དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་

འདི་ལ་སྐབས་རེ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཟེར་བའི་གསང་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་ཡི་དམ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ལེན་དགོས་པ་དང། སྐབས་འགར་《དུས་འཁོར་གྱི་རྩ་རྒྱུད་》དང་འགྲེལ་པ་སོགས་ལ་གོ་བ་ལེན་དགོས་པ་གཉིས་ཡོད། དུས་འཁོར་གྱི་འདི་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་དུ་དར་ཞིང། དེ་ནས་བོད་དུ་དར་བ་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་གར་དུ་ཐོག་མར་ཇི་འདྲ་བྱས་ཏེ་དར་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་འདྲ་མིན་གཉིས་ཡོད་པ་སྟེ། གཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་ཤྰཀྱ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལོ་དེའི་ཕྱི་ལོ་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ཚེས་འཅོ་ལྔ་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་ཟེར་བ་དང། ཡང་ཤོད་ཚུལ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཤྰཀྱ་ཐུབ་པ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྔོན་གྱི་ཟླ་བ་གསུམ་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་ཟེར་བའི་ཤོད་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་ཆེ་བ་ནི་བཤད་སྲོལ་སྔ་མ་ལྟར་ཁས་ལེན། དུས་འཁོར་གྱི་ནང་དོན་ནི། ཕྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་སྐར་སོགས་ཀྱི་འཁོར་ཚུལ་རྣམས་ནང་དུ་མི་ཡི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་བཅས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་ངེས་ཅན་ཡོད་པ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་སྒོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཞིག་ཡིན། དུས་འཁོར་གྱི་ཆོས་འདི་བོད་དུ་ཐོག་མར་དར་བའི་དུས་ཚོད་གང་ཡིན་སྐོར་ལ་བཤད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མཁས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན་ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན་ཤྰཀྱ་ཤྲིའི་ལུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འདས་ལོ་（༡༡༧༡）བོད་མེ་ཡོས་（༡༠༢༧）ལོ་ལ་གྱི་ཇོ་ལོ་ཙྰ་བས་བོད་ས་གནས་སུ་ཐོག་མར་དར་སྤེལ་བཏང་བ་དང་དུས་མཚུངས། མུ་སྟེགས་པའི་བྱེད་རྩིས་ལུགས་ཀྱི་མེ་མཁའ་རྒྱ་མཚོའི་འདས་ལོ་༤༠༣ལོ་གྲངས་རྫོགས་པ་ཡིན་པས། མེ་ཡོས་ལོ་དེ་ལོ་འགོར་རྩིས་ནས་རབ་བྱུང་སྐོར་གཅིག་འགོ་ཚུགས་པའི་རྩིས་སྲོལ་དར་བ་ཡིན། དུས་འཁོར་གྱི་ཆོས་བོད་དུ་བསྒྱུར་ཞིང་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་བཀའ་འགྱུར་སྔགས་ཕྱོགས་【ཀ་】པའི་ནང་དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་སོགས་ཆོས་ཚན་སྣ་ཁ་བདུན་ཙམ་དང། བསྟན་འགྱུར་སྔགས་ཕྱོགས་པོད་【ཀ】【ཁ】【ག】【ང】【ཅ】པ་བར་པོད་ལྔ་ལ། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་འགྲེལ་པ་སོགས་ལེ་ཚན་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་ཙམ་ཡོད་པ་རྣམས་གྱི་ཇོ་ལོ་ཙྰ་བ་དང། འབྲོ་ལོ་ཙྰ་བ།། རྭ་ལོ་ཙྰ་བ་སོགས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ཞིང། གཞན་ཡང་བོད་འདིར་རྙིང་མ། ས་སྐྱ། བཀའ་བརྒྱུད། དགེ་ལུགས་སོགས་ཆོས་ལུགས་རིམ་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོས་དུས་འཁོར་གྱི་སྐོར་ལ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ནི་མཐའ་ཡས་སོ། དུས་འཁོར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར། བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་《དུས་འཁོར་ཆོས་འབྱུང་རྒྱུད་སྡེའི་ཟབ་དོན་སྒོ་འབྱེད་རིན་ཆེན་གཅེས་པའི་ལྡེ་མིག་》ལ་ཤོག་གྲངས་༡༣༦ འགོས་ལོ་ཙྰ་བ་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱིས་བརྩམས་པའི་《དེབ་ཐེར་སྔོན་པོ་》ལེ་ཚན་【ཇ】པ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྐབས་བཅས་ལས་གསལ་བས་དེར་གཟིགས། །
༼དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་༽ལས་བཏུས།

དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ནང་དོན་དང་ཕན་ཡོན

དུས་འཁོར་གྱི་ནང་དོན་ནི། ཕྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་རྒྱུ་སྐར་སོགས་ཀྱི་འཁོར་ཚུལ་རྣམས་ནང་དུ་མི་ཡི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང༌། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་བཅས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་ངེས་ཅན་ཡོད་པ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་སྒོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེར་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འཇུག་ཅིང་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས། ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་དབང་བ་སོགས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ།།

ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དུས་འཁོར་ལ་ཕྱི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། ནང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། གཞན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བཅས་གསུམ་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་ཕྱི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི། ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དང་ཞག་མ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་སོགས་ནི་དུས་དང༌། ལོ་འཁོར་གཅིག་ལ་དེ་དག་འཁོར་བས་དུས་འཁོར་ཞེས་བརྗོད་པ་དང༌། དེས་མཚོན་ནས་ཉི་ཟླ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ཚུལ་ཡང་དེའི་ནང་དུ་འདུས་ཡོད། ནང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་མིའི་ལུས་ཀྱི་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་དེ་དག་འཁོར་བས་ནང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བརྗོད། གཞན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་སྒོམ་ཚུལ་ལ་བཤད་པ་ཞིག་ཡིན། ཡང་ན། ཕྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་རྒྱུ་སྐར་སོགས་ཀྱི་འཁོར་ཚུལ་རྣམས་ནང་དུ་མིའི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་བཅས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་ངེས་ཅན་ཡོད་པ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་སྒོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཡིན།

ཕན་ཡོན

དེ་ལྟར་དཔལ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འཇུག་ཅིང་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས། ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཐིག་ལེ་རིགས་བཞིའི་སྟེང་གི་མ་དག་པའི་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྦྱངས་ནས་རྡོ་རྗེ་བཞི་འགྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་འཇོག་ལ། ལྷག་པའི་ལྷ་ཡི་མཚན་མའི་མཐུས་གནས་སྐབས་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་། ཆོས་མཐུན་གྱི་བསམ་པ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ། འཛམ་གླིང་ཡངས་པའི་ཁྱོན་ལ་ནད་མུག་འཁྲུག་རྩོད་སོགས་ཞི་ནས་ཞི་བདེའི་དཔལ་ལ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཕྱི་མར་རིག་འཛིན་གྱི་གནས་ཤམ་བྷ་ལའི་ཞིང་མཆོག་ཏུ་སྐྱེ་བའམ་རིགས་ལྡན་ཉེར་ལྔ་བ་དྲག་པོ་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱིས་ཀླ་ཀློ་རྨག་མེད་དུ་བཅོམ་པའི་མཐར། སླར་ཡང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉི་མ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད་པའི་དུས་དེར་སྐྱེས་ནས་རིགས་ལྡན་དངོས་ལས། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དབང་ལུང་མན་ངག་དང་བཅས་པའི་གསུང་གི་བདུད་རྩི་དངོས་མྱོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། དཔལ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སོགས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ།།