ ་ཚོང་དཔོན་གཡོག་རྣམས་ཀིས་ནོར་རས་མང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་སེབ་པ་ངའི་གཡོག་མོ་གཅིག་གིས་སྔར་གི་ ལོ་རྒྱུས་བཤད་ནས་ཚོང་དཔོན་ཁོས་ཏ་ེ ནང་བར་ནག་མོ་འདིའི་མིག་དེ་འདོན་ཟརེ ་བ་ལ་བདག་སྐྲག་ནས་དེའི་ནུབ་མོ་ཆང་ལ་དུག་ མང་དུ་བཏབ་ནས་ཚོང་པ་དཔོན་གཡོག་བཅུ་གཉིས་ཁིམ་ཚེས་ཕོ་མོ་བ་མཆོད་གསུམ་དང་བཅས་ཏ་ེ རྣམས་ལ་བླུད་ནས་ནམ་ལང་ ཙམ་ན་ཐམསཅད་སྨྲ་མི་ཤསེ ་པར་སོང་ནས་ཤི་སྟེ། བདག་བྲོས་པས་ཐར་བ་མི་རྣམས་བརླག་ཏུ་སོང་། ད་ེ ལྟ་བུའི་སིག་པ་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་བྱས་ལགས་ཟརེ ་བས། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་སྙིང་རེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐྱེས་སྤྱན་ཆབ་མང་དུ་བྱུང་། འདིའི་སིག་པ་འདི་ ཙམ་བྱས་འདུག་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་དག་པ་འོང་དགོངས་ཏེ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབུ་བསྙུན་མཛད པ་ཡིན་པས་བསྙུན་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་ནས་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོ་གསུངས་པ་ཡིན། ད་འདི་ལ་བསྙུན་གནས་གདན་གཅིག་བཀའ་ལུང་གནང་དགོས་གསུངས་ནས་གནང་སྟེ༑ ད་ཁེད་ཀིས་གང་འགྲུབ་ལ་ འབད་འཚལ་གིས་གསུངས།ད་ེའཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཐུགས་རེས་ནད་ལ་ཕན་པ་དང་།བསྙུང་གནས་ཧྲུལ་པོ་གཉིས་ 232 / 262

གདན་གཅིག་ལྔ་དང་བདུན་འགྲུབ་ནས་ཤི་སོང་། དའེ ི་དུས་སུ་སྔར་གི་ཉེ་གནས་དགེ་སོང་ད་ེ ན་རེ། སོབ་དཔོན་དུས་ཀི་བུད་མེད་ སིག་མོ་ཆེ་ད་ེནམ་ཙམ་ན་ཐར་ཅི་འད་བ་ཞིག་དུ་སྐྱ་ེཞུས་ཙ་ན།བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞལ་འཛུམ་པ་མཛད་ ནས་འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་བསྙུང་གནས་གདན་གཅིག་ཕན་ཡོན་བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་སྣང་བས་བསྒྲུབ་ནུས་པ་ ཉུང་། སྒྲུབ་ནུས་ན་བུད་མེད་སིག་མོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། བསྙུང་གནས་ཧྲུལ་པོ་གཉིས་དང་གདན་གཅིག་ལྔ་དང་བདུན་བྱས་པའི་མོ་ནི་རྒྱ་ གར་ཤར་ཕོགས་སུ་བྲམ་ཟ་ེ འབྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གི་བུར་སྐྱསེ ་འདུག སྔོན་བསྙུང་གནས་བྱས་དུས་ལྟོག་པ་དང་སྐོམ་པས་ ཟན་རོག་གཅིག་དང་པིང་བུ་བོང་གང་དུ་འཐུང་བས་གསོ་སྦྱོང་དང་འགལ་ནས་ད་ལྟ་ད་ེཤིན་ཏུ་ངན་པའི་ཤེས་པ་མཐོ་དམན་ཅན་དུ་ སྐྱསེ ་གསུངས། བསྙུང་གནས་ལན་གཅིག་བསྲུང་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀིས་ཕོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་ལན་ གཅིག་བཟླས་ཀང་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཞི་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པ་ཡང་འདག་པར་འགྱུར། ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་ན་ལས་ངན་ སིག་སྒྲིབ་ཀུན་བྱང་ཞིང་དག་ནས་སངས་རྒྱས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འོད་ཟརེ ་གི་དབང་དུ་བསྒྱུར་བའི་སྲོག་ཐོབ་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕིན་པ་ཡོངས་སུ་རོགས་པར་འགྱུར། ཐ་ན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཚན་ལན་གཅིག་བརོད་པས་ཀང་ཕིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །དསེ ་ན་འདི་ལ་བརྩོན་པར་མཛོད་ཅིག སྨྲས་པ། བོད་ཀི་ལྷ་སྐལ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས། །བསྙེན་པའི་ཆོ་ག་ཐར་པའི་ཐེམ་སྐས་ལ། །བརྟེན་ནས་སྐལ་ བཟང་སྐྱསེ ་བུ་རྣམ་མཁེན་གི།།གོ་འཕང་ཐོབ་པར་སོན་པའི་སྨོན་ལམ་འཚལ།།བསྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་ཐར་པའི་ཐམེ་སྐས་ཞེས་བྱ་ བ་འདི་ནི་དད་ནོར་ཤསེ ་རབ་སྙིང་ར་ེདང་ལྡན་པའི་སོབ་བུ་སྦྱིན་པའི་ནོར་བུས་ཁོ་ལ་བསྙུང་གནས་ཀི་ཆོ་ག་འདོན་བདའེི་ཕིར་ ཚིགས་སུ་བཅད་པ།དགེ་སྦྱོར་གཞན་བྱེད་དགོས་བསམ་ནས་བྲེལ་བ་འད་བྱུང་དུས་ཇ་ཐབེ ་གཅིག་ཙམ་ལ་བཏོན་ཚར་བའི་ཆོ་ག་ ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ཞིག་དགོས་ཞསེ་བསྐུལ་ངོར་བྱ་བཏང་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གིས་མཁའ་འགྲོ་སིན་བཞིན་འདུ་བའི་གནས་མཆོག་ གངས་རིའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཕུག་ཏུ་སྦྱར་བའོ། །འདིས་བདག་གཞན་གཉིས་ལ་ཕན་ཐོག་པར་གྱུར་ཅིག མང་ལམ། དགའེ ོ་དགེའོ། ། ༈ ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་རྣམས་བསྙནེ ་གནས་ཀི་སོམ་པ་འདི་བསྲུང་ན་ཤིན་ཏུ་ཕན་ཡོན་ཆ་ེ བས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་མ་ཉམས་པར་ བསྲུང་ན་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པ་གཞན་ནས་ཤསེ ་དགོས་ཤིང་། སོམ་པ་སྣ་ར་ེ ཉམས་ནའང་བད་ེ སྡུག་སེལ་མ་མོང་ བ་ནི། སྔོན་བྲམ་ཟེའི་སང་པོ་ཞིག་གི་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གིས་ཁིམ་པ་གསོ་སྦྱོང་བངས་པ་དང་རབ་བྱུང་རྣམས་ལ་བསོད་སྙོམས་ མང་པོ་སྦྱིན་པ་མཐོང་ནས་ཁོ་རང་གིས་ཀང་གསོ་སྦྱོང་བངས་ཏེ་སོང་བ་ན། ནུབ་མོ་རི་བྲག་ཞིག་ཏུ་སབེ ་པ་དང་མུན་རུབ་ནས་བྲམ་ ཟའེི་ཞིག་གི་ཁིམ་དུ་གནས་བཅས་སོ།།དེ་ཚང་གིས་དེ་ལ་ཟས་སྦྱིན་ནོ།།ཁོ་བོས་གསོ་སྦྱོང་བངས་བས་ཕི་དོའི་ཟས་མི་ཟའོ་ཞསེ ་ སྨྲས་ཁདེ ་མི་ཟ་ན་ངེད་ཀི་ཁིམ་དུ་མ་འདུག་ཅེས་བྱས།དེ་སྐྲག་ནས་ཟས་ཟོས་པས་གསོ་སྦྱོང་རལ་ལོ།། 233 / 262

ཕིས་དེ་ཤི་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱ་ེ རྒྱུ་ཡིན་པ་ལས་བསྙེན་གནས་ཀི་སོམ་པ་སྣ་གཅིག་ཉམས་པས་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་ བཞིའི་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱསེ ་ནས་ལྷའི་བུ་སྦྱ་གསོ་སྦྱོང་རལ་ཞེས་མིང་ངན་པ་ཐོགས། ལོངས་སྤྱོད་དང་གཟི་བརིད་ཀང་ལྷ་གཞན་ལས་ དམན་པས་ངོ་ཚ་དགོས་པ་སོགས་སོ། ། རྒན་མོ་སིག་རྒན་མ་ཞིག་གིས་སྨྱུང་གནས་ལན་གསུམ་བསྲུངས། ཉིན་གཅིག་ཁ་ཟས་ཅུང་ཟོས། ཉིན་གཅིག་ཆུ་འཐུང་ཤོར། ཉིན་གཅིག་ལེགས་པར་བསྲུངས་པས་ཤི་ནས་ངན་སོང་དུ་མ་སྐྱེས་པར་རྒྱལ་པོ་ཞིག་གི་སྲས་སུ་སྐྱེས། ཟས་ཟོས་པས་མདོག་ངན་པ་ དང་། ཆུ་འཐུང་པས་སམེ ས་ཁ་མཐོ་དམན་སོན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་སོམ་པ་གཙང་མ་བསྲུངས་བ་ལ་འབད་དགོས་སོ། །ད་ེ ལྟར་ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་གི་སོམ་པ་བངས་ཏེ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་སོགས་ཟས་སྟན་གཅིག་པ་བྱས་ནས་གཟུངས་རིང་ཉིན་ར་ེལ་སུམ་ བརྒྱ་བཟླས་ན་དགེ་ཚུལ་སོང་གི་རྩ་བའི་ཕམ་པ་བཞི་འདག་པ་དང་། ཉིན་གཉིས་པ་ལ་དེ་ལྟར་བྱས་པས། ཕོགས་བཅུའི་དགེ་འདུན་ གི་དཀོར་ལ་འབག་པས་ལས་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་དང་། ཉིན་གསུམ་པ་ལ་དེ་ལྟར་བྱས་པས་སྔགས་བྱང་སམེ ས་ཀི་རྩ་ལྟུང་འདག་པ་སོགས། ཕན་ཡོན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་ཡོད་ཚུལ་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོའི་རྒྱ་གཞུང་ལས་གསུངས་པ་སྣར་ཐང་གི་བསྟན་འགྱུར་ཁོད་དུ་ བཞུགས་སོ། ། ༈ ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་བསྩལ་པ། གང་གིས་བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ སྙེད་དུ་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་རས་ཀིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་བས། དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པའི་ ཚེ་ན་ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁིམས་བསྲུང་ན། སྔ་མ་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་དེས།ཕི་མའི་ཚུལ་ཁིམས་དེའི་བསོད་ནམས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།སྟོང་གི་ཆར་ ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉ་ེབར་མི་འགྲོ།ཞསེ ་གསུངས།ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས།དངེ་སང་ཡན་ ལག་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁིམས་ཉིན་ཞག་གཅིག་བསྲུང་ན་མཚོན་གི་བསྐལ་པའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དགེ་སོང་ལ་ ཨ་རུ་ར་རོག་པོ་གཅིག་ཕུལ་ན་ནད་ཀི་བསྐལ་པའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཕི་དོའི་ཁ་ཟས་ཉིན་གཅིག་བསྲུང་ན་མུ་ གའེ ི་བསྐལ་པ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷས་ཞུས་པ་ལས། ཚེས་བརྒྱད་དག་དང་བཅོ་ལྔ་དང་། །ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ ལ།།བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་བསྲུང་བས།།ད་ེནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ།།ཅེས་སོ།།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་ མཚན་གི་ཞལ་ནས་གང་ཞིག་རིགས་ཀི་བུའམ། རིགས་ཀི་མོ་གང་གིས་བསྙུང་བར་གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ ཁིའི་སིག་པ་འ དག 234 / 262

ལྷ་དང་མི་ཡི་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། བསྙུང་གནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་འདག་པར་ འགྱུར་རོ།།ངསེ ་པར་འཇིག་རྟནེ ་གི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།ལུས་ བསྙུང་བར་གནས་ཤིང་ཟས་མ་ཟོས་པས་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ།།ངག་སྨྲ་བཅད་པས་དུད་འགྲོའི་སྐྱ་ེགནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་ འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཏིང་འཛིན་ལ་མ་ཡེངས་པས་དམལ་བའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་ གནས་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པའི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བར་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་རོ།།ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་མགྲིན་པ་ སྨྲ་ལེ་བད་ེ ཞིང་བརོད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སམེ ས་མ་ཡངེ ས་པས་ཡིད་གཞུང་ཞིང་སམེ ས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་ཀི་སྒོ་ནས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་ལེན་དང་མི་ཚངས་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་ འདག་པར་འགྱུར་རོ།། ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་གི་རྫུན་དང་ཕ་མ་ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁལ་གི་གོ་ནས་བསགས་པའི་སིག་པ་འདག་པར་ འགྱུར་རོ།།ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཡིད་ཀི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་བརྣབ་སམེ ས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟའི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་ སིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་རོ། ། ད་ེ ལྟར་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པ་དང་། ངག་སྨྲ་བ་བཅད་པ་དང་། ཡིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་ཡེངས་པའི་བསྙུང་གནས་ ཚར་གཅིག་བྱས་པས་ཀང་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་འདག་པར་གསུངས། འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། གང་ ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཚེས་བརྒྱད་དམ་བཅུའམ་བཅོ་ལྔ་ལ་བསྙུང་བར་གནས་ཏ་ེསོམ་པ་ཡང་དག་པར་བངས་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་ སུ་དག་པར་བགིས་ཏ་ེསམེས་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་བདག་རསེ ་སུ་དན་པར་ བྱས་ནས་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་པ་བགིས་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་གསུངས་པ་ལྟར་ ཕན་ཡོན་རབ་ཏུ་ཆེ་བར་ཤསེ ་པར་བྱའོ།།བསྐལ་པ་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཙམ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་མཆོད་པ་བས།ད་ལྟ་ སྙིགས་དུས་བསྟན་པ་ནུབ་ལ་ཐུག་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ཚེ་ཉིན་མཚན་གཅིག་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སོང་པ་སོགས་བསབ་པ་སྣ་གཅིག་ བསྲུངས་བའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན་པ་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དཀོན་བརྩེགས་ལས། གང་ཞིག་དད་པའི་སམེ ས་ཀིས་ནི། །ལོ་བརྒྱར་ སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། །གང་གིས་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁིམས་དག །བསྲུང་བ་ད་ེ ནི་ཆེས་རབ་འཕགས། །ཞསེ ་གསུངས་སོ།། །། 235 / 262

༄༅། །སྨྱུང་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན། བ་མ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ། །འདིར་གསོ་སྦྱོང་གི་རྣམ་གྲངས་ལས། གཞི་བསྙནེ ་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ། ད་ེ ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་དང་འབྲལེ ་བ། དསེ ་སྨྱུང་གནས་བྱ་བ། ཞར་བྱུང་གདན་ ཅིག་བསྲུང་ཚུལ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། བསྲུང་བ་པོ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་ཁིམ་པ་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀིས་ལེན་ཡུལ་དག་ེ བསྙནེ ་དགེ་ཚུལ་དག་ེ སོང་གང་རུང་སོམ་ ལྡན་དྲུང་ནས། སྐྱབས་འགྲོ་དང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རེས་ཟློས་ལན་གསུམ་གིས་བངས་ནས་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་བསྲུང་ངོ་། །དུས་ ཆེན་བཞི་དང་ཉ་སྟོང་ཚེས་བརྒྱད་སོགས་དང་སྤྱིར་ཆོས་སམེ ས་སྐྱེ་ཞིང་མཐུན་རེན་འཛོམས་དུས་ཕི་བཤོལ་དུ་མ་ལུས་པར་བསྲུང་ དགོས། ད་ེ ཡང་ནངས་བར་ཟས་མ་ཟོས་གོང་སྐྱ་རེངས་ཤར་དུས་ཡན་ལག་ལྔ་ཁྲུས་ཕག་མནལ་བཅས་ལེན་པར་བྱའོ། ། བསྲུང་བྱ་སྲོག་གཅོད་མ་བྱིན་ལེན་མི་ཚངས་སྤྱོད་རྫུན་བཞི། ཕོགས་མཐུན་བཅས་པ་ཚུལ་ཁིམས་ཀི་ཡན་ལག ཆང་བག་ ཡོད་ཀི་ཡན་ལག ཕི་དོའི་ཁ་ཟས་གླུ་གར་རོལ་གསུམ་རྒྱན་ཕེང་བྱུགས་གསུམ་ཁི་སྟན་ཆེ་བ་མཐོང་གསུམ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀི་ཡན་ ལག་སྟེ་བརྒྱད་བསྲུང་བྱའོ། །ད་ེ སྟེང་དཀར་གསུམ་ཁོ་ན་ཆབ་ལེན་བཅས་དགོས་པར་ཇོ་བོ་རེས་བཞདེ ་དོ། ། ཕན་ཡོན་ནི། སྤྱིར་རྩ་བཞི་ཆང་ལྔ་བསྲུང་བས་ལྷ་མིའི་ལུས་རྟེན་ཁད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་སྲོག་གཅོད་སངས་ པས་དམལ་བ་ཡང་སོས་ལས་ཐར་ཏེ་ཚེ་རིང་ནད་མེད་གཟུགས་བཟང་ཤེས་རབ་དགའ་བདེ་སོགས་ཐོབ། མ་བྱིན་ལེན་སངས་པས་ ངུ་འབོད་སོགས་ལས་ཐར་ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་ལྡན་རང་ལ་ཕན་པའོ། །མི་ཚངས་སྤྱོད་སངས་པས་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་སོགས་ལས་ཐར། གཟུགས་བཟང་དབང་བོ་ཚངས་སྐྱསེ ་པའི་དབང་པོ་བད་ེབར་ལྡན་ནོ།།རྫུན་སངས་པས་ཐིག་ནག་སོགས་ལས་ཐར། ངག་གསལ་དབྱངས་སྙན་ཁོང་ཡངས་དི་ཞིམ་ཚིག་བཟུང་འོས་སོགས་འབྱུང་ངོ་། །ཆང་སངས་བས་ཚ་དམལ་ལགས་ཞུན་ འཐུང་བ་ལས་ཐར། བོ་གང་ལ་དན་པ་ལྡན། རྒྱུད་བརྟན་པོ་སོགས་འབྱུང་ངོ་། ། ཉམས་ན་ནི། རྩ་བཞི་ཆང་ལྔ་སོམ་པ་མ་ཞུས་པས་སྤྱོད་ཀང་རང་བཞིན་གི་སིག་པ་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་སོགས་འབྲས་བུ་བཞི་ཀ་ སྨིན་ངསེ ་པ་དང་། བཅས་པ་ལས་འདས་ན་ཉེས་པ་འབུམ་འགྱུར་དུ་ཆེ་ཞིང་བཀའ་འདས་ཀི་ལྟུང་བའོ། །ཁད་པར་བསྙེན་གནས་ 236 / 262

ཕན་ཡོན་ལ་གནས་འཇོག་མདོར། འཛམ་བུ་གིང་འདི་དགྲ་བཅོམ་དང་གྲོལ་བ་དག་གིས་གང་བ་ལ། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཨང་ག་ དང་ཀ་ཤི་སོགས་ཡུལ་གྲུ་དྲུག་ཅུ་རྣམས་རོ་རེ་དང་ནོར་བུ་བཻཪྱ་སོགས་རིན་པོ་ཆེས་བཀང་ཞིང་། ཆོས་གོས་དང་ན་བའི་གསོས་སྨན་ སོགས་ཡོ་བྱད་སྣ་ཚོགས་པས་བསྙནེ་བཀུར་བྱས་པ་བས་གང་བསྙནེ་གནས་ལན་གཅིག་གིས་ཕན་ཡོན་བརྒྱ་སྟོང་དསེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ བཟོད་དོ། །དབྱིག་གཉེན་གིས། གང་ཞིག་དྭངས་བའི་སམེ ས་ཀིས་ལོ་བརྒྱར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། །གང་ཞིག་ཉིན་གཅིག་ཚུལ་ཁིམས་ བསྲུང་བའི་བསོད་ནམས་ཁད་པར་འཕགས། །ཞསེ ་སོ། ། བསྙེན་གནས་ལན་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་དང་གཉིས་ཀི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ། གསུམ་གིས་འཐབ་བྲལ། བཞིས་དགའ་ལྡན།ལྔས་འཕྲུལ་དགའ།དྲུག་གིས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དུ་སྐྱེ།གཞན་ཡང་།སྐྱ་ེབ་ཀུན་ཏུ་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་མི་ ལྟུང། སངས་རྒྱས་དང་འཕད། ཚུལ་ཁིམས་དག གང་སྨོན་པ་འགྲུབ། གདོད་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་འདུས་པ་དང་པོར་སྐྱེ་བ་དང་། ལྷ་ དབང་དང་དགྲ་བཅོམ་དང་མཐར་སངས་རྒྱས་ཐོབ། ལྷས་ཞུས་པའི་མདོ་དང་རྟོགས་བརོད་ལས་གསུངས་སོ། ། སངས་རྒྱས་ཀི་མཚན་བཟང་རྣམས་ཐོབ་པར་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སནེ་རིང་གིས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་སོ།།མཚོན་ནད་མུ་གའེི་ བསྐལ་བ་ལས་ཐར་ནས་ཟས་གོས་གཟུགས་མཛེས། དི་ཞིམ་ཁི་སྟན་སོགས་ཀིས་བཀུར་བསྟི་སོགས་ཕན་ཡོན་མང་དུ་འབྱུང་བ་སོ་ཐར་བསྙནེ་གནས་ཁོ་ནའི་ཕན་ཡོན་དུ་ཤསེ་ པར་བྱའོ།། དགེའོ། ། ༈གཉིས་པ།ཐེག་ཆེན་གསོ་སྦྱོང་ནི།ཁིམ་པ་དང་རབ་བྱུང་གཉིས་ཀས་བསྲུང་བྱ་སྟ།ེབསྲུང་ཚུལ་སོ་ཐར་གི་དག་ེསོང་ ཡིན་ཀང་འདིའི་སོམ་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ལས་ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀིས་ལནེ་དགོས།དོན་ཞགས་མདོ་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ པའི་ཆོ་ག་ལྟར་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀི་རེས་སུ་བསབ་སྟེ་ཡན་ལག་བརྒྱད་སོམ་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དུ་དང་། བ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་ཀི་ཕིར་དུ་ལན་གསུམ་གིས་བང་ངོ་། །སོམ་པ་ཉིན་ཞག་མཐའ་ཅན་ཡིན་ཀང་སམེ ས་བསྐྱེད་བྱང་ ཆུབ་བར་དུ་མི་བཏང་ངོ་། །དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོར་རྒྱལ་བུ་སྙིང་རེ་ཆེར་སམེ ས་ཀིས་འཚོའི་བར་དུ་བངས་བར་གསུངས་ པ་ལྟར།ལོ་ཟླ་སོགས་སུ་བངས་ཆོག་པར་ཤུགས་བསྟན་ཏུ་སྣང་ངོ་།།བསྲུང་བྱ་ཡིད་ཀི་མི་དག་ེབ་གསུམ་གཙོ་བོ་བྱ་དགོས།ཁད་ པར་ཤ་ཁག་སྤྱོད་མི་རུང་བར་གང་བོའི་རྩལ་དང་།སིན་ཆནེ ་མདོ་དང་།མང་འདས་དང་སོར་ཕེང་དང་ལང་ཀར་གཤེགས་མདོ་ སོགས་ལས། 237 / 262

་་་་་་་་་་་ཐོབ་དོན་དུ་སྲོག་གཅོད་དང་། །བཟའ་བའི་དོན་དུ་རིན་འཇལ་བ། །གཉིས་པོ་དག་ཀང་གསོད་པ་སྟེ། །ངུ་འབོད་ལ་ སོགས་རྣམས་སུ་འཚོད། །ཞསེ ་དང་། ཤའི་དི་ཚོར་བས་གནམ་ས་བར་གི་འགྲོ་བ་ཕ་མོ་རྣམས་ཤི་ལ་ཐུག་པར་བརྒྱལ་ཞིང་འབྱུང་པོ་ རྣམས་དངངས་བ་དང་། ཁེལ་ཞིང་མི་དད་པའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་དང་། ཕ་མེན་ལེ་སྤྱང་སོགས་སུ་སྐྱེས་མཐར་ངན་སོང་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཤ་ཟ་ བ་རྒྱལ་བའི་རེས་འཇུག་མིན་ལ༑ རྒྱལ་བ་དེའི་སྟོན་པ་མིན་པར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཐ་མ་ཁ་དང་ཙོང་སྒོག་སོགས་ལན་ཚྭ་ ཞག་བདུན། ཀ་སེ་༡༢ སྒོག་ཙོང་ཞག་བརྒྱད། ཙ་སེ་༧ལ་ཕུ་ཞག་དགུ། ཌ་སེ༢༡ ཟ་ཚོད་ཞག་བཅུ། ས་སེ་༢༡ ལེས་ཟླ་གཅིག པ་སེ་ ༡༠རྩ་ེབཅད་འཕང་།ཉེས་པ་ད་ེའདར་སྣང་བས་གཟབ་པར་བྱའོ།།ཁད་པར་བྱང་སམེས་བསྐྱདེ ་པས་སིག་པ་མྱུར་དུ་དག་ཚོགས་ རོགས་སྒྲིབ་པ་དག་དོན་གཉིས་འགྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། ། ༈ གསུམ་པ་སྨྱུང་གནས་ལ། སྲུང་བ་པོ་སྤྱིར་བཏང་བྱ་སྤྱོད་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དང་བྱེ་བྲག་རིགས་ཀི་ལྷའི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་ འབྲེལ་བའི་དབང་དུ་སུས་ཀང་རུང་བ་དང་། ཁད་པར་གངས་ཅན་བོད་ཀི་ལྷ་སྐལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཡིན་པས། མ་ཎི་འདོན་ཤེས་ ནས་རྣལ་འབྱོར་བ་མེད་མན་ཆད་ལ་ཁད་པར་མེད་ལ། ལྷ་སྔགས་དེའི་རེས་གནང་རིགས་གཏད་བཀགས་ལུང་ཚངས་པའམ་ཐ་ ནའང་དེ་བཞིན་རིགས་ལས་མི་འཁྲུགས་པ་དང་། པདའི་རིགས་ལས་དོན་ཞགས་ལྟ་བུའི་དཀིལ་འཁོར་རརེ ་ཞུགས་པ་ངེས་པར་ དགོས་ལ། ཁ་ཅིག ཕལ་བ་ལ་བསབ་སོམ་སྦྱིན་སྐབས་མདོ་གཟུངས་ཀི་བཀག་ལུང་དང་། གཟུངས་རིང་ཐུང་། རེས་ཟློས་ལན་གསུམ་ རེ་བྱདེ ་བཅུག་པ་དང་། སྨྱུང་གནས་གྲོལ་ཉིན་ལྷ་དེའི་རེས་གནང་མཛད་སྲོལ་ཡང་ཡོད། བསྲུང་བྱ་ལ་སྦྱོར་བ་གོང་ཚིག་ཉིན་ཐོ་ རེངས་གསོ་སྦྱོང་དང་ཆོ་ག་ཚར་གསུམ། གཟུངས་རིང་ཐུང་མ་ཎི་རྣམས་སྙིང་པོར་བྱས། དངོས་གཞིའི་ཉིན་སྨྲ་བཅད་བཟང་བཏུང་ ཆུ་ཐིག་གཅིག་ཙམ་ཡང་མི་བྱ་གཉིད་དང་ག་སྦྲིད་འོག་རླུང་སོགས་བསམས་ཤིང་། ཤོར་ན་གཟུངས་ཆུས་ཉེ་རེག་བྱ། བསྐྱེད་རོགས་ བྱ་རྒྱུད་ལྷ་དྲུག་སྟོང་པ་ཡི་ག་ེ སྒྲ་གཟུགས་དང་ཕག་རྒྱ་མཚན་མ་ལྷ་དྲུག་གོ །མི་གནས་སོགས་སྒྲ་གནས་སྒྲ་མཐའ་སོགས་བསམ་ གཏན་རྣམས་ལྡན་པའི་ཆོ་ག་གསུམ་ལ་སྒྲ་མེད་ཡིད་འདོན་དང་།ལུས་ཀིས་འགྲོ་འདུག་ཕག་བསྐོར་ཀང་བཞག་སྟ།ེ རྩ་ེགཅིག་ བཟླས་དགོས་ཀང་བསྐྱདེ ་རོགས་སོགས་མེད་པས་ནི་འདོན་བཟླས་ཕག་སྐོར་སོགས་ལ་འབད་པ་གལ་ཆེ།རབ་བྱུང་པ་དག་ཆོས་ གོས་རྣམ་གསུམ་དང་། ཁིམ་པའི་པགས་རིགས་མིན་པའི་གོས་གཙང་གསར་བ་གོན། ནང་སྔ་བར་ཡན་ལག་ལྔ་ཁྲུས་དང་། དུས་ གསུམ་ཁྲུས་དང་ཁ་ཆབ་བྱ།ཕེང་ཐག་རས་སྐུད་བྱ།གཙང་སྦྲ་ལྡན་པའི་དཀར་གསུམ་ལ་བརྟནེ །ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བསམ་སྟེ་ སྨྱུང་བར་གནས་པར་བྱའོ། །རེས་ཀི་ཐོ་རེངས་ཐུག་པ་གཏོང་ཞིང་རེས་ཆོག་ཚར་གཅིག་བྱས་ཏ་ེ གྲོལ་བར་བྱའོ། ། ད་ེ ལྟར་སྨྱུང་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་པས་བསྐལ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་དག་ཅིང་ལྷ་མིའི་མཆོག་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ལན་ བརྒྱད་ཀིས་རྒྱུན་ཞུགས་དང་ཆ་མཐུན་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ།ཉེར་ལྔས་ལན་གཅིག་ཕིར་འོངས་པ་དང་ཆ་མཐུན་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁའི ་ི སིག་པ་དག ལྔ་བཅུས་ཕིར་མི་འོངས་དང་ཆ་མཐུན་བསྐལ་བ་འབུམ་ཕག་བརྒྱད་ཀི་སིག་པ་འདག བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀིས་དགྲ་བཅོམ་ 238 / 262

པ་དང་ཆ་མཐུན་བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཕག་བརྒྱའི་སིག་སྒྲིབ་དག་སྟེ་བད་ེབ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།སྒོ་གསུམ་སྨྱུང་བར་གནས་པས་མི་ དགེ་བ་བཅུའི་སིག་སྒྲིབ་དགངན་སངོ ་གསུམ་ལས་ཐར་ཏ་ེས་ལམ་མཐར་ཕིན།མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ ཏན་ཕིན་ལས་ལ་དབང་བ་ཡིན་ནོ། ། ༈བཞི་བ་གདན་གཅིག་གམ་མེ་གཅིག་ཆུ་གཅིག་ཏུ་གྲགས་པ་ནི།མཆོག་དམན་སུས་ཀང་ཉམས་སུ་ལེན་བད་ེཞིང་བསྲུང་ ཚུལ་ལ་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ལས་སོམ་ལུང་ནོད་དེ་ཉིན་གུང་དུ་གུང་ཚིག་བཟའ་བཏུང་དང་ངག་བཅད་བྱས་ཏེ་དག་ེ སྦྱོར་སྤྱི་དང་། ཚེས་ ལྷའི་ཆོ་ག་རྣམས་བྱའོ། །དུས་ཚེས་ལ་སྤྱི་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དུས་ཆེན། གཉིས་པའི་ ཚེས་གཅིག་ནས་བརྒྱད་བར་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། གསུམ་པའི་བཅོ་ལྔར་འབྲས་སྤུངས་དུས་འཁོར་གསུངས། བཞི་བའི་ཚེས་བདུན་ལ་ སྐུ་བལྟམས། བཅོ་ལྔར་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ། ཡང་བརྒྱད་ལ་མང་འདས་དང་བཅུ་ལ་སྐུ་བལྟམས་ཀང་ཟརེ ། དུས་ཆེན་གསུམ་ འཛོམས་ས་ག ་ཟླ་བའོ། ། དྲུག་པའི་ཚེས་བཞིར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། དགུ་བའི་བཅོ་ལྔར་ལྷ་བབས་ཞལ་བཞསེ ་ཏེ་ཉེར་གཉིས་དངོས་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་ ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་གྲགས་པའི་དུས་བཞི་དང་ཡང་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་བཞུགས། བཅུ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་ཐོ་རེངས་མང་འདས་ཏེ།ད་ེརྣམས་སུ་དག་ེསིག་འབུམ་འགྱུར་དང་། ས་ཡ་བྱེས་ཆུང་ཕག་བརྒྱར་འགྱུར་བར་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། ། བྱེ་བྲག་ཟླ་བ་འབྱུང་ངོ་ཅོག་གི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལྷའི་བུ།སེམས་ཅན་རྣམས་དག་ེསིག་ཅི་བྱེད་མྱུལ་དུ་མཆི་སྟ།ེ ད་ེཉིན་ སངས་རྒྱས་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མཚན་སྔགས་བཟླ་ཞིང་གདན་གཅིག་བསྲུང་ན་བསྐལ་བ་བཞི་བཅུའི་སིག་པ་བྱང་། རལ་གྲི་མདུང་ ཐུང་གི་དམལ་ལས་ཐར། དེ་བཞིན་དུ་ཚེས་བརྒྱད་ལ་རྒྱལ་བུ་བེ་ཅོན་སམེ ས་ཅན་གི་ཚེ་རིང་ཐུང་མྱུལ་དུ་མཆི་སྟེ། ད་ེ ཉིན་སྨན་བའི་ མཚན་སྔགས་སོགས་ཀིས་བསྐལ་བ་སུམ་ཅུའི་སིག་པ་བྱང་། བཅད་གཏུབ་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ། ། ཚེས་བཅུ་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་དུས་ཆེན་ལ་ཚོགས་བསྐང་བཤགས་བྱས་ན་དཔལ་རིར་སྐྱེ༑བཅུ་བཞིར་གཤིན་རསེ ་ འཁོར་དབང་བོ་འཆིང་བྱེད་དགེ་སིག་ཡི་གརེ་འབྲི་བར་མྱུར་དུ་མཆི་སྟ།ེདརེ་བསྐལ་བཟང་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་མཚན་སྔགས་ཀིས་ བསྐལ་བ་སྟོང་གི་སིག་པ་བྱང་། ཆུ་ཚན་ཁོལ་བའི་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ། །བཅོ་ལྔར་རྒྱུད་ལྔའི་དེད་དཔོན་ཚངས་པ་ཀུན་རིག་སྔར་ བཞིན་མྱུལ་ཏེ། དརེ ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་ཉིས་བརྒྱའི་སིག་པ་བྱང་། གྲང་དམལ་དུ་མི་སྐྱེ། བཅོ་ 239 / 262

བརྒྱད་ལ་གཤིན་རེ་ཆོས་རྒྱལ་དག་ེསིག་མྱུལ་དུས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་དགུ་བཅུའི་སིག་པ་བྱང་། རལ་གྲི་གདོང་གཡང་གི་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ།།ཉེར་གསུམ་ལ་ལྷ་དབང་ཕག་ཆེན་པོ་མྱུལ་ཏ།ེདརེ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་ མཛད་ཀི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་སྟོང་གི་སིག་པ་བྱང་། ཡི་དྭགས་སུ་མི་སྐྱེ༑ ཉེར་བཞིར་གཤིན་རེའི་འཁོར་དབང་པོའི་ཐེའུ་ ཤན་མྱུལ་ཏེ། དེར་ས་ཡི་སྙིང་པོའི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་སྟོང་གི་སིག་པ་བྱང་གཅོད་གཏུབས་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ། །ཉེར་ ལྔ་མ་མཁའ་འགྲོའི་དུས་ཆེན་ཚོགས་མཆོད་སོགས་བསྒྲུབ་ན་མཁའ་སྤྱོད་དུ་སྐྱེ། ཉེར་བརྒྱད་ལྷ་དབང་བརྒྱ་བྱིན་མྱུལ་སྐབས་སུ་ སངས་རྒྱས་སྣང་མཐའི་མཚན་སྔགསཀིས་བསྐལ་བ་དགུ་བཅུའི་སིག་པ་བྱང་། ཐིག་ནག་ལས་ཐར་རོ༑ ༑ཉརེ ་དགུར་ཕོགས་སྐྱོང་ བཅུ་མྱུལ་དུས་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་བསྐང་གསོལ་བྱས་ན་ཕིན་ལས་མྱུར། སྨན་བའི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་སྟོང་གི་སིག་པ་ བྱང་། ཐལ་ཚན་མེ་མུར་ལས་ཐར་རོ། །གནམ་སྟོང་ལ་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་མྱུལ་དུས། ཤཱཀ་ཐུབ་པའི་མཚན་སྔགས་ཀིས་བསྐལ་བ་ སྟོང་གི་སིག་པ་བྱང་།ཞིབ་མོར་འཇོམས་པའི་དམལ་བ་ལས་ཐར་རོ།།ཉི་འཛིན་བྱ་ེབ་༢༡།ཟླ་འཛིན་བྱེ་བ་༧།སྤྱིར་སངས་རྒྱས་བྱང་ སེམས་རེ་རེའི་མཚན་དང་ཡིག་དྲུག་ལན་རའེི་ཕན་ཡོན་ཀང་ཕོགས་དུས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀི་བརོད་པར་མི་ནུས་པར་གསུངས་ ས།ོ ། གདན་གཅིག་གིས་ཚེ་རབ་ས་ཐམས་ཅད་དུ་མུ་ག་ེལས་ཐར་བསྐལ་བ་ཁིའི་བར་བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ ཚོགས། ལྷ་དང་མི་མིན་གིས་སྐྱོབས་ཤིང་། བྱ་བ་སྐྱོན་བྲལ་ཚེ་དཔལ་བསོད་ནམས་སྙན་གྲགས་འཕལེ ་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ པ་སོགས་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །སྔོན་ཤན་པ་ཞིག་གིས་གདན་གཅིག་ལྔ་བཅུ་བྱས་པས་མི་དཔོན་ཆོས་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་ བུད་མེད་གཅིག་གིས་མི་དྲུག་གཡོ་སྒྱུས་བསད་པར་གདན་གཅིག་སོ་དགུ་བྱས་པས་མི་ལུས་ཆོས་ལྡན་ཐོབ་པ་དང་། ཡང་བུད་མེད་ གཅིག་གིས་ཉརེ་ལྔ་བསྲུང་བས་དགེ་བཤེས་ཚད་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་སོག་གཏམ་རྒྱུད་མང་ཡང་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཐོབ་ཕིར་དེ་ཙམ་གིས་ དོན་ཚང་བའོ།།ད་ེཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་གདན་གཅིག་ཆོ་ག་ལྟར་བྱ།སོ་ན་སྨྱུང་གནས་ལྟར་སྔོན་རེས་བཅས་བྱ།མ་གྲུབ་ན་ཉིན་ གཅིག་ཟས་གཅིག་གིས་འཐུས་ལ་བསྲུང་བྱ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་ཐུན་མོང་པའོ། །ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་རྣམས་སྤྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ གདམས་ལས་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་དཔལ་མོའི་ལུགས་ཀི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་ཁུངས་ནི། སྤྱིར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་མདོ་དང་གཟུངས་ རྣམས་དང་། བཀའ་གཏེར་གི་བརྒྱུད་དུ་མ་ཡོད་ཅིང་རྒྱུད་སེ་བཞི་ཀ་དང་འབྲེལ་བ་ལས། འདིར་བྱ་རྒྱུད་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ པའི་རིགས་ གསུམ ། འཇིག་རྟེན་པའི་རིག ས་གསུ མ་སྟེ་དྲུག ་ཡོད་ པའི་སྔ་མ་པ ད འི་རིགས ་སུ་ག ཏོགས ་པ་ཞལ་བ ཅུ་གཅིག་པའི ་ གཟུངས་ལ་བརྟེན་པའོ། །དེ་བསྒྲུབ་པའི་འཕགས་པས་རེས་བཟུང་དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོ་ཉིད་དང་། དསེ ་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ལ་ གནང་། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ནུབ་ཕོགས་བྲམ་ཟ་ེ རིགས། རིག་གནས་དང་ནང་དོན་ལ་མཁས་པ་ད་ེ རླུང་གགེ ས་ཤིག་གིས་ནད་ལ་དཔལ་ མོས་བྱིན་གིས་རླབས་པས་སོས། སྔོན་བ་མ་ཞིག་གིས་ཐུགས་དཀྲུགས་པ་ཡིན་པས། ད་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གདམས་པ་གནང་ བས། བསྒྲུབ་པའི་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའོ། ། 240 / 262

དསེ ་པཎི་ཏ་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་རབ་བྱུང་རིགས་གནས་ལྔར་མཁས་པ་ལ། སྐུ་སྟོད་རྨ་ཆེན་པོའི་ཉནེ ་པར་ གྲུབ་ཐོབ་ལས་གཤིན་རེའི་གཤེད་ཀི་གདམས་ངག་ཞུས་ཀང་མ་ཕན། ལུས་ཆུ་བར་དང་ཚད་པས་རིང་བུ་ཁོལ་བའི་གཉན་མེ་ དབལ་ནག་པོ་བྱུང་བར་གང་གིས་མ་ཕན་པར། ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ལ་ཞུས་པས་སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་ལ་སྔོན་བ་མ་ཞིག་ལ་དམ་ཉམས་ པས་ཡིན་པ་དཔལ་མོ་ལ་ཞུས་གསུངས། དརེ ་བ་མས་དགེ་སོང་མ་དངས་གྲོགས་མཛད་དེ་བྱིན་རླབས་མཛད་པས་སོས། སྤྱན་རས་གཟིགས་གདམས་པ་ཉུང་ངུ་ གསུངས། རྒྱས་པར་ཟླ་བ་གཞོན་ནུར་ཞུས་གསུངས་པ་བཞིན། སྨྱུང་གནས་ཟླ་གསུམ་བསྒྲུབས་པའི་འཕགས་པ་དངོས་མཇལ་ མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའོ། །དསེ ་པེ་ཉ་པ་སྟེ། བལ་བོའི་རྒྱལ་རིགས་མཁས་པ་འཇམ་དཔལ་གིས་ལུང་བསྟན་བཞིན། རྒྱ་གར་དུ་ ཡེ་ཤསེ་བཟང་པོ་ནས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གདམས་ངག་ཞུས་ཏེ།ལོ་ལྔར་བསོད་སྙོམས་ལ་བརྟནེ་ནས་གྲུབ་པས་འཕགས་པའི་ ཞལ་མཐོང་། མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་སྟེ་མཐར་འཇའ་ལུས་སུ་གཤགེ ས་པའོ། ། དསེ་བྱང་སམེས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་སྟ།ེའཕགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་འཕགས་ པའི་ལུང་བསྟན་ལྟར། སྐྱིད་གྲོང་ལོ་ཀི་ཤྭ་རའི་དྲུང་དུ་ཞག་བདུན་གསོལ་བ་བཏབ་པས། ལོང་བ་བརྒྱ་ལ་མིག གཙུག་ལག་བརྒྱ་ བཞེངས།ལམ་ཕང་བརྒྱ་བསལ།དགེ་སོང་བརྒྱའི་འཚོ་སྦྱོར་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་ལ་གསོལ་བ་ཐོབས་དང་འགྲུབ་སྟ་ེའཚང་རྒྱ་བར་ ལུང་བསྟན་ཏེ།ད་ེབཞིན་མཛད་པས་ལྷ་ཁང་བརྒྱ་ལྷགསྲོག་བླུ་དང་མིག་བླུ་སུམ་བརྒྱ་ལྷགལམ་འཕང་དང་།དགེ་སོང་སྟོང་ལྷག་ལ་ འཚོ་བ་སོགས་རླབས་ཆེན་འགྲུབ། བུད་མེད་ནད་པ་ལ་བྱིན་རླབས་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པས། བྱང་སེམས་དང་དགེ་ལ་ རེམ་ཞསེ ་ཆོས་གསུང་པས་དད་གུས་རྒྱས་ནས་འགོད་པས་ངུས་ཏེ་བདག་སྐྱིད་གྲོང་གི་ཚོང་དཔོན་ཕྱུག་པོ་ཞིག་གི་ཆུང་མ་ཡིན། བུ་ ལོཙ་བདུན་ལོན་ཚེ་ཚོང་དཔོན་བལ་ཡུལ་དུ་ཚོང་ལ་སོང་ལ་ལོ་གསུམ་འགོར། མོ་གཞན་དང་འདོད་ལོག་གིས་འགྲོགས་པས་བུ་ སྐྱསེ་པ་དེ་བསད། ལོངས་སྤྱོད་ཕེད་མེད་སོང་། བུ་སྔ་མས་ཕ་ཐོན་དུས་ཁོད་ལ་ཅི་འད་འོང་ཟརེ ་བར་རོག་ཐོ་བརྒྱབ་པས་ཤི དརེ ་གདོང་ཐུག་ གིས་ཤི་བར་ལབ་བ་མཆོད་རྒྱུས་ཡོད་དུ་མ་དུག་གིས་བསད། ཚོང་དཔོན་ཐོན་པ་ལ་གཡོག་མོས་བཤད་པ་མོས་ཐོས་ནས། ཆང་མང་ དུག་སྦྱར་ཚོང་དཔོན་དཔོན་གཡོག་བརྒྱད་དང་། ཁིམ་མཚེས་སྐྱེས་པ་གཉིས། ཁོལ་མོ་གཉིས་བཅས་བཅུ་གཉིས་ལ་བླུད་པས་ནང་པར་སྨྲ་མི་ནུས་པར་ཞག་གཉིས་ཚུན་ཤི མོ་ལྷོ་བལ་དུ་བྲོས། དསེ ་ཕ་ 241 / 262

མའི་མིང་རྣམས་ཀང་ཕུང་དུ་བཅུག གཞན་ཡང་། སིག་པ་མང་པོ་འཕགས་ཟེར་ནས་ངུ་བར་བ་མས་སིག་ཆེན་པོ་དམལ་བ་ལས་མེད་གསུངས་བཤུམས་ནས། ད་ནི་འགོད་ བཞིན་སྨྱུང་གནས་ལ་རམེ་གསུངས་པས་མོས་སྨྱུང་གནས་བསྲུང་བས་ནད་ཅུང་ཟད་བད།ེས་ག་ཟླ་བར་སྨྱུང་གནས་བསྲུང་བའི་ གཅིག་ལ་ཁ་སྐོམ་ནས་ཆུ་འཐུང་།གཅིག་ལ་ལྟོགས་ནས་ཞལ་ཟས་ཟོས།གདན་གཅིག་གི་བསྙནེ་གནས་དྲུག་སྟ།ེབརྒྱད་སོང་ནཐས་ ཤི་བ་རྒྱ་གར་ཤར་ཕོགས་བྲམ་ཟེ་འབྱོར་ལྡན་དུ་སྐྱསེ ་ལ། ཆང་འཐུང་པས་ཤེས་པ་མཐོ་དམན་ཅན་ཞལ་ཟས་ཟོས་པས་གཟུགས་ ངན་པར་སྐྱསེ །དད་གུས་སྐྱེས་པས་ཚེ་དརེ་སྤྱན་གཟིགས་བསྒྲུབས་ཏ་ེའཕོས་ཚེ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱ་ེབར་གསུངས།ད་ེལྟར་སྨྱུང་ གནས་བརྒྱད་བསྲུང་འཕགས་པའི་མཚན་བརྒྱ་རྩ་བརོད་དེ་ཕག་འཚལ་ན་ངེས་པར་བདེ་བ་ཅན་ཏུ་སྐྱསེ་ཏེ་མཐར་སངས་རྒྱས་བར་ འགྱུར། ལན་གཅིག་བསྲུང་བས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་བཅད་པར་འགྱུར་བ་སོགས་གསུངས་སོ། ། གཙང་སྟོད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་གསུངས་སྐབས་ཙིའུ་དམར་དངོས་སུ་བྱོནནས་གྲུབ་རྟགས་སྟོན་པར་ཞུས་ཚེ་ཕག་འཐིལ་དུ་ སྤྱན་མཐོང་བ་དང་། བཅུ་གཅིག་ཞལ་དང་། ཕག་བཞི་པ། ཁ་སར་པ་ཎི་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཀུན་གིས་མཐོང་། ཙིའུ་དམར་གིས་ ཆོས་འདིའི་སྲུང་མར་ཁས་བངས་སོ། །དསེ ་གྲུབ་ཐོབ་ཉི་ཕུག་པ་སྟ།ེ མངའ་རིས་སུ་འཁྲུངས། རབ་བྱུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་ཚུན་ལ་མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་ཐོབ། སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་ལྟར་མང་ཡུལ་དུ་བྱང་སེམས་ཟླ་ རྒྱལ་མཇལ།བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གདམས་ངག་གནང་།བྱང་ཕོགས་ཊཀྐིའི་གངས་སུ་རྩམ་པ་བྲེ་ལྔར་བརྟནེ ་ནས་ལོ་བདུན་སྨྱུང་ གནས་མཛད་པས། འབྱུང་བཞི་དེངས་བའི་མཚན་མ་བརེས། རྟ་སྒོའི་ལྷ་བཙན་འབུམ་རེ་ཆོས་སྐྱོང་དུ་ཁས་བངས། ནམ་མཁར་ འཕུར་ན་ཉི་ཕུག་ཏུ་གཙང་ལུག་ཇོ་བོའི་སྐུ་བཞེངས། གདན་ས་བཏབ་པས་མཚན་ཉིད་ཕུག་པར་གྲགས། རེ་ཞིག་མིག་བུད་འདའི་ སྙུང་བྱུང་བར་མི་དཀར་ཞིག་གིས་སྔོན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕོགས་སུ་མཉན་པར་སྐྱསེ ་ཚེ།སྐྱལ་བས་ཉ་བོ་ཆེའི་མིག་བཅར་བའི་རྣམ་སྨིན་ཐ་ མ་ཡིན་ཟེར། ཡང་ལན་གཅིག་འགྲམ་གཡས་སྐྲངས་པའི་ཟུག་རྔུ་ལ་སྔོན་སྐྱེ་བ་དགུ་བརྒྱའི་གོང་མ་ཧེའི་འགྲམ་པ་རོས་བཅག་པའི་ རྣམ་སྨིན་ཐ་མ་ཡིན་ཟེར། སྨྱུང་གནས་རྒྱུན་བསྲུང་འགྲོ་དོན་དཔག་མེད་མཛད་དེ། དོན་བདུན་ལ་ངག་བཅད་ཉིན་ཕེད་ཡོལ་དུས་ངོ་ མཚར་བའི་ལྟས་དུ་མ་བཅས་བད་ེབ་ཅན་དུ་གཤེགས་པའོ།། དསེ་སྲུ་བ་རོ་རེ་རྒྱལ་པོ་སྟ།ེསྲུ་ཡུལ་རྒང་དུ་འཁྲུངས།ཚུལ་ཁིམས་དཀོན་མཆོག་བཏགས།ལོ་བདུན་ནས་གྲུབ་ཐོབ་མཇལ། རབ་བྱུང་མཁས་བཙུན་མཆོག་ལ་གདམས་པ་མི་གཅིག་ལྷ་གཅིག་སྤྱན་གཟིགས་གནང་། ལོ་ལྔར་མལ་གཅིག་ཏུ་སྨྱུང་གནས་མཛད། ད་ེབཞིན་ལོ་སོ་དྲུག་གི་ཟླ་གསུམ་ཚེས་བརྒྱད་ལ་སྤྱན་གཟིགས་ཀིས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་དབྱེར་མེད་པར་བརླབས།མངོན་ཤེས་རྫུ་ 242 / 262

འཕྲུལ་བསམ་གིས་མི་ཁབ། ཤ་གཏན་བཅད་དང་བསོད་སྙོམས་ཁོ་ནས་སྨྱུང་གནས་ཆགས་མེད་མཛད་དེ་མཐར་གདུང་རིང་བསྲེལ་ མཆོད་རྟེན་བཅས་གཤེགས་པའོ། ། དསེ ་ཞིང་སྟོན་དགྲ་འཇིགས་སྟེ། ཁོ་ཕུར་འཁྲུངས་ཚེ་ས་གཡོ་འབྲུག་ལྡིར་སོགས་ཀིས་ཡབ་མེས་ཀི་དགྲ་རྣམས་འཇིགས་ པས་དགྲ་འཇིགས་བཏགས། རབ་བྱུང་མཁས་བཙུན་ལྡན་པ་གྲྭ་བ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་པ་ལ་སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་ལྟར། སྲུ་སྟོན་ལས་ བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གདམས་བསྐོར་ཞུས་སྨྱུང་གནས་ལོ་གསུམ་ཟླ་བཞི་སོང་ཚེ༑ ཚེས་བཅོ་ལྔར་སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིག་དང་སྨན་བ་ མཆེད་བརྒྱད།འཕགས་པར་བྱ་སྤྱོད་ཀི་ལྷ་བཅས་རིམ་པར་ཞལ་གཟིགས་དབང་བསྐུར་ལུང་བསྟན་མཛད།ད་ེནས་ལོ་གསུམ་ གདན་ས་མཛད་ནས་ད་ེ འཕལ་རི་ཁོད་དབེན་པར་ལུང་དུ་ར་གསབེ ་དུ་བསོད་སྙོམས་དང་བཅུད་ལནེ ་མཛད་ད་ེ སྨྱུང་གནས་ཟླ་ གསུམ་ཙམ་ན་བསྙུང་དག་པོ་ཞག་བདུན་བྱུང་ཚེ།ཐོ་རངེས་འཕགས་པའི་སྔོན་རྒྱ་གར་དུ་ཉ་བར་སྐྱསེ་ཏེ།ཉ་གསོན་མར་བཙོས་ ནས་ཟོས་པས་ཆུ་ཚན་ཁོལ་མའི་དམལ་བར་ལོ་དུང་ཕྱུར་མོང་ཚེ་བདག་གིས་འོད་རེག་པས་མིར་སྐྱེས་སྐྱེ་བ་བཅུ་དྲུག་ནས་ང་ལ་ འབྲེལ་བས་ད་རེས་རེས་སུ་བཟུང་ཞིང་སྒྲིབ་པའི་ལྷག་མ་དག་གོ་གསུངས་སོ། །དརེ ་བརྩོན་དག་པས་རླུང་ནད་ལ་སེན་ཐལ་དང་ཟ་ ཚོད་སོགས་ཀིས་རླུང་ནོན་མཛད། ལོ་གསུམ་དཀའ་བ་སྤྱད་ནས་བསྐྱེད་རོགས་བསྒོམ་པས་གྲུབ་ཐོབ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ། ཆུ་བོ་ གནེ ་ཟློག་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན།གཤེགས་ཚེ་རིང་བསྲེལ་བྲེ་དོ་དང་ཐུགས་ལགས་གདུང་རྟེན་གཉིས་སུ་བཞུགས་སོ།། དསེ ་མཁན་ཆནེ ་རྩ་ེ འདུལ་བ་ཐུགས་རེ་བྱང་ཆུབ་སྟེ། རབ་བྱུང་བྱམས་ཆོས་སོགས་ལ་མཁས་བཙུན་མཐར་ཐུག་ཚུལ་ ཁིམས་དིས་གྲོ་ལམ་རེར་ཁབ་པ་གྲྭ་སྟོང་ཕག་སེ་འཛུགས་མཛད། སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་ལྟར་མདོག་སོད་དུ་ཞང་སྟོན་ལས་སྒྲུབ་ ཐབས་ཞུས་ཏ།ེ སྨྱུང་གནས་སྟོང་ཕག་དམ་བཅས་སུམ་བརྒྱ་སོང་མཚམས། ས་གའི་བཅོ་ལྔར་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གཟིགས་བྱིན་རླབས་ གྲུབ་པ་བརེས།སེམས་ཅན་དུ་མ་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད།གཤེགས་དུས་བྱམས་པའི་དྲུང་ནས་བད་ེཆེན་དུ་ཕབེ ས་པ་སོགས་རྣམ་ཐར་ བརོད་ལས་འདས་སོ། ། དསེ ་ཆོས་རྒྱལ་བད་ེ བ་ཅན་པ་སྟེ། མདོག་སོད་དུ་འཁྲུངས། ཤཱཀ་བྱང་ཆུབ་བཏགས། རབ་བྱུང་མཁས་ཤིང་འདུལ་འཛིན་སྨན་བ་སྒྲོལ་མ་ཐུགས་དམ་མཛད། འཕགས་མས་ལུང་བསྟན་ལྟར་རྩེ་འདུལ་དྲུང་ནས་ སྤྱན་གཟིགས་དབང་ཁིད་ཞུས་ཏེ་སྒྲུབ།གྲངས་བསྙེན་ཉརེ ་གཅིག་མཛད་ནས་མདོག་སོད་གདན་སར་ཕར་ཕིན་འདུལ་བའི་བཤད་ གྲྭ་ལོ་རེར་ཚར་ཉི་ཤུ་ཙམ་མཛད།སྨྱུང་གནས་སྟོང་གི་སུམ་བརྒྱ་སོང་བའི་ཚེས་བརྒྱད་པོ་ཏ་ལར་ཕེབས་ཏ་ེབཀོད་པ་མདོ་ལྟར་ གཟིགས།འཕགས་པས་ལུང་བསྟན་བྱིན་རླབས་མཛད།ཏིང་འཛིན་དུ་མར་འཁྲུངས།གྲུབ་རྟགས་མངོན་ཤསེ ་ཀིས་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ 243 / 262

ཆེར་མཛད་དེ་ངོ་མཚར་ལྟས་བཅས་པོ་ཏ་ལར་གཤེགས་སོ། ། དསེ་མཁན་ཆནེ་ཆུ་བཟང་སྟ།ེམུས་ལོངས་དཀར་དུ་འཁྲུངས།རབ་བྱུང་མཛད།བྱང་ཆུབ་འབར་བཏགས།མཁས་པའི་ བསྟན་པ་སྐྱོངས།འཕགས་པའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་མདོག་སོད་དུ་བད་ེབ་ཅན་ནས་གདམས་ངག་ཞུས།སྨྱུང་གནས་སུམ་བརྒྱའི་ མཚམས་སུ་བཅོ་ལྔ་ལ་འཕགས་པ་བཀའ་གདམས་བརྒྱུད་པ་བཅས་ཞལ་གཟིགས་སྒྲུབ་ཡུན་གསོལ་བའི་འུ་ཅག་འབྲེལ་བ་མེད་མོད་ ཀང་ལུང་བསྟན་ལ་ཐ་ེཚོམ་པས་སྒྲིབ་པ་ཡིན་གསུངས།བྱིན་རླབས་ལུང་བསྟན་མཛད།ད་ེནས་འཕགས་པ་དང་འབྲལ་མེད་བྱུང་ དགེ་འདུན་སུམ་བརྒྱ་རརེ ་འཚོ་བ་སྦྱར་འགྲོ་དོན་མཐའ་ཡས་མཛད། སྨན་བ་མཆེད་བརྒྱད་སེ་དཔོན་རྣམས་དང་གནས་བཅུ་མཇལ་ བ་སོགས་རྟགས་ངོ་མཚར་བ་བྱུང་མངོན་ཤེས་ཐོགས་མེད་མངའ། གཤེགས་ཁར་དའེ ི་རྒྱག་ལྷག་གང་ཡོད་སྨྱུང་གནས་གདན་གཅིག་ སོགས་དང་ཐོར་ཐུག་མེ་ཤིང་ཡན་གར་འགྲོར་ཐོངས་དང་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་འཕགས་པས་དངོས་སུ་གསུངས་ཏ།ེམིའི་ཟརེ་ ལོ་ཙམ་མིན་གསུངས་ཞག་བདུན་བཞུགས་ནས་འཇའ་ལུས་ལ་ཞག་གསུམ་ནས་ལོ་བདུན་པའི་ཚད་ཙམ་གྱུར་བ་བུ་ཆེན་འགས་ རྟནེ ་སྐལ་དགོས་ཞསེ ་བཞུས་པས་རིང་བསྲལེ ་གི་ཕུང་བོར་གྱུར་ཏོ། ། དསེ་ཆོས་རེ་ཤེས་རབ་འབུམ་པ་སྟ།ེགཙང་དུ་མཚན་ལྟས་བཅས་འཁྲུངས།རབ་བྱུང་མཁས་ཆེན་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ ལྡན་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པ་འཇམ་དཔལ་དམར་པོའི་ཞལ་གཟིགས་རེ་བཙུན་མས་ལུང་བསྟན་ལྟར་ཆུ་བཟང་པ་ནས་སྒྲུབ་ཐབས་ ཞུས་ཏ༑ེ ཟླ་བ་གསུམ་སྨྱུང་གནས་མཛད་པས་འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་འཇིགས་པ་བརྒྱད་སྐྱོབས་བཅས་ཞལ་གཟིགས་ཏ་ེ འབྲལ་མེད་གྱུར། ཤེས་རབ་རྩལ་འབར་བཤད་སྒྲུབ་ཀིས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་མཛད་གཤེགས་ཚེ་ངོ་མཚར་ལྟས་དང་བཅས་ ས༑ོ ༑དེས་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ།གཙང་བྲག་སྐྱར་ས་གཡོ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་སོགས་ངོ་མཚར་ལྟས་བཅས་སུ་བལྟམས། བདག་བས་གཞན་གཅེས་ཀི་ཐུགས་བཅོས་མིན་དུ་འཁྲུངས་པ། སྐབས་ཤིག་ཕྱུག་ལུག་སྐྱོང་བཞིན་ཆོས་ལ་བྲོས། བསབ་སྦྱང་མཛད་ པས་མཁས་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཚེ་མེ་ཏོག་གི་ཆར་སོགས་ཡ་མཚན་བྱུང་། མཚན་བཟང་པོ་དཔལ་གསོལ། དབུ་ཕར་འདུལ་མཛོད་ སོགས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་མཁས་པར་གྲགས་པས་ཁབ་སྟ།ེ འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་དང་འད་ཞེས་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་པོ་ དཔལ་དུ་གྲགས། པོ་ཏོ་ཨའེ ི་གདན་ས་མཛད། ས་སྐྱ་པ་བུ་དོལ་གཉིས། སངས་རྒྱས་དབེན་རིན་ཆེན་གིང་པ་དཔང་ལོ་སོགས་བ་མ་བཞི་བཅུ་ཙམ་བསྟེན་ནས་བོད་དུ་འགྱུར་རོ་ཆོག་གི་ཆོས་ཀུན་ གསན་བསམ་མཐར་ཕིན་མཛད། མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་ནས་ཐགེ ་ཆེན་བོ་སྦྱོང་ཞུས་ཏེ་བསྒོམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ གཉིས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས། མཛེ་སྦྲང་ནད་གདོན་གིས་མནར་བ་སོགས་ཀི་ཤུགས་ལེན་བྱིན་རླབས་སོགས་འདི་ཕིའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ བསྐྱབས་ཏེ་བདེ་བ་ལ་བཀོད།ཆོས་རེ་ཤསེ ་རབ་འབུམ་པ་ལས་སྦྱོར་དྲུག་གསན་པས་རྟགས་བཅུ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་རོགས་ཏ་ེགྲུབ་ 244 / 262

རྟགས་ཐོན་འཕགས་པ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་ཚེ་རབས་ཀི་ལྷར་དགོངས་ནས་ཀླུ་སྒྲུབ་ཙན་གོ་མི་དཔལ་མོའི་ལུགས་སོགས་ཀི་དབང་ ཁིད་བསྒྲུབ་ཐབས་གནང་བ་དགུང་ལོ་ཞེ་གསུམ་ནས་དངུལ་ཆུ་རོང་དུ་དབེན་པར་གཤེགས་ཏེ། མཚམས་དམ་པོས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་ སྨྱུང་གནས་དང་སྦྱོར་དྲུག་མཛད། ཉིན་རརེ ་ཕག་བསྐོར་བརྒྱ་རྩ་སོགས་ཆོས་སྤྱོད་ཚད་མེད་པས་ཟླ་བ་དྲུག་ནས་འཕགས་པ་བཅུ་ གཅིག་ཞལ་དོན་ཞགས་ལྷ་སོགས་ལྷ་ཚོགས་དཔག་མེད་ཞལ་གཟིགས་བྱིན་རླབས་དབྱརེ ་མེད་པ་བྱུང་། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེ་རྒྱུད་ལ་ འཁྲུངས།རེ་རང་བྱུང་བའི་དབུ་ཆེན་ཏ་ེབོ་རྟོགས་ལྡན་པས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་གང་ལ་བྲིས་པའི་དཀར་པོ་ཙམ་ལ་མི་ཟེར།འགྲོ་ ཀུན་བུ་ལྟར་བརྩ་ེབའི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རེ་ཀོང་དུ་གྱུར་པ་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་འད་བ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན་གསུངས།དག་སྣང་ཁོ་ནས་ ཀུན་གི་ཡོན་ཏན་བརོད་ཅིང་ཆོས་བརྒྱད་གཏན་ནས་མི་མངའ་དྲུང་དུ་གཅན་གཟན་བྱི་ལ་འཕར་སྤྱང་ཁི་སོགས་སུ་འཁོད་ཐམས་ ཅད་ཕན་ཚུན་སང་སམེ ས་མེད་པར་བདེ་འབོལ་ལེ་གནས། ཕིན་དྲུག་གི་ཉམས་ལནེ ་སོགས་དམ་པའི་མཛད་པ་ཁོ་ནས་འགྲོ་དོན་ མཛད། ཁད་པར་སེམས་བསྐྱེད་བོ་སྦྱོང་སོགས་བཀའ་སྲོལ་བྱས་ཏེ་གནང་། ནམ་ཡང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་སོགས་ཡ་མཚན་པ་འབྱུང་། ཚུལ་ཁིམས་དི་བཟང་གིས་འཁོར་ཡུག་ཁབ།སྐལ་ལྡན་དག་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོར་མཐོང་།ཡུལ་གྲུ་མང་པོའི་ཆ་ེདགུ་སོགས་སྐྱེ་ འགྲོ་མཐོང་ཐོས་དན་རེག་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་མཛད། མཐར་བྱ་ལོ་ཟླ་བ་དགུ་བའི་ཉི་ཤུའི་དགུང་མོར་ཆོ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པས་ འཕགས་པའི་ཐུགས་ཀར་ཐིམ་པའོ། ། ད་ེལ་སོབ་མ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པའི་ནང་ནས་ཇོ་གདན་དཀོན་མཆོག་བཟང་པོ་ནས་སྙགས་ས་མཁན་ཆེན་སོགས་བརྒྱུད་ ད་ེཆགས་མེད་ཞབས་ཀིས་མཛད་པ་ཀང་ཚང་ལུགས་དང་།བྲག་དཀར་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་ཡབ་སྲས་ནས་ འཇམ་མགོན་གྲོལ་མཆོག་དང་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་ར་ེབཙུན་སྒྲོལ་བའི་མགོན་པོ་སོགས་བརྒྱུད་པ་ཇོ་ནང་ལུགས་དང་།དེ་ལས་བཀ་ ཤིས་ཕུན་ཚོགས་སོགས་ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤིའི་བརྒྱུད་པ་རིང་ལུགས་དང་།ཀུན་མཁེན་ཤསེ ་རབ་དཔལ་ཚུལ་ཁིམས་རྒྱལ་མཚན་ སོགས་ནས་པཎ་ཆེན་བོ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་སོགས་བརྒྱུད་པ་དག་ེ ལུགས་སོགས་བརྒྱུད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་བོད་འདིར་བྱུང་བ་ ཐམས་ཅད་རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེའི་སོབ་ཚོགས་ལས་གེས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུང་མཚན་སྔགས་རིགས་རྣམས་ཀི་ ཕན་ཡོན་བརོད་མཐའ་བྲལ་ཡང་། ཡིག་དྲུག་དང་གཟུངས་རིང་ཐུང་མཚན་སོགས་ཀི་ཕན་ཡོན་མདོ་ཙམ་གཞན་དུ་གསལ་ལ། འདིར་ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོའི་སྔགས་ལ་མི་འད་བ་མང་ཡང་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་གཟུངས་སུ་ཐམས་ཅད་ ཚངས།ད་ེབཟླས་པས་ལས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ།མནར་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་སིག་སྒྲིབ་ཡང་ཕལ་དུ་དགམཚམས་མེད་ལྔ་ཡང་བྱང་།ནད་ རིམས་གདོན་བགགེ ས་ཀིས་མི་ཚུགས། དུག་མཚོན་མེ་ཆུ་ཐོག་དང་ཆོམ་རྐུན་སོགས་དུས་མིན་འཆི་བ་མི་འབྱུང་། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ བཟླས་པས་སྤྱན་རས་གཟིགས་མཇལ་ཏ་ེ བདེ་བ་ཅན་དང་པོ་ཏ་ལར་སྐྱའེ ོ། །རྟག་ཏུ་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་ཚེ་རབས་དན་ཅིང་མཐར་ ཐུག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། 245 / 262

ས་བཅུ་བའི་གཟུངས་བཅུ་འབུམ་རེ་བཟླས་པས། ས་བཅུ་ཐོབ་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཁུངས་བཅས་དོན་ཞགས་རྟོགས་པ་ ཆེན་པོར་གསལ་ལ། པད་གཙུག་ཏོར་གིས་པདོ་ཥི་ཥའི་སྔགས་ཡི་གེ་བཅུ་བ་འབུམ་བཟླས་པས་ས་བཅུ་མཐར་ཕིན། དོན་ཡོད་པད་ གཙུག་ཏོར་གི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བར་འགྱུར། ལན་གཅིག་དན་ཅིང་བཟླས་པས་མཚམས་མེད་ལྔ་སོགས་མནར་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ ལས་རྣམས་དག་ཅིང་། ནམ་ཡང་ངན་འགྲོར་མི་ལྟུང་ཚེ་རབས་དན་ཅིང་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའམ། མངོན་དགའ་བདེ་ཅན་སོགས་སུ་ སྐྱའེ ོ། །ཉིན་རེ་བཞིན་ལན་བདུན་བཟླས་ནས་སངས་རྒྱས་གངའི་ྒཱ བྱེ་མ་སྙེད་ལ་དགེ་རྩ་བསྐྱེད་པར་གྱུར། བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེས་ནས་ ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཕག་དུ་མ་ཐོབ་བོ། །བྱེ་མ་སྔགས་པས་རོའམ་རུས་པར་གཏོར་ན་བསབ་སོམ་རལ་པས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པའང་ མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ།བྲོ་གར་བྲིས་ནས་མཆོད་རྟནེ ་ནང་བཞུགས་བྱས་པའི་གྲིབ་མ་ཕོག་ཚད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ།དུང་ལ་སྔགས་ཏ་ེམཐོན་ པོའི་རི་རྩེར་བུས་པའི་སྒྲ་སོམ་ལྡན་གིས་ཐོས་ན་ཕིར་མི་ལྡོག་པར་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ། ཐ་མལ་པ་སུས་ཐོས་ཀང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱ།ེ ཙན་ དན་ལ་བསྔགས་བདུགས་ན་སངས་རྒྱས་ཀི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རོགས། ཆོས་གོས་ལ་བདུགས་ནས་གོན་ན་སིག་སྒྲིབ་དག སྲང་ཁར་ བདུགས་ན་འཐབ་རྩོད་དང་ཡམས་ནད་ཆད། འབྲོག་ཏུ་བདུགས་ན་དགྲ་རྐུན་གཅན་གཟན་འཆིངས ། རིམས་ཡམས་ཆད་པ་ སོགས་གསུངས་སོ། །སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་བཟླས་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་གིས་དགོངས་ལ་བདུད་ཀིས་གགས་མི་རེད་ལས་ སྒྲིབ་མྱུར་དུ་བྱང་ཞིང་སོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ། ལྷའི་ཞལ་མྱུར་མཐོང་གསུང་ཐོས་སྒྲིབ་ཚོགས་སྦྱོང་པ་སོགས་དགོས་པ་ཁད་ པར་བ་དང་འབྲེལ་བའོ།།ད་ེབས་ན་ཞག་༨༤དཀར་པོ་ཆ་བརྒྱད་ལ་གཟུངས་རིང་ཁི།གཟུངས་ཐུང་འབུམ།སྙིང་པོ་འབུམ་དྲུག ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོའི་གཟུངས་སྟོང་། ས་བཅུའི་སྔགས་དང་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ཅི་རིགས་བཟླས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ད་ེ མཐོང་ཐོས་དན་རེག་འབྲེལ་ཚད་དོན་ལྡན་ཏེ། དེ་ཉིད་མཚོ་རིང་སོགས་ཆུར་ཞུགས་པའི་ཆུ་དེས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རེག་ཚད་ སིག་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་ནས་ཞིང་དག་པར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།དའེི་ལུས་ལ་རླུང་གིས་རེག་སྟེ་གཞན་ལ་ཕོག་ན་ དའེ ི་སིག་སྒྲིབ་མ་ལུས་པ་བྱང་སྟེ་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཐར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀི་སྤྱན་སྔར་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ། །དུད་འགྲོ་སོགས་འཆི་ བའི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་ན་ལྷ་མིའི་ལུས་ཐོབ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀི་ས་བོན་ཐེབས་ཏེ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། ། ཡང་བྱང་སམེ ས་ཟླ་རྒྱལ་གིས་སྐྱེ་བས་སྨྱུང་གནས་ལན་གཅིག་གིས་བད་ེ བ་ཅན་དུ་སྐྱེ༑ བུད་མེད་རྣམས་ཀིས་སྲུང་ན་ འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀིས་ཕོགས་ཏ་ེས་དང་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ།གུང་ཚིག་གཅིག་དངས་ན་ས་བརྒྱད་པའི་བྱང་སེམས་ལ་འཚོ་བ་དངས་ པ་དང་བསོད་ནམས་མཉམ། སྨྱུང་གནས་གྲོལ་ཉིན་དངས་ཀང་རང་སངས་རྒྱས་ལྔ་བརྒྱ་ལ་དངས་པ་དང་འད། གསོ་སྦྱོང་བངས་ པར་དངས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་འད། ངན་སོང་གསུམ་དང་ནད་མཚོན་མུ་གའེ ི་བསྐལ་བར་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་ དུ་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། བྱང་སམེ ས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་སོགས་ཕན་ཡོན་མང་དུ་གསུངས་སོ། །ད་ེ ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན་མི་འགྲུབ་པས་ ཡིད་ཆསེ ་ཀི་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ།།ཞེས་པ་སི་ཏུས་གསུངས་སྨྱུང་གནས་སོགས་ཀི་ཕན་ཡོན་སྐལ་ལྡན་ངལ་གསོ་ལས་དམ་དུམ་ ཝ་བས་བསྡུས་པ་དགའེ ོ།། ༈ །།ཟངས་སྣོད་དུ་བ་བྱུང་ལྔའི་ཆུ་ལ་ཨོཾ་ཡ་ཤོ་ཛེ་ས་ཧཱ། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཁ་ཤར་དུ་ཙོག་པུར་བཟླས་ལ་ 246 / 262

བཏུང་ན། ཟླ་ཕེད་ཚུན་ཆད་ཀི་ཤ་ཆང་སོགས་བཟའ་བ་མ་ཡིན་ཟོས་པའི་ཉེས་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། ། 247 / 262

༄༅། །ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་སྔགས་ཀི་ཕན་ཡོན། འདིར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་སྔགས་ཀི་ཕན་ཡོན་ བཤད་པ་ལ་དོན་ལྔ་སྟེ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་འདིས་ཐུགས་ཇི་ལྟར་བསྐྱདེ ་ཅིང་མཚན་ཇི་བྱུང་ཚུལ་དང་། དུས་གསུམ་ སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་སྟོན་ཚུལ་དང་།ད་ེཉིད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་ཤིང་བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་དང་།ད་ེཉིད་ཀི་མཚན་འཛིན་ ཅིང་ཕག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན། གཟུངས་ཀི་སྔགས་རྣམས་འདོན་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་སོ། །དང་པོ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འདིས་ཐུགས་ གང་དུ་བསྐྱདེ །མཚན་སུས་བཏགས་སྙམ་དུ་སེམས་ན།ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་སྙིང་པོའི་དྲུང་ན་ཐུགས་བསྐྱདེ ་པར་གསུངས་ ཏ།ེ སྙིང་རེ་པར་དཀར་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་ གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་འདི་ཉིད་དུ་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་འཛིན་པ་ཞསེ ་བྱ་བ་ཞིག་གྱུར་ཏ།ེ དེ་ན་སངས་རྒྱས་ རིན་ཆནེ ་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་དེར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཆོས་ཀི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་ སྲོག་ཆགས་བྱ་ེབ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་མང་པོ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་ཏོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ེ ཉིད་དུས་གཞན་ཞིག་ན་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་མདུན་དུ་བརར་ཏེ། གྲོང་ དང་གྲོང་ཁེར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་རྣམས་སུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ནས་རིམ་གིས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀི་མི་ཁྱུད་ཀི་ སྐྱདེ ་མོའི་ཚལ་འཛམ་བུ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་།ཧ་ཅང་མི་རིང་བར་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཐོས་ནས།རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀིས་མི་ཁྱུད་འཁོར་ འབུམ་ཕག་དུ་མས་བསྐོར་ནས། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་ག་ལ་བ་དརེ ་སོང་ནས་ཕག་བྱས་ཏེ། ཕོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཆོས་ཀི་གཏམ་གིས་དགའ་བར་མཛད་དོ།།ད་ེནས་བཅོམ་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀི་མི་ཁྱུད་ཀིས་ཟླ་བ་ གསུམ་གི་བར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པར་གསོལ་བས་གནང་སྟ།ེ རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀི་མི་ཁྱུད་ལ་བུ་སྟོང་ཡོད་པའི་ཆེ་བ་མིག་མི་འཛུམ་ཞེས་ བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བཅས་ལ་ཇི་ལྟར་ཡབ་རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀི་མི་ཁྱུད་ཀིས་བསྙནེ ་བཀུར་བྱེད་པ་ད་ེལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་ཀང་ མ་ཚང་བ་མེད་པར་བྱས་སོ། །ད་ེ ནས་བྲམ་ཟ་ེ རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལོ་བདུན་གི་བར་བསྙནེ ་བཀུར་བྱས་སོ། །དེ་ ནས་བྲམ་ཟེ་རྒྱ་མཚོ་རྡུལ་གིས་རྒྱལ་པོར་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱདེ ་པར་བསྐུལ་བས། རྒྱལ་པོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ བསྐྱེད་ནས་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆནེ ་སྙིང་པོས་རྒྱལ་པོ་རྩིབ་ཀིས་མི་ཁྱུད་བསྐལ་བ་གངའི་ྒཱཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་གཉིས་པ་ལ་ བབས་པ་ན། ནུབ་ཕོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་བ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞསེ ་བྱ་བར་འགྱུར་རོ།། རྒྱལ་པོ་མིག་མི་འཛུམ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་ བའི་ཕིར། སྙིང་རེ་ཆནེ ་པོ་བསྐྱེད་པས་ན། 248 / 262

རིགས་ཀི་བུ་དེའི་ཕིར་ཁོད་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །ཁོད་ཀིས་སམེ ས་ཅན་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་ མང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔར་གྱུར་བ་ན་སངས་རྒྱས་ཀི་བྱ་བ་ བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པ་ན་ཁོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་ཟརེ ་ཀུན་ནས་འཕགས་ པ་དཔའ་བརྩེགས་ཀི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ཀི་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་ནི་བདེ་བ་ཅན་གི་ཞིང་ གི་བཀོད་པ་ད་ེའད་བར་འགྱུར་རོ།།ཁོད་ཀི་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ།།ཁོད་ མ་ངན་ལས་འདས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་བསྐལ་པ་དུང་ཕྱུར་དྲུག་དང་བྱ་ེབ་ཕག་གསུམ་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ༑༑རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ ཀི་འཁོར་འདུས་པའི་ཚད་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་རྡུལ་གི་གྲངས་ཙམ་མོ་ཞསེ ་གསུངས་ཤིང་། ད་ེ ལྟར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་ནི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་དྲུང་དུ་ཐུགས་བསྐྱདེ ་ཅིང་མཚན་ཡང་རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་བཏགས་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ གཉིས་པ་དུས་གསུམ་གི་སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་སྟོན་ཚུལ་ནི། ཐོན་མི་སམ་བོ་ཊས་བསྒྱུར་བའི་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་ གཟུངས་ཆེན་མོ་ལས་ཀང་སྤྱན་རས་གཟིགས་འདི་ནི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་དུ་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་ ཏ༑ེབཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀི་སྣང་བ་ཞསེ་བྱའོ།།འདི་ནི་སྙིང་རེ་ དང་སྨོན་ལམ་གི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བད་ེབའི་ཕིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་སུ་སྣང་ངོ་། ཞསེ ་གསུངས་སོ། ། ༈ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ༑ དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དེས། སངས་རྒྱས་སྐུས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ ཀང་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་གང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་ ཀིས་ཆོས་སྟོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ཀང་ཡོད་ད།ེའཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ཁ་ཅིག་ན་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་རང་སངས་རྒྱས་ཀི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ཉན་ཐོས་ཀི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ ཏོ། །སམེ ས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ཚངས་པའི་གཟུགས་དང་། ཁ་ཅིག་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་དི་ཟའི་ གཟིགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་གནོད་སྦྱིན་གི་གཟིགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་འདུལ་བ་ རྣམས་ལ་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ༑ ༑དམག་དཔོན་གིས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་དམག་དཔོན་གི་གཟིགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ ཏོ། །ལག་ན་རོ་རེས་འདུལ་བའི་སམེ ས་ཅན་རྣམས་ལ་ལག་ན་རོ་རེའི་གཟུགས་ཀིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཡོན་ཏན་ནི་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་དང་ལྡན་ནོ།།ཞསེ ་གསུངས་པ་དང་།མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ 249 / 262

ཡང་བད་ེ བ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་མ་ངན་ལས་འདས་ནས་དའེ ི་བསྟན་པ་སྲོད་ལ་ནུབ་ པ་ན་ཐོ་རངས་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་སངས་རྒྱས་ནས་མཚན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་ བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ནས་འཕགས་པ་དཔལ་བརྩེགས་ཀི་རྒྱལ་པོ་ཞསེ ་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་ གསུངས་སོ། ། ༈ གསུམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་ཤིང་སྐུ་བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། འཕགས་པ་རྒྱན་རས་གཟིགས་དབང་ ཕྱུགས་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་དང་སྐུ་བསྒོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་དང་སྐུ་བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་ མཉམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ར་ེ རརེ ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་དུ་མ་ཡོད་དོ་ཞསེ ་ གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཕག་སྟོང་ལས་འཁོར་ལོས་བགྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་བ་དང་། སྤྱན་སྟོང་ལས་བསྐལ་པ་བཟང་ པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་། སྐུའི་ནང་ཐམས་ཅད་གསང་སྔགས་ཀི་ལྷ་ཚོགས་དུ་མ་བཞུགས་པར་གསུངས་ཏེ། ཟ་མ་ཏོག་ བཀོདཔ་འི་མདོ་ལས། རིགས་ཀི་བུ་ནི་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པ་ཕ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མེད་པ་གཟུགས་མེད་པ་གཟུགས་ཆེ་བ་ལག་པ་ བརྒྱ་སྟོང་བ་མིག་སྟོང་བ། དབུ་བཅུ་གཅིག་པ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ། རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་མ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ། སེམས་མེད་པ་ཤེས་རབ་ཆ་ེ བ་སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཞསེ ་གསུངས་པའོ། །ད་ེ ནས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ ཕྱུགས་འདིའི་སྐུ་བཞངེས་པ་དང་།སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་གཟུགས་བཞངེས་པ་བསོད་ནམས་ མཉམ་ཞིང་། འདིའི་སྐུ་བསྒོམས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀི་སྐུ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པ་དྲུག་ལ་ལོ་བརྒྱའི་ བར་དུ་སྤྱོད་པ་བས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་སྐུ་ཉིན་གཅིག་བསྒོམ་པས་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་སོ། ། ༈བཞི་པ་ད་ེཉིད་ཀི་མཚན་འཛིན་ཅིང་ཕག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི།པད་དཀར་པོའི་མདོ་ལས།བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་བོ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།།རིགས་གི་བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་དའེི་བསོད་ནམས་ བསྐྱེད་པ་ནི་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀི་བུ་གང་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ེ ཉིད་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་པར་བསོད་ནམས་མངོན་པོ་འདུ་བྱེད་པ་དང་། གང་གིས་ཐ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་གིས་མིང་ལན་ཅིག་འཛིན་པ་དང་། ཕག་ལན་ཅིག་འཚལ་བས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ 250 / 262

མཉམ་སྟེ་ལྷག་མའང་མེད་འཕགས་པའང་མེད ། གང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངའི་ྒཱ ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀི་བྱེ་མ་ སྙདེ ་ལ་ཕག་འཚལ་ཞིང་མིང་འཛིན་པ་དང་། གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ གི་མིང་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཀིས་བསྐལ་པ་ཁག་ཁིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཟད་པར་ས་བ་མ་ཡིན་ནོ༑ ༑སྤྱན་རས་ གཟིགས་ཀི་མིང་འཛིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ད་ེདག་དང་ལྡན་པ་སྟེ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ།།ཞསེ ་དང་།ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས།གང་ དག་འཇིག་རྟེན་ན་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་པོའི་མཚན་རེས་སུ་དན་པ་དེ་དག་གིས་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ༴ ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་རྒ་ བ་དང་ན་བ་དང་།འཆི་བ་དང་།སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བ་ཡིན་ནོ།།ད་ེདག་གིས་འཁོར་བའི་མཐའ་མ་གཞན་མེད་པའི་ སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་རོ།།ད་ེནས་གོས་དཀར་པོ་དང་།སྐྱ་བོ་བགོས་བཞིན་དུ་།བྱ་ངང་བའི་རྒྱལ་པོ་མགོག་པ་དང་།རླུང་གི་ ཤུགས་འོང་བ་བཞིན་བད་ེབ་ཅན་གི་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཉན་པའི་ ཕིར་འགྲོའོ།།ཐོས་ནས་ཀང་དེ་དག་གིས་ལུས་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདོད་ཆགས་དང་།ཞ་ེསང་དང་།གཏུ་མིག་མི་འབྱུང་། རྒས་པ་སོ གས་ དང་། མངལ་ ན་གནས་པའི ་སྡུག ་བསྔལ་འབྱུང ་བ ར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ལོངས ་སྤྱ ོད་ཅིང་དེ་ཉི ད་དུ་པད འི་ནང ་དུ་སྐྱེ་ བར་འགྱུར་རོ་ཞསེ ་གསུངས་སོ། ། ༈ལྔ་པ་གཟུངས་སྔགས་འདོན་པའི་ཕན་ཡོན་ནི།འཕགས་པ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པ་ཞསེ ་བྱ་བའི་གཟུངས་ལས།ད་ེནས་ བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་རིགས་སྔགས་འཆང་བ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ།བཅོམ་ལྡན་འདས་ ག་ལ་བ་དརེ ་སོང་སྟ་ེ ཕག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་ཕོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ད།ེ འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ ལྡན་འདས་བདག་གི་སྙིང་པོ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕག་བཅུ་གཅིག་གིས་གསུངས་པ་ ལགས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བྲོ་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགི་བ་དང་། སིག་པ་དང་། བཀ་མི་ཤིས་པ་ དང་། རྨི་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བགིད་པ་དང་། དུས་མ་ལེགས་པར་འགུམ་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པར་བགིད་པ་དང་། བགེགས་དང་ལོག་འདནེ ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགི་བའི་སད་དུ་བཤད་པར་བགིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྙིང་པོ་འདིས་ བསྲུང་བར་བགིད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བགིད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་བདེ་ལེགས་སུ་བགིད་པ་ དང་། ཆད་པ་དང་མཚོན་ཆ་སང་བ་དང་། དུག་ཞི་བར་བགི་བ་དང་། གང་ལ་འགལ་བར་བགིད་པ་མ་མཆིས་ཏེ། སྔོན་གི་ལས་ཀི་ རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། ། སྙིང་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀིས་བསྟོད་ཅིང་དགོངས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་འདི་ནི་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀི་ཐུགས་རང་སར་མཛད་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དན་པ་ལེགས་ཏེ་བསྐལ་བ་ གངའི་ྒཱ བྱེ་མ་སྙེད་ཀི་སྔོན་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་པད་བརྒྱའི་གཙུག་གི་ཆགས་པའི་དུས་འཇོམས་འོད་ཟེར་ཞེས་བགི་བ་བྱུང་ 251 / 262

སྟེ་བདག་དང་སྲོང་དུ་གྱུར་བས་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་གཟུངས་འདི་ཐོས་ལགས་ཏེ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་ཕོགས་བཅུའི་དེ་བཞིགས་ གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་གྱུར།མི་སྐྱསེ ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་སྟ།ེ ད་ེལྟར་བདག་གི་སྙིང་པོ་འདི་ གཅེས་སས་སུ་བགིད་པ་ལགས་སོ། །ནང་བར་ལངས་ནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏོན་ན་ཚེ་འདིར་ཡོན་ཏན་བཅུ་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ འགྱུར་ཏེ།བཅུ་གང་ཞ་ེན།བྲོ་ནད་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དང་།སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ དང་།ནོར་འབྲུ་དང་རིན་ཆེན་རྣམས་རདེ ་པར་འགྱུར་བ་དང་།དགྲ་རྣམས་ཁུག་ཅིང་ཐུལ་བར་འགྱུར་བ་དང་།རྒྱལ་པོའི་ཚོགས་ རྣམས་ཕམ་པར་སྨྲ་བར་སེམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལུས་ལ་དུག་དང་དབང་ཕྱུག་གི་མི་ཚུགས་པ་དང་། རིམ་གིས་མི་ཚུགས་པར་ འགྱུར་བ་དང་། མཚོན་ཆའི་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆབ་ཀིས་འགུམ་པའི་དུས་བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། དུས་མ་ལེགས་པར་འགུམ་པའི་དུས་བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། ། གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ།འཆི་བའི་ཚེ་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་ བ་དང་། ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཡ་ང་བ་མ་སངས་བར་འཆི་བའི་བགིད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། འདི་ནས་ཤི་ འཕོས་ནས་ཀང་བད་ེབ་ཅན་ཏུ་སྐྱ་ེབར་འགྱུར་བ་དང་བཞི་སྟེ།ཡོན་ཏན་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ།བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དན་ ལགས་ཏེ། འདི་ནས་བསྐལ་བ་གངའི་ྒཱ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀི་སྔ་རོལ་[བྱི་]ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མན་ར་བའི་དི་བསུང་ཞེས་བགི་ བ་འབྱུང་སྟེ།ད་ེལ་བདག་ཁིམ་པར་གྱུར་ཏེ།གཟུངས་འདི་ཐོས་ཤིང་བཟུང་བས་བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བར་བསྙིལ་བ་ལགས་ ས།ོ།བདག་གི་སྙིང་པོ་འདི་བཏོན་པས་བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་རྣམ་པར་ཐར་བ་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀི་རེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤསེ་ ཀི་སྙིང་པོ་ཞསེ ་བྱ་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སྙིང་པོ་ད་ེ ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །ལན་ཅིག་བརོད་ན་སོ་སོར་ཐར་བའི་རྩ་བའི་ལྟུང་ བ་བཞི་པོ་དག་ཀང་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་པོ་མ་ལུས་པ་བྱང་བར་འགྱུར་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནན་ཏན་བགིད་པ་ལ་སོགས་སྨོས་ཀང་ཅི་ དགོས་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁག་ཁིག་འབུམ་ཕག་དུ་མ་ལ་དག་ེབའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ན།བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ དང་།བསྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀང་ཅི་འཚལ།དདེ ག་གི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་རོགས་པར་བགིའོ།།བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་བཀའ་སྩལ་པ། 252 / 262

རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་ཀིས་སམེ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་སྙིང་བརྩ་ེ བ་ལགེ ས་སོ། ། རིགས་ཀི་བུ་ཐབས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པར་ནུས་ཏེ། ངས་ཀང་སྙིང་པོ་འདི་ བཟུང་ཞིང་ཡིད་རང་བར་བྱེད་ཀི། རིགས་ཀི་བུ་ཁོད་སྨྲོས་ཤིག ད་ེ ནས་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ དབང་ཕྱུག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བ་གོས་ཕག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀིས་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕག་འཚལ་ཏ་ེ སྙིང་པོ་སྨྲས་སོ།།ན་མོ་རཏ་ྣཏ་ཡཱ་ཡ། དཀོན་མཆོག་རིན་ཆནེ ་གསུམ་ལ་ཕག་འཚལ་ལོ།།ན་མཿཨཪྱ་ཛ་ནྙཱ་སཱ་ག་ད།ཕག་འཚལ་ལོ་འཕགས་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ལ། བཻ་རོ་ཙ་ན། ལས་ཅན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད། བ་ཧ་ར་ཛ་ཡ།བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ།ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཡ།ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ།ན་མཿ ྱཱུ ཕག་འཚལ་ལོ།།སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏེ་བཿཐྷྱམས་ཅད་ད་ེབཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ། ྷ ཨར་ཏེ་བཿདྷྱ གྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སོ། ། སམཀྶཾ་བུདེྡ་བཿཡྷྱང་དག་པར་རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ།ན་མཿཕག་འཚལ་ལོ༑༑ཨཪྱ་ཨ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་ར་ཡ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ། བོ་དྷི་ས་ཏྭ་ཡ༑ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ། མ་ཧཱ་ས་ཏྭ་ཡ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ། མ་ཧ་ཀཱ་རུ་ཎི་ ཀཱ་ཡ། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། ཏཏྱ་ཐཱ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨོཾ་དྷ་ར་དྷ་ར། གཟུངས་གཟུངས། དྷི་རི་དྷི་རི། འཛིན་པ་འཛིན་པ། དྷུ་རུ་དྷུ་རུ། ཟུངས་ཤིག་ཟུངས་ཤིག ཨིཊེ་ཝེ་ཊ།ེ དབང་ཞུ་བ། ཙ་ལེ་ ཙ་ལེ། བསྐྱོད་ཅིག་བསྐྱོད་ཅིག པྲ་ཙ་ལེ་པྲ་ཙ་ལེ༑ རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ། ཀུ་སུ་མེ། མེ་ཏོག་འཛིན་པ། ཀུ་སུ་མ་ཝ་རེ༑ མེ་ཏོག་གི་མཆོད་འཛིན་པ།ཨི་ལི།ཐབས་ཤསེ །མི་ལི།བ་མ་མཆོགཙི་ཏི་ཛྭ་ལ།སེམས་ཀི་འབར་བ།མ་པ་ན་ཡེ་སྭ་ཧ།གཞི་ ཚུགས་ཤིག གཟུངས་འདི་ལན་གཅིག་བཏོན་པས། ཉན་ཐོས་ཀི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཞི་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་ཀང་བྱང་ བར་འགྱུར་རོ། །ལན་བདུན་བརོད་ན་ཚེ་རབས་བརྒྱར་བསགས་པའི་སིག་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བརོད་ན་ བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སིག་པ་དག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེ ས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་འདི་བརྒྱ་རྩ་བརོད་ན་བསྐལ་པ་བཞི་ 253 / 262

ཁིའི་འཁོར་བ་ཕིར་བསྙིལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་འདི་དུད་འགྲོ་འཆི་ཁ་མའི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་ན་འཆི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་མིའི་ འཇིག་རྟེན་གི་ལུས་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་འདི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་དང་ཉ་དང་རི་དྭགས་དུད་འགྲོར་གཏོགས་པ་གང་ གི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲགས་པ་ད་ེཐམས་ཅད་དུད་འགྲོའི་ལུས་དེ་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། འདིའི་ཆོ་ག་ནི་སྒྲུབ་མི་དགོས་པར་ཐམས་ཅད་བྱདེ་པར་འགྱུར་ཏ།ེརིམ་ཉིན་གཅིག་པ་དང་།ཉིན་གཉིས་པ་དང་།ཉིན་ གསུམ་པ་དང་། ཉིན་བཞི་པ་དང་། [བརྒྱད་རྟག་པའི་]རིམ་གཉིས་དང་། ལྡང་དུབ་པ་དང་། འབྱུང་པོའི་གདོན་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་ དང་།འད་ེདང་།ལུས་སྤྲུལ་པོ་དང་།བརེད་བྱེད་དང་།ལི་བ་དང་།འབྲས་དང་། བས་ལྡག་དང་། མེ་དབལ་དང་། ལྷོག་པ་དང་། མཛེ་དང་། ཕོལ་མིག་དང་། དུག་དང་། ཁ་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྔགས་ བཟླའོ། །ལན་བདུན་བཟླས་བརོད་བྱས་ན་ལས་ཀི་སྒྲིབ་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱིས་པ་གདོན་གིས་ཟིན་པ་ལ་འབྲུ་མར་རོ།། ནད་ཐམས་ཅད་ཆུ་གཙང་མ་ལ་བསྔགས་ཏེ། འཐུངས་བས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ཞསེ ་གསུངས་སོ། ། ༈ འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དུ་སྣམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ཐོགས་མེད་པ་ ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་ལས། བྱང་ཆུབ་སམེས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀི་ཐུགས་དམ་བཅས་ནས་སྨྲས་པ།བདག་དང་བདག་གི་མཁན་པོ་དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་མེད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་ཏེ༑ གསང་སྔགས་འདི་ཞག་གཅིག་བར་ལ་ལན་ལྔ་ཚང་བར་བགིད་ན་བསྐལ་ བ་བརྒྱ་སྟོང་ཁི་ཕག་འབུམ་གིས་བར་དུ་བསགས་པའི་སིག་པ་ལི་བ་ཀུན་བྱང་བར་འགྱུར་རོ༑ ༑བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅསེ ་ གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང་མི་ལ་ལ་ཞིག་གི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིགས་སྔགས་འཛིན་པའམ། འཆང་བའམ། ཀོག་པའམ། འདོན་པར་བ གིད་པ་ན། སེམས་ཅན་དེ་ཚེ་འཕོས་ཏེ་འཆི་ཁར་ཕོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དེར་ གཤེགས་ཏེ།ཕག་གིས་ཁིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དེར་སྐྱལེ ་བར་འགྱུར་རོ།།བཅོམ་ལྡན་འདས་སམེས་ ཅན་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་གཟུངས་སུ་བགིད། བཟླས་པ་ལས་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་ན་བདག་མངོན་ པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་གང་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་གཟུངས་སུ་འཛིན་ ཅིང་བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀི་ཞིང་དུ་མ་སྐྱེས་ན་ལམ་མངོན་པར་རོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་ཅིག གང་ 254 / 262

གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིད་པ་ལས་ཏིང་ང་ེའཛིན་དུ་མ་གྲངས་མེད་པའི་རིག་པ་མ་ཐོབ་ན་ བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མ་གྱུར་ཅིག ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་གང་ལ་ལས་གཟུངས་སུ་བཟླས་པ་བགིད་པ་ལས་དེ་ལྟར་ཚེ་འདི་ལ་རེ་བ་ཐམས་ ཅད་མ་བསྐོངས་ན། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་སྙིང་པོ་འདི་ཞེས་བགི་བར་མི་རུང་སྟེ། གང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་པ་དང་། སེམས་ཐག་པ་ནས་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །བུད་མེད་གང་ལ་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་ བརོད་བགིད་པ་ལས། བུད་མེད་ཀི་ལུས་ལས་འཕོས་ནས་སྐྱསེ ་པའི་ལུས་སུ་མ་གྱུར་ན་བདག་མངོན་པར་རོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ མ་གྱུར་ཅིག གང་གིས་ཡིད་གཉིས་སམ་ཐ་ེ ཚོམ་སྐྱསེ ་པས་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུརོ། །སམེ ས་ཅན་གང་གི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་ དཀོར་དང་ཁ་ཟས་སྤྱོད་པའི་སིག་པ༴སངས་རྒྱས་སྟོང་འཇིག་རྟནེ ་ན་གཤེགས་པའི་ཚེ་ནའང་མཐོལ་ཞིང་བཤགས་སུ་མི་གནང་སྟ།ེ གང་གི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་གཟུངས་སྔགས་བཟླས་པ་ཙམ་གིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སིག་པ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། ། གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིས་པ་ལས། མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་། ཆོས་ལ་བསྐུར་བ་ བཏབ་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་དལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁིམས་ཉམས་པ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་བཤིགས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་ ནོར་བརྐུས་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ངན་སམེ ས་བགིད་པ་ལ་སོགས་པའི་སིག་པ་ལི་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བར་འགྱུར་ རོ། །གཟུངས་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་འཚལ་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་ སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་སྟ་ེ ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོའི་རིགས་སྔགས་ཀི་སྙིང་པོ་གཟུངས་འཛིན་ ཅིང་བཟླས་བརོད་བགིད་ན་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོ་ལྔ་པོ་གང་ཞེ་ན། གང་ནས་གང་སྐྱེས་པའི་སར་ཆོས་བཞིན་བགིད་པའི་ཆོས་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་འཕད་པ་དང་། རྟག་པར་དགེ་བའི་ཡུལ་ དུ་སྐྱསེ ་པ་དང་། རྟག་པར་དུས་བཟང་པོ་དང་འཕད་པ་དང་། རྟག་པར་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་འཕད་པ་དང་། དད་པ་དང་ཡན་ ལག་ཚང་བ་དང་།སྤྱོད་ལམ་ཞི་དུལ་ཅན་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་།ཚུལ་ཁིམས་མི་ཉམས་པ་དང་།གཉེན་བཤསེ ་འཁོར་ལྡན་དུ་འདུ་ འཕོད་པ་དང་། འཚོགས་ཆས་དང་ནོར་རས་ཡོད་པ་གཞན་གིས་མི་འཕོག་པ་དང་། རྟག་པར་མི་གཞན་གིས་བཀུར་སྟི་དང་སྲིད་ཞུ་ བགིད་པ་དང་། ནོར་རས་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་འདོད་པའི་དགོས་པ་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་དང་། ལྷ་ཀླུ་ཀུན་ གིས་རྟག་ཏུ་མགོན་སྐྱབས་བགིད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གར་བྱུང་གར་སྐྱེས་ཀང་སངས་རྒྱས་ཀི་དྲུང་དུ་སྐྱེ་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ པ་དང་། ཐོས་ནས་ཀང་དོན་ཟབ་མོ་སྟོགས་ཏེ་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་སྔགས་འཆང་བ་དང་། བཟླས་པ་དེ་ལ་ 255 / 262

ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅོ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀིས་རིགས་སྔགས་རྟག་པར་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འཆང་བ་ དང་བཟླས་བརོད་བགིད་པར་རིགས་ཏ།ེ དེ་ལ་ལེ་ལོ་བགིད་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་གཟུངས་སྔགས་འདི་འཆང་བ་དེས་ཆུ་ ཀླུང་ངམ། མཚོའམ། རིང་ངམ། ལྡིང་ཀའམ། ཡུར་བའམ། ཆུ་ཆེ་ཆུང་གང་གི་ནང་དུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཁྲུས་བྱེད་ན་ཁྲུས་ཀི་ཆུ་སེམས་ ཅན་གང་གི་ལུས་ལ་ཕོག་གམ། རེག་པས་སམེ ས་ཅན་དེའི་སིག་པ་ཐམས་ཅད་དག་སྟ།ེ སེམས་ཅན་གང་གི་ལུས་ད་ེ ལས་ཐར་ནས་ ཕོགས་གཞན་ས ངས་རྒྱས་ཀི་ཞི ང་ཡོངས་སུ་དག་པར ་པད ་ ལ ས་སྐྱེ་ཞིང ་མང ལ་དང་དོད་ག ཤེར་དང་སྒོ་ ང་ལ ས་སྐྱེ་བར་མི་ འགྱུར་ རོ། ། ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གཟུངས་འདི་འཛིན་ཅིང་འདོན་པ་དེས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏ་ེ འགྲོ་བ་ལས། རླུང་ཆེན་པོ་ནས་དའེ ི་ལུས་ ལ་སྐྲ་དང་གོས་ལ་ཕོག་པའི་རླུང་དསེ་སམེས་ཅན་གཞན་གི་ལུས་ལ་རེག་པར་གྱུར་ན་སམེས་ཅན་དེ་དག་གི་སིག་པ་ལི་བ་དང་སྒྲིབ་ པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བྱང་ཞིང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། རྟག་པར་སངས་རྒྱས་ཀི་དྲུང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།ད་ེབས་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་ཕན་ཡོན་དང་།བསོད་ནམས་དང་།ཡོན་ ཏན་གིས་འབྲས་བུ་བསམ་གིས་མི་ཁབ་དཔག་པས་མི་ལོངས།མི་གང་དག་གཟུངས་འདི་འཆང་བ་དང་།བཟླས་བརོད་བྱདེ ་པ་དེའི་ ཁ་ནས་ཚིག་དག་ེབ་དང་།ཚིག་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ།ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་ཀིས་ དའེ ི་བཙུན་པར་འཛིན་ཏ།ེ དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་གོ །ཞསེ ་ཟེར་ཞིང་ཀུན་ཀང་ད་ེ ལ་བཀུར་ཏ།ེ སེམས་བསྐྱདེ ་ནས་སངས་ རྒྱས་དང་འད་བར་བལྟའོ། །གཟུངས་འདི་སེམས་ཅན་གང་དག་མཐོང་ངོ་ཅོག་གིས་ཐོས་པར་བཟླས་ན་སམེ ས་ཅན་དེ་དག་བྱང་ ཆུབ་སམེ ས་དཔར་འགྱུར་རོ། །དའེ ི་ཕན་ཡོན་གྲངས་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརོད་ཀིས་མི་ལང་ངོ་། ། ཡིད་ལ་སྨོན་པ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་མི་སྲིད་དོ།།ཞསེ ་གསུངས་སོ།། ༈ ཞར་བྱུང་བསྙནེ ་གནས་ཀི་ཕན་ཡོན་ནི། བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གི་ཞལ་ནས། གང་ཞིག་རིགས་ཀི་ བུའམ་རིགས་ཀི་བུ་མོ་གང་གིས་བསྙུང་བར་གནས་པ་ཚར་གཅིག་བྱས་ན། བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་སིག་པ་དག་ཅིང་ལྷ་དང་མིའི་མཆོག་ ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །[སྨྱུ]བསྙུང་བར་གནས་པ་ལན་བརྒྱད་བྱས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་མཚུངས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་གི་ཁམས་བད་ེ བ་ཅན་དུ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ། །ལན་ཉརེ ་ལྔ་བྱས་ན་ཕིར་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་། བསྔལ་པ་བརྒྱད་ཁིའི་སིག་པ་དག་པར་ འགྱུར་རོ། །ལན་ལྔ་བཅུ་བྱས་ན་ཕིར་མི་འོང་བ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་། བསྐལ་པ་ཁི་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དག་པར་ཆ་བཚུངས་ཤིང་། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆ་མཚུངས་ཤིང་།བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཕག་བརྒྱའི་སིག་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ༑༑ངསེ ་པར་ 256 / 262

བདེ་བ་ཅན་དུ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་ཀི་སྒྲིབ་པ་ དག་པར་འགྱུར་རོ། ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས་ངག་གིས་སྒྲིབ་པ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཡིད་ཀི་སིག་སྒྲིབ་དག་ པར་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་༴ ཟས་མ་ཟོས་པས་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ༑ ༑ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་དུད་ འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མ་ཡེངས་པར་གནས་པ་ནི་དམལ་བའི་སྐྱེ་ གནས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་པར་གནས་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་དང་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྐྱ་ེ བར་འགྱུར་རོ།།ངག་སྨྲ་བཅད་བྱས་པས་མགྲིན་པ་སྨྲ་ལེ་བདེ་ཞིང་བརོད་པ་རྣམས་དག་པར་འགྱུར་རོ།།སམེས་མ་ཡངེས་པས་ཡིད་ གཞུངས་ཤིང་སེམས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས་ལུས་གསེར་གི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་མཛེས་པར་འགྱུར་ རོ། །ངག་བསྙུང་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་གནས་པས། ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་བོ་གྲོས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་བསྙུང་བར་གནས་པས། མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩགཉིས་དང་ དཔ་ེ བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱ་ཅུའི་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། ། ངག་བསྙུང་བར་གནས་པས། སངས་རྒྱས་ཀི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བསྙུང་བར་ གནས་པས།མངོན་པར་ཤསེ ་པ་ལྔ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།།ད་ེལྟ་བུའི་བསྙུང་གནས་ཚར་གཅིག་བྱས་པས་ཀང་ བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་སིག་སྒྲིབ་དག་པར་གསུངས་ཏེ་ཞལ་བཅུ་གཅིག་པའི་གཟུངས་ལས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གི་ཚེས་བརྒྱད་དམ། བཅུའམ། བཅོ་ལྔ་ལ་བསྙུང་བར་བསམ་སྟེ་སོམ་པ་ཡང་དག་པར་བངས་ནས་ཆོས་ བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགིས་ཏ་ེ སམེ ས་རྩ་ེ གཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བདག་རེས་སུ་དན་པར་བྱས་ནས་ གཟུངས་སྔགས་འདི་བཟླས་བརོད་བགིས་ན་བསྐལ་བ་བཞི་ཁིའི་འཁོར་བར་ཕིར་བསྙིལ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ གི་མིང་འཛིན་པ་ནི་དོན་མཆིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕག་འབུམ་གི་བས་ལྷག་ལགས་སོ། །བདག་མིང་འཛིན་པས་སམེ ས་ཅན་ ཐམས་ཅད་ནི་ཕིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ལ་གནཐས་པར་འགྱུར་རོ། །བྲོ་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ ཐམས་ཅད་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། ། 257 / 262

གང་ལ་ལ་ཞིག་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བགིད་ན་དེ་དག་གི་སུ་དག་སངས་རྒྱས་ཀི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལགས་སོ། །ཞསེ ་སོགས་ མང་དུ་གསུངས་སོ།། །། 有图༄༅། ། དགེ་སོང་མ་དཔལ་མོའི་རྣམ་ཐར། ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དེ་ཉིད་ཀིས་ཨོ་རྒྱན་གི་རྒྱལ་པོ་ཨིན་བྡྲོ་དྷིའི་སྲས་མོ་དགེ་སོང་ མ་དཔལ་མོ་ལ་གནང་བ་ཡིན་ཏེ་དག་ེསོང་མ་དེ་ཉིད་ཀི་རྣམ་ཐར་ནི།དང་པོ་རྟེན་ཁིམ་པ་ཡིན་ཚེ་རྒྱ་གར་ཉི་འོག་གི་རྒྱལ་པོ་སིག་ སྤྱོད་ལ་དགའ་བ་ཞིག་གིས་ཆུང་མར་བརངས་པ་ལ་དེར་མ་སེབ་པ་ཙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་གི་བོ་ལོག་སྟེ་སོ་བརྫུ་བྱས་ནས་ཕིར་ལོག་ པས་དག་ེསོང་མ་བྱས་ཤིང་།སྤྱིར་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་ཤིང་།ཁད་པར་ཨིན་བྡྲོ་དྷིའི་ལུང་བསྟན་བཞིན་འཕགས་པ་ཐུགས་ རེ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་ནས་བཞུགས་སྐབས་སུ་སྔོན་ལས་ཀི་ལྷག་མ་ནད་དུ་སྨིན་ནས་སྐུ་ལུས་ལ་མཛེ་བྱུང་སྟེ་ཕག་གཡས་པས་མཁིགས་ མ་ནས་ཆད། ལུས་ལ་ན་ཟུགས་བཟོད་དཀའ་བ་བྱུང་ཞིང་རྣག་ཁག་དཔག་མེད་འཛག་ཅིང་བཟའ་བཏུང་ཡང་དུད་འགྲོ་ལྟར་ཁ་ སྦུབས་ནས་ཟ་དགོས་པར་གྱུར་ནས་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ཚེ། འཁོར་རྣམས་ཀིས་རྩའི་སྤྱིལ་པོ་ཞིག་བཟོས་ནས་དརེ ་བསྐྱལ་ཞིང་གདུངས་པས་བཤུམ་གིན་བཞུགས་པ་ལ། རྨི་ལམ་དུ་ ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཨིན་བྡྲ ོ་དྷི་བྱོན་ནས་ཤེལ་བུམ་བཅུད་ལྡན་ཞིག་སྤྱི་བོར་བཞག་ནས་འདི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུས་པས་ཁྲུས་ཆུ་ཡིན་ གསུངས་ནས་མོ་ཡི་སྤྱི་བོར་བླུགས་པས་སྒོ་གསུམ་བད་ེབ་དང་ལྡན་པར་བྱས་ཤིང་།རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ནས་ཁོད་ནད་འདི་ཡི་རེན་གིས་ མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འདུག་པས་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀི་སྙིང་རེའི་རང་གཟུགས་འཕགས་པ་ཐུགས་རེ་ཆེན་ པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་བསྒྲུབས་ཤིག་གསུངས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དའེ ི་ནུབ་མོ་ནས་ནད་ལས་གྲོལ་བས་རྟགས་མངོན་སུམ་དུ་ བྱུང་བཞིན་ཉི་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཡི་གེ་དྲུག་མ་དང་། བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་ལ་ཐུགས་དམ་མཛད་པས་སྐབས་ཤིག་རྨི་ལམ་དུ་ སྤྱིལ་བོའི་ནང་ཐམས་ཅད་འོད་ཀིས་གང་ཞིང་དེར་ཁེའུ་གཟི་འོད་འབར་བ་སེང་གེ་ལ་ཞོན་པ་ཞིག་བྱུང་ནས།ད་ེན་རེ་ཁོད་འདིར་ མ་སོད་པར་ལི་ཁ་ར་ཤིང་འཕེལ་དུ་སོང་དང་ད་ེན་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ངོ་བོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཕག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་དང་ ལྡན་པ་བཞུགས་པ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག་གསུངས་ནས་ལུང་བསྟན། ལེ་ཐོག་ཏུ་བདུད་རྩི་རིལ་བུ་བཞག་པ་ལ་ཉིད་སུ་ཡིན་ཞུས་ པས།ང་ནི་འཇམ་དབྱངས་གཞོན་ནུ་ཡིན་གསུངས་བྱུང་།དངོས་གྲུབ་ཅིག་ཞུ་བྱས་པས།ད་ལྟའི་ད་ེདག་ཡིན་མོད་གསུངས་ནས་ འཇའ་ཡལ་བ་བཞིན་དུ་སོང་།ད་ེནས་བཟུང་བྱམས་སྙིང་རེ་དག་པོ་སྐྱ་ེབཞིན་འཕགས་པ་ལ་གསོལ་བ་རྩ་ེགཅིག་ཏུ་བཏབ་ནས་ ཤར་ཕོགས་ལི་ཁ་ར་ཤིང་འཕེལ་དུ་ཕིན་ནས་དེར་བཞུགས་ཚེ་ཉེར་འཚེ་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་བཞིན་བཞུགས་པ་ལ་མཁའ་འགྲོ་མ་དམར་ མོ་མེ་ཏོག་གི་ཐོད་བཅིངས་པ་བདུན་མདུན་དུ་ལྷགས་ནས་ཁོད་ལ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་དུས་དེ་རྣམས་འཁོར་གི་ཐོག་ 258 / 262

མར་མཆིས་ཏ་ེབཀའ་སྲུང་བགིད་དོ་ཞེས་ཟརེ ་རོ།། ད་ེནས་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གིས་དྲུང་དུ་བཞུགས་ནས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་མ་ཐོབ་བར་དུ་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་དབུ་སྙུང་ བཞེས་ནས་བཟའ་བཏུང་ཡིད་ལ་མི་བྱདེ ་པར་ཡིག་དྲུག་དང་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གི་གཟུངས་ཐུགས་དམ་མཛད་པས་ལོ་གཅིག་ཙམ་ ནས་ནད་ཐམས་ཅད་སྦྲུལ་ཤན་ལྟར་བུད་ཅིང་། ཕག་གཡས་ཆད་པ་ཡང་སོར་ཆུད་ཅིང་། སྐུ་ལུས་སྔར་ལས་མཛེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གིས་མི་ཁབ་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱསེ ། བདུད་དང་ལོག་པར་འདེན་པའི་ཚོགས་རྣམས་དབང་དུ་བསྡུས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀི་སམེས་དང་ལྡན་པར་བྱས་ཤིང་།ས་ དང་པོའི་བདེན་པ་མཐོང་། སངས་རྒྱས་ཀི་ཕིན་ལས་ཀི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སམེ ས་དཔའ་དང་ཡི་དམ་ གི་ལྷ་མང་པོས་ཞལ་གཟིགས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་དོན་དུ་བསྙུང་གནས་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་མཛད་མཐར་ཡུལ་དབུས་སུ་བྱོན་པ་ ལ་མི་རྣམས་ན་རེ།དག་ེསོང་མ་འདི་ནད་བད་ེབར་སོང་འདུག་སྟེ་བསབ་སོམ་ལ་ཅུང་ཟད་གཡེལ་ལམ་ཟརེ ་ཞིང་སོམ་ཉི་ཟ་བའི་མ་ དད་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕིར་ཁ་སར་པ་ཎིའི་དུས་མཆོད་ཀི་ཁོམ་གསབེ ་ཏུ་མོ་རང་གི་མགོ་བཅད་དེ་མཁར་གསིལ་གི་རྩེར་བཀལ་ ཏ་ེགར་མཛད་པས་ཐམས་ཅད་ཀིས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པར་ཤསེ ་ནས་ད་ེཕིན་ཆད་ལམ་ལིཀི་ཀཱ་ར་ཞསེ་གྲགས་སོ།། ད་ེ ཉིད་ཀིས་པཎི་ཏ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་ལ་གནང་། ད་ེ ནས་རིམ་བཞིན་དཔལ་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་ད་ེ ཉིད་ཀི་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་ བལ་པོ་པེ་ཉ་པ་ལ་གནང་།ད་ེཉིད་ཀི་འགྲོ་དོན་ལ་བསྐྱོད།སྐབས་ཤིག་ཏུ་བུད་མེད་རྒན་མོ་མི་ཕོ་མོ་བཅུ་གསུམ་ཙམ་བསད་པའི་ སིག་ཅན་ལོ་མང་པོའི་བར་དུ་ནད་ཀིས་གདུང་བ་ད་ེའད་ཞིག་ལ་སྨྱུང་གནས་ཀི་གདམས་པ་གནང་ནས་ལན་བདུན་ཙམ་བསྲུངས་ ཀང་ལྟོགས་ནས་ཟན་བག་ཙམ་ཟོས། སྐོམ་ནས་ཆང་ཅུང་ཟད་བཏུང་བས་མོ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གར་སྐྱེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་ཤསེ ་ཀིས་བརྟགས་པས་ བྲམ་ཟ་ེ འབྱོར་བ་ཅན་གཅིག་གི་བུར་སྐྱསེ ་ཀང་ཟན་ཟོས་པ་དང་ཆང་འཐུང་བའི་སྐྱོན་གིས་ལུས་བཀག་མདངས་མེད་པ་དང་། ཤེས་ པ་མཐོ་དམན་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱསེ ་པར་གདའ་གསུངས་སྐད།དེ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་མང་པོའི་དོན་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སམེས་ དཔའ་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ནི་ཐུགས་ར་ེཆེན་པོའི་སྤྲུལ་པ་དངོས་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟའོ།། ད་ེ ཉིད་ཀིས་རེས་གྲུབ་ཐོབ་ཆེན་པོ་ཉི་ཕུག་པ་ལ་གནངས། དེས་ས་བ་རོ་ར་ེ རྒྱལ་པོ་ལ་གནངས། དསེ ་ཞིང་སྟོན་སངེ ་གེ་ 259 / 262

དགྲ་འཇིགས་ལ། དསེ ་མཁན་པོ་འཇང་པ་རྩི་འདུལ་བྱང་ཆུབ་ལ་དེས་ཆོས་རྒྱལ་བད་ེ བ་ཅན་པ་ཤཱཀ་བྱང་ཆུབ་ལ་གནངས ། དེས་ མཁན་ཆེན་ཆུ་བཟང་བ་ལ།དེས་ཤསེ་རབ་འབུམ་པ་ལ།དསེ ་རྒྱལ་སྲས་ཐོག་མེད་བཟང་པོ་ལ་གནངས།དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ གཉགས་ཆེན་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་ལ་འཕགས་ཆེན་བསོད་ནམས་དར་ལ། འཕགས་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ། མ་ཎི་བ་གྲགས་པ་ བསོད་ནམས། ཀུན་དགའ་མཆོག་གྲུབ། ཀུན་དགའ་གྲོལ་མཆོག རེ་རོ་རིང་བ། ྨཱ རེ་སྒྲོལ་བའི་མགོན་པོ། བཀ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས། ཤཱཀ་བསྟན་འཕལེ ། སྟོན་བསྒོམ་བྱིས་པ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ། དྷར་ཤི། འགྱུར་མེད་སྐལ་བཟང་། འགྱུར་མེད་བསྟན་འཕེལ་བཟང་པོ། བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ། ཀུན་བཟང་གཞན་ཕན། འཇིགས་མེད་ འཕགས་མཆོག་རོ་རེ། གནས་བསྟན་ཆོས་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལའོ། །བརྒྱུད་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི། དཔལ་རྒྱལ་པའི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ འམ་འཕགས་པ་སོགས། །དིན་ཆེན་རྩ་བའི་བ་མ་ཁབ་བདག་འཁོར་ལོའི་མགོན་པོ་དེ་ཉིད་ཀིས་མཚན་བརོད་པར་དཀའ་ན་ཡང་ དོན་གི་སད་དུ་མཚན་ནས་སྨོས་ན། དེ་ཉིད་ཀིས་བདག་ལ་བུམ་པ་གང་བྱོས་ཚུལ་དུ་གནང་བའི། འཕགས་པ། ལྷ་ཀླུ་ལ་སོགས༴ ད་ེ བཞིན༴ གནོད་པ༴ བསམ་པ༴ སྲོག་ཆགས་སྲིན༴ སོགས༴ ཤོག། །། ༈ གསལ་བཤད། དབེ ་འདིའི་མ་ཡིག་དག་མང་ཆེ་ཤོས་དཔ་ེ རིང་བྲིས་མ་ཡིན་པས། མ་ཡིག་མི་དག་ས་འགའ་རེ་སྣང་ཡང་ཚིག་ཕད་གཅིག་ གཉིས་ར་ེམ་གཏོགས་བཟོ་བཅོས་བྱས་མདེ ། རེ་ཟུང་ར་ེམི་ཤེས་རྒྱུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀང་རྟགས་[ ]འདིའི་ནང་དུ་བཀོད་ཡོད། གཞན་ མཆན་འགའ་རེ་ཡོད་པ་རྣམས་རྟགས་\'7b \'7dའདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཡོད། གཟིགས་པ་པོ་རྣམས་ཀིས་ད་ེ ལུགས་ཐུགས་ལ་ འཛིན་པར་ཞུ། རྩིས་འཕྲུལ་པ།གསརེ་སངེ་གེ་བཟང་པོ། དཔ་ེ སྒྲིག་པ། སེང་གེ་བཟང་པོ། ཞུ་དག་པ། སྒོ་མེ་ཀུན་བཟང་ཚོགས་འཕལེ ་དང་། སེང་གེ་བཟང་པོ། 260 / 262