འཐེན་ཤུགས་ཀྱི་རླབས་

ཡོང་ཁུངས་Wikipedia

ཨ་རིའི་ཡུལ་རྩིས་ལྟར་བྱས་པའི་ཟླ་2པའི་ཚེས་11ཉིན་གྱི་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་10དང་ཕྱེད་ཀར། ཨ་རིའི་རྒྱལ་གཞུང་ཚན་རིག་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པས(བསྡུས་ན་NSFཞེས་འབོད)མ་སི་ཆི་སི་ཚི་མངའ་སྡེའི་ཚན་རྩལ་སློབ་གླིང་དང་། ཁ་ལི་ཧྥོ་ནུ་མངའ་སྡེའི་ཚན་རྩལ་སློབ་གླིང་། LIGOཚན་རིག་མཉམ་འབྲེལ་རྩ་འཛུགས་བཅས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་དག་བསྡུས་ཏེ་ཝ་ཞིན་ཐོན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྨྱན་བྱེད་སྟེ་བ་ནས་མིའི་རིགས་ཀྱིས་ཐེངས་དང་པོར་སའི་གོ་ལར་སླེབས་པའི་“འཐེན་ཤུགས་ཀྱི་རླབས”(མཆན།༡ འདི་ལ་དབྱིན་སྐད་དུ་Gravitational Waveཟེར། རྒྱ་ཡིག་ལ་ཀྲུང་གོའི་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་ནས་引力波ཞེས་དང་ཐེ་ཝན་ནས་重力波ཞེས་བསྒྱུར་འདུག བོད་སྐད་དུ་ལྗིད་ཤུགས་ཀྱི་རླབས་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ཆོག གཤམ་དུ་འཐེན་རླབས་ཞེས་བསྡུའོ།།)ཉིད་ཐད་ཀར་འཚོལ་ཞིབ་ཐིག་ལེན་ཐུབ་པ་དངོས་སུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས། གཏམ་བཟང་དེ་ཐོས་འཕྲལ་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་དང་། མཁའ་དཔྱད་རིག་པ་བ་སོགས་གཙོ་བྱས་པའི་ཚན་རིག་པ་དང་རིག་གཞུང་དོན་གཉེར་བ། དེ་མིན་ཚན་རྩལ་ལ་བློ་ཕྱོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་རྨ་བྱས་འབྲུག་སྒྲ་ཐོས་པ་ལྟར་དགའ་བས་མྱོས། སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་སི་ཐེ་ཧྥོན་ཧའོ་ཁེན་གྱིས་གཏམ་དེ་ཐོས་འཕྲལ་གསར་འགོད་པར“འཐེན་རླབས་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཆེན་པོར་དཔྱད་པའི་ཐབས་གསར་བ་ཞིག་སྤྲོད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མཁའ་དཔྱད་རིག་པར་གསར་བརྗེ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་འབྱུང་ཡང་སྲིད། འདི་ནི་ཕུག་པ་ནག་པོའི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་མ་ལག་གསར་དུ་རྙེད་པ་དང་ཕུག་པ་ནག་པོ་ཕན་ཚུན་འདྲེས་པའང་ཐོག་མར་ཤེས་པ་རེད”ཅེས་གསུང་།