འཇང་དགུན་ཆོས་

ཡོང་ཁུངས་Wikipedia


འཇང་དགུན་ཆོས།[རྩོམ་སྒྲིག]

བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་གདན་ས་ཆེན་པོ་གསུམ་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་སྲོལ་འཇང་དགུན་ཆོས་ཞེས་པའི་ཆོས་ཐོག་འདིའི་ངོ་སྤྲོད་རགས་པ་ཙམ་ནི། དེ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་སའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཆུ་ཤུར་རྫོང་ཁོངས་འཇང་གྲོང་ཚོའི་ཕུར་འཇང་དགོན་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ལ་གྲགས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན། དགོན་གནས་དེ་ནི་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རླབས་པའི་གནས་ཤིག་ཡིན་པར་གྲགས་ཤིང་། དགོན་པ་དེ་ཕྱག་འདེབས་མཛད་པོ་ནི་འཇམ་དབྱངས་མངོན་མཁྱེན་པའམ་འཇང་ཕུ་མངོན་མཁྱེན་པ་ཞུ། ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གོང་ཙམ་ལ་ཡིན་ཟེར། འཇང་དགོན་པར་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་དང་། སྙེ་ཐང་རྭ་སྟོད་དགོན་གྱི་ཁང་ཚན་སོ་སོའི་སྤྱི་ཁང་། འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དང་། བྱེས་མཁས་སྙན་གྲྭ་ཚང་། འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་། སེར་སྨད་ཐོས་བསམ་ནོར་གླིང་གྲྭ་ཚང་། དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེ་དང་། བྱང་རྩེ་སོགས་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་སྤྱི་ཁང་དང་། ཁང་ཚན་ཁག་གཅིག་གི་སྤྱི་ཁང་ཡོད། སྔོན་ཆད་དེ་གར་ལོ་ལྟར་བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པ་དང་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་འཇང་དགུན་ཆོས་ཞེས་སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་དང་། སྙེ་ཐང་རྭ་སྟོད། འོན་མངའ་རིས་གྲྭ་ཚང་སོགས་མཚན་ཉིད་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཙམ་ཡོད་པའི་དབུས་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གཅིག་གི་དགེ་འདུན་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བ་འདུ་འཛོམས་བྱས་ཏེ་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་ནང་ཚན་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་བརྒལ་བརྟག་གསན་བཞེས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་སྲོལ་ཡོད། དེའི་རིང་ཚོགས་ཆེན་དུ་གཏོང་སྒོ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། སྒྲིག་ལམ་གནོན་རྒྱུ། ཆོས་ཕྱོགས་བྱེད་སྒོའི་གཙོ་འགན་འཁུར་རྒྱུ་སོགས་སྙེ་ཐང་རྭ་སྟོད་ཀྱིས་གཙོ་གཉེར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ནམ་དུས་གྲང་ངར་ཆེ་བ་དང་། ཆ་རྐྱེན་ཞན་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ལུགས་ལ་སྦྱང་བརྩོན་རྣམ་དག་གནང་མཁན་མ་གཏོགས་གྲྭ་པ་གང་བྱུང་ཕེབས་སྲོལ་མེད་ཐོག་དཀའ་ངལ་ཡང་བཟོད་དཀའ་བས་གཙང་པའི་ཁ་དཔེ་ལ། འཇང་དགུན་ཆོས་ལ་སླེབས་འདུག་ཟེར་ན་བདག་སྨྱོ་བའི་རྟགས་རེད་ཅེས་ཤོད་སྲོལ་ཡོད་པར་གྲགས། དགུན་དུས་ཀྱི་ཆོས་ཐོག་དེར་འཇང་དགུན་ཆོས་ཞེས་ཚོགས་ཡུལ་གྱི་ས་མིང་གིས་བཏགས་པ་དང་། འཇམ་དབྱངས་དགུན་ཆོས་ཞེས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་བླ་རྡོ་ཡོད་པའི་ཆོས་ར་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་མིང་གིས་བཏགས་པ་རེད་ཅེས་བཤད་སྲོལ་ཡང་འདུག སྐབས་དེ་དུས་ཉིན་རེ་ཚོགས་ཆེན་དུ་སྔ་ཇ་དང་། གུང་ཚིགས། གྲྭ་ཁང་སོ་སོར་གྲྭ་ཇ་དང་། དཔེ་ཁྲིད་སོགས་འཚོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་ར་དང་། རྡོ་གཅལ། གྲྭ་ཁང་སོ་སོའི་ར་སྐོར་བཅས་ལ་དམ་བཅའ་དང་རྩོད་པ་ཚུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་གྲྭ་ཚང་ཕན་ཚུན་བར་དགོང་མོའི་དམ་བཅའ་བཞག་ཏེ་རྩོད་པ་མཛད་པ་ལ་ཐོ་ཆོས་དམ་བཅའ་དང་། མཚན་གང་རྩོད་པ་བྱེད་པའི་དམ་བཅའ་བཞག་པས་མཚན་ཕུད་དམ་བཅའ་དང་། མཚན་མོའི་དམ་བཅའ་སོགས་འཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཉིན་རེའི་ཚོགས་དང་ཆོས་ར་འགྲིམ་པ་ཕུད། དེར་ཕེབས་པའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་མོ་ཕྱི་པོའི་བར་འཇང་ཆོས་རའི་རྡོ་གཅལ་གྱི་དཀྱིལ་དུ་ས་ངེས་མེད་ལ་ཕྱག་འཚལ་གྱི་ཡོད་པ་ནི་རྡོ་གཅལ་གྱི་འོག་ཏུ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་བླ་རྡོ་ཞིག་ཕར་ཚུར་རྒྱུག་བཞིན་ཡོད་པས་ཕྱག་འཚལ་མཁན་གྱི་སྙིང་ཁ་དང་རྡོ་དེ་ཐད་ཀར་ཐུག་པ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་འཕེལ་ཞིང་རྣམ་འགྲེལ་ལ་མཁས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་གྲགས།

དགོན་པ་དེར་རྟེན་གཙོ་ཇོ་བོ་སྲིད་ཞིའི་རྒྱན་གཅིག་ཅེས་སྐུ་རྒྱུ་ལི་མ་ལས་གྲུབ་པའི་ཐུབ་དབང་གི་སྐུ་བརྙན་མི་ཚད་མ་སེང་ཁྲི་རྒྱབ་ཡོལ་གསེར་ཟངས་ལས་གྲུབ་པ་དང་། འཇམ་དབྱངས་མངོན་མཁྱེན་པ། བསྟན་སྲུང་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་སོགས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དང་། བཀའ་འགྱུར་སོགས་གསུང་རྟེན་གླེགས་བམ། ཐུགས་རྟེན་མཆོད་རྟེན་མང་པོ་སོགས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་དུ་མ་བཞུགས། ད་ལྟ་ཡང་ཕྱིའི་འདུ་ཁང་སོགས་ལ་ཉམས་གསོ་དང་། ནང་གི་རྟེན་གསུམ་གསར་བཞེངས་རྭ་སྟོད་དགོན་ནས་དོ་དམ་ཐོག དགུན་ཁར་གདན་ས་གསུམ་སོགས་ནས་ཕེབས་པའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇང་དགུན་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཐོག་ཀྱང་ཉིན་ཉེར་དྲུག་ཙམ་རེ་ཚུགས་བཞིན་པ་བཅས་སོ།།

གོང་གསལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དཔེར་བྱས་ཏེ་མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད་སོགས་སུ་འཇང་དགུན་ཆོས་ཞེས་པ་དང་ཚད་མའི་དགུན་ཆོས་ཞེས་པ་སོགས། རིགས་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་བརྡར་ཤ་གཅོད་པར་འདོད་པའི་སེར་མོ་བ་མང་དུ་འདུས་ཏེ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྩ་འགྲེལ་གྱི་གཞུང་ལ་འཆད་ཉན་གནང་སྲོལ་འདི་ཆགས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་། ད་ལོར་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། གནས་མཆོག་ལྷ་སའི་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་འཇང་ཕུ་དགོན་དུ་དབུས་ཀྱི་གདན་ས་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་། ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་། སྟག་ཚང་ར་བ་སྟོད་པ་བཅས་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་ལྔ་བརྒྱ་མ་ཟིན་ཙམ་འདུས་ཏེ། སྔར་སྲོལ་ལྟར་བོད་ཟླ་༡༡ ཚེས་༣ ནས་ཚེས་༡༥ བར་ཉིན་གྲངས་༡༢ རིང་འཇང་དགུན་ཆོས་འཚོགས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རིང་ཞོགས་ཆོས་དང་། ཐོ་ཆོས། མཚན་ཕུད་སོགས་སྔར་རྒྱུན་ལྟར་ཕྱག་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རིང་དམངས་ཚོགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་གིས་དགའ་དད་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོས་གུས་ཞབས་དང་བསྙེན་བཀུར་མཇལ་ཁ་སོགས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཡང་། འདི་ལོའི་བོད་ཟླ་༤ ཚེས་༢༨ ནས་ཉིན་བཅུའི་རིང་ལ། མདོ་ཁམས་འཇང་དགུན་ཆོས་ཐེངས་བཅོ་ལྔ་པ་དེ་བྱང་སྡེ་རྫ་ཆུ་ཁ་རྫ་ཀ་བཞི་དགོན་དུ་འཚོགས་ཤིང་། དེ་ལ་མདོ་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་གཙོའི་ཆོས་བརྒྱུད་རིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་དགེ་འདུན་པ་ཉིས་སྟོང་ལྷག་འདུས་ཏེ་ཉིན་བཅུ་གཅིག་གི་རིང་ཚད་མ་འགྲེལ་གྱི་འཆད་ཉན་གཞིར་བྱས་པའི་རྩོད་གྲྭ་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་བ་དང་། ཉིན་ལྟར་ཞོགས་པའི་ཆོས་ར་དང་། ཐོ་ཆོས་དམ་བཅའ། མཚན་མོའི་དམ་བཅའ་སོགས་གདན་ས་ཆེན་པོ་ཁག་གི་ཕྱག་བཞེས་ལྟར་གནང་ཞིང་། མཚན་ཕུད་དམ་བཅའ་ཉིན་གཉིས་ལ་ཚུགས་པ་དང་། དེའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམངས་ཚོགས་ཡོངས་ལ་ཉིན་རེ་བཞིན་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་མཁན་པོ་སོགས་ཀྱིས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཡང་ཆགས་མེད་དུ་མཛད་དེ། བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་རླབས་བརྗོད་པ་དཀའ་བ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། བོད་ཟླ་༩ པའི་ནང་དུ་མདོ་སྨད་འཇང་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་ཐེངས་ཉི་ཤུ་པ་དེ་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་རོང་པོ་རེབ་གོང་དགོན་དུ་འཚོགས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་སྐབས་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་ཉིས་སྟོང་མ་ཟིན་ཙམ་འདུས་ནས་གདན་ས་ཆེན་པོ་ཁག་གི་ཕྱག་སྲོལ་ལྟར་རྩོད་གྲྭ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཚོགས་ཏེ་འཆད་རྩོད་ཀྱི་བྱ་གཞག་སྐལ་ལྡན་དང་བ་འདྲེན་པའི་མིག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་དང་། བསྟན་འགྲོའི་དོན་ཆེན་གྱི་མཛད་བཟང་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག དེ་མཚུངས་ཀྱི་སྔ་ལོར་ཁམས་སྨད་འཇང་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་དང་། རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་ཁག་བཞིས་ཚད་མའི་དགུན་ཆོས་ཆེན་མོ་འདུས་ཚོགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འདུས་ཏེ་འཚོགས་གནང་བ་དང་། གཞན་ཡང་འགོ་ལོག་ཁུལ་ཐོག་ཏུ་འགོ་ལོག་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་ལྡན་པའི་དགོན་པ་ཁག་མང་པོ་མཉམ་འདུས་ཀྱིས་འགོ་ལོག་འཇང་དགུན་ཆོས་ལོ་ལྟར་འཚོགས་བཞིན་པ་བཅས་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་གནས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་འཇང་དགུན་ཆོས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་མཆེད་བཞིན་པ་བཅས་སོ།།


ཞར་བྱུང་།[རྩོམ་སྒྲིག]

ཇང་དགུན་ཆོས་ཀྱི་གོ་དོན་ནི་སྔར་གདན་ས་སེ་འབྲས་དགེ་གསུམ་དང་བཅས་པ་དེང་གི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཆུ་ཤུར་རྫོང་ཁོངས་གནམ་ཤང་འཇང་གྲོང་ཚོའི་ཕུ་རུ་ཡོད་པའི་འཇང་དགོན་པར་གདན་འཛོམས་ནས་བགྲོ་གླེང་གནང་སྲོལ་ཡོད་ལ། བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་དུ་འཚོག་དགོས་པས་དགུན་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། ཕྱིས་མདོ་སྨད་ཁག་ལ་དེའི་སྲོལ་བཟང་དར་དུས་ནམ་ཟླ་དང་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་གི་དགོས་མཁོའི་དབང་གིས་བོད་ཟླ་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་བའི་ནང་འཚོག་དགོས་བྱུང་ལ། ཕྱག་སྲོལ་འདི་ཆེ་བའི་དབང་གིས་སྔར་གྱི་མིང་འཇང་དགུན་ཆོས་སོར་བཞག་བྱས་ཡོད། དགུན་ཆོས་ཀྱི་རྩོད་གཞུང་ནི་རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ལ། ལེའུ་གཉིས་པའི་བདེན་བཞིའི་སྐོར་དེ་ཕར་ཕྱིན་ལ་འབྲེལ་ཞིང་། ལེའུ་གསུམ་པའི་མངོན་རྗེས་ཀྱི་སྐོར་དབུ་མར་འབྲེལ་བ། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྐོར་དེ་མཛོད་ལ་འབྲེལ་བ། གཞལ་བྱ་ཤིན་ལྐོག་གི་སྐོར་དེ་འདུལ་བ་ལ་འབྲེལ་བ། གཞན་སེལ་སོགས་དྲང་ངེས་ལ་འབྲེལ་བས། རིགས་པའི་བརྡར་ཤ་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་གཅོད་པ་ལ་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་བོ་ལ་ངེས་པར་དུ་བྱང་ཆ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས། འདི་ནི་རྒྱལ་ཕམ་དང་མཚན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཞིག་གི་ཆེད་མ་ཡིན་པར། རིགས་སྨྲ་སོ་སོའི་རིགས་པའི་གསང་ཚིག་དང་། རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྣོ་མྱུར། གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གོ་བས་ཕན་ཚུན་ལ་བློ་བསྐྱེད་དང་། གཞུང་ལུགས་ལ་ཞུན་ཐར་གཅོད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཡིག་ཆ་ཡང་གྲྭ་ས་སོ་སོ་རང་གི་ཡིག་ཆ་ལས་བརྒལ་ནས་འཇམ་མགོན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གསུང་ཚད་མར་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། ཐད་ཀར་རྒྱལ་བའི་གསུང་དང་རྒྱ་གར་པན་གྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་མོའི་གཞུང་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། སྔ་མའི་བོད་ཀྱི་དགེ་བཤེས་ཆེ་ཁག་དག་ནི་འཇང་དགུན་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་རའི་ནང་ནས་རིམ་གྱིས་འཚར་ཏེ་ཆེན་པོའི་གོ་སར་སྙེག་པ་ཡིན་ལ། ཤོག་ལྷེ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་ཐེལ་ཐམ་ཀ་ཞིག་མནན་ནས་མིང་རྫིག་པོ་འཁུར་བ་དག་དང་མི་འདྲ་བར། མཁས་པ་མཁས་པའི་དྲུང་དང་། ཆེན་པོ་ཆེན་པོའི་དྲུང་ནས་ཁས་ལེན་དང་ལེགས་སོ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས། མི་རབས་དང་མི་རབས་སུ་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་ང་རོ་ཉམས་མེད་དུ་གནས་པ་འདི་བཞིན་ལགས་སོ། །