རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ།
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ནི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཀློག་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་ཞིག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་དུད་འགྲོའི་ཚེ་སྲོག་རང་དབང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་བཅས་ཡིན།
བོད་ཡིག་ནང་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་ཁག་ཅིག་ནི་༼ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།༽་དང་༼རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་ན་ཚ་ཞིག་གླེང་བ།༽། ༼བརྩམས་ཆོས་ཤིག་དང་འབྲེལ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ལ་བལྟ་བ།༽། ༼ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་ཐོར་བུ༽། ༼རྣམ་དག་དཀར་ཟས་བསྟེན་མཁན་གྱི་དཔེ་མཚོན་དུ་རྗེ་མི་ལ་འཇོག་འོས་སམ།[༡]༽་ དང་ ༼‘སེང་གེའི་གད་རྒྱངས’་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་དེ་དངོས་གནས་བློ་ཡིད་ལ་་ཤོང་དཀའ་བ་ཞིག་རེད།__རྩོམ་ཡིག་འདི་ཀློག་འདོད་ན་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད།༽ ། གཞན་ཡང་རང་རྣམ་༼ཕུགས་བསམ་གྱི་རྐང་ལམ་སྟེང་དུ།༽ ་དང་། ད་ཆ་ད་དུང་པར་སྐྲུན་བྱས་མེད་པའི་<<ཕྱི་ཡུལ་འགྲིམས་པའི་དྲན་་ཐོ>> ་དང་། <<བོད་དབྱིན་སྙན་ངག་གཅེས་བཏུས་>>་སོགས་མཆིས།
ཁོ་བོའི་དབྱིན་ཇིའི་སྙན་ངག་ལ། མེལ་པོ་ཤིང་སྡོང་འོག་གི་སྙན་ངག་པ་དང་། བདག་གི་ལས་གྲོགས་དཀར་ཟས་རྣལ་འབྱོར་བ་ཞིག འགྲུལ་འཁོར་ནང་བྲིས་བའི་སྙན་ངག། ངའི་བྲང་ཁོང་ན་གསོས་པའི་འཕར་སྤྱང་དང་། བོད་ཡིག་ནང་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ལ། ནུབ་ཁའི་འོད་སྨུག་ཁྲོད་དུ། ཨ་རིའི་མི་དཀར་སྐེ་སྟུག་ཚོར་གདམས་པ། ནེའུ་ཡོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དུད་འགྲོ ་དང་ ཨིན་སྒྲིའི་རི་སྒང་ནས་བླངས་པའི་མགུར། ང་བདེ་སྡུག་ཚོར་བ་མྱོང་མི་ཤེས་པའི་ཤིང་ངམ་རྡོ་ཅིག་བྱེད་འདོད་སོགས་མཆིས།
༡༩༩༢་ལོར་རྒྱ་གར་ལ་ཕྱིན་ནས་སྦིར་སུ་ཇ་སློབ་གྲྭར་དབྱིན་ཡིག་སྦྱངས། ༡༩༩༤་ལོར་རྡ་རམས་ས་ལ་གནས་སྤོར་ནས་ཕྱི་དྲིལ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་རང་ཁོངས་ལས་བྱེད་ངོར་ལོ་ཤས་རིང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ལ་ཉམས་ཞིབ་དང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་གདན་ཞུ་མཁས་པར་སྐད་སྒྱུར་དང་། གོང་ས་མཆོག་གིས་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ཡིག་ཐོག་བསྩལ་བའི་སྣོད་བཅུད་རྟེན་འབྲེལ་དང་སྦྱར་བའི་བཀའ་་སློབ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས << His Holiness The Dalai Lama’s Collected Speeches on The Environment>> ཞེས་པའི་བརྩམས་ཆོས་དཔེ་ཆ་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ནས་བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་ཁོར་ཡུལ་སྡེ་ཚན་གྱིས་པར་བསྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས། རྡ་ས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭར་ལོ་ཤས་རིང་ནང་ཆོས་ལོ་ཙཱའི་སྐོར་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས། ཞོར་དུ་དབྱིན་ཡིག་ནང་གོ་བདེར་སྦྱར་བའི་མདོ་སྔགས་སྐོར་གྱི་བརྩམས་ཆོས་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བ་ལྗགས་ཀློག་བྱས།
༡༩༩༥་ལོར་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀུན་ཏུ་ནང་ཆོས་སྒོམ་སྒྲུབ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཁྲོད་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་འབར་མའི་སྒོམ་འཁྲིད་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་རྗེ་གྷོ་ཨིན་ཁ་ལགས་ཀྱི་སྒོམ་གྲྭ་རུ་ཉིན་བཅུའི་རིང་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ལུགས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དང་ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་སྒོམ་ཐབས་རྩལ་དུ་བཏོན་པའི་༼ལྷག་མཐོང་སྒོམ་སྒྲུབ༽་ལ་ཞུགས་པ་བོད་པ་ཞིག་སྒོམ་སྒྲུབ་ཁྱད་པར་བ་དེར་ཞུགས་ཐེངས་དང་པོ་ཡིན།
༡༩༩༨ ནས ༢༠༠༡ ་བར་ལོ་གསུམ་རིང་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་དང་བླ་མ་བཟོད་པ་རིན་པོ་ཆེས་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་༼Foundation For Preservation of Mahayana Tradition༽ དང་བསྡུས་མིང་ལ་FPMT་ ཞེས་པ་བོད་སྐད་དུ་ཐེག་ཆེན་ཆོས་རྒྱུད་གཅེས་ཉར་ཚོགས་པ་ཞེས་བའི་ཁོངས་གཏོགས་དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་སྒོམ་སྒྲུབ་གླིང་དུ་ལོ་ཙཱ་བ་དང་། སྒོམ་འཁྲིད་དགེ་རྒན་གཞོན་པ།། སྒོམ་གྲྭ་འཛིན་སྐྱོང་དོ་དམ་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁུར།
༢༠༠༢་ལོར་ནེའུ་ཡོ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གཞིས་སྤོ་བྱས་ཏེ་ལོ་བཅུའི་རིང་ས་གནས་སྦི་རོ་ཁི་ལིན་དམངས་ཕན་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་རྩ་ལྷན་ཁང་དུ་དམངས་ཕན་དགེ་རྩ་ལྟ་རྟོག་ལས་བྱེད་དང་དེ་མུར་ནེའུ་ཡོ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་ཨོ་བྷ་མ་འཕྲོད་སྟེན་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་ལྷན་ཁང་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟ་སྐྱོང་ཐོབ་ཐང་ལེན་མཁན་ལ་སློབ་སྟོན་པ་དང་ཞོར་དུ་ཁོ་བོའི་མི་ཚེ་ནང་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་རྐང་ཐང་ལྗོངས་རྒྱུ་དང་དཔེ་ཀློག་རྩོམ་འབྲི། དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དང་ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་འཇུག་བཞིན་པའོ།
ཁོ་བོའི་ཉེ་ཆར་གྱི་ཉིན་དེབ་ནང་།
“ང་རང་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཁ་གྱེས་དུས་མི་ཡུལ་ལ་དྲན་རྟེན་དུ་ཅི་ཞིག་འཇོག་འོས་དང་ཤུལ་ལུས་ཚོར་ལེགས་སྐྱེས་གང་ཞིག་འབུལ་འོས་ལ་བསམ་གཞིགས་བྱེད་དུས། དེ་ནི་ཤུལ་ན་ལུས་པའི་ཁང་བ་དང་མོ་ཊ། དངུལ་ཁང་ན་ལྷག་པའི་ཨ་སྒོར་གྱི་གསོག་དངུལ་སོགས་ནི་མ་ཡིན་པར། དགའ་སྐྱོའི་རྦ་ཀློང་ནས་འཕྱུར་བའི་༼སྙན་མགུར་གཅེས་བཏུས༽’དང་རང་རྣམ་༼ཕུགས་བསམ་ཀྱི་རྐང་ལམ་སྟེང་དུ༽་དང་༼ཕྱི་ཡུལ་འགྲིམས་པའི་དྲན་ཐོ༽་སོགས་དབྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་་ཕྲེང་ཐག་ལ་བརྒྱུས་པའི་གསེར་གྱི་ཕྲེང་རྡོག་འོད་འཚེར་བ་རྣམས་ཡིན།
འབྱུང་འགྱུར་ཅི་སྟེ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ལ་ཕྱིར་དྲན་བྱེད་ན་ནི། ངའི་མི་གཤིས་བཟང་རབས་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཡག་རབས་ཀྱི་ཤོབ་ལབ་ཀྱིས་བདག་ནམ་ཡང་མགུ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། མ་རབས་དང་ཁྲམ་པ་ཡིན་རབས་ཀྱི་ངན་ལབ་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ཁྲོ་བར་མི་བྱེད་ལ། སྦི་རེ་སློབ་གྲྭ་དང་རྡ་རམས་ས་ལ། ནེའུ་ཡོ་གྲོང་ཁྱེར་དང་མལ་སྒྲི་སན་གྱི་ཨིན་སྒྲིའི་རི་སྒང་སོགས་སུ་གྱེར་བའི་སྙན་མགུར་རམ། ཡང་ན་ བདག་གི་རང་རྣམ་ལས་ལེ་ཚན་རེ་ཟུང་ཀློག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་རབ་ཏུ་ཚིམ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མྱོས་པར་འགྱུར།”
………………
སྙན་ངག་པའི་གོམ་སྟབས
____འདི་ནི་ཁོ་བོས་བྲིས་པའི་རང་མོས་སྙན་ངག་ཐོག་མ་དང་། སྦིར་རེ་སུ་ཇ་སློབ་གྲྭ་རུ་སེམས་ཁམས་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པའི་ཉིན་ཞིག་བྲིས་ཤིང་། ༡༩༩༣་ལོ་སྤྱི་ཟླ་༥་བར་༼ལྗང་གཞོན༽་་འདོན་ཐེངས་དྲུག་པའི་ཐོག་བཀོད་།
མི་ཡུལ་དུ་དགོང་ཁའི་ན་བུན་འཐིབས་དུས།
སྙན་ངག་པ་ཨ་མའི་མངའ་ལས་ལྷུང་།
འུ་གཉིས་ཀྱིས་དྲག་ཆར་དང་རླུང་དམར་གྱིས་རྣམ་ཐར་བསྐྱངས་པ་ནས།
སྙན་ངག་པའི་སེམས་པར་ཆག་གྲུམ་བྱུང་།
སྨག་རུམ་གྱི་ཨི་ཁུང་འགྲམ་ན་བྱི་ལས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད།
གཉོམ་ཆུང་གི་ཨི་ཁུང་སྦུགས་ན་ཙི་ཙི་དངངས་སྐྲག་ཤོར།
འདི་ལྟར།
འཇིག་རྟེན་གྱི་སྨྱོན་མས་སྙན་ངག་་པའི་མེ་ལོང་ངོར་ཧ་བཏབ།
སྙན་ངག་པ་མ་སླེབས་པའི་གཅོང་རོང་གང་།
འཇིག་རྟེན་པའི་སྨྲེ་ངག་ཐམས་ཅད་ཁོས་ཚོར་ཡོད།
མིའི་རིགས་ཀྱི་ཟང་ཟིང་གི་འཚོ་གནས་འདི།
རི་དྭགས་ཀྱི་བསྟི་གནས་དང་དུར་ཁྲོད་ལས་འཇམ།
ཨོ______། དེ་སྐད་མ་སྒྲོགས། དེ་སྐད་མ་སྒྲོགས།
མི་ཡུལ་གྱི་ཆགས་སྡང་བར་ནས་སྙན་ངག་པས་མ་བླངས་པའི་གླུ་དབྱངས་ཅི།
ཕྲག་དོག་དང་འཁོན་འཛིན་བར་ནས་སྙན་ངག་པའི་སྨྱུག་རྩེ་ཁྲག་གིས་བརླན་མྱོང་།
འདི་ན་བདེན་རྫུན་གྱི་ཕུ་ཐག་མི་ཆོད་པའི་ཟོག་རྫུན་དང་ཟོལ་མས་ཁེངས།
འདི་ན་དྲང་བདེན་དང་ཤ་ཚ་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་ལམ་ཁ་བྲལ།
ད་ནས་སྙན་ངག་པས་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་རྗེ་གཏན་དུ་སྤངས།
དེ་རིང་ནས་སྙན་ངག་པ་ཁྱེད་དང་ཁ་གྱེས་ཚར།
དུས་ནམ་ཞིག་ཁྱེད་ཀྱང་ནར་སོན་ཏེ་སྙན་ངག་པའི་ལོ་རྒྱུས་རྩོམ་ཚེ།
ད་གཟོད་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འཚོ་བ་རྟོགས་ཐུབ་ལ།
ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་རྗེ་ཡི་རྣམ་ཤེས་ཤིག་འདི་ནས་གཤེགས་སོང་བ་ཧ་གོ་སྲིད།
བདེ་མོ་བྱོས། དུག་སྦྲུལ་འཛིང་མོ་བཀྱེ་བའི་དངངས་སྐྲག་གི་འཇིག་རྟེན།
གཏན་དུ་གྱེས་པ་ཡིན། རི་བོང་གནམ་རྡིབ་ལོག་རྟོག་གི་ཞིང་ཁམས།
ད་ནས། ཁེར་རྐྱང་དང་ཞི་འཇམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་འཁྱེར་ནས།
ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་བསིལ་རླུང་ལྡང་བའི་བསྟི་གནས་སུ་ཕྱོགས།
དེ་ན་ཅོ་ག་དང་འཇོལ་མོས་རང་བྱུང་གི་ངོ་མཚར་སྒྲོགས་ཟེར།
ཤ་བ་དང་དགོ་བས་མཛའ་མཐུན་གྱི་ལག་གདང་སྦྲེལ་སྐད།
ཁ་བ་དང་ཆབ་རོམ་གྱིས་ལྷག་བསམ་གྱི་འཛུམ་མདངས་ངོམ་ཟེར།
གནས་དེ་རུ་འབྱོར་ཚེ།
སྙན་ངག་པའི་སྨྱུག་རྩེ་ནས་རང་བྱུང་གི་འགྱུར་ཁུག་གླུ་རུ་ལེན་ངེས་ལ།
སྙན་ངག་པའི་ཡིད་ཁམས་ནི་རང་་དབང་དང་བརྩེ་དུང་གི་བཅའ་གནས་ཤིག་ཡིན་ངེས།
སྙན་ངག་པའི་ཁ་ན་སྒྲོགས་པ་དབྱངས་རྟ་ཡིན་ལ།
སྙན་ངག་པའི་ལག་ན་ཐོགས་པ་རལ་གྲི་ཡིན།
སུ་ཞིག་སྙན་ངག་པ་དང་འགལ་ན་འཆི་བ་ཡིན།
སྙན་ངག་པ་ལ་ལོ་རྒྱུས་མང་པོ་ཡོད།
ནམ་ཞིག་ཉི་མ་ནུབ་ནས་མ་འཆར་བར།
ནང་ཞིག་འཚོ་བ་སྟོང་བར་མ་གྱུར་ཚེ།
སྙན་ངག་པའི་ཚེ་ཚད་ལ་བས་མཐའ་བྲལ།
སྙན་ངག་པའི་གོམ་སྟབས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཡལ་བ་མེད།
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ཉེ་ཆར་བྲིས་པའི་སྙན་ངག
2025.4.30
༼ནད་ཁང་ཕུག་གི་སྙན་ངག༽
རྐང་འབོལ་མ་གཏོགས།
གསང་དོར་ཡང་འཕུད་དགོས་པ་ག་རེ་་རེད་ལགས?
རྩིག་གྱང་གི་ངོས་ནི་དཀར་པོ་དཀར་རྐྱང་།
ངའི་ལུས་རྗེན་འགེབས་བྱེད་ཀྱི་མལ་རས་སྲབ་མོ་དེའང་།
ཁྲག་ཐིགས་དང་བཤང་གཅིན་གྱི་རྗེས་ཤུལ་ཙམ་མི་སྣང་བར་དཀར་པོ་དཀར་རྐྱང་།
ཕྱེད་ཕྱུང་བའི་ཁོ་མོའི་མཁྲེང་རྒྱས་ཀྱི་དུང་དཀར་མཚེས་མ་ངའི་ལུས་སྟེང་ལ་འདྲུད་ཙམ་གྱིེས།
སྙིང་རྩ་དང་ཁྲག་ཤེད། དབུགས་ཀྱི་མགྱོགས་ཚད་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་དྲྭ་བ་དྲྭ་ཕྱེད་ཀྱི་སྐུད་པའི་སྣེ་མོ།
ངའི་སྙིང་ག་དང་བྲང་ངོས། མཛུབ་རྩེ་སོགས་ལ་བཙུག
“How are you feeling? Is everything ok?”
ངའི་ཚོར་སྣང་ག་འདྲ་འདུག་དང་།
ང་ལ་བདེ་མི་བདེའི་རེག་བྱ་ཅི་འདུག་འེ?
I’m burning now་ ཁམས་གསུམ་དབང་བསྒྱུར་མ!!!
ཁྱོད་ཀྱིས་ནད་ཁྲིའི་སྒང་གི་འཁོལ་བོ་བདག་ལ་འདྲི་རྩད་ཅི་དགོས་ཏེ།
གསེར་མདོག་སྐྲ་ལོའི་སྒྲིབ་ཡོལ་་ཕྱེས་ཏེ།
གཡུ་མདངས་སྤྱན་གྱིས་ཡར་ལ་གཟིགས་དང་།
ཕ་གིའི་རྩིས་འཁོར་ངོས་ན།
རླུང་འཚུབ་གཡུག་པ་ལྟར།
རྒྱ་མཚོ་འཁྱོམ་པ་ལྟར།
འཕར་ལྡིང་སྙིང་གི་རླབས་རིས་བསྐྱོད་པ་ནི་ངའི་བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་ལགས།
དེ་རིང་།
ཧྥེ་ཁྲི་གྲུ་བཞི་མ་ལྔ་ཅན་གྱི་ཁང་མིག་འདི་ནང་།
ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཟུག་རྔུའི་རྦབ་ཀློང་ལས་སྒྲོལ་མི་བཏུབ་ཚེ།
བཟི་ཁབ་བཙན་པོ་ཞིག་གིས།
ང་གཏན་ཏུ་བརྒྱལ་ཞིང་འབོག་པར་གྱིས་ཤིག་དྲི་ཞིམ་མ!!!
2025.4.12
ལྟེ་ཁྲག་གངས་རིའི་འདབས་དེརསྟོར།།
ལང་ཚོ་མི་ཡི་ལུང་པར་ཟད།།
སྒྱུ་ལུས་མཚོ་ཆུང་འགྲམ་་འདིིར་རྒས།།
སྨྲེང་བའི་སེམས་ནི་གཡོ་ཞིང་འཁྱོམ།།
2025.3.19
{དུས་ཚིགས་ཀྱི་ཟིན་ཐོ}
གཞུང་རྟ་ལ་གསོན་ཤུགས་བརྟས
ཡལ་ག་ལ་ལྡེམ་འགྱུ་རྫོགས
ཚང་ཚིང་གི་ལོ་འདབ་ལྕི
ཕྲ་ལམ་གྱི་མེ་ཏོག་འཛུམ།
བྱེའུ་ཁྱོད་ལ་འཁོར
བུང་བ་ཁྱོད་སར་ལྡིང
འགྲུལ་མིས་ཁྱོད་ལ་བལྟ
དབྱར་ཁ་རེད།. སྐྱིད་དུས་རེད།
ཡན་ལག་གི་མཉེན་ཆ་གུད
དབང་བོ་ཡི་གསལ་རིག་བྲི
ལང་ཚོ་བཙག་གིས་གཞབས།
རྒས་པའི་ངལ་ཞིང་དུབ
ན་བའི་སྡུགབསྔལ་ཆེ
མི་ཚེའི་རེ་བ་འགྲིབ
ཁེར་ཧྲེང་སྣང་བ་འཁྱག
དགུན་ཁ་རེད།. སྐྱོ་དུས་རེད།
2025.3.4
ཁྱོད་ཀྱི་ཞེ་སྡང་_
ང་ལ་བརྡབ་ཆོག
ཁྱོད་ཀྱི་྄ཨུ་ཚུགས_
ང་ལ་བཙུག་ཆོག
ཁྱོད་ཀྱི་སྡིག་སེམས_
ངེད་ཀྱིས་བསུ་ཆོག
ཁྱོད་ཀྱིས་གང་མྱོང་__
རྩུབ་རེག་དང་བྲལ།
སྣང་བས་ཁྱབ་ཅིང་།
བདེ་བས་ཟིན་ཤོག
2005.3.3
༼ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་ཁྱི་མོ་མགོ་གཟིང་མ།༽
སྲིད་འཛིན་ཊམ་གྱི་གདོང་དབྱིབས་འཁྱེར་མཁན་ཁྱི་མོ་ཞིག
ངེད་ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་རྭར་འཛུལ་ནས་ང་ལ་ཟུག
ཁྲོ་གཉེར་བསྡུ་བའི་ཁྱི་བདག་རྒད་པོས__
ཁྱི་འཁྲིད་ཐག་པ་ཞེ་སྡང་གིས་འཐེན་པ་ནི།
རིགས་རྒྱུད་དཀར་པོ་མཆོག་ཏུ་རློམ་པའི་ཁེངས་དྲེགས་ཀྱི་ངར་ཤུགས་ལགས་སམ།
གཞན་གྱི་རིགས་སྡེ་རིས་སུ་གཅོད་པའི་སྡང་སེམས་ཀྱི་དྲག་ཤུལ་ཡིན?
ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་ ཁྱི་མོ་མགོ་གཟིང་མ།__
ཨིན་སྒྲི་ཡན་གྱི་ལག་ནས་བརྐུ་འཕྲོག་བྱས་བའི་ས་ཆ་སྟེང་དུ།
ཁྱོད་ལ་ངའི་སྟེང་སྡིགས་ར་འཐེན་པའི་ཐོབ་བབས་མེད་ལ།
ཡོ་རོབ་གླིང་ནས་མཆེད་པའི་རྐུན་ཇག་ཚོ་ལ།
ཨིན་སྒྲི་ཡན་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་མི་རིགས་གཞན་ལ་ཐུབ་ཚོད་གཏོང་འོས་བདེན་པ་མ་མཆིས་སོ།།
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
<<སྙན་ངག་གཅེས་བཏུས>>་ལས།
༼སྤྲང་ཁུག་འཁུར་མཁན་གྱི་ང་རང་།༽
ལ་ལ་ཞིག་ཤི་བའི་རྗེས།
རྗེས་དྲན་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཡོད ། མྱ་ངན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་ཡོད།
ང་ཤི་རྗེས།
ཆུང་མ་ཡི་མིག་ཆུ་གྲང་མོ། བུ་ཆུང་གི་ཕ་འབོད་དྲག་པོ།
ལ་ལ་ཞིག་ནི་ཤི་བའི་རྗེས།
འཛམ་གླིང་ཚགས་པར་མདུན་ངོས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་ཆེན་མོ།
གསེར་གྱི་མཆོད་རྟེན་ནམ་པུར་སྒམ་རྩ་ཆེན་ནང་གི་དམར་གདུང་ཆེན་མོ།
ང་ཤི་བའི་རྗེས།
རུལ་དྲི་ཁ་བའི་བེམ་རོ་ཉམ་ཆུང་།
བྱ་རྒོད་ཞེན་པ་ལོག་བཞིན་ཟ་པའི་དུད་ཁྲོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཕྱགས།
ལ་ལ་ཞིག་ཤི་བའི་རྗེས།
ཤུལ་ལུས་ཚོར་སྒོར་མོ་བགོ་རྒྱུ་ཡོད། ཁང་ས་རྩོད་རྒྱུ་ཡོད།
ང་ཤི་་རྗེས་སུ།
མཆོད་སྒམ་ནང་ལྷ་སྐུ་ཁ་ཤས།
དཔེ་སྒྲོམ་ནང་དཔེ་དེབ་ཁ་ཤས།
ལ་ལ་ཞིག་ཤི་རྗེས།
མཆོད་བཤམ་ནང་གསུང་རྩོམ་སྒྲིག་རྒྱུ་ཡོད།
ང་ཤི་བའི་རྗེས།
པིར་མིང་འོག་ཡིབ་ནས་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ཤོག་ལེབ་ཁ་ཤས་སོ།
༼?༽
གསལ་རིག་དབང་ལྔའི་ཤེས་པ་འགག་ཅིང་སྲོག་འཛིན་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཆད།།
སྡུག་བསྔལ་ཕུང་བོར་རུལ་དྲི་ལྡང་ཞིང་ཁེར་རྐྱང་རྣམ་ཤེས་གང་སར་འཁྱམས།།
ཤུལ་ལུས་གཉེན་གྱིས་མིག་ཆུ་སྟོར་ཡང་ཞེ་སྡང་དགྲ་ཡིས་སྙིང་ཚིམ་སྟོན།།
མཚན་གུང་ཟླ་དཀར་མུན་པས་ཁྱུར་མིད་སྔས་མགོའི་དྲོད་སྟོར་གྲང་བར་གྱུར།།
དེ་དུས་བདག་གི་སྙན་ངག་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱབས་དང་སེམས་གསོའི་གླུ་མཛོད་ཅིག།
༼ ནགས་ཚལ་འགྲིམས་པ།༽
ཁེར་རྐྱང་གི་བགྲོད་ལམ་སྟེང་གཅིག་པུར་དེངས།
ཀྱག་ཀྱོག་གི་ལམ་ཕྲན་ནགས་ཀློང་དུ་འཐེན།
རླུང་བུ་ལྡོམ་པོ་ཞིག་གིས་ཧ་ལོ་ཟེར།
སྡོང་ལོ་སྐམ་པོ་ཞིག་ཕྲག་སྟེང་དུ་བབས་ནས་སྐུ་ཞབས་གང་དུ་བཞུད་ཅེས་འདྲི།
དོ་ནུབ་སུ་གང་ལའང་སྐད་ཆ་བཤད་མི་སྤྲོ།
འཁྱག་རོམ་ལྟར་རེངས་བའི་སྨྲ་སྒོ་བསྡམས་ཏེ་མདུན་དུ་བསྐྱོད།
ཉི་མ་ནུབ་ཟིན་སྨག་པས་མཚན་ལྗོངས་བཏུམས།
ལྗོན་ཤིང་གིས་མུན་པའི་ཁྲོད་ངུ་ངག་འདོན་པ།
བུ་སྟོར་ཨ་མ་བཤུམ་དང་འདྲ་ལ་ཁྱོ་ཤི་སྨན་ཤར་སྨྲེ་ངག་འདོན་དང་ཡང་མཚུངས།
ཞི་བདེའི་ནགས་ཚལ་དོ་དགོང་དུ་ཁས་གནོན།
ནམ་རྒྱུན་དགའ་བ་འདྲེན་པའི་ནགས་ཚལ་དོ་དགོང་སྐྱོ་བས་གཏམས།
རབ་ཏུ་གདུང་བའི་ནགས་ཚལ་ལགས།
སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱོང་ཚོར་ནི་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་ལ་རིན་ཐང་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས།
ངས་ཁྱོད་ཀྱི་དཔའ་ཆེན་གྱི་ཉམས་བཞེས་ལ་བར་ཆད་གཏོང་མི་ཕོད་ལ།
ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དོ་དགོང་བདག་ལ་སེམས་གསོ་མ་བགྱི་རོགས།
༼ ཁྱོད་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ།༽
སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་རྟག་བརྟན་གྱི་བདེ་བ་ཞིག་ཡོད་ཚེ།
དེ་བདག་ལ་མི་དགོ་ལགས།
འཁོར་བའི་ཞིང་སར་ཟག་བཅས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་རྣ་བར་སྙན་ཞིང་ཡིད་ལ་འཇེབས།
མི་རྟག་པའི་བདེན་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་རེག་བྱ་ལ་ནུས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི།
སྡུག་བསྔལ་ལགས་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལགས་པས་བཀའ་དྲིན་ཆེའོ།།
ཧིན་རྡུའི་ལྷ་ཆེན་ཚངས་བ་དང་།ཡི་ཤུ་དང་ཁ་ཆེའི་དཀོན་མཆོག་སྒོ་རྩར་སླེབས་ནས་ 'ལྷ་ཡུལ' ་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནའང་དེ་ངས་མི་འདོད་དོ།།
སྟོན་པ་ཤཀྱཱ་ཐུབ་པ་སྔས་མགོར་ཕེབས་ནས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འཚང་རྒྱ་བའི་གདམས་ངག་སྟེར་ཟེར་ན་དེའང་བདག་ལ་མི་དགོ་ན་དགོངས་པ་མ་འཚོམས་ལགས།
སྐྱིད་ལ་སྡུག་པའི་འཁོར་བ་འདི་དག་ཞིང་དང་ལྷ་ཡུལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་།
དགའ་ལ་སྐྱོ་བའི་མི་ཚེ་འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེ་བ་དང་་‘ཞེ་སྣང་བ་སྐྱིད་པའི’་གཞི་མའོ།།
སྡུག་བསྔལ་ལགས།
ཁྱོད་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ན།
འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་།
དུས་གསུམ་གྱི་མྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་བློ་ཡུལ་ལས་འགོངས་པའོ།།
༼ ཨ་རིའི་མི་དཀར་སྐེ་སྟུག་ཚོར་གདམས་པ།༽
—ཨ་རི་ནང་ཏོག་ནད་ཁྱབ་པའི་སྐབས་སུ། ཨ་རི་བ་ཚོས་ཤར་གླིང་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་སྡིགས་ར་འཐེན་པ་དང་། གཅེར་རྡུང་བཏང་བ། གྲི་བཙུག་པ་དང་རྐང་བརྫུས་བྱས་པ། མེ་འཁོར་རྒྱུ་ལམ་ནང་འཕུད་རྒྱག་བཏང་བ་སོགས་དྲག་རྩུབ་ཀྱི་ལས་ཅི་རིགས་སྤེལ་ནས་རང་རེ་ཤར་ཕྱོགས་པ་རྣམས་ཞེད་སྣང་དང་དངང་སྐྲག་གི་ཁྲོད་དུ་སྐྱེལ། གྲོང་ཁྱེར་ཨ་ཁྲི་ལན་ཁྲ་རུ། མི་དཀར་གློའུ་རྒན་ཞིག་གིས་སྐུ་མཉེད་ཁང་ཞིག་ཏུ་མི་བརྒྱད་ལ་མེ་མདའ་བརྒྱབ་ཏེ་བསད་པའི་ཁྲོད་དྲུག་ནི་ཤར་གླིང་གི་མི་རིགས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་མི་རིགས་འཁོན་འཛིན་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཞིག་ཏུའང་བརྩིས་ཆོག ཁོ་ལ་མི་གསོད་དོན་ཅི་ཡིན་དྲིས་ལན་དུ། སེམས་པ་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག་པས་མི་བསད་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས། གནས་ཚུལ་ཡིད་སྐྱོ་བ་དེ་བྱུང་བའི་ཉིན་ཤས་རྗེས་ལ་སྙན་ངག་འདི་བྲིས།
ངེད་ཅག་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་རྩེད་མོ་མ་རྩེ་ཞིག།
ང་ཚོའི་ཤ་མདོག་དང་སྐད་རིགས། གདོང་དབྱིབས་སོགས་མི་འདྲ་ན་ཡང་།
བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་མྱོང་ཚུལ་འདྲ་མཚུངས་ཡིན།
ང་ཚོ་རང་གི་ཕ་ཡུལ་ལ་ཕྱིར་ལོག་རྒྱུག་འེ།
ཁྱེད་ཅག་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་ལྐོག་ལྐོག་སུབ་སུབ་ངང་ཡུལ་འདིའི་བདག་པོ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གྱུར་ཟིན་པ་ཡིན།
སྐད་ཆ་འདི་ན་བ་ཧོ་དང་ཆི་རོ་ཁེ་སོགས་ཡུལ་འདིའི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཀྱིས་ལབ་ན་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ལས།
ཡོ་རོབ་གླིང་གི་རྐུན་ཇག་དང་ལག་དམར་བའི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཚོར་སྤོབས་ཤོད་དེ་འདྲ་བཤད་པའི་ཐོབ་ཐང་མེད།
ངེད་ཤར་ཕྱོགས་པ་རྣམས་ནད་ཡམས་འཁྱེར་མཁན་རེད་འེ།
༡༩༡༨་ལོར་མི་གྲངས་ས་ཡ་ལྔ་བཅུའི་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་མཁན་ནད་ཡམས་གང་དེའི་འབྱུང་ཁུངས་གང་ཡིན་མི་ཤེས་ཟེར་རམ།
སྐབས་དེར་འཛམ་གླིང་གི་མི་རིགས་གཞན་གྱིས་ཁྱེད་ཅག་ནད་ཡམས་འཁྱེར་མཁན་རེད་ཅེས་གཅར་རྡུང་དང་དམར་གསོད་བཏང་བྱུང་ངམ།
ཁྱེད་དེང་སྐབས་“སེམས་པ་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག་”འེ།
མི་རིགས་ནག་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་རྐང་འོག་ནས་རོ་ལངས་བརྒྱབ་ཟིན་པས་ཁྱེད་རང་སེམས་པ་མ་སྐྱིད་པ་བྱུང་ངམ།
ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲུག་ཆེན་ཁྱེད་ཀྱི་མཇིང་བར་ཞོན་ནས་འཛམ་གླིང་ལ་གད་རྒྱངས་སྒྲོག་པ་མ་བཟོད་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་སྙིང་རླུང་འཁྲུགས་སམ།
གནམ་རྒན་མའི་སྐྱབས་འོག་ན་ཡོད་པའི་ངོ་མཚར་གྱི་ཨ་རི་འདི།
ཁྱེད་གཅིག་པུས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་འདོད་ཀྱི་ཧམ་སེམས་མ་འཆང་རོགས།
བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཚན་ཁ་འབར་བའི་རང་དབང་གི་ནམ་མཁའ་འདི།
ཤ་མདོག་དཀར་པོ་དང་ནག་པོ། སྨུག་པོ། སེར་པོར་འབོད་པ་ཚང་མ་ལ་ཐུང་མོང་དུ་དབང་བ་ཞིག་ཡིན།
༢༠༢༡་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༣་པའི་ཚེས་༢༠་ལ།
༼ཨིན་སྒྲི་ཡན་གྱི་རི་སྒང་ནས་བླངས་བའི་མགུར།༽
གནས་བྱིན་ཆགས་ལྷ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།། བུ་ང་ཡང་མ་བརྗེད་རྗེས་སུ་གཟུངས།།
ས་སྐྱིད་པོ་རི་སྒང་འདི་འདྲ་བ།། བྱང་ཨ་རིའི་ལུང་པར་རེ་གཉིས་ཙམ།། ང་མ་ཤི་འདི་ལ་ཡང་ཡང་མཇལ།། ང་ཤི་རྗེས་རྣམ་ཤེས་འདི་ལ་འཁོར།།
ང་རྒས་གཅོང་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་།།། ། ང་ཞ་འཐེང་འོན་ལོང་ལྐུགས་གྱུར་ཀྱང་།། ང་གོག་ནུར་བྱེད་བཞིན་ལ་ཁ་འདིར།། རོ་སྐམ་པོ་དྲུད་དེ་ཡོང་་རྒྱུ་ཡིན།།
ང་ཤི་ན་རི་སྒང་འདི་ནས་ཤི།། ། ང་ཤི་རྗེས་རོ་རུལ་འདི་ལ་འཕེན།། ། བྱ་རྒོད་པོའི་ཁ་ཟས་མི་རུང་ཡང་། ཁམས་འབྱུང་ལྔའི་ཀློང་དུ་མཆོད་པ་ཡིན།།
ཏུའུ*་སྟོང་ཕྲག་ཅན་གྱི་ངར་སླང་ནང་།།# ཕུང་བེམ་རུལ་ཚ་བསྲེག་ངས་མི་འདོད།། བེམ་དབུགས་ཆད་ཉ་ག་ཉོག་གེ་བོ།། སྒང་འདི་ལ་གཡུག་ན་བསམ་དོན་འགྲུབ།།
ང་འཁྲིས་ན་ངུ་མི་མེད་པ་དང་།། ང་རྒྱང་ན་སྡུག་མི་མེད་པ་རུ། རི་འདི་ནས་རྒྱང་ལ་ལྟ་ཞོར་དུ།། དབུགས་སྐུད་ཐག་ཆད་ན་བསམ་དོན་རྫོགས།
སྟེང་ལྷ་ཡུལ་ཟེར་བ་ངར་མི་དགོས།། ཤི་དམྱལ་བ་ཟེར་བ་ངས་མི་འདོད།། ལུས་དྲོད་ལྡན་འཁྱག་སེ་སོང་དུས་ལ། ངའི་རྣམ་ཤེས་སྦྲང་ཆུང་སྒང་འདིར་འཕུར།།
ང་གར་སོང་བླ་མར་འདྲི་མི་དགོས ། ང་གར་ཡོད་རྩད་གཅོད་བྱེད་མི་དགོས།། རི་འདི་ཡི་སྒང་ལ་བུད་ནས་ནི།། མིང་ལན་་གསུམ་བོས་ན་ང་ཡིས་གོ།།
མཆན་བུ།
*ཏུའུ་ནི་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་དྲོད་ཚད་度་དང་དབྱིན་སྐད་ཀྱི་Degree་ལ་གོ།
#བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་པུར་ཞུགས་འབུལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲ་ཚིགས་ལྟར་ན་པུར་ཁང་དུ་བེམ་པོ་བསྲེག་སྦྱང་ལ་མེའི་དྲོད་ཚད་ནི་ཏུའུ་གྲངས་་༡༤༠༠(f) ནས་༡༦༠༠(f) བར་ཡིན་དགོས་ལ། འདི་ནི་མངའ་སྡེ་གཞུང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁྲིམས་ཡིན་འདུག།
༼རྣལ་འབྱོར་སྣང་བ་སྐྱིད་པའི་གླུ།༽
འོ་འཛིན་འདྲ་བའིེ་རི་རྩེ་ནས།།
མཇེ་ཀོག་ལྟ་བུའི་ང་རྒྱལ་གྱིས།།
སེམས་ཅན་འབུ་ལ་གླུ་ལེན་པ།།
རྣལ་འབྱོར་སྣང་བ་ཇེ་སྐྱིད་རེད།།
བརྙ་མ་འདྲ་བའི་ལུང་བ་ནས།།
སེང་གེ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་ཡིས།།
གཏུམ་དྲག་དོམ་ལ་གླུ་ལེན་པ།།
རྣལ་འབྱོར་སྙིང་རྩ་ཇེ་སྦོམ་རེད།།
འདོམ་སྤུ་འདྲ་བའི་ནགས་ཁྲོད་ནས།།
ཁུ་བྱུག་ལྟ་བུའི་གྲེ་འགྱུར་གྱིས།།
འདབ་ཆགས་བྱ་ལ་གླུ་ལེན་པ།།
རྣལ་འབྱོར་སྐད་ངག་ཇེ་བདེ་རེད།།
རླིག་རིལ་ཆ་འདྲའི་ཉག་ག་ནས།།
སྤྲང་བོ་ལྟ་བུའི་ཚུགས་ཀ་ཡིས།
ཐར་ཐོར་ནགས་ལ་གླུ་ལེན་པ།།
རྣལ་འབྱོར་རང་སྣང་གང་དྲན་རེད།།
6\12\2023
ཨ་རོགས་མྱི་ལྡང་།
དབྱངས་ཅན་མའི་མྱོས་བུམ་དང་ཨུ་མའི་འཕོང་ཚོས་ལ་ཞེན་པ་ལོག་སོང་འེ།
རྒུན་ཆང་གི་མངར་ཆ་དང་སོ་མ་ར་ཛའི་བཟི་ཁ་ལ་སྐྱུག་མེ་ལངས་ཀི་འེ།
ཨ་སྒོར་གྱི་རབ་གནས་དང་ཊི་སི་ལའི་བང་རྩལ་ལ་དད་པ་ལོག་སོང་འེ།
… ….
འོ་ན་དོ་དགོང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་པ་ནི།
རལ་གྲི་རྣོན་པོའི་དངོ་ལ་ཟུངས་ཁྲག་གི་མཆོད་པ་འེ་རེད།
བཀྲེན་གདུང་ཆུ་སྲིན་ཁ་ལ་དམར་ཧྲེང་གི་ལུས་སྦྱིན་འེ་རེད།
ཡང་ན་དུག་རྫས་རིལ་བུ་ཞིག་ལ་མགོ་འདོགས་ཞུ་འདོད་དམ།
ཧ་ཧ་ཧ ཧེ་ཧེ་ཧེ
6\13\2023
སྐྲ་དཀར་གྱི་སྙེ་མ་འཐུ་མཚམ་བཞག
མོ་ཊ་རྙིང་བ་བཙོང་ཏེ་གསར་བ་ཞིག་ཉོ་འཆར་དེ་འང་བརྗེད་ཐོ་ལས་བཏོན།
ཕ་གིའི་རི་སྒང་ལ་འཛེག་ཐེངས་རེར།
སྣང་ངོ་ལ་འཚང་ཁ་བརྒྱབ་འོང་བ་ནི་རྗེ་མི་ལས་བྲག་དཀར་རྟ་སོ་ནས་བླངས་པའི་བསམ་པ་རྫོགས་གླུའི་སྨུག་རླངས་རེད།
འཆི་ཁ་མར།
བེམ་རོ་འཇའ་འོད་ལ་འཕོས་ཤིང་།
སྡིག་སེམས་དགེ་བ་ལ་བསྒྱུར་ཏེ།
འཁོར་བ་འདི་གཙང་དག་གེར་འཇོག་ཐུབ་ཚེ།
རྣམ་ཤེས་སྤྲོ་བཞིན་འཕུར་ཆོག་ཨང་།
6\14\2024
འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འོ་ཞེས་བོང་བུས་ངུ་ཤར་རྒྱག
མི་ཚེ་ལ་སྙིང་བོ་མེད་ཅེས་འབུ་ཡིས་ཁ་ཆེམས་འཇོག
བདེ་སྡུག་གི་རྦབ་ཀློང་ན་ལྕགས་སྡོང་ལྟར་འགྲེང་བ་ཡི།
ན་རེག་གི་བུ་རྒོད་ཁྱོའི་སྨྲ་ལྕེ་སུ་ཡིས་མདུད།
6\17\23
རྒྱང་བཞུད་ཀྱི་ཆུ་སྤྲིན་སྟུག་པོས།
སྤང་ལྗོངས་ཀྱི་མིག་མཐའ་ལ་བརླན་གཤེར་དྲངས།
ད་ལོའི་དགུན་ཁ་ག་འདྲ་ཞིག་འོང་རྒྱུ།
ངས་བསམ་གཞིགས་བྱེད་མི་སྤོབས།
རྗེས་ལོའི་དཔྱིད་རླུང་དང་དབྱར་ཁའི་མེ་ཏོག་སོགས།
མངོན་སུམ་གྱི་མྱོང་བར་ངེས་སམ་བར་དོའི་སྣང་ཤར་དུ་གང་འགྱུར།
ང་ལ་ཤེས་འདོད་མེད།
ཡིན་ཡང་ལུས་རྟེན་རྩིས་ལེན་གྱི་བཀའ་ཤོག་སླེབས་ཉིན།
མི་རྟག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ལ་བརྐྱངས་ཕྱག་ཕུལ་ཏེ།
ཕྱི་ལམ་དུ་ཤར་མར་དེངས་རྒྱུ།
ཁོ་བོའི་སྙིང་དབུས་ལ་བཅངས་ཡོད།
11\29\2023
༼འགྱོད་གླུ།༽
ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་གཟེངས་བ་དང་།།
མིག་ནང་མཆི་མ་འཁྲུག་པ་ཡིས།།
ལྐུག་པའི་རྨོངས་དད་ཆེན་མོ་དེ།།
ད་ལྟ་ཡོད་ན་དགའ་བ་ལ།།
མཆོག་གསུམ་བོས་ན་སྐད་ངག་འདར།།
རྗེ་བཙུན་དྲན་ན་མོས་གུས་འཕེལ།།
རྨོངས་བུའི་ཡིད་ཆེས་ཆེན་མོ་དེ།།
ད་ལྟ་ཡོད་ན་དགའ་བ་ལ།
ངག་ན་ཁ་བཏོན་ཚ་སོབ་སོབ།།
སྙིང་ན་མཆོག་གསུམ་དྲོད་ལམ་ལམ།།
གླེན་པའི་མི་གཡོ་བླུན་དད་ཆེ།།
ད་ལྟ་ཡོད་ན་དགའ་བ་ལ།།
སྔོ་བསངས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་དང་།
ས་སྟེང་ཕུན་ཚོགས་གང་སྙེད་པ།།
ཁྱོད་ཀྱི ཞིང་དུ་དམིགས་སྤོབས་པའི།།
བླུན་པོའི་སྙིང་ཁམས་བརྟས་གྱུར་ཅིག།
རང་མྱོང་འཁྲུལ་མེད་མངོན་སུམ་ལས།།
གཞན་གྱི་བདེ་སྡུག་ཚོར་ཐུབ་པའི།།
ཚད་མེད་བཞི་ཡི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས།།
འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྦྱོང་བར་ཤོག
12\2\2023
༼ང་བདེ་སྡུག་ཚོར་བ་མྱོང་མི་ཤེས་པའི་ཤིང་ངམ་རྡོ་ཅིག་བྱེད་འདོད།༽
ཨིན་སྒྲིའི་རི་སྒང་ལ་བུད་དེ་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་ཁོ་མོའི་མཚན་ནས་བོས།
གསར་བཞད་ཀྱི་སྐྱ་རེངས་ཁྱོར་བས་བཏེགས་ཏེ་ཁོ་མོའི་ཞིང་ཁམས་ལ་རྩེ་གཅིག་དམིགས།
རི་འཛེགས་མགོ་སེར་བུ་མོ་ཞིག་གིས་ཕར་ངོས་ན་ང་ལ་ཧར་ནས་བལྟ།
ཁོ་མོས་ང་སྤྲང་སྨྱོན་རིག་འཚོ་མ་ཟིན་མཁན་ཞིག་རེད་སྙམ་པ་མིན་ནམ།
ཞོགས་པའི་མཁའ་རླུང་གཙང་མ་རྔུབ་ལེན་གྱི་ལུས་སྦྱོང་བྱེད་ཁུལ་གྱིས།
སླར་ཡང་ཁྱོར་བ་གནམ་ལ་བཏེགས་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་མ་ལ་ངར་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསོལ་བ་བཏབས།
ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་སྔོན་གྱི་བ་སྤུ་ཟིང་ཟིང་གི་དད་པའི་ཚོར་བ་དེ་ཡོང་རེ་བྱས།
ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་གོང་གི་ཟུངས་ཁྲག་གི་རྒྱུ་བ་ཚ་སོབ་སོབ་ཀྱི་དགའ་བ་དེ་བཙལ།
རང་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་གདུང་འབོད་བྱེད་པ་ནི་ཐ་ཤལ་དང་སེམས་སྟོབས་དམན་པའོ་སྙམས་ཏེ།
ས་སྟེང་འདིར་ཆེས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཚད་མེད་བཞི་ཞེས་པའི་སྙན་ངག་ཆེན་མོ་ཐིག་ཕྲེང་བཞི་ཅན་དེ་སེམས་ཤུགས་ཆེན་པོས་ངག་སྐྱོར་བྱས།
འཁོར་བ་ཧྲིལ་བོ་བདག་གི་ཕྲག་ཏུ་བླངས་སོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཅིག་རྩ་ལམ་དུ་རྒྱུ།
ལུག་རྗི་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་པའི་དཔའ་བོ་ཞིག་གི་སྣང་བརྙན་ཡིད་ལ་འཁོར།
ཙི་ཙི་ཞིག་ལ་གློ་བུར་ང་རྒྱལ་འདི་འདྲ་སྐྱེ་དོན་གང་ཡིན་ནམ་ཞེས།
སོམ་ཉི་ཡི་འུར་རྡོ་ཞིག་བདག་གི་མགོ་ལ་ཕོག
སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིག་ཁ་ཏོན་གྱི་མགོ་རྔ་འཁྲུག་ནས་ཐོལ་བྱུང་ལ་རྒྱལ་དབང་བདུན་པས་མཛད་པའི་གདུགས་ཐུང་ངག་ལས་བརྡོལ།
བོར་བརླག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གླེན་པ་ལུག་གི་རྨོངས་དད་ལ་སླར་གསོ་ཡོད་དམ།།
ན་བ་དང་རྒ་བའི་བྱང་ཐང་ན་ཁེར་རྐྱང་དུ་རྒྱུ་བའི་ན་ཟུག་ལ་རྨ་བཅོས་ཡོད་དམ།
འཆི་བ་ཞེས་པའི་མགྲོན་བརྡ་སླེབས་ཉིན།
རང་ཁྱིམ་མཆོད་བཤམས་སྦུག་གི་རས་ཐུམ་སེར་བོ་བརྒྱབ་པའི་ཤེར་མདོ་དང་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བའི་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མར་སེམས་པ་དམར་པོ་གླན་ཐུབ་བམ།
བདག་ལ་རྨོངས་རྟུལ་གླེན་པ་ལུག་ཅེས་འབོད་རོགས།
བདག་ལ་ཀླད་པ་ལྗང་གུ་ཟོག་ཅེས་འབོད་རོགས།
སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་མ་ལྟར་བརྩེ་བའི་རྗེ་བཙུན་མ་ཁྱོད་ངའི་ཉིན་དང་། མཚན་དང་། རྨི་ལམ་དང་རྨོངས་དད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཆར་རྗེས་ཀྱི་འཇའ་ཚོན་བཞིན་བྱོན་དང་།
དད་སྟོབས་ཅན་ལ་བསླུ་བ་མི་མངའ་བའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་བདག་མོ་ཁྱོད་ངའི་ཚད་མེད་བཞིའི་ན་ཟུག་གི་འོ་དོད་ཀྱི་རྦ་ཀློང་དུ་གློག་རྡུལ་གྱི་རྦ་རླབས་བཞིན་ཕེབས་དང་།
ང་ད་དུང་ལུག་ཅིག་བྱེད་པར་འདོད།
ང་བདེ་སྡུག་ཚོར་བ་མྱོང་མི་ཤེས་པའི་ཤིང་ངམ་རྡོ་ཅིག་བྱེད་འདོད།
ང་མིས་བསྐྲུན་པའི་ཤེས་རིག་ལ་བག་ཆགས་མི་མངའ་བའི་འདབ་ཆགས་སམ་རི་དྭགས་ཤིག་བྱེད་འདོད།
12\19\2023
༼ངས་རྒྱུན་པར་ཁྱེད་ཀྱི་མཆོད་སྟེགས་སུ་མར་མེ་སྒྲོན།༽
ལུས་རྟེན་ཁྱེད་ངའི་སེམས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཡིན།
མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་ངས་ཁྱེད་ཀྱི་སྦུག་ཏུ་གནས་ཚང་གཡར།
སྐྱོ་བའི་དུས།
ཁྱེད་ཀྱི་མུན་ཡོལ་བཀབ་པའི་གྲུ་ཟུར་ལ་ཡིབ་ནས་ངུས་མྱོང་ལ།
དགའ་བའི་དུས།
ཁྱེད་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བའི་སྒེའུ་ཁུང་རྩར་འགྲེང་ནས་འཁོར་བའི་ནགས་ཀླུང་ལ་རྒྱང་ལྟ་བྱས།
མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་སྤོས་ངད་ལྡང་བའི་ཕུག་སུལ་དུ་གཅིན་སྐྱག་བཏང་ཏེ་མི་དགེ་པའི་ལས་གསོག་མྱོང་ཡོད་ནའང་།
ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ལ་ད་དུང་བརྩེ་བས་གཟིགས།
བདག་ཁྱི་སྤྲང་བཞིན་འཁོར་བའི་བཞི་མདོ་རུ་ཧ་ཅང་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་དུས།
ཁྱེད་ཀྱིས་ང་ལ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་ཕྱེ་ནས་ངལ་གསོའི་བསྟི་གནས་སྦྱིན།
དེ་རིང་ནི་བདག་ལ་ རི་འགོ་ ནས་བར་ཆད་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཧྲིལ་བོ་གཅིག་ཏག་ཏག།*
བེ་ཌཱི་ཡའི་བུམ་པ་ཞིག་ས་ལ་བརྡབ་པའི་ཆག་སྒོ་ཞིག་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན།
རླུང་བུས་འཕུད་རྒྱག་གཏོང་བའི་ཁྱེད་ཀྱི་སྒོ་གླེགས་ལ་འཁེན་ཏེ་མྱ་ངན་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
ད་ལྟ་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱབ་ཕིབས་རྙིང་བར་གྱུར་ཅིང་རྩིག་གྱང་ངོས་སུ་སས་ག་ཤོར།
ཁྱེད་ཀྱིས་ད་བར་དུ་བདག་ནམ་ཡང་མ་དོར་བས་ངས་ཀྱང་ཁྱེད་འདོར་མི་རྩོམ།
ཁྱེད་ཀྱི་ཟག་བཅས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་ཀློང་དུ་མ་ཡལ་བར།
ངས་ཁྱེད་དགའ་བ་དང་བརྩེ་བས་བསྲུང་།
ཡང་ན་བདག་སྨྱོ་ནད་ཀྱིས་མ་འཁྱེར་བར།
ཀུན་དགའ་བོས་སངས་རྒྱས་ལ་བཞིན།
རྒྱུན་པར་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ལ་གད་འཕྱིད་དང་མཆོད་སྟེགས་སུ་མར་མེ་སྒྲོན།
*ཟླ་སྔོན་མའི་ཚེས་པ་བཅུ་དགུ་ཉིན་ཨིན་སྒྲིའི་རི་རྐེད་དུ་བདག་གི་རྐེད་པ་ས་ལ་བརྡབས་ནས་ལོ་ན་ལྔ་བཅུའི་ལུས་རྟེན་ལ་བརྡབ་གསིག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཤིག་ཐེབས། དལ་བརྒྱད་འབྱོར་བཅུ་ཚང་བའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་འབོད་པར་ངོས་འཛིན་གསར་བ་དང་གོ་བ་གཏིང་ཟབ་ཞིག་ལོན་ཞིང་། དུས་རབས་གོང་མའི་རྐེད་དུ་དགེ་ཆོས་ལགས་རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་ཀྱི་གཞན་དབང་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆག་སྒོ་དེ་ཡིད་ལ་ཝ་ལེར་དྲན་བཞིན་ཡིད་སེམས་སྐྱོ་ལྷང་ངེ་ཞིག་བྱུང་སྐབས་ཀླད་ཀྱི་སྙན་ངག་དེ་བྲིས།
12\22\2023
༼ཐོ་རེངས་བདག་གི་སྐྱོ་སྣང་མི་སི་ སི་ཕི་གཙང་ཆེན་འབབ་པ་བཞིན།༽
མཚན་གྱི་ཆུ་ཚོད་གསུམ་པ་ནི་སྒོམ་གྱི་ཉམས་རྟོགས་འཕེལ་བའི་བློ་འདས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མཚན་ཐུན་དེའོ་ཞེས་ས་ཏི་གུ་རུས་གསུངས།*
སྐྱ་རེངས་ཀྱིས་སྤྱན་རས་གཡོ་བའི་དུས་ནི་ཚོར་འདུ་ཡི་ཡུར་ཆེན་དུ་སྙན་ངག་གི་ཤ་འོད་རྒྱུག་པའི་སྐབས་དེའོ་ཞེས་བདག་མལ་ལས་ལྡང་།
ཚ་སོབ་སོབ་ཚད་མེད་བཞི་ཡི་སྨོན་ལམ་གྱེར་བཞིན་ནགས་འདབ་ཀྱི་རྐང་ལམ་དེད་དེ་ལྷོད་ཀྱིས་རྒྱུག
ཟུངས་ཁྲག་གི་རྒྱུ་བ་མྱུར་ནས་མྱུར་རུ་ཁ་བཏོན་གྱི་སྐད་ཤུགས་ཆེ་ནས་ཆེ་རུ་བསྔོ་སྨོན་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་མཐའ་ནས་མཐའ་ལ།
བློ་བུར་བྲང་ཁོག་ཏུ་གྲང་རླུང་ལྡང་ཞིང་སྙིང་ཁ་ལ་ཟུག་གཟེར་ཅིག་རྒྱུ།
དེ་ནི་ངའི་ཁ་བཏོན་གྱི་འུར་སྒྲའི་ཁྲོད་བརྗེད་སོང་བ་སུ། ངའི་དམིགས་སྒོམ་གྱི་ཞིང་ས་ལ་སླེབས་མ་ཐུབ་པ་གང་།
______
སྐད་ཐོས་མི་འདོད་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་ཤིག་ལགས་སམ་གདོང་མཐོང་མི་འདོད་པའི་ལས་གྲོགས་ཤིག་ཡིན།
སླ་ངའི་ནང་བཙོས་པའི་ལུག་ཁོག་དེའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ངུ་འབོད་ལགས་སམ་འཁྱག་སྒམ་དུ་རྨི་ལམ་ཆབ་རོམ་ལ་འབྱར་བའི་ཉྭ་མོའི་མིག་ཆུ་ཡིན།
ཡང་ན་སྔོ་ཚལ་དང་སིལ་རྭ། ལོ་ཏོག་གི་ཞིང་རྭ་ན་དུག་རྫས་ཀྱིས་དབང་རྩ་ཞ་བའི་འབུ་སྲིན་གྱི་གདུང་འབོད་ཡིན།
…
ཁ་འདོན་གྱི་རྔ་མ་ཆད། ཟུངས་ཁྲག་གི་ཚ་དྲོད་ཡལ།
རི་བོ་ཧི་མ་ལ་ཡ་ལས་ལྗི་བའི་ཁུར་བོ་ཞིག་གིས་བདག་ཉིད་མནན།
བདག་གི་ཚད་མེད་བཞི་ཡི་རྒྱང་འབོད་གྱང་ཁའི་རྩྭ་ཡི་ཤུ་སྒྲ་དང་ལ་ཁའི་རླུང་གི་འུར་སྒྲར་གྱུར།
མི་ལ་རས་པ་ཡིད་ལ་འཁོར་ཞིང་ཞབས་དཀར་ཚོགས་དྲུག་བློ་ལ་འཆར།
གཅེར་བུ་བ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་མཇལ་ཞིང་ཝེ་རྒན་དཀར་འབོད་རྣ་ལ་ལྷུང་།
དུད་འགྲོའི་ཤ་ཁྲག་སིལ་ཏོག་སྔོ་ཚལ་འབྲུ་ཕྱེ་ཁ་ཟས་ལ།
སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སྤངས་ཤིང་གཏུན་ལྟར་དང་རྡོ་ལེབ་བཞིན།
སྡོད་པའི་སྐལ་བ་ནམ་ཡང་ཡོང་ངམ་ཅི་ཞེས་བདག་གི་སྐྱོ་སྣང་མི་སི་སི་ཕི་གཙང་ཆེན་འབབ་པ་བཞིན།
*མཚན་རེའི་ཆུ་ཚོད་གསུམ་པ་དང་སྐར་མ་ཉི་ཤུ་ཙམ་ནས་བཞི་བཅུའི་བར་ནི་འབྱུང་ཁམས་ཆེན་མོའི་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་རང་འགྲིག་གི་དུས་ཚོད་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ལ་འཁེལ་གྱི་ཡོད་པ་ཡིན་འདུག་ལ། དེ་དུས་རང་ལ་སྔོན་སོང་གོམས་འདྲིས་དང་བློ་སྦྱོང་ཡོད་པའི་སྒོམ་དང་དགེ་སྒྲུབ་གང་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་ནུས་སྟོབས་ཆེས་ཆེ་བར་བཤད། དེ་ནི་མེ་སྟག་འདྲ་བའི་རང་ཉིད་ནི་རབ་འབྱམས་འབྱུང་ཁམས་ཆེན་པོའི་ཆ་ཤས་ཤིག་དང་། ཇི་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཁམས་ཀྱི་གཟར་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ལེགས་ཤིང་ནུས་སྟོབས་འཕེལ་བའི་དུས་དེར་དེའི་ཆ་དང་ཆ་ཤས་ཡང་ཤས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོམ་པ་པོ་འམ་དགེ་བ་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་གང་ཟག་རང་གི་ལུས་སེམས་འཁོར་བསྐྱོད་མ་ལག་གམ། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཡང་དེ་བསྟུན་གེགས་མེད་རང་འགྲིག་རང་བབ་ཀྱི་རྐེད་མཚམས་ལ་སླེབས་ཡོད་ཕྱིར་དང་། ཅི་སྟེ་གསེར་ནག་ལྟ་བུའི་དུས་སྐབས་དེ་ཤོར་ཚེ། དེ་འཕྲོར་ཐོ་རེངས་དང་སྲོད་ཀྱི་དུས་ཀྱང་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ལེགས་པར་སྨྲ།
9 /2024
“ལུས་སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཅི་འདྲའོ་ཞེས་གཞན་ལ་མ་འདྲི་ཞིག དབུགས་ལ་དྲན་པ་མཉམ་པར་བཞག་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཏེ་དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་ལ་ཡུན་རིང་འཇོག་ཐུབ། དེ་དུས། སྐད་ཅིག་མའི་ངང་ལ་ལུས་སེམས་སྐྱེ་འཇིག་ཐེར་འབུམ་མང་པོ་བྱེད་པ་རྟོགས་ཡོང་། “
_______ འབར་མའི་དགེ་སློང་སྒོམ་ཆེན་པ་བེ་བྷོ་ སྭ་ཡ་བདོའི་གསུང་ཞིག
༼ དུང་ཕྱུར =ས་ཡ་བརྒྱ=Hundred Million=100,000000
ཐེར་འབུམ=དུང་ཕྱུར་བཅུ=Billion=10,00000000
ཁྲག་ཁྲིག=དུང་ཕྱུར་བརྒྱ=Hundred billion=100,00000000
ཁྲག་ཁྲིག་ཆེན་པོ=ཐེར་འབུམ་ཆིག་སྟོང=Trillion=1000,000,000,000༽
3/28/2024
༼ཞི་ཁ་གྷོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྤྱང་ལྟོགས༽
འདོད་ཡོན་གྱི་བདུད་རྩི་འཕྱུར་བའི་མི་ཞི་རྒན་ཁྲོམ་སྲང་།
སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུའི༜་རབ་གསལ་ནས་མཇལ་དུས་ལྷ་ཡུལ་ལྟར་སྣང་ཡང་།
གཅིན་དྲི་འཐུལ་བའི་ས་འོག་མེ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ།
ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བའི་རྒས་གཅོང་གིས་མནར་ཅིང་།
ཉལ་ཐ་དང་ཚིལ་དྲེག་གི་དྲི་མ་འཁྱིལ་བའི་འཁོར་སྒམ་དུ།
ལས་ཤོར་བ་རྐང་ལག་རྐྱོང་བའི་སྐྱིད་ཉལ་ཆེ་ཡང་།
ངལ་རྩོལ་བ་ཁྱིམ་ལ་ལོག་པའི་ལམ་བར་གྱི་ངལ་དུབ་ཅི་ལྟར་གཅོག
ལྷ་ཡུལ་གྱི་མཛེས་སྡུག་སྤོས་ཤེལ་གྱི་ཁང་རྩེག་ངོར་ལྡོག་འཕྲོ་བགྱིད་ཅིང་།
ཀླུ་ཡུལ་གྱི་འབྱོར་ཕྱུག་ཁྲོམ་རྭ་ཡི་བང་མཛོད་ན་ཕྱུར་བུར་གཏམས་ལ།
དུས་འགྱུར་གྱི་རྐུབ་ཕྱིས་གཡུག་པའི་ནག་ཁུང་ཆེན་མོ་ན།
བློ་ཕུག་ནི་སྤྲང་ལ་གཏད་ཅིང་སྤྲང་ཕུག་ནི་ཤི་ལ་བཅོལ།
ཆག་འཇིག་ནི་སྒལ་བར་འཁུར་ཅིང་དབུལ་ཕོངས་ནི་གདོང་གིས་བསུས་ལ།
མགྲིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྣང་ཞིང་ངག་སྒོ་ནི་རབ་ཏུ་ལྐུགས་པའི།
གོད་ཆག་གི་གཅོང་རོང་ན་མཚན་གུང་གི་སྤྱང་ལྟོགས་ཀྱེ____
ཚེ་སྲོག་གི་སྙིང་སྟོབས་སྨྱོ་རྫས་ཀྱིས་གསོ་འང་ཕོ་རྒོད་ཀྱི་རང་གཤིས་ཡིན་ནམ་ཅི།
༜སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི་ 360 Chicago ་སྟེ་ཞི་ཁ་གྷོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་ཞི་རྒན་ཁྲོམ་ལམ་གྱི་ཁང་རྩེག་སྒོ་ཨང་༨༧༥་ཡི་རྩེག་རིམ་༩༤་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཧྲིལ་བོ་གེགས་མེད་དུ་རྒྱང་མཇལ་བྱེད་ཐུབ་པས་ཤེལ་གྱི་ལྡིང་ཁང་དེ་ལ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཞི་ཁ་གྷོ་ཞེས་འབོད། དེ་ཡང་༣༦༠་ཟེར་དོན་ནི་ཨང་རྩིས་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ལྟར་ན་དཀྱིལ་འཁོར་ཕྱེད་ཅིག་གི་གཞལ་ཚད་ནི་ཨང་ཚད་༡༨༠ དང་དཀྱིལ་འཁོར་ཧྲིལ་བོའམ་ཟླུམ་གོར་ཧྲིལ་བོ་ཞིག་གི་ངོས་ཡོངས་ཀྱི་་གཞལ་གྲངས་ནི་ རྩིས་འབབ་༣༦༠་ཡིན།
4\2\2024
སྒྱུ་ལུས་ཉ་ག་ཉོག་གེ་ སྡིག་པ་འཁུར་ བདེ་གི་ན།
སེམས་པ་ཁྲ་ག་ཁྲིག་གེ་ ཇོ་བོ་རིན་པོ་ སྐྱིད་གི་ན།
ལོ་ཟླ་ཐ་ན་འཐེན་ནེ་ གནའ་ཤི་བོ་ རྫོགས་ཐ་རོ།
མི་ཚེ་ཡ་ལ་ཡོ་ལི་ བཀའ་བསྟན་འགྱུར་ ཚར་ཐ་རོ།
རོ་སྟོད་ཉུག་གིས་གང་ཐ་ཡུམ་དུམ་པ།
ཡ་ཆུང་རླུང་རོས་བཀྱག་ཐ་བླ་རང་དགོན།།
མགོ་ལ་བརྒྱལ་གཟེར་ལངས་ཀི་དཀོན་ཅོག་གསུམ།
མཁལ་མ་རྐེད་པ་རལ་ཐ་རོང་བོ་དགོན།
ཕོ་བས་ཟ་མ་མི་འཇུ་སྡུག་ཙིག་རེད།
སོ་ཡིས་ཧྲ་མོ་མི་ཆོད་ཉོབ་བ་ལ།
ཀླད་པས་རེན་མ་མི་དྲན་ཨ་ཁ་ཁ།
རྐེད་པས་ལྗིད་མོ་མི་འཁྱོག་བྱ་འདི་བརྩོག
ལྔ་བཅུའི་འགོ་ལ་སྐད་ཤོར་གཡབ་ཡེ་རྒྱོའུ།
བརྒྱད་ཅུའི་མདུན་དུ་ངོ་ཚ་ངོར་རྫོག་རྒྱོའུ།
ན་གི་ཚ་གི་སྡུག་སྐད་སྐེ་ཆད་རྒྱོའུ།
ཁ་ནས་གང་འབྱུང་མང་འབྱུང་ཁ་ཐེལ་རྒྱོའུ།
4\9\2024
བཀའ་བསྟན་ཕ་ལམ་གནའ་མཁར་ནས།
བཀའ་བཏགས་རྒྱ་བཞིའི་འོད་སྣང་འཕྲོ།
བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྫ་རི་ནས།
ཚད་མེད་བཞི་ཡི་གད་རྒྱངས་སྒྲོག
ཕྱི་ནང་སྒོམ་སྒྲུབ་སྣ་ཚོགས་ཁྲོད།
དྲན་པ་ཉེར་བཞག་རྡོ་རིང་བཙུག
འཛམ་གླིང་རྩོམ་རིག་རྦབ་ཀློང་དུ།
མི་ལའི་བསམ་རྫོགས་གཟིངས་ཆེན་བགྲོད།
མེ་སྒྲུབ་ཁྲོམ་གྱི་རི་འགོ་ནས།
འཁྱམ་པོས་ཐོལ་བྱུང་སྙན་ངག་འབྲི།
ཆར་སྨུག་སྟུག་པོའི་སྒྲིབ་ཡོལ་གྱིས།
སྐྱ་རེངས་འགྲོན་པོའི་མཐོང་ལམ་བཀག།
བྱེའུ་ཆུང་སྐྱོ་བའི་སྨྲེང་གླུ་ནི།།
རི་ཞོལ་ལྗོན་པའི་གསེབ་ཏུ་སྒྲོག
རི་དྭགས་ཡུ་མོ་ཁེར་འགྲོ་ཞིག
ཕྱི་མིག་ལྟ་བཞིན་རི་འགོར་བྲོས།
ཤུ་ཤུ་བཟློ་བའི་བའི་རྩྭི་ཤིང་ལ།
སྐྱི་བསེར་རླུང་གིས་འགྲམ་ལྕག་གཞུས།
ཤག་ཤག་འབབ་པའི་ཆུ་མིག་ནི།
རང་ཉིད་གཅིག་པུར་ལྷོ་ལ་དེངས།
ཕ་ཡུལ་རིང་དུ་བོར་བའི་མི།
སྨུག་ལོང་ཁྲོད་དུ་ཧྲེང་བོར་རྒྱུ།
རིང་ནས་ཡིད་ལ་བརྣག་པའི་དོན།
རྒྱང་རིང་འཐེན་པའི་ལམ་བུར་ཡལ།
འབད་པས་སྒྲུབ་པའི་འདུན་མ་ནི།
བྲག་ནང་ཟགས་པའི་འཁུར་ཙ་བཞིན།
མི་ཚེ་ལྷག་འཕྲོའི་རྨི་ལམ་ནི།
ཆུ་མོས་འཁྱེར་བའི་འཁར་རྒྱུག་བཞིན།
4\10\2024
སྐྱེས་བ་ཡོད་པས་འཆི་བ་མྱོང་དགོས།
བརྩེ་བ་ཡོད་པས་སྡང་བ་སྐྱེས་བྱུང་།
ཐོབ་པ་ཡོད་པས་ཤོར་བ་ལྡོག་མེད།
དགེ་སེམས་སྤེལ་བཞིན་སྡིག་སེམས་བྲི་ཆོག
བཏང་སྙོམས་འགྲིག་ན་ཆགས་སྡང་གློད་ཆོག
ཐར་བ་འགྲུབ་ཚེ་འཁོར་བ་བཤིག་ཆོག
4\16\2024
ཨོམ་ས་སྟི།
ཆ་ཕྲུ་ རྗེ་ཕི་ཊི་ ་ ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།
གློག་ལྷའི་རྫུ་འཕྲུལ་རྐུན་མའི་ཆོ་འཕྲུལ་གང་ཡིན་མི་ཤེས་ཀྱང་།
ང་བློ་བུར་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ལ་གྱུར།
བོད་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་མ་ཟད།
དེ་སྔ་སྦྱང་མྱོང་མེད་པའི་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱི་ནང་དུའང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཤེས་པར་གྱུར།
ངོ་མ་ཡ་མཚན་རེད།
དེང་སྐབས་ང་སློབ་འཁྲིད་ལ་འགྲོ་མི་དགོས་ལ་སློབ་ཚན་བསྐྱར་སྦྱོང་ཡང་མི་དགོས་པར།
འཛིན་གྲྭའི་ནང་ཡིག་རྒྱུག་ཨང་དང་པོ་ལེན་ཐུབ།
ད་ལྟ་ང་ཁེངས་དྲེག་མཐོ་བའི་མཁས་གྲལ་དུ་འགྱིང་།
དཔེ་ཀློག་གི་སྡུག་རུས་མི་དགོས་པར།
འཛམ་གླིང་གི་ཤེས་བྱ་གང་ཡང་སྐད་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་མིག་མདུན་ལ་འདྲེན་ནུས།
མི་འགྱངས་བར་སོ་ར(SORA)་ཡི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་འོང་ལ།
དེ་དུས་ང་ལ་ལག་རྩལ་དང་ཉམས་མྱོང་གང་ཡང་མ་མཆིས་ནའང་།
གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་མཁན་ཞིག་ལ་འགྱུར།
དེང་སྐབས་ང་ལ་ཁེར་ཀྱང་གི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡང་མེད།
བཅོས་རིག་ཁ་ཡངས་མར*་གང་འདོད་དུ་ཁ་རྩེས་ཉིན་མཚན་འདའ་ཆོག
*OpenAI བཅོས་རིག་འཕྲུལ་ལས་བཟོ་ཚོང་ཁང་ནི་དེང་སྐབས་ས་ཡི་གོ་ལ་སྟེང་ཆེས་ཆེར་དར་སོ་ཆེ་བའི་ ཆ་ཕྲུ་ རྗེ་ཕི་ཊི་འཕྲུལ་མོལ་ཇུས་བཟོ་བྱེད་མཁན་ཡིན།
4\17\2024
མཚན་དཀྱིལ།_
སྟ་གྲི་དང་སོག་ལེ་སྔས་འོག་ལ་བཅུག་ཏེ།
རྐང་གཉིས་ཚོ་གཉིད་ཟིན།
དགུ་ཚིགས་སྐར་རྒྱན་དང་བཅས་ཁྲུས་རྫིང་ལ་ཞུགས།
ནགས་ཚལ་གྱིས་མིག་རྡུལ་ཕྱིད་དེ་དབུགས་དབྱུང་མཛད།
ཉི་ཤར་ལ་དུས་ཚོད་རིང་བོ་མི་ཐོགས་པས།
བདག་གིས་ཀྱང་འཁུར་ཙ་བཀྲོལ་ཏེ།
མཚན་མོའི་བྲང་གཞུང་ལ་མགོ་བོ་གླན།
4\18\2024
ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ*་ཀྱི་ལྕགས་ཤོག་ཁང་པ་ནང་།
‘ང་ཚོ་ཁྱི་ཡིན’་ཞེས་སྙན་ངག་སྐྱོར།
‘ང་ཚོ་སྟག་ཡིན’་ཞེས་དཔའ་སྐད་སྒྲོག།
“ཁོང་ཚོའི་གཤིས་ཀ་གྱོང་བོ་ཡོད།
ཁོང་ཚོའི་ཨམ་སྐད་མཁྲེགས་པོ་རྒྱག”
སྐོར་ལམ་གྱི་རྒད་པོ་ལ་སྣ་ཆམ་ཕོག་ཏེ།
ཧབ་སྦྲིད་རྒྱག
ཨ་མདོའི་ཕོ་རྒོད།
ས་མཐའི་སྤྲང་ཁུག
སྐྲ་རིང་ཕྲག་ལ་གཟར།
སྙན་ངག་རྐེད་པར་བཅིངས།
མེག་ལོར་སྲང་ལམ་ནས་གཡག་ཐུག་འགྲོ་འགྲོ་བྱེད།
ཁོང་ཚོས།
ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ལ་མ་གཏོགས་ཕྱག་མི་འབུལ།།
མི་ལ་རས་པ་ལ་མ་གཏོགས་ལམ་མི་གཟུར།
དབྱིན་མོའི་སྟུ་ཁ་དབྲལ་མཁན་ཁོང་ཚོ་ཡིན།
ཨ་ནིའི་མྱོས་འབུར་བསྣོག་མཁན་ཁོང་ཚོ་ཡིན།
སྙིང་རྩ་རྣག་གིས་མཉེད།
ལུས་སྡོང་ཚིལ་དྲེག་འཁོལ།
ཁོང་ཚོ་ནི་གདུག་རྩུབ་ཆེ།
ཁོང་ཚོ་ནི་ང་རྒྱལ་ཆེ།
རྩམ་སྐྱ་ཆད་ཀྱང་ཆོག
ཁྱིམ་གཞི་ཕོངས་ཀྱང་རུང་།
འོན་ཀྱང་སྙན་ངག་མེད་ཚེ།
ཁོང་ཚོས
ཉིན་མི་འཁྱོལ།
མཚན་མི་འཁྱོངས།
* ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ནི་རྒྱ་གར་རྡ་རམས་ལའི་སྟོད་ཕྱོགས་མེག་ལོར་རྒན་ཇི་ན་ཡོད། དེ་ནི་རྒྱ་གར་བའི་ཡུལ་མི་གནས་ཆགས་པའི་ཞིང་གྲོང་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་གར་ཨ་མདོ་ཕོ་གསར་ཡུལ་བྱོལ་བ་གང་མང་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ས་ནས་ཁང་བ་གླས་ཏེ་གནས་སྡོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་རྡ་སའི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ཅེས་གྲགས།
4\27\2024
༼རི་སྐྱེས་ཕྱེ་ལེབ་མེ་ཏོག་གི་ཆིག་ལབ༽*
ལོ་ཡི་རྫི སྒི་ལ་ཁུ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས།
ངའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་སྣེ་དེར
སྒོ་ཞིག་འདུག
གསོན་དང་།
དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་འཆི་བ་ཞེས་འབོད་པ
ངའི་དྲན་ཡིད་ན་འདུག
ས་ཡི་སྟེང་གར
སྐད་ཅོར་དང་།
གསོམ་ཤིང་གི་ཡལ་ག་གཡོ་བའི་སྒྲ་དང་།
དེ་ནས་ཅི་ཡང་མི་ཚོར་བར་གྱུར།
ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་ཉི་ཟེར
བརླན་གཤེར་བྲལ་བའི་ས་གཞིའི་ངོས་ལ་འཚེར་ཙམ་བགྱིད།
མུན་ནག་ས་འོག་ལ་སྦེད་པའི
རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཕག་འཚག་ནི་ཅི་འདྲའི་སྐྱི་གཡའ་བ་ཞིག
དེ་ནས
ངག་མི་འཁྲོལ་བའི་རྣམ་ཤེས་བློ་བུར་འཇིགས་དངངས་ལས་གྲོལ
ས་གཤིས་མཁྲེགས་ལྡན་ཅུང་ཙམ་སོབ་པར་གྱུར་ཅིང་།
རྩི་ཤིང་གི་གསེབ་ཏུ་མཆོང་རྩེན་བགྱི་མཁན་ནི་བྱེའུ་ཡིན་ངེས།
སྐྱེས་པ་གཞན་ནས་འདི་ལ་ཅི་ལྟར་སླེབས་པ་མི་དྲན་ན།
ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད
ངས་སླར་ཡང་སྐད་ཆ་བཤད་ཐུབ་པར་གྱུར་ཅིང་།
དྲན་མེད་ཚོར་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་ཏེ་རང་དབང་གི་ངག་སྒོ་འཁྲོལ་བར་གྱུར།
ངའི་ཚེ་སྲོག་གི་དཀྱིལ་སྙིང་ནས་ཆུ་མིག་ཆེན་པོ་ཞིག་བརྡོལ་ཞིང་།
གཡང་ཊིའི་མདངས་ལྡན་མཚོ་ངོགས་ལ
སྔོ་ནག་གྲིབ་གཟུགས་སྣང་ཞིང་འཆར།
* ཚེ་འདས་མ་Louise Gluck་ལགས་ཀྱིས་༡༩༦༢་ནས་༢༠༢༠་བར་ལ་སྙན་ངག་གི་དཔེ་ཆ་༡༢་ཙམ་སྤེལ་ཞིང་། ༢༠༢༠་ལོར་ཁོ་མོའི་རང་མོས་སྙན་ངག་བརྩམས་ཆོས་ལ་ནོལ་སྦེལ་རྩོམ་རིག་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ། ༢༠༢༣་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡༠་ནང་གཟུགས་སྐུ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་འཐིམས།
ཁོ་མོའི་སྐྱོ་སྣང་གིས་ཁེངས་པའི་སྙན་ངག་ཁྲོད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་བརྩམས་ཆོས་ནི་ད་ལྟ་གོང་དུ་འཁོད་པའི་རི་སྐྱེས་ཕྱེ་ལེབ་མེ་ཏོག་ཟེར་བ་འདི་ཡིན། རྩོམ་འདི་ནང་ཁོ་མོས་མེ་ཏོག་ཞིག་ལ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སླར་ཡང་སྐྱེས་བ་བླངས་བའི་དགའ་སྤྲོ་ཆིག་ལབ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་ཡོད། ཁོ་མོའི་རང་མོས་སྙན་ངག་ཆ་ཚང་ཀློག་འདོད་ན། <<Poems 1962-2020 Louise Gluck>> ཞེས་པ་ལྗགས་ཀློག་གནང་འཚལ།
4\28\2024
༼ལོ་ཡི་རྫི སྒི་ལ་ཁུ་ལགས* དགོངས་དག ་ཞུ།༽
ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཚེ་གཅིག་ལ་སྙན་ངག་དཔེ་ཆ་ཁ་གྲངས་༡༢་ཙམ་སྤེལ།
ཉིས་སྟོང་ཉི་ཤུ་ལོའི་ནོལ་སྦེལ་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་དེའང་ཁྱོད་ཀྱིས་བཞེས།
སྙན་ངག་གྲངས་ཀ་ཆིག་སྟོང་ལ་ཉེ་བ་བརྩམས་པའི་ཁྲོད།
ང་ལ་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བག་ཆགས་སྟེར་མཁན་གཅིག་ལས་མ་བྱུང་།
དེ་ནི་ཁྱོད་དང་ཁྱོ་གའི་བར་གྱི་ཐོག་མའི་བརྩེ་འདང་དང་།
མཐའ་མའི་གོད་ཆག་གི་སྙན་ངག་༼དབྱར་ཁ༽་ཟེར་བ་དེ་རེད།
དགོངས་དག་ཞུ།
དོན་རྐྱེན་འདི་ཁྱོད་གཅིག་པུ་ལ་ཁྱབ་པ་ཞིག་མ་རེད།
ངས་བོལ་ཁྲི་ བའེ་ཁྲི་མེན་དང་ ཨ་ལན་ རྒིན་སི་སྦར་རྒི།
ཨི་མི་ལི་ སྦྲི་ཁུ་སིམ་དང་སི་ལི་བི་ ཕི་ལ་ཐི།
ལང་བཙན་ ཝར་ནི་སོགས་ཀྱི་སྙན་ངག་པོ་ཊི་རེ་རེ་བཞིན་ཚང་མ་བཀླགས་མྱོང་།
མྱོང་ཚོར་དང་བག་ཆགས་ནི་ཕལ་ཆེར་གཅིག་པ་རེད།
ང་ཡང་བོད་ཡིག་ནང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་ཞིག་ཡིན།
ངེད་ཅག་བོད་པའི་མཁས་པའི་ཁྲོད་དུ།
བསྟན་བཅོས་པོ་ཊི་༡༣༧་ལོངས་བ་བོ་དོང་པན་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ལྟ་བུ་ཡོད།
དཔེ་དེབ་ཀྱི་ཁ་གྲངས་རྩིག་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལ་འབད་པ་བྱ་མི་འོས།
དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྙན་ངག་མང་པོ་བྲིས་མེད།
གང་བྲིས་ཡོད་པ་དེ་གསེར་ནག་རྐྱང་ཡིན།
དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷ་ཡིས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་རྩོམ་རྒྱུར་རིག་པ་སྒྲིམ་མེད།
སྤྱོད་འཇུག་ཆེན་མོ་དེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཏོག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད།
མཚམས་མཚམས་ལ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཀྱང་བསམས།
ནོལ་སྦེལ་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ཟེར་བ་དང་།
དེ་དཔྱད་འདེམ་པ་ཚོར་ཡང་*རློམས་རྒྱུ*་ཆེར་མི་འདུག
5\15\2024
སྤང་རིའི་ངོགས་ལ་བཀོད་པའི།།
མེ་ཏོག་ཚལ་ལ་སྟོར་བའི།།
རི་གྲོང་འདབས་སུ་བསྐྱུར་བའི།།
བདག་གི་རྐང་རྗེས་ཆུང་ཆུང་།།
སྨུག་ལོང་ཁྲོད་དུ་བསྟིམས་སོང་།
ཁ་བའི་ཀློང་ལ་ཡལ་སོང་།།།
རླུང་བུས་རྒྱང་ལ་འཁྱེར་སོང་།།
5\17\2024
{དགེ་རྒན་ལགས}་དང་{གངས་སེང་འཚོལ}།།
ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་འོས་པའི།།
སྔར་མེད་༼ཉིན་ཐོ༽་སྲོལ་འབྱེད་མཁན།།
སྨྱ་ས་སྨྱོ་སེ་པད་ཚེ་དྲན།།
6\25\2024
༼ཨ་སྒོར་གཅིག་གི་གཏོང་ཕོད༽
དེ་རིང་སླར་ཡང་ཞི་ཁ་གྷོ་ལ་སླེབས།
མི་ཞི་རྒན་ཁྲོམ་སྲང་གི་གྲུ་ཁ་དེར།
ཕོ་གསར་ཁོས་སློང་བཟེད་མི་ཚོགས་ལ་གཏད་དེ།
“A penny , nickel, dime , anything please_____”
ཞེས་ཞུ་བ་འཐེན།
ལ་ལས་མིག་གིས་བལྟ་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད།
ཁ་ཤས་ཀྱིས་དགོངས་དག་ཟེར་བཞིན་ཆས་འགྲོ།
ངས་མི་ཚོགས་ཁྲོད་བྲེལ་སྟབས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་རང་གི་གོམ་ཁ་འགོག་དགོས་བསམས།
དེ་རིང་རྒྱུན་ལྡན་དང་མི་འདྲ་བར་རྒྱབ་ཁུག་ནང་ཨ་སྒོར་ཆིག་སྟོང་འཁུར་ཡོད།།
ཁོ་ལ་ཨ་སྒོར་གཅིག་གི་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཐུབ་ཚེ།
ཁོ་ལ་ཕན་འགྲོ་ལ་ང་ལའང་དགེ་བ་ཞིག་ཐོབ་སྲིད།
ཡིན་ནའང་
ངས་ཀྱང་རང་གི་གོམ་ཁ་འགོག་མ་བཏུབ
རྒྱབ་ཁུག་ཁ་ཡང་ཕྱེས་མ་སྤོབས།
ཨ་སྒོར་གཅིག་གཏོང་སེམས་གྱིས་ངར་ཤུགས་བྲི་བཞིན།
རང་གི་རླངས་འཁོར་འཇོག་གནས་ལ་སྐྱེན་པར་དེངས།
མལ་སྒྲི་སན་ལ་སླར་ལྡོག་པའི་ལམ་ཆེན་སྟེང་།
ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་སླར་ཡང་ཡིད་ལ་ཐོགས།
སྒོར་རྡོག་གཅིག་གི་གཏོང་སེམས་ཀྱང་རང་དོན་ཡོང་མིན་ལ་ཐུག་འདུག་ཨང་།
རླངས་འཁོར་གྱི་སྒེའུ་ཁུང་ངོས་ལ་ཟོ་ཆུ་བྱོ་ལྟར་འབེབས་པའི་ཆར་ཞོད་ཇི་ལྟར་ཆེ་ནའང་།
ངའི་བཞིན་རས་ན་ཚ་ལམ་ལམ་མཆེད་པའི་མེ་ལྕེ་ད་དུང་ཞུ་མ་ཐུབ།
2024/8/17
བརྩེ་འདང་གི་བྲག་ཐེམ་སྟོང་པར་ལྷག
ཞེ་འདང་གི་རི་ཆུ་སྐམ་པོར་གྱུར།
ངས་ད་བར་དུ་བསགས་བསགས་པའི___
གཉེར་མ་ཐོད་གང་བོའི་གཏམ་རྒྱུད་སུ་ལ་འཆད།
སྐྲ་དཀར་མགོ་གང་བོའི་སྒྲུང་རིང་སུ་ལ་འགྲེལ།
འཇིམ་རིལ་བརྩིག་པའི་བྱིའུ་ཚང་
ཆར་ཆུས་འཇིག་ནས།
མགྲིན་ལམ་བརྣང་བའི་བྱེའུ་ཆུང་
རི་ལ་འཕུར་ཐལ་འེ།
བདག་ཀྱང་འདི་ལྟར་སྡོད་པར་ག་ལ་རིགས་ཏེ།
ངས་ཀྱང་རང་གི་འཁུར་ཙ་རྒྱབ་ཏུ་བླངས་ནས།
རྒྱང་རིང་གི་གནས་དེར་སླར་ལོག་འགྲོ་ཨང་།
2024/8/18
༼འཆི་བ༽
ཁྱོད་ངའི་་སྔས་འགོ་ན་ཉལ་ནས་ཡོད།
ཁྱོས་ངའི་སྒོ་ཁ་ལ་སྒུག་ནས་ཡོད།
ཕ་རོལ་ལ་འགྲོ་ཁ་མར།
འཇིགས་མེད་གཡུ་རལ་གསིག་བཞིན་ཆས་འགྲོ་ཚེ།
ཚེ་མཇུག་གི་གཟི་བརྗིད་དུ་བརྩིས་ཆོག་ལ།
ཕྱི་མའི་ལམ་རྒྱགས་ཀྱི་གོ་ཡང་ལོས་ཆོད།
ཅི་སྟེ
དེ་ལས་ལྡོག་ནའང་།
ང་ལ་མ་བསྡིགས་ཨ།
ངོ་ཚ་ལ་མ་བགྲང་ཨ།
10\12\2024
༼ཕ་ཡུལ?༽
ཕ་ཡུལ་ནི།
ལྷོ་ལམ་སྙེག་པའི་ཁྲུང་ཁྲུང་གི་ཕྱི་མིག་ཀློང་ན་རབ་རིབ་ཏུ་སྣང་བའི་ཁེར་རྐྱང་གི་སྤང་གཤོང་དེ་ཨེ་ཡིན།
ཕ་ཡུལ་ནི།
སྟོན་མཇུག་གི་ལོ་མ་སེར་པོའི་རྨི་ལམ་ཁྲོད་ལ་ཚང་ཚིང་དུ་འཁྲིགས་པའི་་སྔོ་ལྗང་གི་ནགས་ཚལ་ཞིག་་ཡིན་ནམ།
ཕ་ཡུལ་ནི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་གནས།
ཕ་ཡུལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་མ།
རྐང་རྗེས་ཆུང་ཆུང་འགོད་ས་དེ་ཕ་ཡུལ་ཡིན་ཆོག།
ལྟེ་ཁྲག་དྲོན་མོ་སྟོར་གནས་དེ་ཕ་ཡུལ་ཡིན་འཐུས།
མི་ལོ་སོ་བཞིའི་རིང་གི་གཞན་ཡུལ་གྱི་འཚོ་བ་ལའང་།
ཕ་ཡུལ་གྱི་དྲོད་ཁོལ་མི་འདུག་ཨང་།
གངས་རིའི་ཕར་རྒྱབ་དེ་ཕ་ཡུལ་ཡིན་ཡིན་འདྲ་ཡང་དྲན་གདུང་གི་གཞི་ན་བསེར་བུས་གཏོར་བའི་ཁ་རྡུལ་བཞིན།
རྒྱ་མཚོའི་ཚུར་རོལ་འདི་ཕ་ཡུལ་མིན་མིན་འདྲ་ཡང་མི་ཚེའི་སྙིང་སྟོབས་འདི་ནས་བསྐྱེད་ཅིང་འཚོ་བའི་དབྱངས་འགྲོས་འདི་ནས་བསྡེབ།
ཕ་ཡུལ__
ཁྱོད་ཅི་ཡིན་ གང་ན་ཡོད།
2024\11\26
༼ཞོགས་པ་ཤིང་སྡོང་ཞིག་ལ་ཁ་བརྡ༽
ལམ་འགྲམ་གྱི་ཤིང་སྡོང་ཁེར་སྐྱེས་ཡོད་སར།
རླངས་འཁོར་གྱི་བང་ཁ་བཀག _____
ལྗོན་པ་ཁྱོད་ཕལ་ཆེར་ང་དང་ལོ་ན་མཉམ།
ལོ་ཟླ་མང་པོ་ཞིག་གི་སྔོན་ལ།
ད་སོ་མ་མཁའ་ལ་འཕགས་བཞིན་པའི་ཉི་གཞོན་གན་དང་འདྲ་བར།
ཁྱོད་ལ་གསོན་ཤུགས་རྒྱས།
ང་སྤྲོ་སྣང་གིས་ཁེངས།
ཡིན་ནའང་།
ད་ལྟ་དེ་ཚང་མ་རྒྱང་རིང་རྒྱང་རིང་ལ་ཡལ་ཟིན་པའི་དྲན་སྣང་ཙམ་རེད་ཨང་།
ང་མོ་ཊའི་སྒོ་ཕྱི་ལ་བུད་དེ།
ཁྱོད་ཀྱི་གམ་ལ་ངལ་གསོས་ནས་ཅུང་ཟད་་སྡོད་འདོད་ཀྱང་།
ཕྱི་ལོག་ན་སྟོན་མཇུག་གི་གྲང་ངར་ཧ་ཅང་ཆེ་བས།
ངའི་རང་གི་ན་ཆོག་ཆོག་གི་ལུས་ཕུང་འདི་ལ་ད་དུང་གཅེས་དགོས།
ཁྱོད་ཀྱི་་གྲིབ་བསིལ་དང་གསོ་རླུང་། སྔོ་ལྗང་གི་མཛེས་སྡུག་ལ་ཧབ་ཐོབ་རྒྱག་མཁན་མང་ནའང་།
ད་ལྟ་ཁྱོད་ཀྱི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྐམ། འདབ་མ་ལྷུང་། མི་རྟག་པའི་རླུང་གིས་ཤུག་ཤུག་བསྐྱོད་དུས།
ཁྱོད་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་མཁན་མེད་ལ་སེམས་གསོ་བགྱི་མཁན་ཡང་མ་མཆིས་སོ།
་་ ་་་ ??? ་་་ ་་་
2024.11.26@8am.
2\21\2024
༼ང་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེས།༽
འཁོར་བ་ལ་སུན་སྣང་སྐྱེས་བས་རེད་དམ་ཐར་བ་ཡིས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པས་ཡིན།
མ་ཧ་ས་དེ་པ་ཊ་ན[1]་ཡི་མན་ངག་བཞིན།
ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་ལུས་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག
ཚོར་བའི་ནང་དུ་ཚོར་བ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག
སེམས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག
ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆོས་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག
རབ་ཡིན་ན་ད་ལྟ་ཉིད་དུ།
མིན་ན་ཉིན་ཞག་བདུན་གྱི་ནང་ཚུན་དུ།
དེའང་མིན་ཚེ།
ལོ་ངོ་བདུན་གྱི་ནང་རོལ་དུ་ཅི་ནས་ཀྱང་མདོ་གང་དེར་གསུང་བའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ལས་གཅིག་ཐོབ་དགོས ______
སྣ་སྒོ་ན་ཤུ་ཤུ་རྒྱུ་བའི་དབུགས་ཕྲ་མོ་ལགས།
ངས་དྲན་ཤེས་ཀྱི་རི་སྒང་ནས་བར་ཆད་མི་རྩོམ་པར་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་ཁྱོད་འཚོ་ཆོག།
ཁྱེད་ཀྱིས་རྣམ་རྟོག་གི་ཚང་ཚིང་གཤགས་ཏེ།
ང་ཀླད་ཁམས་དང་སྒལ་གཞུང་རྡུལ་རླབས་ཀྱི་ངང་དུ་ཞུགས་པའི་གནས་མཆོག་དེར་སྣེ་ཤན་གྱིས་དང་།
ཕུང་ཁམས་ཀྱི་རྦ་ཀླུང་ན་ཀ་ལ་པ[2]་ཡི་གཙུབ་བརྡར་གྱི་གློག་རྡུལ་མཆེད་པའི་ཚོར་བ་ལགས།
ངས་མཉམ་བཞག་གི་མཚོ་ཁ་ནས་ཁྱོད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཅིག་གི་སྐྱེ་འཇིག་ལ་མི་འཁྲུག་པར་བལྟ་ཆོག།
ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ཕུང་ལྔ་ཡི་ནང་རོལ་ན་ལྷུང་ལྷུང་འབབ་པའི་ཟག་མེད་བདུད་རྩིའི་སྦས་ཡུལ་དེར་ལམ་སྣ་དྲོངས་དང་།
ང་ལ་དགྲ་བཅོམ་གྱི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་ན་ཆོག
ཕྱིར་འོང་དང་མི་འོང་རྒྱུན་ཞུགས་སོགས་ཀྱི་དགའ་ཚལ་དུའང་མ་སླེབས་ན་ཆོག
འོན་ཏེ།
ཀུན་དགའ་བོ་དགྲ་བཅོམ་གྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་མ་བཏུབ་པར་མྱ་ངན་གྱིས་གདུང་བཞིན་མལ་ནང་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ།
ས་ཡོམ་རྒྱུ་བ་ལྟར་ཐོལ་བྱུང་ལ་འཁྲུངས་པའི་རྟོགས་སད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཙམ་བདག་རྒྱུད་ལ་སྨིན་ན་ཆོག་པ་ལ།
[1] མ་ཧ་ས་དེ་པ་ཊ་ན་ཞེས་པ་ནི་མདོ་ཆེན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་པ་ལིའི་སྒྲ་དོད་སོར་བཞག་བྱས་པ་ཡིན། དབྱིན་སྐད་དུ་སྒྲ་སྒྱུར་ནི་Mahasatipatthana Sutta་ཡིན།
གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ལུགས་ཀྱི་མདོ་ཆེན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་ལུས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བར་རེ་རེ་བྱས་ཏེ་རྒྱས་པར་གསུང་ཡོད། བོད་ཡིག་གི་བཀའ་འགྱུར་ཉིས་ཁྲི་ཁྲོད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་མདོ་ན་ལུས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་རྒྱས་པར་གསུང་ནས་གཞན་རྣམས་མིང་འབོད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་བྱས་ཡོད་ཅེས་གསུང་ཡོད་པ་ཞིག་མཇལ་ཡང་བདེན་མིན་མི་ཤེས། ཕྲན་གྱིས་བོད་ཡིག་བཀའ་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་མདོ་ད་དུང་མཇལ་ཐུབ་མེད། པ་ལི་ནས་དབྱིན་ཡིག་ལ་སྒྱུར་བའི་མདོ་ཆེན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཆ་ཚང་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བར་མ་ཟད། བི་པ་ས་ན་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་འཁྲིད་སློབ་དཔོན་དམ་པ་རྗེ་སྒོ་ཨིན་ཁ་མཆོག་ནས་མདོ་གང་དེིའི་ཞལ་འཁྲིད་མཛད་པའི་སྒྲ་འཇུག་ཚན་པ་བདུན་པོ་ཆ་ཚང་ལ་ཉན་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་བྱུང་། སྒྲ་འཇུག་གང་དེའི་ཉིང་བཏུས་ཡིག་ཐོག་ལ་ཕབ་ཡོད་པའི་དཔེ་ཆ་བླུས་ཏེ་མདོ་རྩ་བའི་ཕྱག་དཔེ་དང་ལྷན་རང་ཁྱིམ་ན་ཉར་ཡོད།
[2] རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀ་ལ་པ་ཡི་ཆེ་ཆུང་ནི་ཤིང་རྟ་འཁོར་ལོ་ལས་ལྡང་བའི་རྡུལ་ཕྲན་ཞིག་ཆ་བཞི་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ང་དྲུག་(46656)་ལ་གསིལ་བའི་ཆ་ཤས་གཅིག་ཡིན་པ་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ལུགས་ཀྱི་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་གྲགས་ཅན་སིང་ག་ལའི་དགེ་སློང་ཨ་ཅཱརྱ་ ཨ་ནུ་རུའུ་ངྷ་ཡིས་མཛད་པའི་ ༼ མངོན་པའི་དགོངས་པ་ཀུན་བཏུས༽་ན་ཡོད་པ་གསལ་ལ།
དེང་སྐབས་མི་སྐྱའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་བི་པ་ས་ན་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་ཞེས་གྲགས་པ། འབར་མའི་ རི་ཁྲོད་པ་དགེ་སློང་ལི་སྡེ་ ས་ཡ་བདོ་ནས་སྐྱ་བོའི་རྟེན་ཅན་རི་ཁྲོད་པ་བཤེས་གཉེན་ས་ཡ་ ཐི་རྗེ་དང་། ཁོང་ནས་སླར་ཡང་སྐྱ་བོའི་རྟེན་ཅན་སློབ་དཔོན་ ས་ཡ་རྗེ ཨུ་བྷ་ཁེན། ཁོང་ནས་ དཔལ་ལྡན་ གྷོ་ཨིན་ཁ་ལ་གནང་བ་གང་དེའི་མན་ངག་ལྟེ་བ་ནི་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ལུགས་ཀྱི་༼མདོ་ཆེན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག༽་ལ་ཁུངས་གཏུགས་ཏེ། དབུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་སྒོམ་པ་ནས་འགོ་ཚུགས་་ཏེ། རང་གི་ཕུང་བོའི་ནང་གི་ཕྲ་རྡུལ་ཀ་ལ་པ་སྐད་ཅིག་ཅིག་ལ་སྐྱེ་འཇིག་རྩོམ་པ་མི་རྟག་ཕྲ་མོའི་གནས་ལུགས་སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་རྟོགས་པའི་ལམ་ནས་བདག་འཛིན་དང་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ལས་གྲོལ་ཐབས་མཛད་པ་ཡིན།
{A Poem On Bus}
This poem I am writing on bus
Captured from listening to a thumb sized conch shell
Raised to my ear at breakfast table by my younger son
Of a cry of big ocean echoes in a tiny sea shell
As if a leaf in fall recites poetry of the lonely season
As if a Bodhisattva's teardrop cries all sentient beings' suffering
As if a dust particle under my feet shoulders characteristics of whole universe
As if a sad mind in darkness reflects past, present , future and all life's dramas
{A Hyena Inside Me}
I carry a shame with me,
For raising a hyena inside me.
My praying words are lies of inner fallacy
My scripture reading is empty sounds of wind
My worship to Three Gems is Mara’s spell
My Practice of Bodhicitta,
My meditation on love and compassion,
All is an ago trip
They are falsehood
I ask myself now and again
Am I still a rightful Buddhist, a just human being;
When a cow’s bonding with her calf sandwiched into my McDonald’s
When a lamb’s cry of Baa still echoing in my lunch soup
When fish’s dream to swim in water sliced into my Sushi
When A roaster’s morning song barbecued at my grill.
{A Poem Dedicated To A Friend Who is Truly A Vegan}
The man’s vegan
A sunken belly , dried lips
He drinks ten bottles of water a day
His shoes, belt vegan too
A saint in jungle of human vampires
A true friend to those Godless, gun-less, knife-less, machine grinder-less
You may call him a Bodhisattva
He’s an envy to eyes of Buddhists, Christians, Hindus and Muslims
The man sings no blue songs
The man plays no deceitful notes
He’s vegan
His heart is gold, blood is nectar
When he walks into a slaughter house
Sun mourns moon sobs
Cattle guns broke into tears
Stars are his tear drops
His breath is vegan
His genital is vegan
His sperm vegan too
He’s an envy to angels whose kisses breathe slaughterhouses
Whose vagina hatches zygotes fanged and clawed
The man’s vegan
He’s an envy
He’s saint
He’s a Bodhisattva
{Remembering Poet Sylvia Plath}
Alas
Flicker of hope thinned
Songbird was silent
Dead tree falling leaf
Miserable heart sorrowful poetry
spider weaves death
crying crow from dark woods
A black cat just crossed the path
Owl laughed
She chose to be a wind
a shadow,
a whisper in darkness.
——————
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོའི་ལྷུག་རྩོམ་བདམས་བཀོད།
༼ཐ་ཆུང་བདག་གི་དྲ་མིང་ནི་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་དང་ རྗེ་ལོ་ལོ་ཚང་། བོང་ལི་སྐྱབས། གནག་རྫི་འཁྱམ་པོ སོགས་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་བར་བྲིས་ཟིན་པའི་ལྷུག་རྩོམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཤམ་དུ་བཀོད་མེད། “ བཀའ་འགྱུར་པོ་ཊི་བརྒྱ་ཡི་གྱ་སྟོན”་ལྟ་བུ་མ་ཡིག་བོད་བརླག་ཏུ་ཕྱིན་པ། “དྲག་ཆར་ཁྲོད་ཁང་བྱེའུ་བསྐྱབས་པ་”ལྟ་བུ་མ་ཡིག་ཐབས་ཤེས་བྱས་ཀྱང་ལག་སོན་མ་བྱུང་།
གཤམ་འཁོད་ལྷུག་རྩོམ་ཁག་ནི་ནེའུ་ཡོ་གྲོང་ཁྱེར་དང་མལ་སྒྲི་སན་དུ་སྡོད་རིང་ལས་ཞོར་དུ་བྲིས་ཤིང་ཁ་བརྡ་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་སྤེལ་བ་ད་ལམ་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ཐ་སྙད་ཁག་ཅིག་ཟུར་དུ་ཁོལ་ཕྱུང་དང་། ཚིག་དོན་མི་གསལ་བ་ཁ་ཇེ་གསལ་ཏུ་བཏང་བ་། ཡིག་ནོར་ལ་དག་བཅོས། ཆད་པ་ཁ་སྐོང་དང་ལྷག་པ་འཕྲི་གཅོག་བྱེད་ཁུལ་སོགས་ བགྱིས་ཡོད། ངོ་གནོངས་བ་ཞིག་ལ་དེང་སྐབས་བོད་ཡིག་གི་ཕྲད་ཀྱི་འཇུག་པའང་བློ་ན་གསལ་བོ་དང་ཏན་ཏན་ཞིག་མི་འདུག་པས་ན། ད་དུང་ནོར་འཁྲུལ་གང་མང་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་ནའང་གནས་སྐབས་རིང་ཚིག་མཛོད་བསྔོག་པ་དང་སུམ་རྟགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་གཤིབ་བསྡུར། ཡང་ན་ཤེས་ལྡན་པ་གཞན་ལས་་རོགས་རམ་སྐྱབས་འཚོལ་སོགས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ཡོད། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བྲིས་པའི་ལྷུག་རྩོམ་ཁག་འཛམ་གླིང་མཁས་པ་ཚད་ལོངས་བས་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་པར་སྐྲུན་བྱས་ཟིན་པའི་དཔེ་དེབ་ཁུངས་བཙུན་དང་ཡིག་ཚགས་ཚད་འཕེར་ལ་ཁུངས་བཅོལ་ནས་བསྒྱུར་བཏུས་དང་། རང་བློས་དཔྱད་བབས་གང་ཡོང་ཟིན་ཐོ་ལ་འགོད་པའི་ངལ་བ་ལྷུར་ལེན་བགྱིས་ཁུལ་ཡིན་ཡང་དཔེ་མིང་དང་ཡིག་ཚགས་ཀྱི་ཁུངས་ཚང་མ་འགོད་ཐུབ་མེད་ལ། གང་སུག་བྲིས་བགྱིས་པ་ཟིན་བྲིས་ཙམ་ལགས་པས་དེ་རྣམས་འགོད་པའི་འབད་བརྩོན་ཡང་བྱས་མེད།
གྱི་ན་བ་བདག་དེ་སྔོན་ནེའུ་ཡོ་རུ་སྡོད་སྐབས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཐོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་དཔེ་ཆ་ཀློག་རྒྱུར་དབྱིངས་ཞུགས་ནས་ཡོད་ལ། རང་གིས་ཉོས་པ་དང་། ས་གནས་སྤྱི་འབངས་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་གཡར་བའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སྐོར་དང་། ཨ་རི་ནང་གི་མི་རིགས་ནག་པོ་བྲན་གཡོག་རྒྱུག་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་གཅིག་འཕྲོ་གཅིག་ལ་ལས་ཀའི་བར་གསེང་དང་མཚན་མོ་ཀློག་ཀྱིན་ཡོད།
མི་དཀར་མ་སླེབས་སྔོན་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ནི་གདོད་མའི་རང་བྱུང་སྐྱེད་མའི་པང་བ་ན་ཧ་ཅང་གུ་ཡངས་དང་རང་དབང་གི་འཚོ་བར་རོལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་མཇལ་སྐབས་འགོག་ཏུ་མེད་པའི་སྤྲོ་སྣང་འཕེལ་ནའང་། ཕྱིས་སུ། ཡོ་རོབ་གླིང་ནས་མཆེད་པའི་མི་རིགས་དཀར་པོས་ཨ་གླིང་གདོད་མའི་ཡུལ་བ་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལག་ནས་ས་ཆ་བཙན་འཕྲོག་དང་གཡོ་ལེན། མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར། མི་དཀར་ཕྱུག་བདག་ནག་ཚོང་རྒྱག་མཁན་ཚོས་མི་རིགས་ནག་པོ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་ཆེན་ནས་རྭ་ལུག་ནང་བཞིན་ཨ་རིར་སྐྱེལ། ཕྱུགས་ཟོག་ནང་བཞིན་ཚོང་བསྒྱུར་དང་མི་ཚེ་བྲན་གཡོག་ལ་སྦྱར་བ་སོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་བཀླགས་ཀྱིན་བཀླགས་ཀྱིན་སེམས་སྡུག་ཆེན་མོ་སྟེ་དབྱིན་སྐད་དུ་Depression ་ཞེས་པའི་སེམས་ནད་ཕོག་ཅིང་། དེ་འཕྲོར། ལོ་ཤས་རིང་དཔེ་ཆ་གང་ཡང་ཀློག་མི་སྤྲོ་བར་གྱུར། ༢༠༡༦ ལོར་མལ་སྒྲི་སན་ལ་ཐེངས་གཉིས་པ་གནས་སྤོ་བྱས་ནས་ཀྱང་ལོ་ཤས་རིང་དཔེ་ཀློག་བགྱི་མི་སྤྲོ་བར་གྱུར། སྐབས་དེར་ནམ་ཁོམ་ལ་རི་སྒང་དང་། དབེན་དགོན། སྤྱི་གླིང་། མཚོ་འགྲམ་སོགས་སུ་ཕྱིན་ནས་བཅག་པ་དང་། སེམས་གཡེང་། རྩོལ་མེད་ཉིན་ཐོ་སྙན་ངག་ཡི་གེ་ལ་ཕབ་བྲིས་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་རང་སེམས་གསོ་ཐབས་བགྱིས།
བླུན་པོ་བདག་ནི་ཆོས་བརྒྱད་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་གྱང་ཁའི་རྩྭ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། རྩོམ་ཐུང་རེ་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་བའི་མཇུག་ཏུ་མཆན་སྤེལ་མཁན་གྱིས་ངོ་བསྟོད་རེ་བྱས་ཚེ་ཧ་ཅང་དགའ་ནས་རྩོམ་ཡིག་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཆེ་ནས་ཆེ་རུ་དང་དྲག་ནས་དྲག་ཏུ་བརྟས་མྱོང་། དཔེར་ན། “ ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་ཐོར་བུ་”ཞེས་བྱ་བའི་རྩོམ་ཡིག་གི་གཤམ་དུ། རྩོམ་པ་པོ་མདོ་སྨད་བ་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་རམ། སྨྱུག་མིང་དུ་ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ་ལགས་ཀྱིས་ “2011-02-05 at 1:53 am
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོའི་ཁེར་ལས་དོན་ལ་བརྗིད།། ད་ནི་ཁེར་འགྲོ་མ་བྱེད་རི་སྤྱང་བུ།། སྤང་ཀི་ཁྲོས་པའི་སྒྲ་ལ་ཤེས་རབ་གདངས།། འཛོམས་འཛོམས་ལྷུག་ལྷུག་ཡིན་པ་ཁོ་བོས་རིག། འདི་རུ་གཏམ་ཐུང་ཚོན་གྱི་རང་བཞིན་ལ།། མིག་བཤེར་འཕེན་རྒྱུ་ཁོམ་ལོང་མེད་ནའང།། དེ་རིང་ཤེས་པ་བརྡར་བའི་དཔྱད་གཏམ་འདིས། ཡིད་ལ་དྭངས་བ་དྲངས་སོ་རི་སྤྱང་ལགས།།
ད་དུང་མཆེ་བ་གཙིག་བཞིན་ཕེབས་ལ་ཤོག། བྱས་ཅན་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་མིག་དབེན་ཀྱང།།
རིགས་བརྒྱུད་འདི་ཡི་ཁ་སྟབས་བསམ་བཞིན་དུ།།ད་དུང་མཆེ་བ་གཙིག་བཞིན་ཕེབས་ན་ལེགས།།
” ཞེས་དང་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་མཁན་རྩེ་གྲས་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལགས་ཀྱིས་
“2011-02-04 at 2:03 am ཁྱེད་ཀྱིས་བྲིས་པ་འདི་རགས་ཀློག་ཅིག་བྱས་ཡོད། རིག་པའི་ཁ་ཕྱོགས་གཏད་ས་ནོར་མི་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ། བར་སྐབས་ཤིག་ནས་ངེད་རང་ཚོའི་མཁས་པ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་ན་ཡང་མ་ཎི་བཀའ་འབུམ་སོགས་བོད་ཀྱི་མི་རྒྱུད་སྤྲེལ་དང་བྲག་སྲིན་ལ་བཅོལ་མཁན་ཚོར་དགག་པ་རྒྱག་ཁུག་བྱེད་མཁན་མང་པོ་འདུག ལོ་རྒྱུས་དེ་ཚོར་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བལྟས་ན་ཕྱི་དྲགས་པའི་སྐྱོན་ཞིག་ཡོད་པ་བདེན་པ་རེད། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་དུས་བོད་ཡུལ་ལ་མིའི་འགྲོ་བ་མེད་ཚུལ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མ་འོངས་པར་བོད་དུ་མིའི་འགྲོ་བ་འབྱུང་བར་ལུང་བསྟན་ཚུལ་སོགས་ཡོད་པ་དེ་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་མི་འཚམས་པ་ཞིག་རེད། ཡིན་ན་ཡང་མིའི་རིགས་སྤྲེལ་དང་བྲག་སྲིན་ལས་བྱུང་ཚུལ་གྱི་སྒྲུང་འདི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བཤད་སྟངས་ངོ་མཚར་ཅན་ཞིག་རེད། དུས་ཚིགས་ཀྱིས་མི་འགྲིགས་པའི་སྐྱོན་ཞིག་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར་གསེར་དང་ས་རྡོ་མཉམ་འདོར་བྱེད་ཆོག་ཆོག་ཅིག་མ་རེད།
བོད་ཀྱི་མཁས་པ་ཚོའི་ཁྲོད་ན་ཡང་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་ཞེས་པ་འདི་དོན་ལ་སྤྲེལ་རིགས་སྡེ་ཚན་གཉིས་ཡིན་ཞིང་། བྲག་སྲིན་ཞེས་འབོད་པའི་སྤྲེལ་རིགས་དེས་དམར་ཟས་ཟ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་འདུག ཁྱེད་ཀྱིས་བཤད་པ་བཞིན་ཡོ་རུབ་པས་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་སྟངས་དེ་དྲང་པོ་ཞིག་མ་རེད། ནམ་ཡིན་ན་ཡང་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེ་སྟོན་ཐབས་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་ཡུལ་གཞན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་འདོད་མི་འདུག དེ་ལ་ང་གཏན་ནས་མི་དགའ།”་ཞེས་མཆན་གདབས་པར་བདག་ལ་སྐུལ་ལྕག་གང་མང་ཐེབས་ཤིང་། ཡང་། “བརྩམས་ཆོས་ཤིག་དང་འབྲེལ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ལ་བལྟ་བ་”ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གི་སྨད་དུ་ཚེ་འདས་པ་འདའ་ཚན་པ་མགོན་པོ་ཚེ་རིང་ངམ་དྲ་མིང་དུ་མགོན་པོ་ཕྱག་གཉིས་པ་སྟེ་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་རྩོམ་ཡིག་གསེར་ནག་ཕྲེང་བ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྤེལ་མཁན་ཁོང་གིས། “2010-09-29 at 11:59 am གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་བྲིས་འདུག ཚིག་འབྲུ་བཟང་བོ། དོན་བཟང་བོ། ཡིན་ནའང་། འབྲི་སྟངས་དེ་རྙོག་དྲ་ཚ་སེ་འདུག འབྲོག་པས་ཅ་ལག་བསྡུ་གསོག་རྒྱག་རྒྱག་བྱས་ནས་གོ་རིམ་དང་དབྱེ་བ་ཁ་གསལ་མ་ཕྱེ་བར་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་བྲིས་འདུག་པས་ཀློག་མི་སྤྲོ་བ་ཞིག་རེད་དེ། ཚིག་དོན་གྱི་གསེར་ཟམ་བཟང་བོའི་དྲིན་ལ་རྩོམ་ཡིག་གི་ཕ་མཐར་བརྒལ་ཐུབ་པར་གྱུར། བར་སྐབས་ཤིག་ལ་ཐང་ཆད་ནས་ད་མཚམས་འཇོག་དགོས་བསམ་སྐབས། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྙན་པོ་དེས་ངལ་བའི་དུབ་པ་རྨང་ནས་སེལ་བར་གྱུར་པས་མུ་མཐུད་དུ་ཀློག་རྒྱུའི་སྤོབས་པ་སྐྱེས་བྱུང་། དེ་མིན་ཚིག་སྙན་པོ་རེ་རེས་ཀྱང་རྩོམ་ཡིག་འདི་ཡོངས་སུ་ཀློག་ཚར་བར་རོགས་རམ་མི་དམན་པ་གནང་སོང་། དཔེ་བཞག་ན། གཙུག་ཏོར་གྱི་གླག་སྒྲོ་ལྟར་གུས་བརྩི་བྱེད་ཟེར་ནས་ཁོང་ཚོ་རང་གི་གོམས་སྲོལ་ཞིག་ལ་སྦྱར་ནས་བྲིས་པ་དང་། དྲག་ཏུ་འབར་བའི་ཉི་མ་དམར་པོ་ཞིག་མགོ་ལ་ལྷུང་རྒྱུའི་སྔ་ལྟས་ཤར་ལྟ་བུ། སོགས་ཀྱི་ཚིག་འབྲུ་དེ་ཚོར་དགའ་བོ་བྱུང་། མུ་མཐུད་དུ་ཕྲིས། བུ་རྒོད་པོ། རྩོམ་གཞན་པ་དེའང་ཀློག་གི་ཡིན་ད། “ ་་ (རྒན་མགོན་ཕྱག་པར་ཅི་ཁག མ་རྩོམ་ནང་གཤམ་དུ་ཟུར་ཕྱུང་རྣམས་མཆན་ཡིག་གི་ཚུལ་དུ་ཡིག་ཆུང་ནང་བཀོད་ཡོད། དེ་རྣམས་རྩོམ་ཡིག་ཨ་མ་དང་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་མེད། ཡིན་ནའང་དྲ་རྒྱ་སྒང་ནས་མ་བུ་འདྲེས་བ་རེད། ད་དུང་དེབ་ཀྱི་མིང་ཁ་ཤས་ཤིག་ཀྱང་ཤར་མི་འདུག སང་ཉིན་ཁོམ་པ་བྱུང་ན་དེབ་མིང་དེ་ཚོ་ཡང་བསྐྱར་འགོད་གི་ཡིན། བཀའ་དྲིན་ཆེ།-སྐབས་དེར་བདག་གིས་ཁོང་ལ་ཕུལ་བའི་ལན)”ཞེས་དང་་རྩོམ་པ་པོ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ་ལགས་ཀྱིས་ “2010-09-29 at 2:18 pm རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་འདི་སུ་ཡིན་ནམ། ང་ནམ་རྒྱུན་མི་འདིའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཕྲག་དོག་ཟ་བཞིན་ཡོད། རང་གིས་མི་འཇོན་པར་མི་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཕྲག་དོག་ཟ་བ་འདི་ནི་ངའི་གཤིས་ཀ་ཞིག་རེད་ཡ། ལས་ངན་ང་ཨ།”་ཞེས་མཆན་བཏབ་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་སོར་ “བདག་གིས་བྲིས་པའི ཨ་རིའི་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བ་དང་ཁ་གཡང་སྟོང་བ་”ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གི་མཆན་དུ། མཆན་འདེབས་མཁན་མེ་རི་གཏོར་མཁན་ནམ་བོང་རྫི། མིང་དངོས་རྡོ་སྦིས་བློ་བཟང་ཡོན་ཏན་ལགས་ཀྱིས་“2010-01-20 at 4:08 pm ཡག་པོ་བྲིས་འདུག ཡིན་ནའང་མང་དྲགས་མེད་འགྲོ་སྙམ། དོན་དག་ཆུང་ཆུང་ཤིག་གི་ཞོར་ཏུ་རྒྱུ་མཚན་ཆེན་པོ་རེ་བཤད་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གིན་བསམ།”ཞེས་དང་ བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་དྲ་ལམ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་འཇོག་མཁན་དྲ་མིང་ལ་བོད་པ་འམ་ཨ་རིའི་བོད་པ། མིང་དངོས་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་ནམ་མཁའ་ལགས་ཀྱིས “2010-01-20 at 5:57 pm ཕྱི་བཞུགས་བོད་མིའི་དྲ་བའི་ཁྲོད་མཐོང་རྒྱ་དང་ལྟ་ཕྱོགས་སོགས་གང་ཐད་ནས་ཡར་ཐོན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་བློ་བཟང་ཡོན་ཏན་དང་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་སོགས་ཉུང་ཤས་ལས་མི་འདུག ཁོ་ཚོའི་གསར་རྩོམ་གྱི་རིན་ཐང་ལྡན་ཞིང་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པའི་ཆེད་རྩོམ་འདི་དག་ལ་མཆན་འབྲི་མཁན་མེད་པ་དང་ཆགས་སྲེད་དང་ཆོལ་ཁའི་ཕྱོགས་འཐེན། ཆོས་བརྒྱུད་བར་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་འུར་བསྒྲོགས་ནས་མཆན་འདེབས་མཁན་མང་བ་འདིས་ཀློག་མཁན་ཚོའི་ཆུ་ཚད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ།”་ཞེས་དང་། སླར་ཡང་མཁས་དབང་ཀླུ་སྨྱོན་ལགས་ཀྱིས “2010-01-26 at 11:29 pm ད་ཡིན་ན་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་འདི་སུ་ཡིན་ཤེས་སོང་། ད་བར་འདི་འདྲའི་རྩོམ་ཡིག་ཚད་ལྡན་འབྲི་མཁན་ཞིག་ས་ནས་མི་སྐྱེ་གནམ་ནས་མི་ལྷུང་བསམས་ནས་བསྡད་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་གཞི་ནས་ཤེས་དུས་ངའི་གྲོགས་པོ་ཞིག་རེད། ཡ་ཡ། གྲོགས་པོས་འདི་ལྟར་ཚད་ལྡན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་བྲིས་ཚེ་དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་རྒྱུའི་ཤེས་ཚད་མེད་ཀྱང་ཀློག་པ་པོ་ཞིག་བྱེད་མ་ཐུབ་ན་ང་ཤི་ནས།”་ཞེས་དང་། “རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་ན་ཚ་ཞིག་གླེང་བ་”ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གི་འོག་ཏུ། དྲ་མིང་ལ་གཡུ་འབྲུག་འབོད་པ་ནས། “2009-12-25 at 6:37 am བོད་ཡིག་ཏུ་རྩོམ་འདི་འདྲ་བྲིས་ན་དེ་ནི་བོད་ཡིག་གི་བསོད་ནམས་རེད་ཟེར་འདོད་བྱུང་།”དང་ རེབ་གོང་བ་ ལྷ་རྗེ་གཡང་འབུམ་རྒྱལ་ལགས་ནས་ “2009-12-26 at 2:22 am ཁོར་ཡུག་དང་དུག་རྫས་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས་མ་་གྱུར་སེམས་ཅན་གྱི་ཆགས་གནས་འཇིག་གསུམ་ཐད་རྩོམ་ཡག་པོ་ཞིག་བྲིས་འདུག དེང་སང་གི་ནད་གཞི་གདུག་པ་ཅན་འབྲས་ནད་ཀན་སར་དང་རྒྱུན་འབྱུང་ནད་མང་པོ་ཞིག་གཙོ་བོ་དུག་རྫས་ཡིས་སློང་གི་ཡོད། དེང་སང་བོད་ནང་སྔར་མེད་པའི་ནད་གཞི་བཅོས་དཀའ་བ་འདྲ་མིན་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཁོར་ཡུག་དུག་རྫས་ཀྱིས་བསླད་ ལུས་ལ་དུག་རྫས་ཀྱིས་ཞེན་པ་ནས་ཡིན་པ་རེད།”་ཅེས་དགའ་བསུའི་མཆན་བུ་དང་་དགེ་འདུན་ལགས་ནས་ “2009-12-25 at 1:01 am བློ་གསར་མིག་འབྱེད་ཀྱི་རྩོམ་ཞིག་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའོ།།”ཞེས་ དང་ གོང་གི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བའི་ཉིན་དེ་རང་ལ་མདའ་ཚན་པ་མགོན་པོ་ཚེ་རིང་ལ་སླར་ཡང་་ངས་ཁོར་ཡུག་སྐོར་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་གིས་ངར་ཤུགས་རྒྱས་ཏེ་སྙན་ངག་ཁེར་སྐྱ་མ་ཞེས་དུག་རྫས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་སླད་པའི་སྐོར་ལ་སྙན་ངག་རྐང་བ་རིང་པོ་གོ་བདེ་ཁ་སྐད་དུ་བྲིས་ཤིང་ཡིད་འཕྲོག་པ་ཞིག་འདུག་པའི་རྐང་བ་མཐའ་མར་ “ སྐྱོ་བའི་མཆི་མ་ཁོག་ལ་མིད་ནས་ཁ་བརྡ་དྲ་ཁང་ནང་ལ་ཉི་མ་གཏོང་དུ་ཡོང་བས་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་ཞིག་ལ་ལམ་དུ་ཐུག་བྱུང་རང་སེམས་གསོ་རོགས་གྲོགས་ཤིག་རྙེད།།” ཅེས་སྤེལ་བ་མཇལ་བ་ནི་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་བསྐྱེད་པའི་གཞི་དང་། བདག་གི་རང་རྣམ་<<ཕྱི་ཡུལ་འགྲིམས་པའི་དྲན་ཐོ་>>་ནི་ད་བར་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་མྱོང་མེད་ལ། རང་ལས་གཞན་སུ་གང་ལ་བསྟན་མྱོང་མེད་པས་འབྱུང་འགྱུར་པར་སྐྲུན་འདྲ་བྱེད་དུས་ཀློག་པ་པོས་གདེངས་འཇོག་འདྲ་གནང་སྲིད་ལ། གཞན་རང་གི་སྐད་འཕྲིན་སྟེང་སྤེལ་བའི་མགུར་གླུ་སྙན་ངག་ལ་བསྟོད་བསྔགས་དང་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་གང་མང་བྱུང་བའི་ཁྲོད་རང་མོས་སྙན་ངག་ “ ང་བདེ་སྡུག་ཚོར་བ་མྱོང་མི་ཤེས་པའི་ཤིང་ངམ་རྡོ་ཅིག་བྱེད་འདོད།”་ ཅེས་པ་རང་ཉིད་སྒེར་གྱི་སྐད་འཕྲིན་སྟེང་སྤེལ་རྗེས་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་སྤེལ་བ་ལ་རྩོམ་པ་པོ་ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ་ལགས་ཀྱིས“2023-12-03 at 11:43 pm སྙན་ངག་ཅེས་པའི་སྐད་པོ་ཆེ་དེ་འདི་ལ་ཟེར། དད་པ་ཞེས་པའི་གཡེར་བོ་ཆེ་དེ་འདི་ལ་བདོ།”་ཞེས་མཆན་བཏབ་ནས་སྙིང་ཕུར་གདབས་པ་དང་། གཞན་ད་བར་ཕྲན་གྱིས་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་གི་གཤམ་དུ་སྨོད་པ་དང་སུན་འབྱིན། མཚང་འབྲུའི་མཆན་ནི་མ་མཐོང་ཕྱིར་ན་མེད་པ་ནི་མིན་པའང་སེམས་ལ་ཉར་ཡོད་ལགས།
ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན། (༡)
ཨ་མི་རི་ཀའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་སྟེང་མི་རིགས་དཀར་པོ་དང་མི་རིགས་ནག་པོ་སོགས་མ་སླེབས་སྔོན་ས་འདིའི་ས་བདག་དང་གནས་འདིའི་གནས་བདག་ངོ་མ་ནི་དེང་སང་དབྱིན་སྐད་ནང་ཨིན་ཊི་ཡན་1་ཞེས་འབོད་པའི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཤ་མདོག་སྨུག་པོ་ཅན་འདི་ཡིན་འདུག
མཁས་པ་མང་ཆེ་བས་མི་རིགས་འདི་ལོ་ཁྲི་འམ། ཡང་ན་ཁྲི་འགའི་ཡར་སྔོན་ཞིག་ནས་ཤར་གླིང་ཨེ་ཞི་ཡའི་སོག་ཡུལ་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་འབྲོག་ཐང་སེ་སྦུར་རི་ཡ་ནས་མཆེད་པར་བཞེད་ལ། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་ནུབ་བྱང་གི་ས་མཚམས་ཨ་ལ་སི་ཀ་དང་སོག་པོའི་བྱང་ཐང་གི་ཡུལ་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་བར་དེང་སང་ནང་བཞིན་རྒྱ་མཚོས་བར་ཆོད་མེད་པར་སྐམ་སའམ་ཡང་ན་ཤིན་ཏུ་མཐུག་པའི་འཁྱག་རོམ་གྱིས་སྦྲེལ་ཡོད་པ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད ། དུས་སྐབས་དེ་ཙམ་ཞིག་ལ་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱང་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་བའི་འཁར་རྟེན་གནག་ཕྱུགས་ཀྱི་རྗེས་འདེད་བྱེད་ཀྱིན་དང་ཐོག་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་ནུབ་བྱང་གི་མཐའ་སྣེར་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཨ་ལ་སི་ཀ་ལ་འབྱོར། དེ་ནས་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་ཡུལ་གཞན་དག་ཏུ་ཁྱབ་འདུག། ཁོང་རྣམས་སྐབས་དེར་ཚོ་ཁག་ཆེན་པོ་ཁྱུ་གཅིག་བྱས་ནས་སླེབས་པའི་བཤད་ཚུལ་ཡོད་ལ། ཚོ་ཁག་ཆེན་པོ་གསུམ་སྔ་ཕྱི་བྱས་ཏེ་སླེབས་པའི་འདོད་ཚུལ་ཡང་མཆིས། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་འདི་ཚོ་ཁག་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སུ་གྱེས་ནས་སྐད་རིགས་དང་ཡུལ་གོམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་ཡོད་འདུག
ཡང་མི་རིགས་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ཐད་བཞེད་ཚུལ་གཞན་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ལྷོ་ཨ་མི་རི་ཀར་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཤེས་རིག་དང་རྒྱ་ནག་གི་་གནའ་བོའི་སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་རིག་བར་འདྲ་ས་ཡོད་པས་རྒྱ་ནག་གམ་ཉི་ཧོང་ནས་གྲུ་གཟིངས་ལ་བསྡད་དེ་ཡོང་ཞེས་དང་། ད་དུང་ཨེ་བཟི་རལ་གྱི་ཡུལ་ནས་གདོད་མའི་དུས་ཤིག་ལ་བོར་བརླག་ཕྱིན་པའི་མི་རིགས་ཚོ་བ་བཅུ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་བུ་རྒྱུད་དུ་སྨྲ་མཁན་ཡོད་ལ། ཡོ་རོབ་དང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་ནས་མཆེད་པའི་བསམ་ཚུལ་འདོད་མཁན་སོགས་ཀྱང་མཆིས་མོད་ད་བར་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་དཔང་རྟགས་ཡིད་ཆེས་རུང་བ་གསར་རྙེད་བྱུང་མི་འདུག ཨིན་ཊི་ཡན་ཁོ་བ་ཚོའི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ནང་གླིང་གཞན་ནས་ཡོང་བ་མི་འདོད་པར་ཁོང་ཚོའི་ཡབ་མེས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ངོ་མ་དང་ཕ་ཡུལ་འཁྲུལ་མེད་ནི་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་འདི་རང་ཡིན་པའི་བཤད་རྒྱུན་འདུག ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཤར་གླིང་ནས་ཚུར་ཡོང་བ་མིན་པར་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་ནས་ཕར་སོག་པོའི་བྱང་ཐང་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་ཕྱོགས་ལ་མཆེད་ཀྱང་ཟེར། གང་ལྟར་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་གདོང་དབྱིབས་དང་ཤ་མདོག གཟུགས་བྱད། གཤིས་སྤྱོད་སོགས་བོད་སོག་བྱང་ཐང་གི་འབྲོག་པ་དང་འདྲ་ས་མང་པོ་འདུག ཞུང་ནུའུ་ འམ ་ཧུང་སི་ ཞེས་བའི་ ཤར་གླིང་གི་གདོད་མའི་འབྲོག་པ་དེ་ཚོའི་གདུང་རྒྱུད་དུ་ཚོད་དཔག་བྱེད་མཁན་ཡང་མཆིས།
དེང་སྐབས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་འཁྲབ་སྟོན་གློག་བརྙན་དང་བརྩམས་སྒྲུང་དཔེ་དེབ་ཐོན་པ་མང་ཞིང་། གློག་བརྙན་དང་བརྩམས་དེབ་དེ་ཚོའི་ནང་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཀྱི་ལག་ཏུ་མདུང་ཐོགས། རྒྱབ་ལ་མདའ་གཞུ་འཁུར་ནས་རི་ས་དང་འབྲོག་ཐང་ནས་རི་གླང་གི་རྗེས་སུ་འཇབ་རྒོལ་བྱེད་པ་དང་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་རྔོན་པ། གཏུམ་དྲག་ཆེ་བའི་གཡུལ་འགྱེད་བྱེད་པ་སོགས་རང་ཡན་ཆེ་ཞིང་དྲེད་པོའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་སྟོན་ཐབས་བྱས་ཡོད་ནའང་། དོན་དངོས་སུ་ཁོང་ཚོ་རི་དང་ནགས་གསེབ་ཁོ་ནར་གནས་སྡོད་བྱས་ཏེ་རི་གླང་རྗེས་འདེད་བྱེད་པ་དང་རྔོན་རྒྱག་པ་ཁོ་ན་ཙམ་གྱིས་མ་ཁྱབ་པར། ཁོང་རྣམས་སྔོན་ཚེ་རང་བྱུང་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཤིན་ཏུ་ཕྱུག་བའི་གླིང་ཆེན་འདིའི་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་ཁྱབ་ནས་ཐང་གཞུང་གཤིན་པོར་གནས་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིམ་པ་དང་ཤིང་ལས་བཟོས་བའི་ཁང་བ་ནང་སྡོད་ཅིང་། ཟས་སུ་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་གཙོས་འབྲུ་རིགས་འདེབས་པ་དང་། འབྲོག་ས་ན་འཚོ་བ་རྣམས་ཊི་ཕི་ཟེར་བའི་སྦྲ་གུར་གང་སར་གནས་སྤོ་ཆོག་པའི་ནང་སྡོད་ལ། འཚོ་ཐབས་སུ་རི་གླང་གསོད་པ་དང། རི་དྭགས་དང་འདབས་ཆགས་རྔོན་པ། རི་སྐྱེས་ཤིང་འབྲས་དང་སྔོ་ཚོད་འཐུ་བ་སོགས་བྱེད་ལ། མཚོ་དང་མཚེའུ་གཙང་བོའི་འགྲམ་རྒྱུད་དུ་མི་ཚེ་སྐྱེལ་མཁན་རྣམས་གཙོ་ཆེར་ཉ་དང་ཆུ་གནས་ཀྱི་སྲོགས་ཆགས་ལ་བརྟེན་པ་སོགས་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་འཚོ་སྡོད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་སྐད་དང་ཤེས་རིག ལག་ཤེས་སྒྱུ་རྩལ་དང་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་། གྱོན་གོས་དང་སྡོད་ཁང་། རྒྱུན་སྤྱོད་ཀྱི་བཟའ་བཏུང་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ནས་གཅིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་བ་ཡོད་འདུག
སྡོད་ཁང་དང་རྒྱན་གོས། མཚོན་ཆ།
སྲོལ་རྒྱུན་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སྡོད་ཁང་ཡང་ཊི་པི་སྤྲ་གུར་གཅིག་པོ་མ་ཡིན་པར་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་སྟེ། ལྗོན་ཤིང་གི་ཤུན་པགས་དང་ཡལ་འདབ་ལས་བྱས་པ། ས་རྡོ་དང་འཇིམ་པ་ལས་བྱས་པ། ས་འོག་ན་བསྐྲུན་པའི་སྡོད་ཁང་། བྲག་སྐྱིབས་སུ་རྩ་འཇིམ་གྱིས་བསླངས་བའི་སྡོད་ཁང་། ས་སྤུངས་དེིའུ་འབུར་རྩེར་བཞེངས་བའི་སྡོ་ཁང་དང་ཁ་བའི་འཁྱག་རོམ་ལེབ་ཆེན་ལས་བྱས་པའི་གངས་འཁྱག་གི་སྡོད་ཁང་སོགས་ཡུལ་དུས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག་གི་མཐུན་རྐྱེན། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་མཐུན་པར་དབྱིབས་བཀོད་དང་རྒྱུ་སྤུས་ཅི་རིགས་སུ་མཆིས་སྐད།
ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཕྲེང་བར་བརྒྱུུས་བའི་རྒྱན་ཆ་འདོགས་པར་སྤྲོ་ཞིང་། རྒྱན་ཆ་མང་ཆེ་བའི་རྒྱུ་ནི་སྐམ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ར་དང་རུས་པ་།སོ་དང་སྡེར་མོ་དང་། ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤུན་སྐོགས། གཞན་འཇིམ་རིལ་ལས་བྱས་པ། ཟངས་དང་རྡོ་རིགས་ལས་བཟོས་པ་སོགས་ཡོད་འདུག་ལ། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རིའི་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་གཞི་སྡོད་པ་ཚོའི་ཁྲོད་དངུལ་དང་གཡུ་བྱུར་གྱི་རྒྱན་ཆ་འདོགས་སྲོལ་ཆེན་པོ་ཡོད་འདུག དུས་རབས་སྔོན་མའི་མཇུག་ཏུ་བོད་མི་ཚོ་ཨ་རིར་དང་ཐོག་འབྱོར་སྐབས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་བོད་མི་དང་འདྲ་བའི་གདོང་དབྱིབས་དང་བཞིན་མདངས། ཁོང་ཚོིའི་གཡུ་ཡི་རྣ་ལུང་དང་སྐེ་རྒྱན་མཐོང་ནས་ཁོང་ཚོ་བོད་མིའི་རིགས་རྒྱུད་མིན་ནམ་གང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡང་བྱུང་འདུག ༡༩༧༩་ལོར་ཏྰ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་བ་མཆོག་ཐེངས་དང་པོར་ཨ་རིར་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་རིང་ཨིན་ཊི་ཡན་ཚོ་བ་གསུམ་གྱི་ཚོ་དཔོན་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་ཅིག་སྟེང་ཁོང་ཚོའི་གཡུ་ཡི་འདོགས་རྒྱན་གྱིས་ཡིད་འཕྲོག་ནས་དེ་གང་ནས་བྱུང་། ང་ཚོ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱང་གཡུ་ཡི་རྒྱན་ཆ་འདོགས་རྒྱུར་ཧ་ཅང་སྤྲོ་བོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་མྱོང་ཡོད་འདུག
གདོད་མའི་དུས་སུ་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་གྱོན་ཆས་ཀྱི་རྒྱུ་ལྟེ་བ་ནི་འདབ་ཆགས་ཀྱི་སྒྲོ་དང་རི་སྐྱེས་སྲོགས་ཆགས་ཀྱི་སྤུ་དང་པགས་པ། ཤིང་གི་ཤུན་པ་དང་འདམ་རྩ་སོགས་ཡིན་འདུག་ལ། བྱང་འཁྱག་རོམ་གྱི་ཡུལ་དང་གྲང་ས་ན་འཚོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་པགས་པ་དང་སྤུ་རིགས་མཐུག་པོ་དྲོད་དང་ལྡན་པས་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་གང་ཡོང་ཁེབས་པར་གྱོན་ལ། ལྷོ་ཡུལ་དང་དྲོ་ས་ན་སྡོད་མཁན་ཚོས་གྱོན་པ་སྲབ་ཅིང་བསིལ་བའི་རིགས་བསྟེན་པའི་ཐོག་ལུས་ཀྱི་ཆ་མང་ཆེ་བ་རྗེན་པར་སྡོད་པ་ཡིན་འདུག
འོག་དཀྲིས་ཟེར་བ་ནི་གདོད་མའི་ཨིན་ཊི་ཡན་སྐྱེས་བ་ཚོའི་རྒྱུན་བསྟེན་གྱོན་ཆས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། མཉེས་འཕུར་མཐིལ་ཕྱིན་བྱས་པའི་རི་དགས་ཤྭ་བའི་པགས་པ་ནི་འོག་དཀྲིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བརྩི། འོག་དཀྲིས་ལེབ་རིང་མ་གྱོན་དུས་ཧ་ཅང་སྟབས་བདེ་ཞིང་ཕོ་མཚན་དང་བཤང་ལམ་ཁེབས་པར་བྱས་ཏེ་འོག་ནས་ཡར་དཀྲིས་ཏེ་འོག་དཀྲིས་མདུན་རྒྱབ་ཀྱི་སྣེ་མོ་ཟུང་རྐེད་མཚམས་སུ་བཅིངས་བའི་ཀོ་བའི་སྐ་རགས་ཀྱི་བར་ནས་བླངས་ཏེ་མདུན་རྒྱབ་ནས་ཐུར་དུ་དཔྱངས།། ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་གཞན་རྣམས་གཅེར་ཧྲེང་ངེར་གོས་ཀྱི་གཡོགས་མེད་འདུག གྲང་བའི་དུས་དང་ཚེར་ལོག་དང་རྩི་་ཤིང་གི་གསེབ་ནས་རི་དྭགས་རྔོན་དུས་བརླ་ནས་རྐང་བའི་ལོང་ཚིགས་བར་སླེབས་པའི་པགས་ཁེབས་ཟེར་བ་གྱོན་ལ་དེའི་སྣེའང་འོག་དཀྲིས་ཏེ་ཀོ་བའི་རྐེད་བཅིངས་དེའི་བར་དུ་བསྣོལ་འཆིང་བྱེད།
ནམ་ཟླ་འཁྱག་པས་བསྡམས་པའི་གྲང་ལྷག་ནང་རི་སྐྱེས་ཤྭ་བ་སོགས་པགས་རིགས་ཀྱི་སྟོད་གཡོགས་སྒྱེ་ལུག་མ་ཟེར་བ་ཞིག་ཀྱང་གྱོན་རྒྱུ་ཡོད་འདུག སྟོད་ལྭ་དེ་སྒྱེ་མོ་ཞབས་བརྡོལ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་མགོ་ནང་དུ་འཛུལ་ནས་གྱོན་ཆོག་ལ། དེའི་ཕྱི་ངོས་སུ་པགས་རིགས་ཀྱི་མཐའ་རྒྱན་དང་འདབ་ཆགས་ཀྱི་སྒྲོ་རྒྱན། ཕྲེང་བའི་ཕྲ་རྒྱན་སོགས་ཀྱིས་སྤུད་ཡོད་འདུག
གཞན་ཁོ་བ་ཚོས་དུས་ཆེན་དང་ཆོས་འབྲེལ་གྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་དུས་མགོ་ལ་བྱ་གླག་དང་འདབ་ཆགས་གཞན་ཀྱིས་བྱ་སྒྲོས་བསླས་པའི་དབུ་རྒྱན་དང་། ལུས་ལ་རྒྱུ་ཆ་དང་བཟོ་དབྱིབས་ཚོན་མདོག་འདྲ་མིན་ཡིན་པའི་གོས་གྱོན་ཞིང། གདོང་ལ་འབག་གྱོན་པ་དང་ཚོས་འབྱུག་པ། ངག་ནས་མགུར་སྐྱོར་བ་དང་གླུ་ལེན་པ།། ལགས་པས་རྔ་བརྡུངས་བ་དང་གླིང་བུ་འབུད་པ། རྐང་བས་ཞབས་བྲོ་རང་བྱུང་མ་འཁྲབ་པ་སོགས་ཀྱིས་ལམ་ནས་སྟེང་གི་ལྷ་ཆེན་པོ་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་སྐྱེད་མ་ལྟ་བའི་འབྱུང་ཁམས་ཆེན་པོར་གུས་བརྩི་ཞུ་བ། ལུས་སེམས་དག་སྦྱངས་དང་བགེགས་སེལ་གཡང་འབོད། དགྲ་བཟློག་དཔའ་བསྐྱེད་སོགས་མཚོན་པའི་ཆོ་ག་སྣ་མང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག།
རི་དྭགས་རྔོན་དུས་མདའ་གཞུའི་མཚོན་ཆ་མ་ཟད། གཡུགས་མདུང་དང་འཕེན་མདུང་། འུར་ཆ་དང་། རྡོ་དང་རུས་པ་ཤིང་ལས་བྱས་པའི་མཚོན་ཆ། རྙི་དང་ཞགས་པ་སོགས་འཁྱེར་ལ།
མདའ་རྩེད་དང་མདུང་རྩེད། རི་དྭགས་རྔོན་པའི་རྩེད་མོ། རི་གླང་འཇུ་བཟུང་། རྒོད་པོར་ཞགས་འཕེན་སོགས་སྟོབས་དང་དཔའ་ངོམས་་པའི་རྩེད་མོའི་རིགས་ལ་དགྱེས་ཤིང་། སྐྱེས་བ་ཕོ་རྣམས་དཔའ་བོའི་དགྲ་འཐབ་ལ་མཁས་ཤིང་ཆུང་དུས་ནས་དཔའ་རྒོད་ཀྱི་ལམ་དུ་གཞོལ་བའི་རྩེད་རིགས་དང་དཔའ་རྩལ་ལ་སྦྱངས་བ་བྱེད། བྱིས་པའི་ན་ཚོད་ཡོལ་ནས་དར་མིའི་ལམ་དུ་རྐང་བ་སྤོ་དུས་སྙུང་གནས་སྲུང་བ་དང་བཅད་སྒོམ་ལ་བཞུགས་པ། དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ། ལུས་སེམས་དག་སྦྱང་གི་ཆོ་ག་བསྟེན་པ་སོགས་བྱས་ཏེ་དཔའ་རྒོད་ཀྱི་ལམ་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་སྐད།
གཡུལ་ལ་འཇུག་དུས་གདོང་ལ་ཤིང་དང་རྡོ་དང་། རྩི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་ཚོན་འབྱུག་ལ། གདོང་ཚོན་དམར་པོ་ལ་དགའ་སྣང་ཆེན་པོ་དང་། དགྲ་ལ་འཐབ་དུས་དཔའ་བོའི་ཁྱད་རྩལ་ཐོན་པ་ཡིན་ན་ཚོ་སྐོར་སྤྱི་མཐུན་ནས་བྱ་གླག་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་ཡི་དཔའ་སྐྱེས་སྤྲོད། གཡུལ་སར་དཔའ་རྒོད་ཀྱི་ཁྱད་རྩལ་ཐོན་མིན་དེ་དགྲ་བོ་བསད་མིན་དང་དགྲ་ཕམ་པར་བྱས་མིན་གལ་ཆེར་མི་འཛིན་པར་དགྲ་ལ་ཇི་ལྟར་འཐབ་པ་དང་དགྲ་ཇི་ལྟར་འཇོམས་མིན་ལ་བལྟ་བ་ཡིན་ཟེར། དཔེར་ན་ཐག་རིང་ནས་མདའ་འམ་མདུང་འཕངས་ཏེ་དགྲ་བསད་པ་ལས། དགྲ་གསོད་མ་ཐུབ་ཀྱང་གཡུལ་སར་ཞུགས་པའི་ཕ་རོལ་བོའི་གཡུལ་དཔོན་སྟེང་རྒྱུག་ཏེ་ཁོའི་ལུས་ལ་ལག་པ་འཆང་བའམ་ཁུ་མཚུར་གཞུས་བ། ཡང་ན་རང་གིས་མཚོན་ཆས་ཁོིའི་ལུས་ལ་རག་ཙམ་བྱེད་པ་དཔའ་རུ་བགྲང་། གཡུལ་དུ་ཕ་རོལ་དགྲའི་གཡུལ་དཔོན་གྱི་ལུས་ཉིད་ལ་ལག་འཆང་མ་ཐུབ་ཡང་བཞོན་རྟའམ་མཚོན་ཆ་ལ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དཔའ་བོའི་ཁྱད་དུ་བགྲང་ནས་སྒྲོ་རྒྱན་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད་འདུག།
དཔའ་བོ་ལ་སྒྲོ་རྒྱན་སྤྲོད་སྲོལ་དེ་ཨིན་ཊི་ཡན་སྐྱེས་ཕོ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱིས་གཙིགས་སུ་མཆོད་ཅིང་ཡིད་སྨོན་བྱེད། དགྲ་ཕམ་པར་བྱས་མིན་གང་ལྟར་ཡང་ལུས་ལ་རག་ནས་སླར་ལོག་ན་དཔའ་བོའི་སྒྲོ་རྒྱན་གཅིག་ཐོབ། དགྲ་ལ་མཚོན་ཆས་བསྣུན་པར་མ་ཟད། དགྲ་བསད། མགོ་པགས་བཤུས་ནས་སླེབས་ན་དཔའ་བོའི་སྒྲོ་རྒྱན་གསུམ་མཉམ་དུ་ཐོབ་སྐད། འདི་ལྟར་མི་ཚེ་ནང་དཔའ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་རྒྱན་གཅིག་མ་གཏོགས་མ་ཐོབ་པའི་ཕོ་རྒོད་ཡོད་ལ། སྒྲོ་རྒྱན་མང་པོ་བླངས་ནས་བྱ་གླག་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་ཡི་དབུ་ཞྭ་ལོང་བའང་ཡོད་འདུག། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སྐྱེས་རབ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གཡུལ་ས་ནས་དགྲ་བོས་རང་གི་ལུས་ལ་རག་ཐུག་བྱུང་བ་དེ་ལས་ངོ་ཚ་ཆེ་བ་དང་དེ་ལས་ལ་རྒྱ་ཤོར་བ་ཞིག་མེད་སྐད། སྐབས་འདིར་བདག་གི་དྲན་འཛིན་གྱི་ངོགས་སུའང་ཚོར་རླབས་འདི་འདྲ་ཞིག་འཕྱོ་སྟེ།
ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་དཔའ་རྒོད་བསམས་ན་བདག་ཀྱང་ཕོ་རྒོད་བྱེད་ན་འདོད་།།
ལྕགས་མཁྲེགས་ཁོག་སྟོད་གཅེར་བུར་ཕྱུང་ནས་འབྲོང་གཡག་རྭ་རྩེར་འབྱར་ན་འདོད།།
ཐུབ་མེད་ཅང་ཤེས་སྒ་མེད་ཀླད་ནས་དམིགས་མེད་ཀི་ལྡིར་བྱེད་ན་འདོད།།
མི་ཤིགས་ཉག་ཕྲན་མཁའ་མཐར་འཕེན་ཞིང་རྒོད་པོར་ཐོགས་ཞགས་འཕེན་ན་འདོད།།
རྩལ་ཆེན་མཁའ་ལྡིང་གྲོགས་སུ་བཀུགས་ཏེ་གནམ་གྱི་བང་ཆེན་བྱེད་ན་འདོད།།
འབྲོག་ཁྱི་བཙན་པོ་རྗེས་སུ་འཁྲིད་དེ་ས་ཆེན་སྐོར་སྲུང་བྱེད་ན་འདོད།།
2009 Dec 7
མཆན།
1 ་ཨིན་ཊི་ཡན་ཟེར་བ་ནི་རྒྱ་གར་བ་ཞེས་བའི་དོན། མཉེན་པ་ཀ་ལམ་སྦི་སི་དང་ཁོའི་ལག་གཡོག་འཁོར་བཅས་༡༤༩༢་ལོར་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་གྱི་རྐེད་མཚམས་མཚོ་གླིང་སྦ་ཧ་མ་སི་ཟེར་བར་འབྱོར་སྐབས་ཁོང་རྣམས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་བར་རྨོངས་ནས་གནས་འདིའི་ཡུལ་མི་ཚོར་རྒྱ་གར་བ་ཞེས་ཁོང་གི་ཉིན་ཐོ་དང་བྲིས་འདུག
ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བ་གཡུ་ཡི་རྣ་རྒྱན།(༢)
༢༠༠༩་ལོའི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༧་ཉིན་སྤེལ།
ཁོར་ཡུག་དང་སྲོག་ཆགས་ལ་ལྟ་ལྟངས།
ཡང་། ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཀྱིས་གནམ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྲུང་བའི་ཕ་དང་ས་གཞི་ནི་ཚེ་སྲོག་སྦྱིན་པའི་ཨ་མར་བརྩིས་སྐད་ལ། རི་དང་ཆུ་དང་། ལྗོན་ཤིང་དང་ནགས་ཚལ་སོགས་ན་ལྷ་གནས་གནས་བར་འདོད་ཅིང་དེ་རྣམས་ལ་བརྩི་་མཐོང་ཆེན་པོ་བྱེད། རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་དང་ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས།འདབ་ཆགས་ཁྲོད་ལ་ལ་ལྷ་ཡི་ཕོ་ཉ་དང་ལ་ལ་ལྷ་ཡི་འཁོར་རུ་བགྲང་། དཔེར་ན་བྱ་གླག་ནི་འདབས་ཆགས་ཀུན་ཀྱི་རྒྱལ་བོ། གཡེལ་བ་མེད་པའི་གནམ་ས་སྲུང་མཁན། མཁའ་དབྱིངས་མཐོན་པོ་ན་འཕུར་བའི་ཡ་མེད་རྒོད་པོ། དཔའ་དང་རྩལ་གྱི་་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ། ཉི་མིའི་མིག་ཀོང་ལ་ཐད་ཀར་ལྟ་ཞིང་ཉི་མ་དང་སའི་གོ་ལའི་བར་བརྡ་འཕྲིན་སྐྱེལ་མཁན་གྱི་ལྷའི་ཕོ་ཉ་རུ་བཀུར་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་མཚོན་བྱེད་དང་རེ་འདུན་བཅོལ་ཡུལ། དཔའ་ངར་སློང་བྱེད། ནད་གེགས་འཇོམས་བྱེད། དགྲའི་གནོད་པ་བཟློག་བྱེད་དུ་བརྩི་བ་ཡིན་འདུག
བྱ་གླག་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་ནི་སྒྲོ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དང་བྱ་གླག་གི་རུས་པའི་གླིང་བུ་དང་སྲུང་རྟེན་སོགས་མཆོག་ཏུ་བརྩི། དེང་སང་ཡིན་ཡང་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནང་བྱ་གླག་གི་སྤུ་སྒྲོ་ཐང་ལ་འདྲིལ་བ་ཡིན་ན་ཁྱིམ་གང་བོས་ཟས་བཟའ་བའང་རེ་ཞིག་སྐྱུར་ནས་ལམ་སེིང་རྒོད་པོའི་སྒྲོ་དེ་སླར་མཐོ་སར་བཞག་ནས་བརྩི་བཀུར་བྱེད་ཀྱི་རེད་ཟེར། བྱ་གླག་གི་སྒྲོ་འདི་དཔའ་བོའི་སྐྱེས་སུ་འབུལ་བ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར། མི་རྩ་ཆེན་དང་གཞན་ཕན་གྱི་དགེ་ལས་སྒྲུབ་མཁན་བྱས་རྗེས་ཅན་ལའང་སྟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་ཡིན་འདུག ད་དུང་གླག་གི་སྒྲོ་ལས་གཞན་འདབ་ཆགས་གཞན་གྱི་སྤུ་སྒྲོ་ཡང་གཙུག་རྒྱན་དང་འཚམས་སྐྱེས་སུ་སྤྱོད་ལུགས་ཡོད་འདུག ཉེ་རབས་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་སྟོངས་ལ་ཉེ་བའི་བྱ་གླག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲིམས་བཅོས་པ་ནས་བཟུང་། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལྷ་ཆོས་ཆོ་གའི་ཆེད་དུ་མ་གཏོགས་གླག་སྒྲོ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་ཆོག་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་འབྲེལ་གྱི་ཆོ་གའི་ཆེད་གླག་སྒྲོ་ལག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མི་རྒྱུད་རྣལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་འཁྱེར་སྟོན་དགོས། དེ་མིན་ཨིན་ཊི་ཡན་མ་ཡིན་མཁན་དང་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཆེད་མ་ཡིན་པར་གླག་སྒྲོ་ཉོ་འཚོང་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཁྲིམས་ལ་སྤྱོར་བ་མ་ཟད་ཨ་སྒོར་ཉིས་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་གི་ཆད་པ་གཅོད།
འཇིག་རྟེན་ཆགས་ལུགས།
ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྲིད་པའི་འཇིག་རྟེན་བྱུང་རབས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སྟེ། ཨ་རིའི་ལྷོ་ཤར་གྱི་ཡུལ་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་་ལྷ་སྒྲུང་ནང་། འཇིག་རྟེན་སྟེང་ནས་མར་རིམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དེ་སྟེང་ལྷའི་གནས། བར་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་དང་རི་དྭགས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་གནས། འོག་གི་འཇིག་རྟེན་མ་རུང་བ་སྡིགས་ཅན་དང་དབང་བོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གནས། གདོད་མའི་དུས་སུ་བྱ་ཁྲ་ཆེན་པོ་དང་བྱ་གླག་སོགས་འདབ་ཆགས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་བར་མའི་ཡུལ་དུ་མི་དང་ལྷན་དུ་སྡོད་ལ། རི་དགས་དང་རྩི་ཤིང་གིས་ཀྱང་མི་སྐད་སྨྲ་ཞིང་མི་དང་ལྷན་དུ་གླེང་མོད་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་། ཕྱིས་སུ་མི་རྣམས་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དུ་གྱུར་བར་བརྟེན་འདབ་ཆགས་ཆེ་བ་རྣམས་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སྟེང་མར་དེངས། མིས་རི་དྭགས་གསོད་པ་དང་དྲག་པོིའི་ལས་བྱས་བར་རི་དྭགས་རྣམས་མི་དང་རྒྱང་དུ་གྱེས་ནས་གླེང་མོལ་མི་བྱེད་པར་བཞུགས། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་བར་མའི་ས་སྒང་འདིའི་སྟེང་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་དང་སྐྱེས་དངོས་ཀུན་ཡ་ཐོག་སྲིད་པའི་སྲོག་ཆགས་གཤིས་བཟང་ལྷ་འདྲ་བ་དེ་ཚོའི་རྣམ་པ་མཚོན་བྱེད་ཙམ་ཡིན་པར་སྨྲ། སའི་གོ་ལ་ནི་མུ་མེད་མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ན་གཡེང་བའི་སྐམ་སའི་གླིང་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་། གཡའ་དག་པའི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་ཆེན་བཞི་ནས་ཐུར་དུ་དཔྱངས་བའི་རྨུ་ཐག་བཞིས་སའི་ཕྱོགས་ཆེན་བཞི་ནས་སྐྱོར་བར་བཤད། སའི་འཇིག་རྟེན་དུས་སྐབས་ནམ་ཞིག་ལ་སུས་གནམ་ནས་མར་དཔྱངས་པ་སུས་ཀྱང་མི་དྲན་ཟེར་ཞིང་། སྐལ་བ་འཇིག་བའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཞིའི་རྨུ་ཐག་ཆད་ནས་ཐམས་ཅད་མུན་པ་ཅན་གྱི་ཆུའི་ཀློང་དུ་བྱིངས་ནས་འཆི་བར་བཤད།
འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོའི་ཐད། འགྲོ་བ་མི་མ་བྱུང་སྔོན་སྟེང་དང་འོག་གི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ལས་མེད་ཟེར། སྐབས་ཤིག་འཇིག་རྟེན་སྟེང་མར་གནས་བའི་འདབ་ཆགས་དང་རི་དྭགས་འབུ་སྲིན་རྣམས་འཚང་ཁ་ཤིག་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ནས་གནས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་འཚོལ་བར་སྟ་གོན་བྱེད་དུས།འབུ་ནག་གིས་ང་འཇིག་རྟེན་འོག་མ་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཉམས་ཞིག་ཅིག་བྱེད་ནས་ལོག་ཡོང་ལབ་ནས་ཕྱིན། མཚོ་ཞབས་སུ་སླེབས་པ་ན་དེར་འཇིམ་པ་སྙི་མོ་ཡོད་པ་རྙེད། དེ་ཁྱེར་ནས་མཚོ་ཁར་ཡོང་ནས་ས་སྒང་བརྩིགས་པ་ཕྱིས་སུ་འཇིག་རྟེན་བར་མའི་ས་གླིང་ཞེས་གྲགས། ད་དུང་རི་ལུང་ཆགས་སྟངས་ཐད་ཁོང་ཚོའི་སྲིད་པ་ཆགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་མཇུག་འདི་ལྟར། འདབ་ཆགས་དང་རི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ས་སྒང་འཇིམ་པ་རློན་པའི་སྟེང་གནས་མི་འཆའ་ཞེས་འཁང་ར་བྱས་པར་སྲིད་པའི་ཁྲ་རྒན་མས་གཤོག་ཆེན་ཟུང་འཁྱུག་རྡེབ་བྱེད་བཞིན་འཇིམ་རློན་སྐམ་པར་བྱས། ཁོས་གཤོག་པ་རྡེབ་དུས་སྐབས་སྐབས་སུ་འཕུར་བ་ཧ་ཅང་དམའ་དྲག་ནས་གཤོག་ལྕག་འཇིམ་པར་གཞུས་པ་ལས་ལུང་གཞུང་དང་རི་སྒང་བྱུང་། ཕྱིས་སུ་འདབ་ཆགས་དང་རི་དགས་སྲོག་ཆགས་ཀུན་སའི་སྒང་ལ་གནས་སྤོ་དུས་འཇིག་རྟེན་ནག་ཁུང་ཡིན་པ་ཤེས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་སྟེང་མ་ནས་ཉི་མ་མཁའ་རུ་དྲངས་ནས་འོད་སྣང་བྱྱུང་ཟེར།།
ཡང་ཨ་རིའི་ནུབ་བྱང་འབྲོག་སར་གནས་བའི་ཨིན་ཊི་ཡན་ཚོའི་ལྷ་སྒྲུང་ནང་སའི་འཇིག་རྟེན་བྱུང་ལུགས་ཐད་། སྲིད་པ་རྒན་པོ་ཁོང་ཆུ་ངོགས་སུ་ཤིང་གཏུན་ཞིག་སྟེང་སྲོག་ཆགས་བཞི་དང་ལྷན་བསྐྱོད་པའི་སྐབས། བགྲེས་པོས་ཆུ་རྟིང་ན་ཅི་འདུག་རྩད་གཅོད་ཅིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་ནས་སྲོག་ཆགས་བཞི་ཆུའི་ནང་ཞིབ་དཔྱོད་བྱེད་དུ་མངགས་པར་གཞན་རྣམས་ཕྱིར་མ་འོང་། ཙི་ཙི་ཆུ་རྐྱལ་གྱིས་ལག་ཏུ་འཇིམ་པ་གང་འཁྱེར་ནས་ཕྱིར་ལོག་པ་སྲིད་པའི་དྲང་སྲོང་གིས་འཇིམ་པ་ཕྱག་ཏུ་བཞེས་ནས་རིལ་རིལ་མཛད། དེ་ནས་རིང་པོ་མ་ཐོགས་པར་འཇིམ་རིལ་དེ་ཕྱེད་སྐམ་པའི་འཇིམ་གླིང་དུ་གྱུར་ནས་སླར་ཆུའི་ནང་དུ་ཟགས་། དེར་ཁོས་རི་སྤྱང་ཞིག་འཇིམ་ངོགས་སུ་གློད་པས་རི་སྤྱང་ཤར་ཤར་ལ་རྒྱུག་ཅིང་ཐོལ་ཐོལ་ལ་བསྡད་པའི་གོམ་འགྲོས་ལས་ལུང་ཤུར་དང་ཐང་གཞུང།རི་སྒང་སོགས་ཐོན། རི་སྤྱང་གི་རྐང་རྗེས་ཀྱི་ཤུལ་བུར་ནང་ཆུ་བརྡོལ་བ་ལས་གཙང་བོ་དང་མཚེའུ་བྱུང་ཟེར།
ད་དུང་། ཨ་རིའི་བྱང་ཤར་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལྷ་སྒྲུང་གཏམ་རྒྱུད་ཁྲོད་ཁོང་རྣམས་ནམ་མཁའ་དང་ས་གཞི་ཟུང་བསྡེབས་པའི་བུ་ཕྲུག་ཡིན་པར་བཤད་ལ། སྲིད་པའི་འཇིག་རྟེན་རུས་སྦལ་གྱི་སྒལ་བའི་སྟེང་ཆགས་པར་སྨྲ། ཁོང་ཚོའི་ལྷ་སྒྲུང་ནང་། ནམ་མཁའི་ལྷ་མོ་གནམ་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ངང་བས་གཤོག་པ་བརྐྱངས་ཏེ་ཡར་བཀྱགས། རུས་སྦལ་གྱིས་སྲོག་ཆགས་གཞན་རྣམས་ལ་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་མཚོ་ཞབས་སུ་ས་འཇིམ་ལེན་དུ་མངགས། འདབས་ཆགས་དང་སྲོག་ཆགས་གང་མང་གཅིག་རྗེས་གཅིག་གིས་དེད་དེ་ཆུའི་གཏིང་དུ་ཕྱིན་མཐར་ཙི་ཙི་ཆུ་རྐྱལ་གཅིག་པུ་ཤི་མ་གསོན་ངང་ས་སྤར་གང་འཁྱེར་ཡོང་ནས་རུས་སྦལ་གྱི་སྒལ་བའི་སྟེང་བཞག་པ་ཆེར་འཕེལ་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷ་མོ་དེའི་སྟེང་དུ་སྐྱོབ་པ་སའི་འཇིག་རྟེན་བྱུང་ཟེར། ཡང་ནུབ་བྱང་གི་ཡུལ་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ངོགས་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ནང་ཕོ་རོག་གིས་ཁ་ནང་དུ་རྡེའུ་ཞིག་ཟིན་ཏེ་མཚོ་སྟེང་ནས་འཕུར་བཞིན་པའི་སྐབས། ངལ་དུབ་ཀྱིས་མ་བཟོད་པར་ཁ་ནང་གི་རྡེའི་མཚོ་ངོགས་སུ་ལྷུང་བ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་སའི་འཇིག་རྟེན་གྲུབ་ཟེར། ད་དུང་ཕོ་རོག་གིས་ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བཀོད་ཅེས་དང་། རི་སྤྱང་གིས་གནམ་གྱི་སྐལ་ཚིགས་བཞེངས་སོགས་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཞིག་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སྲིད་པ་ཆགས་པའི་གཏང་རྒྱུད་ནང་གོ་གནས་གལ་ཆེན་བཟུང་འདུག
མིང་འདོགས་སྟངས།
ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་པང་ན་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་རི་དྭགས་དང་འདབ་ཆགས། སྐྱེ་དངོས་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རང་བྱུང་གི་བཀོད་པ། མིའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་དང་དཔའ་པོའི་བྱེད་ལུགས་སོགས་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་དེ་རྣམས་ལ་གུས་བརྩི་ཆེན་པོ་བྱེད། ཁོང་ཚོའི་ཚོ་བའི་མིང་དང་གདུང་རྒྱུད་ཀྱི་མིང་། གང་ཟག་སྒེར་བའི་མིང་ཡང་ རང་བྱུང་མ་མའི་རབ་ཡངས་ཀྱི་ཀློང་ན་བག་ཡངས་སུ་རྒྱུ་བའི་རི་དྭགས་དང་ཐོག་རེག་བྲལ་བའི་བར་སྣང་ན་རང་དབང་གིས་འཕུར་བའི་འདབས་ཆགས། ཁོར་ཡུག་མཛེས་མའི་བྲང་ངོགས་ན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རི་སྒང་དང་ཐང་གཞོང་། ས་འཛིན་ཕྱུག་མོའི་པང་རུམ་ན་ལྷུང་ལྷུང་འབབ་པའི་ཆུ་བོ་དང་། ལྷམ་མེར་བཀྲ་བའི་མེ་ཏོག་དང་རྩི་ཤིང་སོགས་ཀྱི་མིང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྦྱོར།
ཚོ་བའི་མིང་དུ་སུག་ནག ཟུངས་ཁྲག ཕོ་རོག ཕུག་རོན། མཚོ། གདོང་དམར། བྱ་ཁྲ། ཝ་མོ། རི་བོང་དང་། གདུང་རྒྱུད་ཀྱི་མིང་ལ་རླུང་། དོམ། གཟིག་ནག རི་སྤྱང་། ཞོག་ཁོག ཤ་བ། ཕོ་རོག བྱ་གླག་ལྟ་བུ་དང་།
བུད་མེད་ཀྱི་མིང་ལ་ལོ་མ་སེར་པོ། ལྗོན་པ་ཆེན་པོ། གཏན་དུ་འཛུམ་པའི་མེ་ཏོག མེ་ཏོག་ཐང་གཞོང་། སྲན་མ། གངས་བྱེའུ། ངུ་ངག་མ། སྦྲུལ་གཞོན་ནུ་མ། རུས་སྦལ། མོ་གཙང་མ། སྒེག་མཛེས། གར་མ། ས་འཛིན། དྲི་བཞོན། གཞུ། ངག་ཕྱུག་མ། ཆུ་ཕྲན་ལྷུངལྷུང་། བྱུང་བཟང་མ། ལྕང་མའི་ལྗོན་ཤིང་། ཆུ་ཐིགས། དྲག་ཟིང་མེད། རེག་བྱ། སློ་མའི་སྣོད་ནང་འབྲུ་འཁྱེར་མ། བྱེ་མ་ལེབ། གཞུང་དྲང་མ། གྲུ་ཆར་འཇོ། གསང་བའི་བདག་མོ། ཁ་བའི་འདབ་མ་སོགས་མང་དུ་སྣང་།
སྐྱེས་བ་ཕོའི་མིང་ལ་རི་སྤྱང་ཐལ་མདོག གངས་རི་དཀར་པོ། བྱ་ཁྲ་ནག་པོ། སྟོབས་པོ་ཆེ། རྩལ་ལྡན། གཡུལ་འཁྲུག ཙི་གུ། ནགས་གནས། གཡུལ་དགའ། སྡོད་མི་ཚུགས། དཔའ་རྟུལ། སྐར་ཆེན། ཤེས་རབ་མཆོག སྦྲུལ། སྟོབས་པོ་ཆེ། འབོད་པ་གཏོང་མཁན། ལམ་བཟང་། རྦ་རླབས།འཇིམ་པའི་དེའུ་རི། ཤ་བ་རྔ་དཀར། བྱེའུ་ནག ཤ་བ་གཞོན་ནུ། བྲག་རི། བྱ་གླག སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོ། ཉི་མ། ཀི་འདེབས་མཁན། ཤུག་པའི་ལྗོན་ཤིང་། བསྲེག་ཟ། སྤྲང་བོ། རླུང་ནག་འཁོར་ལོ།གླིང་བུ། ས་གཞི། གནམ། མང་པོ་བསད། ཟླ་དཀར། ནགས་ཚལ། གཡོན་ལག་ཅན། ཉག་ཕྲན།གངས་ཀྱི་སེང་གེ། གནག་ཕྱུགས་བདག་མེད། སྣ་ཀུག་སོགས་དང་།
ཨ་རི་བྱང་ཐང་གི་ཨིན་ཊི་ཡན་འབྲོག་པའི་ཚོ་དཔོན་ཁག་ཅིག་གི་མིང་འདི་ལྟར། རི་གླང་ས་ཙོགཆུ་སྤྲིན་དམར་པོ། ཅང་ཤེས་སྨྱོན་པ། གྲི་སྟུག གཤོག་དཀར། དོམ་གོག ཁོག་མ་ནག་པོ། མིག་གཅིག གཙོད་དཀར། ཕོ་རོག་དར་མ། སྐྱེས་བུ་ཆེ་ཆུང་ལུང་མ་བསྟན། རྔ་མ་ཁྲ་ཁྲ། ཅང་ཤེས་དཀར་པོ། རི་གླང་གཟུགས་རིང་། དོམ་སེར། རྐང་རྒན།དོམ་སུག་འབྲད་སོགས་སོ།།
2009 Dec 7
རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་ན་ཚ་ཞིག་གླེང་བ།
༢༠༠༩་ལོའི་ཟླ་༡༢་ཚེས་༢༥་ཉིན་སྤེལ།
སྔོན་ཚེ་ང་ཚོའི་ཁོར་ཡུག་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྟངས་དང་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་དང༌། དེ་རིང་གི་དུས་འདིར་ཁོར་ཡུག་ལ་ཉེན་ཁ་འབྱུང་ཚུལ་དང་དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་གཉིས་ཇི་ལྟར་འདྲ་སྟེ་མི་འདྲའོ།
འདིར་བདག་གིས་དེང་དར་སོ་ཆེ་བའི་བརྗོད་གཞི་སའི་གོ་ལར་ཚ་ཆེན་འཕར་ནས་སྲིད་པའི་གངས་རི་ཞུ་བ་དང༌། རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས་འཁྱོམ་ནས་འཇིག་རྟེན་རྒུད་ཚུལ་སོགས་<༢༠༡༢>་ཞེས་བའི་གློག་བརྙན་ནང་གི་ཆག་སྒོ་དང་ཆ་འདྲ་བ་དག་གླེང་མི་སྤྲོ་བར། ས་ཁུལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནང་འབྱུང་བའི་དོན་དག་དང་ང་ཚོར་དེ་འདྲ་དོ་སྣང་མེད་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་ན་ཚ་ཞིག་གླེང་བར་སེམས།
འཕྲུལ་ཆས་དང་བཟོ་ལས་ཤུགས་ཆེར་མ་དར་གོང༌། ང་ཚོས་ཁོར་ཡུག་ལ་བྱེད་སྟངས་དེ་བུང་བས་ཟེ་འབྲུ་ལེན་པ་དང་འདྲ་ལབ་ནའང་མི་ཆོག་པ་མེད་པ་འདྲ་ལ། སྐབས་དེར་ང་ཚོས་ཁོར་ཡུག་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་འགྱུར་དེའང་ཧམ་སེམས་ཆེན་པོ་མ་རེད་ལ། དེང་སང་ནང་བཞིན་ཁོར་ཡུག་ལ་བཤུ་གཤོག་དང་བཙན་གཡེམ་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཡང་ང་ཚོར་ལྡན་མེད།
དཔེར་ན། ང་སྐྱེས་སའི་གྲོང་སྡེ་དེར་མཚོན་ན། སྔོན་ཆད་རྫ་ངོས་རི་ངོས་ཚང་མར་ནགས་ཀྱིས་ཁེངས་ཡོད་ལ། སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་དང་ལབ་ཙེ་བསྟོད་པ། དར་ཤིང་བསློང་བ་སོགས་ཡིན་ན་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་གི་གནང་བ་ཐོབ་ཐོག་གྲོང་སྤྱིའི་མོས་མཐུན་ཡོད་ན་ཤིང་ནགས་བཅད་ཆོག་ལ། འབུད་ཤིང་དང་སླེ་བོ་བསླས་སྤྱད་ཀྱི་ལྕུག་ཕྲན་ཡང་སྒྲུག་ཆོག་གི་རེད། དེ་དུས་ལག་ཆ་ནི་སྟ་རེ་དང་སོག་ལེ། ཟོར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་མེད་ལ། ཤིང་ཆ་དང་འབུད་ཤིང༌། ལྕུག་ཕྲན་སོགས་བོང་དྲེལ་དང་མིས་རྒྱབ་ཏུ་འཁུར་ནས་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་ལ། བྱེད་སྟངས་དེ་སྦྲང་མས་མེ་ཏོག་གི་ཟེ་འབྲུ་ལེན་སྟངས་དང་འདྲ་སེ་ཡོད།
དེ་ནས་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་དང་དགུ་ཅུའི་ནང་ཁོར་ཡུག་གི་གཤེད་མ་རྣམས་སླེབས་ནས། གློག་སྒུལ་ཟོག་ལེ་རང་འཁོར་མ་དེས་ཤིང་ནགས་ཚང་མ་སྐྲ་འབྲེག་འབྲེག་བྱས་ནས། ཤིང་གཏུན་རླངས་འཁོར་ཆེན་པོའི་ནང་གནམ་ལ་སྙོབ་པ་རེ་བརྩིགས་ནས་ནང་ལོགས་སུ་དབོར་འདྲེན་བྱས།
རི་ལུང་ཐང་གསུམ་ལ་ཚ་བ་འཕར་ཞིང་ཡུལ་གང་བོར་ཐན་པ་བྱུང་ནས། དུས་དུས་སུ་སྤྲིན་འཁྲིགས་པ་དང༌། དུས་དུས་སུ་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོག་པ། དུས་དུས་སུ་ཆར་བ་འབེབབ་པ་ཟེར་བ་སོགས་གནའ་གཏམ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། ས་བཅུད་ཟུངས་འཛིན་གྱི་རྟེན་ཕུར་རྨང་ནས་ཕྱུང་ནས། ང་ཚོའི་ཕ་ཡུལ་གྱི་མི་ཚང་མ་ངུ་ན་མིག་ཆུ་མི་ཐོན་པ་ཞིག་བཟོས། མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་ནས་ཤིང་ནགས་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་རྒྱུ་དཀའ་བ་འདི་ཚང་མར་གསལ་ཐང་ཐང་བཞིན།
ཕྱིས་སུ་རྒྱ་ནང་དུ་ཆུ་ལོག་རྒྱུག་པ་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཤིང་ནགས་གཅོད་འབྲེག་དང་གནག་ཕྱུགས་ཀྱིས་རྩྭ་ཟ་རྒྱུ་ཐལ་དྲག་པའི་རྐྱེན་རེད་ཟེར་ནས། ཞིང་ཁར་རྩྭི་ཤིང་འདེབས་སུ་བཅུག འབྲི་གཡག་དང་བཞོན་རྟ་སོགས་གནག་ཕྱུགས་གཟུགས་བོང་ཆེ་བའི་རིགས་ཉུང་དུ་འཕྲི།འབྲོག་པ་རྣམས་གདོད་མའི་ཕ་ས་འབྲོག་ཐང་ནས་དེད་དེ་གནའ་གོར་མོ་བྱེ་ཐང་སོགས་སུ་སྤྱུགས་ཤིང༌།ཞིང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་ནས་བུར་བརྒྱུད་པའི་འབྲུ་རིགས་འདེབས་ལས་རང་ཁ་རང་གསོའི་འཚོ་ལས་བོར་ནས་ཆ་རྒྱུས་མེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དག་ཏུ་ཟ་ཁང་དང་ཨར་ལས་ཀྱི་གཡོག་ལས་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་ཁ་གསོ་ཐུ བ་ཙམ་ཡ་ང་བའི་སྐྱོ་གནས་སུ་བཙན་འདེད་བྱས།
ཡང་ཞིང་ཁ་དང་ལོ་ཏོག་ནད་པ་བཟོས་བའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་ན། སྔོན་མ་ཡིན་ན་ཞིང་ཁར་རང་བྱུང་གི་ལུད་བླུག་གི་ཡོད་པ་རེད། རྩྭ་ལྡུམ་དང་ཡུག་ཤོ་ཡང་མིས་ཕྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད། རྩྭ་ལྡུམ་དང་ཡུག་ཤོ་ཕྱུང་བ་འདིར་ང་ཚོའི་ཕ་ཡུལ་ནས་ཡུར་མ་ཡུར་ཟེར་ལ། བུད་མེད་སྡུག་རུས་ཅན་དེ་ཚོས་ཉིན་ནས་ཉིན་བསྟུད་དེ། ཁེར་ཡུར་ དང་ཉིས་ཡུར་ སུམ་ཡུར་ཞེས་རིམ་པ་མང་པོ་དང༌། འབྲུ་རིགས་ཟ་མཁན་གྱི་བྱ་བྱེའུ་དཀྲོགས་པ་ལ་ཁྲ་ཐོ་དང༌། གྲུམ་པ་སོགས་ལོ་ཏོག་རྐུ་མཁན་ལ་མི་ཐོ་བསླངས་ནས་ཁ་གཏད་གཅོག་པར་བྱེད།
ད་ཡིན་ན་འདི་ཚང་མ་སྤྱང་ཀིའི་རྣ་ལ་ཆོས་བཤད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། རང་བྱུང་ལུད་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་མིས་བཟོས་སྦྱར་རྫས་དང༌། འབུ་སྲིན་གཞོམ་བྱེད་ལ་འབུ་སྨན། རྩྭ་ལྡུམ་འགོག་བྱེད་ལ་ལྡུམ་སྨན། གྲུམ་པ་གསོད་བྱེད་ལ་གྲུམ་སྨན་དང༌།ཝ་མོ་གསོད་བྱེད་ལ་ཝ་སྨན་ཞེས་དུག་གི་རྫས་སྦྱོར་གང་དགོས་དགོས་ལག་ཐོག་ན་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་ཅིག་ཅིག་གི་སྨན། མུག་མུག་གི་སྨན་ཟེར་བ་མ་གཏོགས་ཚང་མ་དུག་རེད། དུག་རྫས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་ས་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་གླེང་མ་དགོས།
འབྲུ་རིགས་ཀྱི་་ས་བོན་ཞིང་ཁར་མ་གཏོར་གོང༌། ས་བོན་སྨན་འཁྲུས་ཟེར་ནས་འབྲུའི་ས་བོན་ཚང་མ་དུག་རྫས་ཀྱི་གཤེར་ཁུ་ནང་བསྣོག་པར་བྱེད་ལ།དེ་ཡང་འབུའི་གནོད་པ་འགོད་ཆེད་རེད། འདི་དུག་རྫས་ཟ་འབྲུའི་ནང་འཛུལ་པའི་སྔོན་འགྲོ་རེད།
དེ་ནས་མིས་བཟོས་སྦྱར་རྫས་ལུད་སྨན་དང་མཉམ་དུ་ས་བོན་ཞིང་ཁར་འདེབས། འདི་དུག་རྫས་ཟ་འབྲུའི་ཁོག་པར་ཞུགས་པའི་གོམ་པ་གཉིས་པ་རེད། དེ་ནས་སྟོན་འབྲས་ནང་དུ་མ་བསྡུ་བར་འབུ་སྲིན་གསོད་བྱེད་དང་རྩྭ་ལྡུམ་འགོག་བྱེད་ཀྱི་དུག་རྫས་སོགས་ཞིང་སར་འཕྲོ་རིམ་འཕྲོར་དམིགས་མེད་དུ་གཏོར་གི་ཡོད། མཐའ་མ་དེར་ཞིང་ས་དང་ཟ་འབྲུ་ཡིས་རྫས་ངན་ཚང་མ་ཞུ་ཐུབ་ཀྱིན་མེད།
རྫས་སྙིགས་དུག་གི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཟ་འབྲུ་དང་ཞིང་སར་གནས་བའི་ས་འབུ་དང་དེའི་ཁོར་ཡུག་གི་རྩ་ལྡུམ་སོགས་བརྒྱུད་ནས་དེ་རྣམས་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་དང་ཕྱུགས་ཟོག་འདབ་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་ཕུང་བོིའི་ནང་འཛུལ་ནས་རྫས་སྙིགས་རིམ་གསོག་གི་ལམ་ནས་གཅིག་ནས་གཉིས། གསུམ་ནས་དྲུག ལྔ་ནས་བཅུར་འཕེལ་ནས་གང་མཚམས་ཤིག་ནས་དབང་རྩ་འདར་ཟིག་གི་ན་ཚ། སྐྱེ་སྒོ་གེགས་གཅོད་ཀྱི་ན་ཚ། ཕྲ་ཕུང་འཐོར་བཤིག་གི་ན་ཚ་སོགས་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད་ལ། གནོད་འབུ་དང་རྩྭ་ལྡུམ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་དུག་རྫས། གཞན་ཡང་བཟོ་གྲྭ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་་སོགས་ནས་ཐོན་པའི་རྫས་ངན་འདི་ཚོ་བཟའ་འབྲུ་དང་སྔོ་ཚོད།འབུ་སྲིན་གཅིག་པོ་བརྒྱུད་ནས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པར། ས་ལ་འཐིམ་ནས་ཆུ་ལ་འདྲེས། ཆར་བས་དེད་ནས་གཙང་བོར་འདྲེས། རླུང་གིས་དེད་ནས་རྒྱང་ཐག་མེལ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་འཁྱེར་བ་སོགས་བརྒྱུད་ལམ་འདྲ་མིན་ནས་ཁོར་ཡུག་ནང་ཁྱབ་ནས། ང་ཚོའི་རྒྱུན་ཟས་ཤ་དང་བ་འབྲིའི་མར་དང་འོ་མ། ཞིང་ས་ནས་ཐོན་པའི་འབྲུ་རིགས་དང་སྔོ་ཚོད། ཤིང་འབྲས་སོགས་དང༌། ཞིང་གྲོང་དང་རི་ན་འབབ་པའི་ཆུ་མིག་དང་གཙང་བོ། དུས་ཚོད་སྐད་ཆ་གཅིག་ཙམ་ལའང་འབྲེལ་མི་རུང་བའི་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་སོགས་ཀྱི་ནང་ཁྱབ་ནས། ང་ཚོའི་འཚོ་གནས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་པ་འདི། ང་ཚོས་ཁོར་ཡུག་བསྐྱེད་མའི་པང་བར་སྟ་རེས་གཞུས་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར༌། རང་གི་ཁོག་པའི་ནང་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་ལྡུག་པ་དང་ཡང་ཀུན་ནས་འདྲ།
ཨ་རི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། བརྒྱ་ཕྲག་ཉི་ཤུའི་དཀྱིལ་དུ་ཞིང་ས་དང་ཤིང་ནགས་ཀྱི་གནོད་འབུ་དང་ །རི་འགོའི་ཨ་བྲ་་སོགས་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་བྱེད་དུག་འདུས་སྦྱར་རྫས་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ལྔ་ལྷག་ཡོད་འདུག་ལ། ཉེ་ཆར་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཤིག་གི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་ནང་ད་ལམ་ཨ་རི་ནང་ལོ་རེར་དུག་རྫས་ལྗིད་ཚད་ཊོན་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་མིང་བྱང་མི་འདྲ་བ་༡༨༠༠༠་ཙམ་གྱི་འོག་ཚོང་འགྲེམས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད། བརྒྱ་ཆའི་བདུན་ཅུ་ནས་བརྒྱུད་ཅུ་དེ་ཞིང་ཁར་གཏོར་ཀྱིན་ཡོད་འདུག དེ་ཡང་གྲངས་འབོར་འདི་ཨ་རི་གཞུང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཤིང་འབུ་དང་ཞིང་འབུ། རྩྭ་ལྡུམ་འཇོམ་བྱེད་སྦྱར་རྫས་དེབ་སྐྱེལ་གྱི་གྲངས་འབོར་ནང་ཚུད་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་འདུག།
འདི་ལྟར་ལོ་ནས་ལོ་རེར་དུག་རྫས་མང་ནས་མང་དུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཅི་ལགས་ཟེར་ན། འདས་ལོར་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་བའི་གནོད་འབུ་དང་རྩྭ་ལྡུམ་དེ་ཚོ་དུག་རྫས་ག་གེ་མོ་ཞིག་གིས་ཚང་མ་གསོད་ཐུབ་ཀི་མེད་ལ། གནོད་འབུ་དང་རྩ་ལྡུམ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་བརྒྱ་ཆའི་ལྔ་ནས་བཅུ་དུག་སྨན་གྱི་འཆི་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་ནས་ལོ་ཕྱི་མར་ལོ་སྔོན་མ་ལས་ཀྱང་ལུས་ཟུངས་དང་གསོན་སྟོབས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ནས་གྲངས་འབོར་མང་དུ་འཕེལ་བ་ན་སྔ་ལོའི་འབུ་སྨན་དང་ལྡུམ་སྨན་དེ་དག་གིས་གཞོམ་གཞིག་མི་ཐུབ་པས། མིག་ཤེལ་སུམ་བརྩེགས་གྱོན་མཁན་ཚན་རིག་པ་དེ་ཚོས་ཡང་བསྐྱར་སྔ་ལོ་ལས་ཀྱང་ཤུགས་ཆེི་ལ་གསོད་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་བའི་རྫས་གསར་བ་ཞིག་སྡེབ་སྦྱོར་བྱས་ནས་ཚོང་འགྲེམས་བྱེད། འདི་ལྟར་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་ཇི་ལྟར་གནོད་འབུ་དང་རྩ་ལྡོམ་སོགས་ཀྱི་གསོན་སྟོབས་དང་ལུས་ཟུངས་ཆེ་རུ་གྱུུར་ན། དེ་ལྟར་དུག་རྫས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་ཁ་གྲངས་ཀྱང་མང་ནས་མང་དུ་འཕེལ།
གོང་དུ་བགྲང་བའི་ཞིང་ལས་དང་ཕྱུགས་ལས་ཆེད་སྤྱོད་དུག་རྫས་ལས་གཞན། ཧ་ཡང་དང་ཞ་ཉེ་བཟོ་གྲྭ། གློགའདོན་བཟོ་གྲྭ་སོགས་ནས་ཐོན་པའི་དུག་རྫས་དང་དུད་རླངས༌། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་ལས་ཁུངས་དང་མིའི་སྡོད་གནས་ཀྱི་གྲུ་ཟུར་མང་པོ་ནས་འདོར་བའི་རྫས་སྙིགས་སོགས་ཀྱིས་ང་ཚོའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་བའི་འབྲུ་རིགས་དང་སྔོ་ཚལ་དང༌།ཤིང་འབྲས་སོགས་དང༌།མཁའ་རླུང་དང་བཏུང་ཆུ་སོགས་ཀྱང་བསླད་ནས། ད་ཡིན་ན། ཨ་རི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། རི་ནས་གང་དགར་ཆུ་མིག་སྒོག་འཐུང་བྱེད་པ་དང༌། ཤིང་འབྲས་གང་བྱུང་བཟའ་བ། ནགས་ཚལ་དང་ཞིང་ཚིགས་སོགས་སུ་གང་འདོན་འཆམ་ཉུལ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱང་གཟབ་གཟབ་བྱེད་དགོས་པའི་ཚད་ལ་སླེབས་ཤིང༌། གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་ངེད་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་དུའང་མི་འགྱངས་བར་འབྱུང་གི་རེད་སྙམ་ནས་བདག་ལ་སེམས་ཁྲལ་ཆེའོ།
ངས་གོང་དུ་གླེང་བ་བཞིན། གནོད་འབུ་དང་རྩ་་ལྡོམ། ཨ་བྲ་སོགས་གསོད་བྱེད་ཀྱི་དུག་རྫས་ཁྲོད་ཆེས་ཉེན་ཁ་ཆེ་བ་ནི་ སྒྲི་སྒྲི་ཁྲི ་ཞེས་པ་རེད་འདུག་ལ། འདི་དུག་སྦྲང་གསོད་བྱེད་ཀྱི་ཆེད་སིད་སི་ཡི་ཚན་རིག་པ་ཞིག་གི་གསར་གཏོད་བྱས་ཤིང་ཁོང་ལ་༡༩༤༨་ལོར་ནོ་པེའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱང་ཐོབ། འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པའི་སྐབས་སུ་འདིས་དུག་སྦྲང་གིས་འཁྱེར་བའི་འདར་སིག་གི་ན་ཚ་མ་ལ་རི་ཡ་སྔོན་འགོག་ལ་ཕན་ཆེན་པོ་ཐོགས་ཡོད། ཡིན་ནའང༌། ཕྱིས་སུ་ཨ་རི་ནང་སྒྲི་སྒྲི་ཁྲི་འདི་ཞིང་ས་དང་ནགས་ཚལ། རྩྭ་ཐང་སོགས་ལ་གནམ་གྲུ་ནས་ཕོན་ཆེན་སྣུམ་དང་བསྲེས་ནས་དམིགས་མེད་དུ་གཏོར་ནས་ཁོར་ཡུག་དང་མི་དང་སེམས་ཅན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོས་པར་མ་ཟད། གླག་ཀླད་དཀར་དང༌། ངག་སྙན་བྱེའུ་བྲང་དམར་དང༌། ཆུ་གནས་ཉ་རིགས་སེལ་མན་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་ལུས་ཕུང་ལ་ཁྱབ་ནས་དེ་རྣམས་སྲིད་པའི་འབྲུག་ཆེན་ནང་བཞིན་ཅུང་མིན་ན་རིགས་རྒྱུད་སྟོང་བར་བྱས། ཨ་རི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཨིན་ཏི་ཡན་རྣམས་ཆེས་དགའ་ཞིང་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་རྟགས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་པའི་གླག་ཀླད་དཀར་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ཉུང་ནས་ཉུང་རུ་ཕྱིན་པར།སྐབས་དེའི་འདབ་ཆགས་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་ ལ་ལས་ཨ་རིའི་གཞུང་ནསའདབ་ཆགས་གཞན་ཞིག་ལས་རྟགས་སུ་འཚོལ་བའི་སྟན་གོན་གནང་འཚལ་ཞེས་ཚིག་མཚོན་འདེབས་མཁན་ཡང་བྱུང༌།།
དུས་སྐབས་དེ་ཙམ་ཞིག་ལ། ཨ་རི་བ་མགོ་སེར་ཚོའི་སྐད་དུ་ ས་ཡི་ལིན་ཁྲི སི་ཕི་རིན་ དང༌། བོད་གངས་ཅན་གྱི་སྐད་དུ་ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ ། དེ་ཡང་གཞུང་གི་བརྗོད་དོན་ལ་གཞིགས་ནས་བསྒྱུར་ན་ སྣོད་བཅུད་ཉེན་སྒྲོལ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གླེགས་བམ་ཞིག། ད་ནས་བརྩིས་པའི་བགྲང་བྱ་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་སྔོན་ཏེ་སྤྱི་ལོ་༡༩༦༢་ལོའི་སྟོན་ཟླ་དགུ་བའི་ནང་ཨ་རི་ནང་མགོ་བཙེམས་དེབ་གཟུགས་སུ་བཏོན་ནས་པར་འགྲེམས་བྱེད་སྐབས། འགོ་ཕོ་བྲང་དཀར་པོ་ནང་བཞུགས་པའི་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ འབྱོན ཁེ་ནི་སྒྲེ་དང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གི་འཐུས་མི་ནས། སྨད་གྲོང་གསེབ་ཁུག་ཀྱོག་གི་མི་ཚང་དཀྱུས་མ་ཞིག་ནང་བར་གླེང་སློང་ཆེན་པོར་གྱུར། དེབ་འདིའི་ལེའུ་ཁ་ཤས་དཔེ་དེབ་པར་འགྲེམས་མ་བྱས་སྔོན་ཉིག་ཡོ་བ་ཞེས་བའི་ཚགས་དེབ་སྟེང་ལོ་དེའི་སྤྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་མུ་འགོད་བྱས་སྐབས་ནས་ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལ་གྲགས་འགུལ་ཆེན་པོ་བཟོས་ཤིང༌། དེབ་འདིའི་མདའ་མོ་ཕོག་ཡུལ་དུག་རྫས་བཟོ་གྲའི་བདག་པོ་དང་དུག་རྫས་ཚོང་འགྲེམས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ཕན་སྒྲུབ་མཁན། ཁོར་ཡུག་དང་མི། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་བདེ་ཐང་ལ་སེམས་ཁུར་མི་མངའ་བའི་སྲིད་ཀྱི་སྣེ་མོར་གཏོགས་པ་རྣམས་ངུ་སྐད་ཤོར་དུ་བཅུག
ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ་ནི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྩེ་ཕུད་ཅིག་དང༌། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་ནི་སྐྱེས་ཁམས་རིག་པའི་གཞུང་ལ་ནང་བྱན་ཆུབ་ཅིང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་རྩལ་ལའང་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་བུད་མེད་ཁེར་རྐྱང་མ་ཞིག་དང༌། ལྷག་པར་དུ་མཚོ་གནས་ཉ་རིགས་དང་བདག་མེད་བྱ་བྱེའུ་གཙོས་བའི་བསྐྱེད་མ་ལྟ་བུའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་སྙིང་ནས་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བུད་མེད་བྱང་སེམས་ཅན་ རེ་བཅོལ ཁའར་སན་ ཞུ་བ་དེ་རེད་འདུག
ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ་འདི་མ་ཐོན་སྔོན་ཨ་རི་ནང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོེར་ལ་དེ་འདྲ་གྲགས་འགུལ་ཆེན་པོ་མེད་ལ། དེབ་འདི་ཐོན་རྗེས་གཞི་ནས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་སླེབས་ནས་ཨ་རི་ནང་ཁོར་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་གྱི་ཚ་རླབས་འཕྱུར་ནས། རླབས་རྒྱུན་དེ་གོ་ལ་འདིའི་ཁོར་ཡུག་ཀུན་ཏུ་ལྡང༌།། རྫས་སྦྱོར་བཟོ་གྲའི་ངོ་ཚབ་དང་དེ་འབྲེལ་ཚོང་ལས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་འཚོལ་སྒྲུབ་བྱེད་མཁན་ཚོས་དེབ་སྐད་གྲགས་ཅན་འདིར་མངོན་ལྐོག་ཅི་རིགས་ནས་འགོག་སྡོམ་དང་ནུས་མེད་བྱ་རོག་སོ་བརྟག་གི་བསྟན་བཅོས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་གཡུལ་ཆེན་བཤམས་ནའང༌། ཁོར་ཡུག་གི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ་འདི་་ཡོ་རོབ་དང་ལྷོ་ཨ་མི་རི་ཀ་སོགས་ཀྱི་སྐད་དུའང་ལོ་ཙ་བྱས་ཤིང་མི་མང་ནས་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ལ། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་འབྱོན་མིང་ཅན་གྱིས་ཁོང་གི་ཚན་རིག་སློབ་སྟོན་ལྷན་ཚོགས་ལ་བཀའ་བསྒོས་ཏེ་དེབ་དེར་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་འབྲས་སུ། དེབ་དེ་ནི་ཚན་རིག་གི་རྒྱབ་རྟེན་མཐུག་ཅིང༌། ལུང་གིས་ཕྱུག་པ། རིགས་པའི་རྫོང་ཟབ་པ། ཨ་རི་ནང་སྣོད་བཅུད་ལ་བྱུང་ཉེས་ངོ་མར་གཞི་བཅོལ་ནས་བརྩམས་གནང་བའི་ཁོར་ཡུག་གི་བསྟན་བཅོས་ཚད་ལྡན་ཁུངས་འཕེར་ཞིག་ལགས་པའི་རྒྱལ་རྔ་བརྡུངས་བར།ཟ་འདྲེ་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་སྙིང་ཁམས་ཅན་རྣམས་རེ་ཞིག་འཇམ་གེར་གྱུར།
མོས་ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ་འདི་དེབ་གཟུགས་སུ་དཔེ་སྐྲུན་མ་བགྱི་སྡོན། སྙན་ངག་གི་ཉམས་མཚར་བའི་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་དཔེ་དེབ་ཁ་ཤས་བརྩམས་ཡོད་པར་མ་ཟད།ཁོ་མོ་ནི་སྐབས་དེར་སྙན་གྲགས་ཐོབ་ཡོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། བརྩམས་དེབ་སྔ་མ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ངེད་ཅག་མཐའ་འཁོར་གྱི་མཚོ་ནི་ཆེས་བྲིན་པའི་དཔེ་དེབ་ཏུ་གྱུར་ནས་ཀློག་མཁན་ཚོས་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་མ་ཟད། སྐྱེས་ཁམས་རིག་པ་ནི་ཚན་རིག་གི་ལས་ཀ་ཉོབ་ཏོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྩོམ་རིག་གི་དབྱངས་རྟ་ལ་འགུགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་གཞུང་ལུགས་སྲོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང་བཞག
གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་འཕར་མཆོངས་ལས་ས་ཆེན་འཇིག་ཉེན་ལ་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གཞོན་ཟུར་ཨེལ་ དགོར མཆོག་ནས་ ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀའི་སྔོན་གླེང་ཞིག་ནང༌། ཁོའི་ཕོ་བྲང་དཀར་བོའི་གཞུང་ལས་ཁང་གི་རྩིག་ལྡེབས་སུ་དཔྱངས་བའི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་དེ་ཚོའི་ཁྲོད་ རེ་བཅོལ ཁའར་སན་ཡང་ཡོད་ལ། ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་ཁོ་མོ་ནི་ཁོ་བོར་བག་ཆགས་ཆེས་ཆེན་པོ་འཇོག་མཁན་དང། རེ་བཅོལ ཁའར་སན་གྱིས་ཁོང་ལ་བཞག་པའི་བག་ཆགས་དེ་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་དེ་ཚང་མའི་ཤུགས་རྐྱེན་མཉམ་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་བ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བར་བཤད་འདུག།
བདག་གིས་ཀྱང་ཉེ་སྔོན་ལས་ཀའི་བྲེལ་ཟིང་ཆེ་ནའང་དུས་ཚོད་སྟོང་བ་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ་བར་གསེང་ནམ་ཡོད་ལ་དེབ་འདི་ཚར་ཅིག་བཀླགས་པ་ཡིན། བདག་གི་སེམས་ངོགས་སུ་ དེབ་འདི་ཡི་ཤུ་བར་སྦེལ་སྦི་ཞིག་དང་འདྲ་བར། ཁ་ཆེི་བ་ཚོར་ཁོ་རན་ཞིག་དང་འདྲ་བར། ནང་པ་ཞིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་བའི་གསུང་གི་སྡེ་སྣོད་རྩ་ཆེན་ཞིག་་འདྲ་བར། གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་གི་མི་ཚང་མས་ཐེངས་གཅིག་ལ་ངེས་པར་ཀློག་དགོས་བར་འདོད།།
ཁོར་ཡུག་གི་གླེགས་བམ་སྐད་གྲགས་ཅན་འདིའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་ཨ་རི་དབུས་གཞུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཟེར་བ་ཆེད་བཙུགས་གནང་ནས། ཨ་རི་ནང་སྐབས་དེར་ཅི་ཡོད་དུག་རྫས་ཐོན་བསྐྲུན་གྲངས་བཤེར་ཐོ་འགོད་དང༌། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དུག་རྫས་སྦྱོར་སྟངས་ལེགས་སྤེལ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ཚད་ལྡན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་གསར་བཟོས་བྱས་པ་མ་ཟད། ༡༩༧༢ ལོར་སྒྲི་སྒྲི་ཁྲི་་ཟེར་བའི་རྫས་ངན་འདི་ཨ་རི་ནང་དུག་སྦྲང་གི་འདར་ཟིག་ན་ཚ་སྔོན་འགོག་ཆེད་མ་་གཏོགས་ཞིང་ས་དང་ནགས་ཚལ། འབངས་ཀྱི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་སོགས་སུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་ཆོག་པའི་་ཁྲིམས་གཞི་བཅོས། ཡིན་ནའང༌། ཨ་རིའི་དུག་རྫས་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ནས་ད་དུང་དུག་འདི་འབོར་ཆེན་ཐོན་བསྐྲུན་བྱས་ནས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོ་བོ་དག་ལ་སྡེབ་འཚོང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། རྒྱ་ནག་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ཡང་ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་གཞུང་འབྲེལ་བཀག་སྡོམ་གྱི་རྣམ་པ་ཙམ་བསྟན་ཡོད་ནའང་ ད་དུང་་ཐོན་སྐྲུན་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་དང་བྱེད་མུས་སུ་མཆིས།
ད་དུང་དུག་རྫས་ཁོར་ཡུག་ནང་འགོས་ནད་ཅིག་དང་འདྲ་བར་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ། ཡང་ཧྭ་ཡང་ཐོན་སྐྱེད་བཟོ་གྲྭ་ཞིག་ལ་དཔེ་བླངས་ཏེ་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་ན། དེ་ལས་ཐོན་པའི་རྫས་སྙིགས་སྲོག་ལ་རྒོལ་བ་རྣམས་གནས་དེའི་ཁོར་ཡུག་ནང་འཚོ་བའི་མི་དང་སྲོག་ཆགས། སྐྱེས་དངོས། བཏུང་ཆུ་དང་སྔོ་ཚོད་འབྲུ་རིགས་སོགས་ལ་ཐད་ཀར་ལྷད་ཞུགས་བྱེད་པ་སྨོས་ཅི། བཟོ་གྲྭའི་ཀླད་དུ་མཁའ་དབྱིངས་སུ་ཟུག་པའི་དུད་ཁུང་མཐོན་པོ་དག་ལས་རྫས་རོ་རྣམས་མཁའ་མཐའ་ལ་རྒྱང་བསྲིངས་བྱེད་པའི་ཁུལ་རེད་མོད། དེ་ཡང་མི་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་བ་ཙམ་ལས། བར་སྣང་དུ་གཏོར་བའི་དུག་རྫས་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་དང་བསྟུན་རྒྱང་ཐག་མེལ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བར་བསྐྱོད་ལ། དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས། ཕྱིས་སུ་ཁ་ཆར་ཀྱི་དེད་ནས་སླར་ས་ཆེན་འདིའི་པང་བར་ལྟུང་བར་བྱེད་ལ། བར་སྣང་མཁའ་དབུགས་བླ་བྲེའི་ནང་ངོས་སུ་འཚང་ནས་ས་ཆེན་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་བསྐྱེད་པའི་ལས་ངན་ཀྱང་རྩོམ། དེིའི་ཕྱིར། ཟི་ཁྲོན་ན་ཡོད་པའི་དུག་རྫས་ཀྱི་བཟོ་གྲྭ་ཞིག་གིས་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་མི་གནོད་ཟེར་ག་ལ་ཐུབ་ལ། དེ་བཞིན་རེབ་གོང་ན་ཡོད་པའི་ཧྭ་ཡང་བཟོ་གྲ་ཞིག་གིས་དཔའ་ལུང་དང་ཞུན་ཧཱ། གཅན་ཚ་སོགས་ལ་ མི་གནོད་ཀྱང་སྨྲ་བར་སྤོབས་སམ།
ད་དུང་མཚོ་སྔོན་པོའི་རྩྭ་ཐང་དུ་རྩྭ་རྐུན་ཨ་བྲའི་ཁུང་བུ་ནང་བཞག་པའི་དུག་རྫས་ལྷག་རླུང་གིས་འཁྱེར།ཆར་ཆུས་དེད༌།མཐར་བཟའ་རྩྭའི་གཞུང་རྟར་ཞུགས་ཏེ་གནག་ཕྱུགས་དང་གཡང་དཀར་ལུག་གི་ཤ་ཚིལ་དང་འབྲི་མོིའི་འོ་མའི་ནང་ཐིམ་པ་ལ། ང་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་དེང་རབས་ཀྱི་གསར་དར་འཚོ་བ་སྐྱེལ་མཁན་ཞིག་ལ་འབྲེལ་བ་སྤུ་ཙམ་མེད་ཀྱང་ཟེར་ག་ལ་རུང༌། སྐུ་སྙིད་ཆེས་དགའ་བའི་འབྲི་མར་སེར་བོ། ཁྱེད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲུག་གི་ལུས་སྟོབས་གསོ་བྱེད་ཞོ་དང་འོ་མ། ད་དུང་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦི་རག་དང་མཉམ་དུ་སྦྲགས་ནས་བཟའ་བར་སྤྲོ་བའི་ཤ་བསྲེགས་མ་དེ་ཡང་གཅིག་བྱས་་ན་མཁའ་ཁྱབ་མཚོ་སྔོན་རྩྭ་ཐང་གི་འབྲི་གཡག་ནད་པ་ཞིག་གའམ༌།ཡང་ན་ཨ་བྲའི་དུག་རྫས་ཤ་ཚིལ་བར་འཁྱེར་མཁན་གཡང་དཀར་ལུག་ཞིག་ནས་ཡིན་ཀྱང་སྲིད།།
དེ་མཚུངས། ལུག་རྫི་དར་མ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རོང་སྐྱག་ཚོར་ལས་རྒྱུ་བསྣོག་རྒྱུ་མང་ན། ད་ཞིང་ཁ་ཚང་མ་དུག་གིས་ཁེངས།འབྲུ་རིགས་སྣ་ལྔ་རྫས་ཀྱིས་བསླད་ཀྱང་ཟེར་བ་སྔ་དྲགས་ཏེ། ཁྱེད་ཉིད་ཆེས་དགའ་བའི་ནས་རྩམ་དང་རོང་བའི་བག་ལེབ་ཆེན་པོ་དེའང་ཁྲི་གའི་གྲོ་ཞིང་ནད་པ་ཞིག་ནས་སམ། ཡང་ན་དཔའ་ལུང་གི་ནས་ཞིང་རྫས་ངན་ཐ་ར་ར་ཞིག་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་མིན་གདེང་ཚོད་ཅི་ཙམ་ཡོད་ལགས།
ད་དུང་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་འབྲོག་ཕྲུག་ཁ་བདེ་དང་རོང་ཕྲུག་ལྕེ་བདེ་དེ་ཚོས། ཁྱོད་སྐ་མེད་སར་སྐེ་མ་བསྲིངས། མགོ་མི་ཤོང་སར་ལུས་མ་འཚང༌། དེང་སང་ང་ཚོས་གྲོ་ཕྱེ་དང་འབྲས། སྔོ་ཚོད་དང་སིལ་ཏོག། ད་དུང་ཕག་ཤ་དང་བྱ་ཤ་བྱ་སྒོང་ཚུན་ཆད་རྒྱ་ནང་ནས་ཡར་བོད་ཁུལ་དུ་ནང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ན་ཁྱོད་ཉིད་ཐུགས་མ་ཁྲལ་ཟེར་ན། བདག་གིས་མགྲིན་པ་ཡང་བསྐྱར་བསངས་ཏེ་འདི་སྐད་དུ། རྒྱ་ནང་ནས་ནང་འདྲེན་བྱས་བའི་ཟས་རིགས་དེ་རྣམས་བོད་ནས་ཐོན་པ་ལས་ཀྱང་ལྡབ་བཅུའི་མིན་ནའང༌།ལྡབ་ལྔ་ལས་ནད་པ་དང་དུག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་གཏོང་འདོད་ལ། རྒྱ་ནང་ནས་སླེབས་ པའི་དུག་སྦྲང་ཨ་ང་ཙི་མཆུ་རིང་དེ་ཚོར་ཡང་གཟབ་གཟབ་གནང་རྒྱུ་མ་བརྗེད་ཐོག བོད་ཀྱི་ཁང་བྱེའུ་དང་སྐྱ་ཀའང་གང་ཞིག་ཏུ་བཞུད་སོང་བར་བསམ་བློང་ཐོངས་ཟེར་འདོད་བྱུང༌།
ད་དུང༌། རྒྱ་ཕྲུག་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞིག་གིས་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་འོག་ན་སྦས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆའི་སྙིགས་རོ་དང༌། ཁྱེད་རོང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་བག་མེད་དུ་སྤྱོད་ཀྱིན་པའི་འབུ་སྨན་དང་ལྡུམ་སྨན། ཨ་བྲ་གསོད་བྱེད་ཀྱི་སྨན་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་ཚན་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་དང་མཐུན་པར་སྦྱར་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཁྲལ་འདོམས་སྤུ་ཉག་མ་གཅིག་ཀྱང་བྱེད་མི་དགོས་པར། གང་ཡོང་ཡོང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རོགས་ཟེར་བར། བདག་ཁ་སྤོ་ཁ་ནས་ལངས་ཤིང་ཞེ་སྤོ་གཏིང་ནས་ལངས་ནའང༌། ཐུགས་དཀྱེལ་ཆེ་ཞིང་ཁོག་པ་ཡངས་པའི་མི་ཞིག་དང་འདྲ་བར་ལན་དུ། རེད་རེད། ཡིན་ནའང༌། ཁྱེད་ཅག་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་མང་བོས་སྤྱོད་ཀྱིན་པའི་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་དེ་ང་ཚོ་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་རེད་དཱ། རྗེས་མ་དབང་བོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་རྒྱ་ཕྲུག་ས་ཡང་མང་པོ་སྐྱེས་ན་དེ་ང་ཚོ་ལན་པ་མ་རེད་དཱ། དེ་ལས་ཁྱོད་ཚོ་ཚན་རིག་པ་ཚོས་ཞིང་ས་དང་རྩྭ་ཐང་ ། ཤིང་ནགས་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་སོགས་སུ་ནད་འབུ་དང་རྩ་ལྡོམ་ལ་གཡུལ་རྩོམ་བྱེད་ཀྱི་དུག་དེ་རྣམས་བསྡེབས་སྦྱོར་དང་ཚོང་འགྲེམས་བྱེད་རྒྱུ་ཉུང་ངུར་བྱེད། དུག་གི་བཟོ་གྲྭ་དང་དུག་གཏོང་འཁོར་ལོ་རྣམས་ཀྱང་ཉུང་དུ་གཏོང༌། གཤེར་དུག་གི་ཤེལ་དམ་དང་དུག་རྫས་བླུག་སྣོད་དེ་ཚོའི་སྟེང་འཆི་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་མི་མགོ་སྐམ་པོའམ་ཀེང་རུས་དཀར་བོ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་སྐྱི་གཡའ་ཞིང༌།ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེད་སྣང་གི་བ་སྤུ་གྱེན་དུ་ལྡང་བའི་པར་རིས་ཆེན་པོིའི་གཤམ་དུ། ཁྲག་ཁོལ་མས་བྲིས་འདྲིའི་ཉེན་བརྡའི་ཡི་གེ་དང་བེད་སྤྱོད་འཁྲུལ་མེད་གསལ་བྱེད་ཡི་གེ་དམར་པོར་བྲིས། དེ་ཡང་དུག་རྫས་དེ་ངེད་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་དུ་མངགས་བྱ་བྱེད་དུས་དེ་རྣམས་མ་འཛོལ་བར་་སྤྱོད་ལུགས་དང་དེ་རྣམས་ཁོར་ཡུག་ལ་འཚེ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདོང་རིས་ངོ་མ། ངེད་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཚོས་མི་ཤེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་ཁོ་ན་ཙམ་གྱི་ནང་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོའི་ཕ་སྐད་ནང་དུའང་འགོད་ཐུབ་ན་ཀུན་ལ་ཕན་ཞེས་ལབ་པར་མིག་ཤེལ་མཐུག་པོ་ཏུའུ་གྲངས་ཆིག་སྟོང་ཅན་ཁོང་རེ་ཞིག་མགོ་འཐོམས་པར་གྱུར།
སྨྲས་བ། ས་ཆེན་ཚ་བ་འཕར་ནས་གངས་རི་ཞུ་ཞིང་རྒྱ་མཚོ་འཕེལ་ཡང་རུང་ ། བར་སྣང་ཨོ་རྫོན་བླ་རེ་བརྡོལ་ནས་ཉི་དུག་ལུས་ལ་ཕོག་ཀྱང་རུང༌། མཁའ་ནས་སྐྱུར་ཆར་བབས་ནས་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་བསྲེགས་ཀྱང་རུང༌། སྨུག་པ་དུག་དང་ལྡན་པས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་བཀུམས་ཀྱང་རུང༌། འགྱིག་ཤོག་མ་ཞུ་ས་ཆེན་པང་བར་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་ཀ་འགོར་ཡང་རུང༌།། ང་ལ་སེམས་ཁྲལ་མི་དགོས་བྱས་ཀྱང་ཕན་འབྲས་ཆུང་བ་ཉིད།
འོན་ཏེ།
སྦྱར་རྫས་ངན་པས་ཆུ་དང་རླུང་དང་བདག་གི་ཟས་ཕོར་དང༌།། བདག་གི་སྡོད་ཁང་ཕྱི་ནང་ནང་གི་བུ་དང་ཆུང་མ་དང༌།། གྲིབ་བསིལ་ལྗོན་ཤིང་དེར་གནས་སྐད་སྙན་བྱ་བྱེའུ་དང༌།། རི་ཡི་ཤིང་འབྲས་སྤང་གི་རྩྭ་ལྗང་ཆུ་ནང་ཉྭ་
རིགས་སོགས༌།། དམིགས་མེད་གཙེ་འདི་མི་བཟོད་བདག་ནི་མཚན་གྱི་གཉིད་ཀྱང་བོར།།
གོང་གི་རྩོམ་དཔྱད་གཞི་ཟུར་བལྟའི་དཔེ་དེབ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཚན་བྱང༌།
༡ ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ།
༢ ཁོར་ཡུག་གི་དཔང་བོ།
༣ ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ་བསྐྱར་དུ་གླེང་བ། དུག་རྫས་བེད་སྤྱོད་དང་སྟོང་ལ་ཉེ་བའི་སྲོག་ཆགས།
༤ ས་ཆེན་ཆེད་བསླངས་པའི་སྙིང་སྟོབས།
༦ སྐྱེས་དངོས་ཀྱི་ཁམས།
སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ སྒྲི་སྒྲི་ཁྲི ནི་དབྱིན་སྐད་དུ་DDT་དང་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་དུ་滴滴涕་ཟེར།
ཨ་རིའི་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བ་དང་ཁ་གཡང་སྟོང་བ།
༢༠༡༠་ལོའི་ཟླ་༡་པོའི་ཚེས་༢༠་ཉིན་སྤེལ།
ཆེད་རྩོམ་འདི་གདུང་འབོད་ཚིགས་བཅད་རྐང་བ་བཅོ་བརྒྱད་མ་ཞིག་གིས་འགོ་འཛུགས་པར་བྱ་སྟེ།
རི་དྭགས་ནང་བཞིན་རི་ནས་བཟུང་ཞིང་ལྕགས་མཁར་ནག་པོིའི་ནང་ནས་ཉོས།།
སྐེ་ལ་ལྕགས་ཐག་རྐང་ལྕགས་ལག་ལྕགས་ཐར་བའི་སྐལ་བ་གང་ན་ཡོད།།
ར་དང་ལུག་ལྟར་རི་ནས་དེད་ཅིང་ཐང་ནས་དེད་དེ་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལ་དེད།།
ཆུ་སྲིན་རླབས་ནག་གནམ་ལ་འཕྱོ་བ་རྒོད་པོ་ཡིན་ཀྱང་སྙིང་ཁྲག་ལྷོག་ལྷོག་ལྡང་བར་བྱེད།།
སྟུག་པའི་ནགས་ཀློང་ཡངས་བའི་རྩ་ཐང་ས་ཧ་ར་ཡི་བྱེ་མའི་གྲོང་གི་རྒྱལ་ཁམས་གཱ་ན་ /མ་ལི /་སོང་ཧཱི་/ནས།།
གནམ་ལ་རྒོལ་བའི་མཚོ་ཆེན་ཕར་ན་འཇིགས་རུང་སྲིན་དཀར་གླིང་ཞིག་ཡོད་ཅེས་ཆུང་དུས་ཕ་མས་ཡང་ཡང་གླེང་།།
རྩ་བ་ཕྱུང་བའི་ལོ་འདབ་དང་མཚུངས་ལྟེ་ཁྲག་འཕོ་སའི་ཕ་སའི་ཕྱོགས་ལ་སླར་ལྡོག་མེད་པའི་གདུང་འབོད་ཀྱིས།།
ལྕགས་མཁྲེགས་ཕོ་རྒོད་རབ་ཏུ་ཁྲོ་བ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཁའི་གླིང་ཆེན་སྨྱོན་པ་གནམ་ས་སྒུལ་བའི་འཕག་འཚག་ང་རོ་དགུ་སྒྲིལ་ལྕགས་སྒྲོག་གཅོད་སྙམ་བྱེད།།
སྐམ་རིད་གཉོམ་ཆུང་བུད་མེད་རྣམས་ནི་སྐྲག་པའི་མིག་གཉིས་རིག་རིག་བལྟ་ཞིང་འདར་གསིག་ལུས་པོ་རྩ་ཕྲན་བསྐྱོད་འདྲ་ཆད་མེད་ངུ་ངག་འཕྲོ་རིམ་འཕྲོར།།
སྙིང་རྗེ་མེད་པའི་གློའུ་རྒན་དག་གིས་མེ་སྟག་མཆེད་པའི་རྟ་ལྕག་འཕྱར་ཏེ་མི་ཡི་ཚོང་ཟོག་གྲུ་གཟིངས་ཆེན་པོའི་སྦུབས་ལ་དེད།།
ལྕགས་སྒམ་ནང་དུ་སོ་ཕག་སྒྲིག་ལྟར་རོ་སྒམ་ནང་དུ་རོ་བཞིན་གསོན་པའི་མི་རྣམས་ཀན་རྐྱལ་བསྙལ་ཏེ་སྐེ་དང་རྐང་བ་ལྕགས་ཀྱུས་བསྡམས།།
ཉིན་གཅིག་མ་ཡིན་ཟླ་ནས་ཟླ་ལ་ནུབ་ཀྱི་མཚོ་ཆེན་རྦ་ཀློང་ནག་པོ་ཆུ་སྲིན་སྡིགས་ཅན་མཚོ་ཇག་ཤན་པས་སྲོག་སྙིང་དམར་པོར་འཇབ་རྒོལ་ཡོད།།
དེ་ལས་ཐར་ན་དེ་ལས་སྡུག་པའི་བྲན་བདག་བཙན་པོའི་སྡུག་རྩུབ་འོག་ནས་མི་ཚེ་གང་བོ་སྡུག་ལས་སྡུག་གིས་སྐྱེལ་དགོས་ཡོད།།
དེ་ལས་སྡུག་ཅིག་མི་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་མི་ཡི་གྲལ་དུ་མི་ཞིག་བྱེད་པར་དུས་རབས་ག་ཚོད་སྒུག་དགོས་ཡོད།།
འདི་ནི་ཤེས་རིག་ལྡན་ལ་མི་རྒྱུད་འགོ་ཁུངས་བཙན་ཞིང་བཙན་པོའི་གདུང་རབས་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཤིག།།
ཨ་ཧྥུ་རི་ཁའི་གླིང་ནས་གནག་ཕྱུགས་བཞིན་དུ་ཇག་འདེད་བྱས་ཏེ་མི་ཡི་རིན་ཐང་རྐང་འོག་བརྫིས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིན།།
ས་གཞི་ཆེན་པོ་ངག་སྒོ་ལྐུགས་ཤིང་གནམ་རྒན་མ་ནི་ངོ་ཚ་ཁ་སྐྱེངས་བྱེད་དགོས་ཡོད།།
ཡ་གིའི་གནས་དེར་དཀོན་མཆོག་ཟེར་ཞིག་ཡོད་ཡོད་བདེན་ན་དེ་ནི་རྫུན་གྱི་རྫུན་ཁོ་ན།
ད་ནས་བགྲང་བའི་མི་ལོ་༢༣༣་གྱི་སྔོན་སྟེ་སྤྱི་ལོ་༡༧༧༦་ལོར་ཨ་རིའི་ཤར་གྱི་ས་ཁུལ་༡༣་གྱི་ཡབ་ཆེན་དུ་འབོད་པའི་མི་སྣ་རླབས་ཆེ་བར་གྲགས་པ་རྣམས་ལྷན་དུ་འཛོམས་ནས་ཨ་རི་འདི་ཉིད་དབྱིན་ཇི་རྒྱལ་བོའི་གཉའ་ཤིང་གི་འོག་ནས་འདུག་འདོད་མེད་པར་རང་བཙན་བྱེད་འདོད་ཀྱི་ཐ་ཚིག་ཀུན་ཏུ་བསྒྲགས་འདུག
ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་རྩ་ཚིག་ཟིན་བྲིས་འདེབས་པ་པོ་ཁོང་དང་ཁོའི་ཕྱག་རོགས་ཤིག་རྗེས་སུ་སྔ་ཕྱིར་ཨ་རི་གསར་བཙུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཁྲི་བ་ཨང་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་གོ་སའང་བཞེས་ཐུབ་འདུག ད་དུང་གཞན་ཞིག་ནི་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་ཚན་རིག་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་འདུག
ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་གསར་འཛུགས་ཡབ་ཆེན་དུ་གྲགས་པ་ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་མང་པོ་ཞིག་ཕྱུག་བདག་ཡིན་པར་མ་ཟད་། བྲན་གཡོག་གི་བདག་པོ་ཡང་ཡིན་འདུག ཕྱུག་བདག་ཡིན་པ་ཁོང་ཚོའི་འཇོན་ཐང་རེད་ལ། མི་རིགས་ནག་པོ་མི་ཚེ་གང་བོར་བྲན་གཡོག་ཏུ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པ་དང་ཨ་རིའི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་ཕ་ས་ནས་བས་མཐའ་ལ་མཐའ་སྤྲོད་གཏོང་ཐུབ་པའང་ཁོང་ཚོའི་འཇོན་ཐང་ཡིན་ཐོག། མི་མངོན་པའི་དབྱིངས་ནས་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་གང་གིས་ཆེད་དུ་བསྩལ་གནང་བའི་དབང་ཐང་ཡང་ཡིན་ས་རེད།
རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བ་འདི་ནང་ཡི་ཤུ་མ་ཤི་ཀའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་གཞི་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོས་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་པར་བསྐྲུན་ཞིང་། རང་དབང་དང་བདེ་སྐྱིད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་གསོལ་རས་གནང་ཡོད་པའི་ཞལ་གསལ་ཡང་མཛད་འདུག
རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་རྩ་ཚིག་རྩོམ་པ་པོ་ཡིན་ལ།ཕྱིས་སུ་ཕོ་བྲང་དཀའ་བོའི་ཁྲི་བ་ཨང་གསུམ་པ་བའང་ཡིན་པའི་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་མི་སྣ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཐོ་མ་སི འཇར་ཕུར་སན་ཟེར་བ་ཁོང་བདུན་ཕྲག་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཙམ་རིང་ནང་བའི་སྒོམ་སྒྲུབ་བྱེད་མཁན་ཞིག་དང་འདྲ་བར་བཅད་མཚམས་ལྟ་བུར་བཞུགས་ནས་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཤོག་ལྷེ་ཁ་ཤས་ཅན་དེ་ཡང་ཡང་བསུབ་བཞིན་སློབ་འབྲིང་གི་སློབ་ཕྲུག་ཞིག་གིས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྦྱོང་བྱེད་པ་ལྟར་ཟིན་བྲིས་བརྒྱབ་འདུག ཁ་ཤས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་ཁོང་ཚོགས་ཆེན་ལ་ཡང་ཡང་བཅར་དགོས་པ་དང་ཕྱག་ལས་གཞན་དག་གི་བྲེལ་ཟིང་ཡང་ཡོད་རྐྱེན་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟིན་བྲིས་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་མང་པོ་མེད་ཀྱང་ཟེར། གང་ལྟར་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བ་འདི་ཨ་རི་རང་བཙན་བྱེད་པའི་མངོན་བསྒྲགས་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་རག་དུང་རྒྱང་འབུད་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། ཕྱིས་སུ་ཨ་རིའི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུའང་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བ་འདིའི་དགོངས་གཞི་བླངས་ཡོད་འདུག རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམས་ཟེར་བ་འདི་སྐབས་དེའི་ཨ་རི་ཤར་གྱི་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ལ་མངོན་སྒྲོག་མ་བྱས་པའི་ལོ་དེའི་འགོར་ཨ་རིའི་ཤར་གྱི་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་དང་ཆ་འདྲ་བའི་མངོན་བསྒྲགས་ཐ་ཚིག་༩༠་ཙམ་སྤེལ་འདུག་པ་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་དག་ན་གསལ་ལ། རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམས་མ་སྤེལ་བའི་སྔ་རོལ་ཏུ་ཐ་མལ་དཔྱོད་ཤེས་ཟེར་བ་ཨ་རིའི་མི་མང་དཀྱུས་མ་རྣམས་རང་བཙན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ངར་ཤུགས་སློང་བའི་བརྩམས་ཆོས་སྐད་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཀྱང་ཐོན་ནས་ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་དེ་དབྱིན་ཇི་རྒྱལ་བོ་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་མངའ་འོག་ནས་གཏན་དུ་ཁ་བྲལ་ཏེ་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དང་རང་མགོ་རང་བཙན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་པ་དང་རྡོག་སྒྲ་གཅིག་པ། སྙིང་སྟོབས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་བའི་ངང་ཤར་བསྐྱོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་འདུག
རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་ཟིན་བྲིས་མ་ཕྱི་དང་པོའི་ནང་རྩོམ་པ་པོས་སྐབས་དེར་ཨ་རི་ནང་རྒྱུག་ཆེ་བའི་མི་ནག་བྲན་གཡོག་ཉོ་འཚོང་ལམ་ལུགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་ཚུལ་གྱི་ལབ་གླེང་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། ཡབ་ཆེན་ཁོང་ནི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་བྲན་བདག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། རང་གི་གཞི་ཀའི་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་ས་ལི ཧེ་མིན་སུའི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ཀྱི་གསང་བའི་སྐྱེད་ཡབ་ཀྱང་ཡིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་ལྷག་ཡོད་ཐོག། བུད་མེད་དེ་ལ་ལོ་ན་མ་སོན་པའི་སྐབས་ནས་འཁྲིག་སྤྱོད་དང་ཁོ་མོའི་ལང་ཚོ་ལ་བཙན་འཛུལ་དང་བཤུག་གཞོག་བྱས་ཡོད་པའི་གཏམ་ལྷག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་ན་མཇལ་རྒྱུ་འདུག། སྤང་རི་ཆུང་ཆུང་དུ་འབོད་པའི་ཁོའི་གཞིས་ཀའི་རྔམ་བརྗིད་ཆེ་བའི་ཡོ་རོབ་ལུགས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་ཤིང་ལས་དང་ཨར་ལས་ལྕགས་བཟོ་སོགས་མི་ནག་བྲན་གཡོག་དག་གིས་བྱས་ཐོག ཁོང་དང་ཁོའི་ནང་མིའི་རྒྱས་སྤྲས་འཛོམས་པའི་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་མཁན་ཡང་ཁོའི་གཞིས་ཀའི་མི་ནག་བྲན་གཡོག་རྣམས་ཡིན་ནའང་། ཁོང་ནི། མི་ནག་ནི་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱེད་པའི་འཇོན་ཐང་མེད་པ་དང་། མི་ནག་ནི་་རྒྱུ་མཚན་འདྲོང་བའི་བསམ་གཞིགས་བྱེད་མི་ཐུབ་བའི་མི་རིགས་ཤིག་ཏུ་ལབ་གླེང་བྱེད་མྱོང་མཁན་དང་། ད་དུང་ཁོས་རང་གི་བྲན་གཡོག་ཞིག་གཉེན་སྟོན་ཞིག་སྟེང་ལག་རྟགས་སུའང་སྤྲད་མྱོང་ཡོད་པས། ཁོས་བྲན་གཡོག་གི་སྐྱིད་སྡུག་སྐོར་ལ་སེམས་ཁུར་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོད་པ་དེ་འང་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ས་རེད།
ཁོས་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་ས་ལི ཧེ་མིན་སུ་ལ་མི་ལོ་༣༨་རིང་གསང་བའི་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་བའི་སྐོར་ཁོང་གི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་རྩོམ་མཁན་ཚོེའི་ཁྲོད་གླེང་རྙོག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། མི་དཀར་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་མང་བོ་ཞིག་གིས་ཁོང་ནི་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་ས་ལི ཧེ་མིན་སུ་ལ་འོག་འབྲེལ་མེད་པར། ས་ལི ཧེ་མིན་སུའི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་ནི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཐོ་མ་སིའཇར་ཕུར་སན་ཁོང་མ་ཡིན་པར་ཁོང་གི་ཚ་བོ་གཉིས་ཡིན་པར་སྨྲ་ཡང་། ༿ཐོ་མ་སི འཇར་ཕུར་སན དང་ས་ལི ཧེ་མིན་སུ། ཨ་མི་རི་ཀའི་གླེང་རྙོག་ཞིག་༾་ཅེས་བའི་ལོ་རྒྱུས་གླེགས་བམ་ནང་རྩོད་རྙོག་འདིའི་ཐད་སྔར་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་རྣམས་ཀྱི་དཔྱད་གླེང་ལ་དོགས་སློང་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་མཐའ་དཔྱོད་ཟབ་རྒྱས་གནང་འདུག དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་ནི་ཨ་རི་ཧར་ཝུར་སློབ་གྲ་ཆེན་མོིའི་ཁྲིམས་ལུགས་སྡེ་ཚན་ནས་ཐོན་པའི་མི་རྒྱུད་ནག་པོ་ཡིན་པའི་བུད་མེད་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་ལག་འཁྱེར་བསྣམས་མཁན་ཞིག་རེད་འདུག་ལ། མོའི་བརྩམས་ཆོས་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་འདི་མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་བརྩམས་ཆོས་ཁུངས་བཙུན་ཞིག་ཡིན་པར་ཀློག་མཁན་མང་ཆེ་བས་ཆེ་བསྟོད་འབུལ། མོས་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་མི་སྣ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཐོ་མ་སིའཇར་ཕུར་སན་ནི་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་ས་ལི ཧེ་མིན་སུའི་ཕྲུ་གུའི་ཡབ་ཡིན་པ་འདི་ལྟར་སྒྲུབ་ཡོད་དེ། ཐོ་མ་སི འཇར་ཕུར་སན་ཁོང་གསོན་པའི་རིང་ཁོའི་གཞིས་ཀའི་བྲན་གཡོག་༡༤༠་ཁྲོད་བྲན་གཡོག་གཉིས་ཁོ་ན་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་བ་དང་། བྲན་གཡོག་ཕོ་གསར་ཞིག་ཁོའི་གཞིས་ཀ་ནས་བྲོས་ཐར་ཕྱིན་ཡང་་བྲན་གཡོག་གཞན་ལྟར་རྗེས་འདེད་བཏང་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་མི་འདུག་ལ། ད་དུང་ཁོའི་མི་ཚེའི་མཐའ་ལ་ཁོའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་སྐྱོ་བོར་གྱུར་ཞིང་། ཁོང་ལ་ཨ་སྒོར་ཆིག་འབུམ་ལས་ལྷག་པའི་བུ་ལོན་ཡོད་ནའང་། ཚོང་གི་མ་རྩ་ཆེན་པོ་རི་བའི་བྲན་གཡོག་གཞོན་ནུ་མ་མིང་ལ་ཧ་རེ་སི་ཟེར་བར་སྐབས་དེར་ལས་གླ་བ་ཞིག་གི་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་གླ་ཕོག་གི་རིན་པ་དོ་བའི་ཨ་སྒོར་༥༠་བཅུའི་རྫོང་བ་དང་བཅས་བིར་རྗིན་ནི་ཡ་ནས་ཧྥེ་ལི་ལ་ཤར་བསྐྱོད་མེ་འཁོར་ཞིག་ནང་བཞག་ཏེ་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་བ། དེའི་སྔོན་དུ་ཁོས་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་གཅིག་ཀྱང་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་མྱོང་མེད་ལ། བྲན་བདག་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་མོ་ལོ་ཉེར་གཅིག་ལ་སོན་པའི་ཧ་རེ་སི་ནི་དཔའ་འབྱོར་གྱི་འཁོས་ཀ་གོང་དུ་སྤེལ་བྱེད་ཀྱི་མ་རྩ་རིན་ཐང་ལྡན་པ་ཞིག་དང་བྲན་གཡོག་མི་འབོར་ཁ་གྲངས་མང་དུ་བསྐྱེད་བྱེད་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་ཚེ་ཐར་ལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་དེ་འདྲའི་ལས་སླ་བོ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། ད་དུང་ཁོང་གི་ཚེ་མཐའི་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་ནང་ཁོང་གི་གཞིས་ཀའི་བྲན་གཡོག་ལྔའི་མིང་ཆེད་འདོན་བྱས་ཏེ་ཁོང་རྣམས་ཚེ་ཐར་ལ་གཏོང་ཆོག་པའི་མཚན་རྟགས་བཀོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཆེད་དམིགས་བིར་ལྗིན་ནི་ཡའི་གཞུང་ལ་ཞུ་ཡིག་ཕུལ་ཏེ་ཁོང་གིས་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་བའི་བྲན་གཡོག་རྣམས་མངའ་སྡེ་དེ་ག་རང་ནས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་ཆོག་པའི་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་ཡོད་འདུག། སྐབས་དེའི་མངའ་སྡེི་བིར་ལྗིན་ནི་ཡའི་ཡུལ་ཁྲིམས་ནང་ཚེ་ཐར་ཐོབ་པའི་བྲན་གཡོག་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རང་དབང་ཐོབ་ནས་ལོ་གཅིག་གི་ནང་ཚུན་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་མངའ་སྡེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཐོན་དགོས་ཡོད། དེ་ཡང་ཕོ་གསར་བྲན་གཡོག་ཞིག་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕྱིན་ཡང་རྗེས་འདེད་མ་བཏང་བ་དེ་དང་། ཨ་སྒོར་༥༠་བཅུའི་རྫོང་བ་དང་བཅས་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་བའི་བྲན་གཡོག་གཞོན་ནུ་མ་དེ། ད་དུང་ཁོང་གི་ཁ་ཆེམས་ནང་རང་དབང་སྤྲད་ཡོད་པའི་བྲན་གཡོག་ལྔའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཆུང་ཤོས་གཉིས་བཅས་བའི་མི་བཞི་ནི་ཁོང་ལ་གསང་འབྲེལ་ཡོད་པར་དོགས་པའི་བྲན་གཡོག་བུད་མེད་ས་ལི ཧེི་མིན་སུའི་ཤ་ཁྲག་ལས་མཆེད་པའི་ཕྲུ་གུ་ཡིན་པ་དང་ས་ལི ཧེ་མིན་་སི་ནི་སྐྱེས་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མི་ཚེ་གང་བོར་ཁྱོ་ག་མེད་འདུག། གཞན་རྣམས་ནི་ས་ལི ཧེ་མིན་སུའི་སྤུན་དང་ཉེ་འབྲེལ་རྐྱང་ཡིན་འདུག་ལ། ཡབ་ཆེན་ཁོང་གིས་མི་ཚེ་ནང་ས་ལི ཧེ་མིན་སུ་དང་ཉེ་འབྲེལ་མིན་པའི་བྲན་གཡོག་གཅིག་ཀྱང་ཚེ་ཐར་ལ་བཏང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་སྐད་མི་འདུག་པས། ཧ་ཝུར་སློབ་ཆེན་ནས་ཐོན་པའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དགེ་བཤེས་མ་འདིས་འདི་ལྟར་ཐོ་མ་སི འཇར་ཕུར་སན་གྱི་མི་ཚེིའི་གླེང་རྙོག་ཐད་ལ་དོགས་སློང་གནད་དུ་འཁེལ་བ་ཞིག་བྱས་འདུག་པ་སུས་ཀྱང་བསྙོན་དཀའ་བ་ཞིག་འདུག
དེ་ཡང་ཨ་རིའི་རང་བཙན་མངོན་བསྒྲགས་ནང་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་དང་མི་ཚང་མར་བདེ་སྐྱིད་འཚོལ་སྙེག་དང་རང་དབང་ལ་རོལ་བ། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ལྡན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཁ་གཡང་གི་དྲིལ་ཆེན་དཀྲོལ་ནས་མི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་རྗེས་ཏེ། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཁྲི་བ་བཅུ་དྲུག་པ་ལིན་ཁིན་གྱི་སྐབས་སྟེ། ༡༨༦༠ ནང་ཨ་རི་ནང་གཞི་ནས་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུགས་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་མེད་པར་བྱས་ནས་ཡབ་ཆེན་དག་གི་དགོངས་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚགས་ནང་རུལ་བར་མ་བྱས་བར་ཁ་གཡང་དང་མཐུན་པའི་ལག་ལེན་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་འཁྱོལ་འདུག ཡབ་ཆེན་སྔོན་མ་དག་གིས་མི་རིགས་ནག་པོ་རྣམས་བྲན་གཡོག་གི་འཆིང་བ་ལས་འགྲོལ་མ་ཐུབ་པ་ཅི་ཁག་ཏེ་ཁག་མེད་དོ། ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དང་པོ་ཝ་ཤིན་བྲིན་མིང་ཅན་ཐེ་བའི་ཕོ་བྲང་དཀར་བོའི་གདན་ས་འཛིན་པའི་མཁན་ཆེན་ཚོའི་ཁྲོད་མང་ཆེ་བ་ནི་མི་ནག་བྲན་དུ་ཉར་མཁན་རྐྱང་ཡིན་འདུག་ལ། ཁོང་ཚོའི་མིག་ནང་ན་མི་ནག་ནི་ཚོང་རྫས་རེད་ལ། ཨ་རི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཨིན་ཊི་ཡན་ནི་ཀླ་ཀློ་ཡིན་པ་རེད།
ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཁག་ཏུ་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་འཁོད་པའི་མི་ཚང་མ་མི་གཞི་འདྲ་མཉམ་པར་བསྐྲུན་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་ནས་ཚང་མར་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་གནང་ཡོད་པའི་ཐད་ལ་གོ་བ་ལེན་སྟངས་ནི་མི་འདྲ་སྟེ། ངེད་ཅག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་བ་ཚོས་དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་ཟེར་བའི་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་ཚུལ་ལྟར། ཨ་རི་བ་ཁོང་ཚོས་ཐོབ་ཐང་འདིའི་ཁྱབ་ཁོངས་མི་རིགས་དཀར་བོ་ཁོ་ནར་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་དང་། མི་ནག་དང་མི་དཀར་སོགས་ཨ་རིིའི་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་མི་ཚང་མར་གོ་མཁན་ཁག་ཅིག་དང་། ཡང་གོ་ལ་འདིའི་འགྲོ་བ་མི་ཚང་མར་གོ་བ་སོགས་འགྲེལ་ཚུལ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་འདུག ཕོ་བྲང་དཀར་བོའི་གསེར་ཁྲི་རྩོད་པའི་སྐབས་ལིན་ཁིན་གྱིས་སྐབས་དེར་ཐོབ་ཐང་འདི་དངོས་བསྟན་དུ་ཨ་རིའི་མངའ་རིས་སུ་གཏོགས་པ་ཚང་མ་དང་ཤུགས་བསྟན་དུ་མིའི་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་བཀྲལ་ཞིང་། ཁོིའི་ཁ་གཏད་ནས་ཨ་རིའི་མི་དཀར་ཁོ་ནར་ཡིན་ཞེས་ཁོང་ལ་རྩོད་ལན་སྤྲད་འདུག
༡༨༦༠་ནང་། སྐབས་དེིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་དང་སྲིད་འཛིན་ལིན་ཁིན་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་ལས་མི་རྒྱུད་ནག་པོི་བྲན་གཡོག་གི་ལྕགས་སྒྲོག་ལས་དཀྲོལ་ནའང་། དེ་ཡང་རང་དབང་དེ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་དང་ཐུགས་བསྐྱེད་དེའང་ར་མ་ལུག་ཞིག་ལས་མ་འདས། ༡༨༦༢་ལོར་བསྒྲགས་པའི་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུགས་བཤིག་པའི་ཡིག་ཆ་ནང་སྐབས་དེའི་ཨ་རིའི་ནང་འཁྲུག་གི་སྐབས་ཨ་རིའི་གཞུང་དམག་ལ་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་མཁན་ཨ་རི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་དེ་དག་གི་ཁོངས་ན་ཡོད་པའི་བྲན་གཡོག་རྣམས་རང་དབང་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་ལས། ཨ་རིའི་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་བྲན་གཡོག་རྣམས་འཆིང་བ་ལས་འགྲོལ་ཆོག་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡེ་ནས་ཁ་གསལ་མེད།
ཡིན་ནའང་། སྲིད་འཛིན་ལིན་ཁིན་ནི་ཨ་རིའི་ཡབ་ཆེན་སྔོན་མ་དག་དང་མི་འདྲ་བར་མི་ཚང་ཕལ་བ་ཞིག་ནས་འཁྲུངས་ཤིང་མི་ཚེ་ནང་དཀའ་སྡུག་ཉམས་སུ་བཞེས་མྱོང་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས་བྲན་གཡོག་རྣམས་ཀྱི་གྲང་འཁྱག་མིག་ཆུའི་བཞུར་སྒྲ་དང་ཁོང་ཚོའི་སེམས་ནང་གི་སྨྲེ་ངག་གསན་གནང་བ་རེད། ཨ་རིའི་དམངས་ཁྲོད་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྩེད་མཚར་དང་སྦྲགས་ནས་བཤད་ཚུལ་ཞིག་ལ།མི་རིགས་ནག་པོིའི་ཡབ་ཆེན་ངོ་མ་དང་མི་རིགས་ནག་པོའི་སྲིད་འཛིན་ཐོག་མ་ནི་ལིན་ཁིན་རེད་ཟེར་ལ། རྩེད་མཚར་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ཡོད་པའི་རྩེད་མཚར་ཞིག་ཀྱང་རེད་འདུག འོན་ཏེ། ཡིད་ཕངས་བ་ཞིག་ལ། ཨ་རིའི་མི་རིགས་ནག་པོར་བཀའ་དྲིན་རབ་ཏུ་ཆེ་བའི་སྲིད་འཛིན་ལིན་ཁིན་ཁོང་། ཨ་རིའི་ནང་འཁྲུག་སྐབས་ཨ་རི་གཞུང་ལ་མཐོ་འཚམས་མཁན་ལྷོ་ཕྱོགས་བ་རྣམས་ཕམ་པར་བརྒྱབ་ནས་ཉིན་དྲུག་གི་རྗེས་ཀྱི་དགོང་མོ་ཞིག་ལ། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་བྲིན་གྱི་གཏམ་བརྗོད་ཟློས་གར་ཁང་ཞིག་ཏུ་ལྟད་མོ་ལ་སྤྲོ་གཟིགས་གནང་བའི་སྐབས་ལྐོག་གསོད་ཐེབས་ཏེ་ལྔ་ལམ་དུ་སྐྱེལ་འདུག་ལ།འདི་ནི་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཞལ་རས་ལ་བསྒོས་བའི་ནག་ཐིག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། མི་རིགས་ནག་པོའི་མདུན་ལམ་སྟེང་སླར་ཡང་གྲིབ་ནག་འཕོས་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་འདུག།།
དེ་ཡང་རང་དབང་ཐོབ་པའི་བྲན་གཡོག་རྣམས་ཀྱང་མིང་ཙམ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་གི་དུས་རབས་གཅིག་ཙམ་རིང་ནག་པོིའི་སྲུང་ཁྲིམས་ཟེར་བ་དང་འཇིམ་ཁ་ཏའི་ཁྲིམས་ཟེར་བ་སོགས་དྲང་བདེན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱག་ཁྲིམས་མང་བོ་ཞིག་འཁུར་ནས་སྡོད་དགོས་བྱུང་ཡོད། དེ་ལས་ཀྱང་དྲང་་བདེན་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་དཀར་རིགས་རྒྱུད་མཆོག་འཛིན་རིང་ལུགས་པ་ཚོས་མེ་བརྒྱབ་པ་དང་དམར་གསོད་བཏང་བ། སྐེ་བཏགས་བརྒྱབ་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་མི་རིགས་ནག་པོའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་ལ་སྟངས་་འཛིན་བྱས་པ་དེ་ཡིན། སྐབས་དེར་ཆེས་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་མི་དཀར་རིགས་རྒྱུད་མཆོག་འཛིན་གྱི་ལྟ་བའི་དར་ཆ་འཕྱར་མཁན་ནི་དྲག་སྤྱོད་ཚོགས་པ་KKK་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་འདུག། ད་དུང་དུས་སྐབས་དེར་ལྷོ་ཕྱོགས་བ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མི་ནག་ནི་ཀླད་པ་སྐྱོན་ཅན་དང་རིགས་སྟོབས་དམན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་དཔེ་དེབ་བརྩམས་པའི་ཁྲོད་མི་ནག་ནི་དུད་འགྲོ་རེད་ཟེར་བའི་དེབ་ཞིག་ཀྱང་ཐོན། མི་ནག་སྐེ་བཏགས་རྒྱག་པའི་ཉིན་སློབ་གྲྭ་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་གུང་་གསེང་བཏང་། རླུང་འཕྲིན་ལས་ས་ཆ་གང་ཞིག་ཏུ་དུས་ཚོད་ནམ་ཞིག་ལ་སྐེ་ལ་ཐག་པ་བསྐོན་ནས་གསོད་་གི་ཡོད་པའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་སྤེལ། དེ་ཉིན་ལྟད་མོ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བས་དུས་ཆེན་སླེབས་པ་ལྟ་བུའི་གཟས་མཆོར་སྤྲས་ཏེ་ལྟད་མོར་འགྲོ་བ། དེ་ཡང་མི་ཤི་མཚམས་བེམ་པོ་མེ་ལ་བསྲེགས་ནས་ཐལ་བ་དང་རུས་པ་སོགས་རང་ཡུལ་དུ་འཁྱེར་ཏེ་ངོམ་སོ་བྱེད་པའི་དུས་ཐ་རྡུགས་དེ་འདྲ་ཡང་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་མཇུག་དང་ཉི་ཤུ་བའི་མགོར་ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བྱུང་འདུག
དེས་ན་ཨ་རིའི་མི་རིགས་ནག་པོ་ཚོར་མི་རིགས་གཞན་དང་འདྲ་བར་འགྲོ་བ་མི་ངོ་མའི་རང་དབང་དང་། རང་བཙན་ཁྱབ་བསྒྲགས་ནང་གསུངས་བའི་རང་དབང་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ། མི་ཚེའི་བདེ་སྐྱིད་འཚོལ་སྙེག་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་དེ་རྣམས་ཐོབ་པར་མི་ལོ་ཅི་ཙམ་སྒུག་ཡོད་པར་འདོད་ན། ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཚགས་དག་ན་གསལ་བ་བཞིན། ཨ་རིའི་རང་བཙན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ནས་བགྲང་བའི་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་རྗེས་དང་། ཨ་རི་ནང་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བསྒྲགས་པ་ནས་བརྩིས་པའི་མི་ལོ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་མི་རྒྱུད་ལ་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར། མི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར། ཤ་མདོག་ལ་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར། ཕོ་དང་མོའི་ཤན་འབྱེད་མེད་པར། དབུལ་ཕྱུག་གི་དབྱེ་བ་མེད་པར། སློབ་སྦྱོང་ཡོད་མེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཨ་རིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་ཁྱབ་ཁོངས་ན་ཡོད་པའི་འགྲོ་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ངང་། མི་ཚེའི་བདེ་སྐྱིད་འཚོལ་བ་དང་། རང་དབང་ལ་རོལ་བ། ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་འདྲ་མཉམ་ངང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་ཆོག་པའི་སྐྱ་རེངས་གསར་བ་ཞིག་ཤར་འདུག
ཁོང་ཚོའི་མུན་ནག་གི་འཚོ་བའི་ནང་རེ་བའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་དུས་དེ་ནི་༡༩༥༠་ནང་དང་༡༩༦༠ནང་དང་། དེ་ཡང་འདི་འདྲའི་རླབས་ཆེན་གྱི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཤར་བར་ཨ་རིའི་མི་རིགས་ནག་པོ་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་སུ་རང་ཉིད་མི་ཡིན་པའི་གདེང་སྤོབས་མ་བརླག་པའི་ཐོག། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀྱོགས་མཚམས་ཡ་མཚན་ཅན་ཞིག་ནས་བོར་ཟིན་པའི་རང་དབང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྲག་སྣང་མེད་པར། གཉའ་མ་ཞུམ་པར་རྩོད་ལེན་བྱས་བྱས་པའི་མཐར་རེ་འདོད་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། ཁ་སང་དེ་རིང་གི་དུས་འདིར་ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚང་མ་མི་རིགས་དཀར་བོ་དང་གཅིག་མཚུངས་སུ་ཨ་རིའི་རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བདུན་བདག་ཉིད་ཅན་དང་ཁ་གསབ་ཟུར་ཁྲིམས་ཡན་ལག་ཉེར་བདུན་མའི་མདུན་ན་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་པ་འདི་མི་རིགས་ནག་པོའི་གསབ་ཏུ་མེད་པའི་བཀའ་དྲིན་དང་། ཕྱིས་འབྱོར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་མི་རབས་མང་པོིའི་རིང་ཐོབ་ཐང་བརྩོན་ལེན་བྱས་པའི་སུག་རྗེས་ཀྱང་རེད་འདུག།
གོང་གི་རྩོམ་འདིའི་ཆེད་ཟུར་བལྟ་བྱས་བའི་དེབ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཚན་བྱང་།
༡ ཨ་རིའི་གསུང་རབ ། རང་བཙན་མངོན་བསྒྲགས་ཀྱི་བྱུང་བ།
༢ ཐོ་མ་སི འཇར་ཕིར་སན དང་ས་ལི ཧི་མིན་སུ། ཨ་རིའི་གླེང་རྙོག་ཅིག
༣ འཇིམ་ཁ་ཏའི་ཁྲིམས།
༤ བྲན་གཡོག་ནས་རང་དབང་ལ།
༥ ཨ་སྦུ་རམ་ཧེམ ལིན་ཁིན་གྱི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས།
༥ ཨ་རིའི་ནང་འཁྲུག
2010 Jan 20
བརྩམས་ཆོས་ཤིག་དང་འབྲེལ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ལ་བལྟ་བ ༼༡༽
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༩་བའི་ཚེས་༢༩ཉིན་སྤེལ།
བོད་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུས་༼དེབ་ཐེར་ནག་པོ༽་དང་༼རྒྱུག་ཁྱི་དྲིལ་སྒྲོག་པ་ཚོ༽། ༼ མ་རབས་ལང་ཤོར་གྱི་ཡང་རྩེར་སོན་པ ༽་སོགས་ཀྱི་མདུང་རྣོན་ཐོགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ལྟོ་ཟ་མཁན་བོད་པར་སྡང་ཟུག་གི་ང་རོ་སྒྲོག་པའི་གཅོང་རོང་ལ་ཇི་ལྟར་དཔའ་བོ་ཁེར་རྒྱུག་བྱས་བ་བཞིན། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་སྐུ་ཞབས་ བ་ཡིན སྒྲེ་ལོ་རེ་ཡ ་མཆོག་གིས་ཀྱང་རྩོམ་རིག་གི་ཁྲོ་མ་ཧོ་ཁི་དགྲ་སྟ་བསྣམས་ཏེ་ཚེ་མཇུག་གི་དབུགས་རྒྱུན་ཕྲ་མོ་དེ་མ་ཆད་བར། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཁྱོག་པོར་འབྲི་མཁན་དག་གི་ཁ་གཏད་དུ་རྒྱུག་ནས་རང་རིགས་སྲུང་བའི་གཡུལ་ས་ལ་འཇིགས་ཞུམ་མེད་པའི་ངང་ཞུགས་ཡོད་འདུག་ལ། འདས་བོ་ཁོང་ལ་མདུང་རྩེ་ལྟར་རྣོ་བའི་བརྩམས་ཆོས་པོ་ཏི་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ནི་༼དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་བོའི་རྫུན༽་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་འདུག།
ཁོ་བོར་ཡང་། ཨ་རི་རྫོན་ནའི་བྱང་ཐང་གི་འབྲོག་སྡེ་ཞིག་ན། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སློབ་བུ་ཚོར་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་གང་ཟག་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཆད་འཁྲིད་གནང་མཁན་གྲོགས་གང་དེས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་མེད་ཚེ། སྐུ་ཞབས་སྒྲེ་ལོ་རེ་ཡ་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ་མཇལ་བའི་གོ་སྐབས་བྱུང་མེད་ལ། ༼དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་བོའི་རྫུན།༽་ཞེས་བའི་གསུང་རྩོམ་ལེའུ་བཅུ་ལྡན་དེ་ཀློག་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་ཤར་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད་སྙམ་ཞིང་། བརྩམས་ཆོས་འདིས་ཁོ་བོར་བློ་བསྐྱེད་མི་ཉུང་བ་ཞིག་སྤྲད་ཅིང་། ལོ་རྒྱུས་ལ་ལྟ་བྱེད་མིག་གསར་བ་ཞིག་ཐོབ་པའི་ཚོར་སྣང་ཡང་སྐྱེས།
༼དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་བོའི་རྫུན༽་གྱི་དཀྱུས་ས་ལ་མ་འཇུག་གོང་། ཟུར་གཉིས་ནས་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་གཟུགས་མཐོང་སྟངས་མ་འདྲ་བའང་ཕྲན་ཙམ་གླེང་བར་བྱ་སྟེ། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རྒྱུས་མངའ་དེ་ཙམ་མེད་མཁན་དག་གིས་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོ་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་སྐབས། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་བའི་སྨད་དེར་ ཁི་རེ་སུ་ཊོ་ཧྥུར ཀ་ལམ་སྦི་སི ་ཟེར་བ་སྲུང་དམག་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་མཚོ་གྲུ་ལ་བསྡད་ནས་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཀྱིས་བཅད་པའི་སྣང་བརྙན་རྫིག་པོ་ཞིག་ཡིད་ལ་འཁོར་ཞིང་། ཁོང་ནི་དུས་རབས་དེའི་རྒྱལ་ཁམས་འགྲིམས་པའི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་དང་གླིང་ཆེན་པོ་འདི་རྙེད་མཁན་གྱི་དཔའ་བོ་ཡིན་པ་སོགས་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ལས། ཁོང་གསེར་གྱི་རྔན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་རྒྱང་འགྲུལ་བྱས་པ་དང་། ཨ་རི་གླིང་ཆེན་ཐོག་སླེབས་སྐབས་བློ་ཐག་ཉེ་བོའི་ངང་གནས་ཚང་གཡོར་མཁན་ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་མིའི་སྐེ་ལ་སྡིགས་གྲི་འཕྱར་ནས་དམར་གསོད་བྱས་པ། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་བུད་མེད་ལ་བཙན་གཡེམ་དང་། ན་ཆུང་གཞོན་ནུ་མ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ལག་གཡོག་ཚོར་མོ་འགྱེད་བརྒྱབ་པ། ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་མི་སྡིགས་སྐུལ་འོག་གསེར་འཚོལ་དུ་བཅུག་ནས་གསེར་ཕྱེ་མ་རྙེད་མཁན་དག་གྲིས་དུམ་བུར་གཤགས་པ།། ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་མི་དུད་འགྲོ་རི་དྭགས་ནང་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཡོ་རོབ་གླིང་གི་བྲན་གཡོག་ཁྲོམ་རྭར་ཚོང་བསྒྱུར་བྱས་པ་སོགས་གླེང་བར་མི་བྱེད་པ་ཡིན། 1
ཡང་། གོང་གི་སྐྱེས་བུ་ཅ་ཅོ་སྨྲ་བ་དེ་དག་གིས་ཨ་མི་རི་ཀ་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་དུས། སྐྲ་རིང་ཕྲག་པ་བར་གཟར་པའི་སྐུ་ཞབས་ཐོ་མ་སི འཇར་ཧྥུར་སན་དང་། འཇོན་ཨེ་ཊམ། འཇོར་རྗི་ཝ་ཞིན་བྲིན་སོགས་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་རྨང་འདིང་མཁན་ཡབ་ཆེན་དུ་འབོད་པ་དེ་རྣམས་སྤོབས་ཉམས་དང་བཅས་གླེང་ཞིང་། ཐོ་མ་སི་འཇར་ཧྥུར་སན་དང་འཇོན་ཨེ་ཊམ་སོགས་ནི་རང་དབང་གི་ལམ་སྲོལ་བཏོད་མཁན་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཆེན་པོ་ཡིན་ཚུལ་སྒྲོག་ལ། ཝ་ཞིན་བྲིན་གྱིས་དམག་དཔུང་འཁྲིད་དེ་སྐབས་དེའི་དབྱིན་ཇིའི་དམག་མི་ལ་གདོང་ལེན་བྱས་ཚུལ་ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་སྒྲུང་ལས་ཀྱང་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་བཤད་ཅིང་། དེ་དག་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་གོབ་ཏོ་དེ་ཇི་ལྟར་ཟིན་བྲིས་སུ་ཕབ་ཚུལ་དང་ཨ་རིའི་གསར་བརྗེ་དམག་འཁྲུག་ཟེར་བ་ཇི་ལྟར་བརྒྱབ་ཚུལ་སོགས་ནས་གླེང་བར་བྱེད་པ་ལས། ཨ་རིའི་མི་དཀར་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་གཞུང་གི་དྲག་དཔུང་སྤྱད་དེ་ཞི་དྲག་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་ལ་ཆིངས་ཡིག་རྫུན་བྲིས་དང་། མངོན་ལྐོག་ཅི་རིགས་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ལག་ནས་གཅེས་པའི་ཕ་ས་བརྐུ་འཕྲོག་བྱས་ཚུལ་། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་མི་ཚེ་སྐྱེལ་སྟངས་ལ་བརྡབ་གསིག་དང་། སྟོན་ཏོག་མེར་བསྲེགས། འབྲོག་ས་དང་སྦྲ་ཁྱིམ་སོགས་ལ་མེ་བརྒྱབ་ནས་ཁོང་རྣམས་རྫ་རི་དང་ནགས་ཀླུང་། གངས་འཁྱག་ཁྲོད་དེད་ནས་འཆི་ལམ་དུ་སྐྱེལ་བ་སོགས་བརྗོད་མི་བྱེད་པ་ཡིན། 2
ཡིན་ནའང་།ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་དང་། ཁོང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་ཡག་པོ་ཤེས་མཁན་ཚོའི་ངོར། ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོི་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ནི་༡༤༩༢་ལོར་ཀ་ལམ་སྦི་སི་སྐམ་གླིང་འདིར་འབྱོར་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་ནས་འགོ་ཚུགས་པ་མིན་པར་མ་ཟད། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ཡབ་མེས་རྣམས་ཤར་གླིང་སོག་པོའི་བྱང་ཐང་སེ་སྦུར་རི་ཡ་ནས་མཆེད་པའང་མིན་པར། ཁོང་ཚོའི་ཡབ་མེས་རྣམས་རང་ས་རང་ཡུལ་འདིར་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཡིན་ཞིང་། མི་རྒྱུད་དཀར་བོས་རྫུན་གྱི་གླེགས་བམ་སྟོང་ཕྲག་ཇི་ལྟར་རི་བཞིན་སྤུངས་ནའང་། གླིང་ཆེན་པོ་འདི་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་ཁོང་ཅག་གདུང་རྒྱུད་དམར་པོའི་འཁྲུལ་མེད་ཀྱི་ཕ་ས་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཁོང་ཚོའི་སེམས་ནང་གི་དཔའ་བོའི་སྣང་བརྙན་ནི་ཀ་ལམ་སྦི་སི་དང་། ཝ་ཞིན་བྲིན། འཇོན ཨེ་ཊམ། ཐོ་མ་སི འཇར་ཧྥུར་སན་སོགས་གཏན་ནས་མ་ཡིན་པར། དཔའ་ཆེན་ཊེ་ཀམ་སེ་དང་། གཡུལ་དཔོན་རི་གླང་ཙོག་སྡོད། ཅང་ཤེས་སྨྱོན་པ། ཨ་ཕ་ཆེའི་དཔའ་རྒོད་ཇར་རོ་ནི་མོ་སོགས་ནི་ཁོང་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱི་དཔའ་བོ་དང་གཙུག་ཏོར་གྱི་གླག་སྒྲོ་ལྟར་གུས་བརྩི་བྱེད་པ་ཡིན།
༡༤༩༢་ལོའི་སྨད་དེར་ཚོང་དཔོན་ཀ་ལམ་སྦི་སི་ཁོ་བ་ཚོའི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་པ་དེས། ས་ལྷག་དང་གསེར་གྱི་གཏེར་ཁ་ལ་རྔམ་པའི་ཡོ་རོབ་གླིང་གི་མི་རིགས་དཀར་པོ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་འབྲངས་ཀྱིས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ས་ཐོག་ཏུ་ཁུ་སིམ་སིམ་ངང་ལྐོག་འཛུལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ཕྱེ་ཞིང་། ༡༧༧༦་ལོར་ཨ་རི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་ཟེར་བའི་ཡིག་ཆ་སྤེལ་ནས་རྒྱལ་རྔ་བརྡུངས་བ་ནི། ཨ་རི་ནང་གི་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མགོ་ཐོག་ལ་དྲག་ཏུ་འབར་བའི་ཉི་མ་དམར་པོ་ཞིག་ལྷུང་རྒྱུའི་སྔ་ལྟས་དང་། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་རང་མགོ་རང་བཙན་གྱི་ཡུལ་ལུང་ལ་ཨ་རི་གཞུང་གི་ཇག་དམག་སླེབས་རྒྱུའི་སྔོན་བརྡ་ཡང་ཡིན་འདུག
དེ་འཕྲོར་ཕྱིས་འབྱུང་བརྒྱ་ཕྲག་གསར་བའི་ནང་། དཔའ་རྒོད་ཊེ་ཀམ་སེ་དང་ཁོའི་གཡུལ་རོགས་རྣམས་ཨ་རི་གཞུང་དམག་ལ་གདོང་ཐུག་དམར་འཛིངས་ཁྲོད་རང་སྲོག་ཤོར་ནས་ཁོའི་མི་ཚེ་ནང་ཆེས་ཆེ་བའི་རྨི་ལམ་སྟེ་ཁ་འཐོར་དུ་གནས་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་མི་རྒྱུད་དཀར་པོ་རྣམས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ལ་མཐའ་སྤྲོད་གཏོང་རྒྱུ་དམ་བཅའ་སྟོང་བར་གྱུར་བ། ཨ་རིའི་ཤར་ལྷོ་ས་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་བ་ཨིན་ཏི་ཡན་རྣམས་མི་སི་སུ་ཕི་གཙང་བོའི་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཨ་ཁི་ལ་ཧོ་མར་མཐའ་སྤྲོད་བཏང་ནས་མིག་ཆུའི་བཤུལ་ལམ་དུ་འབོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐྱོ་གར་བྱུང་བ། ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་རང་དབང་ངང་འཚོ་སྡོད་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་རང་ས་རང་ཡུལ་དུ་སྡོད་མ་བཅུག་པར་གཞུང་དམག་གི་མེ་མདའི་ཁ་ནས་རེ་གཟར་ཝེ་ཞོན་ཟེར་བའི་ས་ལྷག་བེད་མེད་འཁོབ་ཏོ་དག་ཏུ་རྒྱབ་འདེད་བཏང་བ ། ན་བ་ཧོ་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་རྒྱང་ཐག་མེལ་༣༠༠་སར་བཙན་དབང་འོག་གཞན་ཡུལ་འགྲིམས་པའི་དཀའ་ཚེགས་མྱང་བ། ཨ་ཕ་ཆེའི་དཔའ་རྒོད་ཚོས་ཨ་རི་གཞུང་དམག་ལ་གངས་སུལ་ནས་སྟག་འཐབ་གཟིག་འཐབ་བྱས་ཀྱང་མཐར་ཕམ་ཁ་བྱུང་ནས་རང་ས་ཤོར་བ། རི་གླང་ཙོག་སྡོད་དང་ཅང་ཤེས་སྨྱོན་པ་སོགས་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་བྱང་འབྲོག་ཨིན་ཊི་ཡན་དཔའ་རྒོད་ཚོའི་རང་ས་རང་སྲུང་ལོ་ཟླའི་བྲང་གཞུང་ནས་ཟུངས་ཁྲག་གི་ཤ་འོབས་རྒྱུག་ནས་ས་ཆེན་པོའང་ངུ་སྐད་ཤོར་བ། མཐའ་མཇུག་དེར་སྤྱི་ལོ་༡༨༩༠་ལོར་པུས་མོ་རྨས་མའི་ཡུལ་དུ་ ལ་ཁོ་ཊ་ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་མི་དམར་གསོད་ཆེན་མོ་བྱུང་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་གེ་སར་གླིང་སྒྲུང་ལྟ་བུའི་རང་ས་རང་སྲུང་དགྲ་འགོག་རང་སྐྱོབ་དཔའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོ་ཁྲིགས་སེ་ཆད་ཅིང་། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ཕོ་སྐྱེས་རེ་རེ་འགྱེལ་ཤུལ་དུ་ཁོ་བ་ཚོའི་ཡུལ་ལུང་ཇག་བཟུང་དང་། ཤུལ་ལུས་རྣམས་མཐའ་འཁོབ་བྱེ་ཟེགས་ལྡང་ཞིང་ས་ཆུ་གུད་པའི་ཡུལ་མྱ་ངམ་ཐང་དག་ཏུ་རྭ་ལུག་བཞིན་མི་ཚེ་གང་བོར་བཀག་བསྐྱིལ་དང་། ཁོང་ཚོའི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་ཕྱུངས་ཏེ་མི་རྒྱུད་དཀར་པོའི་ལམ་ཁར་བཙན་གྱིས་བཙུད་ཐབས་བྱས་པ། མཐའ་མ་དེར་རང་ཐག་རང་ཆོད་བྱེད་ཆོག་ཟེར་ནས་རྒྱན་རྩེད་དང་ཆང་རག། གཞུང་ལྟོ་མུག་སྐྱོབ་ཀྱི་འཚོ་ཐབས་ལ་ལམ་འཇུག་བྱས་ནས། ད་ལམ་ཁོ་བ་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་མར་ངོའི་ཟླ་ལྟར་འགྲིབ་ཞིང་། མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་རྟགས་ལ་ཁའི་ཉི་རྒས་ལྟར་ནུབ་ལ་ཉེ་བའི་དུས་ཤིག་ཤར་ནས་ཡོད། 3
སྨྲས་པ།
ལྷུང་ལྷུང་འབབ་པའི་མི་སི་སུ་ཕི་ཁྱོད་ཀྱི་མིག་ཆུ་ཡིན་ནམ་ཅི།།
ཨི་ལི་ནི་སིའི་ས་སྤུངས་སྒང་འབུར་མེས་པོའི་མཁར་རྫོང་མ་ཡིན་ནམ།།
ཨོ་ཧ་ཡོ་ཡི་སྦྲུལ་གཟུགས་རིང་མོ་གནམ་རིག་ཤུལ་ལུས་ཡིན་པར་བཤད།།
ཨ་རི་རྫོན་ནའི་བྱང་ཐང་སྐྱ་མོ་སྐྱིད་སྡུག་ལོ་ཟླའི་དྲན་སྐུལ་ཉིད།།
ཨ་ཁི་ལ་ཧོ་མར་ངུ་བཞིན་བསྐྱོད་པའི་མིག་ཆུ་གྲང་མོའི་བརླན་གཤེར་ཡོད།།
པུས་མོ་རྨས་མར་ས་ལ་སྦེད་པའི་འཕར་ལྡིང་བྲང་སྙིང་ཚ་བོ་ཡོད།།
མྱ་ངམ་ཐང་དུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་བཙན་གྱིས་བཙུད་པ་རྒོད་པོའི་ཁྱུ།།
ལ་རྒྱ་ཅན་གི་མི་རིགས་ཤིག་གི་གཏན་འདུན་ཆང་དང་ཤོ་ཡིས་འཁྱེར།།
ཕོ་རབ་རྒོད་པོའི་སྔོན་བྱུང་གཏམ་རྒྱུད་ད་ལྟ་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་གི་ནོར།།
ཞེས་ངལ་གསོ་ཅུང་ཙམ་བྱས་ནས། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཐད། ཨིན་ཊི་ཡན་ཁོ་བ་ཚོའི་བཤད་སྟངས་དང་ཕྱིས་སུ་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཐོག་ལ་འབྲི་མཁན་ཕྱི་མི་ཉམས་ཞིབ་པས་བཤད་སྟངས་མི་འདྲ་སྟེ། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཁོང་ཅག་གི་སྐྱེ་ཁུངས་ནི་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོ་འདི་རང་ཡིན་པར་བཞེད་ནའང་། ཕྱི་མི་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་དག་གིས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མཆེད་ཁུངས་ཨི་ཟི་རལ་གྱི་རྗེའོ་མི་རིགས་རེད་དང་། རོམ་ནས་མཆེད་པ་རེད། མཚན་མོ་གཅིག་གི་དུས་ཡུན་ནང་མཚོ་ནང་དུ་བྱིང་བའི་བཤད་རྒྱུན་ཡོད་པའི་ཨ་ཊི་ལན་ཊེའི་མི་རྒྱུད་དུ་འདོད་མཁན། ཤར་གླིང་གི་རྒྱ་མིའི་རྒྱུད་རེད་སོགས་ཟེར་ནས་ཁོང་ཚོ་ཨ་རི་སྐམ་གླིང་འདིའི་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་མི་བྱེད་པར་ཕྱི་གླིང་ནས་ཡོང་བ་ཡིན་ཚུལ་སྒྲུབ་གང་ཐུབ་ཐུབ་དང་ཚོད་བགམ་གང་ཡོང་ཡོང་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་ཨི་ཟི་རལ་གྱི་ཡུལ་ནས་གདོད་མའི་དུས་ཁ་གྱེས་བའི་ཚོ་ཁག་བཅུའི་གདུང་རྒྱུད་དུ་སྨྲ་བའི་བཞེད་ཚུལ་དེ་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་བར་མཁས་བླུན་མང་པོས་ཡིད་ཆེད་དང་ངོས་ལེན་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། བཞེད་ཚུལ་དེ་འདོན་མཁན་ལྟེ་བ་ནི་ཡི་ཤུ་རྙིང་མ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གྲྭ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་དུས་རབས་བཅུ་དྲུག་ནང་བྲིས་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་ལུང་གི་ཡུལ་གོམས་ལོ་རྒྱུས་དཔེ་དེབ་ཞིག་ནང་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཡབ་མེས་ཚོ་ཨ་རིའི་གླིང་དུ་མཚོ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་བ་མ་ཡིན་པར་སྐམ་ལམ་དེད་ནས་ཡོང་བ་ཡིན་པས་དུས་སྐབས་དེར་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ཨ་མི་རི་ཀ་བར་སྐམ་སའི་སྦྲེལ་མཚམས་ཤིག་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས་པའི་དགོངས་བཞེད་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་ཡང་ཡི་ཤུའི་ཆོས་པ་གཞན་ཞིག་གིས་ཨི་ཟི་རལ་གྱི་ཚོ་ཁག་དེ་ཨ་རིའི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་པའི་དུས་ཚོད་དེ་དཀོན་མཆོག་གིས་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པའི་ལོ་ནས་མར་དེད་དེ་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་ངོ་༥༠༠་ཡས་མས་ཤིག་ཡིན་པ་གཏན་ཁེལ་ཡོད་འདུག
ཕྱིས་སུ་ཨ་རིའི་ཡུལ་ལུང་མང་པོ་ནས་གདོད་མའི་མིས་སྤྱད་པའི་ཤུལ་ལུས་ཡོ་བྱད་ས་འོག་ནས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་རྙེད་སོན་དང་། ལྷག་པར་དུ་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ལོ་རབས་ཉི་ཤུ་དང་སུམ་ཅུའི་ནང་ཨ་རིའི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་མངའ་སྡེ་ ནེའོ མེ་ཁོ་སི་ཀོ་ནང་ལོ་ངོ་ཆིག་ཁྲི་ཡན་ཁུངས་འདེད་ཐུབ་པའི་གླིང་ཆེན་གྱི་རུས་པ་དང་རུས་ལྷག་གསེབ་ནས་མདུང་མགོ་སོགས་རྙེད་སོན་དང་།ཡུལ་དེའི་ས་གནས་ཁི་ལོ ཝེ་སུ་ཟེར་བ་ནས་རྙེད་པའི་རི་གླང་ཆེན་པོའི་རུས་ཁོག་དང་རྡོ་བཟོས་མདུང་མགོ། མདུང་ཤིང་དྲང་མོ་བཟོ་བྱེད། རྡོ་ཆས་པགས་མཉེད་སོགས་རྙེད་པ་ཕྱིས་སུ་༡༩༦༠་ནང་གནའ་རྫས་བརྟག་དཔྱད་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པས་ཚན་རིག་གི་ལམ་ནས་ལོ་ཚོད་གཞལ་བར་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་ངོ་ཆིག་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡན་དུ་ཁུངས་འདེད་བྱས་པ་དང་། དེ་ཡང་ལོ་ཚོད་དེ་ཡང་མཉམ་པའི་དུས་རི་གླང་ལ་མདུང་མཚོན་བསྣུན་མཁན་རྔོན་པ་དེ་ཚོ་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་གདོད་མའི་ཕ་མེས་ཚོ་ཡིན་པར་རིགས་པའི་ལམ་ནས་ཚོད་བགམ་བགྱིད་དེ་བཞེད་ཚུལ་སྔ་མའི་རིགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གད་སྙིགས་ཁྲོད་དེད་ནས། ཁི་ལོ་ ཝེ་སུ་ནས་གཏེར་འདོན་བྱས་པའི་རི་གླང་གི་རུས་པ་དང་རུས་ལྷག་ནང་ནས་རྙེད་པའི་རྡོ་བཟོས་མདུང་མགོའི་ལོ་ཚོད་དང་དུས་ཚོད་འགྲིག་པར་བྱས་ནས་མཁས་མིང་འཛིན་པ་ཚོས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཕ་མེས་ཚོ་ཨ་རིའི་སྐམ་གླིང་དུ་སླེབས་ཚུལ་གྱི་རིགས་པ་གསར་བ་ཞིག་ལ་འཇུས་འགོ་བརྩམས།
དེ་ཡང་། སྐབས་དེ་ནི་འཁྱག་བསྐལ་ཐ་མའི་དུས་ལ་འཁེལ་འདུག་ཟེར་ལ། འཁྱག་བསྐལ་གྱི་དུས་ནམ་ཟླ་ཧ་ཅང་གྲང་བར་གྱུར་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ཀྱི་ཆུ་ཕོན་ཆེན་པོ་འཁྱག་རོམ་གྱི་ངོར་བསྟིམས་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་སྤྱི་ཁྲུ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་བྲི་ནས་ཨ་རིའི་ཡུལ་ཨ་ལ་སི་ཀ་དང་ཤར་གླིང་གི་ཡུལ་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་བར་སྐམ་སའི་སྦྲེལ་ཟམ་ཆུ་ཁར་འབུར་ཐོན་བྱུང་བ་རེད་ཟེར་ལ། དེ་ལ་མིང་དུ་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་ཞེས་གདགས། དེ་ནས་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་འབྲོག་ཐང་ན་གནས་ངེས་མེད་དུ་འཁྱམས་ཤིང་ཆེ་ཟོག་རི་དྭགས་རྔོན་པའི་འཚོ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་འབྲོག་པ་དེ་ཚོ་ཁྱུ་བྱས་ནས་མཚོ་ཁར་བུད་པའི་སྐམ་ལམ་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཨ་རིའི་བྱང་སྣེའི་ཡུལ་ཨ་ལ་སི་ཀ་ལ་སླེབས་ཤིང་། སྐབས་དེར་ཨ་རི་གླིང་འདིའི་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་ཡུལ་ངོས་མང་ཆེ་བ་འཁྱག་རོམ་གྱིས་ཁེབས་ཡོད་པར་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཕ་མེས་དེ་ཚོ་དུས་ཡུན་གང་མཚམས་ཤིག་ལ་ཡུལ་ལུང་དམའ་སར་འབབ་མ་ཐུབ་པར་འཁྱག་པའི་དཀྱིལ་དུ་ཁེགས་པ་ན། བར་མཚམས་ཤིག་ནས་གནམ་གཤིས་དྲོད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ་འཁྱག་སུལ་ནས་རྐང་བགྲོད་བྱེད་སའི་བཤུལ་ལམ་བཏོད་པར་ཁོང་ཚོ་ཡུལ་ལུང་དམའ་སར་འབབ་རྒྱུའི་སྐལ་བ་བཟང་བཟང་ཤར་ཞིང་། དེ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོ་འདིའི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཁ་བཀྲམས་པ་རེད་ཟེར།4
གོང་གི་འདོད་ཚུལ་དེ་ནི་རྒྱབ་རྟེན་ཨ་རི་གཞུང་ལ་བྱས་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་བའི་མཁས་པ་དང་ཁོང་ཚོའི་ཤོག་ཁག་རྗེས་འབྲངས་བྱིངས་ཁ་མཐུན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་མོད་།ཡིན་ནའང་། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ངོར་བཞེད་ཚུལ་འདི་ཏག་ཏག་ཅིག་ཡོང་གི་མེད། ཁོང་ཚོའི་ངོར་ཁོང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་འབྲི་མཁན་མི་རིགས་དཀར་པོ་དེ་ཚོས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ཕ་མེས་ཚོ་ཤར་གླིང་ནས་ཡོང་བར་རྩད་གཅོད་དང་ཁུངས་འདེད་བྱེད་དོན་ནི། ཨིན་ཊི་ཡན་ལ་ཡུལ་འདིའི་ས་ཆུའི་བདག་དབང་རྩོད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་བཟོ་ཐབས་དང་། དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཡབ་མེས་རྣམས་ཀྱང་ཁོང་ཚོ་ནང་བཞིན་ཕྱི་གླིང་ནས་ཡོང་བ་རེད་ཟེར་འདོད་དང་། ད་དུང་། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཕ་མེས་རྣམས་དང་ཐོག་ས་འདིར་སླེབས་སྐབས། ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་པོ་འདིར་རི་གླང་ཆེན་པོ་དང་རྔ་མོང་། རྟ་ཆེན་པོ་སོགས་ཆེ་ཟོག་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་ཧ་ཅང་འབེལ་པོ་ཡིན་པ་ལ། ཁྲག་ལ་རྔམ་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཕ་མེས་ཚོས་མདུང་མཚོན་གྱིས་བསྣུན་ནས་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་རྔོན་བརྒྱབ་པར་བརྟེན་ཆེ་ཟོག་རྣམས་རིགས་རྒྱུད་སྟོངས་པར་གྱུར་པ་རེད་ཟེར་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མེས་པོ་ཚོ་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་སྣང་བརྙན་ཞིག་ལ་བསྐྲུན་ཐབས་ཀྱིས་མི་རིགས་དཀར་པོས་ཨིན་ཊི་ཡན་ལ་གང་བྱས་ལོ་རྒྱུས་ནག་པོ་དེ་ཚོ་བསུབ་ཐབས་བྱེད་པར་མཐོང་གི་ཡོད།
ཡིག་ཚགས་ཁ་སྐོང་མཆན་ཡིག།
1༼ཀ་ལམ་སྦི་སི་ཨ་རིའི་གླིང་དུ་ཁྱོན་ཐེངས་བཞི་ལ་བསྐྱོད་ཅིང་། མཚོ་འགྲུལ་ཐེངས་གཉིས་པའི་སྐབས་མཚོ་གྲུ་༡༧དང་ལག་གཡོག་༡༢༠༠་ནས་༡༥༠༠་འཁྲིད་འདུག་ལ། ཐེངས་འདིར་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་བཙན་གཡེམ་དང་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་ལས་ཡ་ང་བ་བགྱིད་ཡོད་འདུག <ཨ་རིའི་འབངས་མི་ཕལ་བའི་ལོ་རྒྱུས། A People's History of the United States> ཞེས་པའི་གླེགས་བམ་སྐད་གྲགས་ཅན་དེ་ནང་། ཐེངས་འདིའི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་”དམིགས་ཡུལ་ནི་གསལ་བོ་སྟེ། གསེར་དང་བྲན་གཡོག”་ ཅེས་གསུངས་འདུག་ལ། ཡང་། རྒྱབ་རྟེན་མི་ཤིགས་བྲག་རི་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ལ་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཞིག་ནས་ “དེང་སང་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཀ་ལམ་སྦི་སིའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོ་ནི་མྱ་ངན་གྱི་ཉི་མ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གི་ཡོད་པ་ཁག་ཅི་ཡོད་”ཅེས་ཀྱང་གསུངས་འདུག་མོད། མང་པོ་ཟེར་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་མང་ཆེ་བ་ཟེར་ན་དོན་དངོས་དང་མཐུན་ལ། བདེན་པའི་གཏམ་ཞིག་ཀྱང་རེད་སྙམ།༽
2༼`ཨ་རིའི་ནུབ་དཀྱིལ་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་University of Wisconsin_Madison ་གྱི་ཨིན་ཊི་ཡན་རིག་པའི་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དང་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མི་རྒྱུད་ཡིན་པའི་བུད་མེད་སྐད་གྲགས་ཅན་Ada E. Deer་མཆོག་གིས་Indians ཞེས་པའི་དཔེ་ཚོགས་ཀྱི་སྔོན་གླེང་ནང་ “……༡༤༩༢་ལོར་ཀ་ལམ་སྦི་སི་མ་སླེབས་སྔ་རོལ་དུ། མཁས་པ་ཚོས་གཙང་བོ་ཆེན་པོ་Rio Grande ་བཞུར་རྒྱུན་གྱི་བྱང་གི་མི་འབོར་ཚོད་རྩིས་དེ་ས་ཡ་བདུན་ནས་ས་ཡ་ཉེར་ལྔར་བར་དང་། སྐད་རིགས་མི་འདྲ་བ་སུམ་བརྒྱ་ལས་མང་བ་ཡིན་པའི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆའི་དགུ་བཅུ་འགོས་ནད་དང་། དམག་འཁྲུག སྡོད་ཡུལ་སྤོ་བཅུག་པ་དང་མུ་གེ་སོགས་ཀྱིས་རྩ་མེད་བཟོས་པ་དང་། དེང་སྐབས་ཚོ་ཁག་༥༦༧་ལས་མང་བ་དང་མི་འབོར་ཁྱོན་བསྡོམས་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་ཡོད……”་ཅེས་དང་། ཡང་། སྔོན་གླེང་དེའི་ནང་ཁོ་མོས་ “…..ཆིངས་ཡིག་བཞག་པ་བརྒྱུད་ཨིན་ཊི་ཡན་ཚོ་བ་ཁག་གི་ས་ཆ་ཨེ་ཀར་ས་ཡ་མང་པོ་ཨ་རི་གཞུང་ལ་ཤོར་ཞིང་།… ཆིངས་ཡིག་༣༣༧ གང་བཞག་པ་ཚང་མ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བཤིག་པ་རེད།……..” ཅེས་སྡུག་སྐད་ཀྱང་ཤོར་འདུག
ཡིག་ཚགས་གཞན་དག་ན། མི་རིགས་དཀར་པོ་ནས་མཆེད་པའི་འགོས་ནད་ཀྱིས་རྩ་མེད་བཟོས་པའི་གྲངས་འབོར་ནི་དམག་འཁྲུག་ཁྲོད་བསད་པ་དང་། མུ་གེས་ཤི་བའི་བསྡོམས་འབོར་ལས་ཀྱང་ཁ་གྲངས་མང་བར་བཤད་ཅིང་། ད་དུང་། དམག་འཁྲུག་གི་སྐབས་སུ་ཉལ་ཆས་ནང་ནད་འབུ་བཏབ་དེ་ ཨིན་ཏི་ཡན་གྱི་ཐོག་ལ་འགོས་ནད་ཀྱི་དམག་དྲངས་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་འདུག་གོ།༽
3༼ གོང་དུ་འཁོད་པ་ནི་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁོངས་ཁོ་ནར་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་ཆེ་གྲས་ཁག་ཟུར་འདོན་བྱས་པ་ལས་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་པོའི་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་སྤྱི་བྱིངས་ཀྱི་མགོ་ཐོག་ལ་ལྷུང་བའི་ཉི་མ་དམར་པོ་དེ་མིན། དེ་ལ་༼དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་པོའི་རྫུན༽་གྱི་རྩོམ་པ་པོས། “ཡོ་རོབ་པ་ཚོས་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོར་བཙན་འཛུལ་དང་གཞི་སྤོ་བྱེད་སྟངས་དེ་ཁོང་ཚོའི་སེམས་ངོགས་ན་གནོངས་ཉེས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ལ། དུས་རབས་ལྔ་རིང་གི་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་དྲག་སྤྱོད་དེར་སེམས་གཏིང་ན་བློ་བག་མ་བདེ་བར་གནས་ཡོད་པས། དང་པོ་དེར། ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོ་ས་སྟོང་དང་། མིས་འདུལ་སྦྱོང་བྱས་མེད་པའི་་ས་ཆ་གཤིན་པོ་ཞིག་གིས་ཁོངཚོར་སྒུག་བསྡད་ཡོད་པ་དཀོན་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་ཁོང་རྣམས་ཡུལ་དེར་འདུལ་སྦྱོང་བྱེད་དུ་ཡོང་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། དེའི་ཁ་སྣོན་དུ། ཨིན་ཏི་ཡན་མི་རིགས་ནི་གླིང་འདིའི་ཡུལ་མི་ངོ་མ་མ་ཡིན་པར་གླིང་གཞན་ནས་གནས་སྤོ་བྱས་པ་ཡིན་ཚུལ་དང་། དེ་ཡང་ཀ་ལམ་སྦི་སི་མ་སླེབས་གོང་ཏག་ཏག་དེར་ཨིན་ཊི་ཡན་སྐམ་གླིང་འདིར་སླེབས་ནས་འཁུར་ཙ་ཐང་ལ་བཞག་མ་ཐག་ཙམ་ཡིན་པ་འདྲ་ཞིག་བཤད་དེ་སྐྱི་གཡའ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དེའི་ཁ་གཞན་ཞིག་ཏུ་གཅུས་ཐབས་བྱེདཀྱིན་པ་རེད”་ཅེས་་གསུངས་ཡོད།༽
4 ༼ ཕྱིས་སུ། མིའི་རིགས་རྒྱུད་བརྟག་དཔྱད་གནང་མཁན་དེ་འདྲས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་རྫས་རྒྱུན་༼ DNA༽་དེ་ཤར་གླིང་བྱང་སོག་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་ཡུལ་མིའི་རྫས་རྒྱུན་དང་ཆ་འགྲིག་པར་རྙེད་པའི་བཤད་རྒྱུན་དེས་་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མཆེད་ཁུངས་ཕྱི་གླིང་དུ་སྐྱེལ་མཁན་ཚོའི་གདོང་ལ་རྒྱལ་ཁའི་འཛུམ་མདངས་སྤྲད་ཡོད་འདུག་ལ།
སྐད་རིག་ཞིབ་འཇུག་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཨ་རིའི་གླིང་ཆེན་པོར་ཁ་བཀྲམས་པའི་་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་བྱིངས་ཀྱི་སྐད་རིགས་༡༢༠༠་དང་སྐད་ཁྱིམ་༡༨༠་དེ་སྐད་ཁྱིམ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ནང་བསྡུས་ཤིང་། མིའི་སོ་རིས་དང་སོའི་གྲུབ་ཚུལ་ལ་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ཚན་རིག་པ་དེ་འདྲས་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་སོའི་ཚོམ་བུ་གྲུབ་ཚུལ་དེའང་རིགས་གསུམ་གྱི་ནང་འདུ་བར་མཐོང་ནས་ཁོང་རྣམས་དང་ཐོག་གླིང་འདིར་མཆེད་དུས། མཆེད་ཐེངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་སྔ་ཕྱི་དུས་སྐབས་མ་འདྲ་བ་གསུམ་གྱི་ནང་མཆེད་ཐེངས་གསུམ་བྱས་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ལ། བཤད་ཚུལ་དེར་འདོད་མོས་མི་བྱེད་མཁན་དང་དགག་པ་རྒྱག་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད་འདུག ད་དུང་ཉེ་བའི་དུས། མིའི་རིགས་རྒྱུད་བརྟག་དཔྱད་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་ཁག་ཅིག་གིས་་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་མེས་པོ་ཚོ་ཨ་རི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་པའི་དུས་ཚོད་ལ་བཤད་སྟངས་མ་འདྲ་བའང་ཐོན་དང་ཐོན་བཞིན་པ་སྟེ། ལོ་ངོ་སུམ་ཁྲི་སྔོན་དུ་འདེད་མཁན་དང་། ལོ་ངོ་བཞི་ཁྲིའི་གོང་དུ་ཚོད་རྩིས་བྱེད་མཁན་ཀྱང་བྱུང་འདུག དེ་ཡང་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་དེའང་སོག་པོ་ཡིན་ནམ།འཇའ་པན་ཡིན། རྒྱ་མི་ཡིན་ནམ་གཞན་ཞིག་ཏེ། འཁྱག་སྐལ་གྱི་དུས་ཁོང་རྣམས་ཨ་རི་གླིང་ཆེན་པོའི་ལྷོ་རུ་སླེབས་སྟངས་དེའང་འཁྱག་སུལ་གྱི་བཤུལ་ལམ་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་མ་ཡིན་པར། ཀོ་གྲུ་ལ་བསྡད་དེ་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ངོགས་བརྒྱུད་ནས་མར་བབས་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་མཁན་ཡང་ཡོད་ལ། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ཕ་མེས་ཚོ་ཨ་རིར་མ་སླེབས་གོང་རོལ་དུ་གནས་འདིར་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་མི་རིགས་གཞན་ཞིག་ཡོད་པའི་དགོངས་བཞེད་གནང་མཁན་ཀྱང་ཡོད་པས་ ༼༡༤༩༡ སྟེ་ ཀ་ལམ་སྦ་སི་མ་སླེབས་སྔོན་གྱི་ཨ་གླིང་ལོ་རྒྱུས་གབ་ཕྱུང་། 1491: New Revelations of the Americas Before Columbus༽་ཞེས་པའི་གླེགས་བམ་་གྱི་རྩོམ་པ་པོས་སྡོམ་ཚིག་ལྟ་བུར་ “…ལོ་ཚིགས་སོགས་བཞེད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཐོན་ཀྱིན་པས། མགོ་རྙོག་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་ལས་མི་འདུག”་ཅེས་་གསུངས་འདུག༽
སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་མཆན་ཡིག
༡ བ་ཡིན སྒྲེ་ལོ་རེ་ཡ། Vine Deloria, JR
༢ དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་བོའི་རྫུན། Red Earth, White Lies
༣ ཁི་རེ་སུ་ཊོ་ཧྥུར ཀ་ལམ་སྦི་སི། Christopher Columbus
༤ ་རེ་གཟར་ཝེ་ཞོན Reservations
༥ ཁི་ལོ ཝེ་སུ། Clovis
༦ གནའ་རྫས་བརྟག་དཔྱད་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པས་ཚན་རིག་གི་ལམ་ནས་ལོ་ཚོད་གཞལ་ཐབས། Carbon Dating
༧ འཁྱག་བསྐལ། Ice Age
༨ སྦར་རིན་སྐམ་ལམ། Bering Land Bridge
ཨ་རིའི་ནང་བྱུང་བའི་ལོ་ཚིགས་སྟར་ཕྲེང་ཁ་སྣོན་མཆན་བུ།
༼༡༨༡༣ལོར༽ དཔའ་རྒོད་ཊེ་ཀམ་སེ་དང་ཁོའི་གཡུལ་རོགས་རྣམས་ཨ་རི་གཞུང་དམག་ལ་གདོང་ཐུག་དམར་འཛིངས་ཁྲོད་རང་སྲོག་ཤོར།
༼༡༨༣༨་ལོར༽ ཨ་རིའི་ཤར་ལྷོ་ས་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་བ་ཨིན་ཏི་ཡན་རྣམས་མི་སི་སུ་ཕི་གཙང་བོའི་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཨ་ཁི་ལ་ཧོ་མར་མཐའ་སྤྲོད་བཏང་ནས་མིག་ཆུའི་བཤུལ་ལམ་དུ་འབོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐྱོ་གར་བྱུང་བ།
༼༡༨༣༠་ནས་༡༨༥༠༽ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་རང་དབང་ངང་འཚོ་སྡོད་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་རང་ས་རང་ཡུལ་དུ་སྡོད་མ་བཅུག་པར་གཞུང་དམག་གི་མེ་མདའི་ཁ་ནས་རེ་གཟར་ཝེ་ཞོན་ཟེར་བའི་ས་ལྷག་བེད་མེད་འཁོབ་ཏོ་དག་ཏུ་རྒྱབ་འདེད་བཏང་བ །
༼༡༨༦༤་ལོར༽ན་བ་ཧོ་ཨིན་ཊི་ཡན་རྣམས་རྒྱང་ཐག་མེལ་༣༠༠་སར་བཙན་དབང་འོག་གཞན་ཡུལ་འགྲིམས་པའི་དཀའ་ཚེགས་མྱང་བ།
༼དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་ཕྱེད་སྨད་དུ༽། ཨ་ཕ་ཆེའི་དཔའ་རྒོད་ཚོས་ཨ་རི་གཞུང་དམག་ལ་གངས་སུལ་ནས་སྟག་འཐབ་གཟིག་འཐབ་བྱས་ཀྱང་མཐར་ཕམ་ཁ་བྱུང་ནས་རང་ས་ཤོར་བ
༼དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་ཕྱེད་ཕྱི་མར༽ རི་གླང་ཙོག་སྡོད་དང་ཅང་ཤེས་སྨྱོན་པ་སོགས་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་བྱང་འབྲོག་ཨིན་ཊི་ཡན་དཔའ་རྒོད་ཚོའི་རང་ས་རང་སྲུང་ལོ་ཟླའི་བྲང་གཞུང་ནས་ཟུངས་ཁྲག་གི་ཤ་འོབས་རྒྱུག་ནས་ས་ཆེན་པོའང་ངུ་སྐད་ཤོར་བ།
༡༨༩༠་ལོར་པུས་མོ་རྨས་མའི་ཡུལ་དུ་ལ་ཁོ་ཊ་ཨིན་ཊི་ཡན་ཡུལ་མི་དམར་གསོད་ཆེན་མོ་བྱུང་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་གེ་སར་གླིང་སྒྲུང་ལྟ་བུའི་རང་ས་རང་སྲུང་དགྲ་འགོག་རང་སྐྱོབ་དཔའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོ་ཁྲིགས་སེ་ཆད་ཅིང་། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་ཕོ་སྐྱེས་རེ་རེ་འགྱེལ་ཤུལ་དུ་ཁོ་བ་ཚོའི་ཡུལ་ལུང་ཇག་བཟུང་དང་། ཤུལ་ལུས་རྣམས་མཐའ་འཁོབ་བྱེ་ཟེགས་ལྡང་ཞིང་ས་ཆུ་གུད་པའི་ཡུལ་མྱ་ངམ་ཐང་དག་ཏུ་ར་ལུག་བཞིན་མི་ཚེ་གང་བོར་བཀག་བསྐྱིལ་༼༡༨༥༠་ནས་༡༨༧༡་བར༽་དང་།
༼༡༨༧༡ ནས༡༩༢༨བར༽། ཁོང་ཚོའི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་ཕྱུངས་ཏེ་མི་རྒྱུད་དཀར་པོའི་ལམ་ཁར་བཙན་གྱིས་བཙུད་ཐབས་བྱས་པ།
༼༡༩༦༡་ནས་ད་ལྟ་བར༽་རང་ཐག་རང་ཆོད་བྱེད་ཆོག་་ཟེར་ནས་རྒྱན་རྩེད་དང་ཆང་རག། གཞུང་ལྟོ་མུག་སྐྱོབ་ཀྱི་འཚོ་ཐབས་ལ་ལམ་འཇུག་བྱས་ནས། ད་ལམ་ཁོ་བ་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་མར་ངོའི་ཟླ་ལྟར་འགྲིབ་ཞིང་། མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་རྟགས་ལ་ཁའི་ཉི་རྒས་ལྟར་ནུབ་ལ་ཉེ་བའི་དུས་ཤིག་ཤར་ནས་ཡོད།
2010 Sep 29
བརྩམས་ཆོས་ཤིག་དང་འབྲེལ་ནས་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ལ་བལྟ་བ ༼༢༽
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༩་བའི་ཚེས་༢༩ཉིན་སྤེལ།
༼དམར་བོའི་ཕ་ས་དཀར་བོའི་རྫུན༽་ནི་ད་ལམ་གོང་དུ་བརྗོད་པའི་ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཞལ་རས་ལ་ཚོན་རིས་གྱ་མ་གྱུ་འབྲི་མཁན་ཚོར་རིགས་པའི་ལམ་ནས་གདོང་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། དེབ་འདིའི་ལེའུ་རེ་རེ་ནས་གླེང་ན་མང་བར་འགྱུར་བས། ད་ལམ་ཕྲན་གྱི་རྩོམ་འདིའི་ཁ་བྱང་དང་འབྲེལ་བའི་ལེའུ་ཞིག་ལ་འཁྱུག་ཙམ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བརྩམས་ཆོས་འདིའི་ལེའུ་བཞི་བ་སྟེ་མིང་ལ་༼ཟམ་པ་དམའ་བོར་ཐམས་ཅད་བརྒལ༽་ཞེས་ཟུར་ཟ་ཅན་གྱི་མཚན་ཞིག་གསོལ་ནས། ཚན་རིག་པས་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་གྱི་རིག་པ་བཏོན་པ་དེར་ཁུངས་འཕེར་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཚུལ་དང་། ཚན་རིག་ཟེར་བ་ནི་ལྷ་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཧ་ཅང་འགུག་ཤུགས་ཆེ་བའི་སྐྱ་བོའི་ཆོས་ལུགས་ཤིག་ལ་གྱུར་ཡོད་པས། མི་ཐོག་ནས་མི་ཐོག་ལ་བརྒྱུད་ཡོང་བའི་སྦར་རིན་སྐམ་གྱི་རིག་པ་སྨྲ་མཁན་དེ་ཚོས་ཚན་རིག་ལ་དད་པའི་དབང་དུ་ཕྱིན་ནས། སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་འདི་དང་དུ་བླངས་པར་བྱེད་ཀྱིན་པ་དང་། བཞེད་ཚུལ་འདི་སྤེལ་མཁན་མཁས་པ་དང་ཚན་རིག་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་མཁན་ཚོས། རྔོན་པ་ཚོ་ཁག་ཅིག་གྲང་ངར་ཆེ་བའི་ཡུལ་ནས་བྱོལ་དེ་ཐོལ་བྱུང་ལ་བྱང་སྣེའི་སྤང་ལྗོངས་ཤིག་ལ་སླེབས་པའི་སྒྲུང་སྟབས་བདེ་ཡིན་མདོག་ཁ་བོ་ཞིག་ལ་ཁ་དཀྱུས་ནས་བཤད་ཏེ། སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་ཟེར་བའི་བཤད་ཚུལ་དེའི་ངོར་གནས་བའི་དཀའ་གནད་མང་པོ་ཞིག་གླེང་སློང་བྱེད་རྒྱུར་གཡོལ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། འཛམ་གླིང་ས་དབྱིབས་ལ་བལྟ་དུས་ཨ་ལ་སི་ཀ་དང་སེ་སྦུར་རི་ཡ་བར་རྒྱང་ཁད་ཧ་ཅང་ཉེ་བོ་ཡིན་པས་བཤད་ཚུལ་དེ་མིན་སྣང་མི་འཆར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་མོད། མཁས་པ་དེ་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་བཞེད་ཚུལ་ཁྱད་མཚར་བོ་དེར་ཞིབ་བལྟ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་འཁང་ར་བྱས་ཡོད་ལ།
དེ་ནས། སེ་སྦུར་རི་ཡ་ནས་ཨ་ལ་སི་ཀའི་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབས་པར་གྲང་ངར་དང་འཁྱག་པ་སོགས་ཀྱི་འགོག་རྐྱེན་ཡོད་པ་མ་ཟད། སེ་སྦུར་རི་ཡ་རང་ནས་རི་རྒྱུད་མཐོན་པོ་ཁག་ཅིག་བརྒལ་དགོས་ཤིང་། ཨ་ལ་སི་ཀ་བརྒྱུད་ནས་ཨ་རི་བར་སླེབས་པར་གངས་རིའི་མུ་ཁྱུད་འཕྲོ་རིམ་འཕྲོར་མདུན་ལམ་བཀག་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྐབས་དེར་དེ་གའི་ཡུལ་མང་ཆེ་བ་ཆབ་རོམ་གྱིས་ཟིན་ཡོད་པ་དེ་དང་། དེ་ནས། སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་མི་འཛིན་མཁན་མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གི་གསུང་འབུམ་ནང་། དུས་སྐབས་དེར་སེ་སྦུར་རི་ཡའི་ཡུལ་དེར་སྡོད་མི་མང་པོ་མེད་པ་གང་ཞིག་ལ། གང་ཡོད་པ་དེའང་རྩ་ཆུ་དང་རི་དྭགས་འབེལ་བའི་ཀོ་ལེ་མ་གཙང་བོའི་ལུང་གཤོང་ན་ལྷོད་ལྷོད་ཀྱི་མི་ཚེ་སྐྱེལ་ཀྱིན་ཡོད་ཚུལ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ནས། སྔོན་རྒྱག་འཚོ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གདོད་མའི་འབྲོག་མི་དེ་ཚོ་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་འགྲིག་བསྡད་པའི་སྒང་ལ་རང་ཡུལ་ནས་ཐོན་ཏེ། ལ་ལུང་དེ་འདྲ་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བ་བརྒལ་ཏེ་སྒོ་ཟོག་ལ་བཟའ་རྩྭ་འབེལ་པོ་མེད་ཅིང་། རྔོན་རྒྱག་སའི་རི་དྭགས་ཀྱང་དཀོན་པོ་ཡིན་པའི་ཨ་ལ་སི་ཀ་ལ་རྡོག་ཐོན་དང་། དེ་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་ལྟ་བུའི་ངང་འཁྱག་སུལ་ནས་དོད་པའི་བཤུལ་ལམ་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་ཨ་རིའི་འབྲོག་ཐང་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འགྲོ་དགོས་རྒྱུ་མཚན་མ་མཐོང་བ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ལུང་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་དང་བཅས་གསུངས་འདུག
དུས་སྐབས་དེར་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་ཟེར་བའི་སྐམ་ས་ཞིག་མཚོ་ཁར་བུད་ཡོད་མེད་ཀྱང་དོགས་པ་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་གླེང་བྱས་ནས་། ལེའུ་དེའི་སྨད་དུ། ༼རྡུལ་ཕོར༽་ཟེར་བའི་ལོ་རྒྱུས་གླེགས་བམ་ལས་བཤད་པའི་ཨ་རིའི་ཆེ་ཟོག་རྟ་དང་རྔ་མོང་ཡང་ལོ་ངོ་ས་ཡ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སྔ་རོལ་དུ་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་དཀྱིལ་ཤར་འབྲོག་ཐང་ལ་མཆེད་པའི་བཤད་ཚུལ་ལས་འཕྲོས་ཏེ།སེ་སྦུར་རི་ཡའི་འབྲོག་ས་ན་ལྷོད་ལྷོད་ངང་འཚོ་བའི་སྐུ་ཞབས་རི་གླང་གིས་རྟ་དང་རྔ་མོང་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་སླེབས་པ་ཚོར་ནས། ལྕམ་མོ་ལ་བརྡ་སྐྱེལ། དེ་ནས་སེ་སྦི་རི་ཡའི་འབྲོག་ཐང་གི་གླང་ཆེན་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་བོར་གཏམ་དེས་ཁྱབ། དུས་སྐབས་དེར་ཨིན་ཊི་ཡན་ཡང་ཨ་རིའི་རྩྭ་ཆུ་འབེལ་བའི་འབྲོག་ས་ལ་ཐོན་གྱིན་པ་ཚོར་ནས། རི་གླང་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་བོ་གཡོ་འགུལ་ཆེན་པོ་ཐེབས་ནས་རང་རང་ས་ནས་རྡོག་ཐོན་བྱས་ཏེ་རྟ་དང་རྔ་མོང་ཡོང་སའི་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་དེད་ནས་ཨ་རི་འབྲོག་ཐང་ཁན་ས་སི་དང་། ནེལ་སྦི་ར སི་ཀ་སོགས་ལ་རྡོག་ཐོན་བྱས་པ་རེད་ཅེས་ཟུར་ཟ་དང་། ད་དུང་། བརྩམས་ཆོས་གཞན་དག་ན། རྩི་ཤིང་དང་། ལྗོན་ཤིང་། རི་དྭགས་གཞན་དེ་འདྲ་ཡང་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་གླིང་གཉིས་བར་ལ་ཕར་མཆེད་ཚུར་མཆེད་དང་། ཕར་འགྲུལ་ཚུར་འགྲུལ་བྱས་ཚུལ་བཤད་ཡོད་པ་དེ་དག་ལུང་འདྲེན་དང་། ད་དུང་མཁས་པ་གཞན་ཞིག་གི་བརྩམས་ཆོས་ནང་ཊ་ནོར་ཟོར་འབྲུག་ཆེན་ཡང་ཤར་གླིང་ནས་ཨ་རི་ལ་མཆེད་ལུགས་བཤད་ཡོད་པ་དེའང་ལུང་དྲངས་ཏེ། བཞེད་ཚུལ་དེ་རྣམས་རྩོམ་པ་པོ་དེ་ཚོའི་འཁྲུལ་སྣང་ལྟ་བུའི་རྟོག་འཆར་ཡིན་ཚུལ་དང་། མཁས་པ་དེ་ཚོས་རང་རང་གི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་སྟེང་རྩི་ཤིང་དང་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཞིག་གླིང་གཉིས་བར་ཕར་གཏོང་ཚུར་གཏོང་བྱས་ཡོད་ཚུལ། མཐའ་མཇུག་དེར་”སྦར་རིན་སྐམ་ལམ་ནི་མིའི་སེམས་ངོགས་ན་བློས་བསླངས་བྱས་པའི་རྟོག་བཏགས་འབའ་ཞིག་གོ”་ཞེས་སྡོམ་ཚིག་བརྒྱབ་ནས་ལེའུ་བཞི་བ་རྫོགས་པར་བྱས་འདུག
སྐབས་འདིར་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་དངོས་གནས་ཤར་གླིང་ནས་མཆེད་པ་རེད་དམ་ཟེར་བའི་དྲི་བ་ཞིག་ཡིད་ལ་ལྷང་ལྷང་འཁོར་ཞིང་། གལ་སྲིད་མི་རྒྱུད་དཀར་བོ་དང་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་བར་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་དང་ཤ་འཁོན་ཏིས་རྩོད། ས་རྩོད་ཆུ་རྩོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བ་ཞིག་བྱུང་མེད་པ་ཡིན་ན། གཅིག་བྱས་ན། རྒྱབ་རྟེན་བྲག་རི་ཨ་རི་གཞུང་ལ་བྱས་པའི་མཁས་པ་དེ་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་མཐུད་དེ་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཤར་གླིང་ནས་ཡོང་ཚུལ་ཁུངས་འདེད་དང་རྩད་གཅོད་དེ་འདྲ་བྱེད་མེད་སྲིད་ལ། དེ་བཞིན། ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོང་ཚོའི་ཕ་མེས་ཚོ་ཤར་གླིང་ནས་མཆེད་ཚུལ་སྨྲ་བར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་དང་ཁས་ལེན་མེད་པ་འདི་འདྲ་མིན་ཀྱང་སྲིད། ཨིན་ཊི་ཡན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཤར་གླིང་དུ་གཏུགས་པའི་རིགས་པའང་གཅིག་ཏུ་མི་ངེས་པར་བཞེད་ཚུལ་སྔ་མའི་རིགས་སྡོང་རྒན་འགྱེལ་པ་བཞིན་ནུས་མེད་དུ་འགྲོ་གྱིན་འགྲོ་གྱིན། བཤད་ཚུལ་གསར་བའི་རིགས་ཆར་རྗེས་ཀྱི་ཤ་མོ་བརྡོལ་བ་ལྟར་ཐོན་དང་ཐོན་བཞིན་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་ཨིན་ཊི་ཡན་དང་ཁོང་ཚོའི་ཤོག་ཁག་མཁས་པ་ཚོ་ལའང་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཤར་གླིང་ནས་མ་ཡིན་པར་ཨ་རིའི་སྐམ་གླིང་འདི་རང་ནས་བྱུང་བར་སྒྲུབ་བྱེད་ཁུངས་བཙུན་ཡིད་རྟེན་འཕེར་བ་མེད་ཐོག རང་ཡུལ་དུ་གདོད་མའི་ཕ་མེས་ཚོའི་ཀེང་རུས་དང་ཀ་ལི་སོགས་ཤུལ་ལུས་གནའ་རྫས་མ་རྙེད་པ་དང་། ཉེ་རབས་སུ་ཁ་ཤས་ཤིག་རྙེད་པ་དེ་ཚོའང་། ཨ་རི་གཞུང་གི་རྒྱབ་རྟེན་ཡོད་པའི་གནའ་རྫས་ཞིབ་འཇུག་མཁས་པའི་ཁྲོད་གདེང་འཇོག་དང་ངོས་ལེན་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཡང་ཡོད་འདུག
བདག་གིས་ནི་དེ་སྔོན་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་དཔེ་ཀློག་དང་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་འགོ་རྩོམ་དུས། ཁོང་ཅག་ནི་སོག་པོ་རྩྭ་ཐང་དང་བོད་བྱང་ཤར་འབྲོག་ཐང་གི་མི་རིགས་ཞུང་ནུའུ་འམ། ཡང་ན་སྤྱང་ངམ་ཆང་གི་མི་རྒྱུད་ཡིན་ནམ་སྙམ་ཞིང་། ཞུང་ནུའུ་ནི་ཆེས་སྔ་བར་གྲགས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དཔེ་དེབ་༼སྨྱུག་མའི་གླེགས་བམ༽་ནང་སོག་པོ་དང་། ཀན་སུའུ་ཡི་ཡུལ་ལུང་ན་འཚོ་སྡོད་བྱེད་ཅིང་།དྲག་པོའི་གཡུལ་འགྱེད་ལ་མཁས་ཤིང་། བཞོན་རྟ་རྐྱེན་པོ་ལ་བཅིབས་ནས་ཕྱོགས་བསྐྱོད་བྱེད་མཁན་མི་རིགས་བཙན་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་བཞིན་ཆང་ངམ། སྤྱང་རིགས་ཀྱང་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་རྒྱའི་རུས་བརྐོས་ཡི་གེ་ནང་རྒྱའི་ནུབ་བྱང་སྟེ་བོད་ཀྱི་བྱང་ཤར་རུ་འབྲོག་མིའི་འཚོ་བར་རོལ་བའི་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་། དེ་ཡང་ཡུལ་ཕྱོགས་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཁ་བཀྲམས་ནས་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་འབྲོག་པའི་ཚོ་ཁག་སྤྱི་ཡི་མིང་ཞིག་མིན་ནམ་བསམས་ཤིང་། མཚོ་སྔོན་ནས་ཡར་ཕྱིན་ན་ཀན་སུའུ་དང་། དེ་ནས་ཡར་ཕྱིན་ན་སོག་ཡུལ། དེ་ནས་ཡར་ཕྱིན་ན་སེི་སྦུར་རི་ཡའི་བྱང་ཐང་ལ་སླེབས་པ་ཡིན་པས། རྟ་བཟང་བུ་བཟང་གི་གདོད་མའི་འབྲོག་པ་ཚོ་ཁག་ཅིག་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡའི་བྱང་ཤར་གྱི་མཐའ་སྣེ་སེ་སྦུར་རི་ཡ་ལའང་སླེབས་ནས་སྦྲ་གུར་ཕུབ་ཞིང་། རྡོ་ཐབ་བཙུགས་ནས་མཚེར་ས་བཟུང་། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཨ་ལ་སི་ཀའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ནས་ཨ་རིའི་འབྲོག་ཐང་སོགས་ལ་སླེབས་པ་མིན་ནམ་སྙམ་ཞིང་། གཅིག་བྱས་ན།མདོ་སྨད་ཀྱི་འབྲོག་ཐང་ནས་ཨ་རིའི་བྱང་འབྲོག་ཊེ་ཁོ་ཊ་བར་རིགས་རྫས་སྐྱ་ཐིག་གསལ་ལ་མ་གསལ་བ་ཞིག་འཐེན་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་སྙམ་མོ།
ཡིག་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་མ་བྱུང་སྔོན་གྱི་མིའི་མཆེད་ཁུངས་རྩད་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དེ་འདྲ་ལས་སླ་བོ་དང་མགོ་རྙོག་མེད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པ་འདྲ་སྟེ། མིའི་འབྱུང་ཁུངས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་ས་སྒང་རིལ་བོ་འདིའི་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོར་དེང་སྐབས་གནས་འཆའ་བའི་མི་རིགས་མ་འདྲ་བའི་མཆེད་ཁུངས་དེའང་གཅིག་ཏུ་མི་ངེས་པར། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་མཆེད་ཐོན་དང་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་བྱུང་འཕེལ་གྱི་བཞེད་ཚུལ་ གྲུབ་མཐའ་ཁག་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སུ་གྱེས་འདུག་ལ། བཞེད་ལུགས་སྔ་མ་ལྟར་ན་ལོ་ངོ་ཆིག་འབུམ་མ་ཟིན་ཡར་སྔོན་དུ་༼ལོ་ངོ་ཁྲི་ལྔ་ནས་དྲུག་སྔ་རོལ་དུ༽་མིའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་དོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཤིག་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་ཁ་གྱེས་ཏེ་ཡོ་རོབ་དང་ཤར་གླིང་སོགས་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོར་མཆེད་དེ་དེར་ཡོད་ས་གནས་གདོད་མའི་ཡ་ཐོག་འགྲོ་མི་རྩ་མེད་དུ་བཟོས་ཤུལ་ནས་གནས་ཡུལ་ཟིན་པར་འདོད་ལ། བཞེད་ཚུལ་འདིར་དེང་སྐབས་གནའ་རྫས་རིག་པ་སྨྲ་བ་ཚོས་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་རྙེད་ནས་པའི་ལོ་ངོ་ས་ཡ་ཟིན་པའི་ཡ་ཐོག་ཀེང་རུས་དང་ཤར་གླིང་དང་ཡོ་རོབ་ནས་རྙེད་པའི་ཡ་ཐོག་མིའི་ཀེང་རུས་དང་ཀ་ལི་སོགས་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་ཞིབ་བསྡུར། སྐྱེས་ཁམས་རིག་པས་རིགས་རྫས་སྐུད་ཐག་ཕྲ་མོ་ཊེ་འན་ཨེད་ཐོ་གཏུགས་དང་ཁུངས་འདེད་བྱས་ནས་ར་སྤྲོད་ཡིད་རྟེན་འཕེར་བ་རྙེིད་ཡོད་འདུག་ལ། གྲུབ་མཐའ་འདིའི་རྗེས་འཇུག་ཀྱང་མང་ཤོས་ཡིན་འདུག།
བཞེད་ཚུལ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ལོ་ངོ་ས་ཡ་གཉིས་ཙམ་གྱི་སྔོན་དུ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་དུ་ཡ་ཐོག་སྤྲ་མི་མི་རུ་ཡོངས་སུ་མ་འགྱུར་གོང་རང་ཡུལ་ནས་ཁ་གྱེས་ཏེ་ཤར་གླིང་དང་ཡོ་རོབ་རོགས་ལ་མཆེད་ནས་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་རིམ་གྱིས་སྤྲ་མི་མིའི་རྣམ་པར་བྱུང་བར་སྨྲ་ལ། བཞེད་ཚུལ་ཕྱི་མ་འདི་ཨིན་ཊི་ཡན་མི་རིགས་མཆེད་ཁུངས་ཀྱི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་ཞིང་། ལོ་ཚིགས་མ་གཏོགས་བོད་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་བཞེད་སྟངས་དང་མཐུན་པའི་ཆ་འདུག་ལ། འབྱུང་ཁམས་ཚན་རིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཕྱི་མོར་འབོད་པའི་བརྡར་ཝུན་གྱི་གསུང་རྩོམ་༼སྐྱེ་དངོས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས། ༽་ནང་ “In the future…………..much light will be thrown on the origin of man and his history”ཞེས་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་མིའི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ལ་འབྱུང་འགྱུར་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག་ལ། སྐད་ཆ་དེ་ནི་༡༨༥༩་ལོར་ཐོན་པ་ཞིག་དང་། གལ་སྲིད་མ་ནི་བཀའ་འབུམ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་སུ་མཛད་པ་ཡིན་ན། བོད་མིས་རང་རིགས་སྤྲ་མི་ལས་བྱུང་ཚུལ་གྱི་སྐྱ་ཐིག་རགས་པ་ཞིག་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཕབ་ནས་མི་ལོ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་རང་བྱུང་ཚན་རིག་པ་ཆེན་པོ་ཁོང་གིས་མི་ནི་སྤྲ་མི་ལས་བྱུང་བའི་སྐོར་ལ་གཞི་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་ལ། བརྡར་ཝུན་གྱི ་༼སྐྱེ་དངོས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས༽་པར་ཏུ་བཏབ་ནས་ལོ་ངོ་བཞིའི་རྗེས་སྟེ་༡༨༦༣་ལོར་ཁོང་གི་ལྟ་གྲུབ་སྲུང་མཁན་སྒོ་ཁྱི་བཙན་པོ་རུ་འབོད་ཅིང་། མིའི་ལུས་ཁམས་གྲུབ་སྟངས་རིག་པ་སྨྲ་བ་སྐུ་ཞབས་ ཐོ་མ་སི ཧན་རེ ཧ་སུ་ལེ ་ཡིས་སྤྲ་མི་དང་མི་མཆེད་ཁུངས་གཅིག་ཡིན་ཚུལ་གྱི་གཞུང་ལུགས་ ༼སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནང་མིའི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་དཔང་རྟགས༽་ ཞེས་པ་པར་སྐྲུན་བྱས་ནས་སྤྲ་ལས་མི་བྱུང་བའི་རིག་པ་སྨྲ་བའི་མཁས་པའི་དེད་དཔོན་གྱི་ཆོ་ལོ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཁོང་གིས་བཞེས་འདུག
བོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྩོམ་རིག་གི་གླེགས་བམ་ཁྲོད་སྔ་མོ་ནས་ཡི་གེར་འཁོད་ཡོད་པའི་བོད་མི་གདུང་དྲུག་སྤྲ་མི་ལས་བྱུང་བའི་བཤད་སྟངས་དེ་འདྲ་ཞིག་གྷི་རིག་དང་ལ་ཏིན་གྱི་དཔེ་ཆ་རྙིང་བ་དེ་འདྲའི་ནང་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཁས་པ་དེ་ཚོས་ཧབ་ཐོབ་རྒྱག་བཞིན་མིའི་བྱུང་རབས་ཀྱི་ཚན་རིག་གི་ཆུ་འགོ་ལྟ་བུར་བགྲང་ནས་དེ་ལ་འགྲེལ་ཆེན་འགྲེལ་ཆུང་པོ་ཏི་བརྒྱ་ཕྲག་ལོངས་བ་བརྩམས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཧ་སུ་ལེའི་༼སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནང་མིའི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་དཔང་རྟགས༽ དང་བརྡར་ཝུན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་སྐད་གྲགས་ཅན་གཞན་ཞིག་སྟེ་༼མིའི་བྱུང་བ༽་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་གླེགས་བམ་ནང་སྐད་གསེང་མཐོན་པོས་ལུང་འདྲེན་བྱས་ནས་ངོ་མཚར་བའི་ཆེ་བསྟོད་ཕུལ་ཡོད་པ་ཁ་ཚོན་བཅད་ནས་བཤད་ཆོག།
འོན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར།་བོད་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་བཤད་སྟངས་དེ་ད་དུང་ཡང་ལྷ་སྒྲུང་དུ་གདགས་ནས་ཟུར་འདེད་དང་། ཁེར་རྐྱང་། སྣང་མེད་དུ་བཞག་ཡོད་པ་ནི། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟོག་གེ་བ་དང་ཁོང་ཚོའི་རྗེས་འབྲངས་བ་ཚོས་རང་གི་རིག་གནས་ལ་ཚན་རིག་ཟེར་བའི་མིང་རྫིག་པོ་ཞིག་བཏགས་ཞིང་། དེ་ནི་བདེན་རྫུན་གྱིན་ཁྲུན་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་མ་འཁྱོག་ཚངས་ཐིག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་གཞན་གྱི་རིག་གནས་ཀྱི་རིང་ཐུང་དང་མཐོ་དམན་ཀྱང་ཐིག་ཤིང་དེའི་ངོར་ཚད་འཇལ་བྱེད་ལ། ང་ཚོས་ཀྱང་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རང་གི་རིགས་པ་ས་ལ་བརྡབ་བས་ཀྱང་ཡིན་ལ། དེ་བས་ཀྱང་། རིགས་པ་འདོན་པ་པོ་གང་ཟག་གམ་མི་རིགས་དེའི་ཤ་མདོག་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ་ལའང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཞིག་མིན་པས། བོད་ཀྱི་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་འཛམ་གླིང་མིའི་རིགས་བྱུང་འཕེལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བཞུགས་གྲལ་དུ་སྙེག་པའི་དུས་ཤིག་འཆར་སྲིད་དམ། གཅིག་བྱས་ན་དེ་འདྲའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཤར་སྲིད་ནའང་ཐང་།
དེ་ནས། ངེད་ཅག་མེས་པོ་གོང་མ་ཚོའི་ངག་རྒྱུན་ན་ཡོད་པའི་མི་དྲེད་དང་གངས་སེང་། ཁྱུང་ཆེན་དང་འབྲུག་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལའང་རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་བློ་ཞིག་འཁོར་ཞིང་། གདོད་མའི་སེམས་ཅན་དེ་ཚོ་ངེད་ཅག་གི་ཡབ་མེས་སྔོན་མ་དེ་རྣམས་དང་དུས་ཐོག་གཅིག་ལ་གངས་རི་རྭ་བས་བསྐོར་བའི་གནའ་བོའི་བོད་ཡུལ་དེར་ཁོར་ཡུག་གཅིག་ནང་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་རི་དྭགས་དང་འདབ་ཆགས་ལོས་ཡིན་སྙམ་ཞིང་། དུས་འགྱུར་ཀྱི་ཁུག་པ་ཆེན་པོ་རེ་རེ་ནས་གནམ་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག་གི་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོའི་བརྡབ་གསིག་ཁྲོད་འཚོ་བྱེད་ཁོར་ཡུག་གི་མཐུན་རྐྱེན་འཁྲུག་པ་དང་ལྷན་རིགས་རྒྱུད་རྩ་སྟོངས་སུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནམ་བསམ་ཞིང་། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་ན། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ཁ་བའི་འཁྱག་རོམ་གྱི་འོག་གམ། གངས་རིའི་རྟིང་ངམ། མཚོ་ཡི་ཞབས་སམ། ཡང་ན། དུས་བཞིར་གྲང་རླུང་འུར་འུར་ལྡང་བའི་བྱང་ཐང་གི་ས་འོག་ནས་བོད་པ་གནའ་རྫས་ཞིབ་འཇུག་པ་དེ་འདྲས་གངས་སེང་གི་རུས་ལྷག་དང་། འབྲུག་དང་ཁྱུང་ཆེན་མི་དྲེད་ཀྱི་ཀེང་རུས་འགྱུར་རྡོ་རྙེད་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཟིན་ཐོར་འགོད་པའི་དུས་ཤིག་ཀྱང་ཡོད་རེ་སྙམ་ཞིང་། དེ་དུས། སྙན་ངག་པ་དེ་འདྲས། གངས་ཀྱི་སེང་གེ་ཁ་བའི་གཏིང་ལ་ཉལ།། སྒྲོ་བཏགས་མ་ལགས་ཨ་ཕོས་མངོན་སུམ་མཇལ།། ཞེས་སེང་རུས་དང་ཁྱུང་རུས་འབྲུག་རུས་མི་དྲེད་ཀྱི་རུས་པ་ལོ་ངོ་ཁྲི་ཁྲག་མང་པོ་ཟིན་པ་དེ་འདྲ་ལག་ཏུ་བླངས་ནས་གདུང་དམར་བོད་ཀྱི་ཡབ་མེས་ཚོའི་ཕྱོགས་ལ་དད་པའི་མིག་ཆུ་ཁྲུམ་ཁྲུམ་གཏོང་ཞིང་སྐྱོ་བའི་གདུང་འབོད་ཤུབ་ཤུབ་བཟློ་བའི་དུས་ཤིག་ཀྱང་འཆར་ན་ཐང་ཞེས་རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་རུ་འབོད་པ་ནས་འདུ་འཛི་རྦ་ཀློང་རབ་ཏུ་འཁྲིག་པའི་ནེའུ་གཡོར་ཁུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རང་ཤག་གཡར་མའི་ཕུག་པ་ནས་༢༠༡༠།༩།༢༨ཉིན་རྗོགས་པར་སྦྱར་བ་དགེའོ།།
སྔོན་བྱོན་ལོ་པཎ་མཁའ་ལྡིང་གཤོག་རླབས་དུས་མཐའི་བདག་འདྲ་སྦྲང་འཕུར་ཙམ་ཡང་འེ་རེད་ལགས།།
མེས་པོའི་ལྗགས་རྩོམ་གངས་ཀྱི་ཀླུང་ཆེན་བདག་གི་འདི་འདྲ་འདམ་བུའི་ཆུ་རྙོག་རེད་དམ་ཅི།།
ཕ་སྐད་དྭངས་མར་ཆུང་ནས་འདྲིས་པའི་བརྩེ་དུང་ཟབ་མོ་གཞན་སྐད་གཡོན་མས་མ་འཕྲོག་པར།།
ཐོན་མིས་གནང་བའི་ངག་གི་གཏན་གྲོགས་ཀ་མད་སུམ་ཅུར་དགའ་བ་མཚོན་ཕྱིར་ངས་འདི་བྲིས།།
2010 Sep 29
སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ རིགས་རྫས། DNA
༢ ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་མཆེད་ཐོན་བཞེད་ཚུལ། Out of Africa Model
༣ ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་བྱུང་འཕེལ་གྱི་བཞེད་ཚུལ ། Multiregional Continuity Model
༤ བརྡར་ཝུན། Charles Darwin
༥ ༼སྐྱེ་དངོས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས།༽ Origin of Species
༦ ཐོ་མ་སི ཧན་རེ ཧ་སུ་ལེ། Thomas Henry Huxley
༧ ༼སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནང་མིའི་གནས་བབས་སྐོར་ལ་དཔང་རྟགས། ༽ Evidence as to Man’s Place in Nature
༧༨ The Descent of Man མིའི་བྱུང་བ།
ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་ཐོར་བུ། ༼༡ ༽
༢༠༡༡་ལོའི་ཟླ་༢་པའི་ཚེས་༤་ཉིན་སྤེལ།
ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ནགས་ཀློང་གི་སྤྲ་མི་དགུ་རི་ལ་དང་མཆིམས་ཕན་ཛེ། ཤར་གླིང་མ་ལི་ཞི་ཡ་དང་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡའི་ནགས་ཚལ་གྱི་སྤྲ་མི་ཨོ་རིང་ག་བརྟན་སོགས་མིའི་ཤ་ཚུགས་དང་ཆེར་འདྲ་བའི་སྤྲ་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས། སྲོག་ཆགས་ཚན་རིག་ལ་མཁས་བ་དང་རིགས་རྒྱུན་རྡུལ་རྫས་ཡི་བརྟག་དཔྱད་ནི་མི་དགོས་་པར། ཁོང་ཚོ་ནི་ངེད་ཅག་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་དང་རིགས་རྒྱུད་བར་ཐག་ཧ་ཅང་ཉེ་བོ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་ངང་གིས་སླེབས་ཤིང་། ཁོང་ཚོའི་ཤ་ཚུགས་དང་སྤྱོད་ལམ་ལས་འུ་ཅག་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱང་ཁོང་ཚོ་དང་འདྲ་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ཤིག་ལས་ལོགས་སུ་ཆད་པ་མིན་ནམ་སྙམ་པའི་རིགས་པ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་རྙེད་ནའང་།སྔོན་ཚེ་བོད་ཀྱི་སྨྱུག་ཐོགས་པ་དག་གིས་༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་དང་༼བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ༽། ཕྱིས་སུ་༼རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༽་སོགས་མཛད་དུས། བོད་པ་རྩོམ་པ་པོ་དེ་དག་གིས་མིའི་ཚུགས་ཀ་དང་ཆེར་འདྲ་བའི་སྤྲ་དེ་འདྲ་དངོས་སུ་མཐོང་བའམ།ཡང་ན་སྤྲ་མ་མའི་ཀེང་རུས་དང་མགོ་སྐོགས་ཀྱི་གཏེར་རུས་འགྱུར་རྡོ་རྙེད་སོན་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ནི་མ་མཆིས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ། སྐབས་དེར་འཛམ་གླིང་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱ་དཀར་ནག་དང་། སོག་པོ་དྲི་གུ་སོགས་ཀྱི་ཡིག་ཐོག་བསྟན་བཅོས་དང་ངག་རྒྱུན་གང་རུང་ནའང་། ཁོང་ཚོའི་མི་རིགས་སམ། ཡང་ན་ས་སྒང་རིལ་བོ་འདིའི་ངོས་ཀྱི་མིའི་རིགས་སྤྱི་བྱིངས་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་ལས་མཆེད་པའི་བཤད་རྒྱུན་ནི་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག་པས། རང་རིགས་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་གྱི་རིགས་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་བཤད་སྟངས་དེ། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་པོ་དེ་དག་གིས་གསར་མཛད་དགོངས་པ་ཞིག་དང་། མི་རིགས་གཞན་གྱི་རིག་གཞུང་ལས་ཚུར་བླངས་ཤིག་མ་ཡིན་པར། གདོད་ནས་བརྒྱུད་ཡོང་བའི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡིག་ཐོག་ལ་བཀོད་པ་ཞིག་རེད་སྙམ་ལ། སྤྲེལ་ལས་མི་ཆད་པའི་བྱུང་བ་ཡིག་ཐོག་ལ་སྔ་ཤོས་ཀྱང་བོད་པའི་ངག་རྒྱུན་དེ་ཡིན་པར་སྣང་།
དེ་བས་ཀྱང་དེ་ནི་ངག་རྒྱུན་ཞིག་ཡིན་པ་ནི། ༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་དང་༼བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ༽། ༼རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༽་ན་ཡ་ཐོག་བོད་མིའི་སྤྲེལ་སྲིན་གདུང་རྒྱུད་ཀྱི་བྱུང་རབས་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དགོངས་གཞི་དངོས་ཏེ ། བོད་གངས་ཅན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་ཡིན་ཚུལ་དང་ཚུལ་དེ་ཅི་ལྟར་ཡིན་པ། བོད་མིའི་རྒྱུད་ལ་སྙིང་རྗེའི་ལྷ་མཆོག་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཅི་འདྲ་ཞུགས་ཡོད་པའི་སྐོར་ཡིན་ཞིང་། རྩོམ་པ་པོ་དེ་དག་གིས་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་དང་། རིགས་པའི་ངར་ཁ་ཡང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱད་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་བོད་མི་རིགས་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་ཁོང་གི་བཟང་བོའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྗེས་སུ་ཤར་བསྐྱོད་དང་། རྩོམ་པ་པོ་དེ་དག་གིས་བརྩེ་དུང་དང་དགའ་བའི་ཕུད་ཀྱང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གཡོ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པས། རང་རེའི་མེས་པོའི་བྱུང་བ་དེར་དུད་འགྲོའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་མོ་ཞིག་ལས་བརྒྱུད་པའི་འབྲེལ་ཐག་ཅིག་མི་དགོས་བར། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐད་ཀར་བྱུང་བར་བྱས་ནའང་ཆོག་མོད། དེ་ལྟར་མ་བགྱིད་པར། སངས་རྒྱས་ཤཀྱྰ་ཐུབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁ་མའི་ཞལ་ཆེམས་དང་།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དང་ནུས་མཐུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་བཞེད་སོགས་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་མོའི་ངག་རྒྱུན་ཞིག་ལ་བརྒྱུས་ནས་བོད་གངས་ཅན་ཏུ་འཇུག་པར་བྱས་པ་དེས། བོད་ཀྱི་མི་རྒྱུད་སྤྲེལ་སྲིན་ལས་ཆད་པའི་བཤད་རྒྱུན་ཞིག སྐབས་དེ་ཤད་ནས་གཡོལ་ཏུ་མི་བཏུབ་པར་བོད་མིའི་ཁ་རྒྱུན་ན་ཆད་པ་མེད་པར་གནས་ཤིང་། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག
༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་[༡]སྟོད་ཆའི་ལེའུ་སོ་བཞི་བ་སྟེ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བོད་མི་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ལེའུ་དང་། ༼བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མའི༽[༢]་ཟང་ཟིང་གིས་བཏུལ་བའི་ལེའུ། ༼རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༽[༣]་གི་བོད་ཀྱི་མི་རྒྱུད་སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་མོ་ནས་ཆད་པའི་སྐོར་ཞེས་པའི་ལེའུ་སོགས་ལ་ཞིབ་བལྟ་བྱེད་དུས། བོད་མིའི་མཆེད་ཁུངས་སྤྲེལ་གྱི་རིགས་ཡིན་པ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད་པ་རྩོད་མེད་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ། མཆེད་རིམ་དེའང་སྤྲེལ་གྱི་གནས་རིམ་ནས་སྤྲ་མ་མིའི་གནས་བབས་ལ་ཆད་པ། ཁ་ཟས་ཀྱང་ཐོག་མའི་དུས་རི་སྐྱེས་ཤིང་ཏོག་དང་སྲོགས་ཆགས་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་ལ་བསྟེན་པ། དེ་ནས་རིགས་རྒྱུད་མང་དུ་འཕེལ་བ་དང་། གནམ་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག་གི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་བརྟེན་རི་སྐྱེས་ཤིང་འབྲས་ཟད་ཅིང་ཉུང་དུ་ཕྱིན་རྐྱེན་ཡ་ཐོག་ནགས་ཚལ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ་ཁ་ཟས་གཞན་པའི་རིགས་འཚོལ་སྙེག་བྱས་པ། མཐར་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་དང་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གཤིས་བཟང་བའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་འབྲུ་བཏབ་པ་དང་ཐང་དུ་གནས་སྤོ་བགྱིད་དེ་སྡོད་ཁང་དང་མཁར་བརྩིགས་པ་སོགས་ལོ་ངོ་ས་ཡ་དུ་མའི་དུས་ཡུན་ནང་འབྱུང་འཕེལ་ལོ་རྒྱུས་རིང་མོ་ཞིག་ལེའུ་ཐུང་བ་རེའི་ནང་སྐྱ་ཐིག་ཙམ་གསལ་འདུག་ལ། དེ་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་སྨྲ་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་རིག་པའི་ལམ་ནས་ཀྱང་དཔྱད་རིན་དང་བལྟ་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་འདུག
ཕྱི་རྒྱལ་བ་སྤྲེལ་གྱི་རིགས་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོས་ཞི་མི་དང་ནགས་བྱི་ཡི་གཟུགས་བོངས་ལྟར་ཆུང་བའི་ཡ་ཐོག་དམའ་རིམ་སྲོག་ཆགས་ Bush Babies, Lorises, Tarsiers, Lemurs ་སོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ནས་ལོ་ངོ་ས་ཡ་༣༤་ཙམ་གྱི་སྔ་རོལ་ཏུ་ད་ཡོད་སྤྲེའུ་རིགས་རྒྱུད་ལོགས་སུ་ཆད་དེ་རིམ་གྱིས་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བར་བཤད་ལ། སྤྲེལ་གྱི་རིགས་རྒྱུད་ཆད་ཡོང་སའི་གདོད་མའི་སྲོགས་ཆགས་དེ་འདི་རེད་ཅེས་ད་བར་དུ་ཚན་རིག་པ་སུས་ཀྱང་མཛུབ་མོ་འཛུགས་ཐུབ མི་འདུག་ལ། མ་འོངས་བར་ཡང་ཁ་ཚོན་གཅོད་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་བར་ཤུལ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཡོད་པའི་ཡ་ཐོག་དམའ་རིམ་སྲོག་ཆགས་ཁྲོད། ཊར་སེའར Tarsier ་ཞེས་པའི་མིག་རིལ་ཤེལ་སྒོང་དང་འདྲ་བ་དེར་སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཕུང་བོའི་གྲུབ་ཚུལ་སྤྲེའུ་དང་མཚུངས་ཆོས་མང་བོ་ཞིག་ཡོད་པར་བརྟེན། སྲོག་ཆགས་འཕེལ་འགྱུར་ལྗོན་ཤིང་སྟེང་སྤྲེའུ་དང་རིགས་རྒྱུད་བར་ཐག་ཉེ་ཤོས་དང་། མཆེད་ཁུངས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་ཀྱང་བྱེད།
འོན་ཏེ། མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་ཉམས་ཞིབ་པས་སྤྲེའུ་འབྱུང་ཁུངས་དང་འབྱུང་རིམ་ཐད་དོ་སྣང་དེ་ཙམ་མི་བྱེད་པར། མིའི་རིགས་ནམ་ཞིག་ལ་ཅི་ལྟར་གང་ལས་བྱུང་བའི་སྐོར་ལ་ཆེད་དམིགས་རྩད་ཞིབ་དང་དཔྱད་པ་བྱེད་དེ། ཁོང་ཚོའི་ལུགས་ལ། ལོ་ངོ་ས་ཡ་༧་ཙམ་གྱི་གོང་དུ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་གི་ཤར་རྒྱུད་དུ་རྔ་རྡུམ་སུག་བཞི་སྤྲ་ཡི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ནས་རྐང་བ་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་ཐུབ་པའི་སྤྲ་མ་མིའི་རིགས་རྒྱུད་ལོགས་སུ་ཆད་པར་བཤད་ལ། [༤] ཁྲག་རྒྱུན་བརྟག་དཔྱད་ཚན་རིག་པས་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོའི་ངང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་སྤྲ་མི་མཆིམས་ཕན་ཛེ་ ནི་དེང་འཛམ་གླིང་འདིར་ཤུལ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཡོད་པའི་སྤྲ་ཡི་ཁྲོད་ངེད་ཅག་མིའི་རིགས་དང་ཁྲག་རྒྱུན་ཉེ་ཤོས་དང་། ལོ་ངོ་ས་ཡ་བདུན་ཙམ་གྱི་གོང་དུ་མིའི་ཡ་ཐོག་མེས་པོ་དང་སྤྲ་སུག་བཞི་མཆིམས་ཕན་ཛེ་གཉིས་ཁྱིམ་རྒྱུད་གཅིག་ནས་རིགས་རྒྱུད་སོ་སོར་གྱེས་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱེད།
མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་སྨྲ་བ་ རི་ཆར་སྒྲི ལི་ཁེ་ མཆོག་གིས་མིའི་ཡ་ཐོག་མེས་པོ་སྤྲ་མ་མི་དེ་རྣམས་ནང་ཚན་རིགས་མ་འདྲ་བ་མ་མཐའ་ཡང་དྲུག་ཙམ་དང་། གཅིག་བྱས་ན་དེའི་ཉིས་ལྡབ་ཀྱང་བྱུང་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ལ། སྤྲ་མ་མི་དེ་རྣམས་མི་དང་འདྲ་བར་རྐང་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་བ་ཡིན་ཡང་། གཤིས་སྤྱོད་དང་ཁ་ཟས། སོའི་གྲུབ་ཚུལ་དང་ཀླད་པའི་ཤོང་ཚད། རུས་སྒྲོམ་གྱི་གྲུབ་སྟངས་སོགས་སྤྲ་དང་ཆེར་འདྲ་བ་ལས་མི་དང་འདྲ་བའི་ཆ་ཉུང་བ་ཡིན་འདུག
དེ་ཕྱིས་ཀྱི་ལོ་ངོ་ས་༥་ཙམ་གྱི་དུས་ཡུན་ཁྲོད་སྤྲ་མ་མི་རྐང་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་མཁན་དེ་རྣམས་སྐབས་དེའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་མཐུན་རྐྱེན་དང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཡུལ་ལུང་གི་གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་འཚམས་པར་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་ཞིང་། མཐར་སྤྲ་མ་མི་རྐང་གཉིས་ཀྱི་རིགས་མང་ཆེ་བ་ཤུལ་རྒྱུན་ཆད་འདུག་ཀྱང་། དེ་ཚོའི་ཁྲོད་ཀྱི་རིགས་གཅིག་བར་བརྒལ་གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་། ཁོར་ཡུག་གི་བརྡབ་གསིག་ཛ་དྲག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཏེ། མིའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ལམ་དུ་མུ་མཐུད་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་འདུག
ལོ་ཚད་ས་ཡ་༤ .༤་ཅན་གྱི་ཀེང་རུས་འགྱུར་རྡོ་ཨའར་སྡེ་དང་། ལོ་ཚད་ས་ཡ་༣.༢་ཅན་གྱི་ཀེང་རུས་ལོ་སེ ། ལོ་ཚད་ས་ཡ་༢.༥་ཅན་གྱི་ཐོང་བུའི་ཀ་ལི་སོགས་ནི་མིའི་མེས་པོ་སྤྲ་མ་མི་རྐང་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་མཁན་དེ་ཚོའི་ཚབ་མཚོན་གྱི་འགྱུར་རྡོའི་དཔང་རྟགས་ཚད་འཕེར་དང་མིའི་རིགས་འབྱུང་ཁུངས་སྨྲ་བ་མཁས་པའི་ཁྲོད་ཚད་མཐོའི་གདེངས་འཇོག་ཐོབ་མཁན་གྱི་གྲས་ཡིན་འདུག། [༥]
ལོ་ངོ་ས་ཡ་གཉིས་ཙམ་གྱི་སྔ་རོལ་ནི་མིའི་འཕེལ་རིམ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀྱོགས་མཚམས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་འདུག་སྟེ། སྐབས་དེ་ཚོད་ཅིག་ལ་ཀླད་པའི་ཤོང་ཚད་དང་ཤེས་རྒྱ། རྡོ་ཆས་ལག་ཆ་བཟོ་རྩལ།ཕུང་པོའི་གྲུབ་ཚུལ་སོགས་མིའི་ཁྱད་ཆོས་མང་བར་ལྡན་པའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ ཞེས་པའི་རིགས་རྒྱུད་དེ་བྱུང་འདུག་ལ། དེ་ནི་སྤྲ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་མང་བ་ལྡན་པའི་སྤྲ་མ་མིའི་ས་མཚམས་ལས་བརྒལ་ཏེ། མིའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཆེར་ལྡན་ཞིང་། མི་ཞེས་པའི་མིང་གི་ཐ་སྙད་སྦྱར་རུང་བའི་གནས་བབས་ལ་སླེབས་ཡོད་འདུག [༦]
༡༩༨༤ ་ལོར་ཏུར་ཀ་ན་མཚོ་འགྲམ་དུ་རྙེད་པའི་གཏེར་འགྱུར་ཀེང་རུས་ བུ་ཆུང་ཏུར་ཀ་ན་ནི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་རིགས་ཤིག་ཡིན་འདུག་ལ། འགྱུར་རྡོ་དེའི་ལོ་ཚད་ནི་ལོ་ངོ་ས་ཡ་༡.༥ ཙམ་དང་། བུ་ཆུང་ཏུར་ཀ་ནའི་ཀླད་པའི་ཤོང་ཚད་དང་རུས་སྒྲོམ་གྲུབ་སྟངས་སོགས་དེང་རབས་མིའི་ཆུ་ཚད་ལ་ཉེ་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག རི་ཆར་སྒྲི ལི་ཁེ་ མཆོག་གིས་ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་༼མིའི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས། ༽་ཞེས་པའི་ཀླད་ཀྱི་གཏམ་ནང་། “འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་རིགས་ནི་མེ་ལག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཐོག་མ་དང་། དམར་ཟས་ཐོབ་ཆེད་རྔོན་རྒྱག་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་མཁན་ཐོག་མ།དེང་རབས་མི་ལྟར་རྒྱུག་རྩལ་ལྡན་མཁན་ཐོག་མ། ཀླད་པའི་ནང་སྔོན་འཆར་གདིང་དེ་རྡོ་ཆས་ཡོ་བྱེད་བཟོ་མཁན་ཐོག་མ། རང་ཡུལ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་གླིང་ནས་ཕྱི་ཡུལ་སྙེག་མཁན་ཐོག་མ་དང་། འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ལ་ཚད་ངེས་ཅན་གྱི་སྐད་བརྡ་ཡོད་མིན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་ཡང་། ཁུངས་སྣེ་ཁ་ཤས་ལས་སྐད་ཆ་བཤད་ཤེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་མཆིས” ་གསུངས་འདུག
འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་བྱང་དུ་ཡོ་རོབ་དང་ཤར་ཏུ་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱག་ནག་བར་སླེབས་ཡོད་འདུག་ལ། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་འགོ་སྟོད་དུ་རྒྱ་ནག་པེ་ཅིན་ཉེ་མཐའི་འབྲུག་རུས་རི་བོའི་བྲག་ཕུག་ནས་རྙེད་པའི་པེ་ཁིན་མིའི་འགྱུར་རྡོ་དང་། དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་སྨད་དུ་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡའི་རྒྱལ་ཁོངས་འཇའ་བ་ནས་རྙེད་པའི་འཇའ་བ་མིའི་འགྱུར་རྡོ་སོགས་ནི་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་་ནས་མཆེད་ཡོང་བའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་དང་། ཉེ་བའི་ཆར་འཇོར་རྗི་ཡའི་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་ལོ་ངོ་ས་ཡ་གཅིག་དང་འབུམ་བརྒྱད་ལ་ཉེ་བའི་ལོ་ཚད་ཡིན་པའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་འགྱུར་རྡོ་ཞིག་རྙེད་ཡོད་པ། ད་བར་ཨེ་ཞི་ཡའི་ཡུལ་ལུང་ནང་རྙེད་སོན་བྱུང་བའི་མིའི་འགྱུར་རྡོ་རྙིང་ཤོས་ཡིན་འདུག་ལ། གསར་རྙེད་འགྱུར་རྡོ་དེས་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ཐད་ཡང་བསྐྱར་བསམ་གཞིགས་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་བཟོས་ཡོད་འདུག
མཐར། ངེད་ཅག་དེང་རབས་མཛངས་མིའི ་བྱུང་བ་ནི་མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་སྨྲ་བ་མཁས་པའི་ཁྲོད་རྩོད་གླེང་ཅན་གྱི་ལེའུ་ཞིག་དང་། ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་བྱུང་འཕེལ དང་ཉེ་བའི་ཆར་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་མཆེད་ཐོན་གྱི་འདོད་ཚུལ་གྲུབ་མཐའ་ཆེ་ཁག་གཉིས་སུ་གྱེས་ཡོད་ལ། སྔ་མ་ལྟར་ན། ད་སྔོན་ལོ་ངོ་ས་ཡ་༢་ཡས་མས་དེར་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་རང་ཡུལ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་ཨེ་ཞི་ཡ་དང་ཡོ་རོབ་སོགས་ལའང་མཆེད་དེ། འཚོ་གནས་ཁོར་ཡུག་དང་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་རང་གཤིས་མི་འདྲ་བའི་ཡུལ་ལུང་དེ་དག་ནང་རིམ་གྱིས་རིགས་རྒྱུད་བསྲེས་སྤེལ་དང་།ཡུལ་སོ་སོའི་རང་བྱུང་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པར་དེང་རབས་མི་ལ་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བར་བཤད་ལ།
འདོད་ཚུལ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན། མི་ལོ་ཆིག་འབུམ་ཕྱེད་ནས་ཉིས་འབུམ་སྔོན་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་རུ་དེང་རབས་མཛངས་མིའི་རིགས་རྒྱུད་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བའི་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱིས་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནང་དེང་རབས་མཛངས་མིའི་གདུང་རྒྱུད་ཤར་གླིང་ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ཡོ་རོབ་སོགས་ལའང་རིམ་གྱིས་མཆེད་དེ། ཡུལ་དེ་དག་ནང་གི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་བཅད་ཤུལ་དུ་ད་སྔོན་ལོ་ངོ་ལྔ་ཁྲི་ནས་དྲུག་ཁྲི་ཡས་མས་སུ་ཡུལ་ལུང་དེ་དག་ནང་བཙན་ས་ཟིན་པར་འདོད་ལ། འདོད་ཚུལ་དེའི་རྒྱབ་རྟེན་ནི། ད་སྔ་ཕན་ཆད་དེང་རབས་མིའི་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ་རྙིང་ཤོས་ཨ་ཧླུ་རི་ཀ་ལས་གླིང་གཞན་དུ་མ་རྙེད་པ། དེང་རབས་མིའི་ལུས་ཕུང་ནང་ཡོ་རོབ་དང་ཨེ་ཤི་ཡའི་ནང་དུ་བུ་རྒྱུན་ཆད་ཟིན་པའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་ཁྲག་རྒྱུན་རྫས་རྡུལ་བསྲེས་སྤེལ་མངོན་གསལ་མ་རྙེད་པ། དེང་རབས་མིའི་ལུས་པོའི་ཕྲ་ཕུང་ནང་གི་མ་ནས་བརྒྱུད་ཡོང་བའི་རིགས་རྫས་སྨིན་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཟེར་བ་རིགས་འདྲ་ཡིན་པར་མ་ཟད། མ་བརྒྱུད་རྫས་རྡུལ་དེའི་མཆེད་ཁུངས་ལོ་ངོ་ཆིག་འབུམ་ཕྱེད་སྔོན་གྱི་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་བསྐྱེད་མ་ཞིག་ལ་ཁུངས་གཏུགས་བྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཡིན།
2011 Feb 4
ཐ་སྙད་ཤན་སྦྱར་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ སྤྲ་མི་དགུ་རི་ལ། Gorilla
༢ སྤྲ་མི་མཆིམས་ཕན་ཛེ། Chimpanzee
༣ སྤྲ་མི་ཨོ་རིང་ག་བརྟན། Orangutan
༤ རི་ཆར་སྒྲི ལི་ཁེ། Richard Leakey
༥ ཀེང་རུས་འགྱུར་རྡོ་ ཨའར་སྡེ། Ardi
༦ ཐོང་བུའི་ཀ་ལི། Taung Child
༧ ཀེང་རུས་ལོ་སེ། Lucy
༨འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས། Homo erectus
༩ བུ་ཆུང་ཏུར་ཀ་ན། Turkana Boy
༡༠ ༼མིའི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་༽ The Origin of Humankind
༡༡ པེ་ཁིན་མིའི་འགྱུར་རྡོ། Peking Man
༡༢ འཇའ་བ་མིའི་འགྱུར་རྡོ། Java Man
༡༣ དེང་རབས་མཛངས་མི། Homo sapiens
༡༤ ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་བྱུང་འཕེལ་གྱི་བཞེད་ཚུལ། Multiregional Continuity Theory
༡༥ ཉེ་བའི་ཆར་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་མཆེད་ཐོན་ གྱི་བཞེད་ཚུལ། Recent “Out of Africa” Theory
༡༦ རིགས་རྫས་སྨིན་རྡུལ་ཕྲ་མོ། Mt.DNA
ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་ཐོར་བུ། ༼༢ ༽
༢༠༡༡་ལོའི་ཟླ་༢་པའི་ཚེས་༤་ཉིན་སྤེལ།
འགྲོ་མིའི་མཆེད་ཁུངས་དེ། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ཁོ་ན་ལས་ཤར་གླིང་ཨེ་ཞི་ཡ་དང་ཡོ་རོབ་སོགས་ལ་རྩད་གཅོད་དང་ཚོད་དཔག་བྱེད་མཁན་མེད་པ་ནི་མིན་ཡང་། ༡༨༧༡་ལོར་པར་སྐྲུན་བགྱིས་པའི་༼མིའི་བྱུང་བ ༽་ཞེས་པའི་གླེགས་བམ་ནང་། སྐྱེས་ཁམས་ཚན་རིག་པ་ཆེན་མོ་ཊར་ཝུན་གྱིས་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནི་མིའི་མཆེད་ཁུངས་ཡིན་པ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ལུང་བསྟན་ཕེབས་པ་ལ་བརྟེན།དུས་རབས་གོང་མའི་སྟོད་ནས་མིའི་མེས་པོའི་གཏེར་རུས་འགྱུར་རྡོ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཤར་རྒྱུད་དུ་རྩད་གཅོད་བྱེད་མཁན་ཐོག་མིའི་གྲས་དང་། མིའི་འབྱུང་ཁུངས་སྨྲ་བའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཆེན་པོ་ལོ་ཡི་སེ ལི་ཁེ་དང་ཁོའི་བཟའ་ཟླ་ མ་རེ ལི་ཁེ་ཟུང་གིས། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁོངས་ཁེན་མྱ་ དང་ཐན་ཛན་ནི་ཡའི་ནང་ཡ་ཐོག་མིའི་གཏེར་རུས་འགྱུར་རྡོ་དང་ཤུལ་བཞག་རྩད་གཅོད་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་ཞིང་། ཕྱིས་སུ་ཁོང་གི་བུ་རི་ཆར་སྒྲི ལི་ཁེ་དང་། ཨ་རི་བ་སྒྲ་ནོར འཇོ་ཧན་སན་ * སོགས་མི་རྒྱུད་བྱུང་རབས་ཚན་རིག་པ་གཏེར་སྟོན་ཆེ་ཆེ་གྲགས་གྲགས་མང་བོ་ཞིག་འདས་པའི་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་ལྷག་རིང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་ས་ཤུན་བརྡོལ་ཡུལ་ཐང་གཤོང་ཆེན་མོ་ཁེབས་སའི་ཡུལ་ལུང་ཁག་ཏུ་ཕྱིན་ནས། ས་བསློགས། བྲག་བརྐོས། རྡོ་ཕྱེ་བཙགས། ས་སྒང་དང་ཐང་གཞོང་། ལུང་ཤུར་དང་། གྲོག་རོང་རེ་རེའི་ནང་ཕྱིན་ནས་གྲོ་མ་བརྐོ་བརྐོ་དང་། ཞིང་ཁ་ནས་སྙེ་མ་འཐུ་འཐུ་བྱས་ཏེ། ཡ་ཐོག་མིའི་རུས་ལྷག་འགྱུར་རྡོ་ཆག་དུམ་ཞིག་ཡན་ཆད་འཚོལ་སྒྲུག་བྱས་བའི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན། ལོ་ཚད་ས་ཡ་༣་ནས་༥་ཡན་ཁུངས་འདེད་ཐུབ་པའི་ཡ་ཐོག་མིའི་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ་རྙིང་ཤོས་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་རྙེད་པ། ལོ་ངོ་ས་ཡ་༢.༥ ཕྱེད་སྔོན་དུ་ཡ་ཐོག་མེས་པོས་བཟོ་བསྐྲུན་བྱས་པའི་རྡོ་ཆས་ལག་ཆ་རྙིང་ཤོས་ཀྱང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་རྙེད་པ། ལོ་ངོ་ས་ཡ་༢.༦ ་སྔོན་ཙམ་ལ་མེ་རིའི་ཞུན་ཐལ་སྟེང་བཞག་པའི་ཡ་ཐོག་མེས་པོའི་རྐང་རྗེས་རྙིང་ཤོས་ཀྱང་ཧྥུ་རི་ཀར་རྙེད་པ་དང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་དུ། རིགས་རྒྱུད་རྫས་རྒྱུན་ཆེད་མཁས་ཚན་རིག་པས་དེང་རབས་མིའི་འགོ་ཁུངས་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་ཁུངས་གཏུགས་པ་དང་། མིའི་རིགས་དང་ཁྲག་རྒྱུན་བར་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཡིན་པའི་སྤྲ་རྒོད་མཆིམས་ཕན་ཛེ་ཡང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་ཁོ་ནར་གནས་འཆའ་བ་སོགས་ལ་བརྟེན། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པའི་འདོད་ཚུལ་དེ་གྲགས་ཆེ་ཞིང་། བཤད་ཚུལ་དེའི་རྗེས་འཇུག་ཀྱང་མང་ཤོས་ཡིན་འདུག
ཡིན་ནའང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་རྙེད་པའི་ལོ་ཚད་དང་མཉམ་པའི་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ་དང་། རྡོ་ཆས་ལག་ཆ། མེས་བོའི་རྐང་རྗེས་སོགས་མ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡུལ་གཞན་དག་ནི་མིའི་འགོ་ཁུངས་མིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བོད་ཡུལ་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་སྤྲ་ཡི་རིགས་མི་ལ་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་བར་བརྒལ་དུས་སྐབས་དེར། ཧི་མ་ལའི་ཡའི་མཐོ་ཚད་མཚོ་ངོས་ལས་མི་ཊར་༡༠༠༠་ཙམ་མ་གཏོགས་འཕགས་མེད་པས། རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོ་ནས་ལྡང་ཡོང་བའི་དྲོད་འཇམ་དང་ཆུ་ཟིལ་ཅན་གྱི་རླུང་བུ་བོད་ཀྱི་ལྷོ་ངོས་ནས་བྱང་ངོས་བར་རྒྱུ་ཞིང་། སྐབས་དེའི་བོད་ཡུལ་གྱི་ལོ་རེའི་ཆ་སྙོམ་གནམ་གཤིས་ཀྱི་དྲོད་ཚད་༡༠ºC(50ºF)་ལས་མཐོ་བ་དང་ལོ་རེའི་ཆ་སྙོམ་ཆར་བ་འབེབས་ཚད་མི་ལི་མི་ཊར་༢༠༠༠(mm)་ཡིན་པས་སའི་གོ་ལའི་དཀྱིལ་ཐིག་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཡུལ་ལུང་ཁག་གི་གནམ་གཤིས་དང་འདྲ་བ་དང་། ཧི་མ་ལ་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ས་གཏེར་ནང་ཚ་བའི་ཡུལ་ལུང་དུ་སྐྱེས་པའི་རྩི་ཤིང་དང་འབྲུ་སྣའི་དཔང་རྟགས་རྙེད་པ། ད་སྔོན་ལོ་ངོ་ས་ཡ་༢་ནས་༥་བར་གྱི་ཚ་བའི་ཡུལ་ལུང་གི་སྲོགས་ཆགས་རི་རྟ་རྨིག་གསུམ་པའི་འགྱུར་རྡོའང་བོད་དུ་རྙེད་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གི་མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་སྨྲ་བ་ཚན་རིག་པའི་ཡབ་ཆེན་ཞིང་གཤེགས་ཅ་ལན་པོ་ཡིས། སྐབས་དེའི་བོད་ཡུལ་གྱི་གནམ་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་སྤྲ་དང་སྤྲེའུ། མིིའི་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་བསྡད་ཡོད་པས་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་དུ་མིའི་འགོ་ཁུངས་འཚོལ་ཞིབ་སྣང་ཆུང་བྱེད་མི་རུང་གསུངས་ཡོད། [༧]
༼བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ༽་ནང་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་འཚོ་སྡོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྐོར་ལ། “ … … དེ་ནས་ཡང་བོད་ཡུལ་ཁ་བ་ཅན་དེའི་སྟོད་ཁམས་གསུམ་ན་གངས་རི་དང་། བྲག་རི་དང་། གཡའ་རིའི་ར་བ་ན་སེངྒེ་དང་ལྕེ་སྤྱང་ལ་སོགས་པའི་གཅན་གཟན་སྣ་ཚོགས་དང་། ཤ་རྒོ་སྙན་ལ་སོགས་པ་རི་དྭགས་སྣ་ཚོགས་གནས་པ། བར་ཁམས་གསུམ་ན་བྲག་དང་སྤང་དང་ནགས་ཀྱི་ར་བ་ན་བྲག་སྲིན་མོ་དང་སྤྲེའུ་དང་། དོམ་དྲེད་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་དུད་འགྲོ་སྣ་ཚོགས་པས་དབང་བྱས། སྨད་ཁམས་གསུམ་ན་ནགས་ཀྱི་ལྗོངས་དང་། མཚོ་དང་མཚེའུ་དང་ནེའུ་སིང་གི་ར་བ་ན་འདབ་ཆགས་ཀྱི་བྱ་སྣ་ཚོགས་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་ཆུ་རྟ་ཆུ་གླང་ལ་སོགས་པ་དུད་འགྲོའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གནས་ཏེ། མིའི་འགྲོ་བ་ནི་གཅིག་ཀྱང་ཡེ་མེད…”ཅེས་སྐབས་དེའི་བོད་ཡུལ་གྱི་འབྱུང་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ནི། སྨད་ཁམས་གསུམ་སྟེ་བོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་ནི་ནགས་ཚལ་དང་མཚོ་དང་མཚེའུས་ཁེངས་ཤིང་། འདབ་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྲོགས་ཆགས་གླང་པོ་ཆེ་དང་།ཆུ་རྟ་ཆུ་གླང་ཡང་ཡོད་པས་གོ་ལའི་དཀྱིལ་ཐིག་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཚ་ཡུལ་གྱི་གནམ་གཤིས་དང་འདྲ་ལ། མིའི་འགྲོ་བ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད་གསུངས་བས། སྐབས་དེར་བོད་ཡུལ་དུ་མིའི་རིགས་རྒྱུད་གཞི་ནས་འབྱུང་རྒྱུ་ཡིན་པ། བར་ཁམས་གསུམ་ན་བྲག་དང་སྤང་ནགས་ཀྱི་རྭ་བ་ན་བྲག་སྲིན་མོ་དང་སྤྲེའུ་དང་། དོམ་དྲེད་ལ་སོགས་པས་ཁེངས་ནས་ཡོད་པས་སྐབས་དེར་བོད་ཡུལ་དུ་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་བཟའ་ཚོ་གཉིས་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར། སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་མང་དུ་སྡོད་པ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ནགས་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནང་ཁེགས་སྡོད་པ་མ་ཡིན་པར། རི་བྲག་དང་སྤང་ནའང་འཚོ་སྡོད་དང་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱེད་པ་ཡིན་པས། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀར་སྤྲ་རྐང་གཉིས་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་ཁོར་ཡུག་དང་ཡང་ཅུང་འདྲ་བ་མིན་ནམ་སྙམ།༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་དུའང་སྐབས་དེའི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་གོང་གི་དེ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་གསུངས་ནས། དེ་མུར། ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་ལ་ “བུ་དྲུག་བྱུང་སྟེ།ཕ་སྤྲེའུ་ཡིན་པས་ལུས་སྤུས་ཁེངས་བ། མ་བྲག་སྲིན་མོ་ཡིན་པས་མཇུག་མ་མེད་པ། ”་དང་། “དེ་རྣམས་ཀྱང་གདོང་དམར་བ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་ལ་དགའ་བ། སྐྲ་ཡོད་པ་ལུས་ལ་སྤུ་ཡོད་པ་སྨྲ་ཤེས་པ་སྐྱེས་སོ།”་ཞེས་སྤྲེལ་སྲིན་རིགས་རྒྱུད་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་རང་མཚན་བ་ཞིག་ལོགས་སུ་ཆད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་སྤྲེའུ་དང་འདྲ་ཡང་། དམའ་རིམ་སྤྲེའུ་སྤྱིར་བཏང་བ་མཇུག་མ་ཅན་དག་མ་ཡིན་པ།ཁ་ཟས་ཀྱང་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་རིགས་ཁོ་ན་བསྟེན་པ་མ་ཡིན་པར། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་ལའང་སྤྱོད་ཀྱིན་པ། སྨྲ་ཡང་ཤེས་སོ་ཞེས་ཚད་མཐོའི་སྐད་ཆའི་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་མིན་ཚོད་དཔག་བྱེད་དཀའ་ཡང་། ལུས་པོའི་ཡན་ལག་འགུལ་བསྐྱོད་དང་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་བརྡ་ལམ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར། སྐད་ཆའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱང་གང་མཚམས་དར་ཡོད་འདུག
དེ་ནས། ༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་ནང་ “བུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་དེས་ནམ་ལྟོགས་པ་ན་ཟར་འོང་བར་འདུག་ནས། ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནགས་རྨ་བྱ་ཚོགས་ཅན་བྱ་བ་ན་སྤྲེའུ་ཡོད་པའི་ཟླ་ལ་བསྐྱལ་ལོ། དེ་ནས་སྤྲེལ་མོ་དེ་རྣམས་དང་ཚོགས་པས། ཕས་ལོ་གཅིག་ལོན་ནས་ལྟར་ཕྱིན་ཙམ་ན་སྤྲེའུ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་འཕེལ་ནས་འདུག་གོ།” ཞེས་སྤྲེལ་སྲིན་རིགས་རྒྱུད་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་གྱིན་པ་དང་། སྤྲེའུ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྲ་དང་མིའི་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་ལྡན་གྱི་དུས་སྐབས་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་ཤེས།
༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་གྱི་ལེའུ་དེའི་སྨད་དུ། གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་བརྟེན་རང་བྱུང་ཤིང་འབྲས་ཟད་ཅིང་ཉུང་དུ་ཕྱིན་རྐྱེན། གྲོ་དང་། སྲན་མ་དང་། སྲན་ཆུང་། སོ་བ་ལ་སོགས་ཁ་ཟས་གཞན་པའི་རིགས་འཚོལ་སྙེག་བྱས་པ་གསུངས་འདུག་ལ། ༼རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༽་ན།“ … …དེ་ནས་སྤྲེའུ་ཕྲུག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ཐོག་ཟོས་པས་ཚིམ་པར་གྱུར་ནས། སྤུ་ཡང་ཐུང་དུ་སོང་། མཇུག་མ་ཡང་ཐུང་དུ་སོང་སྟེ། སྨྲ་ཤེས་ནས་མིར་གྱུར་ཏོ། ། ཟས་སུ་མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཐོག་ཟ་ཞིང་། གོས་སུ་ཤིང་ལོ་གོན་པར་གྱུར། དེ་ལྟར་བོད་ཁ་བ་ཅན་པའི་མི་འདི་རྣམས་ཕ་སྤྲེའུ་དང་། མ་བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་ལས་ཆད་པ་ཡིན་པས། རིགས་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། … … དེའི་དུས་དེར་རི་རྣམས་ནི་ཤིང་ནགས་སུ་སོང་། ཀླུང་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུས་ཁེངས་ཡོད་པ། སྐོང་ཆུ་ལག་ཁ་ཕྱེ་ནས། ཆུ་ཐམས་ཅད་དེར་སོང་སྟེ། སྐོང་ཆུ་ལག་ཏུ་ཐིམ་མོ།། དེ་ནས་ཐང་ཐམས་ཅད་ལ་ཞིང་བྱས། གྲོང་ཁྱེར་མང་པོ་བརྩིགས། དེ་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པར། རྗེ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བྱོན་ནས། རྗེ་དང་འབངས་སུ་བཅོས་སྐད་དོ།།” ་ཞེས་གསུངས་འདུག
དེ་ལྟར། བོད་མིའི་ཕ་རྒྱུད་ཀྱི་ཆད་ཁུངས་ནི་སྤྲེའུ་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་ལ་དོགས་པ་མེད་ནའང་། མ་རྒྱུད་ཀྱི་ཆད་ཁུངས་བྲག་སྲིན་མོ་ལ་ཅུང་ཙམ་དཔྱད་དགོས་ཏེ། ༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་གྱི་ཡིག་ཚང་དེར་ཞིབ་བལྟ་བྱེད་དུས། མ་བྲག་སྲིན་མོ་ནི་མི་ཤ་ཟ་ཞིང་མི་ཁྲག་འཐུང་མཁན་གྱི་སྲིན་མོ་དེ་འདྲ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་སྤྲ་མ་མི་ཡི་རིགས་ཤིག་རེད་སྙམ་དེ། རྒྱུན་མཚན་ནི། བར་ཁམས་གསུམ་བྲག་དང་སྤང་ནགས་ཀྱི་རྭ་བ་ན་བྲག་སྲིན་མོ་དང་སྤྲེའུ་ཁོར་ཡུག་གཅིག་ནང་མཉམ་དུ་སྡོད་པ་དང་། བྲག་སྲིན་མོ་ནི་སྤྲ་དང་སྤྲ་མ་མི་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་རྔ་མ་དང་བྲལ་བ། མོ་རང་ཆགས་པས་ཀུན་ནས་འབར་བའི་དུས་སྤྲེའུ་ཞིག་གི་གམ་དུ་ཕྱིན་ནས་འདོམས་དང་ནུ་མ་བསྟན་ཏེ་ཆགས་པའི་བརྡ་བསྟན་པ། མཐར་སྤྲེའུ་དང་ལྷན་རིགས་རྒྱུད་སྤེལ་བ། གལ་སྲིད་ཁྲག་སྐོམ་འཐུང་དང་ཤ་ཁམ་ཟས་བྱེད་མཁན་གྱི་སྲིན་མོ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། ཆགས་པས་ཀུན་ནས་འབར་དུས་སྲིན་པོ་ཞིག་གི་སར་འཁྲིག་སྲེད་བསྟེན་དུ་འགྲོ་བ་ལས། རང་དང་རིགས་མི་མཐུན་ཞིང་། ཁ་ཟས་ལ་ཤིན་ཏུ་རུང་བའི་སྤྲེའུ་ཞིག་གི་སར་འདོད་པ་འཚོལ་དུ་ཡོང་མི་ངེས་པ་དང་། བར་ཁམས་གསུམ་བྲག་དང་སྤང་གི་རྭ་བ་རུ་སྤྲེའུ་དང་ཤ་གཟན་སྲིན་མོའི་རིགས་ལྷན་དུ་སྡོད་ཐབས་ཀྱང་མི་ཡོང་བ་ཡིན། གལ་སྲིད་སྤྲེའུ་དང་ལྷན་སྡོད་པ་ཡིན་ཡང་། བར་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྤྲེའུ་རྣམས་སྔར་ནས་ཟོས་ཚར་བ་ཡིན།
བྲག་སྲིན་མོ་ཤ་ཁྲག་ལ་བསྟེན་མཁན་ཡིན་པས་སྤྲ་ཡི་རིགས་སུ་མི་འདོད་ཟེར་ན། ད་ཡོད་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་སྤྲ་རྒོད་མཆིམས་ཕན་ཛེ་ཡིས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་གཞན་བསད་ནས་ཤ་ཟ་གྱིན་ཡོད་འདུག་ལ།མཚམས་མཚམས་ལ་རང་དང་རིགས་རྒྱུད་གཅིག་པའང་དམར་གསོད་བྱས་ཏེ་ཟ་གྱིན་ཡོད་འདུགདེ་མ་ཟད། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཡུལ་དུ་བྱུང་མྱོང་བའི་སྤྲ་མ་མི་རྐང་གཉིས་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཤིང་འབྲས་སྤྱོད་མཁན་ཤ་སྟག་མ་ཡིན་པར་དམར་ཟས་བསྟེན་མཁན་ཀྱང་ཡིན་འདུག མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་སྨྲ་བ་ཚན་རིག་པས། སྤྲ་རྐང་གཉིས་མི་ལ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ནི་དམར་ཟས་ཡིན་པ་དང་།ཁ་ཟས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་དེ་ཤིང་འབྲས་དང་སྔོ་ལྡུམ་ལས་བརྒལ་ཏེ། སྲོགས་ཆགས་ཀྱི་ཤ་དང་ཁྲག རྐང་ལ་སོགས་པ་དམར་ཟས་སྤྱད་པ་ལས། སྤྲ་རྐང་གཉིས་པའི་ཀླད་པའི་བོངས་ཚད་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ནས་རིགས་པ་འདིང་བ་དང་ལག་ཆ་བཟོ་སྐྲུན་སོགས་མིའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་མང་དུ་འཕེལ་ནས། མཐར་མིའི་ཆུ་ཚད་ལ་སླེབས་པར་བཤད་པས། བྲག་སྲིན་མོ་དང་ཁོ་མོའི་རིགས་རྒྱུད་ཀྱང་ཤ་ཁྲག་ལ་སྤྱོད་མཁན་ཡང་ཡིན་པས། གཅིག་བྱས་ན། ཀླད་པའི་ཆུ་ཚད་ཅུང་མཐོ་བར་སླེབས་པའི་རྐང་པའི་སྒང་ལངས་ནས་འགྲོ་ཐུབ་མཁན་སྤྲ་མ་མི་རྐང་གཉིས་་ཀྱི་རིགས་ཤིག་ཀྱང་མིན་ནམ་སྙམ། བྲག་སྲིན་མོ་དང་ཁོ་མོའི་རིགས་རྒྱུད་ལ་སྲིན་མོའི་མིང་ཐོགས་དོན་ཡང་དམར་ཟས་ཤུགས་ཆེར་སྤྱོད་པ་དེས་རེད་སྙམ།
དེང་སྐབས་དབྱིན་ཡིག་གི་འགྱུར་ནང་བྲག་སྲིན་མོ་ལ་Ogress་[༨]དང་RockDemoness་[༩]ཞེས་ཡིག་འབྲུ་ངོ་གདོང་ཐད་བསྒྱུར་དང་། དེ་ལ་དོགས་འདྲི་བྱེད་མཁན་ཡང་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག་ལ། ང་ཆེ་ང་བཙན་ཟེར་མཁན་གྱི་བོད་རིག་མཁས་པ་ཚོས་ཀྱང་དེ་ལ་འགྲིག་རྟགས་ཆེན་པོ་རེ་བརྒྱབ་ཡོད་པས། ང་ལྟ་བུས་དོགས་སློང་བྱས་ཀྱང་ར་མ་འཕག་ནས་ར་ཁང་མི་བཤིག ཙི་གུ་འཕག་ནས་རྫ་མ་མི་ཆག་གི་ཟླ་ལ་ཕྱིན་འདུག
༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽་ནང་གི་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚགས་དེའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་། ངོ་གདོང་ལ་འབྲུ་འདེད་བྱས་ནས་ཕྱིན་ཚེ། ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་ལོ་ཚད་སྐོར་ལ་ཐུགས་མཉམ་མ་བཞག་པའི་སྐྱོན་ཡང་ཡོད་པ་དཔེར་ན། རྒྱ་གར་དུ་མི་བྱུང་ཚར་བས་མ་ཟད། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་བརྩིགས། རྒྱལ་བོ་སྲས་གཙང་གི་སྲས་སི་ངྷར་ཐྰ་མིའི་སློབ་དཔོན་མང་པོའི་དྲུང་ནས་གདམས་པ་གསན། སྒྲུབ་པ་བྱས། འཚངས་རྒྱས། རྒྱ་གར་བ་ཚོར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། མཐར་ཁོང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁ་མར་ད་དུང་བོད་ཡུལ་དུ་དུད་འགྲོ་ལས་མི་མེད། དེ་ནས་དུས་ཡུན་ཧ་ཅང་ཐུང་བ་ཞིག་ནང་བོད་མི་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་རེད་མོད། ངག་རྒྱུན་དེའི་ངོར་དཀྲིས་པའི་སྒྲིབ་ཡོལ་སྲབ་མོ་རེ་རེ་དཀྲོལ་ཤུལ་དུ། ལོ་ངོ་ས་ཡའི་གོང་དུ་རིགས་འདེད་ཐུབ་ཅིང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནས་སྤྲ་ལས་མི་བྱུང་བའི་རྣམ་བཤད་དང་འདྲ་བའི་བོད་པའི་མི་རྒྱུད་མཆེད་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འོད་འཚེར་འཚེར་གྱི་མུ་ཏིག་རྡོག་པོ་རེ་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་ཆ་རྙིང་དེ་དག་ནང་སྦས་སྐུང་བྱས་ནས་འདུག
གཅིག་བྱས་ན། བོད་ཡུལ་གྱི་ལྷ་སྲུང་གཉན་པོ་དག་གིས་བསྐལ་བ་ནས་བསྐལ་བའི་བར་སྲུང་བའི་བོད་གངས་ཅན་གྱི་རི་བྲག་གི་ཁོག་པ་དང་། གངས་རི་ཡི་གཏིང་། མཚོ་དང་མཚེའུའི་ཞབས། ས་ཡི་རྟིང་རིམ་ཞོལ་མ་ན་ལོ་ཚད་འབུམ་ཕྲག་ནས་འབུམ་ཕྲག་བརྒལ་བའི་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་དང་། ཁོང་ཚོའི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀྱི་ཀེང་རུས་དང་ཀ་ལིའི་འགྱུར་རྡོ་དང་། རྡོ་ཆས་སམ་ཡང་ན་བོད་ཡུལ་གཅིག་པུ་ན་མ་གཏོགས་མེད་པའི་རང་བྱུང་རྒྱུ་ཆ་གཞན་གྱིས་བཟོས་པའི་ལག་ཆ་དང་ཡོ་སྤྱད་སོགས་བསྔོགས་འདོན་བྱ་རྒྱུར་ངང་སྒུག་བྱེད་ཡོད་སྲིད།།
གཅིག་བྱས་ན། ཉིན་མ་ཞིག ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་མོའི་ཀེང་རུས་འགྱུར་རྡོ་ས་ཁར་བུད་ནས་ང་ཚོའི་དཔེ་རྙིང་ཁྲོད་ཀྱི་མུ་ཏིག་རྡོག་པོ་དེ་དག་ལ་སྔར་ན་མེད་པའི་གཟི་བརྗིད་དང་འོད་སྣང་ཞིག་སྤྲོད་སྲིད།
གཅིག་བྱས་ན། བོད་པ་རི་སྒང་གི་ལུག་རྫི་དང་། ས་ཞིང་འཕྲུ་སློག་བྱེད་མཁན་གྱི་ཞིང་བ། ལམ་བཟོ་བ་དང་གཏེར་ཁ་བསྔོགས་མཁན། རི་མགོ་ན་དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ་བརྐོ་མཁན་དེ་འདྲས་དུས་རླུང་དྲག་པོས་ས་ཤུན་བཀོག་ཤུལ་དང་། ཁང་ས་དང་ཞིང་ས་སློག་ཤུལ། དྲག་ཆར་གྱི་ལུང་ཤུར་གཤགས་ཤུལ། རི་གཏེར་གྱི་ལྟོ་བ་དབྲལ་ཤུལ། ས་གས་རི་ཉིལ་བྱུང་ཡུལ་སོགས་སུ་མེས་པོའི་འགྱུར་རྡོ་དེ་འདྲར་ཁ་ཐུག་བརྒྱབ་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་ལ། དེ་ལ་ས་རྡོའི་ཚོར་སྣང་ལས་གང་ཡང་བྱུང་མེད་ཀྱང་སྲིད། དེ་ནི་ཁོང་ཚོ་ལ་འགྱུར་རྡོ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཤེས་རྒྱ་མེད་པས་མ་ཡིན་པར། གཏེར་རུས་དེ་དག་ས་རྡོ་དང་ཧ་ཅང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་དང། རྡོ་ལྟར་མཁྲེགས་ཤིང་ས་རྡོའི་ཁ་དོག་ཅན་གྱི་འགྱུར་རྡོ་དེ་དག་ས་རྡོ་ལས་ལྷག་ཅིག་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་ལས་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པས་ཀྱང་ཡིན།
གཅིག་བྱས་ན། བོད་ཀྱི་ས་གཤིས་ལ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ས་ཤུན་བརྡོལ་ཡུལ་ཐང་གཤོང་ཆེན་མོ་ལྟར་ཏུ་མེ་རིའི་ཐལ་བ་གདན་ལ་གདིང་དེ་གཏེར་རུས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་གསོག་ཉར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ལྡན་མེད་པས། རང་ཅག་ཡ་ཐོག་མེས་པོའི་རུས་པའི་ལྷག་མ་གདོད་ནས་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་དབྱིངས་རིམ་ལ་འཐིམས་ཚར་ཡོད་ཀྱང་སྲིད།
གང་ལྟར་ཡང་། སྐུ་ཞབས་ཊར་ཝུན་གྱི་འཕེལ་འགྱུར་སྨྲ་བ་དང་འབྱུང་བའི་འདོར་ལེན་གྱི་རིག་པ་བོད་ལ་དར་བ་ནས་བཟུང་། རང་ཅག་བོད་པ་ཚོས་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་གྱི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ལ་ནུབ་གླིང་བའི་སྲོག་ཆགས་འཕེལ་འགྱུར་སྨྲ་བའི་རིག་པའི་ལམ་ནས་བསྐྱར་ཞིབ་དང་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་པའི་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱི་རྒྱལ་མཁས་བའི་ཁྲོད་དུ་གདེང་འཇོག་ཡོང་བ་ལ་རེ་བ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། དེར་མ་འགྲིག་པ་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་། ཕྱི་གླིང་བའི་ཁྲོད་ཟུར་ཟའི་རྣམ་འགྱུར་འཛིན་མཁན་ཡང་རེ་ཟུང་ཡོད་ཡོད་འདྲ་སྟེ། ཨ་རི་ཞི་ཁ་དགོ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་ཉམས་ཞིབ་པ་ མ་ཐེའོ ཁེབས་ཕི་སི་ཊིན་ གྱིས་༼བོད་པ་ཚོ༽་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དཔེ་དེབ་ནང་ “དེང་རབས་བོད་པ་རྩོམ་འབྲི་བས་སྐབས་རེར་(བོད་མི)་སྤྲེལ་ལས་བྱུང་ཚུལ་དེར་འཇུས་ནས་གནའ་སྒྲུང་དེ་ཏར་ཝུན་རང་ལུགས་ལ་ཁ་གཅུས་དང་། བོད་མི་བསམ་བློ་བ་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བསྐྱོད་ཟིན་པ་ལབ་ཀྱིན་ཡོད།”[༡༠]ཅེས་གསུངས་འདུག་ལ། ཕྲན་ཀྱིས་ཉེ་སྔོན་ཁ་བརྡ་དྲ་རྒྱ་སྟེང་སྤེལ་ཟིན་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་ནང་། བོད་མི་སྤྲེལ་སྲིན་ལས་མཆེད་པའི་ཡིག་ཐོ་ནི་ཊར་ཝུན་གྱི་༡༨༧༡་ལོར་མཛད་པའི་དེབ་སྐད་གྲགས་ཅན་༼མིའི་བྱུང་བ༽་དང་ཁོའི་ལྟ་གྲུབ་སྐྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ཧ་སི་ལེ་ཡིས་༡༨༦༣་ལོར་མཛད་པའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཡ་ཐོག་མེས་པོ་དང་སྤྲ་ཡི་རིགས་གཉིས་རིགས་རྒྱུད་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་ལས་མཆེད་པར་བརྗོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་༼རང་བྱུང་འབྱུང་ཁམས་ཁྲོད་མིའི་གོ་གནས༽་གཉིས་ལས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ཙམ་གྱི་སྔ་ཞིང་། གལ་སྲིད་བོད་པའི་ཡིག་ཐོ་འདི་འདྲ་གནའ་བོའི་གྷི་རིག་དང་ལ་ཏིན་གྱི་ཡིག་ཚགས་ནང་རྙེད་པ་ཡིན་ན། ཁོང་ཚོས་ཧབ་འཐོབ་རྒྱག་བཞིན་བརྩམས་ཆོས་དེ་དག་ནང་ལུང་འདྲེན་བྱེད་ངེས་རེད་ཅེས་ལབ་ཡོད་ལ། དེ་དོན་ནི། བོད་པ་དུས་རབས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བསྐྱོད་ཟིན་པ་དང་། བོད་པ་ནི་ཊར་ཝུན་དང་ཧ་སི་ལེ་ནང་བཞིན་ཚན་རིག་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱིན་མེད་པར། ས་སྒང་རིལ་བོ་འདིའི་སྟེང་དམག་ཤུགས་དང་མཚོན་ཆའི་དཔུང་ངར་ངོམ་སྟངས་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར།རིག་གནས་ཀྱི་ཁ་སྟབས་བཙན་གཉོམ་ཡང་དེ་འབྲེལ་རེད་ཟེར་གྱིན་ཡོད། ༼རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོ་རུ་འབོད་པ་ནས་༢༠༡༡་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༡་ནང་རྫོགས་པར་སྦྱར་བ་དགེའོ།།༽
སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ཐ་སྙད་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ ༼མིའི་བྱུང་བ།༽ The Descent of man
༢ ལོ་ཡི་སེ ལི་ཁེ Louis Leakey
༣ མ་རེ ལི་ཁེ། Mary Leakey
༤ ཁེན་མྱ། Kenya
༥ ཐན་ཛན་ནི་ཡའི། Tanzania
༦ ་ནོར འཇོ་ཧན་སན། Donald Johanson
༧ ས་ཤུན་བརྡོལ་ཡུལ་ཐང་གཤོང་ཆེན་མོ། Great Rift Valley
༨ མིའི་རིགས་རྒྱུད། Homo
༩ སྤྲ་མ་མི། Ape
༡༠ སྤྲ་་མ་མི་རྐང་པ་གཉིས་སྟེང་ལངས་ནས་འགྲོ་མཁན། Bipedal Ape
༡༡ མ་ཐེའོ ཁེབས་ཕི་སི་ཊིན། Matthew T. Kapstein
དཔྱད་ཡིག་དང་མཆན་བུ་སྦྲགས་མ།
[༡] ༼མ་ཎི་བཀའ་འབུམ༽ Trayang and Jamyang Samten, Reproduced from a print from no longer extant Spuns-than (Punakha) blocks, New Delhi 1975
[༢] ༼བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ༽ མགོ་བཙེམས། ཇོ་བོ་རྗེ་ཨ་ཊི་ཤས་གཏེར་ནས་བཏོན། སྨོན་ལམ་རྒྱ་མཚོས་ཞུ་དག་བྱས། ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༩་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༩་བ།
[༣] ༼རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། ༽ མགོ་བཙེམས། མཛད་པ་པོ་ས་སྐྱ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན།པེ་ཅིན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༡་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༥་བ།
[༤] ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཤར་རྒྱུད་དུ་སྤྲ་མི་ལ་འཕེལ་འགྱུར་སྔ་ནུབ་དུས་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་སྤྲ་རྐང་གཉིས་བྱུང་ཚུལ་ཐད་འདོད་ཚུལ་མ་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཅུང་དར་ཆེ་བ་ནི། ལོ་ངོ་ས་ཡ་༡༥ སྔོན་གྱི་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ནི་ནུབ་ནས་ཤར་དུ་ཡུག་གཅིག་ཏུ་ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁེབས་ཤིང་།དེར་སྤྲ་དང་སྤྲེིའུ་རིགས་སྣ་མང་དང་མཐོ་རིམ་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་གཞི་བྱས་ཡོད་པ། དེ་ཕྱིས་ཀྱི་ལོ་ངོ་ས་ཡ་ཁ་ཤས་ནང་འབྱུང་ཁམས་ལ་བརྡབ་གསིག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ནས་ཡུལ་དེའི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་དེ ། དེ་ནི། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་སྐམ་གླིང་གི་ཤར་རྒྱུད་དུ་བྱང་གི་ཨ་རབ་ཀྱི་མཚོ་དམར་པོ་ནས་ཐུར་དུ་ཨི་ཐོ་ཕི་ཡ་དང་། ཁན་ཡ། ཐའན་ཛི་ནི་ཡ་དང་ལྷོ་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀ་ལ་ཐུག་གི་བར་ས་གས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ནས། ཨི་ཐོ་ཕི་ཡ་དང་ཁན་ཡ་ནང་མཐོ་ཚད་ཕི་ཊི་༩༠༠༠་ཙམ་གྱི་མཐོ་སྒང་འབུར་ཐོན་བྱུང་ཞིང་། དེས། ཤིང་ནགས་སྐྱེ་འཕེལ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནས་ཤར་ལ་རྒྱུ་བའི་ཆུ་ཟིལ་ཅན་གྱི་རླུང་ཁམས་ཀྱི་འགྲོས་ལ་འགོག་རྐྱེན་བྱས་བས། གདན་འདིང་བ་ལྟར་ཡོད་པའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་ནགས་ཚལ་འགྲིབ་ནས་ཁ་འཐོར་དུ་ཕྱིན།དེ་མུར། ས་གས་བྱུང་ཡུལ་ནང་ས་ཁམས་རྟེན་གཞི་བྱེད་སའི་ས་རྟིང་གི་རྡོ་ལེབ་ཆེན་མོ་མུ་མཐུད་འགུལ་བསྐྱོད་བྱས་འབྲས་སུ་། ལོ་ངོ་ས་ཡ་༡༢་སྔོན་ཙམ་དུ། བྱང་ནས་ལྷོ་བར་Great Rift Valley་ཞེས་བའི་ཐང་གཤོང་ཆེན་མོ་ཐུར་དུ་རིང་བ་དེ་རིམ་གྱིས་ཆགས་ནས། ཡུལ་དེ་དག་ནང་སྒང་མཐོན་པོ་དང་ཐང་དམའ་མོ། ལ་མཐོན་པོ་བྲག་གཟར་མོ། ཤིང་ནགས་ཐར་ཐོར་གྱི་མཐོ་སྒང་དང་རྩྭ་ཡིས་ཁེབས་པའི་ཐང་སྟོང་དང་། ཡུལ་ལྗོངས་མ་འདྲ་བ་དེ་དག་ནང་གི་གནམ་གཤིས་ཀྱང་ཆ་མི་སྙོམ་པར་གྱུར་ནས། ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དེ་སྔོན་ལྟར་ཤིང་ནགས་གིས་ཁེངས་བའི་ཁོར་ཡུག་དང་གནམ་གཤིས་སྣ་གཅིག་ཅན་མ་ཡིན་པར། སྣ་མང་རྙོག་འཛིང་ཅན་དང་འཁྲུག་ཆ་དོད་པོ་ཅན་གྲུབ་པ་ནི་ཡུལ་ལུང་དེ་དག་ནང་གདོད་ནས་འཚོ་བའི་སྤྲ་ཡི་ཁོར་ཡུག་ལ་བརྡབ་གསིག་དང་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། ཁོར་ཡུག་གི་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་དེ་ནང་མུ་མཐུད་གསོན་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ནི་ཁ་ཟས་འདང་ངེས་ཤིག་ཐོབ་ཏེ་ཚེ་སྲོག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རིགས་རྒྱུད་ཕྱི་མ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པས། དེ་སྔོན་ལྟར་རྩོལ་མེད་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཁ་ཟས་འབེལ་འབེལ་ལྷུག་ལྷུག་ཡིན་པའི་ཤིང་ནགས་ཁོ་ནའི་ཁྲོད་ལྷོད་གཡེང་ངང་སྡོད་པ་མ་ཡིན་པར། ད་ནི། ལ་དང་ལུང་བ། རི་སྒང་དང་ཐང་གཞོང་མང་པོ་བརྒལ་ནས། རྒྱང་ཐག་རིང་བའི་སར་ཁ་ཐོར་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཤིང་ནགས་གཅིག་ནས་གཅིག་ལ་ཕྱིན་ཏེ་ཁ་ཟས་འཚོལ་དགོས་པ་དང་། དེ་འདྲའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་ནང་སུག་བཞི་སྟེང་གོག་བགྲོད་ལས་སུག་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱེད་པ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་དཀའ་ཚེགས་ཆུང་བ་དང་སྟབས་བདེ་བ་ཡིན་འདུག་པས། རིམ་གྱིས་རྐང་བ་གཉིས་སྟེང་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྤྲ་རྐང་གཉིས་བའི་རིགས་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བར་བཤད། (ཞིབ་རྒྱས་ Richard Leakey ་ཡིས་མཛད་པའི་ ༼མིའི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་The Origin of Humankind༽་ནང་གཟིགས་འཚལ། )
[༥] ས་ཁམས་རིག་པ་བ་དང་གནའ་རྫས་ཚན་རིག་པས་Potassium-argon dating ་ཞེས་པའི་ཐབས་ལམ་སྤྱད་དེ་ལོ་ངོ་ས་ཡ་མང་པོ་ཕྱིན་པའི་འགྱུར་རྡོའི་ལོ་ཚད་གཞལ་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད་འདུག། འགྱུར་རྡོ་རྙེད་སའི་གནས་དེ་གའི་མེ་རིའི་ཞུན་རྡོ་ནང་Potassium-40 ་ཞེས་པའི་ལྕགས་་རྡུལ་གྱི་རིགས་ཤིག་ཡོད་པ་དུས་ཡུན་ངེས་ཅན་ནང་འཐོར་ཞིག་འགྲོ་བའི་དུས། རླངས་རྫས་ Argon-40་ཞེས་པ་ཞིག་ཐོན་བསྐྱེད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག་ལ། རླངས་རྫས་Argon-40་ཡི་རྡུལ་ཕྲན་ཨེ་ཊམ་གྱི་ཁ་གྲངས་རྩིས་གཞི་བྱས་ཏེ་མེ་རིའི་ཞུན་རྡོའི་་ལོ་ཚད་གཞལ་གྱིན་ཡོད་འདུག ། རླངས་རྫས་Argon-40་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཨེ་ཊམ་གྱི་ཁ་གྲངས་ཇི་ལྟར་མང་ན། ཞུན་རྡོའི་ལོ་ཚད་དེ་ལྟར་རྙིང་བ་དང་། ཞུན་རྡོའི་ལོ་ཚད་གང་ཡིན་པ་དེ་ དེར་རྙེད་འགྱུར་རྡོའི་ལོ་ཚད་ཀྱང་ཡིན་འདུག ལོ་ཚད་ས་ཡ་ཁ་ཤས་ཅན་གྱི་འགྱུར་རྡོ་ཞིག་ལ་ཆ་བཞག་ན། ལོ་ཚད་བཞི་ཁྲི་ནས་ཉིས་འབུམ་ལྔ་ཁྲིའི་ཧེ་བག་ཡོང་བའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཆོག་འདུག དེ་དོན་ནི། མ་བྲག་སྲིན་མོའི་མགོ་སྐོགས་ཀྱི་འགྱུར་རྡོ་ཞིག་རྙེད་པ་ཡིན་ན། དེར་ཡོད་མེ་རི་ཞུན་རྡོ་ནང་གི་རླངས་རྫས་ Argon-40་ཡི་རྡུལ་ཕྲན་ཨེ་ཊམ་རྩིས་གཞི་བྱས་ཏེ་ཁོ་མོའི་མགོ་སྐོགས་ཀྱི་འགྱུར་རྡོའི་་ལོ་ཚད་ས་ཡ་༢་ཐོབ་བ་ཡིན་ན། མགོ་སྐོགས་འགྱུར་རྡོ་དེའི་ལོ་ཚད་ངོ་མ་ནི་ལོ་བཞི་ཁྲི་ནས་ཉིས་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ཡི་ཆུང་བ་ཡིན་སྲིད་ལ། ལོ་བཞི་ཁྲི་ནས་ཉིས་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ཡི་ཆེ་བའང་ཡིན་སྲིད།
[༦] མི་རྒྱུད་འབྱུང་ཁུངས་སྨྲ་བ་མཁས་བའི་ཁྲོད། འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ Homo erectus་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་ལ་མི་ཞེས་བའི་ཐ་སྙད་འབོད་པ་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འཇོག་པར་དོགས་པ་མེད་ནའང་། འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ཀྱི་ཡ་ཐོག་མེས་བོར་འོས་བའི་འགྲོ་མི་ལག་ཆ་བཟོ་མཁན་Homo habilis ་ཞེས་བ་ལ་མི་ཞེས་བའི་ཐ་སྙད་སྦྱོར་བ་དང་མིའི་ཁོངས་སུ་བཞག་པ་དེར་དགག་བྱ་དང་མ་རངས་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་མཁན་གང་མང་བྱུང་ཟིན་མོད། དེང་སྐབས་གང་ལྟར་ཡང་དེར་མིའི་རིགས་རྒྱུད་ཐོག་མའི་གྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་ཐོབ་ཡོད། Homo erectus་ཞེས་བའི་མིང་འདི་ཨེ་ཞི་ཡའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་དང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་གཉིས་ཀར་སྤྱོད་མཁན་དང་། ཡང་ཨ་ཧྥུ་རི་ཀའི་འགྲོ་མི་ཀེར་ལངས་ལ་༼འདིའི་མཇུག་ཆད་འདུག་ཀྱང་མ་ཡིག་བོར་བརླག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་རྙེད་སོན་མ་བྱུང་། ཟོག་རྫི་ལྷ་མགོན་ནས ༢༠༢༣་ལོར།༽
[༧] Jia Lanpo, Early Man In China ( Foreign Language Press, Beijing 1980 Pg 3)
[༨] Matthew T.Kapstein, The Tibetans [ Blackwell Publishing 2006 Pg 33 ( Sub-title: Children of Ape and Ogress)]
[༩] Ancient Tibet Research Materials from The Yeshe De Project . [Dharma Publishing 1986 ,Berkeley, California, USA Pg 102 (Chapter Six ,sub-title: The Monkey Ancestor)]
[༡༠] Matthew T.Kapstein, The Tibetans ( Blackwell Publishing 2006 Pg 33-34)
དབྱིན་ཡིག་གི་ དཔྱད་གཞིའི་དཔེ་ཆ།
1 The Origin of Humankind Richard Leakey Basic Books, NY 1994
༼ མིའི་རིགས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས༽
2 Lucy’s Legacy, The Quest for Human Origins Donald Johanson & Kate Wong Harmony Books, NY 2009
༼ ལོ་སེའི་ཤུལ་བཞག __ འགྲོ་བ་མིའི་འབྱུང་ཁུངས་འཚོལ་སྙེག༽
3 The Hunt for The Dawn Monkey, Unearthing The Origins of Monkeys, Apes, and Humans. Chris Beard 2004
༼ཡ་ཐོག་སྤྲེའུ་རྩད་གཅོད། __སྤྲེའུ་དང་སྤྲ། མིའི་འབྱུང་ཁུངས་བསྔོགས་པ༽
4 Early Man In China Jia lanpo Foreign Language Press , Beijing 1980
༼ཙི་ནའི་ཡུལ་གྱི་སྔ་མོའི་མི༽
5 From Lucy To Language Donald Johanson&Blake Edgar 1996
༼ལོ་སེ་ནས་སྐད་ཆའི་བརྡ་སྤྲོད་བར༽
ཨ་རི་བ་སྒྲ་ནོར འཇོ་ཧན་སན་Donald Johanson *
ངས་རྩོམ་འདིའི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྒྲུག་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་མཁས་དབང་སྒྲ་ནོར་ འཇོ་ཧན་སན་ལགས་ལ་ཡི་གེ་ཞིག་བཏང་། ནང་དོན་ནི་ཁོང་གིས་མཛད་པའི་མིའི་བྱུང་རབས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་དཔེ་དེབ་དེ་དག་བཀླགས་ནས་དགའ་བོ་བྱུང་བ་དང་། བོད་ཀྱི་ཡིག་ཚགས་རྙིང་བའི་ནང་བོད་མི་སྤྲེལ་དང་བྲག་སྲིན་ལས་བྱུང་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་འདི་ཁོང་གིས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་་རེ་བ་དང་རྗེས་སོར་འགྲོ་མིའི་བྱུང་རབས་སྐོར་ལ་འདོན་སྤེལ་གང་བགྱིས་དཔེ་ཆ་དང་དཔྱད་རྩོམ་ནང་དེ་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་ལན་དུ། ཁོང་གིས་ངའི་འཕྲིན་འབྱོར་བར་དགའ་སྤྲོ་བྱུང་་བ་དང་རྗེས་མར་ལྷ་ས་ལ་ཡོང་བའི་འཆར་གཞི་ཞིག་ཡོད་པས་དེ་དུས་ལྷོད་ལྷོད་བྱས་ནས་དེའི་སྐོར་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་འཐུས་གསུང་འདུག་ ངས་ཡིག་ལན་ནང་ང་བོད་ནས་ཡོང་བའི་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེང་སྐབས་བོད་ནང་དུ་མེད་པར་ཨ་རི་ནེའུ་ཡོ་གྲོང་ཁྱེར་ན་བསྡད་ཡོད་ཅེས་ཞུས་ཡོད། དེ་ནས་ངེད་གཉིས་ཀྱི་ཡིག་འབྲེལ་ཆད་ནས་བསྐྱར་མཐུད་བྱེད་ཐུབ་མེད།
2011 Feb 4
མལ་སྒྲི་སན་དུ་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག།
དངོས་བྱུང་དོན་བརྗོད་སྙན་ངག་རིང་མོ་ཤོ་ལོ་ཀ་ཁྲི་གཅིག་འབྲི་མཁན་གཅན་རང་སད་ལགས་ཀྱི་ཁ་བརྡ་འགའ་ཕྱིར་དྲན
གཅན་རང་སད་དང་ངེད་གཉིས་ནི་གཅན་ཚ་རྫོང་མི་རིགས་སློབ་འབྲིང་དུ་འཛིན་གྲྭ་མི་གཅིག་ཡང་འཛིན་རིམ་གཅིག་པ། རྨ་ལྷོ་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭར་འགྲིམས་དུས་འཛིན་རིམ་དང་འཛིན་ཁང་གཉིས་ཀ་གཅིག་པའི་སློབ་གྲོགས་ཡིན།
སྐབས་དེར་ཁོང་ནི་གང་བྱུང་གསུང་འབྱོན་མཁན་ཞིག་མིན་ལ། ང་ཡང་གཞོན་སྐྱེས་ཁ་སྐྱེངས་སླ་ཞིང་། ངོ་ཚ་ཆོག་ཆོག་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ངེད་གཉིས་བར་འབྲེལ་ལམ་དམིགས་བསལ་བྱུང་མི་འདུག
རྨ་ལྷོ་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས་བཞིན་པའི་སྐབས་ང་རྒྱ་གར་ཏུ་བྲོས་བྱོལ་ལ་ཕྱིན། ཕྱིས་སུ་ཁོང་ཡང་སློབ་གླིང་ནས་བྲོས་ཏེ་ལྡི་ཚ་དགོན་དུ་ཕྱིན་འདུག
ཉིས་སྟོང་དགུ་ལོར། མི་སྐྱ་ཡིན་པའི་གཅན་རང་སད་གདན་ཞུས་མཁས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་ཨ་རིར་སླེབས།
སྐབས་དེར་ཁོང་ངའི་ཁྱིམ་དུའང་ཞག་མ་ཁ་ཤས་བཞུགས། ཁོང་གིས་ཕྱག་དེབ་ཁ་ཤས་བསྣམས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་གཅིག་ནི་ཤམ་བྷ་ལའི་ཅོང་བརྡ་རེད། ངས་དྲན་ཚོད་ལ་དཔེ་དེབ་དེ་སྲོལ་རྒྱུན་སྙན་ངག་དང་རང་མོས་སྙན་ངག གཞན་རྒྱ་ཡིག་ནང་བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ཁ་ཤས་ལས་གྲུབ་འདུག
ངའི་བཟའ་ཟླས་སྙན་དེབ་དེ་དགའ་མོས་ངང་ཀློག་གིན་འདུག་མོད། ངས་ནི་དཀར་ཆག་ལ་མིག་བཤེར་ཙམ་ལས་ཞིབ་ལྟ་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མ་བྱུང་། དེ་ནི་སྐབས་དེར་ང་ནི་གྲང་ཤུར་ཤུར་གྱི་མི་ཧྲེང་འཚོ་བའི་གཡང་ས་ནས་ཐར་དེ་སྙན་ངག་ལས་མཛེས་པའི་ཆུང་མ་ཞིག་དང་། སྙན་ངག་ལས་དྲོ་བའི་ཁྱིམ་གཞི་ཞིག་ཡོད་པས་ཡིན་པ་འདྲ། སྐབས་དེར་སྙན་ངག་གི་ཆེད་དུ་འཆི་ཕོད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དེ་ཉམས་ཚར་འདུག་ལ ། སྙན་ངག་ཀློག་ན་བྲོ་བ་ཡང་མི་འདུག དེ་མ་ཟད། དེ་སྔོན་ནས་བྲིས་ཟིན་པའི་རང་རྩོམ་ལྗོན་པའི་ཚལ་གྱི་ཟིན་བྲིས་དེ་ཡང་ནེའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་སྲང་ལམ་གྱི་གད་སྙིགས་བླུག་སྣོད་ཞིག་ནང་གཡུག་ནས་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཕྱིན་མེད།
གཅན་རང་སད་ཁོང་གཅན་ཚ་མི་རིགས་སློབ་འབྲིང་ན་ཡོད་དུས་ནས་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་ཆ་ཀློག་པར་སྤྲོ་ཞིང་། དེ་ཡང་ཁོང་ནམ་རྒྱུན་ཁ་མི་གྲགས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀློག་མྱོང་པའི་བརྩམས་ཆོས་ངོ་ཤེས་ཚོར་གླེང་མོལ་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ན་ཁོང་གི་ངག་སྒོ་ཆུ་མཛོད་ཀྱི་ཁ་རལ་བ་ལྟར་དང་། ཁོང་གཅན་ཚ་རྫོང་སློབ་འབྲིང་ན་ཡོད་དུས་ནས་གཞོན་ནུ་ཟླ་མེད་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་ཆ་ཚང་བློ་ན་ཤ་ར་ར་དང་། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་དགའ་བར་འཇུག་པའི་ཚིགས་བཅད་དེ་ཉལ་ཁང་གཅིག་པའི་སློབ་གྲོགས་ཚོར་གྱེར་ཀློག་དང་འགྲེལ་བཤད་གནང་དུས། ཁོང་ནི་སྙན་ངག་གི་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཉལ་ཁང་གཅིག་པ་དག་གིས་གླེང་།
ཉིན་རྒྱབ་དེར་ནེའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རང་ཁྱིམ་དུ་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་རབས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོའི་སྐོར་ལ་ཁ་བརྡ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་བྱས། རེ་ཞིག་ནས་ཁོང་གིས། ལོ་ཤས་གོང་རྩོམ་རིག་གི་དགོང་ཚོགས་ཤིག་ལ་ཕྱིན་པ་ཡིན། ཚོགས་ཞུགས་སྨྱུག་ཐོགས་མཁན་པོ་དག་སྦིར་ཆང་ངར་ཤུགས་ཀྱིས་མྱོས་ཏེ་རྩོམ་རིག་རིག་པའི་སྐོར་གླེང་མཆིད་ལྷུག་པོར་བགྱིད་པ་ཉམས་དགའ་ཞིང་། བར་མཚམས་ཤིག་ནས་གཅིག་ཁ་གཅིག་གིས་འཕྲོག་བཞིན་འཇར་མེན་དང་། ཨི་ཊ་ལི། ཨ་རི་སོགས་ཕྱི་གླིང་གི་རྩོམ་པ་པོ་དང་མཁས་པའི་བཀའ་གསུང་ལུངས་འདྲེན་བྱེད་རྒྱུ་འགྲན་བསྡུར་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱས་ལ། ཁོང་ནི་ཁུ་སིམ་མེར་སྡོད་དགོས་བྱུང་སོང་། བོད་ཀྱི་མཁས་པའི་གསུང་འབེལ་ལུང་འདྲེན་བྱེད་མཁན་མེད་ལ། དེར་ཉན་མཁན་ཡང་མི་འདུག་ཟེར།
ཉིན་དེར་རེ་ཞིག་ནས་ཁོས་རང་གི་ལྗགས་རྩོམ་ཤམ་བྷ་ལའི་ཅོང་བརྡའི་ཁ་ཕྱེས་ནས་སྙན་ངག་ཁ་ཤས་ཤིག་ང་ལ་ཀློག་སོང་། བར་མཚམས་ཤིག་ནས། སྟོན་མཇུག་སྡོང་ལོ་ས་ལྷུང་བའི་ཉམས་སྣང་བྲིས་པའི་རང་མོས་སྙན་ངག་ཅིག ་ཚོར་ཤུགས་དྲག་པོས་ཀློག་བཞིན། ཨ་རོ ངས་འདིར་སྡོང་ལོ་ས་ལ་ལྷུང་ཞེས་ཕལ་བའི་འབྲི་ཐབས་སྤྱད་མེད་པར། ལྕེབས་ ཞེས་སྙན་ངག་གི་བློས་བསླངས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བྱས་ཡོད་པས། རོལ་མྱོང་གི་བྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཟེར། ༼ཚིག་རིས་ཇི་བཞིན་ད་ལྟ་མི་དྲན།༽
ཁོས་ཕྱག་གཅིག་གིས་རང་རྩོམ་སྙན་ངག་མགོ་བཙེམས་མ་དེ་བདེ་བར་འཛིན་ཅིང་། ཕྱག་གཞན་པས་ཚོར་བར་རམ་འདེགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བྱེད་བཞིན། ཁོང་གི་སེམས་རྟིང་ནས་ཐོན་པའི་སྙན་ངག་ལ་རང་འགྲེལ་ཨམ་སྐད་གཙང་མའི་ནང་ལྷུག་པར་བསྡེབས་པའི་མཛེས་སྡུག་དེ་ད་ལྟ་ཡང་ངའི་སེམས་ངོགས་ན་སྟོན་མཇུག་གི་སྙན་ངག་ཞིག་དང་མཚུངས།
བར་མཚམས་ཤིག་ལ། ཁོས་ནེའུ་ཡོ་ཀོ་ལིམ་སྦི་ཡ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བོད་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་ སྒི་རི་ ཁྲ་ཁྲེལ་ ལགས་ཀྱི་སྒེར་ཁྱིམ་དུ་ཐ་ན་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་ནང་དུའང་དཔེ་ཆ་ཐང་མར་བརྡལ་ནས་སྐྱག་པ་གཏོང་དུས་སུའང་དཔེ་དེབ་ཀློག་གི་ཡོད་པའི་སྒྲུང་ཞིག་བཤད་བྱུང་ལ། དེ་ནི་ད་ལྟའང་ངའི་དྲན་ངོགས་ན་སྙན་ངག་གི་ཟླ་བ་ཞིག་ཁུ་སིམ་པའི་ངག་རིག་གི་མཚན་ལྗོངས་འགྲིམས་པའི་མཛེས་ཉམས་དང་གསོན་ཤུགས་ལྡན།
མདང་དགོང་སྐད་འཕྲིན་གྱི་དྲ་འབྲེལ་ཞིག་ལས་དབྱངས་ཅན་མ་འཚོལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ཅེས་པ་ཁོང་ལ་མཚོ་སྔོན་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གིས་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཞིག་ལ་ཉན་རྗེས། སྤྱིར་ཁོང་དཔེ་ཀློག་ལ་དགའ་ཞིང་། སྒོས་སུ་སྲོལ་རྒྱུན་སྙན་ངག་ལ་དུང་བ་ཟབ་མོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་གསལ་པོར་རྟོགས་ལ། ཁོས་སྙན་ངག་ལ་བཅངས་བའི་བརྩེ་དུང་གསེར་སེར་པོའི་འོད་མདངས་བཞིན་རྒས་པ་མི་མངའ་ཞིང་། ཁོང་སྙན་ངག་དང་ལྷན་དུ་འགྲོགས་པའི་མི་ཚེ་ནི་སྐད་གྲགས་ཅན་གྱི་གློག་བརྙན་ཊ་ཊེན་ནི་ཀ་ནང་གི་བརྩེ་དུང་གི་གཏམ་རྒྱུད་དང་འདྲ་ལ། ཁོས་ སྟོད་ཆ་དཔེ་སྐྲུན་ཟིན་ནས། ད་ཆ་སྨད་ཆ་འབྲི་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་པའི་མི་ཚེའི་མྱོང་བ་བརྗོད་པའི་རང་རྣམ་ཤོ་ལོ་ཀ་ཁྲི་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་མ་ཧ་བྷ་ར་ཏིའི་གཏམ་རྒྱུད་དེ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ཞིང་། དངོས་བྱུང་སྙན་དངགས་རིང་མོ་དེ་ཀློག་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་དྲག་པོ་ཞིག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྟིང་རིམ་ནས་འཕྱུར་སོང་།
2019 Jan 24
གསང་སྔགས་ལ་ཧེབ་ལངས་རྒྱུ་མཚམས་བཞག་ཏེ་སླར་ཡང་ལམ་རིམ་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུག་པའི་སྒྲུང་།
ཕྲན་རང་སློབ་འབྲིེང་འགྲིམས་དུས་སྐུ་དྲིན་ཅན་གྱི་དགེ་རྒན་རྣམ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་འབྲིང་རིམ་དང་པོའི་དགེ་རྒན་འབྲོང་བུ་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་ཁོང་ཞིང་གཞན་དུ་གཤེགས་ཟིན། གཞན་དེ་འབྲིང་རིམ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་སློབ་དཔོན་དམ་པ་གཅན་རོང་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཡིན།
ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་འཁྲིད་དུས་ཁྱད་ཆོས་དམིགས་བསལ་བ་ཡོད། དེ་ཡང་། ཚེ་འདས་དམ་པ་དགེ་རྒན་འབྲོང་བུ་ལགས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་གསར་བ་དེ་དག་ཚེག་བར་བདུན་ཅན་གྱི་ཚིགས་བཅད་སྙིང་རྗེ་བོ་དང་བློ་ལ་འཛིན་བདེ་བོ་ནང་བཅུག་ཏེ་བློར་འཛིན་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། འཁྲིད་བྱའི་སློབ་ཚན་གྱི་ཕ་རོལ་ནས་བོད་གནའ་རབས་ཀྱི་སྒྲུང་དང་རྣམ་ཐར་ལྟ་བུའང་སྐབས་སྐབས་སུ་འཆད་འཁྲིད་བྱེད།
དགེ་རྒན་བསྟན་འཛིན་གྱིས་ཐ་སྙད་གཅིག་ཀྱང་རང་དགར་བསྐྱུར་འཇོག་མི་བྱེད་པར། འགྲེལ་བ་དེ་ཡང་གླེགས་བམ་ཁུངས་བཙུན་དང་། ཚིག་མཛོད་ཚད་ལྡན་ནས་འཚོལ་སྒྲུག་བྱས་ཏེ་འཇུངས་བ་མེད་པར་སློབ་བུ་ཚོར་བགོ་འགྲེམས་བྱེད། ཁོང་། ནང་དོན་རིག་པའི་སྐོར་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་བས། དཔེ་འཁྲིད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་དེ་ཡང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཁུངས་གཏུགས་ཏེ་སློབ་འཁྲིད་བྱེད།
ད་ལམ་ད་དུང་བདག་གི་དྲན་འཛིན་གྱི་ངོ་ན་བརྗེད་དུ་ཕངས་བ་ནི ཁོང་གིས་ས་སྨྱུག་གི་ཐལ་རྡུལ་ལ་་མི་འཛེམ་པར་མཛོ་དྲེད་ཀྱི་རྒྱབ་ཁལ་ལོངས་པའི་དཔེ་འཁྲིད་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་ནག་པང་ངོར་ངལ་བ་མེད་པར་འབྲི་གནང་བགྱིས་པའི་སྣང་བརྙན་དེ་ཡིན།
དེ་ཡང་། སློབ་འབྲིང་ལོ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭར་རྒྱུགས་སྤྲོད་བྱེད་དུས། བོད་ཡིག་གི་རྒྱུགས་ཤོག་ནང་ཧ་མི་གོ་བའི་དྲི་ཚིག་དང་། ལན་འདེབས་མི་ཐུབ་པའི་དཀའ་གནད་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ནི་གྱི་ན་བ་བདག་རིག་པ་རྒོད་དྲག་ནས་མིན་པར། ཡོངས་འཛིན་དམ་པ་གཉིས་སྐུ་དྲིན་ཆེ་བས་ཡིན།
ལོ་གསུམ་རིང་གི་དགེ་འོས་སློབ་མའི་དུས་སྐབས་ནི་ལངས་ཤོར་དང་རྐྱལ་སྟོང་། ལོག་གཡེམ། བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་མཁའ་འབུམ་གྱི་སློབ་ཁྲིད་ལ་འདོད་པ་གཏན་ནས་མ་ཁེངས་པར། རྒྱ་མོ་སྒྲུང་རྩོམ་འབྲི་མཁན་ཆོངས་ཡོན་གྱི་བརྩེ་དུང་གི་མེ་འབར་བའི་བརྩམས་སྒྲུང་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་དུས་ཤིག་ཡིན།
སློབ་གྲོགས་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་བཀའ་དྲིན་ལས། སྐབས་སྐབས་སུ་སློབ་གླིང་གི་འཁྲིས་ན་ཡོད་པའི་ནང་པའི་དགོན་པར་ཕྱིན་ནས་ཁ་དོག་དཀར་དམར་དང་༼ཆབ་ཤོག་ཕྱོགས་བསྒྲིགས༽་ལ་རྣ་ཐོས་ཙམ་གྱི་བག་ཆགས་འཇོག་ཐུབ་པ་བྱུང་ནའང་། ཤེས་བྱའི་རྣམ་གྲངས་ཧམ་གསོག་གི་ཚུལ་འཆོས་དང་སྤྲེའུ་ལད་ཟློས་ཙམ་ལས་མ་འདས།
རང་ལོ་བཅུ་དགུ་ཐོག རང་གི་ལྟེ་ཁྲག་འཕོ་སའི་གྲོང་ཚོ་དང་རྒྱང་ཐག་ཀི་ལོ་མི་ཏར་བརྒྱ་ལྷག་གི་ས་ན་ཡོད་པའི་གནའ་མཁར་ཟི་ལིང་ལའང་འགྲོ་མ་མྱོང་བ་ཞིག། བློ་བུར། གངས་རིའི་མུ་ཁྱུད་གནམ་ལ་ཟུག་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ལྕགས་རི་བརྟོལ་ཏེ་མི་ཡུལ་ལ་སླེབས་པ་ནི་རང་གིས་རང་ལ་ཡིད་མ་ཆེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང། དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ་རྨི་ལམ་ཡིན་དང་། སྐབས་རེར་རང་སེམས་རང་གིས་གནོན་མ་ཐུབ་པར་ད་སྨྱོས་ཟིན་སྙམ་པའི་ཚོར་བའང་བྱུང་། སེམས་ཁམས་ལ་གློག་རྒྱུག་གཞུས་པ་ལྟ་བུའི་བརྡབ་གསིག་དེ། ཕྱིས་སུ་མི་ཚེའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ནང་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་ཞིམ་མངར་ལ་རོལ་མྱོང་ཐུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་གྱུར་ཡོད།
མི་ཡུལ་དུ། ཕ་ཡུལ་དྲན་པས་སེམས་གནོན་ཞིང། ས་ཆུ་མ་འཕྲོད་པར་འབྱུང་ལུས་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སྐབས་ཤིག། བླ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་ལྷ་ཡུལ་ནས་བདུད་རྩིའི་ཆར་འབེབས་པ་ལྟ་བུའི་ནང་ཆོས་བསླབ་བྱ་སྙིང་བོར་བཏུམ་པའི་ཁ་གསལ་གོ་བདེའི་བཀའ་སློབ་དག་མཇལ་བ་ན། སེམས་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུའི་དགའ་སྣང་དང་། མ་སྟོར་བུ་ཡིས་ཨ་མ་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་དབུགས་དབྱུང་ཐོབ་པར་མ་ཟད། ནང་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་ལྟ་བྱེད་མིག་དབང་གསར་བ་ཞིག་ཐོབ་པའི་ཚོར་སྣང་ཡང་བྱུང་།
སྟབས་འགྲིག་པ་ཞིག་ལ། སུ་ཇ་སློབ་གྲྭ་ནས་སྒོར་བུད་དེ་འཚོ་རྟེན་ངེས་མེད་ཡིན་པའི་སྐབས་ཤིག། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་གཞུང་ལུགས་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཆེད་ཨ་རི་ནས་ཆེད་འབོད་གནང་བའི་མཁས་དབང་ཞིག་ལ། ཟླ་བ་དྲུག་རིང་སློབ་འཁྲིད་སྐད་སྒྱུར་གྱི་རམ་འདེགས་བསྒྲུབས་པའི་སྐལ་བཟང་བླ་ཡོན་ཏུ། ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་ཟས་རིན་དང་ཁང་རིན་སྦྱར་བྱུང་བ་དེས་ཕྲན་རང་རྡ་ས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭར་ལོ་ཤས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར།
ནང་ཆོས་ཀྱི་འཛིན་གྲྭ་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་བོད་པ་དོན་གཉེར་བའང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་ཆོག འཛིན་གྲྭ་རིམ་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་དང་པོ་དེ་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་གྲུབ་མཐའི་སྐོར་ཡིན། འཛིན་གྲྭ་གཉིས་པ་ནི་༼ལམ་རིམ་ཆེན་མོ༽་འཁྲིད་གཞི་བྱས་ཏེ། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་བྱང་སེམས་བར་ཟབ་འཁྲིད་དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལེའུའི་སྐབས་ཚིག་འབྲུ་གདོང་འདེད་བྱས་ཏེ་མགྱོགས་འཁྲིད་བྱེད།
སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་འཁྲིད་གཞིའི་དཔེ་ཆ་གང་ཡིན་མི་དྲན་ཡང་། གྲུབ་མཐའི་སློབ་དེབ་ནི་༼གྲུབ་མཐའ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ༽་ཡིན་པ་ད་ལྟ་ཡང་དྲན་ཡིད་ན་འདུག
སྐབས་དེའི་གྲུབ་མཐའི་དཔེ་འཁྲིད་དགེ་རྒན་ནི་དགེ་བཤེས་ཟླ་བ་དང་། དབྱིན་ཇིའི་ལོ་ཙ་བ་བོད་པ་སྐམ་རིད་གཟུགས་པོ་རིང་པོ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་མཚན་ཆ་ཚང་མི་དྲན་ཡང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་མིང་ནི་རི་ཁ་ཡིན། ལམ་རིམ་གྱི་དགེ་རྒན་ནི་སེ་རའི་དགེ་བཤེས་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་དང་། ཁོང་ཏྲེ་ཧོར་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་ཏྲེ་སྐད་ཧ་ཅང་གྱོང་བོ་ཡིན་པས། སྐབས་རེར་ཁོང་གི་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་སྒྱུར་བ་བུད་མེད་རོ་ཐི་བསོད་ནམས་ལགས་དང་ཁོང་གཉིས་བརྡ་མ་འཕྲོད་པར་ཁ་རྩོད་ཀྱང་ཤོར་འགྲོ།
སྐབས་འདིར་བདག་ཆུང་བའི་དུས། ཕ་རྒན་གྱིས་ཕྲན་ལ་ནང་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པ་དེ་ཡང་དྲན། བདག་གི་ཕ་ནི་ང་བརྒྱད་ལོར་སྐྱ་སར་ཕབས་པའི་གྲས་ཡིན་ལ། ངེད་བུ་སྤུན་གསུམ་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་གྲྭར་མ་སོང་གོང་ནས་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་དང་། མདོ་གདུགས་སྒྲོལ་གསུམ་བློ་འཛིན་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོད།
སྐབས་རེར། ཁོང་དགོན་པ་བཞུགས་དུས་ཀྱི་སྒྲུང་དེ་འདྲ་ང་ཚོར་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ལ། དགོན་པར་འདོན་པ་དབྱངས་རྟ་ལ་བཀུག་ཏེ་འདོན་པའི་ལད་མོའང་བྱེད། བརྗེད་དུ་མེད་པ་ཞིག་ནི ༼ སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང་།། སྒྱུ་མ་ཟིལ་པ་ཆུ་བུར་དང་།། རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུར།། འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་ལྟ།༽ཞེས་ཁ་ཏོན་ནམ་རྒྱུན་བྱེད།
ང་རང་སློབ་མ་ཡིན་དུས། དགུན་ཁའི་གུང་གསེང་གི་སྐབས་ནམ་ཞར་ལ། ཕ་དང་ཕུ་བོར་འགྲོགས་ཏེ་སྡེ་བའི་དུད་ཁྱིམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་མདོ་གདུགས་སྒྲོལ་གསུམ་འདོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་མ་ཟད། དབུ་མཛད་ཨ་མྱེས་པ་ཡ་ལགས་ཀྱིས་ནམ་རྒྱུན་ངའི་ཕྱོགས་ལ་ཁ་འཁོར་ཏེ་བསྟོད་པའི་མཐེ་བོང་བགྲེང་གི་ཡོད་པས་ང་ལ་སྒྱིད་ལུག་དང་ག་གོར་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ནམ་ཡང་མེད།
ད་དུང་། ཏིང་འཕགས་སྐལ་གསུམ་དང་། གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོ་སྡེ་ཡང་བཏོན་པ་ཉུང་ཉུང་མིན། ཕལ་ཆེར་མདོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནང་ཡིན་པ་ཡོད །༼མིག་དང་རྣ་བ་སྣ་ཡང་ཚད་མ་མིན།། ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱང་ཚད་མ་མིན།། གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་ཡིན་ན།། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་སུ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ།། ༽་ཞེས་པའི་ཚིགས་བཅད་དེ་ཧ་ཅང་བློ་ལ་འཇུག་པོ་བྱུང་ནས། འབྲི་དེབ་ནང་ཟིན་ཐོར་བཀོད་དེ་བློ་འཛིན་བྱས་པ་ད་ལྟའང་ཡིད་ལ་འཁོར།
ཡིན་ནའང་། མི་ཚེ་ནང་། ཅུང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ནང་ཆོས་སློབ་སྦྱོང་གི་ཐོག་མ་ནི། རྡ་ས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་དགེ་བཤེས་རྣམ་པ་ཟུང་གི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པ་དེ་ནས་ཡིན།
སྐབས་དེར། ནང་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱས་བདག་ཡིད་རབ་ཏུ་བཀུག་ཏེ། ༼སྤྱོད་འཇུག༽་གི་བཟོད་པའི་ལེའུ་ལ་ཡིད་སེམས་རྩེ་གཅིག་གི་ཉམས་ལེན་འབད་བརྩོན་གནང་བ་དེ། དུས་ཚོད་ཐུང་ཐུང་ཞིག་ནང་ཡིན་ནའང་། མི་ཚེ་ལ་བརྗེད་དུ་ཕངས་པའི་ལེའུ་ཞིག་ཡིན།
ད་དུང་ཆོས་རྒྱུད་རིས་མེད་ཀྱི་བོད་པའི་བླ་མ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམ་པས་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ནང་སྟབས་བདེར་སྦྱར་བའི་དཔེ་ཆ་མང་པོ་ཞིག་མཇལ་བ་དེས་ཕྱིས་སུ་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་༼དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་སྒོམ་སྒྲུབ་བསྟི་གནས་ཁང་༽་དུ་སྐད་སྒྱུར་བྱེད་དུས་ཤེས་བྱའི་རྩིག་རྨང་ལྟ་བུར་གྱུར།
རྡ་ས་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭའི་ནང་བོད་པ་རེ་ཟུང་ལས་གཞན་རྣམས་ཕྱི་གླིང་བ་ཡིན་ལ། འཛིན་གྲྭའི་བར་གསེང་དང་སློབ་རྭའི་ཕྱི་རོལ་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་དང་འགྲོགས་དུས་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཁ་བརྡ་མང་བ་ཐོན་གྱི་ཡོད། གསང་སྔགས་ལ་ཧེབ་ཆེན་ལངས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་བ་དེ་ཚོ་དང་ཐུག་དུས། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་སྐོར་ལ་ཁོང་ཚོས་གང་ལེགས་ཤེས་ཀྱི་འདུག་པ་མ་ཟད། དབྱིན་ཡིག་ནང་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་སྐོར་ལ་དཔེ་ཆ་ལག་ཐོགས་ཐོགས་དང་ལྟ་ཆོག་ཆོག་ཡིན་པའང་དེ་དུས་གཞི་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་།
བདག་ཀྱང་གསང་སྔགས་ལ་ཧེབ་ཅིག་ལངས་ཏེ། ད་ཕྱི་རྒྱལ་མགོ་སེར་པར་ཆོས་སྐྱོང་དང་མཁའ་འགྲོའི་བཀའ་ཆད་མེད་ན། ཆོས་ཀྱི་ཞག་རྩི་སྟུག་པའི་བོད་ཕྲུག་ཞིག་ལ་བཀའ་ཆད་ཕོག་དགོས་མེད་སྙམ་གྱིན། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སྙིང་བོར་བྱས་པའི་དབྱིད་ཡིག་གི་དཔེ་ཆ་མཇལ་བདེ་མང་པོ་ཞིག་ཀློག་པའི་སྐལ་བཟང་བྱུང་པར་མ་ཟད། ཕྱིས་སུ་རྣམ་གྲོལ་གླིང་དགོན་དུ་ཟླ་ཤས་རིང་དཔེ་ཁྲིད་ཞུས་སྐབས། འབྲུག་པའི་མཁན་པོ་ཞིག་ལ་ཞུ་བ་འཐེན་ནས༼རྒྱུད་གསང་བ་སྙིང་བོ༽་ ཉིན་མ་གཅིག་ལ་གཡོར་རོགས་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་པ་ལ་གནང་བ་མ་ཐོབ་ནས། དབྱིན་ཇི་སློབ་འཁྲིད་ཀྱི་ལན་དུ་མ་བྱན་ཁམས་ཕྲུག་ཅིག་བརྒྱུད་༼གསང་སྙིང་༽ སྣ་རིང་ཞིག་ལག་སོན་བྱུང་བ་མགོ་ནས་མཇུག་བར་ཞིབ་མཇལ་སྐལ་བཟང་ཡང་ཤར། རྗེས་སུ། བལ་ཡུལ་དུ་མཁས་བཙུན་བཟང་པོ་རི་ཆེའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་གསང་སྔགས་ཀྱི་བདུད་རྩིར་རོལ་བའི་བསོད་སྐལ་ཐོབ།
གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ནི་སྐད་གྲགས་ཆེ་ཞིང་། ཧེབ་ལངས་ནས་ཁ་ཆུ་འཐོར་མཁན་མང་ནའང་། ཡིད་སེམས་རབ་ཏུ་འགུགས་ཤིང་། ཡིད་ཀྱི་དབང་བོ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མདོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་རྣམས་རེད་འདུག་ལ། ད་ལམ་སྔགས་ལ་ཧེབ་ལངས་རྒྱུ་རེ་ཞིག་ངལ་གསོས་ཏེ། མདོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་སྙིང་བོར་བྱས་བའི་༼བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་ཆེན་མོ༽་མགོ་བཙེམས་མ་ཞིག་རུམ་ལ་བཟུང་། འདུ་གསུམ་པ་སེམས་དཔའ་ཆེན་མོ་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷའི་༼སྤྱོད་འཇུག་ཆེན་མོ༽འི་དཔེ་ཆ་ཞིག་སྔས་མགོ་ལ་བཞག་ནས་ཉལ་ཡོད།
མི་ཚེའི་མཐའ་མཇུག་གི་སྐད་ཆ་ཞིག
བདུན་རེའི་ལས་བྱེད་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་སྟེང་། ཉེན་རྟོག་པའི་ལས་ཀ་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་བྱས་ཟིན་པའི་ལས་གྲོགས་ སྒྲིན་ ཨོ་སི་ལེན་གྱིས་འཛེམས་ཟོན་གང་ཡང་མེད་པར་རང་ཉིད་ལ་ནད་ངན་ཞིག་ཕོག་ཡོད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་བགྱིས།
“ཡེ་ཤེས་འཁྲུངས་སྐར་དུས་སྟོན་གྱི་ཟང་ཟིང་གི་མགོ་ཡལ་རྗེས། ཉལ་ཁང་གཉིས་ཅན་གྱི་སྡོད་ཁང་གླས་མ་ཞིག་ཏུ་སྤོ་གཏན་འཁེལ་ཡོད།
མི་ཕོ་ཧྲེང་ཧྲེང་ཞིག་ལ་མལ་ཁང་གཉིས་མི་དགོ་ཡང་ཉལ་ས་ལྷག་མ་དེ་གཅིན་སྟན་བརྗེ་བོ་རྒྱག་མཁན་ཞིག་དགོས་གལ་བྱུང་ཚེ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། ” ཞེས་སྐད་ཤུགས་ཆུང་ངུས་བཤད།
“ཁེ་མོ་ཐི་ར་ཕེ་སྐྲན་བཅོས་ནི་ནད་པ་སོ་སོས་ལུས་ཕུང་གིས་ཐེག་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ལ།
ད་ཐེངས་གི་ནད་ངན་འདིས་ངའི་མཆིན་པ་ལ་སོ་བརྒྱབ་ཡོད་པས་ཡུན་རིང་གསོན་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་མི་འདུག་ཀྱང་།
སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་མཁན་ཞིག་གིས་ཤུལ་དུ་བཞག་པའི་མཆིན་པ་གསོན་པོ་ཞིག་གི་གནང་སྦྱིན་ཐོབ་རྒྱུ་ལ་ད་དུང་རེ་ལྟོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།”་ཅེས་འོད་མདངས་ཉམས་པའི་མིག་གིས་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ལ་བསྐོར་བ་ཞིག་བྱས།
དེ་ནས་དངན་པ་ཞིག་འཐེན་དེ་ཁོས་རང་ཉིད་ལ་སེམས་གསོའི་ཚུལ་དུ།
“ཡིན་ནའང་ངས་གསལ་བོར་རྟོགས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་སྡོད་པའི་དུས་ཡུན་རྫོགས་པ་ན་ཕ་རོལ་ལ་གསོན་པོར་འགྲོ་ཆོག་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མེད།”
སྒྲིན་ ཨོ་སི་ལེན་གྱིས་རང་གི་རྒས་གཉེར་བབས་པའི་་གདོང་ལ་འཛུམས་མདངས་ཤིག་ཕྱུང་དེ་ང་ཚོ་ལ་སླར་ཡང་མིག་བསྐོར་ཞིག་བྱས།
2001\12 \ 21 དགོང་མོ་མལ་སྒྲིན་སན་གྲོང་ཁྱེར།།
དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་འགྲིག་བསྡད་པའི་ཤ་མདོག་གང་དེ་མི་ལྡན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད།
༢༠༢༢་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༡༢་ཚེས་༦་ལ།
དེ་སྔོན་བདག་བལ་ཡུལ་དུ། དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་སྒོམ་སྒྲུབ་བསྟི་གནས་ཁང་གི་རྡོ་གཡའ་མའི་རྩིག་གྱང་ཅན་གྱི་རང་ཤག་ཏུ། ཁོག་སྟོད་གཅེར་བུར་ཕྱུང་། རོ་སྟོད་སྔས་མགོ་ལ་འཁེན་དེ་དཔེ་ཆ་ཀློག་པའི་བར་མཚམས་ནས། མིག་གིས་ལྟ་ཕྱོགས་ཤིག་གིས་རང་གི་སྐམ་རིད་ཀྱི་རྩིབས་རུས་དང་ཁོག་ལ་རྡིབ་པའི་གསུས་ལོང་མཐོང་བ་ན་སེམས་ལ་ཡང་བསྐྱར་སྡུག་བསྔལ་ཞིག་སྐྱེས་ནས། “ང་འདི་ལ་ཤ་ཐོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ཆི་ཟིག་ཡིན་ནམ”་ཞེས་ཨམ་སྐད་གདངས་མས་རང་གིས་རང་ལ་འཁང་ར་བྱས་པ་ལ་ད་ལྟ་ཕྱིར་དྲན་བྱས་ཚེ་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད།
ཨ་རིར་སླེབས་ནས་ལོ་ཤས་ཀྱི་རྗེས་ལ་གློ་བུར་ཐོལ་རྒྱག་ལ་ལུས་ཤ་རྒྱས། གྲོད་པ་ཚིལ་ལུས་བརྒྱངས། མར་སྒུར་ནས་ལྷམ་སྒྲོག་ཀྱང་མདུད་དཀྲོལ་དཀའ་བའི་ཚད་ལ་སླེབས།
ནེའུ་ཡོར་བོད་མི་འདུ་འཛོམས་ཆེ་བའི་འཇའ་ཀི་སོན་ ཧའེ་ཁྲིའི ་རྒྱ་གར་ཇ་ཁང་ཞིག་ཏུ། “ ཁོ་རེ། དེ་རིང་ངའི་སྐད་སྒྱུར་བ་ནི་ཨ་མདོ་བ་གཟུགས་པོ་ཆུང་ཆུང་གྲོད་ཁོག་ཆེན་པོ་ཁོ་རེད་འདུག”་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དངོས་སུ་གོ་ཐོས་བྱུང་བ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོས་ད་དུང་སྐད་ངན་དེ་འཁྱེར་དེ་ངའི་རྣ་ལམ་དུའང་སྐྱེལ།
ད་དུང་། ཉིན་ཞིག་ལས་ཁུངས་གྲོལ་ནས་སྒོ་ཕྱི་ལ་ཐོན་པ་ན་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཅོག་ཙེ་ཐོག་བརྗེད་ཟིན་པ་དྲན་ནས་ཕྱིར་རྟབ་རྟབ་པོར་ཁ་པར་ལེན་དུ་ཕྱིན་པ་ན། ང་ཚོའི་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ཇོན་དང་ལས་གྲོགས་བུད་མེད་ཇན་ནི་ཧྥར་གཉིས་ཀྱིས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྒོ་རྒྱག་བཞིན་འདུག ང་ཕྱིར་ཡོང་བ་མཐོང་བ་ན། འཇན་ནི་ཧྥར་ལུས་པོ་ཟུར་དུ་གཡོལ་ཙམ་བྱས་ཏེ་ལག་པ་གཅིག་གིས་སྒོའི་ཨ་ལོང་ལ་འཇུས་ཏེ་སྒོ་ཕྱེད་ཙམ་ཕྱེས་དེ་ང་ནང་དུ་གཏོང་བར་བརྩམས། ང་ཚ་ག་ཚིག་གེ་ངང་ནང་དུ་འཛུལ་དུས། ཚིལ་ལུས་འགྲེངས་པའི་གྲོད་པ་སྒོ་གླེགས་ལ་ཐོགས་ཏེ་ང་ནང་དུ་མ་ཐར། ཁོ་མོ་འཚུབ་ཆ་ཞིག་ལངས་ནས། ‘’འོ་དགོངས་དག” ཟེར་བཞིན་སྒོའི་ཨ་ལོང་ལག་པས་གློད། ངས་ཅི་ཟེར་དགོས་མ་ཤེས་པར། གློ་གླེགས་ལ་ཕུད་རྒྱག་ཞིག་བཏང་དེ་ནང་དུ་ཕྱིན། དུས་དེ་ནས་བཟུང་། དབུགས་སྒང་ལྟར་འབུར་བའི་རང་གི་གྲོད་ཁོག་ལ་འཚིག་པ་ཟ་བར་མ་ཟད། དེ་འདྲ་མིག་ལ་མི་མཛེས་ཤིང། འཁུར་ཙ་ལྗི་ལ། ལུས་སེམས་གྱི་བདེ་ཐང་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གནོད་པའི་ཚིལ་ལུའི་གྲོད་ཁོག་ཅན་གང་དུ་མཐོང་ན་དེ་མུར་སེམས་མི་དགའ་བའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་ངང་གིས་སྐྱེས།
འདས་བའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་རིང་། གྲོད་པའི་ཚིལ་ལུ་ནི་ངའི་ལུས་སེམས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར། དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དུས། སྐབས་རེར་རྒྱལ་ཁ་ཉི་ཚེ་བ་རེ་ཐོབ་མྱོང་ནའང་། ཟས་སྤྱོད་བསྟེན་ཉེས་ནམ་ཤོར་ལ་ཉིན་ཤས་ཀྱི་ནང་དུའང་ཚིལ་ལུའི་མགོ་བོ་གྲོག་གྲོག་བྱས་ནས་འབུར་ཡོང་།
དྲ་རྒྱའི་དུས་རབས་འདིར། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་གོང་ནས་དྲ་ཐོག་ཁ་བརྡ་གླེང་མོལ་ལ་ལྟ་ཉན་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ངའི་གོམས་གཤིས་ཤིག་ཏུ་གྱུར།། ཁ་ཤགས་སྒྱུ་རྩལ་བ་བྷ་སྦི ལི ་དང་ཁོའི་བཟའ་ཟླ་ཟུར་བ་ཟུང་གིས་ཡུག་ཊོ་སྦུབས་ནང་སྤེལ་བའི་༼སྟག་གི་གསུས་པ༽་ དང་འཇོ་ རོ་རྒན་གྱིས་ ༼འཇོ་རོ་རྒན་རོལ་མྱོང༽་སོགས་ནི་བདག་གི་མིག་དང་རྣ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྱུར་ཞིང་། ཟླ་ཤས་སྔོན་ནས་སི་ཊན་ཧྥོར་སྒྲི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཀླད་པ་དང་དབང་རྩའི་སྐོར་ཆེད་མཁས་སློབ་དཔོན་ཨན་སྒྲི་རོ ཧོ་སྦིར་མན་ལགས་ཀྱིས་དྲ་ཐོག་ཏུ་རིན་མེད་སྤེལ་གནང་བགྱི་བའི་༼ཧོ་སྦིར་མན་ཚོད་ལྟ་ཁང༽་གཏམ་གླེང་སྟེགས་བུ་ནི་བདག་གི་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར།
སློབ་དཔོན་ཧོ་སྦིར་མན་ལགས་ནི་རང་གི་ཆེད་ལས་ལ་ངེས་པ་དོན་གྱིས་རྒྱུས་མྱོང་ལྡན་པ་ཞིག་དང་ ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་མཁས་པའི་་གདན་ཐོབ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན། ཁོང་གི་ལས་ཞོར་དུ་མྱུར་ཚད་ཆེ་ལ་རྙོག་འཛིང་ལྕི་བའི་དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རྒྱུན་པར་འཕྲད་བཞིན་པའི་སེམས་སྡུག་དང་གཉིད་མ་ཁུག་པ་བཅོས་པ། དྲན་པ་གསོ་ཐབས། ལུས་སེམས་བདེ་ཐང་གི་གཤེད་མ་སྟེ་འབྱུང་ལུས་ཀྱི་ཞག་ཚིལ་ཕུང་གསོག་བཞུ་སྟངས་ཐེ་བའི་ བརྗོད་གཞི་སྣ་མང་ཐོག་ཚད་ལྡན་དཔྱད་གླེང་བདུན་རེའི་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་དྲ་ཐོག་ལ་སྤེལ་གྱིན་ཡོད། ཁོང་གིས་དེ་རིང་བར་གསེར་ནག་ལས་ཀྱང་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་དཔྱད་གླེང་བརྙན་ཕབ་ལེའུ་༡༠༡ ཙམ་ཡུག་ཊོ་སྦུབས དང་Spotify་ཞེས་འབོད་པའི་སྒྲ་སྒམ་ནང་སྤེལ་ཡོད་པ་མི་ས་མང་པོས་ལས་ཞོར་དུ་བལྟ་ཉན་དང་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད།
ལྷག་པར་དུ་ལེའུ་༤༡་ ནང་སྙུང་གནས་སྐོར་དེང་རབས་ཚན་རིག་ཆེད་མཁས་པའི་ཉམས་ཞིབ་གྲུབ་དོན་གང་ཡོད། དུས་བཀག་སྙུང་གནས་ཇི་ལྟར་སྲུང་བརྩི་བྱེད་སྟངས་དང་ དེའི་དགེ་ཕན་སྐོར་ལ་དཔྱད་གླེང་ཞིབ་ཚགས་བྱས་ཡོད་ལ། ལེའུ་་༥༢་ནང་ཧར་ཝུར་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་མཁས་དབང་ སྒྲེ་ཝི་སྒྲི་ སན་ཁི་ལར་ལགས་དང་ལྷན་དུ་སྙུང་གནས་ཀྱིས་ཚེ་ཚད་བསྲིངས་བ་དང་རྒ་བ་ལྡོག་པ་དང་རྒ་བ་ནར་འགྱང་ཐུབ་པའི་སྐོར་དབང་རྩ་རིག་པ་དང་དང་སྐྱེས་ཁམས་ཚན་རིག་གི་སྒྲོམ་གཞི་ནང་བཙུད་དེ་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོར་བགྱིས་གནང་ཡོད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་དྭངས་བ་འདྲེན་པ་ཞིག་གོ།
ང་ཚོ་ལ་རིང་ནས་འཆའ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་སྙུང་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་དགེ་མཚན་ནི་ གྱི་ན་བ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་བདག་ལྟ་བུའི་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་ནའང་། འདས་བའི་བདུན་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གང་དུའང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གང་ཡང་མ་བསྲེས་པར་ཉིན་རེའི་ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཐོག དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་ནང་ཚུད་དུ་ཟས་དང་བཏུང་བ་ཐུན་རེ་བཏང་ཚར་བ་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ཉིན་གྱི་གུང་ཚིགས་བར་བཟའ་བཏུང་གང་ཡང་མ་བསྟེན་པ་བྱས་པ་ལ་དེ་རིང་བར་ལུས་ཀྱི་ལྗིད་ཚད་ཕོན་ཊི་བཅུ་བརྒལ་བ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཐོག ལྟོ་བ་དང་མཚང་རའི་གཡས་གཡོན་གྱི་ཚིལ་ལུ་ཞུ་ནས་འབྱུང་ལུས་ཡང་ཟོར་ལྡན་ལ། རྣམ་རིག་གསལ་ཞིང་དྭངས་པ། སེམས་ཁམས་ལྷོད་ཤིག་སེ་གྱུར་བ་ནི་དངོས་གནས་ཧ་ལས་པ་ཞིག་རེད།
གཤམ་དུ་། རང་སེལ་ཟེར་བ་ སྙུང་གནས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཕུང་བོའི་ཕྲ་ཕུང་ཤི་རོ་འམ་གད་སྙིགས་སུ་གྱུར་བ་ཕྲ་ཕུང་གསོན་པོར་གནས་པའི་ཁ་ཟས་ལ་བསྟེན་དེ་ཕུང་བོས་རང་ཁ་རང་གསོ་དང་རང་ཉིད་གཙང་བཟོའི་བརྒྱུད་རིམ་ལ། ཉི་ཧོང་གི་མཁས་པ་ ཡོ་ཤུ་ནོ་རེ ཨོ་སོ་མེ ་ ལགས་ཀྱིས་གྲོ་ཕྱེ་སྐྱུར་རྫས་ཀྱི་རིགས་འདྲ་བྱེད་ལས་སྟེང་ནས་བདེན་དཔང་ར་སྤྲོད་བྱས་པར་༢༠༡༦ ་ལོའི་ནོ་ཝེལ་གསོ་རིག་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་བ་དེས་ཤར་ཕྱོགས་པའི་རིག་གཞུང་ཁྲོད་གདོད་ནས་ཕྱག་ལེན་ཡོད་པའི་སྙུང་གནས་ཀྱི་དགེ་ཕན་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་པས་དོ་སྣང་དང་གདེང་འཇོག་སླེབས་ཡོད་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། རྒྱ་གར་ཕོ་གསར་ཞིག་གིས་དྲི་བ་བཏང་བ་ལ། ཧིན་རྡུའི་བླ་ཆེན་ས་ཏྭི་གུ་རུ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ལན་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་བཀོད་དེ་རྩོམ་ཐུང་འདི་མཇུག་བསྒྲིལ་བར་བྱ།
རྒྱ་གར་ཕོ་གསར་དེས།
“ས་ཏྭི་གུ་རུ་ལགས་སྐུ་ཁམས་བཟང་། དུས་ཆེན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྙུང་གནས་སྲུང་བ་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་གར་ནང་ཉམས་ལེན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན །ཡིན་ནའང་། སྙུང་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་སེལ་སྐོར་ལ་ནོར་ཝེལ་བྱ་དགའ་མ་བསྩལ་བར། རྒྱ་གར་བ་མང་པོ་ཞིག་ནས་སྙུང་གནས་སྲུང་བ་ནི་ཚན་རིག་ལ་མི་མཐུན་ཞིང་གཏན་ཚིགས་དང་མ་འཐུས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི་ཡོད་མོད།། ད་ལོ་ནས་བདག་གིས་ཀྱང་སྙུང་གནས་བསྲུང་བའི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན།། (སྐབས་འདིར་ས་ཏྭི་གུ་རུ་དང་ཚོགས་དབུས་ཀྱི་མི་རྣམས་གད་མོ་བགད)” ། ཁོས་མུ་མཐུད་དེ་ “བྱེད་ལུགས་རྙིང་བར་བརྩིས་བའི་གནའ་བོའི་ཕྱག་ལེན་ཕན་ཐོགས་ལྡན་པ་ཞིག་ནུབ་ཕྱོགས་པས་ཞལ་བཞེས་ཐོབ་རྗེས་གཞི་ནས་ག་གོར་མེད་པར་མི་ཚོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་གང་ཡིན་ནམ།”
ས་ཏྭི་གུ་རུས་ལན་དུ། “དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་འགྲིག་བསྡད་པའི་ཤ་མདོག་གང་དེ་མི་ལྡན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད།
”ཅེས་སྨྲས་བ་དང་འདུ་རྭའི་མི་ཚོགས་ཧབ་ཆ་དི་རེའི་ངང་དགའ་བསུའི་ལག་པ་བརྡབས།
ཐ་སྙད་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ འཇའ་ཀི་སོན་ ཧའེ་ཁྲི། Jackson Height
༢ དྲ་ཐོག་ཁ་བརྡ་གླེང་མོལ། Podcast
༣ བྷ་སྦི ལི། Bobby Lee
༤ ༼སྟག་གི་གསུས་པ༽ Tiger Belly
༥ འཇོ་ རོ་རྒན་Joe Rogan གྱི་ ༼འཇོ་རོ་རྒན་རོལ་མྱོང Joe Rogan Experience༽
༦ ཨན་སྒྲི་རོ ཧོ་སྦིར་མན། Andrew Huberman
༧ ༼ཧོ་སྦིར་མན་ཚོད་ལྟ་ཁང༽ ༼Huberman Lab༽
༨ རང་སེལ། Autophagy
༩ ཡོ་ཤུ་ནོ་རེ ཨོ་སོ་མེ ། Yoshinori Ohsumi
འབྲེལ་ཆགས་དྲ་གནས་འབྲེལ་ཐག་ཁག་ཅིག
༡ སྟག་གི་གསུས་པ་གླེང་སྟེགས།
https://www.youtube.com/@TigerBelly/featured
༢ ཇོ་ རོ་རྒན་གླེང་སྟེགས།
https://www.youtube.com/@joerogan
༣ ཧོ་སྦིར་མན་གླེང་སྟེགས།
https://www.youtube.com/@hubermanlab
༤ ཧིན་རྡུའི་བླ་ཆེན་ས་ཏྭི་གུ་རུ་ལ་དྲི་བ་དང་ཁོང་གི་བཀའ་ལན།
https://www.youtube.com/watch?v=DnRQJzK6yvI
རྣམ་དག་དཀར་ཟས་བསྟེན་མཁན་གྱི་དཔེ་མཚོན་དུ་རྗེ་མི་ལ་འཇོག་འོས་སམ།
ནུབ་ཕྱོགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དཀར་ཟས་བསྟེན་མཁན་དང་དམར་ཟས་སྤྱོད་མཁན་གྱི་དབར་ལ་ཁ་རྩོད་དང་། མཚང་འབྲུ། སྡང་ཟུག ཐ་ན་གྲིས་རྒྱག་རེས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་བྱུང་ཡོད།
ཕ་ཡུལ་ཨོ་གླིང་ནས་ཡིན་པའི་རྐེད་ཕྲ་མ་ ཁྲ་གཤའ ཕེ་ཊར་སན་ཟེར་བས་རང་ལུས་ལ་ཁྲག་རྫུན་འབྱུག་པ་དང་། ལུས་གཅེར་ཧྲེང་མའི་ངོ་ལ་ཚོན་རྩི་དཀར་པོ་དང་ནག་པོའི་ཐིག་ལེའི་རྒྱན་ཕབ་ཏེ་བ་གླང་ཁྲ་ཁྲའི་ཤ་ཚུགས་སུ་བྱས་པ། ཁྲག་ཚོན་གཏོར་བའི་ལུས་རྗེན་ཕྱི་ནང་གསལ་བའི་འགྱིག་ཤོག་ནང་བཏུམ་ཏེ་བཤས་ཤའི་ཚུལ་དུ་བྱས་པ།། སྐེ་གཏུབས་ཁྲག་དམར་འཛར་བའི་རྣམ་ཅན་གྱི་དུད་འགྲོའི་མགོ་གཟུགས་ལག་ཏུ་ཐོགས་པ། ལྕགས་ཟྭ་བརྒྱབ་པའི་སྒྲོག་ཐག་སྐེ་ལ་བསྒྲིལ་པ་སོགས་ཐབས་ཚུལ་འདྲ་མིན་སྤྱད་དེ། KFC དང་ མ་ཁི རྡོ་ནྭ་ ཟ་ཁང་དང་། བཤས་ཤ་འཚོང་ས། རྟ་རྒྱུག་བྱེད་ས། དུད་འགྲོའི་པགས་པ་དང་བ་སྤུ་རུས་སོའི་རྒྱུ་ཆ་ལས་བྱས་བའི་ཆས་གོས་ཚོང་ཁང་སོགས་སུ་ཕྱིན་ནས། ཐང་ལ་ཁྲག་ཚོན་བྱོ་བ་དང་། ཕྱུགས་ཟོག་བཤའ་ཁ་མར་བཤས་རྭ་ནས་ངུ་རྒྱངས་བྱེད་པའི་སྒྲ་འཇུག་སྐད་ཆེན་པོས་གཏོང་ཞོར། “ཁྱོད་ཚོ་ཕྱུགས་ཟོག་ལ་མནར་གཅོད་གཏོང་མཁན་རེད། “ “ཁྱོད་ཚོ་ལག་དམར་རེད།” “སྔོ་ཟས་གཙང་མ་བསྟེན་རོགས། ” “སྔོ་ཟས་བསྟེན་ན་རྒྱོ་ཡུན་རིང་།”་ ཟེར་བ་མཚོན་པའི་སྦྱར་བྱང་གནམ་ལ་འགྱོག་པ་དང་འབོད་ཚིག་ཁ་ནས་སྒྲོག་པ་སོགས་དུད་འགྲོའི་རང་དབང་ཆེད་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ལ་ཝེ་རྒན་དཀར་ཟས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཁོ་མོ་ལ་དགའ་བསུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། དམར་ཟས་བསྟེན་མཁན་གྱིས་ཁོ་མོར་ཁོང་ཁྲོ་དང་སྡང་ཟུག། ཁྱི་མོ་དང་བཤང་འཚོང་མར་ཡང་འབོད།
ཁོ་མོ་ནི། རང་ལོ་ཉེར་གསུམ་སྟེང་དམར་ཟས་སྤངས་དེ་དཀར་ཟས་ལ་ཞུགས་ཏེ། དུད་འགྲོའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་ཆེད་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཁྲོད་གྲགས་ཆེ་བ་དང་དོ་སྣང་འདྲེན་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར།
ཡང་ཁོ་མོའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ལྟ་བུར། གསར་འགོད་པ་དང་བརྙན་འཕྲིན་ལེ་ཚན་གཙོ་སྐྱོང་བ། རྩོམ་པ་པོའི་མིང་ཐོབ་ཡོད་པའི་དབྱིན་ཇི་བ་ ཕིར་སི མོར་རྒན་ ལགས་ནི་ཝེ་རྒན་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སྡང་ཟུག་དང་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚབ་མཚོན་ལྟ་བུར་བགྲངས་ཆོག ཁོས་རང་གིས་གཙོ་སྐྱོང་བགྱི་བའི་ ༼ ཕིར་སི མོར་རྒན་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག༽་ཅེས་བའི་རྒྱང་བསྲིང་བརྙན་འཕྲིན་ལེ་ཚན་དུ། ༼དུད་འགྲོ་གྱེན་ལངས་ཚོགས་པའི་༽་མགྲིན་ཚབ་པ་བུ་མོ་ འོར་ལ ཁ་གྭི་ལིན་ ཞེས་པ་སྐད་བཏང་དེ་བཅར་འདྲི་བྱེད་དུས། ཁོ་མོས་ཤན་འཚོང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་འཚེ་ག་འདྲ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཐབས་ལན་ཤས་བྱས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པར་ཁོ་མོའི་ཁ་བཀག་ཏེ། “ … …ཁྱོད་ཀྱི་ཟ་མ་ག་རེ་ཟ་གི་ཡོད། ཁྱོད་ཀྱི་ཁམ་ལེབ་ཟ་གྱི་ཡོད་དམ། ཁམ་ལེབ་ཀྱི་གཤེར་ཁུ་འཐུང་གི་ཡོད་དམ། … ཁྱོད་ཀྱིས་་སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་ཟ་གི་ཡོད་དམ།” ཞེས་ཕར་ཁོ་མོའི་གདོང་ལ་གཟས་ཏེ་དྲི་བ་ཚ་ནན་བཏང་བ་ལ།
ཁོ་མོ་འུ་ཐུག་ཏེ་ལན་དུ། “ཡོད། ངས་རྩི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་ཁམ་ལེབ་ཀྱི་གཤེར་ཁུ་འཐུང་ཀྱི་ཡོད།…རྩི་ཤིང་ལས་གྲུབ་པའི་ སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་ཟ་གི་ཡོད”་ཅེས་པར། ཁམ་ལེབ་དང་སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་གི་རྭ་བར་ཤིང་སྡོང་ལ་མེ་ཏོག་བཞད་དུས་དེར་མེ་ཏོག་གི་ཟེ་འབྲུ་ཕོ་མོ་མཚམས་སྦྱོར་ཆེད་དུ་དབོར་འདྲེན་བྱས་པའི་ཁྱིམ་གསོས་བུང་བ་ཐེར་འབུམ་བརྒལ་བ་དུག་རྫས་ཀྱིས་རྐྱེན་ལམ་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དཔེ་མཚོན་དུ་དྲངས་ཏེ། “ བུང་བ་སེམས་ཅན་རེད་དམ། …ཁྱེད་ཅག་གིས་དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ལ་སེམས་འཁུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡིན་ནའང་། སེམས་ཅན་ཉག་ཕྲ་བའི་རིགས་སྣང་མེད་དུ་བཞག་ཡོད…།“ ཅེས་ཝེ་རྒན་དཀར་ཟས་གཙང་མར་འབོད་པའང་སྡིག་ཅན་ཡིན་པའི་མཚང་འབྲུ་བྱས་ཡོད།
ད་དུང་ཁོས་བརྙན་འཕྲིན་ལྡིངས་ཆ་དེ་རང་དུ། “ཁྱེད་ཅག་གིས་ང་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད ….འདི་ནི་རང་དབང་དང་དམངས་གཙོའི་ལུང་བ་ཞིག་དང་ངས་ཤ་ཟ་ཆོག་གི་ཡོད་རེད། ཁ་ཅིག་གིས་བུང་བ་བསད་དེ་སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་ལ་རོལ་ཆོག་ན་ངས་ཤ་ཟ་རུང་བར་ངེས”་ ཞེས་ད་ལྟ་རང་མ་ཁི་ རྡོ་ནྭ་ཟ་ཁང་ནས་སྐྱེལ་ཡོང་བའི་གླང་ཤ་བར་བཙུད་ཅན་Big Mac་འབོད་པའི་ཁ་ཟས་བག་ལེབ་ཞིག་གི་མགོ་ལ་སོ་འདེབས་བཞིན་ཟོས།
ཁོས་ད་དུང་དུས་སྐབས་གཞན་ཞིག་ཏུ། རང་གིས་གཙོ་སྐྱོང་བགྱིད་པའི་ལེ་ཚན་དེ་ག་རང་དུ། དུད་འགྲོ་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་དང་དཀར་ཟས་པ་ཝེ་རྒན་ཕོ་གསར་ཞིག་ལ་ཁ་རྩོད་རྒྱག་ཞོར་གླང་ཤ་བསྲེག་མ་སྡེར་མ་གང་མདུན་ཅོག་སྟེང་བཞག་ཏེ་གྲིས་གཞར་བཞིན་ཟོས།
ཕིར་སི མོ་རྒན་ལགས་ཀྱིས་མི་ས་ཡ་མང་པོས་ལྟ་ཉན་བྱེད་པའི་ལྡིངས་ཆ་དེ་འདྲ་ཞིག་ནས་དཀར་ཟས་ཝེ་རྒན་རྗེས་འཇུག་པ་ལ་དེ་འདྲ་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག་གི་རྒོལ་རྡུང་བྱེད་སྟངས་ནི་དངོས་གནས་སྐྱི་གཡའ་བ་ཞིག་རེད།
དམར་ཟས་ལ་བསྟེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་གཏིང་རིམ་ན་གསལ་ལེར་ཡོད་པ་ནི། དུད་འགྲོའི་ཤ་ཟ་ཐེངས་རེ་དང་ཁུ་ཁྲག་འཐུང་ཐེངས་རེར། དེ་ནི་ཞེད་པའི་མིག་གིས་རིིག་རིག་ལྟ་ཞིང་། སྐྲག་པའི་སྙིང་ཆུང་ལྟིག་ལྟིག་ལྡིང་བའི་སྲོག་ལྡན་མགོན་མེད་སྐྱབས་མེད་ཅིག་གསོད་གཏུབ་བཅད་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱར་བའི་ཤ་ཁྲག་ཡིན་པར་རྩོད་པ་མེད་ལ། སྡིག་ལས་དེ་ནི་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཕྱོགས་ནས་བདེན་པར་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་པ་དང་དེ་བདེན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ཙམ་ཡང་བྱ་མི་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དང་འདུལ་བའི་ལུང་འདྲེན་པ་དང་རྣམ་གསུམ་དག་པའི་ཤ་ཡིན་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བཤད་གཏན་ནས་མི་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡིན།
དེ་མཚུངས། སྔོ་ཟས་ལ་བསྟེན་མཁན་གྱི་ཕོར་སྡེར་ནང་གི མིག་ལ་མཛེས་ཤིང་ཁྲག་དྲི་མི་བྲོ་བའི་དཀར་ཟས་ཀྱི་རྒྱབ་ངོགས་ན་འབུ་རིགསཐེར་འབུམ་བརྒལ་བའི་ཚེ་སྲོག་གིས་རྒྱང་འབོད་བྱེད་པའི་དམྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དེ་འདྲ་མཁྱེན་དཀའ་བ་ཞིག་མིན།
ངེད་ཁྱིམ་གྱི་ཕར་ངོས་ནི་ས་ཁྱོན་ཡངས་ལ་ཁ་ཞེང་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་དང་སོ་ཡ་སྦིན་སྲེན་སེར་གྱི་ཞིང་ས་ཡིན། འཕྲུལ་ཆས་ཀྱིས་ཞིང་ས་ཕྲུ་སློག་བྱས་མ་ཐག་གྲངས་ཀྱིས་མི་ལངས་པའི་བྱ་དང་བྱེའུ་ཞིང་ཁ་དེར་བབས་ནས་ས་ཁར་དེད་པའི་འབུ་གསོན་པོའི་རྒུམ་བུ་འཐུ་དུས། སྙིང་ལ་ཙག་ཤད་ཅིག་རྒྱུག་ལ། ཁ་ནས་ཨ་ཁ་ཟེར་བའི་སྐད་ངན་ཞིག་རང་དབང་མེད་པར་ཤོར་འགྲོ། ད་དུང་། ཞིང་ལ་ཆུ་ལུད་སྦྱོར་སྐབས་དང་བཙས་བརྔ་སྟོན་སྡུད་ཀྱི་དུས་སུ་ དེར་གནས་ཙི་ཙི་དང་ཨ་བྲ། ཚང་སྦུབས་ཀྱི་བྱེའུ་ཕྲུག་དམར་རྗེན། རི་བོང་། སའི་སྟེང་འོག་དང་ལོ་ཏོག་གི་འབྲས་བུ་དང་ལོ་འདབ། རྩ་བ། གཞུང་རྟ། ཤུན་བུར་སྐྱབས་འཚོལ་བའི་སེམས་ཅན་ཕྲ་མོ་ག་ཚོད་མང་པོ་ཞིག་རྐྱེན་ལམ་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཚོད་དཔག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ནི། འབྲུ་རིགས་འདེབས་ལས་གཅིག་པུ་མིན་པར། སྔོ་ཚལ་དང་ཤིང་འབྲས་ཐོན་བསྐྱེད་སོགས་ལའང་རིགས་བགྲེས་ཆོག།
ད་ཆ་འབྲུ་རིགས་དང་སྔོ་ཚལ། ཤིང་འབྲས་འདེབས་འཛུགས་ཁྲོདའབྲུ་སྲིན་དང་སེམས་ཅན་ཉག་ཕྲ་བའི་རིགས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་གཤེད་མ་གཏེ་བོ་ནི་དུག་རྫས་ཡིན་འདུག
རི་སྤྱང་ཁེར་འགྲོའི་༼རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་ན་ཚ་ཞིག་གླེང་བ༽་ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ལྟར་ན། “ཨ་རི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། བརྒྱ་ཕྲག་ཉི་ཤུའི་དཀྱིལ་དུ་ཞིང་ས་དང་ཤིང་ནགས་ཀྱི་གནོད་འབུ་དང་ །རི་འགོའི་ཨ་བྲ་སོགས་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་བྱེད་དུག་འདུས་སྦྱར་རྫས་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ལྔ་ལྷག་ཡོད་འདུག་ལ། ཉེ་ཆར་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཤིག་གི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་ལྟར་ན་ད་ལམ་ཨ་རི་ནང་ལོ་རེར་དུག་རྫས་ལྗིད་ཚད་ཊོན་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་མིང་བྱང་མི་འདྲ་བ་༡༨༠༠༠་ཙམ་གྱི་འོག་ཚོང་འགྲེམས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད། བརྒྱ་ཆའི་བདུན་ཅུ་ནས་བརྒྱུད་ཅུ་དེ་ཞིང་ཁར་གཏོར་ཀྱིན་ཡོད་འདུག ”་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོད་ཆེས་གནོད་འཚེ་དང་གདུག་པ་ཅན་གྱི་དུག་རྫས་ནི་སྒྲི་སྒྲི་ཐྲི་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་འདུག། ཕྱིས་སུ་༼ཁུ་སིམ་པའི་དཔྱིད་ཀ༽་ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་ཨ་རི་དབུས་གཞུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཟེར་བ་ཆེད་བཙུགས་གནང་ནས། ཨ་རི་ནང་སྐབས་དེར་ཅི་ཡོད་དུག་རྫས་ཐོན་བསྐྲུན་གྲངས་བཤེར་ཐོ་འགོད་དང༌། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དུག་རྫས་སྦྱོར་སྟངས་ལེགས་སྤེལ་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ཚད་ལྡན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་གསར་བཟོས་བྱས་པ་མ་ཟད། ༡༩༧༢ ལོར་སྒྲི་སྒྲི་ཐྲི་དུག་སྦྲང་གི་འདར་ཟིག་ན་ཚ་སྔོན་འགོག་ཆེད་མ་་གཏོགས་ཞིང་ས་དང་ནགས་ཚལ། འབངས་ཀྱི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་སོགས་སུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་ཆོག་པའི་་ཁྲིམས་གཞི་བཅོས་ཟིན།
ཡིན་ནའང་། སྒྲི་སྒྲི་ཐྲི་་ལྔ་ལམ་དུ་སྐྱེལ་མ་བྱས་ནས་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་རྗེས་ཀྱི ལོ་རབས་དགུ་ཅུའི་ནང་དེའི་གདོན་སྤྲུལ་ལྟ་བུར་ ཎི་འོན་ ནི་གུ ་ཞེས་པའི་དུག་རྫས་ཀྱི་རིགས་ཤིག་འཛམ་གླིང་ཁྲོམ་རྭ་ལ་ཐོན་ནས་འབྲུ་རིགས་དང་སྔོ་ཚལ། སིལ་སྡོང་སོགས་ཀྱི་ཞིང་རྭ་དང་། སྡོད་ཁྱིམ་གྱི་སྐྱེད་ཚལ་སོགས་སུ་འབུ་སྲིན་གསོད་བྱེད་དུ་སྤྱད་དང་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་ལ། སྦྱར་དུག་དེ་འབྲུའི་ས་བོན་ལ་འབྱུག་པ་དང་། ཤིང་སྡོང་གི རྩ་བ་དང་ས་འོག་ལ་སྦེད་པ། ཞིང་རྭའི་ཡུར་ཆུ་ནང་འདྲེན་པ།གཤེར་ཁུ་ལ་བསྲེས་ཏེ་ཆུ་གཏོར་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ཎི་འོན་ ནི་གུ་ལ་ནང་ཚན་རིགས་བརྒྱད་ཙམ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་རྫས་སྦྱོར་དུག་ཤེད་ཆེ་བ་ཁག་ཅིག་ཡོ་རོབ་དང་ཨ་རིའི་ས་ཆ་ཁ་ཤས་ནང་འགོག་ཐུབ་ཡོད་ནའང་། རྫས་སྦྱོར་ཚོང་ལས་ཁང་སྟོབས་ཆེན་ སྦེད་ཡིར ་གྱིས་རྒྱུ་སྟོབས་ལ་མ་དོ་ནས་དེ་ཆ་ཚང་བ་འགོག་ཐུབ་མེད། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་དང་ཚན་རིག་པ་དང་དོ་སྣང་ཅན་མི་སྒེར་མཉམ་རུབ་ཐོག་དུག་རྫས་དེ་གཏན་འགོག་ཆེད་ཨ་རིའི་དབུས་གཞུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ལ་གཏུགས་བཤེར་དང་། ཨ་རིའི་དབུས་གཞུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་ཚན་འབུ་གསོད་དུག་རྫས་ཞིབ་གཤེར་ཐོ་འགོད་སྡེ་ཚན་གྱི་ལས་ཀ་ཚད་ལྡན་མེད་པའི་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱས་པ་སོགས་བྱུང་ཡོད ། ད་དུང་གཞུང་ཁུངས་མིན་པའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་དྲ་ངོས་སུ་ཨ་རིའི་གཞུང་ཁོངས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ནི་ Department of Yes ་རེད་ཅེས་མཚང་མིང་ཡང་གདགས་ཡོད། དེ་ནི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དཔུང་ཤེད་ཆེ་བའི་དུག་རྫས་ཚོང་ལས་ཁང་གིས་གང་བགྱི་ལ་ལགས་སོ་ཟེར་བ་ལས་དུག་རྫས་སྦྱོར་བ་ཚད་འཕེར་ལྡན་མིན་ལ་ཞིབ་འཇུག་རང་རྐྱ་འཕེར་བ་གནང་ཐུབ་མེད་པའིི་གོ་བརྡ་སྟོན་གྱི་ཡོད།
ཎི་འོན་ ནི་གུ་དུག་རྫས་འདི་ཨ་རི་ནང་དུ། མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་དང་ཡོངས་དཀར། སྲིང་བལ། བུ་རམ་མངར་ཤིང་གི་ཞིང་ཁའི་བརྒྱ་ཆ་གོ་ལྔ་དང་སྲན་སེར་ཞིང་ཁའི་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་ཐོག་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེ་མིན། ཀུ་ཤུ་དང་ སེའུ་རིགས། ཁམ་བུ། ཚ་ལི་མ། རྒུམ་འབྲུམ། སྔོན་ཚལ་རིགས། ཞོག་ཁོག ཀྲོ་མ་ཀྲོ་སོགས་ཤིང་ཏོག་དང་སྔོ་ཚོད་མང་ཆེ་བའི་ཐོག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་འདུག
སྦྱར་དུག་འདིའི་བྱེད་ལས་ནི་འབུ་སྲིན་གྱི་དབང་རྩའི་ཕྲ་ཕུང་ལ་འབྱར་ཏེ། དབང་རྩའི་མ་ལག་གཏོར་བཅོམ་དང་། དུག་རྫས་ཕོག་ཤེད་ལྕི་བའི་རིགས་དབང་རྩའི་མ་ལག་ཞ་བོར་གྱུར་ནས། ལུས་པོ་འདར་གསིག་རྒྱག་བཞིན་ག་ལེར་འཆི། དུག་ཤེད་ཆེར་མ་ཕོག་བའི་རིགས་ལུས་སྲུང་ནུས་པ་ཉམས་པ་དང་། དྲན་ཤེས་བོགས་ལ་ཞྭ་བ། རིགས་རྒྱུད་སྤེལ་བའི་ནུས་པ་རྒུད་་པ་སོགས་ཀྱི་གནོད་འཚེ་ཕོག་པར་བྱེད།
ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་པས་ཎི་འོན ཎི་གུས་བསྒོས་པའི་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་འབྲུ་རྡོག་གཅིག་ལ་བུང་བ་ཉིས་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་འམ་དེ་ལས་མང་བ་གཞོམ་གཞིག་བྱེད་ནུས་ཡོད་པར་སྨྲ་ལ། ཎི་འོན་ ནི་གུའི་དམིགས་འབེན་ལྟེ་བ་ནི་ལོ་ཏོག་དང་སྔོ་ཚལ་ཤིང་འབྲས་ལ་གནོད་པའི་འབུ་སྲིན་ཡིན་ནའང་། དེ་ནི་དུག་ཤེད་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། གནོད་འབུ་ལས་གཞན་ཞིང་ས་ལ་ཕན་པའི་འབུ་རིགས་གཞན་ཡང་ཐག་ཞོར་འབྲེང་འདྲུད་ཀྱིས་གནོད་འཚེ་ཕོག་པ་དང་། ཞིང་ས་གཤིན་པོ་ལ་གཏོར་བརླག་དང་། དེ་ལས་གཞན། དུག་རྫས་དེ་ཁོར་ཡུག་ནང་མི་ཞུ་བར་ཡུན་རིང་སྡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས། སའི་རྟིང་ལ་བསྟིམས་པ་དང། ས་ཁར་ཆར་ཆུ་དང་རླུང་བུས་འཁྱེར་ནས་དུག་དེ་གཏོར་ཟིན་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་ལ་བཀྲམ་འཐོར་འགྲོ་བར་བྱེད།
ད་དུང་དུག་རྫས་དེ། ས་བོན་བརྒྱུད་ནས་རྩ་བ་དང་གཞུང་རྟ།ཤུན་པ། ཡལ་ག ལོ་མ། ཟེ་འབྲུ། གང་བུའི་མངར་ཆུ། འབྲས་བུ་སོགས་ཀྱི་ནང་འཐིམས་དེ་ལོ་ཏོག་དང་སྔོ་ཚོད། ཤིང་སྡོང་གི་ཆ་གང་སར་གནས་བ་དང་དེ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་འབུ་སྲིན་གྱི་རིགས་གཙོས་སེམས་ཅན་གྲངས་ཀྱིས་མི་ལང་བ་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་ཀྱི་ཡོད་འདུག
འཛམ་གླིང་གི་མིས་སྤྱོད་པའི་ཁ་ཟས་ཀྱི་སུམ་ཆའི་གཅིག་ནི་བུང་བ་གཙོ་བའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་།ཕ་ཝང་། བྱེའུ་ཕྲན། རང་བྱུང་རླུང་བུ་སོགས་ཀྱིས་ཟེ་འབྲུ་ཕོ་མོ་དབོར་འདྲེན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བགྱིད་པའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྟོན་འབྲས་སྨིན་ལེགས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ཁ་ལི་ཧྥོར་ཉི་ཡ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། དེ་ནི། འཛམ་གླིང་གི་ཁམ་ལེབ་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་ཨ་རི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་ཕོན་ཆེ་ཐོན་སའི་ཕ་ས་ལ། རྒྱ་ཁྱོན་ཨི་ཀ་བརྒྱད་འབུམ་ལོང་བའི་ཁམ་ལེབ་ཀྱི་སིལ་སྡོང་རྭ་བ་ལ་དཔྱིད་ཀྱི་མེ་ཏོག་བཞད་དུས་། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མིས་གསོས་བུང་བ་ས་ཡ་གཅིག་དང་དྲུག་འབུམ་ཙམ་དེ་གར་དབོར་འདྲེན་གྱིས་ཤིང་སྡོང་གི་མེ་ཏོག་ཟེ་འབྲུ་ཕོ་མོ་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་ལས་ལ་བསྐུལ་གྱི་ཡོད་པའི་ཁྲོད། ཎི་འོན་ ནི་གུའི་དུག་ཕོག་ནས་ཤིག་རྐྱེན་ཐེབས་པ་བརྒྱ་ཆ་བཞི་བཅུ་ནས་ལྔ་བཅུ་ལ་ཟིན་པར་བཤད། དེ་ལ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་མཁས་པ་དང་འབུ་སྲིན་རིག་པ་ཞིག་འཇུག་པས་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་གྱུར་ཏུ་ ནི་འོན ནི་གུ་ནི ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་བཀག་ཟིན་པའི་སྒྲི་སྒྲི་ཐྲི་དུག་རྫས་ལྟར་གནོད་འཚེ་ཅན་ཞིག་དང་། སྦྲང་རྩི་གསོག་མཁན་བུང་བ་དང་འབུ་སྲིན་གྱི་ཐོག་ལྡབ་མང་གིས་གནོད་ཚབས་ཆེ་བ་བརྗོད།
ང་ཚོས་རང་གི་ཁ་ཟས་ཆེད་འབུ་སྲིན་ཉམ་ཆུང་ཐོག་དུག་བཏབ་ཏེ་ཁོང་ཚོའི་སྐྱིད་པའི་ཚང་གནས་གཏོར།། གཅེས་པའི་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་ཤུལ་དུ། ད་དུང དཀར་ཟས་དང་རྣམ་དག་དཀར་ཟས་ཞེས་འབོད་རྒྱུ་ཞིག་གང་ན་ལྷག་ཡོད།
མགོ་བོ་རུམ་ལ་བཅུག་ཏེ་བསམ་གཞིགས་ཤིག་བྱས་ཚེ། རྣམ་དག་དཀར་ཟས་ལ་རོལ་མཁན་ངོ་མ་ཞིག་འཇོག་དགོས་ན་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད། རྫུ་བག་ཅན་གྱི་ཝེ་རྒན་ཚོ་དཔེ་མཚོན་དུ་མི་འོས་ལ། ། རྒྱ་གར་གྱི་གཅེར་བུ་བ་ཚོ་ཡང་མི་རུང་ན། བྲག་དཀར་རྟ་སོར་ཟྭ་ཆིག་སྔོ་ལྡུམ་ལ་རོལ་མཁན་རྗེ་མི་ལ་ཁོང་འོས་པ་འདུག་གམ་འདྲི་བཞིན་རྗེ་མི་ལའི་རྣམ་མགུར་སླར་ཡང་བམ་ཀློག་ཅིག་བྱེད་དགོས་བྱུང་།
རྗེ་མི་ལ་བྲག་དཀར་རྟ་སོར་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཕེབས་དུས། ཨ་ནེས་ཞིང་རིན་ལ་ཕུལ་བའི་ཕྱེ་ཁལ་གསུམ་དང་། ཐུལ་གོག་གཅིག རས་གོས་ལྡང་གཅིག ད་དུང་མར་ཚིལ་འདྲེས་པའི་ཆུ་སྡོར་ཕུལ་བའང་བསྣམས་འདུག འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཚིལ་ནི་ཤ་ཚིལ་ཡིན་ཚེ། རྗེ་ཁོང་རི་ལ་ཡེངས་མེད་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཕེབས་དུས་ད་དུང་རྣམ་དཀར་དགེ་ཟས་ལ་རོལ་མཁན་ཞིག་རེད་མི་འདུག དེར་སྒོམ་སྒྲུབ་ལོ་བཞི་ཙམ་སོང་བ་ན། འཚོ་རྒྱགས་ཟད་ནས་སྒྲུབ་ཕུག་གི་སྒོ་ཕྱི་ལ་བུད་ནས་ཟས་འཚོལ་ཏུ་ཞབས་ཐང་ལ་ཕེབས་པ་ན། ཉི་མ་དྲོ་ས། ཆུ་བཟང་ས་ཞིག་ན། ཟྭ་ཚོད་མང་པོ་སྐྱེས་པ་མཇལ་འདུག། ཟྭ་ཚོད་བཟང་བའི་གནས་དེ་ནི་ཁོད་ཡངས་ཤིང་མཐོང་ཡེལ་ཆེ་བ། ཡིད་ལ་དྭངས་བ་འདྲེན་པ་ཞིག་ལགས་པས་དེ་གའི་ཕུག་པ་ཞིག་ནང་གནས་སྤོར་ཏེ་ཟས་སུ་ཟྭ་ལྡུམ་རང་བསྟེན་ཏེ་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་གཞོལ། ཟྭ་ཆིག་ཁོ་ན་བསྟེན་ཕྱིར་ལུས་ཀེང་རུས་ལྟར་སོང་ཞིང་སྐུ་མདོག་ཟྭ་པོའི་མདོག་རང་དུ་གྱུར་ནས། ཐ་ན་སྐུ་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུའང་སྔོ་ཞོ་ལེ་བྱུང་ཡོད་འདུག གྲོད་གསུས་མ་བདེ་བ་དང་ཟྭ་བཞེས་པའི་སྒྲེག་པ་ཆིལ་ལི་ལི་བྱུང་བ་འང་གསུངས་འདུག དུས་སྐབས་དེའི་རྗེ་བཙུན་མཆོག་ནི་དཀར་ཟས་རྣམ་དག་སྤྱོད་མཁན་གྱི་དཔེ་མཚོན་དུ་བགྲང་ན་མི་འོས་མེད་པ་འདྲ།
དེ་ལྟར། ཟྭ་ལྡུམ་རང་བཞེས་ནས་ལོ་གཅིག་སོང་བ་དང་། སྐུ་ཡི་ན་བཟའ་ཡང་ཟད་པས། ཨ་ནེས་ཕུལ་བའི་གོས་དང་ཕྱེ་སྒྱེ་རལ་བོ་ཆད་མ་མཐུད་དེ་སྐུ་ལུས་ལ་གསོལ་དེ་མུ་མཐུད་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཡང་ལོ་གཅིག་སོང་། སྐབས་དེ་ཤད་ཅིག་ལ་ཁྱི་ར་བ་འགའ་རྗེའི་བྲག་ཕུག་ནང་འཛུལ་ནས་ཡར་བལྟ་མར་བལྟ་བྱེད་དུས། ཟས་སུ་ཟྭ་ཁོ་ན་དང་སྐུ་ལུས་ཧ་ཅང་ཉག་ཕྲ་བའི་གནས་སུ་གྱར་ཡོདཔ་མཐོང་འདུག དེར་ཁྱི་ར་བས་ཤ་མང་པོ་དང་རྒྱགས་ཕྱེ་ལྷག་མ་གང་ཡོད་པ་རྗེ་ལ་ཕུལ་བ་རྗེས་མི་ཟས་ཟ་རྒྱུ་རྙེད་སོང་ཞེས་དགའ་ཚོར་དང་བཅས་ཤ་བཞེས་འདུག་ལ། ཤ་ཚོད་བཞེས་པར་སྐུ་ལུས་བདེ་འབོལ་ལེ་དང་ ཁམས་དྭངས་སིང་བ། རིགས་པ་ངར་ཆིལ་ལེ་བྱུང་འདུག ཕྱིས་སུ་སྲིང་མོ་དང་མཛེས་སེ་ཡང་བྲག་དཀར་རྟ་སོར་རྗེ་བཙུན་མཇལ་དུ་སླེབས། པེ་ཏ་མགོན་སྐྱིད་ཀྱིས་རྒྱགས་རྟེན་དུ་ཤ་ཕུལ་བ་མི་གསལ་ཡང་། མཛེས་སེས་རྗེ་ལ་ཤ་མར་རྙིང་བའི་འཚོ་རྟེན་ཕུལ་འདུག
ཕྱིས་སུ་རྗེ་ཁོང་ལ་ཕྱི་གངས་གཟིགས་ལ་ཕེབས་སྐབས་གཉའ་ནང་དུ་རྩར་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཚོ་ཆས་སུ་ཕྱེ་བྲེ་དོ། འབྲས་བྲེ་གང་། ཤ་གཟུག་གཅིག མར་ཞོགས་གཅིག་ཕུལ་བ་རྣམས་བསྣམས་ཏེ་བདུད་འདུད་ཕུག་མོ་ཆེར་བྱོན་ནས་བཞུགས་འདུག དེར་བཞུགས་རིང་ནུབ་ཅིག་ཁ་བ་འབབ་འགོ་ཚུགས་ཏེ་ཉིན་མཚན་བཅོ་བརྒྱད་ལ་གངས་བབས་པས་འགྲུལ་ལམ་ཆད་ནས་ཟླ་བ་དྲུག་སོང་བ་ན། སློབ་འབངས་ཚོས་རྗེ་བཙུན་སྐུ་གྲོངས་བར་ཐག་བཅད་ནས་དགོངས་རྫོགས་མཆོད་འབུལ་བགྱིས། ཕྱིས་ལོའི་ས་ག་ཟླ་བ་ལ་གངས་ལམ་སྟ་རེས་གསིལ་ཏེ་རྗེའི་སྐུ་པུར་གདན་འདྲེན་དུ་ཕྱིན་པ་ན་རྗེས་མགུར་ལེན་ཞིང་བཞུགས་པ་མཇལ། རྗེ་བཙུན་གྱིས་སྔོན་ལོ་འཁྱེར་བའི་འཚོ་ཆས་ལས་ཕྱེ་བྲེ་གང་མ་གཏོགས། འབྲས་དང་ཤ་བཞེས་ཡོད་མི་འདུག དེར་སློབ་བུ་གཤེན་རྡོར་མོས་རྗེ་བཙུན་ན་ནིང་ལས་ཀྱང་སྐུ་མདངས་ཤིན་ཏུ་བཟང་བ་འདུག་པ་ལྷ་འདྲེས་ཞབས་ཏོག་བགྱིས་སམ་རི་དྭགས་ཀྱི་ཐེད་རོ་རྙེད་ནས་བཞེས་སམ་དྲིས་བར། རྗེ་བཙུན་གྱིས་ཁོང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནང་བྱན་ཆུབ་ཟིན་པས་ཟས་རགས་པ་ཆེར་བརྟེན་མི་དགོས་པ་གསུངས་འདུག་ན། ཏིང་འཛིན་ཟས་སུ་སྤྱོད་པའི་གྲུབ་པ་བརྙེས་ནས་བཟུང་འཚེ་བའི་སྡིག་ཟས་གཏན་སྤངས་ཀྱིས་ཏིང་འཛིན་དང་སྔོ་ཟས་སྤེལ་མར་བསྟེན་ནས་བཞུགས་པ་ཨེ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ལ། རྗེས་སོར། བྱང་ཆུབ་རྫོང་དུ་ཡོན་བདག་ལྷ་འབར་ལ། “ ང་རིགས་དྲུག་འཁྲུལ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ།། རྣམ་ཤེས་འཁྲུལ་བའི་ཁྱེའུ་ཆུང་འཁྱམས།། ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་མྱོང་།། རེས་འགའ་ལྟོགས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་བྱུང་། །རོ་སྙོམས་ལྡུམ་བུ་ཟས་སུ་ཟོས།། … … ང་ནི་ཟས་མེད་ལྡུམ་བུ་བ།། ང་ནི་གོས་མེད་གཅེར་བུ་བ།།”་ཞེས་དང་ གཉི་ཤང་འགུ་རྟ་རུ་ཁྱི་ར་བ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལ། “ཟྭ་དང་རུག་པ་ཐུལ་བ་གསུམ།། འདི་གསུམ་མི་ལའི་ཁ་ཟས་ཡིན།། ཟས་འདི་གསུམ་གྱི་ཡོང་ན་རས་པའི་ཕྱི་ལ་ཤོག” ་ཅེས་དང་། ཕྱིས་སུ། མཆོང་ལུང་ཁྱུང་རྫོང་དུ་ཤིང་འཐུ་ལ་བྱོན་སྐབས་བླངས་པའི་མགུར་དུའང་། “སྡིག་ཟས་སྤངས་པའི་དཀའ་ཐུབ་འདི།།ཉམས་རྟོགས་སྐྱེ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡིན།།”་ཞེས་རྗེ་རང་གིས་ཞལ་གསལ་བོས་རང་ཉིད་ནི་དཀར་ཟས་རྣམ་དག་པ་ཞིག་ཡིན་གསུང་འདུག
༢༠༢༢་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༡༢ཚེས༢༢་ལ།
སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ཐ་སྙད་ཁོལ་ཕྱུང་།
༡ ཁྲ་གཤའ ཕེ་ཊར་སན། Tash Peterson
༢ ཕིར་སི མོར་རྒན། Piers Morgan
༣ ཁམ་ལེབ། Almond
༤ སྣུམ་ལྡན་སིལ་ལྗང་། Avocado
༥ ཝེ་རྒན། Vegan
༦ སྒྲི་སྒྲི་ཐྲི། DDT
༧ ཎི་འོན་ ནི་གུ། Neonic pesticide
༨ སྦེད་ཡིར། Bayer
‘སེང་གེའི་གད་རྒྱངས’་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་དེ་དངོས་གནས་བློ་ཡིད་ལ་ཤོང་དཀའ་བ་ཞིག་རེད།
12\25\2023 ༼༢༠༢༣་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡༢་ཚེས་༢༨ཉིན་ཁ་བརྡ་དྲ་བར་སྤེལ།༽
བདག་ནི་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པར།།
དད་པ་ཟེར་ན་མི་ཤེས་ཏེ།།
དགའ་བ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད།།
དུང་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཡོད།།
སྟག་རྒོད་ནགས་ནས་ཐོན་འདྲ་བོ།།
འབྲོང་རྒོད་རྫ་ནས་འགྲོས་འདྲ་བོ།།
གསང་བདག་ཁྲོས་པ་བྱོན་འདྲ་བོ།།
གུ་དྲག་གཞོན་ནུ་འགྱིང་འདྲ་བོ།།
གསོན་དང་གསོན་ང་ཚོའི་གདུང་འབོད་གསོན།།
གཟིགས་དང་གཟིགས་དང་བོད་པའི་ལས་དབང་གཟིགས།།
མ་འདོར་མ་འདོར་ངེད་ཅག་མི་འདོར་བར།།
བསྐྱེད་ཅིག་བསྐྱེད་ཅིག་དཔའ་ངར་ཆེར་བསྐྱེད་ནས།།
དྲོངས་ཤིག་དྲོངས་ཤིག་ངེད་ཅག་ལམ་སྣ་དྲོངས།
རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་མཆོག་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སེམས་འཁུར་གནང་ཐུབ་མཁན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་རྒོད་ཞིག་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་ཤ་ཞེན་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རླབས་ཆེན་ཞིག། ནང་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་མཁས་ཁྱད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་ན་གཞོན་མཁས་པ་ཞིག ཁོང་ནི་ད་དུང་སྙན་ངག་པ་དང་རི་མོ་སྒྱུ་རྩལ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
ཁ་ན་ཌའི་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྒྱ་རིགས་བུད་མེད་ཅིག་ལ་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་མ་ཐོས་སྔོན་ལ། དྲ་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་དུ་ཁོང་གི་སློབ་འབངས་སུ་གཏོགས་པ་ཐེ་ཝན་གྱི་རྒྱ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པས་སྒེར་གྱི་ཁ་པར་དང་སི་ཀའེ་པི་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཁོང་ཚོ་ལ་མ་འོས་པ་དང་ཆགས་སྲེད་དང་འབྲེལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་སོང་ཞེས་སྒྲ་འཇུག་དཔང་སྟོན་གྱིས་བསྙོན་འཛུགས་བྱེད་པ་མཐོང་དུས། དེང་སྐབས་བཅོས་རིག་གི་འཕྲུལ་ལམ་ནས་ཁོང་གི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་དང་སྐད་གདངས་སོགས་འདྲ་བཤུས་བརྒྱབ་ཏེ་ཁོང་དང་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་བཟོ་ཆོག་ཆོག་ཡིན་པས། རྒྱ་མོ་དེ་ཚོས་ཀུན་སློང་ངན་པ་ཞིག་བཅངས་ནས་སམ། ཡང་ན་དགྲ་ཡི་ངན་ཇུས་ལམ་སྟོན་འོག་ཁོང་ལ་མིང་ཆད་བཟོ་རྩིས་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་སྙམ་ནས་སྣང་མེད་ལ་བཞག
ཡིན་ནའང་ཕྱིས་སུ། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ནང་པའི་རྗེས་འཇུག་ཁྲོད་སྙན་གྲགས་ཡོད་པའི་དུས་དེབ‘འཁོར་ལོ་གསུམ’་ཞེས་པའི་དབྱིན་ཡིག་དྲ་ཐོག་ཏུ་ རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པས་ཁ་ན་ཌའི་མི་སེར་ཡིན་པའི་བུད་མེད་བི་ཁི ་ཧན* ་ ཟེར་བར་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་བུ་མོ་ཞིག་སྐྱེས། རྗེས་སོར་ཨ་ནེ་བྱེད་འཆར་བུད་མེད་དེས་ཁོང་ཁྲིམས་ཁང་ལ་གཏུགས་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་། གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ཆགས་‘ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོ’ཞེས་པའི་དྲ་ལམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཆེད་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་མཐོང་རྗེས་གཞི་ནས་དོན་རྐྱེན་འདིའི་སྐོར་ཕྲན་ལ་དོ་སྣང་གསར་བ་ཞིག་སླེབས་ནས། ‘འཁོར་ལོ་གསུམ’་དྲ་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་སྔ་ཕྱི་གཉིས་དང་། ‘ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོའི’་དྲ་ཚིགས། ད་དུང་ནང་པའི་དུས་དེབ་‘སེང་གེའི་གད་རྒྱངས’་སྟེང་ཐོན་པའི་རྩོམ་ཡིག་དང་། ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཕྱི་ལ་ཐོན་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་ཡིག་ཆ་སོགས་ལ་བལྟ་ཀློག་མི་བྱེད་ཀ་མེད་བྱུང་།
རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའང་མི་ཞིག་ཡིན་པས་ནོར་འཕྲུལ་དང་སྐྱོན་ཡོང་སྲིད་པས། ངེད་ཅན་བོད་མི་དད་ལྡན་པས་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ལ་བཅངས་བའི་དད་པ་དང་དམ་ཚིག བརྩེ་དུང་ནི་སྔར་ལྟར་བརྟན་ཞིང་བརླིང་བར་གནས་དགོས་ཀྱང་། གནད་དོན་འདི་སྦ་གསང་བྱ་རྒྱུ་མིན་པར་རྒྱུས་ལོན་དང་བསམ་ཤེས། དང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་སྙམ།
‘ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོ’་དྲ་ཚིགས་སུ་ནང་པའི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་ཚོས་དོན་རྐྱེན་འདིའི་ཐད་ཁུ་སིམ་མེར་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་གསུངས་འདུག་པས་ན། ཕྲན་ནས། བོད་ཡིག་བོད་སྐད་དང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་སོགས་སུ་གནད་དོན་འདི་ད་བར་འཁོད་འགོད་དང་གླེང་སློང་ཡོད་མེད་རྩད་གཅོད་བྱས་ནའང་། ༢༠༢༣་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་དགུ་བའི་ནང་རྡ་སའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རྒྱ་གར་ལ་ཆིབས་སྒྱུར་དང་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ལན་དུ། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཁྲིམས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཐག་ཆོད་ན་ཆིབས་སྒྱུར་ཡོང་ཐུབ་ཀྱི་བཀའ་ལན་ལྟ་བུ་ཞིག་གསུངས་བ་དྲན་ལམ་དུ་སྦིར་ཙམ་འདུག་ཀྱང་དྲ་བརྙན་དེ་བཙལ་འཚོལ་བགྱིད་ཀྱང་རྙེད་མ་སོང་། སྐབས་དེར་བདག་གིས་དེ་སྔོན་དངུལ་ལོར་གཞུང་བཞེས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་དེ་ད་དུང་སེལ་མེད་པར་སྙམ་པ་ལས་བོད་མི་བྱིངས་ལྟར་ཁྲིམས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ག་རེ་ཡིན་པ་གསལ་བོ་ཞིག་ཤེས་ཀྱི་མེད། བསྟན་འཛིན་ཆོས་སྐྱིད་ཀྱི་དྲ་བའི་གླེང་མོལ་‘བཙན་བྱོལ་འབོད་སྒྲ’་ཞེས་པར་ཡང་ཁོ་མོས་ཨཱཅརྱ་་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་བུད་མེད་ལ་ཚུལ་མིན་ལག་པ་འཆང་བའི་གནད་དོན་དང་སྦྲེལ་ནས་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་གནད་དོན་ཟེར་བའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཟུར་ཙམ་གླེང་ཡོད། བདག་ནི་ངོ་དེབ་སོགས་ལ་ཚོགས་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་སྤང་ནས་ལོ་མང་སོང་ཕྱིར། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་སྤྱོད་མཁན་ཚོས་རྒྱ་ཆེར་སྤྱོད་པའི་ངོ་དེབ་སོགས་སུ་གནད་དོན་འདི་གླེང་མོལ་ཟིན་ན་མ་གཏོགས་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་གི་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་དུ་གནད་དོན་འདི་ད་བར་དུ་ཡོང་གྲགས་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་པ་གོ་ཐོས་མ་བྱུང་།
༢༠༢༡་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༥་པའི་ཚེས་༢༨་ཉིན་‘འཁོར་ལོ་གསུམ’་དྲ་ཚིགས་སུ་རྩོམ་པ་པོ་མིང་ལ་སྒྲེན་ནེའོ སྦར་ཁི་ཟེར་བས་ ‘ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བདུན་པ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱར་བ། ཨོ་རྒྱན་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཨ་ནེ་ཞིག་ལ་བཙན་གཡེམ་བྱས་ནས་ཕྲུ་གུ་ཞིག་གི་ཕ་ལ་གྱུར།’་ཞེས་པའི་འགོ་བརྗོད་འཁོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་ནང་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཡིག་ཆ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཏེ་༢༠༡༧ ་ལོར་ནེའུ་ཡོག་མངའ་སྡེ་སྟོད་ཀྱི་ཀརྨ་བཀའ་རྒྱུད་ཀྱི་མཚམས་ཁང་ཞིག་ནང་ཀརྨ་པ་དང་ནང་པའི་ཨ་ནེ་ཞིག་བར་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་བ་ནས་ཁྲིམས་གཏུགས་ཀྱི་སྐོར་སོགས་བཀོད་ཡོད། དེ་ནས། ནང་པའི་དྲ་གནས་གྲགས་ཅན་དེ་རང་དུ། ༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡༡་པའི་ཚེས་༡༨་ཉིན་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་ལ་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་པ་ཞིག་སྤེལ་ནས་མཚན་བྱང་དུ་ ‘ ཀརྨ་པའི་གྱོད་དོན་མཚམས་བཞག་པ’་ཞེས་པའི་ཁ་བྱང་འོག། ཀརྨ་པའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་མོ་དེ་ལ་དངུལ་སྤྲད་ནས་གྱོད་དོན་ནང་མོལ་རང་འགྲིག་བྱུང་ནས་ཁྲིམས་གཏུགས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཡོད་ཚུལ་དང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ནས་གྱོད་དོན་་ཁྲིམས་གཏུགས་ཕྱིར་འཐེན་སྐོར་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཐབས་ཤེས་བྱས་ཀྱང་། བི་ཁི་ ཧན་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ནས་ཁོ་མོར་གྱོད་དོན་དེའི་ཐད་ལ་གསལ་བཤད་བྱེད་རྒྱུའི་“ གནང་ཐོབ་མེད་”ཅེས་གསལ་འགྲོལ་མ་བྱས་པ་དང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཀརྨ་ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ནས་ “ ང་ཚོས་དོན་རྐྱེན་འདིའི་ཐད་ལ་གསལ་བཤད་དང་ལན་འདེབས་གང་ཡང་བྱེད་རྒྱུ་མིན།” ་ཞེས་གློག་འཕྲིན་ཡིག་ལན་འབྱོར་བ་བཀོད་ཡོད།
ད་དུང་སྒྲེན་ནེའོ་ཡི་རྩོམ་ཡིག་དེ་ནང་། ༢༠༡༨་ ལོར་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པས་ཧན་ལ་ཕྲུ་གུ་བཙའ་སྐྱེས་འགྲོ་སོང་དང་བུ་མོའི་གསོ་གླ། གཉེན་རྟགས་ཚིག་ཁེབས་དང་ཁང་པ་ཉོ་སྤྱད་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་དུ་ཁ་ན་ཌའི་སྒོར་མོ་བདུན་འབུམ་བདུན་ཁྲི་གནང་ཡོད་པ་བཀོད་ཡོད།
རྩོམ་ཡིག་ཕྱི་མ་ནང་། ཞུ་སྦྱོར་བས་ཁྲིམས་གཏུགས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་རང་ལ་‘ ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོ’་ཞེས་པའི་དྲ་ལམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཀརྨ་བཀའ་རྒྱུད་པའི་རྗེས་འཇུག་ཏུ་ཁས་འཆེས་པ་ཁག་ཅིག་མཉམ་རུབ་ཐོག་གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་དོན་རྐྱེན་དེའི་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་དང་བགྲོ་གླེང་་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལུགས་དང་། ཁོང་ཚོས་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མཁས་པའི་དཔེ་དེབ་ཞིག་ཀྱང་འདོན་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག
‘ ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོ’་ ཞེས་པའི་དྲ་ཚིགས་ཀྱི་ཀླད་ངོས་སུ་” ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་༡༧་པའི་ལོག་སྤྱོད་ཉེས་འཛུགས་སྐོར་ལ་ཁུ་སིམ་པར་སྡོད་པ་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་རོགས”་ཞེས་དང་ “ཀརྨ་པའི་ངན་སྤྱོད་ཉེས་འཛུགས་དང་དེ་ལ་ཁུ་སིམ་པར་སྡོད་པའི་རྐྱེན་ལས་སེམས་ཁམས་ལ་ཕོག་ཐུག་སོང་མཁན་སུ་ཡོད་ཚང་མ་ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་”ཞེས་དང་། དྲ་ཚིགས་དེར་ས་ཁྲ་རྒྱས་གཟིགས་ཞེས་པ་མནན་ཚེ་ཚོགས་ཞུགས་པའི་མིང་འཁོད་མེད་པའི་དྲ་ངོས་ས་ཁྲ་སྟེང་ཐིག་གོར་སྔོན་པོའི་དཀྱིལ་ལ་ཚོན་སེར་བཏང་བའི་རྟགས་བརྒྱབ་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཆ་མང་པོ་ཁེབས་པར་བྱས་ཡོད། དེའི་གཤམ་དུ། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་མཆོག་༡༩༩༩ ལོར་བོད་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། ༢༠༠༢་ལོར་གོང་ས་མཆོག་གི་ཞབས་དྲུང་ནས་ཚངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པ། ༢༠༡༧ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡༠་ནང་བི་ཁི་ཧན་ལ མངལ་སྦྲུམ་དུ་བཅུག་པ། ༢༠༡༨་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༦་པར་བི་ཁི་ཧན་ལ་བུ་མོ་ཞིག་སྐྱེས་པ། ༢༠༡༩་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༦་པར་ཁ་ན་ཌའི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་བཟའ་ཟླ་དང་བུ་ཕྲུག་འཚོ་གྲོན་གུན་གསབ་རོགས་རམ་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་གཏུགས་དང་༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༣་པར་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་དོན་རྐྱེན་བྱུང་སའི་མཚམས་ཁང་གི་བདག་པོ་ཀརྨ་ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་གླིང་རྩོད་ལན་པར་མིང་འབོད་བྱས་ཏེ་བཙན་གཡེམ་གྱོང་གུད་ཀུན་གསབ་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱས་པ། ༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༧་པར་རིགས་རྫས་བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཀརྨ་པ་བུ་མོ་དེའི་ཕར་ངོས་འཛིན་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱས་པ། ༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༡༠་པར་དཔལ་འབྱོར་ཀུན་གསབ་སྤྲད་པ་བརྒྱུད་གྱོད་དོན་ནང་མོལ་འགྲིག་འཇགས་བྱུང་བ་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལྷན་དུ་ཨ་རི་དང་ཁ་ན་ཌའི་ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཡོངས་གྲགས་བཀྲམ་པའི་གྱོད་དོན་ཡིག་ཆའི་དྲ་འབྲེལ་བཅས་གནས་ཚུལ་ཞིབ་རྒྱས་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པར་བསམས་ཚེ། ཁོང་ཚོས་གསོ་རྒྱུའི་རྨ་ཁ་ནི་རྒྱ་མོ་བི་ཁི་ཧན་དང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་བར་གསང་འབྲེལ་བྱུང་བའི་ཉེར་ལེན་ཁོ་ན་ལས་མ་ཡིན་པར། དོན་རྐྱེན་གཞན་ཞིག་ལས་བྱུང་བའི་ན་ཟུག་ཅིག་ཡིན་པ་གསལ་ལྷིང་ངེ་འདུག་པས་ན་ནག་ཕྱོགས་འདྲེ་ཡི་སྙིང་ཚིམ་སྟོན་སྟངས་ལ་ཧ་མི་ལས་ནའང་། ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ལ་དམིགས་ཡོད་ཅེས་ཁ་ཕོ་སྒྲོག་ཅིང་། དམིགས་རྒྱ་ལས་འདའ་བའི་ཁེ་ཡོད་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཅེས་དུས་དེབ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ལེ་ཚན་དུ་སྐད་གསང་མཐོན་པོ་སྒྲོག་མཁན། ཞང་འཚོང་མའི་རྐུབ་གཡུག་དང་འདྲ་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གི་བྱེད་སྟངས་ལྟར་ཀློག་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་གཡོ་འགུག་ཆེད་”འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་”་ཞེས་འབོད་པའི་དྲ་བས་ “ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བདུན་པ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱར་བ། ཨོ་རྒྱན་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཨ་ནེ་ཞིག་ལ་བཙན་གཡེམ་བྱས་ནས་ཕྲུ་གུ་ཞིག་གི་ཕ་ལ་གྱུར”།་ཞེས་ཀླད་པའི་དཀྱིལ་དུ་ཚ་ཤེད་རྒྱུག་འགྲོ་བའི་ཁ་བྱང་སྦྱར་བ་ནི་དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་གི་རྒྱུ་དང་། ཆོས་རྒྱམ་དྲུང་པས་རྨད་བྱུང་ཐུགས་མཚོ་ལས་འཁྲུངས་པའི་ཟླ་དེབ’སེང་གེའི་གད་རྒྱངས’ སྟེང་ “ཀརྨ་པ་སྐྱེས་ཕྲེང་བཅུ་བདུན་པར་ལོག་སྤྱོད་ཉེས་འཛུགས་གླེང་མོལ་གདན་ཞུ་དྲ་གནས་གསར་བ” ཞེས་ཁ་བྱང་སྤེལ་ཏེ། རྒྱ་མོ་བི་ཁི་ ཧན་གྱི་ཞུ་རྩ་ལ་བདེན་པ་ཡོད་མེད་དོགས་སློང་ཙམ་ཡང་མི་བྱེད་པར། བི་ཁི་ཧན་གྱི་རྒྱབ་ལ་ལངས་ཤིང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ལ་སྙིང་ན་མཁན་གྱི་དགེ་འདུན་རྨ་གསོའི་དྲ་ཚིགས་ངོ་སྤྲོད་དང་བཅར་འདྲིའི་འཁྱལ་ཚིག་འགོད་སྤེལ་ཞབས་ཏོག་སྒྲུབ་པ་ནི་དངོས་གནས་བློ་ཡིད་ལ་ཤོང་དཀའ་བ་ཞིག་རེད།
གང་ལྟར་ཡང་ད་ནི་རྟ་རྒྱུག་ནས་རྡུལ་ཡལ་ལ་ཉེ་བའི་གནས་སྟངས་དང་། ཨ་རི་སོགས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཞུགས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ། གནས་ཚུལ་འདིའི་སྤྱི་ཁོག་ཞིག་ལོན་རྗེས། ཁོ་བ་ཚོས་གསུང་བ་ལྟར་བཙན་གཡེམ་དང་ལོག་སྤྱོད་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་གང་ཡང་མིན་པར། བི་ཁི་ཧན་དང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་བར་བརྩེ་དུང་གི་གསང་འབྲེལ་བྱུང་རྗེས། བི་ཁི་ཧན་གྱིས་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་དང་ལྷན་ཁེ་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ཚེ་ཞིག་སྐྱེལ་འདོད་འཕྲུང་སྣང་གི་རྨི་ལམ་བཏང་དེ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་ཐིག་ལེའི་ས་བོན་མངལ་དུ་སྦྲུམ་ཏེ་གསོ་སྐྱོང་བྱས། ཡིན་ནའང་རྗེས་སུ། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་དང་ལྷན་མི་ཚེ་སྐྱེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་སྟོང་སེམས་ཡིན་པ་རྟོགས་རྗེས། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་དང་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་ཀརྨ་ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་གླིང་ལ་ཁྱི་སོས་རྨུག་ཏེ་སྙིང་ནད་སངས་ཐབས་དང་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་མང་པོ་བརྐུ་འཕྲོག་བྱས་པའི་སྐྱོ་སྒྲུང་ཞིག་རེད།
ཁོ་མོར་འདོད་པ་མེད་བཞིན་དུ་བཙན་གཡེམ་བྱས་པ་ཡིན་ཚེ་སྐབས་དེར་ཉེན་རྟོག་པ་ལ་ཁ་པར་མ་བཏང་པ་གང་རེད། ཕྲུ་གུ་ཁོག་ནས་མ་བཏོན་པ་ཅི་རེད། བུ་མོ་བཙས། ཁང་པ་ཉོས། ཚིགས་ཁོག་གོང་ཆེན་ངོམ་སོ་བྱེད་བཞིན་མི་ཚེ་སྐྱིད་པོ་སྐྱེལ་རྒྱུའི་རེ་ལྟོས་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་སྒུག་སྡོད་དུས། རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ན་འདྲ། ཉེར་གནས་ཀྱི་དགོངས་སྐོར་འཛོལ་བ་ཡིན་ན་འདྲ། གང་ལྟར་མི་ཚེ་མཉམ་དུ་སྐྱེལ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ལ་བར་ཆད་བྱུང་བ་ན་སྙིང་ནད་ཀྱིས་མ་བཟོད་པར་ཁྲིམས་གཏུགས་ཀྱི་ལམ་ཁ་འདེམས་པ་ནི་བོད་མི་དད་པ་དམ་ཚིག་ཅན་གྱི་བློ་ཡིད་ལ་ཤོང་དཀའ་ནའང་། ནུབ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དོན་རྐྱེན་འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྤྱིར་བཏང་གི་འགྲོ་ལུགས་ཤིག་ལགས་ན་གནད་དོན་འདི་ལ་ཧ་ལས་ཧང་སངས་དོན་མེད་མོད། བོད་མི་རིགས་ལ་ནི་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་སྐུ་སྒེར་དང་ཁོང་གི་དད་ལྡན་སློབ་འབངས་ལ་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ལ་གསོ་དགོས་པའི་སེམས་ནང་གི་རྨ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད།
ད་ནི། ང་ཚོས་ཅི་ནས་ཀྱང་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་འཁྱེར་གྱི་ཚུལ་དུ། ནག་ཕྱོགས་གཟའ་ཡིས་དཀར་གསལ་དུང་ཟླ་ཁྱུར་མིད་གཏོང་འདོད་ཇུས་ངན་ངོས་ཟིན་པའི་ཐོག་ནས། ཁོང་གི་སྐུ་རྒྱབ་ཏུ་ཀ་བ་ལངས་ལངས་བྱས་ཏེ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བ་དང་དད་གུས་ཀྱི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་བ། དྲ་ལམ་དུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་བཀའ་ཆོས་ལ་བལྟ་ཉན། ཁོང་གི་ངོ་དེབ་ལ་ཚོགས་ཞུགས་དང་ཁོང་གི་འཁྲུངས་སྐར་བསྲུང་བརྩི་ཞུ་བ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་། ཨ་རི་དང་ཡོ་རོབ། རྒྱ་གར་སོགས་བོད་འབངས་འདུས་སྡོད་ཆེ་སར་ཁོང་ཉིད་གདན་འདྲེན་ཞུས་གནང་ཏེ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་དུ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་རང་མི་རང་སྲུང་དང་རང་ནོར་རང་གཅེས་བྱེད་པའི་དུས་ལ་བབས་ཡོད།
_______
ཐ་སྙད་ཁོལ་ཕྱུང་།
འཁོར་ལོ་གསུམ Tricycle
ངེད་ཅག་དགེ་འདུན་པའི་རྨ་ཁ་སླར་གསོ Healing Our Sanghas
སེང་གེའི་གད་རྒྱངས Lion’s Roar ༼ཆོས་རྒྱམ་དྲུང་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཤམ་བྷ་ལའི་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཟླ་ཟུང་དུས་དེབ་ཞིག་གོ༽
མཆན་ཡིག
*རྒྱ་མོ་བི་ཁི་ཧན་གྱིས་༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༣་པར་ནེའུ་ཡོག་མངའ་སྡེའི་ཆེས་མཐོ་ཁྲིམས་ཁང་ལ་རྒྱ་ཡིག་ནང་ཕུལ་བའི་རང་ཉིད་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ནང་། ཁོ་མོའི་མིང་ཆ་ཚང་བ་ནི VIKKI HUI XIN HAN་དང་ཁོ་མོ་༡༩༧༨་ལོའི་ཟླ་༦པའི་ཚེས་༣་ཉིན་རྒྱ་ནག་ཏུ་སྐྱེས། ལོ་༡༩་ཙམ་གྱི་ཐོག་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱི་འགོ་བཙུགས། ནང་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་འཁོར་བ་དང་ལས་འབྲས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་དང་། ༢༠༠༨ ལོར་ཁ་ན་ཌ་ལ་ཕྱི་མི་གནས་སྤོ་ཡི་བརྒྱུད་ལམ་ནས་སླེབས་ཤིང་ཡུལ་དེའི་མི་སེར་དུ་གྱུར།
༢༠༠༢་ལོ་ནས་བོད་བརྒྱུད་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས། ༢༠༡༣་ལོར་ཀརྨ་བཀའ་རྒྱུད་པའི་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་འགོ་བཙུགས ༢༠༡༤་ལོར་འཇར་མན་དུ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་གསུང་ཆོས་ལ་ཞུགས། ༢༠༡༥་ལོར་རྒྱར་གར་དུ་སོང་ནས་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་ལ་མཇལ་ཁ་ཞུས།
༢༠༡༦་ལོའི་ཟླ་༡༠་པའི་ནང་ནེའུ་ཡོག་མངའ་སྡེ་སྟོད་དུ་ཆགས་པའི་ཀརྨའི་གླིང་༼མཚན་ཧྲིལ་པོ་ལ་ཀརྨའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཡིད་འོང་བསམ་གཏན་གླིང་༽ཞེས་པའི་མཚམས་ཁང་དུ་ལོ་གསུམ་ཟླ་གསུམ་གྱི་མཚམས་ལ་སྡོད་འགོ་ཚུགས།
གོ་ཚུགས།