རོང་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་

″རོང་བཙན་ཁ་བ་དཀར་པོ″ ″རོང་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ″ ″ཁ་བ་དཀར་པོ་″ ″Kawa Karpo″

བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་གནས་རི་རོང་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་སྟེ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་ལྷ་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བཀུར་བ་དེའི་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར། གཤིས་དད་ལྡན་ཀུན་གྱི་མཆོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད་ལ། དེང་གི་དུས་སུ་བདེ་ཆེན་ས་ཁུལ་དུ་གྲགས་ཆེ་བའི་ལྗོངས་རྒྱུ་ལྟ་སྐོར་བྱ་ཡུལ་ཞིག་ཏུའང་གྱུར་འདུག། ངོ་མཚར་དཔལ་གྱིས་འཁྱུད་པའི་རི་རྩེ་ཁ་བ་དཀར་པོ་དེ་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་རྨིད་དྲུག་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་དང་བཞི་བཅུ་ཡིས་མཐོ་བ་ཡོད་པ་དང་། དེ་དང་ཉེ་བའི་ཁོར་ཡུག་རི་རྒྱུད་དུ་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་རྨིད་ལྔ་སྟོང་ལྷག་གིས་མཐོ་བའི་གངས་རི་ལྔ་བཅུའང་ཕྲེང་བར་བསྟར། གངས་རིའི་རྒྱུད་དུ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་དོན་གསུམ་ལྷག་རིང་བའི་མི་ལོང་འཁྱག་དང་། གསལ་བ་འཁྱག ཉིན་པོ་འཁྱག་ཅེས་ལུང་ཆེན་གསུམ་དུ་འབབ་པ་དགུན་ཁར་ཁ་བ་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་རྨིད་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཡིས་མཐོ་བའི་རི་སྐེད་མན་ཆགས་པ་དང་འཁྱག་རུམ་རྨིད་ཆིག་འབུམ་ཆིག་ཁྲི་མཆེད་པས་རྫ་ཆུར་འདྲེས་པ་ཆེས་དམའ་རོང་དུ་མི་ཞུ་བ་ཡ་མཚན་དུ་སྣང་། ལོ་ལྟར་སྟོན་ཁ་བྱ་ཁྲུང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་འཕུར་བའི་དུས་དེར་གནས་ནས་ད་བར་བོད་ལྗོངས་དང་། སི་ཁྲོན། མཚོ་སྔོན། ཀུན་སུའུ་བཅས་ཀྱི་བོད་འབངས་མང་པོ་ཐག་རིང་ལམ་གྱི་དཀའ་བ་སྤྱད་དེ་གནས་མཇལ་དུ་འགྲོ།

གཞན་ཡང

བོད་ཡུལ་སྨད་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་སྤོ་འབོར་སྒང་གི་ཁོངས། དེང་གི་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་གྱི་མངའ་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནི་སྲིད་འདིར་སྙན་པའི་བ་དན་ལང་ལིང་འཕྱུར་བའི་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཤར་ལྷོ་མཐའ་མཚམས་སུ་མཆིས་ལ། ཡུལ་དེ་རུ་ཤེལ་གྱིས་བཞེངས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཀེ་ལ་ཤ་དང་། སྲིད་རིང་རྒྱ་དར་གྲོག་རོང་གསེས་སུ་བཅིངས་འདྲའི་དལ་འབབ་ཀྱི་རྒྱུན། གཡུ་སྔོ་པོའི་ཞུན་མ་ཐང་ལ་བཏིང་འདྲ་བའི་ནེའུ་གསིང་བཅས་ལྡན་པའི་ཁར། གསེར་ལྡན་འབྲི་ཆུ་དང་རྫ་ཆུ་དང་རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ་བཅས་ཆུ་བོ་གསུམ་པོ་ཡུལ་དེར་མཉམ་གཤིབ་ཀྱིས་འབབ་པས་ངོ་མཚར་དགེ་མཚན་གྱི་དཔལ་ཡོངས་སུ་ངོམས་པའི་ཆུ་གསུམ་མཉམ་བཞུར་གྱི་མཛེས་ལྗོངས་སྲིད་འདིར་བསྐྲུན། དེ་བས་སྙནཔར་གྲགས་པ་ནི་བོད་ཡུལ་གནས་ཆེན་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་གཙུག་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་སྙན་གྱི་ཅོད་པན་བཞེས་པའི་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་ཡིན་པ་སྨོས་ཅི།

སྤྱིར་ཁ་བ་དཀར་པོ་ནི་དང་ཐོག་མར་མགོ་དགུ་ཅན་གྱི་རོང་བཙན་ཞིག་ཡིན་མོད་ཀྱང་དྲིན་ཅན་སློབ་དཔོན་པད་མའི་བྱིན་གྱིན་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་།མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་སྲས་མཆོག་གི་བསྟན་པ་བྷོ་ཊའི་ཡུལ་དུ་དར་ཞིང་འཕེལ་བ་ལ་བགེགས་དང་བར་མི་འབྱུང་ཆེད། རྩེ་གཅིག་གིས་དེ་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་བའི་དམ་བཅའ་བཞག་པར་གྲགས།ཡང་བཤད་སྲོལ་གཞན་ཞིག་ལ་ཁ་བ་དཀར་པོ་ནི་གླིང་སེང་ཆེན་རྒྱལ་པོ་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་གྱི་མངའ་འོག་གི་དཔའ་རྟུག་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ལ་བོད་ཁམས་འདིའི་བདེ་འཇགས་སྲུང་བྱེད་ཀྱི་དམག་དཔོན་དུའང་གྲགས། ངག་རྒྱུན་དུ་མཁས་པས་བཤད་ན་ཅི་ཡང་བདེན་ཞེས་པ་ལྟར་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་སྐོར་གྱི་བཤད་སྲོལ་གང་དང་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་། དེ་ལའང་དེ་དང་བསྟུན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ལུང་པ་གང་ཡིན་པ་གླེང་བ་ནི་གཏན་ལ་ཁེལ་ཡོད། འདིར་འོ་སྐོལ་གྱིས་བཤད་སྲོལ་དེ་དག་ཕུགས་དག་མིན་དང་། ཁུངས་བཙན་མིན་ཐད་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ཏེ་དུས་ཚོད་འདས་བ་ལས། མི་རིགས་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་སུ་རྩིས་འོས་ནའི་བཤད་སྲོལ་གྱི་ཆུ་མོ་དེ་དག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་སྲིང་ཞིང་རིང་དུ་བཞུར་ཐུབ་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱི་ནུས་ཆུང་འབུམ་ན་དགའ།

དེ་ཡང་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ཤིང་བྱི་ལོར། ཁམས་འབྲི་ལུང་དུ་བལྟམས་ཤིང་ཀརྨ་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་བཟུང་སྟེ་བོད་དུ་བྱུང་བའི་བླ་མའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོག་མ་སྟེ།ཀརྨ་པཀྴི་ཆོས་ཀྱི་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དེའང་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་རུ་ཞབས་ཀྱི་པདྨོ་བཀོད་ཅིང་། རོང་བཙན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་ལམ་ཡིག་ཅེས་པ་ཞིག་ཀྱང་སྐུ་ངོ་མས་མཛད། ལམ་ཡིག་དེ་ད་བར་ཡུལ་དེ་གའི་དམངས་ཁྲོད་དུ་ཁྱབ་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ་ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེའང་སྐུ་ཐོག་གོང་མའི་ཞབས་པད་ཀྱི་རྗེས་ཟིན་ཏེ། ཁ་བ་དཀར་པོར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ཞིང་གངས་རི་དེར་རབ་གནས་མཛད་དེ་ཀརྨ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྒོམ་སྒྲུབ་གནས་མཆོག་གཅིག་ཏུ་བཀོད། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༦ལོའི་ཟླ་༡༠པར་པཎ་ཆེན་ཨེར་ཏེ་ནི་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཀྱང་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་ཁ་གཏད་ད་གནས་པའི་ཇོ་བོ་ནམ་མཁའ་བཀྲ་ཤིས་སུ་ཕེབས་ཏེ་གནས་མཇལ་གྱི་མཛད་སྒོ་གནང་ལ་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་གི་མཛད་པའི་བཤད་སྲོལ་མང་པོ་གྲགས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་དབང་གིས་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་རྩེ་རུ་ད་བར་འགྲོ་བ་མིའི་རྐང་པས་རྡོག་བརྫིས་གཏོང་མ་ནུས་ལ། མིང་དོན་མཚུངས་པའི་མི་ཡུལ་གྱི་དག་ཞིག་ཏུ་གྱུར། དུས་རབས་སྔོན་མའི་དུས་འགོ་སྤྱི་ལོ་༡༩༠༢ལོ་ནས་བཟུང་། དབྱིན་ཇིའི་རི་འཛེགས་ཉེན་བརྟག་རུ་ཁག་ཅིག་གནས་རི་དེར་འཛེགས་ཀྱང་འབྲས་མེད་ངལ་ལས་སུ་གྱུར། དུས་ཀྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ཏེ་སྔ་རྗེས་སུ་ཨ་རིའི་རི་འཛེགས་རུ་ཁག་དང་། འཇར་པན་གྱི་རི་འཛེགས་རུ་ཁག ཀྲུང་རི་གཉིས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་རི་འཛེགས་རུ་ཁག་ལ་སོགས་པའི་རི་འཛེགས་རུ་ཁག་བཞི་ཡིས་ཁ་བ་དཀར་པོར་འཛེགས་པའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ཡང་ཚང་མ་ཕམ་པར་གྱུར་ཅིང་། མིའི་རིགས་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐེངས་གཅིག་ཀྱང་ཐོབ་མ་མྱོང་བ་རེད།དེར་བརྟེན་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་ནི་སྲིད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རུ་འཚོ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་སྣང་ངོར་སེང་རས་གཡོགས་འདྲའི་བཞིན་བཟང་མ་ཞིག་ཏུ་གྱུར།

མདོར་ན་མཐོ་ཚད་ལ་སྨི་༦༧༤༠ལྡན་པའི་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོ་ནི་མགོ་ནག་བོད་མིའི་ཡིད་གཏིང་གི་གནས་མཆོག་དང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་མིག་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་མཛེས་ལྗོངས་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་ཁས་འཆེས་ཡོད།

སླད་ཆར་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་རྒྱུད་དུ་ཆགས་པའི་ཡུལ་ལུང་ཀུན་ནི་སྔར་བཞིན་དྭངས་གཙང་དག་ཞིང་དུ་འགྱུར་ཞིང་། གནས་དེའི་བྱིན་གྱིས་སྲིད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ནད་མུག་འཁྲུག་རྩོད་མི་འབྱུང་བའི་ལེགས་སྨོན་དང་བཅས་ཐལ་མོ་པངྨོའི་ཐིའུ་དབྱིབས་སུ་འཛིན་བཞིན་ཐོད་ལ་སྦྱར་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྨོན་ནོ།།