གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ།

གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་ངོ་སྤྲོད།

༄༅། །དབུ་མ། མཛོད། འདུལ་བ། ཚད་མ། ཕར་ཕྱིན་བཅས་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔར་བསྡུས་ཤིང་། གཞུང་ཆེན་འདི་དག་གི་ནང་ནས་སྲོག་ཤིང་ལྟ་བུ་ནི་ཕར་ཕྱིན་ཡིན། དེ་ཡང་རྣལ་འགྲེལ་ཕར་ཕྱིན་གྱི་རིགས་པ་དང། དབུ་མ་ཕར་ཕྱིན་གྱི་རང་ལུགས་མཐར་ཐུག མངོན་པ་མཛོད་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། འདུལ་བ་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཉམས་ལེན་དངོས་ཡིན་པས། དེ་དག་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་ཡིན་ཞིང། དེ་དག་ཀྱང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་སྡོམ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་དང་དབུ་མ། མཛོད་གསུམ། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྡོམ་དང། ཕར་ཕྱིན་ནི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྡོམ། འདུལ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་པ་དང།

དེར་མ་ཟད་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ཀྱང་འཆད་ཏེ། ཐེག་པོ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་ནི། དབུ་མ་དང་ཚད་མའི་གཞུང་གིས་འཆད་པ་དང། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ནི་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱིས་འཆད་པ་དང། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའི་མཐུན་མོང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་འདུལ་བ་ནས་འཆད། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སྤྱོད་པ་འཆད་པའི་ཞོར་དེ་དག་གི་སྒོམ་གྱི་རྣམ་གཞག་ཀྱང་འཆད་པ་ཡིན། མ་ཟད་བཀའ་པོད་ལྔ་སོ་སོའི་ཐད་མཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་དེ། སྔ་རྒོལ་ཕྱི་རྒོལ་བྱས་ནས་རྩོད་དཀའ་བ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ། གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཆ་ནས་ཕར་ཕྱིན་རྩ་འགྲེལ། རྣམ་གྲངས་བརྩི་དཀའ་བའི་མ་ནས་མངོན་པ་རྩ་འགྲེལ། ཉམས་སུ་བླངས་དཀའ་བའི་ཆ་ནས་འདུལ་བ་རྩ་འགྲེལ་ཞེས་ཀྱང་གྲགས།

བརྗོད་བྱའི་ཆ་ནས་ཀྱང། དབུ་མ། ཕར་ཕྱིན། རྣམ་འགྲེལ་གསུམ་དུ་བརྗོད་བྱ་ལྐོག་གྱུར་བཙོ་བོར་སྟོན་ཅིང། མངོན་པ་དང། འདུལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་གྱུར་གཙོ་བོར་སྟོན་པར་བྱེད་ཡིན།

དེ་ལྟར་བཀའ་པོད་ལྔ་ལས་ཕྱེ་བའི་གཞུང་ལུགས་མང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། སློབ་གཉེར་བྱ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་གཙོ་བོ་གྲགས་ཆེ་བ་རྣམས་ནི་གཤམ་གསལ་རེའུ་མིག་ལྟར། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མཛད་པའི་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་དང་། དེ་དག་གི་འགྲེལ་བ་ཁག་དང། རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་དང་འཕགས་པ་ཐོག་མེད། འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེ། སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པའི་ཕར་ཕྱིན་རྩ་འགྲེལ་རྣམས་དང། ཐོམ་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་མཛད་པའི་མངོན་པའི་གཞུང་ལུགས་རྩ་འགྲེལ་ཁག་དང། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་དང་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་མཛད་པའི་ཚད་མའི་གཞུག་ལུགས་རྩ་འགྲེལ་ཁག་བཅས་ཡིན་ལ།

ཚད་མའི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་སྐབས་སློབ་དཔོན་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་མཛད་པའི་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྩ་བ་དང། རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བ་མཐར་ལམ་གསལ་བྱེད་གང་རུང་བློ་འཛིན་ཐོག རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་རྣམ་འགྲེལ་མཐར་ལམ་གསལ་བྱེད་དཔེ་འཁྲིད་སྟེང་དེའི་ཐད་ཀྱི་ཀྱི་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་དང་རྣམ་འགྲེལ་རྩ་བ་བཅས་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་དང། དེའི་སྟེང་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་གིས་མཛད་པའི་ཊིཀ་ཆེན་རིགས་པའི་རྒྱ་མཚོ་དང་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་ཚད་མའི་ཡིག་ཆའི་སྟེང་ནས་དཀའ་གནད་ལ་དོགས་དཔྱོད་བྱེད་པའི་སྲོལ་ཡོད་པ་དང།

ཕར་ཕྱིན་ཞུང་ལུགས་ལ་སྦྱང་པ་བྱེད་སྐབས། བསྟན་བཅོས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་རྩ་བ་དང་འགྲེལ་བ་དོན་གསལ། གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་ཡིག་ཆ་གང་རུང་བློ་འཛིན་ཐོག་དཔེ་འཁྲིད་སྐབས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་རྩ་བ་དང། འགྲེལ་བ་དོན་གསལ། ལེགས་བཤད་གསེར་འཕྲེང་། རྣམ་བཤད་སྙིང་པོ་རྒྱན། རྟོགས་གེ་སྣང་བ། གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་ཡིག་ཆའི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་བཅས་སྦྱར་ནས་དཔེ་འཁྲིད་བྱེད་པ་མ་ཟད་ཕར་ཕྱིན་ཟུར་བཀོད། དགེ་བདུན་ཉི་ཤུ། ཀུན་གཞི་རྩ་བ། དྲང་ངེས་ལེགས་བཤད་སྙིང་པོ། དེ་དག་གི་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་བཅས་བློ་འཛིན་ཐོག དེ་དག་གི་རྩ་འགྲེལ་དང་སྦྱར་ནས་དོགས་དཔྱོད་ཀྱི་ལམ་ནས་སྦྱང་པ་བྱས་འབྲས་ཕར་ཕྱིན་སྐབས་བརྒྱད་དང་དེ་དག་གི་ཟུར་བཀོད་བཅས་ཀྱི་རྩ་འགྲེལ་ཁག་ལ་སྒྲོ་དོགས་ཆོད་ཐུབ་པའི་སྲོལ་བཟང་པོ་ཡོད།

དབུ་མའི་གཞུང་ལ་སྦྱང་པ་བྱེད་སྐབས། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིགས་ཚོགས་དྲུག་དང་། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་དབུ་མ་འཇུག་པ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་དབུ་མ་དགོངས་པ་རབ་གསལ། སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་བཅས་གང་རུང་བློ་འཛིན་ཐོག དཔལ་ལྡན་ཟླ་བའི་དབུ་མ་འཇུག་པ་རང་འགྲེལ། དབུ་མ་ཚིག་གསལ། སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་རྩ་ཤེས་འགྲེལ་བ་ཁག་དང་། རྩ་ཤེས་ཊིཀ་ཆེན། ལྷག་མཐོང་ཆེན་ཆུང་། མཁས་གྲུབ་རྗེའི་སྟོང་ཐུན་བཅས་སྦྱར་ནས་དཔེ་འཁྲིད་བྱེད་པའི་སྲོལ་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དང། དེ་དག་ལ་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་དབུ་མའི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་ཀྱི་དོགས་དཔྱོད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱན་ཏེ་དབུ་མའི་གཞུང་འགྲེལ་ཀུན་ལ་སྒྲོ་དོགས་བཅོད་པའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་པ་ཡིན།

འདུལ་བའི་གཞུང་ལ་སྦྱང་པ་བྱེད་སྐབས། སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱི་འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་དང་འདུལ་བ་སྡོམ་གང་རུང་ཞིག་བློ་འཛིན་གཞིར་གཞག་ཐོག མཚོ་ཊིཀ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་ཊིཀ་ཆེན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་བཅས་སྦྱར་ཏེ་དཔེ་འཁྲིད་བྱེད་པའི་སྲོལ་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དང། དེའི་སྟེང་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་འདུལ་བའི་མཐའ་དཔྱོད་ཀྱི་སྟེང་ནས་དོགས་དཔྱོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་ལ་རྒྱུན་དུ་འདྲིས་ཆ་གནང་བ་སོགས་འདུལ་བའི་རྩ་འགྲེལ་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པ་ཡིན།

མཛོད་ཀྱི་གཞུང་ལ་སྦྱང་པ་བྱེད་སྐབས། སློབ་དཔོན་དབྱིགས་གཉེན་ཀྱིས་མཛད་པའི་མཛོད་རྩ་བ། མཛོད་སྡོམ་གང་རུང་དང་། མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པའི་མཆིམས་མཛོད་ཀྱི་བར་སྡོམ་བཅས་བློ་འཛིན་གཞིར་གཞག་སྟེང། མཛོད་རྩ་འགྲེལ། མཆིམས་མཛོད། མཛོད་འགྲེལ་མཐར་ལམ་གསལ་བྱེད་བཅས་སྦྱར་ཏེ་དཔེ་འཁྲིད་བྱེད་པའི་སྲོལ་བཟང་ཡོད་པ་དང། དེའི་སྟེང་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་མཛོད་ཀྱི་མཐའ་དཔྱོད་སྟེང་ནས་དོགས་དཔྱོད་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཛོད་གཞུང་མཐའ་དག་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པ་ཡིན།

བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་བསྟན་པ་སྔ་དར་འགོ་ཚུགས་པ་ནས་བཟུང་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཆུང་སྣ་ཚོགས་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་འཕེལ་དུ་སོང་སྟེ་དགོན་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེས་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་སློབ་གཉེར་གཙོ་བོར་གནང་གི་ཡོད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གྲྭ་ས་ཞེས་ཀྱང་ཟེར། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དུས་ནས་བཟུང་ད་ལྟ་བར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གྲྭ་ས་མང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་རྒྱུ་གཙོ་བོར་ཤུགས་སྣོན་མཛད་བཞིན་པ་དེར་རྒྱུ་མཚན་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ།

༡༽ བཀའ་པོད་ལྔ་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་སྡོམ་ཡིན་པ་སྟེ། ཚད་མ་དང་དབུ་མ། མཛོད་གསུམ་ནི་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྡོམ། ཕར་ཕྱིན་ནི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྡོམ། འདུལ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྡོམ་བཅས་ཡིན།

༢༽ ལྟ་བ་སྒོམ་པ་སྤྱོད་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་དབུ་མ་དང་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ནི་ཕར་ཕྱིན་གྱིས་གཙོ་བོར་སྟོན། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་གཉིས་མཛོད་ཀྱིས་འཆད། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཐུན་མོང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འདུལ་བས་འཆད། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་སྒོམ་པ་ནི་ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་བཤད་པའི་ཞར་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན།

༣༽ ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ལ་བྱེ་མདོ་གཉིས་དང༌། དབུ་སེམས་གཉིས་ཏེ་བཞི་ཡོད་པ་སོ་སོའི་ལྟ་ཚུལ་རྣམས་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་འདྲ་བར་གོམ་པ་རིམ་བགྲོད་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལྟ་བར་འཛེགས་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་ཐོས་བསམ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན།

༤༽ ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པར་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་མཛད་པ་ལ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་ཡིན་ཅིང༌། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ནི་དབུ་མ་དང༌། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ནི་མངོན་པ་གོང་འོག་དང༌། ཕྱོགས་གླང་དང་ཆོས་གྲགས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ནི་ཚད་མ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ནི་འདུལ་བ་བཅས་ཡིན་པས། བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ན་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་བྱས་པ་ཡིན་ཐོག དེ་དག་གི་དགོངས་པ་མཐར་གཏུགས་ན་མཐའ་གཉིས་སེལ་བའི་དབུ་མའི་ལྟ་བ་ལ་འབབ་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནད་འགག་ལེགས་པར་ཤེས་ཐུབ་པ་ལགས་སོ།།

ཚད་མའི་སྐོར་བྱུང་ཚུལ།

༈ ཚད་མ་རིག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་དར་རྗེས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་སོགས་མདོ་སྡེ་མང་པོས་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་སྐོར་བསྟན་ཅིང༌། རྗེས་སུ་དུས་རབས་བདུན་པའི་འགོ་ཙམ་དུ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་སློབ་མ་རང་ལས་མཁས་པ་བཞིའི་ནང་ཚན་ཚད་མ་རང་ལས་མཁས་པ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཐོག་མར་དམིགས་པ་བརྟག་པ་དང༌། སེལ་བར་བརྟག་པ་སོགས་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཐོར་བུ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་མཛད། རྗེས་སུ་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་གི་བརྗོད་དོན་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པར་བཞེད་ནས་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་སུ་མངོན་སུམ་ལེའུ། རང་དོན་རྗེས་དཔག་གི་ལེའུ། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་ལེའུ། དཔེ་དང་དཔེ་ལྟར་སྣང་ལ་བརྟག་པའི་ལེའུ། གཞན་སེལ་བརྟག་པའི་ལེའུ། ལྟག་ཆོད་བརྟག་པའི་ལེའུ་བཅས་ལེའུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་མཛད།

སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་སྐུ་གཤེགས་རྗེས་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེའི་དྲུང་དུ་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་ཚར་གསུམ་གསན་ནས་སློབ་དཔོན་གྱི་གནང་བ་ཐོབ་པ་ལྟར་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་ཕྱིར་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་བརྩམས་པར་མཛད་ཅིང༌། ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ནི་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་སྟེ། རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ། འབྲིང་ངམ་ཅུང་ཟད་བསྡུས་པ་ཚད་མ་རྣམ་ངེས།  ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ཚད་མ་རིགས་ཐིགས་གསུམ་དང༌། འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་སྟེ། རང་དོན་ལེའུ་ལས་འཕྲོས་པ་གཏན་ཚིགས་རིགས་པ་དང༌། ལྟག་ཆོད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་འབྲེལ་བ་བརྟག་པ། གཞན་དོན་ལེའུ་ལས་འཕྲོས་པ་རྒྱུད་གཞན་སྒྲུབ་པ་དང༌། རྩོད་པའི་རིགས་པ་བཅས་སྡེ་བདུན་འབྲེལ་གཅིག་ཏུ་བརྩམས།

དེ་དག་ལས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་ལེའུ་བཞི་སྟེ། རང་དོན་ལེའུ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ། མངོན་སུམ་ལེའུ། གཞན་དོན་ལེའུ་བཅས་ཡོད། ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ལ་ལེའུ་གསུམ་སྟེ། མངོན་སུམ་ལེའུ། རང་དོན་ལེའུ། གཞན་དོན་ལེའུ་བཅས་ཡིན། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་དང༌། ཤཱཀྱ་བློ་གཉིས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡོད་ཅིང༌། སློབ་དཔོན་དུལ་བ་ལྷས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ཀ་ལ་འགྲེལ་པ་ཡོད་ལ། རྒྱན་མཁན་པོ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་འགྲེལ་པ་མཛད། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་འཐད་ལྡན་ཆུང་བ། རིགས་ཐིགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་སོགས་ཚད་མའི་གཞུང་མང་པོ་ཡོད། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ནི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་གང་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་ཤཱཀ་ཆོས་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཙམ་པའི་གཞུང་དུ་བཞེད་པ་དང༌། ཞི་འཚོ་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་པའི་གཞུང་དུ་བཞེད་པ་དང༌། རྒྱན་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་ཐལ་འགྱུར་གཞུང་དུ་བཞེད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཚད་མ་རིགས་པ་བྱུང་ཚུལ་དེ་ལྟར་རོ།།

ད་མའི་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་བོད་དུ་བསྒྱུར་བ་ནི་ཐོག་མར་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྨ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ཐོག་མར་བསྒྱུར། རྗེས་སུ་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་མཇུག་ཏུ་རྔོག་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཞིང༌། ས་པཎ་གྱིས་ཚད་མ་རིགས་གཏེར་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པ་མཛད། གཞན་ཡང་ས་སྐྱའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་གཡག་རོང་པ། པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན། རྗེ་བཙུན་རེད་མདའ་བ་སོགས་དང༌། རྗེ་ཙོང་པ། རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང༌། ྋརྒྱལ་མཆོག་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ། པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ། རྗེ་བཙུན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་དབང་མང་པོས་མཛད་པའི་ཚད་མའི་གཞུང་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ༌།།

ཕར་ཕྱིན་སྐོར་བྱུང་ཚུལ།

༈ དེ་ཡང༌། ཕར་ཕྱིན་གྱི་གཞུང་ནི། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་དང་མོས་པ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་བསྐོར་བའི་ནང་ནས་ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཅིང༌། དེ་ཡང་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིས་བསྡུས་གསུམ་སྟེ། འབུམ་ཉི་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་གསུམ་སྡེར་གཏོགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་བསྟན་དོན་དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་དང༌། སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་གཉིས་ལས་ཕྱི་མ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ། མ་འོངས་རྣམ་འདྲེན་ལྔ་པ་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་འདི་མཛད་ནས་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ལ་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན། རྒྱུད་བླ་མ། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད། ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་བཅས་བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ་པོ་རྣམས་གསུངས།

བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔའི་འགྲཻལ་པར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སའི་དངོས་གཞི།  གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ།  གཞི་བསྡུ་བ། རྣམ་གྲངས་བསྡུ་བ། རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྒོ་བསྡུ་བ་བཅས་ས་སྡེ་ལྔ་མཛད། འོན་ཀྱང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་གྲགས་ཆེ་བ་འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེས་མཛད་པའི་ཉི་ཁྲི་སྣང་བ་དང༌། སློབ་དཔོན་སེངྒེ་བཟང་པོས་མཛད་པའི་རྒྱན་སྣང་དང༌། འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་སོགས་མདོ་དང་རྒྱན་སྦྱར་བ་དང་མ་སྦྱར་བའི་རྒྱ་འགྲེལ་ཉེར་གཅིག་ཏུ་གྲགས་པ་བྱུང་ཞིང༌། དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་སུ་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་དབང་རིམ་བྱོན་གྱིས་མཛད་པའི་ཤེར་ཕྱིན་མདོའི་གཞུང་འབྲེལ་མཐའ་ཡས་པ་བྱུང་སྟེ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིན་མོ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད་དོ། །

ཕར་ཕྱིན་གྱི་རྩ་འགྲེལ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་ཟབ་རིང་མཐའ་ཡས་ཀྱང་གཞུང་གི་ནང་དོན་མདོར་བསྡུ་ན་གཙོ་བོ་ནི་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་གྱི་བརྗོད་དོན་སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་རྣམས་མཁྱེན་པ་གསུམ་དང༌། སྦྱོར་བ་བཞི། འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་བཅས་དངོས་པོ་བརྒྱད་དང༌། དོན་བདུན་ཅུ་སྟེ། རྣམ་མཁྱེན་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཅུ། ལམ་ཤེས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གཅིག གཞི་ཤེས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་དགུ རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གཅིག རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱད། མཐར་གྱི་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གསུམ། སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཞི། ཆོས་སྐུ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཞི་བཅས་སུ་དངོས་པོ་བརྒྱད་དང་དོན་བདུན་བཅུར་བསྡུས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །

གཞན་ཡང་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོས་བརྩམས་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་གཞུང་གི་འགྲེལ་པ་ནི་མཐའ་ཡས་ཤིང༌།  བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ་དང༌། ས་སྡེ་ལྔ་རྣམས་ལས་མང་ཆེ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་ལོ་ཙཱ་བ་ཞང་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ལ། འགའ་ཞིག་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་མཇུག་ཏུ་རྔོག་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

དབུ་མའི་སྐོར་བྱུང་ཚུལ།

༈ དབུ་མའི་གཞུང་ནི། ཡུམ་གྱི་མདོའི་ཟབ་དོན་དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་གསལ་བར་ཕྱེ་བ་ལ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྩ་བ་ཤེས་རབ་དང༌། རྩོད་ཟློག སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་བཅས་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག་མཛད་ཅིང༌། དེ་དག་གི་བརྗོད་བྱ་གང་བསྟན་པ་ནི། ༡ རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྒྲུབ་བྱ་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་པོ་བཀག་ལ། ༢ རིན་ཆེན་ཕྲེང་བས་ནི༑ དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ལམ་ཙམ་མ་ཟད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་བགྲོད་བྱེད་ཀྱི་ལམ་དུ་གསལ་བར་བསྟན། ༣ རྩོད་ཟློག་ལས་ཀྱང༌། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་སོགས་དང༌། ༤ སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་ལས་སྐྱེ་གནས་འཇིག་གསུམ་པོ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་ཅེས་སོགས་རྩོད་ལན་རྒྱས་པར་གསུངས། ༥ ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བཅུ་དྲུག་བཀག་པ་སོགས་དང༌།  ༦ རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པས་ནི། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའི་ལམ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་དུ་བསྟན་པ་སོགས་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག་གི་བརྗོད་བྱ་གནས་བསྡུས་དང༌།

དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐུགས་སྲས་སློབ་དཔོན་ཨརྱ་དེ་ཝའམ་འཕགས་པ་ལྷས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་དགག་པ་གསལ་བར་མ་མཛད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཀྱི་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པ་མཛད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་འགག་སོགས་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པའི་ཤཻར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྲེལ་བའི་འགྲེལ་མཛད་དཔལ་མགོན་འཕགས་ཀླུ་སྒྲུབ་དང༌། དེའི་ཐུགས་སྲས་འཕགས་པ་ལྷ་ཡབ་སྲས་རྣམ་གཉིས་ནི་དབུ་མ་ལ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཁུངས་ཡིན་པས། སློབ་དཔོན་འདི་གཉིས་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་དག་གིས་ཡིད་ཆེས་པའི་ཁུངས་སུ་མཛད་ནས་གཞུང་ཕྱི་མོའི་དབུ་མ་པ་ཞེས་དང༌། གཞན་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་དབུ་མ་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །

སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་ཡབ་སྲས་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ལས་ཕྱི་དོན་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གསལ་བར་མ་མཛད་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱི་ཕྱི་དོན་མེད་པའི་ལུགས་སུན་ཕྱུང་སྟེ་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་དོན་ཡོད་པར་འདོད་པའི་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་སྲོལ་གཏོད་མཛད། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་དོན་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཕྱི་དོན་སེམས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་ནས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་སྲོལ་གཏོད་མཛད།

དེ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྩ་ཤེས་དགོངས་པ་ཐལ་རང་སོ་སོའི་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བ་ལ་ཐལ་རང་གི་ཁྱད་པར་དང་ཐ་སྙད་རིམ་གྱིས་བྱུང་ཚུལ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐལ་འགྱུར་དུ་འགྲེལ་ཕྱིར་བུདྡྷ་པཱ་ལི་ཏ་མཛད། དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་རང་རྒྱུད་ལ་འགྲེལ་བ་ལ་རང་གཞུང་དབུ་མ་སྙིང་པོ་རང་འགྲེལ་རྟོག་གེ་འབར་བ་བཅས་དང༌། རྩ་ཤེས་དགོངས་པ་རང་རྒྱུད་དུ་འགྲེལ་བ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མེའི་ཕྲེང་བ་མཛད་ནས་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་བཟང་ཕྱེས། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་སུ་འགྲེལ་ཕྱིར། བདེན་གཉིས་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་མཛད་ནས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཕྱེས། སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོས་དབུ་མ་རྒྱན་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤིའ་ལས་དབུ་མའི་སྒོམ་རིམ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དང༌། འཕགས་སེང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱན་རྩ་བའི་དགོངས་པ་རང་རྒྱུད་དུ་འགྲེལ་བ་ཉི་སྣང་དང༌། འགྲེལ་ཆེན་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མཛད་པའི་སྒོ་ནས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་སུ་འགྲེལ། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བས་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་རྣམས་མི་འཇུག་པ་དང༌། རང་ལུགས་འཕགས་པའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་པ་རང་རྒྱུད་མི་འཐད་ཅིང་ཐལ་འགྱུར་འཐད་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་མཛད་ནས་རྩ་ཤེས་ཚིག་གི་ཆ་གཙོ་བོར་འགྲེལ་བ་ལ་དབུ་མ་ཚིག་གསལ་དང༌། དོན་གྱི་ཆ་ལ་གཙོ་བོར་འགྲེལ་བ་ལ་རང་གཞུང་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་མཛད་ཅིང༌། གཞན་ཡང་བཞི་བརྒྱ་པ་དང༌། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་བཅས་མཛད་དོ།།

མངོན་པའི་སྐོར་བྱུང་ཚུལ།

༈ དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ནི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད། བར་དུ་བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས། མཐར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་མོས་པ་དང་བསྟུན་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་བསྐོར་བ་ལས། རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། འབྲིང་དུ་དབྱེ་ན་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས། བསྡུས་ན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འདུ་བས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ནི། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དང༌། ལྷག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་བཅས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་དང༌།

དེ་ལ་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་དུ་གྲགས་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤཱ་རིའི་བུས། །གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མོའུ་འགལ་བུས། །ཁམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་གང་པོས་བྱས། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ནི་ལྷ་སྐྱིད་ཀྱིས། །ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཀ་ཏའི་བུས། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དབྱིག་བཤེས་ཀྱིས། །ཡང་དག་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་ནི།།

གསུས་པོ་ཆེ་ཡིས་བྱས་ཞེས་གྲགས། །ཞེས་པ་ལྟར་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བཀའ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་གྱིས་རང་དབང་དུ་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་འདོད། མངོན་པ་སྡེ་བདུན་པོ་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་བྱེ་བྲག་བཤད་མཛོད་ཆེན་མོ་ཡིན་ཞིང༌། ཕྱིས་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསན་ནས། བསྟན་བཅོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་སྙིང་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་ནས། ཐེག་པ་དམན་པའི་ལུགས་སུ་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་མཛད་དོ། །འདི་ལ་རྗོད་བྱེད་གནས་བརྒྱད་དུ་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང༌། གདུལ་བྱ་ཐར་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དང༌། གདུལ་བྱས་གང་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང༌། དེས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ལམ་དང༌། བླངས་པའི་འབྲས་བུ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཡུལ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་གཉིས། གནས་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཇི་སྙེད་པ་དང༌། གནས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ལྔ་པ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། གནས་དྲུག་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ལམ་དང༌། གནས་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་འབྲས་བུ་བཅས་བསྟན་ཏོ།།

དེ་ལྟར་རྩ་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་འགྲེལ་ལ་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་སྲས་གྲགས་པའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་སོ་སོའི་འགྲེལ་བཤད་དོན་གསལ་བམ་པོ་དྲུག་ཅུ་པ་ཞིག་དང༌། འགྲེལ་བཤད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བམ་པོ་དྲུག་ཅུ་པ་ཞིག་མཛད་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་འགྲེལ་པ་གནད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་དང༌། སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་འགྲེལ་པ་གནམ་ལྕགས་ཐོག་གཟེར་དང༌། སློབ་དཔོན་འདུན་བཟང་གིས་འགྲེལ་པ་མདོ་མཐུན། བམ་པོ་ཞི་གནས་ལྷས་ཉེར་མཁོའི་བསྟན་བཅོས་བཅས་མཛད་དོ།  །མངོན་པ་གོང་འོག་གཉིས་ནི༑ མངོན་པ་གོང་མ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་དང༌། མངོན་པ་འོག་མ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་མངོན་པ་མཛོད་དང་གཉིས་དང༌། གཞན་ཡང་ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་སོགས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བཞུགས་སོ།།

འདུལ་བའི་སྐོར་བྱུང་ཚུལ།

༈ འདུལ་བ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་ལུས་ངག་གཉིས་ཀྱི་ཉེས་སྤྱོད་འགོག་པར་བྱེད་པའམ་ལྷག་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྟོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ལ་ཟེར་ཞིང༌། འདུལ་བ་ལ་ནང་གསེས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འདུལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདུལ་བ། གསང་སྔགས་ཀྱི་འདུལ་བ་བཅས་གསུམ་ཡོད། འདུལ་བ་ལ་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་གཉིས་ལས། དང་པོ་མདོའི་དབང་དུ་བྱས་པ། རྩ་བའི་མདོ་དང༌། བཤད་པའི་མདོ་གཉིས། རྩ་བའི་མདོ་ལ། དགེ་སློང་ཕའི་རྩ་ལུང་སོ་སོར་ཐར་པ་དང༌། དགེ་སློང་མའི་རྩ་ལུང་སོ་སོར་ཐར་པ་གཉིས་སོ། །བཤད་པའི་མདོ་ལ༑ སོ་ཐར་མདོའི་དངོས་བསྟན་གྱི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུང་རྣམ་འབྱེད་དང༌། ཤུགས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་འདུལ་བ་ལུང་གཞི། དེ་གཉིས་སུ་མ་ཚང་བ་ཁ་སྐོང་བ་ལ་ལུང་ཕྲན་ཚེགས། དེ་དག་ལ་དོགས་པ་གཅོད་པ་ལ་གཞུང་དམ་པ་སྟེ། འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་ཞེས་གྲགས་ཅིང་བཀའ་འགྱུར་ནང་འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་པོད་བཅུ་གཉིས་སམ་བཅུ་གསུམ་བཞུགས་སོ།།

གཉིས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་དགོངས་འགྲེལ་ལ༑ ཚིག་འགྲེལ་དང༌། དོན་འགྲེལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཚིག་འགྲེལ་ལ། རྩ་བའི་ལུང་གི་ཚིག་འགྲེལ་དང༌། བཤད་པའི་ལུང་གི་ཚིག་འགྲེལ་གཉིས། དང་པོ་རྩ་བའི་ལུང་གི་ཚིག་འགྲེལ་ནི། དགེ་ལེགས་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་སོ་ཐར་འགྲེལ་པ། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་སོ་ཐར་བསྡུས་འགྲེལ་བཅས་སོ༑ ༑གཉིས་པ་བཤད་པའི་ལུང་གི་ཚིག་འགྲེལ་ལ། དུལ་བ་ལྷས་མཛད་པའི་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ།  དགེ་ལེགས་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ལུང་གཞི་དང༌། ཞུ་བའི་འགྲེལ་བ་གཉིས་མཛད། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྐྱངས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བཅས་བཞུགས་སོ།།

གཉིས་པ་དོན་འགྲེལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། བྱེ་བྲག་བཤད་མཛོད་ཆེན་མོའི་ནང་ཚན་འདུལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པ། ས་ག་ལྷས་མཛད་པའི་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད། ཁ་ཆེ་འདུན་བཟང་གིས་མཛད་པའི་དགེ་ཚུལ་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལྔ་བཅུ་པ། སློབ་དཔོན་པདྨས་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་ཚུལ་གྱི་ལོ་དྲི་བ་གཉིས་མཛད། ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་སུམ་བརྒྱ་པར་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་མཛད། སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་ལ་འགྲེལ་པ་དྲུག་བཞུགས་པར་གྲགས་པ་ནི་འདི་དྲུག་སྟེ། ཉིད་ཀྱི་རྣམ་འབྱེད། ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་ཆུང༌། ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྒྱ་དཔེ་རྣམས་བཞུགས་པར་གསུངས་སོ།།

འདུལ་བ་མདོ་རྩ་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་སློབ་མ་འདུལ་བ་རང་ལས་མཁས་པ་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱིས་མཛད། འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་འདིའི་ནང་དོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ནང་བཞུགས་པའི་འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞིའི་བརྗོད་དོན་རྣམས་གོ་རིམ་དུ་བསྒྲིགས་ནས་གནད་ཚང་བར་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན། འདི་ལ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་དང་བམ་པོ་དགུ་ཡོད་ཅིང༌། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་མུ་ཏིག་བཙན་པོའི་དུས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་པཌཎི་ཏ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཅོག་རོ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར། འདི་ལ་སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་པཌཎི་ཏ་ཨ་ལངྐ་དེ་བ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་སྟེང་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་དཀྱིལ་དུ་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བཤེས་མཚོ་སྣ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་མཛད་པའི་འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བའི་མཆན་འགྲེལ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཞེས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ལེགས་བཤད་འདི་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པའི་ནང་མཛོད་འདུལ་བསྟན་དྲི་མེད་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་ཡུལ་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་སོགས་སུ་འགྲོ་དོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང༌། གཞན་ཡང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་གཞན་གྱིས་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་སྐོར་གྱི་རྩ་འགྲེལ་དང་ཡང་འགྲེལ་མང་དུ་བཞུགས་པ་བཅས་སོ།།

སློབ་གཉེར་གནང་དགོས་པའི་བཀའ་པོད་ལྔའི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་སོ་སོའི་སློབ་མཚན་ཁག་གི་མཚན་གཞུང་།

ཚད་མའི་གཞུང།

གཞུང་མཚན།	མཛད་པ་པོ།
ཚད་མ་ཀུན་བཏུད་རྩ་འགྲེལ།	སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ།
ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྩ་འགྲེལ།	སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ།
ཚད་མ་རྣམ་ངེས།	སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ།
རྣམ་འགྲེལ་མཐར་ལམ་གསལ་བྱེད།	རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན།
ཊིཀ་ཆེན་རིགས་པའི་རྒྱ་མཚོ།	མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང།
སྡེ་བདུན་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ།	མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང།
ཚད་མ་རིགས་རྒྱན།	རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ།
ཚད་མ་སྒྲུབ་ཊིཀ	རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ།

ཕར་ཕྱིན་གྱི་གཞུང་ཆེན་ཁག

གཞུང་མཚན།	མཛད་པ་པོ།
བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ།	རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ།
མངོན་པ་ཀུན་བཏུས། བྱང་ས། ཐེག་བསྡུས།	འཕགས་པ་ཐོག་མེད།
འགྲེལ་བ་དོན་གསལ། རྒྱན་སྣང་བ།	སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོ།
ཉི་ཁྲི་སྣང་བ།	འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེ།
ལེགས་བཤད་གསེར་འཕྲེང། ལེགས་སྙིང་པོ་སྟོད། ཀུན་གཞི་རྩ་འགྲེལ། བཞུགས་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐེམ་སྐས།	ཤར་རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོ།
རྣམ་བཤད་སྙིང་པོ་རྒྱན།	རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན།
རྟོག་གེ་སྣང་བ།	མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་པོ།
གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་ཡིག་ཆ་ཁག	གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་རྣམས།

དབུ་མའི་གཞུང་མཚན་ཁག

གཞུང་མཚན།	མཛད་པ་པོ།
དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག	མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ།
འགྲེལ་བ་བུ་དྷི་པ་ལི་ཏ།	སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས།
དབུ་ལ་འཇུག་པའི་རྩ་བ། རང་འགྲེལ། དབུ་མ་ཚིག་གསལ།	སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ།
དབུ་མ་བཞི་རྒྱ་བ།	སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ།
དབུ་མ་དགོངས་པ་རབ་གསལ། རྩ་ཤེས་ཊིཀ་ཆེན། དྲང་ངེས་ལེགས་བཤད་སྙིང་པོ་སྨད། ལྷག་མཐོང་ཆེ་ཆུང།	ཤར་རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ།
དབུ་མ་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བའི་རྣམ་བཤད། དཀའ་གནད་བརྒྱད་ཀྱི་བཤད་པ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་བའི་ཊིཀ་ཀ	སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན།
སྟོན་ཐུན་སྐལ་བཟང་མིག་འབྱེད།	མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང།
གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་དབུ་མའི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁག	གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་རྣམས།

འདུལ་བའི་གཞུང་མཚན།

གཞུང་མཚན།	མཛད་པ་པོ།
འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་དང་། སོ་སོར་མཐར་བའི་མདོ།	བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཀྱ་ཐུབ་པ།
འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ།	སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད།
འདུལ་ཊིཀ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར།	ཀུན་མཁྱེན་མཚོ་སྣ་བ།
འདུལ་ཊིཀ་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ། འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་ཆེན་མོ།	ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ།
གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་འདུལ་བའི་གཞུང་དང་འདུལ་བའི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་ཁག	གྲྭ་སོ་སོའི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་རྣམས།

མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་གཞུང་མཚན་ཁག

གཞུང་མཚན།	མཛད་པ་པོ།
མཛོད་རྩ་བ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ།	སློབ་དཔོན་དབྱིགས་གཉེན།
འགྲེལ་བ་རྒྱལ་སྲས་མ།	སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས།
མཛོད་འགྲེལ་མཐར་ལམ་གསལ་བྱེད།	རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ།
མཆིམས་མཛོད།	མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས།
གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་མཛོད་སྡོམ་དང་མཛོད་ཀྱི་སྤྱི་མཐའ་དཔྱོད་ཁག	གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་རྣམས།