དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་གྱ་བདུན་པ་ཚེ་གླིང་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་

ཡོང་ཁུངས་Wikipedia

དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་གྱ་བདུན་པ་ཚེ་གླིང་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཚེ་སྨོན་གླིང་ཧོ་ཐོག་ཐུའི་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་ཡིན། མདོ་སྨད་ཅོ་ནེ་རྫོང་གི་ཉེ་འདབས་ཐང་སྒང་ཤ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་དུ་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཆུ་ཕག་༡༨༦༣ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། བྱིས་པའི་དུས་སུ་ན་མཉམ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་མཛད་སྤྱོད་ངོ་མཚར་ཡོད་པར་བརྟེན་ཅོ་ནེདགོན་དང༌། དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་གོང་མ་ཐུང་ཀྲི་ལ་ཁྲི་ཆེན་ཚེ་སྨོན་གླིང་གི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་ཆོག་པའི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡང་དོན་སྨིན་མ་ཐོབ་པར་དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་མ་སླེབས་བར་དུ་ཅོ་ནེ་དགོན་པར་གྲྭ་རྐྱང་དུ༷ས་མའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་དགོས་བྱུང༌། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ས་ཡོས་༡༨༧༩ལོར། ཚ་གན་ཧོ་ཐོག་ཐུ་བྱམས་པ་མཐུ་སྟོབས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཤིན་ཅང་དུ་ཡོད་པའི་ཅང་ཅུན་དང་ཨན་བན་གཉིས་བརྒྱུད་ནས་གོང་མ་བཀྭང་ཞུས་ ལ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཏེ། ཁྲི་ཆེན་ཚེ་སྨོན་གླིང་སྐུ་གོང་མ་འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གནང་སྐབས་གོང་མ་ཆེན་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་དང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་མཛད་རྗེས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱང༌། ཨམ་བན་ཆིས་ཧྲན་དང་བོད་གཞུང་གི་དཔོན་ངན་ཁག་གཅིག་གིས་མི་བདེན་རྫུན་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་ནག་ཉེས་འདི་དང་འདི་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མེད་པར་གོང་མ་ཏའོ་ཀོང་ལ་དབྱེན་སྦྱོར་ཞུ་ལོག་ཕུལ་བར་བརྟེན། སྲིད་སྐྱོང་གི་གོ་གནས་ནས་ཕབ་སྟེ་ཧེ་ལུང་ཅང་དུ་རྒྱང་འབུད་དང༌། བླ་བྲང་གི་རྒྱུ་དངོས་གཞུང་བཞེས། ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་མི་ཆོག་པ་བཟོས་པ་འདི་དག་གོང་མ་ཚང་གི་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ཞབས་འདྲེན་ཆེན་པོའི་བྱ་བ་ཡིན་སྟབས། ཕྱིན་ཆད་དེ་སྔོན་གྱི་གཏན་འབེབས་དེ་དག་སྐྱོན་སེལ་དཀར་འདོན་ཐོག་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་སེ་ར་དགོན་པར་ཆོས་ཞུགས་མཛད་ཆོག་པ་ཞེས་ཞུས་པར་ཞུ་དོན་གཞན་དག་ཚང་མ་དོན་འཁྱོལ་ཐོག ། བླ་སྤྲུལ་ཆེ་ཁའི་གོ་གནས་མ་གཏོགས་ཧོ་ཐོག་ཐུའི་གོ་གནས་བཟུང་མི་ཆོག་ཅེས་བཀའ་ཕབ་པ་ལྟར། དགུང་ལོ་ཉེར་གཅིག་ཏུ་ཕེབས་པ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཆུ་ལུག་༡༨༨༣ལོར་ཅོ་ནེ་དགོན་ཆེན་ནས་དབུས་སུ་ཕེབས། ཚོགས་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུ་ཆེ་བའི་གོ་གནས་ཙམ་གྱི་ཐོག་སེར་སྨད་གྲྭ་ཚང་ཚ་རྡོར་ཁང་ཚན་དུ་ཆོས་ཞུགས་གནང་ནས་གཞུང་ཆེན་པོའི་སློབ་གཉེར་མཐར་སོན་ཏེ་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་མཚན་བཏགས་བཞེས། དེ་ནས་རྒྱུད་སྟོད་དུ་ཞུགས་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་སློབ་གཉེར་དང་ཆབས་ཅིག་བླ་མ་མང་པོའི་དྲུང་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་སློབ་གཉེར་གསན་བཞེས་མཛད་དེ། རིམ་བཞིན་བླ་མ་དབུ་མཛད་དང༌། མཁན་པོ། ཤར་པ་ཆོས་རྗེ་བཅས་ཀྱི་ཁྲིར་ཕེབས་སྐབས་དེ་དག་གི་རིང་ལ་མཛད་སྤྱོད་ངོ་མཚར་བའི་བཤད་རྒྱུན་མང་པོ་འདུག་པ་ལས་དཔེ་མཚོན་ཙམ་བགྲངས་ན། ཉག་རོང་ལྕགས་མདའ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཕུང་པོ་སྙེ་ཐང་དུ་སྦ་བའི་སྦྱིན་སྲེགས་བླུགས་མཁན་ཚེ་སྨོན་གླིང་ཡིན་པས་སྦྱིན་སྲེག་སྐབས་རླུང་འཚུབ་ལྡང་སྟེ་ཀྃ་ཁྲི་སྟེང་ནས་ཕར་ཙམ་གཡུགས་ནས་ཡོད་པར། མགྱོགས་པར་རྟ་འཁྲིད་ཤོག་གསུངས་ནས་ཆིབས་པར་ཞོན་ནས་ཕེབས༌། ཚེ་སྨོན་གླིང་གཟིམས་ཆུང་དུ་ཞབས་ཡ་གཅིག་བཞག་སྐབས་བསྒྱེལ་བ་དང༌། ཀརྨ་སྐྱབས་ཐང་ཕེབས་ཀྱིས་འདྲེ་ང་མིན་ན་དེ་རིང་ཚར་སོང་ཞེས་ཟེར་ནས་སྐུ་སངས་པ་དང་ཆོས་རྗེ་ཡང་བསྒྱེལ་བ་སོགས་འཚུབ་སློང་ཆེས་ཆེར་བྱུང༌། ཛ ༡༧༢དགུང་ལོ་ཞེ་ལྔ་པ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་མེ་ལུག་༡༩༠༧ལོར་དགའ་ལྡན་གྱི་ཁྲིར་ཕེབས་ནས་ཁྲི་ལོ་བདུན་བསྐྱངས། ས་བྱ་༡༩༠༩ལོ་ཟླ་བ་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་ྋགོང་ས་མཆོག་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་ལྷ་སར་ཞབས་སོར་འཁོད་པ་དང་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མཎྜལ་རྟེན་གསུམ་འདེགས་འབུལ་གྱིས་སྣེ་དྲངས་འབུལ་བ་བཏོས་ཆེ་ཕུལ་བས་སྣེ་དྲངས་སྤྱི་སྒེར་མཆོག་ནདམན་མཐའ་དག་གིས་དངོས་འབུལ་རྒྱ་ཆེར་བཏེགས། གཞིས་བྱེས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་དགའ་སྟོན་ལ་རོལ་བཞིན་ཆོས་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་མཆིད་ལྷུག་པོར་གནང༌། དགའ་ལྡན་ཁྲི་ལ་ཕེབས་པའི་ལོ་བཞི་པ་ལྕགས་ཁྱི་༡༩༡༠ལོར་ལུ་ཙི་ཅུན་གྱི་དམག་ལྷ་སར་འབྱོར་ཞིང་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་དགོན་སྡེ་མང་པོ་གཏོར་བ་དང༌། བོད་མི་གྲངས་ལས་འདས་པ་དམར་གསོད་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་སྐབས། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ལྷ་སར་བཞུགས་བཟོད་མ་བདེ་བར་རྒྱ་གར་ཕྱོགས་སུ་ཉེན་གཡོལ་དུ་ཕེབས་པར་དམ་པ་འདི་ཉིད་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པའི་མཛད་ཁུར་སྐྱོང་བཞིན་པར་སྐུ་ཚབ་དུ་བསྐོ་གཞག་གནང་བ་ལྟར་ལོ་ངོ་བཞིའི་རིང་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་བཞེས་གནང༌། དགུང་ལོ་ང་གཅིག་པ་རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཆུ་གླང་༡༩༡༣ལོར་ལྷ་སའི་རྒྱ་བོད་ཟིང་འཁྲུག་ལྷིང་འཇགས་ཐོག ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་མཆོག་རྒྱ་གར་ནས་བོད་ས་གནས་སུ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་རྗེས་རྒྱ་བོད་ཟིང་འཁྲུག་ལྷིང་འཇགས་སྐབས་བྱས་རྗེས་ཆེ་བའི་དགོན་སྡེ་ཁག་དང༌། བླ་སྤྲུལ། དཔོན་རིགས་བཅས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ་གནང་ཞིང༌། དམ་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཧོ་ཐོག་ཐུའི་གོ་གནས་རང་འཇགས་བསྐྱར་གསོ་ཐོག དེ་སྔོན་ཚེ་སྨོན་གླིང་དབུ་ཉེས་བྱུང་སྐབས་གཞུང་བཞེས་བྱས་པའི་མཆོད་གཞིས་ཁག་ནས་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཕྱིར་ལོག་གསོལ་རས་གནང༌། དགུང་ལོ་ང་བརྒྱད་དུ་ཕེབས་པ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ལྕགས་སྤྲེལ་༡༩༢༠ལོར་སྐུ་གཤེགས། རྣམ་ཐར་ཟུར་འཁོད་ཅིག་ལོ་ཤས་གོང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱས་པ་ཞིག་མཐོང་བ་དེའི་ནང༌། ཁྲི་ཐོག་གྱ་དྲུག་སེར་བྱེས་གཙང་པ་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་དང༌། དམ་པ་འདིའི་མཚན་འདྲ་མཚུངས་ཡོད་པར་འཁྲུལ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཁག་གཉིས་མཉམ་བསྲེས་བྱས་འདུག་པ་འདིར་ཡོ་བསྲང་བྱས་ཡོད་ཅིང༌། སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་གཤམ་གསལ་ཚ་སྡེའི་ཐད་དུ་བཀོད་ཡོད་པ་དེར་གཟིགས།