ཚད་མ་རིག་པའི་ཤེས་བྱ་

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚད་མ་རིག་པ་སྡེ་སྣོད་གང་དག་ཏུ་བསྟན་ཡོད་དམ།

ལན། དཔེར་ན།ཆོས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང་། ། ཆུ་སྐྱུར་ལས་ནི་ཆུར་ཤེས་ལྟར།།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། ། རིགས་ནི་ཚད་མ་དག་ལས་ཤེས། ། ཞེས་པས་འབྲས་རྟགས་དང་། གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་དག་ནི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ།། ཞེས་པས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་དང་། མདོ་སྡེ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ངའམ་ང་དང་འདྲ་བས་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་ཚོད་བཟུང་བར་བྱ་ཡི་ཞེས་པས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་དང་། གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཚད་བཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པས་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བསྟན་པ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་བའི་སྡེ་སྣོད་གང་མང་ཞིག་ཏུ་ཚད་མའི་རིག་པ་བསྟན་ཡོད་དོ།།

ནང་པའི་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐོག་མ་སུས་གསུངས་སམ།

ལན། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་རྩོད་པ་གྲུབ་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་སྐྱོབས་ཀྱིས་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་སྨྲ་བའི་སྒྲོན་མེ་མཛད་པ་སོགས་ཐོག་མ་ཡིན།

ནང་པའི་ཚད་མ་རིག་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་སུ་ཡིན་ནམ།

ལན། སློབ་དཔོན་དབྱུག་གཉེན་གྱི་རང་མཁས་སློབ་མ་བཞི་ལས་ཚད་མ་རང་ལས་མཁས་པ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་གནད་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་སམ་ཚད་མ་མདོ་ལེའུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་མཛད་པ་དེ་ཡིན།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་མཛད་པའི་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་གང་དག་ཡིན།དེ་སུའི་དགོངས་འགྲེལ་ཡིན་ནམ།

ལན། རྒྱས་རྣམ་འགྲེལ། འབྲིང་རྣམ་ངེས། བསྡུས་རིགས་ཐིགས་གསུམ་སྟེ། གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་དང་། གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ། རྩོད་པའི་རིགས་པ །འབྲེལ་བ་བརྟག་པ། རྒྱུད་གཞན་སྒྲུབ་པ་སྟེ་འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་བཅས་བདུན་ལ་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ཟེར། དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་མཛད་པའི་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་ཡིན།

ཕྱོགས་གླང་དང་ཆོས་གྲགས་གཉིས་དུས་རབས་ནམ་ཞིག་ལ་འཁྲུངས་སམ།

ལན། དེབ་ཐེར་དཀར་པོ་ལས་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་དང་དུས་མཉམ་པར་གསུངས་པ་ལྟར་ན། དུས་རབས་བདུན་པའི་སྟོད་དུ་འཁྲུངས་བར་མངོན་ཏེ། སྲོང་བཙན ༦༡༧ ལ་འཁྲུངས།རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་སུ་ཕྱོགས་གླང ༤༤༥ ནས ༥༢༠ བར་ཙམ་ལ་འཁྲུངས་བར་བཤད་པ་དང་། ཆོས་གྲགས ༦༢༠ནས ༦༨༠ བར་ལ་འཁྲུངས་བར་བཤད་ཅེས་གསུངས་པའང་ཡོད།

བོད་འདིར་ཚད་མ་རིག་པ་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་བ་དང་ནམ་འཆད་ཉན་དར་རམ།

ལན། ལོ་རྒྱུས་འགའ་ཞིག་ན། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྨ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ཐོག་མར་བསྒྱུར་བར་བཤད། ཡོངས་གྲགས་སུ་ལོ་ཙཱ་བ་སྐ་ཅོག་ཞང་གསུམ་གྱིས་ཚད་གཞུང་མང་དུ་བསྒྱུར་ནའང་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་ཆེར་དར་མ་ཐུབ། དེའི་རྗེས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་སུ། ཕྱི་ལོ ༡༠༧༣ལོར་རྔོག་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གསང་ཕུ་ནེའུ་ཐོག་དགོན་པ་བཏབ་ནས་བཤད་གྲྭ་གསར་འཛུགས་མཛད། དེའི་རྗེས ༡༠༩༢ལོར་རྔོག་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་གསང་ཕུའི་མཁན་པོར་བཞུགས་རྗེས། གཙོ་བོ་ཚད་མ་རིག་པའི་བཤད་གྲྭ་གསར་བཟོ་བྱས་ཏེ་ཚད་མའི་འཆད་ཉན་ཤིན་ཏུ་དར་རྒྱས་སུ་གྱུར།

བོད་རང་གི་བསྡུས་གྲྭའི་སྲོལ་ཐོག་མར་བཏོད་མཁན་སུ་ཡིན་ནམ།

ལན། དེ་ནི ༡༡༠༩ལ་འཁྲུངས་པའི་ཆ་པ་ཆོས་ཀྱི་སེངྒེས་མདོ་སྡེ་བའི་རིག་པའི་འགྲོས་དང་སྦྱར་ནས་ཚད་མ་རིག་པ་རྣམས་ཕྱོགས་སུ་བསྡུས་པའི་བསྡུས་གྲྭའི་སྲོལ་བཏོད་ཅིང་ཚད་གཞུང་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་སོགས་བསྡུས་གཞུང་མང་དུ་མཛད། རྟགས་གསལ་རྩོད་གཞི་གསུམ་དང་སྦྱར་ནས་རྒོལ་སྔ་རྒོལ་དཔང་པོ་སོགས་ཀྱི་རྩོད་པའི་རིགས་ལམ་ཐོག་མར་འདི་ནས་དར།

ཆ་པ་ཆོས་ཀྱི་སེངྒེའི་སློབ་མ་རིག་པའི་སེང་ཆེན་བརྒྱད་གང་དག་ཡིན་ནམ།

ལན། དེ་ནི་གཙང་ནག་པ་བརྩོན་འགྲུས་སེངྒེ། དར་བག་སྨྲ་བའི་སེངྒེ། བྲུ་ཤ་བསོད་ནམས་སེངྒེ།རྨ་བྱ་རྩོད་པའི་སེངྒེ། རྩེགས་དབང་ཕྱུག་སེངྒེ། ཉང་བྲན་ཆོས་ཀྱི་སེངྒེ།འདན་མ་དཀོན་མཆོག་སེངྒེ། གཉལ་པ་ཡོན་ཏན་སེངྒེ་བཅས་སོ། །

བོད་རང་གི་མཁས་པས་བརྩམས་པའི་ཚད་གཞུང་ཐོག་མ་གང་ཡིན་ནམ།

ལན། དེ་ནི་རྔོག་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྣམ་ངེས་ཊཱིཀ་ཆེན་ཡིན།

ཅི་ཞིག་ལ་ཚད་མ་རིག་པ་ཟེར་རམ།

ལན། གཟུང་བ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་ཡོད་སོགས་དོན་གང་དང་གང་མཆིས་པ་དེ་དགའཛིན་པ་བློས་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་དཔག་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་གཞལ་ནས་ནོར་འཁྲུལ་མེད་པར་ངོ་བོ་གཏན་ལ་འབེབ་བྱེད་ཀྱི་རིག་པ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ལ་ཟེར།

ཚད་མ་རིག་པ་སྦྱངས་བའི་དགོས་པ་གང་དག་ཡོད་དམ།

ལན། རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེས། ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྟོན་དང་བསྟན་པ་མཆོག ། དངོས་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་རིགས་པས་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ།། གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོར་ལྟ་བའི་མིག་གཅིག་པུ། ། ཚད་མ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར།སྟོན་དང་བསྟན་པ་ཚད་མར་རྟོགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། རིག་གཞུང་ཡང་དག་པར་མ་རྟོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་རིག་པའི་བརྡར་ཤ་ཆོད་ཅིང་། ཕྱིའི་དངོས་པོ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སོགས་རིག་པའི་རྩལ་གྱིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་ཐུབ་པ་དེ་དགོས་པ་ཡིན།

ཚད་མ་རིག་པའི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་གང་དག་ཡིན་ནམ།

ལན། ཚད་མ་རིགས་སྒོ་ལས། མངོན་གསུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག ། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་རིག་ཕྱིར། ། སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་དང་།། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་གཞན་རྟོགས་ཕྱིར།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྟོག་གེའི་ཚིགས་དོན་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཡིན།

ནང་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་ཚད་མ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་མིན་ལ་མུ་བཞི་ཡོད་དམ་དམ།

ལན། ནང་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ལ་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པ། འདུལ་བ་མདོ་ལྟ་བུ།ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ལ་ནང་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པ། བྲམ་ཟེ་རྐང་མིག་གིས་བྱས་པའི་རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བཅུ་དྲུག་སྟོན་པའི་གཞུང་ལྟ་བུ། གཉིས་ཀ་ཡིན་པ། ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ལྟ་བུ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ། གསོ་དཔྱད་ཀྱི་གཞུང་ལྟ་བུ་སྟེ་མུ་བཞི་ཡོད།

སྔ་རྒོལ་དང་ཕྱི་རྒོལ་དཔང་པོ་གསུམ་གང་དག་ཡིན་ནམ།

ལན། རང་གི་དམ་བཅའ་དེར་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པར་ཁས་ལེན་པ་སྔ་རྒོལ། དེ་ལ་སུན་འབྱིན་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པ་ཕྱི་རྒོལ། རྒོལ་ཕྱི་རྒོལ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོད་པ་བྱེད་ཚེ་རྒྱལ་ཕམ་ཤན་འབྱེད་པ་ལ་དཔང་པོ་ཟེར། རྒོལ་ཕྱི་རྒོལ་གཉིས་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་གོ་བའང་ཡོད།

ཅི་ཞིག་ལ་རྩོད་གཞི་ཆོས་ཅན་ཟེར་རམ།

ལན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྩོད་གཞིར་བཟུང་བ་རྩོད་གཞི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡོད་མེད་གང་རུང་ཡིན་ན་རྩོད་གཞིར་བཟུང་རུང་བས་ཁྱབ། དཔེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་ལ་མཚོན་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན་ཞེས་བུམ་པ་རྩོད་གཞི་པའི་གཞི་རུ་བཟུང་བ་དེ་ལ་གོ་དགོས། དེས་ན་ཆོས་ཅན་དང་། རྩོད་གཞི། དཔག་གཞི། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན་ནོ། །

ཅི་ཞིག་ལ་གསལ་བ་ཟེར་རམ།

ལན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་བ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་ན་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ།བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་ལ་མཚོན་ན།མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ་ཞེས་པའི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན། ཐལ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་པའམ། མི་རྟག་པ་ཡིན་དགོས་པར་འགྱུར་ཅེས་པའི་དོན་དུ་གོ་དགོས། དེས་ན་སྒྲུབ་ཆོས་དང་། གསལ་བ་དོན་གཅིག་གོ །

ཅི་ཞིག་ལ་རྟགས་ཟེར་རམ།

ལན། རྟགས་སུ་བཀོད་པ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཞི་གྲུབ་མ་གྲུབ་གང་རུང་ཡིན་ན་རྟགས་སུ་འགོད་རུང་བས་ཁྱབ། དཔེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་གྱི་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན། ཕྱིར་ནི་བྱས་པ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་སམ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཞེས་པའི་དོན་དུ་གོ་དགོས།དེས་ན་རྟགས་དང་། གཏན་ཚིགས། རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དོན་གཅིག་གོ །

གང་འདྲ་ཞིག་ལ་རྟགས་གསལ་རྩོད་གཞི་གསུམ་ཚང་བའི་ཐལ་འགྱུར་ཟེར་རམ།

ལན། དཔེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།ལྟ་བུ་འདི་ལ་མཚོན་ན། བུམ་པ་རྩོད་པའི་གཞིར་བཟུང་ནས། བུམ་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཞིག་གིས་བྱས་པའམ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་རིམ་བཞིན། དང་པོ་བུམ་པ་ཆོས་ཅན་ཞེས་རྩོད་གཞིར་བཞག གཉིས་པ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ་ཞེས་གསལ་བ་བཀོད། གསུམ་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་དེ་བཤད་པ་ཞིག་ལ་རྟགས་གསལ་རྩོད་གཞི་གསུམ་ག་ཚང་བའི་ཐལ་འགྱུར་ཟེར།

ཅི་ཞིག་ལ་ཐལ་འགྱུར་དང་ངག་སྦྱོར་ཟེར་རམ།

ལན། ཐལ་ངག་ཏུ་བཀོད་པ་ཐལ་འགྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་ཚད་མ་མདོ་ལས།ཐལ་འགྱུར་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་མིན་ཕྱིར། ། ཁས་བླངས་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལས།། དེ་བཞིན་རྟགས་དང་དམ་བཅའ་ཡིས། ། སྐྱོན་བརྗོད་སུན་འབྱིན་དུ་ཤེས་བྱ། ། ཞེས་པ་ལྟར། དཔེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མ་བྱས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཕ་རོལ་བོས་བུམ་པ་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ། ཕྱི་རྒོལ་གྱིས་འོ་ན་བུམ་པ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་དགོས་ཏེ་ཞེས་སུན་འབྱིན་འཕངས་བའི་ངག་ལྟ་བུ་ལ་ཐལ་འགྱུར་ཟེར། དེས་ན་ཐལ་འགྱུར་དང་སུན་འབྱིན་དོན་གཅིག ངག་སྦྱོར་དང་ཐལ་འགྱུར་མི་འདྲ། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བུ་ལ་ངག་སྦྱོར་ཟེར།