རྒྱུད་སྤྱིའི་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་

༄༅།།རྒྱུད་སྤྱིའི་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་རོང་ཟོམ་ཆོས་ཀྱི་བཟང་པོས་མཛད་པ་བཞུགས།

རྒྱུད་དང་ཀལྤའི་ནང་ནས། བསྟན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི། དམ་ཚིག་དང་། དབང་དང་། ཕྲིན་ལས་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་དང་།མཆོད་པ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། སྔགས་དང་། ཕྱག་རྒྱ་དང་། བསྒྲུབ་པ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། ༼དངོས་པོ་འདི་དགུ་ཁོང་ཁྲར་རྒྱུད་ཀུན་ནས་ཀྱང་འབྱུང་ན། དངོས་པོ་མིང་གདགས་པར་གསལ་བ་ནི། ཏནྟྲ་ཀུན་གྱི་མཇུག་གི་དོན་འཕགས་པ་ཐབས་ཀྱི་ཞགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །༽ལྟ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་མན་ངག་ཅེས་གྲགས་པ་ཡང་འདི་དག་ཏུ་འདུས་སོ།།གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཅུ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡང་འདི་དག་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འདི་རྣམས་སྟོན་པའི་སྒྲར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། དོན་དང་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་ལ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ།གཞིའི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང་། ཐབས་ཀྱི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ལམ་གྱི་དངོས་པོས་བསྡུས་པ་རང་བཞིན་ཞེས་གྲགས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུད་ཅེས་གྲགས་པའོ། །ཚིག་གི་སྒོ་ནས་ནི། སྒྲར་སྣང་བ་དང་། སྒྲར་གྲགས་པ་དང་། གླེག་བམ་དུ་གཏོགས་པའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། ཏནྟྲ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྒྱུད་དང་ཐགས་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་འཇུག་སྟེ། འདི་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་དོན་དང་། གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་དོན་དང་། འཁྲུགས་པའི་དོན་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཟིན་པར་བྱས་པ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ཏནྟྲ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དོན་འདིས་ན་ཐགས་དང་འདྲ་བས་རྒྱུད་ཅེས་བརྗོད་དོ།།འདིའི་ལྡང་ཚད་ནི། གླེང་གཞི་དང་། གླེང་བསླང་བ་དང་། རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་། ཡོངས་སུ་གཏད་པ་རྣམས་ཚང་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་མ་ཚང་བ་ནི་ཀལྤ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་དང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད། །དབྱེ་བ་ངེས་ཚིག་ལྡང་ཚད་ཀྱིས། །སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཀལྤ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་མའི་རྟོག་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུད་དང་ཐབས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་། ལྷ་དང་དེའི་མཚན་མ་དང་། དངོས་གྲུབ་རྣམས་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ན་ཁ་ལོངས་པ་དང་། མ་ལོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ནི། ལས་དང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོ་ག་ཞིབ་མོ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷའི་སྐབས་སུ་ནི། རྒྱལ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་དག་དང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཚན་མའི་ཡན་ལག་ཕྲ་མོ་ཡན་ཆད་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་གྲུབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་ནི། ཐོབ་༼ལྷ་ཉིད་དམ་དེའི་ཡོན་ཏན།༽པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། རྟོག་པས་བརྟགས་པའམ་དེ་ལས་བྱུང་བས་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་དབྱེ་བ། ངེས་ཚིག་རྟོག་པའི་མཚན་མ་བརྗོད་པར་བྱ། དེ་ལ་དམ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྲུང་བ་ལ་ནི་དམ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །དངོས་སུ་རྩ་བ་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ། སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་བསྲུང་མཚམས་རྣམས་སོ། །ཀུན་ཐོབ་འགྲོ་དང་རྟོག་པ་དང་། །ཡང་དག་ཐོབ་སོགས་གསུམ་དེ་བཞིན།།རྫོགས་ཐོབ་དུས་དང་མཉམ་པར་སྦྱོར། །གསང་བ་རྟེན་དང་བཅའ་བ་དང་། །མནའ་དང་བསྟིམ་པ་ཡལ་གམ་བཅས། །དམ་པར་གྱུར་དང་དམ་པས་གསུངས། །དམ་པ་མཚོན་དང་དམ་དུ་འཛིན། །འདས་ན་བསྲེག་པར་བྱེད་པ་དང་། །འདའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས། །དམ་ཚིག་ཅེས་ནི་བྱ་བ་ཡིན། །འདི་ནི་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །ས་མ་ཡ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ །སྡོམ་པ་དང་། མནའ་དང་། རྟོག་པ་དང་། གསང་བ་དང་། མཉམ་པ་དང་། དམ་པ་དང་། བརྟེན་པ་དང་། དུས་དང་། ཡལ་གམ་བཅས་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་སྟེ། འདི་རྣམས་གནས་སྐབས་གང་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི། ས་མ་ཡ་སཾ་བ་ར་ཞེས་པ་སྟེ་སྡོམ་པ་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་བ་པ་ཏ་ཐ་ཞེས་བྱ་སྟེ་མནའ་ལ་འཇུག །ཨ་བྷི་ས་མ་ཡ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་ར་ཧ་སྱ། ཞེས་པ་སྟེ་གསང་བ་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་ས་མ་ཀ་ཡོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམ་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་སེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བརྟེན་ཅིང་སྤྱད་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་བེ་ལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་ལ་འཇུག །ས་མ་ཡ་དངོས་སུ་ཡལ་གམ་བཅས་པའི་ཐ་ཚིག་ལ་འཇུག་སྟེ། དོན་འདི་རྣམས་རང་རང་གི་སྐབས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཡང་གཞན་ལས་ས་མ་ཡ་ག་བྱ་ཀ་ཏ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམ་པས་གསུངས་པའི་ཚིག་ཅེས་ཀྱང་ཟེར། ཡང་གཞན་ལས་ས་མ་ཀ་ཡེ་ལ་ཀ་ཏ་ད་ཧེ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དམ་པ་གང་ཡིན་པ་ལས་འདས་ན་འཚིག་པ་ཞེས་ཀྱང་བཤད། དེ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་དང་ཐ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །འདི་སྐད་དུ། ངོ་བོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས། །དཔེ་དང་ངེས་ཚིག་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས། །གསང་བའི་དམ་ཚིག་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས། གོ་འཕང་གི་ཆོས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བཀོད་པའོ། །དེ་ལ་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ནི། བླ་མ་ལ་དབང་ཡོད་པ་དང་། །སློབ་མ་རྒྱུད་དང་ལྡན་པ་དང་། །བླ་མ་སེམས་དགའ་བར་གྱུར་པ་དང་། སློབ་མས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དད་པ་བརྟན་པ་དང་། ལེགས་པར་དབང་བསྐུར་བ་བྱས་པའོ། །དབང་བསྐུར་བའི་རྟེན་གང་ཞེ་ན། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། དབང་གི་དངོས་པོ་ནི། ལམ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི། དེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བསྒོ་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དབང་འཛིན་པ་ནི་དམ་ཚིག་སྟེ། རྩིག་པ་དང་རི་མོ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དྲི་མ་དག་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར་བའོ། །རྒྱ་རྟགས་ནི་ཆུ་བླུགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ལས་ལ་དབང་བསྐུར་བ་བཞིན་ནོ། །དབང་གི་མཚོན་པ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་རྫས་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་མཚོན་ནས་གོ་འཕང་གི་ཆོས་གཞན་ལ་སྟེར་བའོ། །དེ་ཆོས་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན།ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པ་བཞིས་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དབང་གི་དངོས་པོ་ནི། དམ་ཚིག་ཕྱག་རྒྱའོ། །དབང་གི་མཚོན་པ་ནི་སྐུ་ཕྱག་རྒྱའོ། །དབང་གི་མིང་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དབང་བསྐུར་བ་དང་ཐོབ་པ་ནི་ ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། དབང་བསྐུར་བའི་ནུས་མཐུས། སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་སྔར་མ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བླ་མ་དང་སློབ་མའི་ནུས་མཐུའི་བྱེ་བྲག་གིས། ས་བོན་ཙམ་དང་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་བཞིན་ནོ།།ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །ཨ་བྷི་ཥཱིཉྩ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མངོན་པར་གཏོར་བས་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གོ་༼གོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་བྱ། ས་དང་བ་ལང་མཐོ་རིས་དང་རྡོ་རྗེ་རི་དང་འོད་དང་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་འཇུག །༽ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ།ས་དང་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་། ཨ་བྷི་ནི་མངོན་དུ་བ་འམ་མངོན་པ། ཥིཉྩ་ནི་ཆུ་བླུག་ཅིང་གཏོར་བ་སྟེ། འགྲོ་བའི་བྱ་བའི་ཆོས་ཙམ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ། འདིར་མངོན་པར་གཏོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་།དྲི་མ་དག་པ་ཙམ་མཚོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་།ཆོས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཕན་པ་དང་ནུས་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཕྱི་དང་ནང་ངོ་། །དབང་བསྐུར་བ་དང་གོ་འཕང་བསྒོ་བ་དང་རིམ་པ་སྦྱིན་པ་ནི། །རྣམ་ གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །རྒྱུ་རྟེན་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད། །འཛིན་པ་ལས་དང་རྒྱ་རྟགས་དང་། །མཚོན་བྱ་བསྡུས་དང་ཐོབ་པ་དང་། །ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས། །གསང་སྔགས་དབང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད། །ཕྲིན་ལས་ནི། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས། འགྲོ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་མཛད་སྤྱོད་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞིང་། ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་ཟིན་པ་ནི། ཐབས་མཁས་པའི་ཕྲིན་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་དང་མི་ལྡན་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཕྲན་ཚེག་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིའི་ཡུལ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་ཡང་དམིགས་ཀྱིས་ནི།གནོད་སྡིག་ཅན་དང་།དབུལ་ཕོངས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དང་། དྲེགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་ཞིང་ཁུད་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཐབས་ནི། བསྒོམ་པ་དང་། བཟླས་བརྗོད་དང་། སྦྱིན་སྲེག་ཕུར་བུ་དང་། གཏོར་མ་དང་སྦྱོར་བ་དང་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་དོ། །མདོར་ན་ནང་ལ་བརྟེན་པ་དང་།ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་དང་།གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །འབྲས་བུ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་དང་འདུལ་བའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ན། ཀརྨ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ།གརྟན་ཀྲྀ་ཏ་ཡ་ཀརྨ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ལས་ཏེ།བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྒྱུ་དང་རྟེན། །ཡུལ་དང་ཞིང་དང་དབྱེ་བ་དང་། །ཐབས་དང་འབྲས་བུ་ངེས་ཚིག་གིས། །སྔགས་ཀྱི་ ཕྲིན་ལས་ཤེས་པར་བྱ། །དཀྱིལ་འཁོར་ནི། རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོ་འཁོར་དང་བཅས་པ། ཕོ་བྲང་དང་བཅས་པ་ལ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྒྲར་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང་། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་མང་མོད་ཀྱི། ཉེ་བར་ནི་གང་དུ་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་བཅས་པར་སྟོན་པ་སྟེ། ཉེ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ན། མཎྜལ་༼མཎྜ་ནི་སྙིང་པོའམ་བཅུད་ལ་འཛིན་པ་སྟེ།སྙིང་པོ་ཉིད་ཡོན་ཏན་འཛིན་པས་ན། སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱར།༽ཞེས་བྱ་བ་སྙིང་པོ་འཛིན་པའི་དོན་ཏེ། འདིས་སྙིང་པོའི་དོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བརྗོད།གང་དུ་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། གཙོ་བོ་རྣམས་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་མཎྜལ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བསྐོར་བའི་དོན་ཏེ། འདིས་བསྐོར་ཅིང་བཀོད་པའི་དོན་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བརྗོད་དེ། གང་དུ་འཁོར་དང་ཟླུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ། མཎྜ་ནི་མནན་པ། ལ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། འདིས་འདུག་པའི་དོན་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་སྟེ།གང་དུ་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་། ཉི་ཟླའི་གདན་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྗོད་པ་རྣམས་སོ། །ངོ་བོ་དབྱེ་བ་ངེས་ཚིག་གིས། །རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་པར་བྱ། །མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། བཀུར་བ་དང་ཡོན་འབུལ་བའི་སེམས་པས། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས། མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ།།རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་པར་གཞུང་ཁ་གཅིག་ལས་གྲགས་ཏེ། ཚུལ་འདི་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཞིང་གི་བྱེ་བྲག་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་ བའི་བྱེ་བྲག་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་དང་།དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཞིང་གི་སྒོ་ནས་ནི་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་མཆོད་པའི་གནས་རྣམས་མཆོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་མཆོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྒོ་ནས་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བསྔོས་པའི་མཆོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་ནི། ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མཆོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་དང་། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བ་མཉེས་པའི་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །གཞན་ལས་དོན་དམ་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཆོད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བསྒོམ་པ་ནི། དོན་དམ་པའི་མཆོད་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཆོད་པའོ། །ཡང་གཞན་ལས་ཕྱི་དང་ནང་དང་གསང་བའི་མཆོད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ནི་ནང་གིའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཕྱིའི་འོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་མཆོད་པ་ནི་ནང་གིའོ། །གཞན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་འདོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་ཕྱིའི་འོ། །རྣམ་གཅིག་ཏུ་ཏན་གན་དང་བདུད་རྩི་དང་ཚོགས་ཆེན་པོའི་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོ་ག་ཕྱི་ པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་མ་གྲགས་ཤིང་། རྣལ་འབྱོར་ནང་པའི་མཛད་སྤྱོད་དུ་གྱུར་པ། ལྟ་སྤྱོད་རླབས་སུ་ཆེ་བའི་མཆོད་པ་ནི་ནང་གིའོ། །ཕྱི་པ་རྣམས་དང་མཐུན་པ་ནི་ཕྱིའིའོ། །གསང་བའི་མཆོད་པ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་མཆོད་པ་དངོས་སམ།དེའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལས་ནི། ལུས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པ་དང་། ངག་གི་སྔགས་ཕྱག་དང་ལྟ་སྟངས་ལ་སོགས་པ་ཕྱག་རྒྱའི་བྱེ་བྲག་གོ།ལ་སོགས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་དད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཞེས་ཀྱང་གྲགས་སོ། །དགོས་ཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། གླུ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་བསྡུ། བསོད་ནམས་ཀྱི་བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུར་བསམ་ནས། ཕྱིར་དང་། ལས་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། དངོས་གྲུབ་ཐུན་མོང་དང་མཆོག་གི །ཀྱི་ཕྱིར་དང་། རབ་སྐུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་བྱིན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། པཱུ་ཛ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ། སྔོན་དུ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ན་མཆོད་པ་ཞེའམ། ཡང་དང་ཡང་དགྱེས་པ་བསྐྱེད་པས་མཆོད་པ་ཞེའམ། པུ་ར་པཱ་ཛ་ཏ་ཞེས་བྱ་སྟེ་བསོད་ནམས་གསོགས་པའི་ལས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་པཱུ་ཛ་ཞེས་བྱ། རྣམ་པ་གཅིག་༼བཀུར་བའི་དོན་ནི་མཆོད་པའི་དོན་ནོ། །༽ཏུ་བཀུར་བའི་དོན་གྱིས་མཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །པུ་ནར་པུ་ནར་པྲི་ཡང་ཛ་ ཏ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཆོག་མི་ཤེས་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་པཱུ་ཛ། ཞེས་བྱ། འདི་ནི་དགེ་བའི་ལས་སུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་༼པུ་ཛ་རྠ་ག་ཏ་ཝཱརྠ་ཞེས་བྱ་སྟེ།༽ འགྲོ་བའི་ལས་ཅན་ཏེ། དགོས་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་གྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྐང་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་དབྱེ་བ་ངེས་ཚིག་དང་། །ལས་ཀྱིས་མཆོད་པ་ཤེས་པར་བྱ། །བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི། བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྣམ་པ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མའང་། ཐ་མལ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བ་ནི། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། དེའི་ཆ་ཤས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་མཚན་མ་དང་། དེ་བཞིན་གསུང་གི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣང་བའོ། །གསུང་དེ་ཡང་སྒྲ་དང་དེའི་བརྡར་གྱུར་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐ་མལ་པར་སྣང་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་དབང་དང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་དང་། གདུལ་བྱའི་དཀར་པོའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས། སྣོད་དང་བཅུད་དུ་བཅས་པའི་གཟུགས་སུ་འཕགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སྣང་བ་འབྱུང་བའོ། །ལྷ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་མཐའ་དག་བཤད་ན་ནི། དོན་དམ་པའི་ལྷ་དང་། སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ལྷ་གཉིས་སུ་ཡང་སྟོན་ཏེ། སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ཀྱང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་།དེ་ལ་ཡང་། རབ་མཆོག་པོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སུ་ཡང་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ། །འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ལྷར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ནི། དེ་ཉིད་ལྷའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཞེད་དོ། །སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཉིད་ལྷར་བཞེད་དེ། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་བསལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ནི་དེ་མ་བསལ་བའོ། །རབ་མཆོག་པོ་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཙོ་བོར་མ་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དངོས་དང་སྤྲུལ་པར་ཡང་ཡོད་པར་བལྟ་སྟེ།སྤྲུལ་པ་ནི་དེས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་དེར་སྣང་བ་སྟེ་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ལྷ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་། སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་གཞུང་ལས་གསལ་བར་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་དུ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་དུ་དོན་དམ་པའི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་གཞུང་དུ་ཡང་དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་ཞེའམ། རྣམ་དག་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ལྷ་ཞེས་གཞུང་ཀུན་ལས་གསུངས་ཏེ། ཕྱི་པ་དག་གི་གཞུང་ལས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་འདུས་ལ་སོགས་པ་ལས། མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྷར་གསུངས་ལ། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་གཞུང་༼མཉམ་སྦྱོར་ལས།༽ལས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཆེ་བའི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་ལྷར་གསུངས་པ་ཡང་། འདི་ལྟར་བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་ལྷའི་བདག་ཉིད་མཚན་ཉིད་དྲུག་གསུངས་པ་ལས། ཕྱག་རྒྱ་དང་། སྒྲ་དང་། ཡི་གེ་དང་།གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་ཏེ།དེ་དག་ཏུ་ཡང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་སྣང་བ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་དུ་ཡང་། ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་བསྡུས་པའི་ལྷ་རྣམས་གྲགས་པ་དང་། རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལྷར་བཞེད་ལ། ཐ་མལ་པར་སྣང་བ་དག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བྱིན་བརླབས་ལས། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བར་བཅས་པའི་ཆོས་སྣང་བར་བཞེད་དེ། འདི་ལྟར། འབྱུང་ཆེན་སེམས་ཅན་དོན་རབ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དུ་ཡང་། སྐུས་འདུལ་བའི་དུས་སུ་སྐུར་སྣང་ལ། གསུང་གིས་འདུལ་བའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་གསུང་དུ་སྣང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་མལ་པར་སྣང་ཡང་། འདི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་ཆེར་འཕགས་ཕྱིར། །མི་གཡོ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་བདག །སེམས་འདུ་བྱ་ཕྱིར་གཡོ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་དག་ཁམས་༼མཉམ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས།༽ གསུམ་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་སྲིད་གསུམ་མཆོག་གསུམ་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཞུང་དག་ལས་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་༼དེ་ཉིད་ལས།༽ ལ་བྱ་གསུངས་པ་ཡང་འདི་དག་ཏུ་འདུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དུ་ལྷག་པར་བསྟན་པ་ནི། ལེ་ལག་ལས་ལྷ་མི་སྤང་བའི་སྐབས་སུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡེ་ནས་རྣམ་པར་དག་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེར་མེད་པར་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་།འབྲས་བུའི་ཆོས་སུ་སངས་རྒྱས་པས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆེ་བ་ཞེས་ཀྱང་འདོད་དེ། འདི་ནི་ལྟ་བ་དམན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས། ལྷག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་བཞེད་དོ། །དོན་འདིའི་དབང་དུ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷ་ཞེས་བྱའོ།།ལྷ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་བཤད་པ་ནི། མི་འཆི་དཔའ་དང་ལྷག་པར་བརྟན། །འདོད་དོན་སྟེར་དང་ཞི་བ་དང་། །ལུས་གནས་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་། །བཀུར་བར་འོས་ཕྱིར་ལྷ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་ཨ་བྷི་ངྷ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གཙུག་ལག་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་འདིར་ཡང་གང་དུ་རིགས་པའི་སྐབས་དེར་ལྷར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ལྷའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་གང་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་བྱེ་བྲག་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལའང་རིལ་བོ་དང་། རྗེས་སུ་གཞིག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རིལ་བོར་འཛིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། བདག་གི་ཕུང་པོ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། བདག་མེད་པར་མོས་པའི་ལྟ་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྒོམ་ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་མོས་ཏེ།མཚན་མ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའོ། །རྗེས་སུ་གཞིག་པ་ནི།ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པའི་ཤེས་པས་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་བརྟགས་ན།གང་གི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པས་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པར་ཐག་བཅད་ནས་དེའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའོ། །མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། གཞིའི་སྒོ་ནས་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པ་ནི།ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །དབུ་མ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པ་ནི་རྫོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བའི་རྒྱུད་ལས་གསལ་བར་གསུངས་ཏེ། དམ་ཚིག་བྱིན་བརླབས་དང་པོ་སྟེ། །བརྟགས་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་འོ། །དབུ་མར་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དག །འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཆོ་གར་བརྟགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་མཆོད་པ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས། སྒྲིབ་པ་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་བྱས་པས། སྒྲིབ་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་སྒྱུ་མ་དང་།སྨིག་རྒྱུ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་མ་བཏང་བར། ཡེ་ཤེས་དབབ་པ་དང་།ཕྱག་རྒྱ་དབབ་པའི་སྦྱོར་བ་བྱས་པས།།ལྕགས་ལ་གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩི་བཏང་བ་བཞིན། བདག་གི་ལུས་ཉིད་ལྷའི་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པར་བསྒོམ་པའོ། །འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་པས་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བདག་ཉིད། སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལུས་སྒྱུ་མ་ཙམ་གྱི་དམིགས་པ་མ་བཏང་བ་སྟེ།ཚུལ་འདི་ལ་ནི་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཙམ་ལ་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། ཚུལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དབང་དུ་གྱུར་པ། རྣམ་པ་མེད་པའི་མི་གཡོ་བར་གསལ་བའི་བདག་ཉིད། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་སྤང་བའི་རང་རིག་པ་ཙམ་པ་དམིགས་པ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ལྷས་བསྒོམ་ཏེ་བསྒོས་པའམ། དེ་ལས་ལྷར་བསྐྱེད་པ་སྟེ།དཔེར་ན་གསེར་ཞུན་མ་ལས་ལུགས་སུ་བླུགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །རྫོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་མོས་པ་ལས། རྒྱལ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་བསྒོམ་པ་སྟེ། དཔེ་ནམ་མཁའ་དྭངས་པ་ལས་སྤྲིན་ལྡང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་བདག་ གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚུལ་འདི་གསུམ་ནི།གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཀུན་ལས་སྟོན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་གསལ་བའི་ཚིག་ཏུ་སྟོན། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་དོན་གྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་འདོགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ།སྐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་བཤད་པ་ནི། ཡོ་ག་ན་ཡ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ངང་ཚུལ་ལམ། རང་གི་རང་བཞིན་ནམ། རྣལ་དུ་ཕབ་པའི་དོན་ལ་ཡང་སྙོགས་ཡང་ན་ཡོ་ག་ཛན་དྲ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུ་མ་སྦྱར་ཞིང་འདུས་པ་ལ་ཡང་སྙེགས་ཏེ།ཚིག་བསྡུས་པ་དང་རྫས་བསྡུས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱ།འདིར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ། ལྷར་བརྟགས་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་འབྱོར་བའི་དོན་ཏེ། གཞུང་དག་ལས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་འབྱོར་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་རྣམས་ལ་འམ།༼མཉམ་སྦྱོར་དང་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ལ་སོགས་པ་ལས།༽དེ་ཉིད་དུ་འབྱོར་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཙམ་ལ་འབྱོར་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་གསུངས་པ་དང་།རྣམ་པར་ཤེས་པ་༼འགོག་པ་ཞེས་བསམ་ཏན་ཕྱི་མ་ལས།༽མི་འཕྲོ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དོན་གྱིས་འདུས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྩེ་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། མཚུངས་༼ས་མཱ་ངྷི་ཞེས་པའི་སྒྲས་བསམ་གཏན་དང་།༽པའི་བློ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་། རྩེ་གཅིག་པ་ལ་བྱ་བར་མངོན་ཏེ། དེར་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ནི། བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གདགས་པར་རིགས་སོ། །གོམས་པར་བྱེད་པའང་འདི་ལྟར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་སམ། གསང་སྔགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་གྱི་སྒོ་འམ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པའམ། དོན་མཐོང་བ་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དམ་པ་ནི།གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ལྷ་མཐོང་བ་སྟེ། མ་བརྟགས་མ་བརྩལ་ཡང་།དེར་སྣང་བ་འབྱུང་བའོ། །བརྟགས་པ་ནི། རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་དུ་ནི་སྣང་བ་སྟེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྣང་བ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ལྷའི་བདག་ཉིད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྟར་སྣང་བ་དག་གང་དུ་བརྟག་ཅེ་ན། འདི་ནི་ལྷ་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་དེར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མི་ནུས་ལ། བརྟགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་གྲགས་པས། ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་། ཐ་སྙད་གདགས་པ་ནི་བདག་ཅག་ལྟ་བུའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞག་གོ །སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས། གསང་སྔགས་དང་རིག་སྔགས་དང་གཟུངས་སྔགས་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །དེ་ལ་རིག་སྔགས་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ།།དེ་བཞིན་དུ་གཟུངས་སྔགས་ནི། དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱིས་ནི་ལོག་པར་རྟོག་ཅིང་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ལས་ཤེས་པ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །རིག་སྔགས་ཀྱིས་ནི་མ་རྟོགས་པ་བཅོམ་ཞིང་བསལ་ཏེ་དངོས་པོའི་དོན་རིག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུངས་སྔགས་ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་ཉམས་པ་བསལ་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དོན་དང་བཅས་པ། ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། གཉེན་པོའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྣང་བ་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པའམ། ཆ་ཤས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གསང་སྔགས་ནི། ལྷ་ཕོའི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དང་ཕྱག་རྒྱ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ། །ལྷག་མ་གཉིས་ནི། ལྷ་མོའི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དང་ཕྱག་རྒྱ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་དག་ཀྱང་ རྟགས་ཀྱི་སྒོ་ནས། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་དང་གཟུངས་སྔགས་སུ་ བཞེད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནི་ཡིག་འབྲུ་དང་སྒྲར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་རྣམས་ཀྱང་དོན་གྱི་སྒོར་གྱུར་པས་སྔགས་སུ་གསུངས་སོ། །འདི་རྣམས་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ནི། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་བཤད་པ་དང་། དེའི་རྒྱུར་ཡང་བཤད་པ་དང་། ལས་བསྐུལ་བར་བཤད་པ་དང་། བདེན་པའི་ཚིག་ཏུ་བཤད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྔགས་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ལྷ་ཡིན་པར་བཤད་པས།ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཛད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བྱ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྷ་དྲུག་ཏུ་གསུངས་ལ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་།གསང་སྔགས་ལྷ་དང་དངོས་གྲུབ་ལ་གསུངས་སོ། །དེའི་རྒྱུར་ བཤད་པ་ཡང་། ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ལམ་གྱི་ཆོས་ལ་གསུངས་ལ། སྒོར་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས། བཤད་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་བསྐུལ་བར་བཤད་པ་ཡང་། འདི་སྐད་དུ། ཞི་༼འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་ལས།༽བ་ལ་སོགས་ལས་རྣམས་ལ། །སོ་སོའི་བསྐུལ་བར་རིག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། ༼གསང་བ་འདུས་པ་ལས།༽གསང་བའི་སྔགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །བདེན་པའི་སང་གྲ་ཧ་ལས། ཚིག་ཏུ་བཤད་པ་ནི།།བདེན་ལས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉམས་པས། །སྔགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། ངེས་པའི་ཚིག་ནི་གསང་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ། གསང་མནྟྲ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལས་འདི་སྙེད་ལ་འཇུག བ་དང་། མཁས་པ་དང་། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་གསང་སྟེ་བརྗོད་པ། ཞེས་ཀྱང་བྱ།ཡང་ན་མནྟྲ་ཞེས་པ་མན་ནི་ཡིད་དམ་ཤེས་པ། ཏྲ་ནི་སྐྱབས་སམ་དཔུང་གཉེན་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ཤེས་སྐྱོབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་དཔུང་གཉེན་དུ་ལྡན་པའི་དོན། རིག་སྔགས་ནི་བིདྱ་ཞེས་པ། བིདྡྷུ་ངྷ་སྟེ། འཇོམས་ཤིང་སེལ་བ་ལ་བྱ་བས། མ་རིག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་ཤིང་སེལ་བ་ལ་བཤད། བིདྡྷུ་མ་ངྷི་སྟེ་ཐོབ་པ་ལ་བྱ་བས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་འམ། ངག་གི་རིག་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་བྱ། ཡང་ན་། བིདྱཱ་སྭ་བྷཱ་བ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་དང་། སྤྱིར་བདེན་པ་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཡང་སྟོན་པས་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་སྔགས་ནི། དྷཱ་རི་ཎི་བྱ་བ་གཟུངས་སམ་འཛིན་པའི་དོན་ཏེ། །ཚིག་དང་དོན་དང་ཡོན་ཏན་འཛིན་པའམ། སྤྱིར་བདེན་པའི་ཚིག་གྲུབ་པར་སྟོན་པས་གཟུངས་སྔགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ལས་གསང་སྔགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལ།གཞན་ལ་མི་བསྟན་པའི་དོན་དང་། བདེན་པའི་དོན་ལྷག་པར་སྟོན་ཏོ།།གཉིས་པོ་ལ་ནི་ཞར་ལ་སྟོན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་དབྱེ་བ་དང་། །ལས་དང་རྟགས་དང་དེ་ཡི་སྒོ། །མི་མཐུན་གཉེན་པོར་བཅས་པ་དང་། །ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཐ་དད་ཆོས། །ཇི་སྙེད་འཇུག་པ་བསྟན་པ་དང་། །ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་པའོ། །ཕྱག་རྒྱ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མའི་གཟུགས་ལ་བྱ་སྟེ་མཚན་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཚན་མའི་གཟུགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་དག་ནི། རང་གི་གཟུགས་གཞིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རང་གི་དགོས་པའི་དོན་ལས་མི་འདའ་བ་དང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟགས་སུ་སྟོན་པར་ནུས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཉག་གཅིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་མེད་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། འདའ་ཀ་དེ་བཞིན་མི་ཤིགས་པ། །རྒྱལ་བའི་ཕྱག་རྒྱ་མཆོག་གི་རྟགས། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ མཚན་མའི་གཟུགས། །དེ་བས་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་།གཞན་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་པོའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཕྱག་རྒྱས་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཕྱག་རྒྱས་བྱེད་དེ།ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་འདའ་བར་དཀའ་བ་ནི། རང་གི་དགོས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མི་འདའ་བའོ། བྱང་སེམས་བསྒོམ་པ་ལས།མི་ཤིགས་པ་ནི། རང་གི་མཚན་མའི་གཟུགས་གཞན་གྱིས་གཞོམ་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བརྩན་པའི་དོན་གྱིས་ཕྱག་རྒྱར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཕྱག་རྒྱ་མཆོག་གི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ལ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཚན་མའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་པར་ནུས་པའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགོས་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་། ཐབས་སླ་བ་དང་ཚེགས་ཆུང་ བས་བྱེད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། མཚོན་པར་བྱ་བའམ།བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་།དམ་ཚིག་དང་། །ཆོས་དང་། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་བྱེ་བྲག་གིས་བཞིར་གྲགས་སོ། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་།ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་དུ་གྲགས་སོ། །ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ལས་གྲགས་ཏེ། འདི་ནི་དབྱེ་བ་བསྡུས་པའོ། །ངེས་པའི་ ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི། མུ་དྲ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མའི་དོན་ཏེ། འདིས་མཚོན་པས་སམ། འདིས་འདེབས་པས་ན་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཡང་མོ་ད་ནི་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་མུ་ནི་སྒྲོལ་བ། ད་ར་ནི་བཅིང་བ་སྟེ། འཆིང་བ་དང་འགྲོལ་བའི་ལས་བྱེད་པ་འམ། བཅིངས་པ་ལས་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཡང་མུ་ནི་ཆེན་པོ་ད་ར་ནི་འཇོམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱག་རྒྱའོ།།ཡང་མུ་ད་ར་ཞེས་པའི་ཡི་གེ་གསུམ་སོ་སོར་ཕྲལ་ཏེ་བཤད་ན། མུ་༼མུ་ལ།༽ནི་རྩ་བ། ད་༼ཧེ་དུ།༽ནི་རྒྱུ།ར་༼སྨི་ར།༽ནི་བརྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྩ་བ་ནི་དམ་ཚིག་གི་རྩ་བར་བསྟན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དམ་ཚིག་ནི། །ཕྱག་རྒྱ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་ཕྱག་རྒྱ་བསྲུང་བ་དང་ལྡན་ པ། དམ་ཚིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི། དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། མཉམ་སྦྱོར་ལས། ཕྱག་རྒྱས་དབང་བསྐུར་བའི་སྐབས་ནས། དབུ་རྒྱན་བཅིང་བས་བཅིངས་ནས་ནི། །འགྱིང་ཞིང་མཐའ་ནས་དགྲོལ་བར་བྱ། །དར་གྱི་མཐའ་མ་འཕྱང་བ་ལྟར། །བྱས་ནས་ཐལ་མོ་གདབ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྟན་པ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། རྒྱ་དེ་ཉིད་ལས་འདི་བཅིངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བྱིན་རློབས་འགྱུར། །ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ན་ནི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདུ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་པ་ཡང་། འདི་༼ཨ་བ་ཏཱ་རའི་ཁུངས་དྲངས་པ།༽ནི་དམ་ཚིག་རྩ་བ་སྟེ། །དབུ་རྒྱན་བཅིངས་པ་རྒྱུ་ཡི་མཆོག །གང་གིས་ལུས་ཀུན་བརྟན་པས་ན། །ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་ནི་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་འདེབས་ཤིང་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ཕྱག་རྒྱའི་དོན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། ༼སྒྱུ་འཕྲུལ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ལས།༽ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་རང་གི་རྒྱས། །རྒྱལ་པོས་རྩིགས་ནི་བཏབ་པ་ལྟར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཚན་མའི་གཟུགས། །ཐམས་ཅད་༼གཞན་ལས། སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་ཞེས་འབྱུང་། བདེ་ཆེན་སྙིང་ལ་གནས་པ་དང་། དབང་ཆེན་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡིས།ཐམས་ཅད་ཀུན་ལས་དེ་བཞིན་འདེབས། །༽ཀུན་ལ་དེ་བཞིན་འདེབས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡང་། འདེབས་པས་ན་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡང་གསུངས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ།༼ལེའུ་ལྷག་ལས།༽ངོ་བོ་ཉིད་མེད་མཚན་ཉིད་མེད། །མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིས། །ཕྱོགས་བཅུ་དུས་བཞི་ཐམས་ཅད་དང་། །འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་རྣམས་སྐྱེ་འགག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཚན་མར་བྱ་བའམ། བྱས་པའི་དོན་གྱིས་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་། འདི་སྐད་དུ། ༼ཧེ་བཛྲ་ལས།༽ རྒྱ་ཡིས་བཏབ་ཅིང་མཚོན་པའི་ཕྱིར། །ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་ནི་བྱ་བ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱ་ཡིས་བཏབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཡིས་བཏབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དག་ནི་སྤྱིའི་ངེས་ཚིག་གོ །སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསུངས་པ་རྣམས་ལས། དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མར་གྱུར་བ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་དམ་ཚིག་བསྐུལ་ཞིང་རྟོགས་པའམ། མཚོན་པས་ན། དམ་ཚིག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དམ་ཚིག་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདི་ཉིད་མི་འདའ་བ་ཡིན་པས་ན་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ཡང་ལྡན་པ་དང་།ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཚན་མའི་གཟུགས་ཏེ། ངེས་ཚིག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཚན་མ་སྟེ། ལྷ་དྲན་པའི་རྒྱུར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རང་གི་འདོད་པའི་སྐུའི་མཚན་མ་རྫོགས་ན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ།ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མ་རྫོགས་ཀྱང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་རྒྱས་གདབ་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་རྣམས་ལས།རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ནི། །བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཏེ། འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་གདབ་ཅིང་མཚན་པར་བྱ་བའམ། བྱས་པ་ཡིན་པས་ན།ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལས་བསྐྱེད་པའི་ལྷ་མོའི་སྐུ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མས་གདབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། ༼འཇམ་དཔལ་ཐབས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས།༽ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི། །བུད་མེད་དང་ནི་བརྟགས་པ་དང་། །མཚན་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོང་ནི། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་དོན་གཅིག་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་དབང་གིས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཉིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མཚན་ཉིད་དང་། །རབ་དབྱེ་བ་དང་ངེས་ཚིག་གིས། །གསང་བའི་ཕྱག་རྒྱ་བརྗོད་པར་བྱ། །བསྒྲུབ་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་དངོས་གྲུབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དངོས་གྲུབ་གསུམ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྟེ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཆེན་པོ་དང་། ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕྲ་མོའི་དངོས་གྲུབ་བོ། །དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི། བསྙེན་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་ཡང་འདོད་པའི་དངོས་གྲུབ་བསྙེན་ཅིང་བརྟེན་པའི་ཐབས་ནི་བསྙེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཟླས་བརྗོད་དང་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་གྲུབ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ན། དེ་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། བཟླས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའོ།།དངོས་གྲུབ་དེ་ལེན་པའི་ཐབས་ཐ་མ་ནི། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཞིར་ཡང་གསུངས་ཏེ། བསྙེན་པ་དང་། ཉེ་བའི་ བསྙེན་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་བསྙེན་པ་ནི། དངོས་གྲུབ་ལ་ཉེ་བ་སྟེ། རྟགས་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་དོ། ཉེ་བའི་བསྙེན་པ་ནི། དེ་བརྟན་པར་གྱུར་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ནས་འདོད་པའི་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པ་ལ། ཟླ་བ་དྲུག་ཏུ་ཞུགས་པས་སྤོགས་པའི་ཆོ་ག་དང་བཅས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་དངོས་གྲུབ་ལེན་པའོ། །དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། ཐབས་ཀྱི་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། བསྙེན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ལས་དང་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པའོ། །བྱ་བ་ཡང་བཟླས་བརྗོད་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་དང་།དཀའ་ཐུབ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་དང་།མཆོད་པ་དང་། འབྱོར་པ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟེན་པ་དང་།དེའི་ཆ་ཤས་ལ་རྟེན་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི།བཟླས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། བཟླས་པ་མེད་པའོ། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་ནི།ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་། ལྷག་མ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་དང་།རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་རྣམས་དང་། ཞི་བ་དང་དྲག་པོ་ལ་སོགས་ཏེ།ལས་སྣ་ཚོགས་སྒྲུབ་པར་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི།འདིས་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྲུབ་པའོ། །ཡང་ན།༼སཱ་ངྷ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས།༽ཀུན་ཏུ་ལེན་པས་ན་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ལེན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་དབྱེ་བ་ངེས་ཚིག་གིས། །སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོར་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་ཏེ་བསླབ་པའི་མཐའ་དྲུག་དང་བཅུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་གསུངས་པ་ཡང་འདུས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། དོན་དེ་དག་ལྟ་སྤྱོད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡང་འདུར་རུང་སྟེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ། ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་སྤྱོད་པའོ།།ཡང་།༼ཀུན་འདུས་ལས།༽ལྟ་བས་ཐག་བཅད།སྤྱོད་པས་ལ་དོར། དོན་མན་ངག་གིས་སྒྲུབ། ཉམས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བླང་། རིམ་པ་དབང་གིས་བགྲོད། གཞི་དམ་ཚིག་གིས་བཟུང་།ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་རྒྱུད་ཐོས་པས་དགྲོལ། ཕུལ་དུ་མཁས་པས་དབྱུང་། སྒོ་ཀུན་ནས་བསྡུར། མཐའ་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདུས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མན་ངག་ནི།ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཡིན་པས། ༼ཨུ་པ་དེ་ཤ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས།༽ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ན། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཐབས་ཆེན་པོ། གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མན་ངག་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པར་ཟད་དོ། །རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཅུ་༼སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ལས་འདི་སྐད་འབྱུང་སྟེ། གཞན་ལས་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བར་འགྱུར།༽ ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱ་བ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་དང་། སྟང་སྟབས་དང་། འདུག་སྟབས་དང་། གསང་སྔགས་དང་། ལས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་དང་། མཆོད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སླར་བསྡུ་བ་དང་བཅུ་སྟེ། འདི་དག་ནི། སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་གི་ཆ་རྐྱེན་ལ་ཚོགས་པར་དགོས་པར་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བཞིན་དུ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །༼དེ་ཉིད་ལས།༽རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་དག་མི་ཤེས་པར། གསང་སྔགས་སྨྲ་བ་ང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པས། གསང་སྔགས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས། འདི་དག་ལ་གོམས་པར་བྱ་བར་རིགས་སོ། །གུ་རུ།མ་ཧཱའི། ཨུ་པ་དེ་ཤ། གུ་ཧྱ། རྒྱུད་སྤྱིའི་དངོས་པོ་ངྷརྨ་བྷ་དྲས་མཛད་པའོ། །