མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་རི་རྒྱུད་

མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་རི་རྒྱུད་གཙོ་ཆེ་བ་ཤར་ནུབ་འཁོར་ཕྱོགས་དང་ལྷོ་བྱང་འཁོར་ཕྱོགས་ཏེ་ཚན་པ་གཉིས་ཡོད། ཤར་ནུབ་འཁོར་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་རྒྱུད་ནི་ཕ་སྨིར་མཐོ་སྒང་ནས་ཤར་དུ་འགྱེད་འཕྲོ་རྣམ་པའི་འཕྲེལ་བསྣོལ་བྱས་ཏེ་བསྲིངས་ཡོད་པའི་མཐོ་སྒང་སྟེ།བྱང་ནས་ལྷོ་ལ་རིམ་བཞིན་ཆགས་པའི་རི་རྒྱུད་དྲུག་ཡོད།

1.ཨར་ཅག་རི་བོ་དང་མདོ་ལ། དེ་ནི་མཐོ་སྒང་གི་བྱང་སྣེར་ཆགས་ཏེ། མདངས་ཅན་ཉག་ག་ནི་རི་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་མཚམས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་ཡིན།

2.ཁུན་ནུ་རི་བོའི་ནུབ་ནས་བརྩམས་པའི་ཕ་སྨིར་མཐོ་སྒང་།ཤར་དུ་བསྲིངས་པའི་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ནུབ་བྱང་གི་རི་རྒྱུད་དེ།རིང་ཚད་སྤྱི་ལེ25100ཡོད་ལ། མཐོ་ཚད་ཆུ་མཚམས5000ནས6000ཡིན།

3.ཁ་ལ་ཁུ་ནུ་ལ་དང་གདང་ལ་རི་རྒྱུད། ཁ་ལ་ཁུ་ནུ་ལ་དེ་ཕལ་ཆེ་བ་ཤིན་ཅང་དང་ཀ་ཤི་སྨིར་འབྲེལ་མཚམས་སུ་ཆགས་ཤིང་།བོད་ཁོངས་སུ་རི་དེ་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཙམ་ལས་མེད། གདང་ལ་རི་རྒྱུད་ནི་བོད་ལྗོངས་དང་མཚོ་སྔོན་གྱི་ས་མཚམས་དབྱེ་ཐིག་ལྟ་བུ་ཡིན།

4.གངས་ཏི་སེ་དང་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷའི་རི་རྒྱུད། དེའི་ཤར་ནུབ་རིང་ཚད་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ1400དང་ལྷོ་བྱང་གི་ཞེང་ཚད་སྤྱི་ལེ80ཡོད་ལ། མཐོ་ཚད་ཆུ་མཚམས5800ནས་6000དང་སྨི་6000བརྒལ་བའི་རི་རྩེ25སྣང་།

5.ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད། དེ་ནི་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་ལྷོ་མཐའི་རྒྱུད་དུ་ཆགས་ཤིང་བོད་ཀྱི་གཞུང་རྒྱུག་རི་རྒྱུད་ཆེ་ཤོས་རེད།རི་རྒྱུད་དེའི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ2400དང་ཞེང་ལ་སྤྱི་ལེ200ནས300བར་ཡོད་ལ། རི་རྒྱུད་དའི་སྣེ་གཉིས་ནང་དུ་གུག་ཅིང་དཀྱིལ་རྒྱུད་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་འབུར་བས་དབྱིབས་གཞུ་དང་མཚུངས་ཤིང་རི་བོ་མཐོ་ཞིང་གཟར་ལ།ཆ་སྙོམས་མཐོ་ཚད་ཆུ་མཚམས་སྨིས6000ཡན་ཤིན་གྱི་ཡོད། སྨི7000བརྒལ་བའི་རི་རྩེ་40ལྷག་དང་སྨི་8000ལ་སླེབས་པའི་10ལྷག་ཙམ་ཡོད།འཛམ་གླིང་གི་རི་བོ་མཐོ་ཤོས་ཇོ་མོ་གླང་མ་དེ་ཡང་རི་རྒྱུད་དེའི་དཀྱིལ་རྒྱུད་རང་རྒྱལ་དང་བལ་བོའི་ས་མཚམས་སུ་ཆགས་ཤིང་མཐོ་ཚད་ཆུ་མཚམས8848.13ཡོད།

6.ལྷོ་བྱང་འཁོར་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་རྒྱུད། དེ་ནི་གཙོ་ཆེར་མཐོ་སྒང་གི་ཤར་ལྷོའི་རྒྱུད་ཀྱི་བོད་ལྗོངས་ཤར་ཕྱོགས་དང་སི་ཁྲོན་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་ཤིང་། ལྷོ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་མཉམ་གཤིབ་ཏུ་སྟར་ཆགས་པར་བསྒྲིགས་པའི་རི་ཆེན་དང་ལུང་གཞུང་དུ་མ་ལས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་འཕྲེད་ཆོད་རི་རྒྱུད་དུ་བྱའོ།། རི་བོ་གྲགས་ཅན་གཉིས་ཏེ།

1.རི་བོ་ཉི་ཟླ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ་བཞི་བཅུའི་མཚམས་ན་ཡོད་ཅིང་།ད་ལྟ་སྣང་བའི་ཉི་ཟླའི་ལྷ་ཁང་གཉིས་ནི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་དུས་མགོར་བཞེངས་པ་ཡིན།བོད་མིའི་ངག་རྒྱུན་དུ།རྒྱ་ནག་ནས་སྲོང་བཙན་ལ་བཙུན་མོ་བསུ་དུས། མགར་སྟོང་བཙན་གྱིས་ཀོང་ཇོས་ཡུལ་དང་ཡབ་ཡུམ་མི་དྲན་པའི་ཐབས་སུ་རྫོང་སྐལ་རྡོ་ལ་གསེར་ཚོས་བྱུགས་པའི་ཉི་ཟླ་རྫུན་མ་ཞིག་ཁྱེར་ནས་གནས་འདིའི་ཉག་ཁར་ཐོན་འཕྲལ་སྤྱན་གཟིགས་ཞུས།དེར་བརྟེན་ནས་ཀོང་ཇོ་ཡབ་ཡུམ་ལ་ཁོ་ཆད་དེ་བློ་རྩེ་གཅིག་གིས་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་སྐོར་མང་དུ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད།འཆད་ཚུལ་འདི་བོད་རིགས་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་དང་སྒོ་བསྟུན་ནས་བཀོད་པ་ལས། རྒྱ་ནག་གི་ཡིག་ཚང་སྔ་ཤོས་སུ་གྲགས་པ《རི་ཆུའི་བསྟན་བཅོས》ལས་རི་བོ་ཉི་ཟླ་ཞེས་པའི་མཚན་འདི་གསལ་བར་འབྱུང་བས།དེ་ཞ་དབྱི་ཞེས་པའི་སྐྱེས་བུ་དེས་བརྩམས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱི་སྔོན་ནས་རི་འདི་ལ་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པར་གསལ།གཞན་ཡང་ཡུལ་འདི་གནའ་དེང་གང་གི་སྐབས་སུའང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ཚོང་འགྲུལ་རྒྱུ་ལམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉི་ཟླ་དཔང་དུ་བཞག་སྟེ་རྒྱ་བོད་ཞི་མཐུན་གྱི་རྡོ་རིང་བཞེངས་མྱོང་བའི་སྔོན་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ལས་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་ཡིན་པར་ཡང་སྲིད་དོ།།

2.ཨ་མྱེས་དར་རྒྱལ། ཨ་མྱེས་དར་རྒྱལ་དུ་འབོད་པའི་རི་བོ་འདི་ནི།མདོ་སྨད་ཡུལ་དུ་ཆེས་མཐོ་ཤོས་སུ་བརྩི་བའི་རི་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། གཞི་བདག་ཆེ་གཉན་ཅན་ཨ་མྱེས་དར་རྒྱལ་གནས་པའི་རི་ཡིན་པས་ན་རི་མིང་ཡང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པར་བཤད།རི་དེ་ནི་ད་ལྟའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཞུན་ཧྭ་རྫོང་རྡོ་སྦིས་ལུང་བའི་མགོ་དང་། ཀུན་སུའུ་ཡི་ཀ་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་ཚོང་ལམ་ཕྱོགས་ན་ཡོད།རི་བོ་དེ་དར་རྒྱལ་དུ་གྲགས་ལ། དོན་དུ་ད་རྒྱལ་ཡིན་ཚོད་དུ་སྣང་།དེ་ཡང་མིང་ཇི་ལྟར་ཐོགས་ལུགས་ནི་ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་ལས།གླང་གི་ལོ﹙སྤྱི་ལོ653﹚ལ་བབ་སྟེ་བཙན་པོ་ཉེན་ཀེར་ན་བཞུགས་ཤིང་། བློན་ཆེ་སྟོང་བཙན་གྱིས།གཡུག་ཏུ་གནག་ལིངས་བཏབ། ད་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེས་ཞིང་གི་འཕྱིང་རིལ་བགྱིས། མདོ་སྨད་དུ་ཀམ་ཁྲི་བཟང་བྱེ་འདའ་ཐོང་མྱིས་བཀུམ་སྟེ་ཤ་གཉེརད་ཕར་ལོ་གཆིག་ཅེས་བཀོད་པར་དཔྱད་ན།ད་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེ་ནི་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བློན་ཆེན་གྱི་གྲས་ལས་གཅིག་ཡིན་ཞིང་།སྤྱི་ལོ653ལོ་ནས་བློན་ཆེན་སྟོང་བཙན་དང་མཉམ་དུ་བཙན་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་སྲིད་ཀྱི་འགན་ཆེན་པོ་ཕྲག་ཏུ་བཞེས་ཏེ་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཁྲལ་བསྡུས་ཤིང་།ལོ་དེར་མདོ་སྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཀམ་ཁྲི་བཟང་བྱེ་འདའ་ཞེས་པའི་དགྲ་ངན་དེ་བློ་རིག་པས་ཚར་གཅོད་བྱས་པར་གསལ།དེ་ནས་ལོ་དྲུག་འགོར་བའི་རྗེས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དེ་ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་ལས། ལུག་གི་ལོ﹙སྤྱི་ལོ659﹚ལ་བབ་སྟེ་བཙན་པོ་སྤྲགས་ཀྱི་ཤ་ར་ན་བཞུགས་ཤིང་བློན་ཆེན་སྟོང་བཙན་འ་ཞ་ཡུལ་ན་མཆི་སྟེ།ད་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེས།མཚོ་ནག་སྟོང་རུར།རྒྱ་སེའུ་དེན་པང་དང་། ནོལ་ཐབས་བགྱིས་ཏེ། ད་རྒྱལ་གྱང་གུམ་ཤིང་བརྒྱད་ཁྲི་སྟོང་ལ་རྡུགས་ཕར་ལོ་གཆིག་ཅེས་བཀོད་པ་དེ་ལས།ད་ལྟའི་དུང་རི་མཚོ་བྱ་བར་བློན་ད་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེས་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གི་རུ་འདྲེན་བྱས་ཏེ།རྒྱ་དམག་ཁྲི་ཕྲག་བརྒྱད་ཙམ་ལ་རྒོལ་རྡུང་བཏང་སྟེ། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་བླངས་མཐར།རང་ཉིད་ཀྱང་ཐེངས་དེའི་དམག་འཁྲུག་གི་ཁྲོད་དུ་སྟབས་མ་ལེགས་པར་གཅེས་སྲོག་བློས་བཏང་མཛད་པ་གསལ།བློན་ཆེན་ཁོང་གཤེགས་རྗེས། རྗེས་འབྲངས་དམག་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་གི་རླབས་ཆེན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ནམ་ཡང་མི་བརྗེད་པར་བྱེད་ཆེད།སྐབས་དེའི་ལུགས་སྲོལ་བཞིན་ད་ལྟའི་རི་ཆེན་འདིའི་སྟེང་དུ་རྡོའི་བང་སོ་བཏབ། རྗེས་སུ་སྐྱུང་ཚ་དམག་དཔོན་དང་ཁྲོ་ཚ་དམག་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་དར་རྒྱལ་རྡོ་མཁར་ནས་རྒྱ་དམག་ནག་རི་སྒང་བར་དེད་ཅེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད།ཕྱིས་སུ་ཨ་མྱེས་དར་རྒྱལ་ཞེས་གཞི་བདག་ཏུ་བཀུར་སྲོལ་བྱུང་སྟེ་ཆེས་གཉན་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལྷར་གྱུར་པ་རེད།

ཨ་མདོ་མཚོ་སྔོན་ལ་མཚོན་ན། མཚོ་སྔོན་མཐོ་སྒང་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་རྩེ་སྟེ།མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་བྱང་ཤར་དུ་གནས་ཤིང་། ས་དབྱིབས་མཐོ་ཞིང་གནམ་དུ་ཟུག་པས་སྐད་གྲགས་འཛམ་གླིང་དུ་ཆེ།ཆུ་མཚམས་དམའ་ཤོས་ནི་ཤར་ཁུལ་མིན་ཧོ་རྫོང་གི་ལུང་ཞོལ་མདོ་སྟེ།ཆུ་མཚམས1600ཡིན་ལ།མཐོ་ཤོས་ནི་ཤིན་ཅང་དང་འབྲེལ་མཚམས་ཀྱི་ཨར་ཀི་རི་བོའི་མོ་ནོ་མ་ཝ་རི་རྩེ་སྟེ་ཆུ་མཚམས་སྨི7720ཡོད།རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་གཞུང་ལུང་དང་ཚ་འདམ་གཞོང་སར་སྨི2000ནས3000ཡོད་པ་མ་གཏོགས།ས་ཆ་མང་ཆེ་ཤོས3000ནས4500སླེབས་ཡོད། འཕར་ཆག་སྙོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཚོ་སྔོན་མཐོ་སྒང་དུ་འབོད་དོ།ས་རྒྱུས་དང་གནམ་གཤིས། གཤིན་ས། རྩི་ཤུན་སོགས་མི་འདྲ་བས། ས་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང་ས་དབྱིབས་ཁག་གསུམ་དུ་ཕྱེས་པ་སྟེ།མདོ་ལ་ས་ཁུལ་དང་ཚ་འདམ་གཞོང་ས་ཁུལ། མཚོ་སྔོན་ལྷོ་རྒྱུད་མཐོ་སྒང་ས་ཁུལ་བཅས་སོ།།