ཕྱག་མཛོད་གསུང་རབ་ཀྱི་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག
བསྟན་བཅོས་བཻཌཱུརྱ་དཀར་པོ་དང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་དགོངས་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པ་རྩིས་གཞིའི་མན་ངག་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ། ཕྱག་མཛོད་གསུང་རབ་ཀྱིས་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་ཕག་ལོར་བརྩམས་ཤིང། ཕྱིས་སུ་བླ་སྨན་པ་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་རྩིས་འགོ་བསྟུངས་པ་དང། རྒྱ་རྩིས་དབུགས་སྒང་གླང་རྩིས་སོགས་ཉེར་མཁོའི་ཁ་སྐོང་མཛད་པའི་རྩིས་གཞུང་ཞིག
ཕྱག་མཛོད་བྱམས་པ་གསུང་རབ།
[རྩོམ་སྒྲིག]ཕྱག་མཛོད་བྱམས་གསུང་རབ། གནས་ལྔ་རིག་པའི་དབང་ཕྱུག་ཕྱག་མཛོད་བྱམས་པ་གསུང་རབ་མཆོག་ནི་ཡབ་ཨ་རིག་རྒྱབ་ཚང་ཙིག་དམར་དང་། ཡུམ་དམེར་སྐ་བཟའ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ལྕགས་ཕག་སྤྱི་ལོ1791ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་དུས་ནས་ཀྱང་ཐུགས་རིག་རྣམ་པར་བཀྲ་བས་གཞན་ ཕལ་བ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། ཨ་རིག་རྭ་རྒྱ་དགོན་པར་ཚོགས་ཞུགས་ གནང་། ཨ་རིག་ཁྲི་རྒན་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཚན་བྱམས་པ་གསུང་རབ་ཏུ་གསོལ། དེ་ཉིད་ལས་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ པའི་བཟོ་དང་གསོ་བ་རིག་པ། ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དྭངས་མ་སྙན་ངག་དང་ མངོན་བརྗོད། གཞན་ཡང་ཟློས་གར་དང་སྐར་རྩིས་འབྱུང་རྩིས་སོགས་ཤེས་ བྱའི་གནས་ཀུན་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་ཞིང་། རྗེ་ཤིང་བཟའ་པཎྜི་ཏ་སོགས་ལ་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་། གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ དབང་ལུང་མན་ངག་སོགས་མཐའ་ཡས་པ་གསན་ཅིང་། སྐྱབས་རྗེ་གསེར་ཁང་བ་ལས་རྗེའི་ལམ་རིམ་དང་། འབྲེལ་བ་བཞི་སྦྲགས། གཡུ་ཐོག་སྙིང་ཐིག་གི་སྨན་དབང་སོགས་ཟུར་ དབང་མཐའ་ཡས་པ་གསན། གཞན་ཡང་བཅའ་འབུད་རྡུང་གསུམ་དང་། གར་དབྱངས་ཐིག་རྡུལ་སོགས་ལ་ཡང་བསླབས། སྤྱི་ལོ1827ལོར《ཕྱི་དུས་ ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རི་མོས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ》ཞེས་པ་བརྩམས་གནང་མཛད། ལོ་རེ་བཞིན་གླང་རྩིས་འགྲེམ་སྦྱོར་དང་ ལི་ཐོ་གསར་སྤེལ་གནང་། གསོ་དཔྱད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ནས་འགྲོ་བ་ནད་ པ་གྲངས་མེད་པ་འཆི་བདག་གི་གཡུལ་ལས་བསྐྱབས། རྒྱ་གར་དང་། སོག་པོ། རྒྱ་ནག་བཅས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་སྐད་དང་ཡིག་རིགས་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པར་གྲགས་ལ། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ལ་ཐུགས་དཔྱོད་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་ཤིང་བཟའ་པཎྜི་ཏའི་ཕྱག་མཛོད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཕྲག་ཏུ་བཞེས་པས་མཚན་ལ་ཡང་ཕྱག་མཛོད་དུ་གྲགས་ལ། ཨ་རིག་རྭ་རྒྱ་དགོན་གྱི་དཔྱོད་ལྡན་ཆེ་དགུའི་གཙུག་རྒྱན་དུ་གྱུར། ཤིང་བཟའ་པཎྜི་ཏ་སྐུ་གཤེགས་པའི་དགོངས་ རྫོགས་དང་། དེའི་ཡང་སྲིད་ཤིང་བཟའ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོས་འཛིན་ཁྲི་འདོན་ བདག་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་སྐུ་འགན་གཅིག་ལྕོགས་སུ་བཞེས། དགོན་འདིར་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བཞེངས་པ་དང་། གསུང་རབ་པར་བརྐོ། འདུས་གྲྭ་སྤྱིའི་ ཆོས་མཐུན་གྱི་འཚོ་བའི་མཐུན་སྦྱོར། དགོན་སྡེ་གཞན་དང་བླ་དཔོན་ཆེ་དྲག་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགྲོ་འོང་སྐྱེལ་བསུ། འཕྲིན་གཏོང་སོགས་ལས་དོན་མཐའ་དག་ལ་མཛད་རྗེས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། གསུང་རྩོམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་འཕྲིན་ལས་ཆེ་སྟེ། 《རིགས་ལྡན་ སྙིང་ཐིག》དེ་ཉིད་སྔར་རྭ་རྒྱ་དགོན་དུ་ཤིང་པར་བཞུགས་པ་དུས་ཟིང་སྐབས་མཇུག་བྱང་ཤོག་ལེབ་གཅིག་སྟོར་བར་གྱུར། སླད་ནས་རབ་རྒྱལ་མེ་ཡོས་ 1927ལོར་སྨན་རྩིས་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་རྩིས་མགོ་བསྟུངས་ཤིང་དཔར་ཏུ་ བཏབ་ནས་མཇུག་བྱང་དུ། རྩིས་གཞི་ལྷ་ཡི་སྐྱེད་ཚལ་ལས། ། རིགས་ལྡན་ སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་འདི། ། ཨུ་དུམ་ཝ་ར་ལྟར་མཐོང་ནས། ། དང་བའི་ཡིད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་བསུས། ། གཞི་རྩ་བཞག་ཐོག་མཆོད་བརྗོད་ཕྲེང་། ། འཁྲུགས་པ་བསྡེབས་ཤིང་རྩིས་མགོ་བསྟུངས། །ཞེས་སོ། ། རབ་རྒྱལ་མེ་སྟག་ལ་རྩིས་རམས་པ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའམ་མཚན་གཞན་ཧྭང་སྨིན་ཞིན་དང་། ཁྲིན་ཅེའུ་ཅིན་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་བསྒྱུར་ཡིག་དང་ལྷན་ཅིག་པེ་ཅིན་མི་རིགས་དཔེ་བསྐྲུན་ཁང་ནས་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་གྱིས་ལྕགས་པར་དུ་བཏབ། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་ནའང་འདིའི་པར་གཞི་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པར་ཐོས། གཞན《ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་ལས་བཤད་པའི་ཞག་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་གསལ་ བར་སྟོན་པ་ དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་བཀླགས་པའི་ཀུན་ཤེས》ཞེས་པ་དང་། 《ནག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་རེའུ་མིག་བཅས། 《དཔལ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་ རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་དོན་དབྱངས་འཆར་ཆེན་མོ》ཞེས་བམ་ཚད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ སྔར་མགོ་ལོག་ཁང་སར་དཔོན་ཚང་དུ་ཡོད་སྐད་དེ་ད་ལྟ་མ་ངེས།